Catalog

DUNYA Milletvekili adayına suikast Irak 12 Mayıs’ta yapılacak genel seçime gün sayarken bir milletvekili adayı uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitirdi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı İyad Allavi liderliğindeki Ulusal İttifak’ın Sünni adayları arasında yer alan Faruk Muhammed Zerzur’un, Musul’un 70 km güneyindeki Kayyare bölgesinde bulunan evinde, kimliği belirsiz bir erkek tarafından vurulduğu duyuruldu. Saldırıyı IŞİD üstlendi. Irak Başbakanı Haydar İbadi, geçen aralık ayında IŞİD’e karşı zafer ilan etmişti. Seçime HizbullahSalı8Mayıs2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ damgası 7 Lübnan’da genel seçimlerde Hariri cephesi ciddi oy kaybına uğradı Alevler içindeki Ortadoğu’nun sorun yumağı ülkelerinden Lübnan’da 9 yıl aradan sonra önceki gün düzenlenen parlamento seçimlerinde sandıktan Hizbullah çıktı. Resmi olmayan sonuçlara göre, ABD ve İsrail’in uluslararası platformda “terörist” örgüt olarak tanımladığı Hizbullah ve müttefiklerinin oluşturduğu Direniş’e Vefa ittifakı yarışı önde götürüyor. İran destekli Hizbullah’ın lideri Hasan Nasrallah dün yaptığı açıklamada seçim sonuçlarını “Ülkenin egemenliğini koruyan direniş seçeneğinin büyük siyasi zaferi” olarak nitelendirdi. Hizbullah ve Emel ittifakının parlamentodaki 128 koltuğun yarısından fazlasını aldığı belirtilirken sonuçlar örgütün Suriye’de iç savaşa Devlet Başkanı Beşşar Esad’a destek vermek amacıyla katılmasından bu yana güç kazandığının ve İran’ın bölgede etkinliğinin arttığının bir işareti olarak yorumlandı. Esad’a yakın isimler New York Times’ın haberine göre, bu sonuçlar Hizbullah ittifakına karşı oldukları yasaları veto et Hariri destekçileriyle bir araya geldi. me hakkı veriyor. Hizbullah ittifakının, Cumhurbaşkanı Mişel Aun’un partisi Özgür Yurtseverler Hareketi ile birlikteliğe giden Hariri’nin Gelecek Hareketi’nin kaleleri Beyrut, Trablus ve Sidon’da da kazanımlar elde ettiği belirtildi. Hizbullah’ın desteklediği adaylar içerisinde Esad’a yakın isimler de var. Şii general Cemil El Sayid de bunlardan birisi. Eski Lübnan istihbarat şefi olan El Sayid, Esad’ın yakın arkadaşı olarak İran memnun, İsrail alarmda... Lübnan’daki seçimlerin ardından Tahran’dan “halkın seçimine say gı gösterilmesi” çağrısı geldi. İsrail Eğitim Bakanı Naftali Bennett ise “Hizbullah = Lübnan” ifadesini kullandı. Seçimlere ilişkin Twitter hesabından mesaj yayımlayan Bennett, sonuçların bir süredir söylediklerini doğruladığını ileri sürdü. Bennett, “İsrail’in Lübnan devleti ile Hizbullah arasında ayrım yapmayacağını ve bu ülke topraklarında gerçekleşen her faaliyetten sorumlu olarak Lübnan’ı göreceğini” kaydetti. biliniyor. Hariri dün yaptığı açıklamada Gelecek Hareketi’nin 2009 seçimlerine göre bu kez parlamentoda 12 koltuk kaybederek 22 vekille temsil edileceğini söyledi. Tüm kesimlere ellerini uzattıklarını belirterek ülkenin güvenliği, istikrarı için birliktelik çağrısı yaptı. Hizbullah’a yakın El Akbar gazetesi sonuçları Başbakan Hariri’ye “tokat” olarak nitelendirdi. Gözler Hariri’de Mecliste en büyük Sünni blokun Hariri önderliğinde oluşması bekleniyor. Bu da yeni hükümetin de Hariri başkanlığında kurulma sı ihtimalini artırıyor. Lübnan İçişleri Bakanlığı, genel seçimlere katılım oranını yüzde 49.2 olarak açıkladı. Lübnan’da yasalar gereği cumhurbaşkanı Maruni, başbakan Sünni, meclis başkanı da Şii olmak zorunda. 