Catalog

DUNYA GOLAN’DA ORTAK DEVRİYE Suriye’nin güneybatısındaki stratejik Golan Tepeleri’nde Rus askerleri ile BM gücünün önceki gün ilk kez ortak devriye gezdiği bildirildi. Rus ordusundan yapılan açıklamada, ortak devriyenin ülkenin en güneyine kadar uzatılması nın hedeflendiği bildirildi. El Masdar sitesinin haberine göre, Rusya’nın Suriye’deki birliklerinin komutan yardımcısı Sergey Kuralenko, Rus askeri polisinin BM gücüne koruma sağladığını belirterek “Gelecekte güneydeki çatışmasızlık bölgesinde ortak devriyeler planlıyoruz” dedi. Macron, ABD kartıylaCumartesi27Ekim2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE 15 masada Türkiye, Rusya, Fransa ve Almanya, Suriye’de siyasi çözüm ve İdlib’deki son durumu ele alacak Suriye krizine yönelik ulus lararası diplomatik çabalar ağır aksak sürerken gözler bugün İstanbul’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde Rus, Alman ve SUİSRTLİZAYİDİNEREBVİRÇUELİSLEN’İRD4A’LÜ Fransız liderlerin katılı mıyla gerçekleşecek zirvede. Toplantı, Astana süreciyle “çatışma sızlık bölgeleri” uzlaşısının ortakla rı olan ve son olarak İdlib konusunda ateşkes mutabakatı sağlayan Türkiye ve Rusya’yı, AB’nin lokomotif ülkeleri Almanya ve Fransa ile ilk kez aynı masa etrafında buluşturuyor. Ancak masada Suriye krizinin önde gelen aktörlerinden Washington ile MoskovaAnkara hattının Astana sürecindeki diğer ortağı Tahran’ın olmaması, toplantıdan somut sonuç çıkmayacağı, sadece 4’lü zirve açısından bir ilk olarak sembolik önem taşıdığı yorumlarını da beraberinde getiriyor. ‘Mistura da katılıyor’ yer almazken Washington’ın masada Fransa aracılığıyla temsil edilme hamlesi de dikkat çekiyor. Macron’un önceki gece ABD Başkanı Donald Trump ile telefonla görüştüğü haberi gündeme yansıdı. Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, “ABD ve Fransa, Suriye’de aynı güvenlik, insani ve siyasi hedefleri paylaşmaktadır. ABD Başkanı, Cumhurbaşkanı Macron’dan İstanbul zirvesine bu duruşu taşımasını istedi” vurgusu yapıldı. Açıklamada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanı sı ayrıca “Uluslararası toplumun, azami ra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Pu baskı uygulayarak Şam rejimini siya tin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanu si sürece katılmayı kabul ettirmesini el Macron ile Almanya Başbakanı An umuyoruz” ifadelerine yer verildi. gela Merkel’in katılacağı dörtlü zirve Sığınmacı akınından AB içinde en İstanbul’da Vahdettin Köşkü’nde ger fazla etkilenen ülke olan Almanya’dan çekleşecek. BM Suriye Özel Temsilci ise zirvenin odak noktasının, İdlib mu si Staffan de Mistura’nın da katılacağı tabakatı ve bölgedeki son durum ola haberleri gelen zirvede İdlib’deki son cağı mesajı geldi. Merkel cephesi, gelişmeler dahil, Suriye genelinde in BM liderliğinde Suriye’de siyasi çö sani ve siyasi krizle birlikte anayasa züm için yapılan çalışmalar ve özel komitesi oluşturulması sürecinin de likle Anayasa Komisyonu’nun ku ele alınması bekleniyor. rulmasının da görüşüleceğini duyur Zirvede, Suriye’de sahada askeri du. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbra varlığı bulunan, Ankara’nın terör ör him Kalın da “Zirvede öncelikli amacı gütü gördüğü YPG’nin ana unsuru mız Suriye’de çözümün askeri değil si nu oluşturduğu Suriye Demokratik yasi olduğu gerçeğinden hareketle ye Güçleri’ne (SDG) destek veren ABD ni ne tür formüller üretebiliriz konula rı üzerinde durmak olacak” dedi. Zirvenin hem Astana hem Cenevre, hem BM hem de küçük grup girişimlerini bir araya getirdiğine işaret etti. Fransa ve Almanya, ABD öncülüğünde Suriye konusunda ortak hareket eden, İngiltere, Mısır, Suudi Arabistan ve Ürdün’ün de içinde yer aldığı “küçük grup” olarak adlandırılan oluşumda yer alıyor. Dörtlü liderler zirvesini ilk olarak temmuz