Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
2 ARALIK 2024 PAZARTESİ
10 İNCELEME/OTOMOBİL
Bretton Woods’u terk edip
KIA ELEKTRIKLI MODELLERIYLE ILERLIYOR
(3)
günümüze gelen kapitalizm
EV3 ve Yeni EV6 Türkiye’de
Servet sermaye sınıfına ait bir ayrıcalıktır. O hedefe o sınıf içinden
gidilir. Yeni ve büyük kudret yaratmanın sırrı burada. Emeğin söz
sahibi olduğu bir ekonomi-toplum-siyaset tablosu sermayenin dünya
ölçeğindeki yayılma, genişleme ve mutlak karar sahibi olma senaryosu
ile bağdaşmaz. Sermayeyi emniyete almak lâzım!
evam ediyoruz. Kapitalizm
1980’den sonra yeniden,
Dçok yönlü doğdu. Devleti
ve toplumu kendine göre
KIA, uzun zamandır merakla
şekillendiremezse kapitalizm
beklenen ve yılın otomobiline
olamazdı. Dünyanın tamamından
aday gösterilen elektrikli
azı ile yetinemezdi. Bu iddia ile
modeli EV3’ü Türkiye’de satışa
militanca baktı. Toparlayarak
sundu. EV3, 604 kilometre
gidelim.
kombine ve 772 kilometre
şehir içi menzili ile kompakt
Kudret
SUV pazarına giriş yaptı.
Kapitalizm 1950’den sonra
Kia ayrıca, daha önce yılın
üretim gücü ve yüksek verimlilik
konfor sunuyor. Sadelik ve
otomobili ödülünü kazanan,
(prodüktivite) artışları ile kudret
ergonomiyi ön planda tutan
stili ve yüksek hızlı şarj
kazanmıştı. Amerika öncü ve
tasarımda, sürücünün tüm
özelliğiyle dikkat çeken yeni
hâkimdi. Kapitalizmin bu tarihi
bilgilere kolayca ulaşabilmesi
EV6’yı da Türkiye’ye getirdi.
rolünde “sorumlu makam”dı.
Bank of International Settlements
için 12.3 inçlik gösterge bilgi ve
EV3’ün 604 kilometre
1970 ile duraklama, sıkıntı ve
12.3 inçlik multimedya ekranı
WLTP menzili, şehir içi sürüş
enflasyon geldiği zaman ne
ile klima kontrolüne özel
vazgeçip “ulusal” çerçeveye, girişimleri ve eylemleri sonuç kabul edebiliriz: “Sizlere öyle
olacaktı? Tarihi rol ve kudret koşullarında kullanıldığında
onun politika tercihleri çizgisine vermedi. Siyaset sermayenin bir dünya yapacağım ki ona 5.3 inçlik bir ekran bir araya
tükenmiş miydi? 772 kilometreye kadar çıkıyor.
yanındaydı. O ara başkanlığa
dönüş kapitalizmin 1980 sonrası gelirlerinizle erişemeyeceksiniz. getirilerek 3 modüllü ultra
Hayır. Amerika kapitalizmin i-Pedal teknolojisi ile direksiyon
gelen Reagan ise sermaye- Fakat borçlanarak bir ucuna
mantığına aykırıdır. Kabul geniş panoramik bir ekran
yeni kudret senaryosunu yazabilir arkasındaki kulakçıklardan
siyaset-devlet mutabakatı tutunacaksınız. Sizler için
edilemez. Böyle bir dönüş bulunuyor.
ve uygulayabilirdi. Son 40 yılda
rejeneratif frenleme seviyesini
kapitalizm için iflah olmaz çöküş için tam aranan aktördü. yaşamınızın tek ülküsü, sahip
Kia EV3, 58.3 kWh bataryaya
bunu gösteriyor. Yeniden üretim
ayarlayarak sürücüye fren
Hollywood’da yerlilere karşı
demektir. Kapitalizmin son kırk olmak istediğiniz tek “varlık”
sahip standart menzil ve
gücü ve yüksek verimlilikle kudret
pedalı kullanmadan sürüş
kahramanca savaşan ikinci sınıf (“asset”) bir “ev”dir. Emek
yılda yarattığı kudreti ufalanır.