2009’da yapılan bir önceki seçimlerde katılım oranı yüzde 54’te kalmıştı. Parlamento seçimlerinin beş yılda bir yapılması gereken Lübnan’da son seçim 2009’da yapılmıştı. Seçimler, Suriye iç savaşının Lübnan’a sıçrama olasılığı ve seçim yasasının değişmesi gerekçe gösterilerek 3 defa ertelenmişti. Kudüs’te ABD elçilik tabelaları asılıyor İsrail, 14 Mayıs’ta Kudüs’e taşınması beklenen ABD Büyükelçiliği için kentteki bazı cadde ve sokaklara tabelalar yerleştirdi. Reuters ajansının yayımladığı görüntülerde, elçilik binasının açılacağı Ernuna Mahallesi çevresindeki cadde ve sokaklara Arapça, İngilizce ve İbranice “ABD Büyükelçiliği” yazılı adres levhalarının konulmaya başlandığı görüldü. ABD Başkanı Trump, geçen yıl Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığını ve büyükelçiliğin Tel Aviv’den Kudüs’e taşınması talimatı verdiğini açıklamıştı. Karar, büyük tepkiyle karşılanmıştı. Öte yandan Guatemala’nın ardından Paraguay hükümeti de gelecek ayın sonunda büyükelçiliği Kudüs’e taşıyacaklarını açıkladı. ‘İşkenceci’ Haspel senatoda ter dökecek ABD Başkanı Donald Trump’ın Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Başkanlığı için aday gösterdiği Gina Haspel’e yönelik tartışmalar sürüyor. Haspel’in koltuğa gelmesi için yarın Senato’dan onay alması gerekiyor. Haspel’in CIA içinde geçmişte işkence içeren sorgulama tekniklerine yönelik bizzat programın uygulayıcılarından olduğu gerekçesiyle destek bulamamaktan kaygılı olduğu iddiaları basında yer aldı. Bu çerçevede Haspel’in senatodaki sorular karşısında zorlanacağı, seçilemeyeceği düşüncesiyle adaylıktan çekilmeyi düşündüğü de savunuldu. Beyaz Saray yetkilileriyle geçen cuma günü yoğun görüş alışverişinin ardından ise adaylığını sürdürme yönünde karar aldığı belirtildi. Son olarak başkan Haspel yardımcılığı olmak üzere 33 yıldır CIA’da görev yapan Haspel’in örgütün, 11 Eylül saldırıları sonrasında “kara delik” olarak da adlandırılan, dünya çapında “terör şüphelisi” gördükleri kişileri kaçırıp sorguladığı, işkence uyguladığı gizli merkezlerin oluşturulması programının yürütücülerinden olduğu daha önce basına yansımıştı. Haspel’in CIA başına getirilecek olmasına karşı çıkanlara Trump’tan dün tepki geldi. Twitter’dan “Saygın adayım Haspel, eleştirilerin hedefinde, çünkü kendisi teröristlere karşı çok sert biri” dedi. Ruhani kapıyı araladı Gözler İran ile P5+1 ülkeleri arasında (ABD, Çin, Rusya, Fransa, Britanya ve Al manya) 2015 yılında yapılan nükleer anlaşma ile ilgili 12 Mayıs’ta ABD Başkanı Donald Trump’ın vereceği kararday ken Avrupa Birliği anlaşmaya desteğini yineledi. Daha önce Washington çekildiği takdir de kendilerinin de çekileceğini belirten İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise dün to Fransız mevkidaşı JeanYves Le Drian’ı (solda) dün Berlin’de ağırlayan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran’la varı nunu yumuşattı. lan anlaşmanın dünyayı daha güvenli bir Ruhani, “ABD’nin zalim kararları bizi endişelendirmiyor. Biz her senaryoya hazırlıklıyız. Eğer yer yaptığını, iptali için neden olmadığını kaydetti. Görüşmede iki ülke arasın da işbirliği anlaşmalarına imza atıldı. ABD’nin olmadığı bir anlaşmadan zı defalarca söyledik” dedi. istediğimizi alabilirsek, İran anlaşmaya bağlı kalır. İran’ın istediği çıkarlarının ABD dışındaki imzacı ül kMuatcursounn:uPaaçnmdoarkao’nlıunr keler tarafından korunması” sözle AB’nin Trump’a anlaşmada kal riyle açık kapı bıraktı. ması yönündeki telkinleri ise sürü Ruhani, “Eğer nükleer bomba yap yor. Almanya Cumhurbaşkanı Frank ma peşinde olmadığımızdan emin ol Walter Steinmeier, İran ile nükle