Catalog

DIŞ HABERLER 7 dishab@cumhuriyet.com.tr 21 ARALIK 2020 PAZARTESİ İngiltere’nin ardından Hollanda, Danimarka ve Avustralya’da da tespit edildi Virüste mutasyon alarmı Koronavirüsün yüzde 70 daha bulaşıcı yeni türünün ortaya çıkması Avrupa’yı alarma geçirdi. Fransa, Hollanda, İtalya ve Belçika, İngiltere’den seyahate yasak getirdi. Türkiye de, İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Güney Afrika’dan uçuşları durdurdu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), İngiltere’de ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün daha bulaşıcı yeni bir türünün Hollanda, Danimarka ve Avustralya’da da tespit edildiğini duyurdu. Fransa, Hollanda, İtalya ve Belçika, İngiltere’den uçuşları durdurdu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da İngiltere, Danimarka, Hollanda ve Güney Afrika’dan Türkiye’ye uçuşların durdurulduğunu açıkladı. Yasak, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve bir grup bilim insanının önceki gün, ülkede keşfedilen yeni türün yüzde 70 daha fazla bulaşıcı olduğunu açıklamasının ardından geldi. Çavuşoğlu: Yunan halkının itibarını zedelemeyi bırak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’a seslenerek, “Sevgili Niko, işte yeni yıl için dostça bir tavsiye: Başkalarından yardım istemeyi ve Yunan halkının itibarını zedelemeyi bırak” dedi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, Avrupa ülkelerinin, Türkiye’ye yönelik silah ambargosu konusunu defalarca AB gündemine taşıdıklarını savunarak, “ABD’nin NATO bütünlüğünü sabote ettiği gerekçesiyle Türkiye’ye yaptırım uyguladığını” söyledi. Bunun üzerine Dendias’a yanıt veren Çavuşoğlu, “Sevgili Niko, işte yeni yıl için dostça bir tavsiye: Başkalarından yardım istemeyi ve Yunan halkının itibarını zedelemeyi bırak. 2021 yılı, doğrudan, samimi ve ciddiyetle konuşarak farklılıklarımızı adil şekilde ele aldığımız bir yıl olsun” ifadelerini kullandı. l ANKARA/ Cumhuriyet Bağdat’ta ABD Büyükelçiliği’ne füze saldırısı Irak’ın başkenti Bağdat’ta Yeşil Bölge’de bulunan ABD Büyükelçiliği’ne füze saldırısı düzenlendi. Füzelerden bir kısmının Yeşil Bölge’ye yakın yerleşim yerlerine düştüğü ifade edildi. Yetkililer, Yeşil Bölge’ye 5 Katyuşa tipi roket ile saldırı düzenlendiğini ve 2 roketin ABD Bağdat Büyükelçiliği binasına konuşlanan CRAM tipi hava savunma sistemi tarafından imha edildiğini belirtti. Roketlerden birinin ABD Büyükelçiliği binası yakınlarına düştüğünü belirten yetkililer, diğer roketlerin ise bir eve ve bir otoparka düştüğünü, bölegede hasar olduğunu kaydetti. Saldırının ElReşit bölgesinden gerçekleştirildiğini ifade eden yetkililer, can kaybı olup olmadığına ilişkin bilgi vermedi. Görgü tanıkları, otoparka düşen roketin şarapnellerinin Yeşil Bölge’deki Cadriye bölgesine isabet ettiğini belirtti. l İHA İngiltere’nin güneydoğusunda bulunan “COVID19’un daha hızlı yayılan yeni türü” ile benzer özellikler gösteren bir vaka, ay başında Hollanda’da görülmüştü. Benzer bir vakanın görüldüğü Belçika da İngiltere’ye tren ve uçakla seyahate yasak getirirken, Almanya, Avusturya ve İsveç’in benzer önlemleri düşündüğü kaydedildi. Fransa, dün gece yarısından itibaren 48 saatliğine İngiltere’den yolcu ve yük