81.4 kWh bataryaya sahip
yaratmanın bir başka senaryosu
esnekliği sunuluyor.
kovboy idi; siyasette de emeğe dünyasında tek değerli “asset”
Çünkü “ulusal sermayeler”
mu? Yine ulus devletlerin gelir uzun menzil seçenekleriyle
karşı sınıf savaşının baş aktörü budur. Emekçi bunun için
dönemi artık kapanmıştır.
ve bir miktar refah artışları için 1.490.500 TL ve 1.920.500 TL
Teknoloji ve rahatlık
oldu. Kapitalizmin senaryosunda
çalışır, yaşar. (Sermaye için
(makro) ekonomi politikaları mı? arasında değişen fiyat etiketiyle
400V hızlı şarj teknolojisi,
Emniyete al
ilk siyaset “kahraman”ları elbette çok, çeşitli “assetler”
Çalışanlar da aileleriyle haftada
satışa sunuldu.
EV3’ün 58.3 kWh batarya
Başta, kapitalizm 1980’den
arasına yazıldı. Volcker’in demir vardır!) İşte bu “ev”i sana borçla
iki, bilemedin bir kez lokantaya
Yeni EV6 ise stil sahibi
kapasitesine sahip versiyonu
sonra çok yönlü bir doğum
disiplini siyaset için zemini vereceğiz. Bizden öncekiler
gidebilsin diye yeni politikalar mı?
tasarımını güncelleyerek
için 29 dakikada ve 81.4 kWh
yaptı, dedim. Finans alanının
hazırlamıştı. Reagan tüm grevleri böyle bir “lütufta bulundular
Hayır efendim. Kapitalizmin
rekabetçi bir fiyatla
versiyonu için 31 dakikada
kapitalizm için dünya çapında
zorbalıkla kırdı. Amerikan mı?” Şunu söylüyor: Gel, sana
yeni motoru borçlanma ile borç
meraklılarıyla buluşuyor. Yeni
yüzde 0’dan yüzde 80
seferber ve servet yaratıcı
sendikacılığının köküne kibrit borçla bir ev vereyim. Sen de
stokunu büyüterek işleyecek,
EV6, sadece 18 dakikada yüzde
seviyesine kadar bataryaları
sınıf bilincini bana teslim et! Bu
gelir artışlarını gözeterek değil.
10’dan yüzde 80 seviyesine
şarj etmeyi sağlıyor.
bir çeşit “ahlaksız teklif” mi?
Bu senaryoda prodüktivite
şarj edilebilmesini sağlayan
Bilenler söylesin. Yüksek verimli ısı pompasına
artışları da olacak ama ana
800V ultra yüksek hızlı şarj
Kısaca, emek bu iki protez sahip EV3 bu sayede menzilden
hedef servet birikimi yaratmaktır.
altyapısıyla kullanıcılarına sıra
bacağın arasındaki makasa ödün vermeden tüm hava
Yepyeni bir hedef. Herkes
yerleşip, sadece bunlarla dışı bir elektrikli araç deneyimi
koşullarında maksimum konfor
için mi? Öyle şey olur mu?
yürüyecek, bu makasın içinde
ve optimum güç kullanımı sunuyor. Yeni EV6 ise 63 kWh
Servet sermaye sınıfına ait bir
kalacaktır. Kapitalizmde ilk
sağlıyor. EV3’ün geniş iç bataryaya sahip Elegance
ayrıcalıktır. O hedefe o sınıf
bacak siyasetin, ikincisi finansın
mekânı, pratikliği en üst versiyonuyla lansmana özel
içinden gidilir. Yeni ve büyük
uzmanlık alanıdır. Sermayenin
düzeye çıkaran özellikleriyle 1.920.500 TL fiyat etiketiyle
kudret yaratmanın sırrı burada.
ana davası için emniyet,
kullanıcısına maksimum satışa sunuldu.
Prodüktivite ve gelir artışları bu
yeni senaryoda bu alanların
senaryoda yan üründür. Servet
kontrolündedir. Kapitalizmde
sermaye sınıfı için bambaşka
IMF’nin “yapısal uyum”
ucuz finansman ancak bu “reel
reklamlarından bir görünüş.
bir şeydir. Bir “kutsallığı” vardır, Elektrikli otobüs testinde
kontrol” güvencesi altında
dersek abartmış olmayız.
yapılır. Borçla yaratılan likidite
İktisatçı gözüyle bakınca klasik
Mercedes-Benz Türk imzası
suyu döktü. Enternasyonal çapta
olabilmesi için, önce sermaye bu güvenceden emin olarak
iktisat babalarının vurguladığı
“commodification”ın perdesini
sınıfı için temel dava garantiye akacağı yatağı bulur ve akar.
