Catalog

I.DsrUaiNlYAAB hattı gergin13Perşembe24Mayıs2018 MADURO’DAN ABD ELÇİSİNE SINIR DIŞI Venezeülla’da geçen pazar yapılan seçimleri kazanarak bir altı yıl için daha yeniden devlet başkanlığı koltuğuna oturan Nicolas Maduro, ABD’nin Caracas Büyükelçisi Todd Robinson ve yardımcısına ülkeden ayrılması için 48 saat süre verdi. Maduro, ABD’li diplomatları Caracas’a karşı komplo kurmakla suçladı. Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ardından dün de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Maduro’yu arayarak tebrik ettiği gündeme yansıdı. dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Lübnan meclisi yine ‘Berri’ dedi Lübnan’ın yeni parlamentosu, Şii liderlerden Nebih Berri’yi yeniden meclis başkanı seçti. 128 üyeli parlamentoda 98 vekilin oyunu alan Nebih Berri, böylece altıncı kez başkan seçilmiş oldu. Hizbullah ile birlikte son seçimlerde güç kazanan Emel Hareketi’nin lideri olan Berri, 1992 yılından beri meclis başkanlığı görevini yürütüyordu. Hizbullah, Berri’yi meclis başkanlığı için tekrar aday göstermişti. Hizbullah’ı terör örgütü sayan ABD ve Körfez ülkeleri ise 6 Mayıs’taki seçimlerden güç kazanarak çıkan Lübnan Hizbullahı’nın lider kadrosuna ek mali yaptırım kararı almıştı. Yeni parlamentonun göreve başlamasının ardından üzerinde uzlaşılan bir isme hükümeti kurma görevi verilmesi gerekiyor. Lübnan’daki mevcut sisteme göre, başbakanın Sünni Müslüman olması gerekiyor. Seçimden sonra Hizbullah dahil siyasi hareketlerden gelen sinyallere ve Lübnan basınındaki değerlendirmelere göre Saad Hariri’nin aynı görevi sürdürmesi bekleniyor. Washington’dan Sadr hamlesi Washington’ın, 12 Mayıs’ta yapılan Irak genel seçimlerinde sandıktan birinci çıkan ve ABD işgaline karşıtlığıyla bilinen Şii din adamı Mukteda el Sadr’ın lideri olduğu Sairun koalisyonu üyeleriyle temasa geçtiği öğrenildi. Sadr’ın üst düzey yardımcılarından Ziya Esadi, Reuters’a yaptığı açıklamada ABD’nin kendileriyle aracılar yoluyla iletişim kurduğunu ve Sadr’ın lideri olduğu ve komünistler ile laiklerin de çatısı altında bulunduğu Sairun koalisyonunun Washington’a karşı tutumunu öğrenmek istediğini söyledi. Esadi, “Bize, iktidara geldiğimizde Sadr hareketinin pozisyonunun ne olacağını sordular. Mehdi Ordusu’nun canlanıp canlanmayacağını, Irak’taki Amerikan askerlerine saldırıp saldırmayacaklarını sordular” dedi. Esadi, Amerikalılara ne yanıt verdiklerini açıkça söylemese de, “En başa dönüş olmayacak. Resmi ordu, polis gücü ve güvenlik güçlerinden başka bir askeri güce sahip olmayı düşünmüyoruz” ifadesini kullandı. Tel Aviv’e eleştiri getiren AB’ye İsrail Enerji Bakanı Steinitz’den ‘Binlerce cehenneme gidin... Avrupa şimdi İran’a yaltaklanıyor’ yanıtı geldi. Steinitz, AB’nin Avrupa ülkelerini temsil etmediğini savundu ABDİsrail ekseniyle Avrupa Birliği’nin (AB) İran üzerindeki baskıyı artırmanın olası so nuçlarına ilişkin anlaşmazlığı devam ediyor. Washington’ın İran’la 2015’te yapılan uluslararası nükleer anlaşma dan (JCPOA) çekilmesi ve Tahran’a ekonomik yaptırımlar uygulamasına karşı ticari ve güvenlik kaygılarını bir çok kez paylaşan Brüksel ile Tel Aviv arasında karşılıklı eleştiri ve suçlama lar da dile getirilmeye başlandı. İsrail’in, 14 Mayıs’ta ABD elçiliğinin Kudüs’e taşınmasına karşı Gazze’de düzenlenen protestolara kanlı yanıt vermesine Avrupa başkentleri sınırlı bir tepki göstermişti. İsrailli Arapların Hayfa’da 14 Mayıs katliamına protesto ANGOLA’DAN KUDÜS TEPKİSİ Angola, ABD’nin Kudüs elçiliğinin açılış törenine katı lan bir diplomatı ve buna onay veren direktörü görevden aldı. Paraguay’da ise ülkenin İsrail elçiliğini Kudüs’e taşıma adımı protestolara yol