ayında Erdoğan duyurmuş, 7 Eylül’de yapılacağını açıklamıştı. Başlangıçta Paris’ten “Zirve için erken” mesajları gelmiş, Macron’un İdlib’e operasyon olmaması şartı koştuğu haberleri gündeme yansımıştı. İdlib’de ateşkes mutabakatı sonrası zirve kesinleşmişti. İdlib’de yedi sivil öldü İdlib, geçen yıl Türkiye, İran ve Rusya’nın garantörlüğünde uzlaşılan Suriye’deki çatışmasızlık bölgelerinden biri. Öte yandan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, dün İdlib’de Şam güçlerinin topçu ateşinde üçü çocuk yedi sivilin yaşamını yitirdiğini, bunun bölgede geçen ağustos ayında Rusya bombardımanının durmasının ardından bir günde en yüksek can kaybı olduğunu duyurdu. l ANKARA /Cumhuriyet ÇADIRDA YAŞAM SAVAŞI... Zorlu kış koşullarının giderek daha fazla kendini gösterdiği Suriye’de binlerce sivil derme çatma kamplarda yaşam savaşı veriyor. BM Dünya Gıda Programı Sözcüsü Herve Verhoosel, İstanbul’da bugünkü zirvede Suriyeli sivillerin durumunun öncelikle ele alınması çağrısında bulundu, ülkenin yeniden inşasının ve açlık krizinin sona ermesinin çatışmaların tamamen sona ermesiyle mümkün olacağına dikkat çekti. Verhoosel, Suriye’de 2011’de patlak veren iç savaşın milyonlarca insanı açlık ve yoksulluğa mahkum ettiğini belirterek 6 buçuk milyon Suriyelinin bir sonraki yemeğinin nereden geleceğini bilmeden yaşadığını belirtti. ŞAM: İDLİB’İ ALACAĞIZ Suriye Savunma Bakanı Ali Abdullah Eyüb, İdlib bölgesinin yeniden Suriye devletinin kontrolüne geçeceğini belirtti. Suriye Meclisi’nde konuşan Eyüb, “İdlib istisna olmayacak. Bu, dört gerilimi azaltma bölgesinden biri. Diğer üçü artık Suriye devletinin kontrolüne girdi” ifadesini kullandı. ABD’nin Rusya ile anlaşmayı koruması yönünde NATO’da toplantı yapıldı Avrupa’da nükleer kaygı Murad ile Macron Paris’ten Ezidilere destek geldi Ezidi hakları savunucusu, Birleşmiş Milletler İyi Niyet Elçisi Nadya Murad ile önceki gün bir araya gelen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un IŞİD tarafından köle olarak kullanılan 100 Ezidi kadını Fransa’ya getirmeyi taahhüt ettiği duyuruldu. Nadya Murad’ın Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu adına IŞİD kuşatması altında, özellikle yabancı cihatçılarla Ezidi kadınların yaşadıkları üzerine bir rapor sunmak için Paris’e gittiği belirtildi. IŞİD tarafından 2014 yılında Irak’taki köyünden kaçırılıp cinsel saldırıya uğrayan Ezidi aktivist Nadya Murad’ın, annesi ve 6 erkek kardeşi öldürülmüştü. 5 FİLİSTİNLİ YAŞAMINI YİTİRDİ Gazze’de kanlı gün Büyük Dönüş Yürüyüşü kapsamında Gazze’de her cuma düzenlenen eylemlerde dün 4 Filistinli, İsrail ateşinde yaşamını yitirdi. İsrail ordusundan ise gösterilere yaklaşık 10 bin kişinin katıldığı dışında açıklama yapılmadı. Batı Şeria’daki eylemlerde de bir kişinin hayatını kaybettiği gündeme yansıdı. Netanyahu Umman’da Bu arada Binyamin Netanyahu, 1996’dan beri Umman’a resmi bir ziyaret gerçekleştiren ilk İsrail Başbakanı oldu. Umman ile İsrail arasında resmi diplomatik ilişki bulunmuyor. Netanyahu’nun Umman Sultanı Kabus bin Said ’le görüşmesine dair fotoğraflar Twitter’dan paylaşılırken görüşmede Ortadoğu’da barış ve istikrar konusunun ele alındığı aktarıldı. Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, 2123 Ekim arasında Umman’a ziyaret düzenlemişti. MoskovaWashington hattında Trump yönetiminin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) çekilme adımı ile gelen kriz sürerken Avrupa’nın ABD’yi anlaşmadan çıkmaması için ikna çalışmaları devam ediyor. NATO’da düzenlenen üst düzey toplantıda, ABD Savunma, Dışişleri Bakanlığı ve Ulusal Güvenlik Konseyi yetkililerinin Başkan Donald Trump’ın açıkladığı Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan çekilme kararı konusunda müttefik temsilcilerini bilgilendirdiği belirtildi. Reuters’e konuşan