gibi, servet prodüktif olmayan
açtı. Sermayeyi emniyete aldı. ELEKTRIKLI otobüs yakın prototip model yeni
bağlanmalı. Kısaca, emek
(İngilizce, “unproductive”) bir
Kasırga
Sermaye onunla hep “gurur filoları için en yeni araç Mercedes-Benz Intouro ile
sermayenin servete doğru
stoktur. Bir “özel mülkiyet”ten
Daha sonra konuşmak üzere
duydu”. geliştirmeleri, batarya şirket, şehirlerarası ve yakın
koşusunda “ayak bağı”
ibarettir. Sermaye sınıfı niçin
sermaye enternasyonalizminden
çözümleri ve hizmetlerin mesafe gezi rotaları için
olmamalı. Geri dönüşsüz! Çünkü
gelir artışında değil de servetinin
‘Yapısal reformlar’
bir, iki “fragman” vereyim.
tanıtıldığı Daimler Buses elektrikli mobilite ihtiyacını
emeğin söz sahibi olduğu bir
artışında kudret ve bunun
Bu başlıkta ilginç bir
İsviçre’de 1930’da kurulmuş
eMobility Days 2.0 (eMobilite karşılayacak. Yeni Mercedes-
ekonomi-toplum-siyaset tablosu
da ötesinde güvence arıyor?
albeni var. Herkes kendi olan Uluslararası Hesapları
Günleri) Berlin’de yapıldı. Benz eCitaro K ile kompakt
sermayenin dünya ölçeğindeki
Buna girmeyelim. Düşünürlere Düzenleme Bankası (BIS)
düşündüklerinin masum bir
yayılma, genişleme ve mutlak Türkiye’deki e-mobilite eMobilite; Mercedes-Benz
bırakalım. dünyada sermaye akımlarını
başlığı diye okuyor. Masumiyet
karar sahibi olma senaryosu
çalışmalarını Daimler Buses eCitaro Fuel Cell ile de
izleyebilmek için en güvenilir
kavramının dışına çıkmayı
ile bağdaşmaz. Sermayeyi
Solutions çatısı altında belirli işletim senaryolarında
Enternasyonal
kaynaktır. Orada ciddi
becerirsek sermayenin özel
emniyete almak lazım!
yürüten Mercedes-Benz kullanılabilecek yeni ve
Gelir ve prodüktivite artışlarını
aklı ile icat edilmiş bir “parola” çalışmalar yapılır. Birine
Ne lazım? İktisatçıların “emeği
Türk sunduğu e-mobilite tamamen hidrojenle çalışma
başat yapan senaryodan
bakalım: Hardy ve von Peter,
olduğunu keşfedebiliriz.
bir çeşit nesneye dönüştürme”
hizmetleri ile Türkiye’de yeteneği sunan “H2 modu”
(Bretton Woods, BW, diyelim) Aralık 2023. “Küreselleşmiş
IMF ve Dünya Bankası
(“commodification”) diye
elektrikli dönüşüm için hayata geçirildi. Şirket,
serveti başat kılan senaryoya mutfağında pişirilmiştir. Oradan likidite”nin anahtar kalemi döviz
tanımladığı bir süreç değişmez
önemli bir misyon üstleniyor. ayrıca daha fazla kapasite ve
ilk servisi yapılan tabakta kredileridir. 2000’den sonra iki
geçiş elbette Amerika’nın
politika olarak kurgulanacak.
Etkinlikte sunulan seri daha uzun kullanım ömrü
aşaması var. Önce, Amerika’da
öncülüğünde, onun taşıyacağı nasıl bir yemek var? Bu bir
Ustalık istiyor. İş 1979-83
üretime sunan yeni NMC4 batarya,
“commodification” tabağıdır! rahmetli Roosevelt’in 1930’larda
iddia ile olacaktı. Geçen yazıda
döneminin “mimarı”, o tarihlerde
tek kaynaktan çok
Sermayeyi iştahlandırır. bankalara getirdiği çeki
(18 Kasım) yazdım. Yeni bir Fed’in başkanı Volcker’la
yönlü elektromobilite
Emeğin “esneklik”le ayarlanmış
düzeni 2000’in siyaseti silkip
“para damarı” döşenecek başlayacaktır. Bunu yazdım.