açtı. Bu arada BM’de gözlemci devlet statüsüne sahip Filistin, kuruma bağlı Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’ne üye oldu. larında eylemcilere İsrail polisinin şid soruşturma yürütülmesi talep eden İs eden ülkelerden olan Fransa ise ABD det uygulaması ise Brüksel tarafından panya, Slovenya ve Belçika’ya da Tel ve İsrail’e karşı çıkışlarına dün de de kınandı ve olayın soruşturulması isten Aviv’in tepkisi sert olmuştu. vam etti. ABD’li mevkidaşı Mike Pom di. İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, AB’ye eşi görülmemiş bir sertlikle tepki göstererek “Binlerce, binlerce cehenneme gidin” ifadelerini kullandı. “Avrupa şimdi İran’a yaltaklanıyor, ABD yaptırımları konusunda Tahran’a yardım edecekler” diyen Steinitz, AB’nin de Avrupa ülkelerini temsil etmediğini savundu. Steinitz yalnızca iki hafta önce ülkesiyle AB arasında yıllık 36 milyar b‘Tarşukmapn skoanlmsuazyaackaakd’ar İsrail basını ise bir AB diplomatının İsrailli yetkililere “Avrupa’da kendilerine dönük yoğun bir tepki olduğu, AB ile ticari ilişkileri küçümsememeleri gerektiği ve Trump’ın sonsuza dek başkan kalmayacağı” yönünde uyarılarda bulunduğunu öne sürdü. peo ile görüşmesi planlanan Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves Le Drian, “Washington’ın JCPOA’dan çekilerek İran’a karşı sert strateji izlemesinin yalnızca Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin muhafazakârlar karşısında elini zayıflatmaya, bölgeyi daha fazla tehlikeye atmaya hizmet edeceğine” dikkat çekti. Fransa Başbakanı Edouard Philippe ise gelecek ay başında Kudüs, Avro’yu bulan ticari ilişkileri övmüştü. Gazze’deki katliamla ilgili BM İnsan Hakları Komisyonu’nda bağımsız Paris, ziyareti erteledi İran’la yapılan nükleer anlaşmayı korumak için en çok FOTOĞRAF SKANDALI ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman’a bir çaba sarf yardım kuruluşu çalışanı tarafından hediye edi len photoshoplu Kudüs fotoğrafı ortalığı karıştırdı. Mescidi Aksa yerine Süleyman Tapınağı bulunduğu res Tel Aviv ve Ramallah’a yapılması planlanan gezisini “iç gündemleri” gerekçe göstererek iptal etti. Macron, Putin’le buluşacak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un İran, Suriye, Ukrayna gündemiyle bugün Moskova’da Rusya Dev ÖhrivlgeKüouotlayüdyaaüidndssdeaa’tnae“yEbskalöiyüçkzıyilnumükitnkoassnyüaıüulzyyüzslaeüunnrbtdlüdeireerldiğiknuoimtşyseliuidktgştaluieaktüğünptluüekkgnmonilüuesshl”uüreaanmyybçuüeesınkkrerelsdakmekadolertdır.uuoihF.tnleoAmamrtnBaoaşDFdğesr’ıınyrğineaiiıanfdasıbmnçİasıavkFrağuarlnıilinye’ılıuonoedlrlldmfçd”ouiuialfti.ğğnaoA’uidğı,BneFrkDaseraif’ileynnıinnddiinıekemnMudtsaluileonladts’snuıincy.dşiFatd“ı.ilyulimarsi uşAteliadnkdnsuKaağnuudrtauluşlebt meBykkaaalişnerdkndyaaıiaşmrnlkvaıceerVınılRaliaBlruedırsniigymtıöaanir’nrnüdyıPaşaneu,ycdtÇaeiınriğşnıiiniş,lsleFİearrrvbaaiuunnbnllsuaıuakşml,madAenuavl.s ı ABD ‘pazarlık peşinde’ ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile 2015 yılında varılan uluslararası nükleer anlaşmadan çıkmasının ardından WashingtonTahran arasındaki söz düellosu da sürüyor. Öte yandan savaş, tehdit söylemlerine karşın taraflar arasındaki krizin ana merkezini ekonominin oluşturduğu, bu nedenle izlenen politikanın bir nevi pazarlık stratejisi olarak değerlendirilebileceği yorumları da dikkat çekiyor. ‘Ahmakça sözler’ İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo’nun geçen pazartesi yaptığı Washington’ın İran ile ilgili “yeni yol haritasını” içeren 12 maddelik ültimatomuna ilişkin sert tepki gösterdi. Pompeo’nun açıklamalarını “mantık dışı, cevap verilmeye değer olmayan ahmakça sözler” olarak değerlendirdi. Zarif, “Pompeo ve ABD