mak istiyorlarsa, bunu yapmadığımı er anlaşmanın sona erdirilmesi nin sonuçlarının kestirilemeyeceği uyarısında bulundu. “ABD’nin eski Dışişleri Bakanı John Kerry bu anlaşmayı imzalarken ‘Bu imza ile muhtemelen bir savaşı engellediğimizin bilincinde olmalıyız’ dedi. Bu cümle önemli, çünkü bu anlaşmanın iptal olması ve bölgenin yeniden silahlanması halinde neler olabileceği hatırlanmak zorunda” ifadesini kullandı. ABD ziyaretine dün başlayan Britanya Dışişleri Bakanı Boris Johnson da New York Times gazetesi için kaleme aldığı yazıda anlaşmadan ayrılmanın hata olacağı görüşünü dile getirdi. “Anlaşmanın zayıf yönleri olduğuna ancak bunların düzeltilebileceğine inandığını” aktardı. Anlaşmayla ilgili Der Spiegel dergisine konuşan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise “ABD’nin anlaşmadan çekilmesi ‘Pandora’nın kutusunu’ açmak anlamına gelir ve bu savaşı tetikler” dedi. 4. PUTİN SAHNEDE... Rusya’da 18 yıldır iktidarda olan Devlet Başkanı Vladimir Putin dördüncü dönemi için yemin ederek göreve resmen başladı. Moskova’da Kremlin Sarayı’nda düzenlenen tören sonrası yaptığı konuşmada Putin, “Hayatımın ve çalışmalarımın amacı, halkıma ve anavatanıma hizmet etmek. Rusya’nın barışçıl ve refah dolu bir geleceği olması için gereken her şeyi yapmak, borcum ve hayatımın anlamı” dedi. öMneedrvdei dev’i Öte yandan Putin, başbakanlık görevine Rusya’nın eski devlet başkanı ve mevcut başbakan Dimitri Medvedev’i önerdi. Yemin töreni sırasında protesto gösterileri ihtimaline karşı güvenlik güçleri önlemler aldı. Geçen cumartesi günü Rusya’nın 19 kentinde 1000’den fazla kişi “izinsiz gösteri düzenlediği” gerekçesiyle gözaltına alınmıştı. Muhalif liderAleksey Navalny de gösterilerde gözaltına alınmış, aynı gün serbest bırakılmıştı. ESAD’A YİNE SUİKAST TEHDİDİ İran’a karşı savaş rüzgârları estiren İsrail’den, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı İran’ın Suriye’yi kendilerine saldırmak için kullanması durumunda öldürüp yönetimini devirme tehdidi geldi. İsrail’in güvenlik kabinesinde de yer alan Enerji, Su Kaynakları ve Altyapı Bakanı Yuval Steinitz, “Esad İranlıların ülkesi üzerinden faaliyette bulunmasına izin vermeye devam ederse, bu onun ve rejiminin sonu olur’’ tehdidinde bulundu. Daha önce de İsrail yönetiminden benzer gözdağları yükselmişti. TAHRAN’DAN TÜRKİYE VURGUSU İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, nükleer anlaşmadan çıkan ilk ülke olmayacakları yönünde açıklama yaparken Türkiye ve Rusya ile birlikte sürdürülen Astana sürecine de değindi. Kasımi, “Türkiye, dost ve kardeş ülkemizdir. Bu ülke ile çok iyi bir ilişkiye ve işbirliğine sahibiz. Astana süreci, Suriye meselesini çözmek için başarıyla devam eden tek süreçtir. Bu işbirliği ve aynı zamanda İran, Türkiye ve Rusya arasındaki diyaloglar devam edecektir. Bazı konularda aynı düşünmememiz gayet normaldir” diye konuştu. TUNUS’TA YEREL SEÇİMLER Sandıktan Ennahda çıktı Arap isyanlarının beşiği Tunus’ta 2011’de Bin Ali rejiminin devrilişinin ardından yapılan ilk yerel seçimlerin kazananı, İslamcı Ennahda (Diriliş) Partisi oldu. Tunus devlet televizyonunun açıkladığı, resmi olmayan ilk sonuçlara göre parlamentoda 69 vekille temsil edilen Nahda Hareketi Partisi oyların yüzde 27.5’ini alarak yerel seçimlerde birinci parti oldu. Parlamentoda 55 vekille ikinci parti durumundaki Nida Tunus ise oyların yüzde 22.5’ini alarak ülke genelinde ikinci sırada yer aldı. Seçimin kesin sonuçlarının ise yarına kadar ilan edilmesi gerekiyor. Sandığa ilgi düşük