hizmetleri sunan
ücreti, ucuz işçiliğin çeşitleri, atacaktır. Böylece, her yeri bir
ve kurumlar bununla uyumlu Amerikan ekonomisinde
Daimler Buses Solutions
sendikasızlaştırmanın örtülü döviz kredileri dünyası yapma
daha önce görülmemiş bir
“metamorfoz” geçirecekler.
uygulamaları, çalışma ve elektrikli otobüsler
dönemini başlatacaktır. Bu
“yüksek faiz” politikasını
Bu kurgu kendi için siyaset
mevzuatının “katı” bulunarak
krediler 2003-09 arasında için yeni dijital hizmetleri
demir yumruk olarak kullandı.
alanını ve siyasetçilerini yeniden
değiştirilme girişimleri ve
uluslararası bankaları ihya
temsil eden Omniplus’ı da
Amacı enflasyonu düşürecek
yaratacak. “Para damarı” siyaset
saymakla bitmez, lezzeti tarif
eden bir rüzgârla arttıkça katılımcılara tanıttı.
bir para politikasıyla yetinmek
alanına gömülecek (İngilizce
ötesi birçok soslu malzeme
artıyor. Yılda yüzde 10’u aşan
değil, onu da fırsat olarak
sevenler, “embedded” diyorlar)
bu tabağı zenginleştirir.
bir fırtınaya, sonra da yılda
elinde tutarak kapitalizme
ve yeni bir yapı oluşturacak. Bu
Bütün bunlar, sermayenin
yüzde 24’e varan bir kasırgaya
“Sahip kimdir?”in disiplinini
yapı devlet katındaki kurumların,
gustosuna göre pişirilen bir
dönüşüyor. (Türkiye’de yeni
göstermek, kabul ettirmekti.
Yerli üretim Scudo yeni gövde
bu kurguya uyum göstererek
“commodification” mönüsüdür.
siyasal iktidarın “yok”tan “var”
Demir yumruğu açıkladıktan üç
“metamorfoz” geçirmesiyle iç içe
Ama yemek listesinde öyle
gün sonra, Amerikan Bankalar oluş yılları.) Ve 2008 “çöküşü”
ortaya çıkacak. Bunlar oldu mu? tipi ve motor seçeneği ile satışta
yazmaz. “Yapısal reformlar”
ile bankaların bu döviz kredileri
Birliği’ni topladı. Onlara “Bunu
Fazlası oldu ve oluyor. Daha
(İngilizceyi unutmayalım,
bayramı sona eriyor. Sonra ne
benimseyeceksiniz!” (“Stick to
FIAT Professional ürün gamı, hacmindeki motor seçeneğine
sonra konuşalım.
“structural reforms”) yazar.
it!”) dedi. Arkadan Amerikan olacak? Kapitalizm çökecek mi?
üretimi kasım ayında Tofaş’ta ek olarak yine güçlü ve
“Para damarı”ndan “dünya “Yapısal reformlar”
sendikacıları da kuyruğa girip Hiç olur mu?
başlayan Scudo Van’ın yeni yüksek performanslı 2.0 litre
sermayeyi emniyete almak
parası” akar. O “dolar”dır.
Fed yeni dönemi açıyor:
demir yumruğu bir “ulusal görev
gövde tipi ve 1.5 litrelik yeni hacmindeki 145 beygirlik
için emeğe takılan iki protez
Kapitalizmin bu senaryosu için
olarak” (!) özümsediler. Üç yıl Bono piyasaları dönemi.
motor seçeneği ile daha 340 NM tork sunan motor
bacaktan biridir. Kapitalizmin
bu kadarı yeterli mi? Yetmez
sonunda hem Amerikan hem Bankalara zorunlu çeki düzen
senaryosunda Volcker-Reagan da güçlendi. Scudo Van alternatifi de ürün gamında
ama evet. Senaryonun servete dünya sermayesi Volcker’e “Abi” gelince, artık döviz kredileri
ikilisinin ilk adımından sonra bu
Standart, 5.3 metreküplük yer almaya devam ediyor.
giden yolda kesintisiz işlemesi dedi. dünyası için yeni sahne açmak
protez bacaklı adım Avrupa’da,
geniş iç hacmi, 4.98 metrelik Scudo Van Standart gövdesi,
Ne olmuştu? Sermaye lazım. “Küresel likidite” ve
için “ucuz finansman” lazımdır.
