Catalog

14 20 ARALIK 2020 PAZAR HABER Her şey geçen seneye göre ortalama yüzde 30 zamlı. Bazı ürünlerde bu zamlar yüzde 80’i buluyor Çarşı pazarın tadı kaçtı Mevsimlik sebze meyveler dahi çok pahalı. Bir kilo mandalina 58 liradan, portakal 10, üzüm 15 liradan satılıyor. Kilosu 16 TL’ye kadar çıkan sivribiberden ise ancak 250 gram alınabiliyor. MISIR ÇARŞISI ESNAFI: Destekler gülünç Esnafın nabzını tutmaya ise Mısır Çarşısı’ndan başlıyoruz. 2016’dan bu yana düzenli olarak gittiğimiz çarşıda, bir şey dikkatimizi çekiyor: Esnaf artık kapıda durup “Kahve ikram edelim” diyerek vatandaşı çekmeye çalışıyor. Tarihi Yarımada’daki esnafın ortak vurgusu, bu süreçte devlet tarafından yeterli desteği göremediklerini ve yalnız bırakıldıklarını söylemeleri oldu. Mahmutpaşa’daki bir esnaf, “Devlet böyle zamanda lazım. Ama şu ana kadar bir yardım göremedik” diyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta esnaf için açıkladığı destekleri nasıl bulduklarını sorduğumuzda ise acı gülüşmeler başlıyor. Esnafın hemen hemen hepsi açıklanan destek rakamlarını gülünç bulduklarını, “hiçbir derde derman olmayacağını” vurguluyor. “70 bin TL kira ödeyen insanlar var. 750 liralık kira desteğini ne yapsın? Elemanlarına yemek ısmarlar...” diyen de var, “Nasıl harcayacağımızı bilemiyoruz. Çar çur da etmek istemiyoruz” diyerek dalga geçen de... Mısır Çarşısı’ndaki bir esnaf ise “Yılbaşından sonra kiralarımıza yüzde 11.7 zam gelecek. Bu zammın ötelenmesini beklerdik” diyor. Son 8 aydır yapılan satışlar üst üste konulduğunda bir aylık masrafın ancak çıktığına dikkat çeken Mahmutpaşa’daki bir esnaf da hükümetin nakdi yardımlarını yaygınlaştırması gerektiğine vurgu yaptı: “Artık telefonla müşterinin ayağına giderek işlerimizi sürdürmeye çalışıyoruz” diyen bir başka esnaf ise umutsuzluğunu esprili bir dille şöyle ifade ediyor: “Şu an kapı kapı dolaşıyoruz, bir isteğiniz var mı diye soruyoruz ki satış yapabilelim. Ümidimizi kaybetmek istemiyoruz ama tünelin sonundaki ışık maalesef henüz görünmüyor. Gözükecek gibi de değil uzun vadede. Belki de bizim gözlerimizin uzağı görmede bir sıkıntısı vardır.” l İSTANBUL GAMZE BAL Ülkedeki mevcut ekonomik kriz, Covid19 salgınıyla daha da derinleşince çarşı pazarın tadı kaçtı. Halk artık gramla değil, taneyle alım yapıyor. Yılbaşı hareketliliğinden de umudunu kesen esnaf ise satışlarının geçen seneye göre yüzde 5080 düşmesinden şikâyetçi. Hem yurttaşın hem esnafın pandemi sürecinden ekonomik olarak nasıl etkilendiklerini yerinde görmek için Eminönü’ne ve Beyoğlu’na gittik. Mısır Çarşısı, Kapalıçarşı, Mahmutpaşa ve bir semt pazarında hem son fiyatları hem çarşı pazardaki durgunluğu gözlemledik. Kuruyemişinden sebze ve meyvesine her şey, geçen seneye göre ortalama yüzde 2530 zamlı. Mısır Çarşısı’ndaki bir esnaf, “TEFE, TÜFE’yi nasıl hesaplıyorlar bilmiyorum. Bizdeki zamlar bazı ürünlerde yüzde 80’i buluyor. En iyimseri yüzde 60” diyor. Öyle ki esnaf dahi sattığı ürünün pahalılığından şaşkın. 1940’tan bu yana Mısır Çarşısı’nda yer alan Malatya Pazarı’nın yetkisili, “40 senelik esnafım, müşteri fiyat sorunca artık söylemeye utanıyorum. Geçiştirmeye çalışıp etiketleri gösteriyorum” diyor. Örneğin, geçen sene 40 lira olan kuru incir bu yıl 65 TL’ye; 50 lira olan fındık, 80 TL’ye; 75 TL olan badem ve kaju 88 TL’ye çıkmış. Malatya Pazarı’nın yetkilisi, fıstıklı lokumun içinde artık antepfıstığı değil, yerfıstığı olduğunu söylüyor. Mısır Çarşısı’nın dışında, çarşı içine göre daha ucuz olan tezgâhlarda bile en