yönetimindeki diğer yetkililer aldanmışlıklarının, geçmişlerinin, yozlaşmış baskı gruplarının esiri” ifadesini kullandı. IRNA’nın haberine göre Tümgeneral Muhammed Bagheri de “Tahran’ın ABD baskısına boyun eğmeyeceğini” belirterek “Düşman ABD’nin İran ile as ABD ile krizin ardından İran’da reformcu kanattan Cumhurbaşkanı Ruhani ile dini lider Hamaney’in muhafazakâr cephesi arasında da gerilim yüksek. keri olarak karşı karşıya gelmeye cesareti yok. Bu nedenle bize ekonomik ve psikolojik baskı uygulamaya çalışıyor” dedi. İran Devrim Muhafızları’ndan da ABD’nin ülkeye saldırması halinde “Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin gibi yenileceği” iddiası yükseldi. Öte yandan Reuters ajansının İran ile ilgili analizinde ise “Tahran yönetiminin ABD’nin daha sert yaptırımlar tehdidine tüm öfkeli yanıtlarına karşın kimi üst düzey diplomatların diplomasi kapısının açık kalmasından yana olduğunu” aktardı. Ajansa konuşan dört İranlı yetkili, Pompeo’nun açıklamalarını “pazarlık stratejisi” olarak nitelendirdi. Bir yetkili “ABD bölgede başka bir savaşa daha girmek istemiyor. İran da daha fazla ekonomik zorluğu kaldıramaz. Her zaman uzlaşmanın bir yolu vardır. Askeri çatışmaların dönemi sona erdi” ifadesini kullandı. Ancak İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in muhafazakâr cephedeki desteğine zarar vermeden herhangi bir diplomatik çözüme arka çıkmasının zor olacağına da değinildi. Haberde görüşlerine yer verilen Tahran’daki bir Batılı diplomat ise “Pek çok İranlı için önemli olan bölgedeki gelişmeler ya da nükleer program değil, ekonomi. Bu nedenle İranlı liderler sert sözlere rağmen esneklik gösterecektir” görüşlerine yer verildi. Pompeo, “Nükleer silah üretimini durdurması ve Ortadoğu’daki terör gruplarına desteğini kesmesi” çağrısı yaptığı İran’ı finansal baskı ve yaptırımlarla tehdit etmiş, Tahran’a yönelik aralarında balistik füze faaliyetlerine son vermek, Suriye’den çıkmak, Hizbullah’la bağını kesmenin de yer aldığı 12 maddelik bir ültimatom vermişti. Şam kuzeyi işaret etti SURİYE’YE YENİDEN YAPILANDIRMA ÇAĞRISI Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekât Dairesi Başkanı Orgeneral Sergey Rudskoy, Suriye’nin yeniden canlandırılması ve yapılandırma çalışmalarının tamamlanması için uluslararası topluma çağrıda bulundu. “Suriye’nin bütün bir ülke olarak yeniden canlandırılması için şu an tüm koşullar oluşturuldu. Uluslararası toplumun çabalarına ihtiyaç var” dedi. “İran güçlerinin Suriye’den çekilmesini” talep eden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mikdad’dan, “İran askerlerinin şu aşamada çekilmesi söz konusu değildir. Bu Suriye hükümetinin bileceği bir şey” yanıtı geldi. Mikdad, “Ordumuz Şam’ın etrafındaki terörist mevzilerini temizledikten sonra kuzey ve güneye doğru hareket edecek” dedi. Şam’ın cihatçı örgütlerle yaptığı tahliye anlaşmaları sonrasında pek çok militan ve aileleri Türkiye sınırı yakınındaki İdlib’e gönderilmişti. Erdoğan’a sert çıkış Öte yandan Mikdad, Türkiye ile ilişkilerinin onarılmasını umduklarını fakat bunun için bir dizi şartları olduğunu belirtti. Sputnik’e konuşan Mikdad, ilişkilerin düzelebilmesi için “Türkiye’nin, Suriye’deki teröristleri desteklemeyi bırakması, askeri güçlerini ülkeden çıkarması gerektiğini” söyledi. Mikdad Sputnik’e demecinde, “Türkiye ile ilişkilerimiz, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından, onun siyasal hırsları ve imparatorluk hayalleri yüzünden bozuldu” ifadesini kullandı. Facebook CEO’su Zuckerberg dün Fransa’da Elysee Sarayı’nda düzenlenen Teknoloji Zirvesi’ne katıldı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la bir araya geldi. Avrupa’da