kapitalizmin “refah devleti”ni
tarafından bakınca, kapitalizmin bunun ucuz finansmanı bono uzunluğu, 1.9 metrelik Scudo Van Maxi gövdesinde
Kısacası, “dolar”ı işletecek,
rendeleyip küçültmek için
yeni dünya senaryosu
piyasalarındadır artık. Kısaca, genişliği ve 1.9 metrelik “business” donanım seviyesi
onunla dünya ölçeğinde
atılmalıydı. Öyle oldu. Sosyal
“dolar+ucuz finansman” kapısı
sermaye artık oralardan
yüksekliği ile kompakt bir araç ile opsiyonel olarak sunulan
işleyecek “ucuz finansman”.
demokratların Almanya’sında,
açılarak adı konmaksızın yayılacaktır. Öyle oldu. Burada
ihtiyacı olan müşteriler için plus ile teknoloji paketleriyle
Dolar-ucuz finansman
2000’in dönemecinde,
başlamıştı. BW’nin bağrında
keselim.
ideal bir seçenek olacak. tercih edilebiliyor. Standart
kaynaşması sermayeyi
dünya sermayesinin şaha
1971’e kadar yattıktan sonra
Bir başka BIS çalışması bu
“enternasyonal”leştiriyor. Son Tofaş’ın Bursa’daki donanımda saklama alanlı
kalmaya başladığı zamanda,
evlatlıktan reddedilen “altın
bilgiyi tamamlayan ve merakı
40 yıllık dünya ekonomisinin fabrikasında üretimine 2’li yolcu koltuğu ile 5 inç
gündeme yerleştirilen “Hartz
standardı”nın yerini Fed almıştı.
artıran niteliktedir: Borio,
öz sahibi gibi bir sermaye başlanan Yeni Scudo’da 1.5 dokunmatik ekranlı radyo ve
reformları” Avrupa’da “yapısal
Bu başlangıçtı. 1980’lerden
McCauley ve McGuire, Eylül
enternasyonali oluşuveriyor. litrelik yeni Multijet3 dizel siyah- beyaz dijital gösterge
reformlar”dan meramın ne
2008’e kadar geçen sürede Fed
2017. Şunu öğreniriz: Döviz
Her ülkenin sermayesi kendini
motor seçeneği de ilk kez paneli sunulurken plus pakette
olduğunu berraklaştırdı.
o yeri koruyacak, pekiştirecek
“swap”ları ve vadeli döviz
arkada, duvarda sermaye
İlgilenen okurlara öneririm. satışa sunuluyor. Scudo’da ise Magic Cargo tipi 2’li yolcu
ve “2008 çöküşü”nden sonra,
işlemleriyle işleyen 2009
enternasyonali yazan bir
Bu “reformlar” Almanya’yı 120 beygirlik güç ve 300 NM koltuğu, camlı ara bölme ve
“Metamorfoz”un şart kıldığı
sonrası dünyada kaydı tutulmuş
fotoğrafla takdim etmeye Avrupa’nın en fazla düşük
tork sunan bu yeni 1.5 litre camlı arka kapılar yer alıyor.
şekilde, kapitalizmin dünya
“likidite” yükümlülüğü (borcu,
özen gösteriyor. Bu sosyal
ücretliye sahip ekonomisi
ekonomisinde “merkez
diyelim) 10.7 trilyon dolar,
demokratların ritüel kıvamındaki yaptı. O günden bugünün
komutanı” makamına resmen
kaydı tutulamayan, tahmin
“sosyalist enternasyonali”ne Almanya’sına geliyoruz.
oturacaktı.
edilen “likidite” ise 13-14 trilyon
benzemiyor. Onu da kucağına Bir de emek tarafından Takılan ikinci protez bacak,
dolardır! İnsanın aklı karışınca
alarak dünyaya son 40 bakalım. Volcker’in demir emeğin borçlandırılmasıdır.
o akıl saçma sorular üretmeye
yumruğu 1979’da yüzde 6 olan Karşındaki sınıfı borçlandır
yılı armağan ediyor. Bu
başlar: Sermaye bu paracıklarla
40 yıl öğretmiş olmalı ki işsizliği üç yıl içinde iki katına ve borç altında tut! Böyle dile
kendine birer ev almak için mi
enternasyonalleşmiş sermayenin çıkardı. İşsizlik artar, ücretler getirilmiş midir, bilemeyiz. borç altına giriyor?
buyurduğu politikalar çizgisinden artmaz iken sendikaların Ancak, şöyle denildiğini Arkası gelecek sayıda.