ucuz kuruyemiş 4048 liradan başlıyor. En çok talep gören karışık kuruyemişlerin leblebili olanları 4048; fındıklı, bademli ve kajulu olanları 90 lira. Ateş pahası Semt pazarında da özellikle meyveler ateş pahası. Bir kilo mandalina 68, ayva 7, nar 58, portakal 10, üzüm 15 liradan satılıyor. Beyoğlu Piyalepaşa Semt Pazarı’nda gördüğümüz domatesin kilosu 5 liradan başlayıp 10 liraya kadar çıkıyor. Patates ve soğanın kilosu da 5 TL’den başlıyor. Sivribiberin kilosu ise 16 liraya çıkıyor. Esnaf, yurttaşın ancak 250 gram biber alabildiğini söylüyor. Elindeki poşetleri göstererek pahalılığa dikkat çeken bir yurttaş, “Daha yemeklik doğru düzgün bir şey almadım, 65 lira tuttu” diyor. Vatandaşın artık taneyle alım yaptığını söyleyen bir esnaf ise şöyle konuşuyor: “Gücüm yetmiyor diyerek 4 tane salatalık isteyen müşteri var. Hafta boyunca taneyle satın aldıkları kadar yemek zorundalar.” Pazarcı esnafının satışlarında yaşadığı kayıp, yurttaşın alım gücünün ne kadar azaldığını ortaya koyması bakımından önemli. 35 senelik bir esnaf, geçen yıl bu dönem günlük 3040 kasa domates satarken şimdi 10 kasa satamadıklarını anlatıyor. 30 senelik bir başka esnaf da satış yaptıkları tezgâhtan 4 ailenin geçindiğini, geçen sene günlük 10001500 TL ciro yaparken bu yıl bazen 200 lirayla eve döndüklerini söylüyor. DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. GÖKSEL KALAYCIOĞLU • TÜRKAN MİÇOOĞULLARI ERDAL KARADEMİR • METİN ÖNEY • AŞKIN TOKTAŞ EROL YEŞİLPINAR • MUHARREM TOPRAK SALİH DAYIOĞLU ÖNCEKİ DÖNEM MİLLETVEKİLLERİ DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. Dr. Duygu ÖZER Dr. M. Tuncay ÖZER 30 senelik bir pazarcı esnafı, satış yaptıkları tezgâhtan 4 ailenin geçindiğini, geçen sene günlük 10001500 TL ciro yaparken bu yıl bazen 200 lirayla eve döndüklerini söylüyor. YILBAŞI IÇIN SATIŞ BEKLENTISI DÜŞÜK Yeni yıla sayılı günler kalmasına rağmen esnafın satışlarda bir hareketlilik beklentisi yok. Kimsenin önünü göremediğini, insanların korkarak harcama yaptığına dikkat çeken bir çalışan, “Yılbaşı yaklaştı ama hareketlilik de beklemiyoruz. Biz asıl satışlarımızı turistlere yapardık. Bu yıl o da yok. Vatandaş ancak 250 gramlık alım yapabiliyor” dedi. Çalışan, ayrıca satışlar azalınca patronun işçi çıkarmaya gittiğini, 10 kişiden 56 kişiye düştüklerini ve her ay iki çalışanın 15’er gün izne ayrılmak zorunda kaldığını anlatıyor. Mısır Çarşısı’nın dışında kalan pazarda geçen sene günlük 20 bin TL ciro yaparken bu yıl 8 bin liraya kadar düştüklerini kaydeden çalışan, “Kiralar çok yüksek. Giderler hiç azalmadı ama satışlar sürekli düşüyor. Eminönü’nde bu cirolar kurtarmaz” diye konuştu. Sicil affı talebi Esnafın bu süreçteki acil taleplerinden biri, sicil affı gelmesi. Mevcut kredi borcunu başka borçlarla kapattığı için kara listeye alındığını söyleyen Mahmutpaşa’daki bir esnaf, sicili bozuk olduğu için de yeni kredi alamadığından yakındı. “Geçen sene günlük 5 bin TL ciro yaparken şimdi haftada 4 bin TL ciro yapabiliyorum” diyen esnaf, “Zararına satışa razıyız. Bunca yıldır bankalarla iş yapıyorum, yeni kredi çekmek isteyince vermiyorlar. Acilen sicil affı çıkamaları lazım esnafa” diye konuştu. l İSTANBUL DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgeli haberleri nedeniyle Cumhuriyet Gazetesi’ne uyguladığı resmi ilan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ediyoruz. Haber alma özgürlüğümüz için C’in yanındayız. 1970’LERIN ANKARA GENÇLIK KOROSU ZZZJDOHDW?\D\?QHY?FRP JDOHDW?\D\?QF?O?N JOHW?\D\?QF?O?N JDOHDW?