taşıma araçlarının ülkeye girişini yasakladı. Virüsün yayılmasını önlemek için başkent Londra ve İngiltere’nin güneydoğusunda önlemler artırıldı. NoREUTERS / AFP İsrail’de sağlık çalışanları aşıya başlama haberini dans ederek kutladılar. el dönemi nedeniyle hafifletilmesi düşünülen yasaklar ise artarak sürecek. Noel’de kalabalık toplantılar yapılamayacak. Johnson, hastanelerin dolup taşmasına neden olan yeni tür nedeniyle milyonlarca İngilizin “Noel’i feda etmek zorunda kalacağını” söyledi. Sağlık Bakanı da dün üst düzey yasakların aylarca sürebileceğini kaydetti. Johnson’ın açıklamasının ardından binlerce Londralının başkenti terk ettiği haberleri geldi. İskoçya, İngiltere’nin diğer bölgelerine seyahat kısıtlaması getirdi. Galler de dün itibarıyla tam kısıtlamaya giderken Kuzey İrlanda 26’sından itibaren tamamen kapanacak. İngiltere’de cumartesi günü yaklaşık 30 bin yeni vaka tespit edilirken, 534 kişi hayatını kaybetmişti. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), İngiltere’deki yetkililerle “yakın temasta” olduğunu bildirdi. Virüsün mutasyona uğramış olduğu bilgisi korkutucu gelebilir, ancak uzmanların da vurguladığı üzere mutasyona uğramak virüslerin doğasında var. Yeni mutasyonun orijinal virüse kıyasla daha hızlı yayıldığı bilinse de bu, daha ciddi semptomlara yol açacağı ya da aşıları etkisiz kılacağı anlamına gelmiyor. Boris Johnson açıklamasında daha öldürücü olduğunun düşünülmediğini söylemişti. Bomba çocukları öldürdü Afganistan’ın başkenti Kâbil’de, araç içine yerleştirilen ve bir milletvekilini hedef alan bombanın patlaması sonucu aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 9 kişi yaşamını yitirdi. Hükümetle Taliban arasında savaşı sona erdirmeye yönelik görüşmelere karşın şiddetin tırmanışa geçtiği bir dönemde düzenlenen saldırıda, milletvekilinin de aralarında bulunduğu 15 kişi yaralandı. Saldırı Parlamento üyesi Han Muhammed Wardak’ın konvoyunun Kâbil’in Khoshal Han mahallesinden geçmesi sırasında düzenlendi. Washington ile sorunlar yumağı ABD’nin, Donald Trump’ın başkanlığı Joe Biden’a devretmekanlığı üzerinden Gülen’in iadesi için 7 ayrı talep dosyası sine bir ay kala Türkiye’ye yöneABD’ye iletildi. Ayrıca konuylik yeni S400 yaptırımlarını yüla ilgili Türkiye ve ABD ararürlüğe koymasıyla, iki ülke ilişHÜSEYIN sında oluşturulan çalışma grukilerindeki uzun sorunlar zinciri HAYATSEVER bu birçok kez görüşme gerne yeni bir halka eklenmiş oldu. çekleştirdi. Ancak iade talebiABD’nin Suriye’de terör örgütü YPG’ye ne ABD’den somut bir yanıt gelmedi. verdiği destek, FETÖ elebaşı Fethullah Son dönemde iki ülke ilişkilerindeki Gülen’in iadesi, ABD’deki Halkbank diğer sorun başlıklarının gölgesinde davası, Türkiye’nin F35 programın kalan iade meselesinde yakın dönemdan çıkarılması gibi sorun başlıklarının birçoğunda kısa vadede çözüm beklenmezken Biden’ın göreve başlamasının ardından Ankara, ilk aşamada uygulanan S400 yaptırımlarının Erdoğan ve Bıden, Obama döneminde bir araya gelmişti. aşılması için diplomasi yürütecek. Trump, veto edeceğini açıkladığı ABD Kongresi’nin kabul ettiği savunma bütçesinde yer alan zorlayıcı hükmün yürürlüğe girmesini beklemeden Türkiye’ye S400 yaptırımını de bir gelişme