Seçimlere katılım oranının düşük kalmasıysa dikkat çekti. Tunus Yüksek Seçim Komisyonu’nun açıkladığı rakamlara göre, sandığa gidenlerin ortalaması ülke genelinde yüzde 33.7 iken, başkent Tunus’ta katılım yüzde 26 seviyesinde kaldı. Gözlemciler özellikle gençlerin seçime katılım göstermediğinin altını çiziyor. Tunus 2019 yılı içerisinde hem Cumhurbaşkanlığı hem de meclis seçimlerini gerçekleştirecek. İlk kadın belediye başkanı Ennahda’nın adayı olan Suad İbrahim, başkent Tunus’un belediye başkanı oldu. Devlet televizyonunun açıkladığı sonuçlara göre, Ennahda Partisi’nin başkentteki oyların yüzde 33.8’ini kazanmasıyla, listelerinin başındaki Suad İbrahim, ülke tarihinde başkent belediye başkanlığına seçilen ilk kadın oldu. Sanaa’da saraya bomba Yemen’de Husilerin kontrolündeki başkent Sanaa’da başkanlık sarayı dün hava saldırısının hedefi oldu. Husi kaynaklar bombardımanın Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon tarafından düzenlendiğini savundu, saldırıda en az altı kişinin yaşamını yitirdiğini, 30 kişinin yaralandığını duyurdu. İHA’nın haberinde, saldırı sırasında binada çalışma ofisleri bulunan Husilerin Siyasi Konseyi Başkanı Mahdi Al Şamat ile Yemen İnkılabı Yüksek Komitesi Başkan Muhammed Elhusi’nin de içerde olduğu, akıbetlerinin bilinmediği aktarıldı. Suudi Arabistan ile İran arasında “vekâlet savaşına” sahne olan ülke, Riyad destekli Hadi yönetimi yanlılarıyla Tahran’la bağlantılı olduğu belirtilen Husiler arasındaki çatışmalarla boğuşuyor. Riyad liderliğindeki koalisyonun hava saldırıları binlerce sivilin yaşamını yitirmesine yol açarken uluslararası toplumun, örgütlerin de tepkilerinin merkezinde. Altyapının çöktüğü ülkede ciddi şekilde açlık, kolera salgını başgöstermiş durumda. BAE’ye ada protestosu Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Sokotra Adası’na geçen hafta uçakla asker gönderip konuşlandırmasına yönelik Yemenlilerin protestosu önceki gün de devam etti. Riyad’ın arabuluculuk çalışmalarını sürdürdüğü belirtilirken BAE, adaya asker konuşlandırılmasının Suudi Arabistan önderliğindeki koalisyonun faaliyetleri çerçevesinde olduğunu savunuyor. Husi milisler 6 kişinin öldüğü bombardıman ile ilgili Riyad’ı suçladı. Lavrov, ‘ABD ile görüşebiliriz’ dedi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Arjantin’de G20’nin oturum aralarında görüşebileceğini söyledi. Interfax ajansının haberine göre Lavrov, günlük basın açıklamasında Pompeo ile olası görüşmeye yönelik soruya, “2021 Mayıs’ta yapılacak G20’de bu görüşme gerçekleşebilir. Her şey mümkün” dedi. Bağımsız medyaya bir darbe daha... Kamboçya’da bağımsız gazeteciliğin son kalelerinden biri olarak görülen Phnom Penh Post’un Başbakan Hun Sen ile bağlantıları bulunan bir halkla ilişkiler şirketine satılması ve ardından genel yayın yönetmeninin işten çıkarılması ülkede basın özgürlüğü ile ilgili kaygıları artırdı. AFP’nin haberine göre, genel yayın yönetmeni gazetenin satışının sonuçları ile ilgili bir habere izin vermesi nedeniyle koltuğundan edildi. İlk sayfadan verilen haberi yazan iki gazetecinin de istifa ettiği aktarıldı. “Bölgedeki en özgür basına sahip Kamboçya’nın yalnızca bir yıl içinde gazeteci olmanın en zor ve tehlikeli olduğu ülkelerden biri haline geldiği” belirtilirken Guardian’a konuşan bir gazeteci “ülkedeki gerçek durum hakkında, hükümetin hoşlanmadığı herhangi bir şeyi yazan her gazeteciyi korkutmak ya da yargılamak için her şeyi yapıyorlar. Kendimizi ülkemizde güvende hissetmiyoruz” ifadesini kullandı. C MY B