da özür diledi Kullanıcılarına ait bilgilerin ABD seçimlerini manipüle etmek üzere kullanıldığı ortaya çıkan Facebook’un kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg önceki gün Avrupa Parlamentosu’nda açıklamalarda bulundu. Daha önce ABD Kongresi’nin sorularını yanıtlayan ve yeterli önlem almadıkları için özür dileyen Zuckerberg’in başında olduğu Facebook’un, Britanya’da düzenlenen AB’den çıkış (Brexit) referandumunda da kullanıldığı öne sürülüyordu. Avrupa Parlamentosu’ndaki (AP) siyasi grup başkanlarıyla toplantıda konuşan Zuckerberg, “Sorumluluklarımızı yeterince geniş bir şekilde ele alamadık. Bu bir hataydı ve bunun için özür dilerim” dedi. Veri skandalının merkezindeki aracı şirket Cambridge Analytica hakkında da konuşan Facebook kurucusu, üretilen uygulamaların kişisel verilere erişimlerini sınırlandıracaklarını, kullanılmayan uygulamaların verilere erişimlerini keseceklerini, bireylerin de buna engel olmak için daha fazla imkâna kavuşacaklarını anlattı. ‘Kapanışa’ basın turu ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jongun’un 12 Haziran’da Singapur’da yapmaları öngörülen görüşmenin iptal edilip edilmeyeceği konusundaki belirsiz lik sürerken Pyongyang’dan sürpriz bir adım geldi. Batı ülkelerinden, Güney Kore’den ve Çin’den yaklaşık 20 gazeteci, Kuzey Kore’nin daveti üzerine dün başkent Pyongyang’a git ti. Gazetecilerin, Kuzey Kore’nin nisan ayında iyi niyet göstergesi olarak kapatacağını du yurduğu Punggyeri Nükleer Tesisi’nin ve bu raya açılan tünellerin yıkılmasını izlemek için bölgeye gitti ği öğrenildi. Kapatma töreninin ha va durumuna göre yarına kadar gerçek leştirilmesi planlanıyor. Kuzey Kore’nin, Güney Koreli gazeteciler dün Kuzey’e gitti. Punggyeri Tesisi’nde şimdiye dek 6 nükleer bomba de nemesi yaptığı iddia ediliyor. Kuzey Kore ile Güney Kore ve ABD arasında aylardır devam eden uzun görüşmelerin ardından Pyong yang, nükleer test sahalarını kapatma teklifi ni kabul etmişti. Ancak geçen hafta diploma tik süreci sekteye uğratan bir engelle karşıla şıldı. Kuzey Kore, 12 Haziran’da Singapur’da Kim ile Trump arasında yapılması planla nan zirveden çekilme tehdidinde bulundu. Trump, önceki gün zirvenin planlandığı ta rihte yapılmama olasılığının yüksek olduğu nu söyledi. Buna rağmen Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, zirve düzenlenecekmiş gibi hazırlıklara devam ettiklerini kaydetti. Sonik saldırı şüphesi A BD Dışişleri Bakanlığı, Çin’in Guangzhou kentindeki bir konsolosluk çalışanının “olağandışı bir ses ve basınç hassasiyetiyle kısmi beyin travması geçirdiğini” duyurdu. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, çalışana ait sağlık bulgularının daha önce Küba’da yaşandığı iddia edilen sonik (sesten kaynaklı) saldırıyla aynı olduğunu söyledi. Washington, olayın arkasında Pekin’in olduğuna ilişkin herhangi bir vurguda bulunmadı, vakanın aydınlatılması için ülkelerin birlikte çalıştıklarını duyurdu. 2016’da da ABD’nin Havana Büyükelçiliğinde görevli diplomatlar ve aile fertlerinin aralarında bulunduğu 24 kişide, sonik saldırıdan kaynaklandığı tahmin edilen işitme kaybı görüldüğü iddia edilmişti. Küba ise sonik saldırı iddialarını yalanlamıştı. Çevrecilere polis şiddeti Hindistan’ın güneyinde bulunan Tamil Nadu Eyaleti’nde Britanya merkezli Sterlite’ın bakır fabrikasına karşı olan eylemcilerin protestolarında dün yine kan döküldü. Polisin attığı plastik mermi bir eylemcinin hayatını kaybetmesine neden olurken, 80 kişi yaralandı. Çevreye zarar verdiği gerekçesiyle fabrikanın kapatılması için önceki gün düzenlenen gösterilerde polisin gerçek mermi ile ateş açması sonucu 10 kişi yaşamını yitirmişti. C MY B