beklenmiyor. açıkladı ve Amerika’nın Hasımlarıyla Türkiye ile ABD arasındaki diğer Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasa önemli sorun başlıklarından birini de sı (CAATSA) kapsamındaki 12 yap terör örgütü PKK’nin Suriye uzantıtırımdan 5’inin uygulanmasına yö sı YPG’ye ABD tarafından verilen desnelik kararı imzaladı. Joe Biden’a gö tek oluşturuyor. Terör örgütü IŞİD’in revi 20 Ocak’ta devretmesine az ka Suriye’de yenilgiye uğratılması için la uygulamaya koyduğu yaptırımla 2015’te ABD desteğiyle kurulan SuTrump, ilişkilerde artan sorun liste riye Demokratik Güçleri’nin belkesine yeni bir madde daha ekledi. miğini oluşturan YPG’ye Obama döİade talebi yanıtsız neminde verilmeye başlanan destek, Trump döneminde de değişmeden deTürkiye ile ABD arasındaki sorun vam etti. Türkiye, birçok kez ABD’nin başlıklarının ilk sırasında FETÖ ele YPG’ye verdiği desteği sonlandırmabaşı Fethullah Gülen’in iadesi mese sı çağrısında bulunurken ABD, telesi bulunuyor. 15 Temmuz 2016 dar rör örgütü olarak kabul ettiği PKK ile be girişiminden bu yana Adalet Ba YPG bağlantısını kabul etmiyor ve Suriye’de YPG’yi “partner” olarak tanımlamayı sürdürüyor. ABD ile ilişkilerdeki sorun başlıklarından bir diğerini de Türkiye’nin S400 alımı nedeniyle F35 yeni nesil savaş uçağı programından çıkarılması oluşturuyor. F35 uçağının başlangıçtaki 9 üretici ortak ülkesinden biri olan Türkiye, geçen yıl Ankara’ya S400 sevkıyatının başlamasının ardından ABD tarafından programdan çıkartılmış, Türkiye için üretilen 6 F35 uçağına da ABD tarafından el konulmuştu. Türkiye’nin S400 ve F35 konusunda ABD ile ortak komisyon kurma teklifi yanıtsız kaldı ve ABD, Türkiye’nin F35 programına dönüşünü de S400’lerin mülkiyetinden vazgeçme koşuluna bağladı. Ayrıca F 35 için parça üreten Türk savunma sanayii şirketlerinden alımların tamamen durdurulması da takvime bağlandı. F35 konusu CAATSA yaptırımlarından ayrı işletilse de bu meselenin de yaptırımlar konu başlığı altında ele alınması bekleniyor. İki ülke arasında ABD’nin Doğu Akdeniz’de Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne artan desteği, ABD’deki Halkbank davası, Türkiye’de cezaevinde bulunan ABD konsoloslukları çalışanları, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasını da kapsayan Ortadoğu politikası gibi meseleler de öncelikli sorun başlıklarının gölgesinde kalan diğer maddeleri oluşturuyor. l ANKARA Rus S400 sistemi ABD ile ilişkilerde gerilimli başlıklardan. Emekli Tuğgeneral Eslen ‘Güvenliğimizin çatısı açık’ Emekli Tuğgeneral Nejat Eslen, Türkiye’nin tehdit algısının değiştiğini vurgulayarak “Türkiye bir SEFA NATO üyesi ama tehditler UYAR ne kuzeyden ne doğudan; Ege’de, Doğu Akdeniz’de, Suriye’de, Irak’ta Atlantik yapısı ülkelerden geliyor” dedi. ABD yaptırım kararları, S400’ler ile Ankara’nın Washington, NATO ilişkileri tartışmaların merkezinde. Cumhuriyet’e konuşan Eslen, her ülkenin kendi güvenliğini inşa ettiğine değinirken Türkiye’nin güvenliğinin “çatısı açık bir yere” benzetilebileceğini söyledi. “4 duvarı inşa etmişiz ama çatısı yağmura, doluya, kara, rüzgâra karşı açık. Kar, yağmur, dolu Türkiye’ye yönelebilecek balistik füzeler ve savaş uçakları oluyor. Güvenliğimizde büyük