toplantıya katılan Avrupalı bazı diplomatlar, Almanya ve diğer Avrupa Birliği üyesi ülkelerin temsilcilerinin, ABD’yi 1987 tarihli nükleer anlaşmadan çekilmemesi için son kez ikna çabalarına yoğunlaştığını aktardı. Haberde, NATO toplantısının ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Moskova’da ziyaretinden iki gün sonra düzenlenmesine dikkat çekildi. Bir NATO diplomatının “Müttefikler, ABD’nin çekilmesini engelleyebilmek için son bir gayretin gösterilmesini istiyor” ifadelerine yer verildi. Bir başka diplomat ise “ABD’nin çekilmesi Rusya’nın bu anlaşmanın bitmesi için bizi suçlamasını kolaylaştırır” derken NATO’dan, “Toplantıda Rusya’nın istikrarsızlaştırıcı davranışlarının ele alındığı, müttefiklerin görüş alışverişine devam edeceği” açıklaması geldi. Gorbaçov yine uyardı Öte yandan INF anlaşmasında imzası bulunan isimlerden Mihail Gorbaçov, New York Times için yazdığı makalede anlaşmanın sona ermesinin silahlanma yarışının yeniden başlaması anlamına geleceği görüşünü yineledi. Gorbaçov, 2002 yılında ABD’nin Anti Balistik Füze (ABM) Anlaşmasından, bu yıl ise Trump yönetiminin İran ile varılan nükleer anlaşmadan çekildiğini de hatırlattı. Japonya Başbakanı Abe, Çinli mevkidaşı Li ile görüştü. Abe, Pekin ziyaretini “tarihi bir dönüm” olarak nitelendirdi. TokyoPekin arayı düzeltme peşinde Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin ÇinJaponya ada krizinden altı yıl sonra Pekin ziyaretinde iki ülke arasındaki ilişkilerde sıcak rüzgârlar esmeye devam ederken 2.6 milyar dolarlık anlaşmalar imzalandı. Abe, yedi yıldır Çin’i ziyaret eden ilk Japonya Başbakanı oldu. Çin Başbakanı Li Keqiang’ın karşıladığı Abe’nin beraberinde çeşitli Japon şirketlerinden bin kişilik bir heyetin olduğu belirtildi. Abe ziyaretinden önce yaptığı açıklamada, “Bunun JaponyaÇin ilişkilerinde yeni bir şafak olduğunu” belirterek ziyareti tarihi dönüm noktası olarak nitelendirdi. Li ile görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında ise “İki ülkenin bölgenin barışı ve refahı için yapıcı bir rol oynadığını, aktif ticari ilişkilerin Japon ve Çin halkının aralarındaki ilişkileri derinleştireceğini” söyledi. Uluslararası şartların dengesiz ve bilinmezlerle dolu olduğuna dikkat çeken Li ise “ekonomik işbirliğinin serbest ticaretin gelişmesine fayda sağlayacağını” kaydetti. İki ülke arasındaki gerilim, 2012’de Tokyo yönetiminin Doğu Çin Denizi’nde 5 ada ve 3 kayalıktan oluşan takımadaları “kamulaştırdığını” açıklamasının ardından tırmanmıştı. Tokyo ve Pekin, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e ek gümrük vergileri getirmesi, ABD’nin ticaret açığını kapatmak için Japonya’nın ihracatını hedef almasıyla yakınlaşmaya başlamıştı. ‘Çin, yaptırımlara uyabilir’ ABD’nin Wall Street Journal gazetesinin haberine göre, Washington’ın Tahran’a 4 Kasım’da açıklaması beklenen ikici kısım yaptırımları öncesi Çin, İran ile petrol ticaretini azaltma kararı aldı. Pekin daha önce yaptırımlara karşı çıkacağını açıklamıştı. Habere göre, Çin’in en büyük pet rol rafinerileri China National Petroleum Corp. ve China Petrochemical Corp., gelecek ay için İran’dan ihracat talebinde bulunmadı. İran ile petrol ticaretinde başrol oynayan Kunlun Bankası’nın, İranlı müşterilerine 4 Kasım’dan sonra onlarla çalışmayacağını duyurduğu da iddia edildi. l AKINCIANASTASİADİS BULUŞMASI Yeni kapı için anlaştılar Kıbrıs’ta 15 ay önce çöken müzakare sürecinin ardından dün taraflar bir araya geldi. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis, Lefkoşa’da ara bölgede Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Elizabeth Spehar arabuluculuğunda toplandı. Reuters’in haberine göre, yaklaşık altı ay sonra bir ilk olan yüz yüze görüşmenin ardından yapılan ilk açıklamada tarafların adanın batısında ve doğusunda birer yeni kapının açılması yönünde uzlaşıya vardığı bildirildi. Bu çerçevede, adada konuşlu BM Barış Gücü Misyonu da Kıbrıs müzakerelerinde güven artırıcı önlemler kapsamında Derinya ve Aplıç sınır kapılarının 12 Kasım’da açılacağını duyurdu. Liderlerin, 31 Ekim’de Ada’ya gidecek BM Genel Sekreteri’nin geçici Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute ile çalışmaya hazır olduklarını bildirdikleri kaydedildi. Müzakereler, Akıncı’nın göreve gelmesinin ardından BM Genel Sekreterinin eski Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin arabuluculuğunda Mayıs 2015’te yeniden başlamıştı. İsviçre’nin CransMontana kentinde geçen yıl temmuz ayında düzenlenen Kıbrıs Konferansı’ndan sonuç çıkmamıştı. Hidrokarbon konusu da gündemde Bu son görüşme Doğu Akdeniz’deki enerji mücadelesine ilişkin gerek AnkaraAtina gerekse Kıbrıs’ta iki taraf arasında gerilimin yüksek olduğu dönemde gerçekleşti. Akıncı da görüşmenin ardından yaptığı değerlendirmede “Anastasiadis’le baş başa olan görüşme kısmında hidrokarbonla ilgili olarak gelmekte olan krize işaret ettim. Bir yanda çözüm için çaba harcarken öte yandan da hidrokarbon olayında da bölgesel işbirliklerinin geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdim” dedi. TürkiyeAB ilişkilerinin önemli olduğunu vurguladığını kaydeden Akıncı, “Ya işbirliğine doğru yelken açacağız ya da bu çerçevede olaylar gerçekleşmezse bizi maalesef krizler bekleyecek” şeklinde konuştu. Anastasiadis’in kendisine BM parametrelerinin dışında bir çözüm düşünmediği görüşünü ilettiğini de kaydetti. “İki kesimli federasyon dışında bir seçenek düşünmüyor. Bu seçenek için de merkezi yetkilerin şimdikinden daha az olduğu, kurucu devletlerin daha etkili olabileceği bir modeli değerlendirmek istiyor” ifadesini kullandı. Anastasiadis de “Akıncı ile çok yaratıcı bir görüşme yaptıklarını” söyledi. Ada’nın geleceği için ortak iradeye sahip oldukları görüşünü dile getirdi. Bombalı paket zanlısı yakalandı ABD’de Baş Bomba imha ekipleri kan Do şüpheli paketlerin nald Trump yö peşinde. netimine karşı eleştirel tutum larıyla bilinen, Demokrat Partili üst düzey isim lere ardı ardına bombalı paket gönderilmesi dün de devam ederken bir kişi nin gözaltına alındığı açıklandı. Yerel basına gö re, Trump tarafından görevden alınan Demokrat Partili Cory Booker ile Obama döneminde es ki Ulusal Güvenlik Ajansı Direktörü olan James Clapper’a da şüpheli paketler gönderildi. Florida’da gözaltına alındı Olayla ilgili olarak yakalanan kişinin kimliği Cesar Sayoc (56) olarak açıklandı. ABD basınına yansıyan haberlere göre Florida’da gözaltına alınan Sayoc, Cumhuriyetçi Parti seçmeni olarak kayıtlı. Yetkililer, sabıka kaydı bulunan Sayoc’un yakalanmasının DNA sayesinde olduğunu, başka gözaltıların da yapılabileceğini aktardı. Terör eylemi olarak değerlendirilen olaya ilişkin soruşturma sürerken ABD basınına konuşan kimi yetkililer, paketlerden en azından birinin Florida’dan gönderildiğine inandıklarını belirtmişti. Bombaların gönderildiği on kişi arasında eski Başkanlar Barack Obama, Bill Clinton ile eşi eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve aktör Robert De Niro bulunuyor. Yunanistan, 6.8 ile sarsıldı Yunanistan’ın batısındaki İyon Denizi açıklarında dün sabah saatlerinde 6.8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Merkez üssünün İyon Denizi olduğu belirlenen depremin en çok hissedildiği Zakintos Adası’nda en büyüğü 5.6 büyüklüğünde artçı sarsıntılar kaydedildi. Yetkililer depremde can kaybının yaşanmadığını belirtirken üç kişinin hafif yaralandığını duyurdu. Diğer yandan deprem, adanın başlıca şehri olan Zante kentinde maddi hasara yol açtı. Kentin elektrik ağı kesilirken limanda yarılmalar oluştu. Strofades Adası’nda ise 15’inci yüzyıldan kalma bir manastırın zarar gördüğü bildirildi. C MY B