bir boşluk var” ifadesini kullandı. Eslen, bu boşluğun kapatılması için ABD ve Çin gibi ülkeler ile görüşüldüğünü ancak görüşmelerin sonuçlanmaması neEslen deniyle Türkiye’nin S400’lere yöneldiğini belirtti. ‘Ciddi çelişki’ S400’lerin, Türkiye’ye yönelik tehditler nedeniyle alındığına işaret eden Eslen, tehditler olarak “PKK’nin; ABD tarafından silahlandırılan PKK’nin Suriye uzantısı PYD’nin; başta Amerika olmak üzere NATO üyesi bazı ülkeler tarafından kurulmak istenen PKK devletinin; NATO üyeleri Amerika ve Fransa’dan, NATO üyesi Türkiye’ye karşı kullanmak üzere savaş uçakları alan ve almak isteyen NATO üyesi Yunanistan’ın bulunduğunu kaydetti. “Burada çok ciddi bir çelişki var” diyen Eslen, Doğu Akdeniz’de, Türkiye’ye karşı ABD tarafından desteklenen bir koalisyon olduğu yorumunu yaptı. Yeni bir dünya düzeni kurulduğunu ve bu düzen mücadelesinde Rusya ve Çin’in ABD’ye karşı mücadele ettiğini söyleyen Eslen, “Türkiye bu mücadelede hangi tarafta olursa o tarafa çok büyük avantajlar sağlar, hangi tarafta olmazsa o tarafa da çok büyük kayıplar verdirir” dedi. Eslen “ABD, PYD’yi niye destekliyor, niye Türkiye’nin güvenlik çatısını kapatmasını engellemeye çalışıyor? Türkiye yeni yerini arayacak, bulacak, belki de jeopolitik kimliğini yeniden tanımlayacak” diye konuştu. Türkiye’nin hem NATO üyesi olmasının hem de Rusya ve Çin ile iyi ilişkiler yürütmesinin çelişki olduğunu kaydeden Eslen, “Denge politikasıyla bu süreç sürdürülemez” dedi. ‘Kürecik’i kapatmalıyız’ Türkiye’nin istikrarlı yönetime, siyasetin kutuplaştırılmasından vazgeçilmesine ihtiyacı olduğunu kaydeden Eslen, yaptırım kararına yanıt verilmesi gerektiğini belirtti. “Kürecik’i kapatmalıyız ancak Hazine’deki eksi rezerv buna müsaade eder mi? Türkiye’nin sağlam ekonomik yapısı olmadan Atlantik’ten gelen tehditleri karşılaması zor olacak” dedi. l ANKARA Mostar’da 12 yıl sonra seçim Bosna Hersek’in Mostar şehrinde şehrin statüsü ile ilgili siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle 12 yıldır yapılamayan yerel seçim nihayet dün yapıldı. Bosna’daki savaşın (19921995) ardından 6 belediyeye bölünen Mostar şehri, bu şekilde yönetiliyordu. Şehirdeki bölünmüşlüğü sonlandırmak üzere dönemin Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi tarafından 2004’te hazırlanan Mostar Statüsü ile şehir tek belediye haline getirildi. Yeni statüye göre, icranın başı belediye başkanı, yasama organı ise Şehir Konseyi oldu. Ancak bu düzenleme Hırvatların karşı çıkması nedeniyle hâlâ onaylanmamıştı. Siyasi partilerin geçen haziran ayında uzlaştığı bildirilmişti. Ayn İsa hamlesi Suriye’nin kuzeyinde TSK destekli ÖSO güçlerinin terör örgütü YPG’nin etkinliğindeki Ayn İsa bölgesi yakınlarında operasyon başlattığı haberleri dikkat çekti. Muhaliflere yakın kimi kaynak ve Reuters’ta yer alan habere göre geçen cuma, ÖSO ve YPG arasında çatışmalar yaşandı. Operasyonun yürütüldüğü bölgenin RusTürk ortak askeri devriyesinin yapıldığı staratejik M4 karayoluna yakın olduğu da savunuldu. Muhalif bazı kaynaklar, bölgede YPG kontrolündeki alanda yer alan kimi çiftlik arazisinde kontrolün sağlandığını belirtti. Harekât için ÖSO’nun bölgeye takviye güç gönderdiği haberleri de gündeme yansıdı.