Catalog

Cumartesi 13 Ekim 2018 EDİTÖR: HAKAN AKARSU TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Her bahsedildiğinde n Beş yaşındayken babanı kaybettin. Hâlâ yeni şeyler öğrendiğin oluyor mu? Olayları kavrama açısından evet. o geri dönüyorBeşyaşındaykenalgınfarklı,30’un da çok daha farklı, 4050’de daha da farklı. n Annen, babanı çok anlatan bir insan mı? Ondan anılarını yazmasını istedik, çünkü bazı şeyleri insanların bilmesi bizim için önemliydi. Annem sadece Che’nin oğlu Camilo Guevara, babasının hayatının, düşüncesiyle beraber anlatılmasını istediğini söyledi bize konuşurdu. Sonunda bir kitap yazmaya karar verdi: “Evocaci on”. Dostlarına ve ailesine kar şı sevgi dolu, şefkatli bir adamı ortaya koyuyor. Bizim için bu çok önemliydi. n Baban hakkında yazı lan kitaplar sonsuza kadar gi diyor... Şu anda karşındaki adam bunlardan biri. Che’nin hayatının, düşüncesiyle be raber anlatılmasını isterdim. Yazılan ların bazıları değerli, ama bazıları da rezalet. Bir eser saygı, sevgi, bilimsel titizlikle hazırlanmışsa okumaya de ğer. Sana bol şans diliyorum. Eğer bu nu, sanatındaki titizlikle yaparsan, ha rika bir şey ortaya çıkacak demektir. Bence, Che’den her bahsedildiğinde o hayata dönüyor. Çünkü Che küçük veya büyük herhangi bir şey yaptıy sa, insanlar bu mirası kendi dönem ve kendi tecrübeleri ışığında daha da zen ginleştirsin diye yaptı. Hedef dünyanın kurtuluşu n Che Sovyetler’den gelen her talebin, Küba’nın çıkarları için olmadığını hissediyordu. Fidel ise Küba’yı Amerikan tehlikesine karşı garantide tutmak için Sovyetler’e daha yakındı. Che uzun seyahatinden döndükten sonra aralarında tarihe kalan önemli birkaç gün geçti. Ve Che, Küba’daki siyasi statüsünü değiştirme ihtiyacı hissetti. Onu Kongo ve Bolivya’ya götüren büyük çıkışını yaptı. Che, Meksika’da devrimci olarak ilk ortaya çıktığında, Fidel’e tek şart öne sürdü: Devrim başarıya ulaştıktan sonra, çok önem verdiği şeyi yapması için önünde devlet ya da hükümet dahil hiçbir engel olmayacaktı. Çok önem verdiği şey de tüm halkların kurtuluşu için savaşmaktı. Hedef sadece Küba’nın kurtulması değildi. Elbette Latin Amerika öncelikliydi. Doğu Bloku’nu, vazgeçilmez müttefik olarak görüyordu. Mücadele tüm dünyaya yayılmalıydı. Che, Bakanlık, Merkez Bankası gibi bürokratik işler bir yana, siyasette de önemli bir rol oynuyordu. Partinin önde gelen bir üyesiydi. Askerî açıdan da Küba’nın batı bölgesinin komutanıydı. Üstelik, dünyadaki çeşitli kurtuluş hareketleriyle de ilişkileri sağlıyordu. Che, örnek teşkil etmek isteyen bir insandı. Kendisinin yapamayacağı bir şeyi başkasından istemezdi. Öte yandan da artık belli bir yaştaydı. O, emperyalizmin temel olarak, en yoksul bölgelerden beslendiğini düşünüyordu. Che, bir film değildir, Rambo falan gibi... O bir kumandandır. Gerçek hayatta bir idareci, emrinde mangası olmazsa, neyi kumanda edip başaracak, değil mi? O nedenle, savaşa 160 küsur Kübalı ile gitti. Her hangi Kübalılar da değil, komutanlardı, yani Küba’nın mücadele tarihine geçmiş insanlar. Ayrıca Che, arkadaşlık ilişkilerinde de eleştirel tavrından vazgeçmezdi. Sen temel bazı değerlere ters bir şey yapıyorsan, ben seni o konuda eleştiririm. Bu senin düşmanın olduğum anlamına gelmez; tersine, ben senin en iyi dostunum demektir. Diğer konu, Che’nin fiziksel varlığı son bulduktan sonra Küba Devrimi’nin tutumu... Ondan sonra Angola geldi, Etiyopya geldi, Afrika’nın kurtuluş hareketine verilen destek geldi... Che şöyle özetliyor: “Küba Devrimi, aynı zamanda, Kübalı devrim öncülerinin düşüncelerinin toplamıdır.” Che’nin Sanayi Bakanlığı’nda yaptıkları hiçbir zaman engellenmedi. Sanayi Bakanlığı’nın bir tür özerkliği vardı. Ki bu da bize Fidel’in Che’ye ve fikirlerine nasıl saygı duyduğunu ve ilişkilerine nasıl dikkat ettiğini gösteriyor. Ama Fidel de her fikrini gözü kapalı kabul etmezdi. Aralarında derin çelişki görüntüsü de tamamen maksatlıydı. Çünkü Küba, mücadelenin mabediydi. n Dünyada bir sürü ticari ve siyasi ilişki, süren bir soğuk savaş var. Che ve Fidel gibi insanların her konuda aynı şeyi düşünebilmeleri imkânsız. Sovyetler’in belli bir duruşu vardı Che’nin eşi Aleida March, “Evocacion” adlı bir kitap yazdı. Kitap dostlarına ve ailesine karşı sevgi dolu, şefkatli bir adamı ortaya koyuyor. Che Guevara ailesiyle her fırsatta zaman geçiren bir babaydı. (Che’nin kucağındaki siyah kıyafetli çocuk Camilo). ve bu her zaman Küba’nınkiyle örtüşmüyordu. Küba Varşova Paktı’na değil, Bağlantısızlar’a dahildi. Bandung Paktı’nda, ilk aşama olarak Che öncülük etti, Küba Devrimi’nin temsilcisi oldu. Sovyetler Birliği, Küba Devrimi’nin başlarında hatalar yapmış olabilir. Ama Küba, bağımsız bir devrim olarak, bazı kriterler belirledi ve bunlara uyuldu. Zamanla, Sovyetler ve Doğu Bloku ile ilişkiler kurdu. Elbette, Küba ekonomik açıdan sosyalist ülkelerle iç içeydi. Üstelik, ambargo altındaydı, çevresiyle ticaret yapmasına ABD engel oluyordu. Ama siyasi açıdan da bağımsızdı. Enternasyonalizm bizim özümüzdür. Marx ne der, “Bütün dünyanın proleterleri, birleşin!”. n Emperyalizm durmadan Che ve Fidel arasında olay çıkarmaya çalıştı. Sürekli “Fidel Che’yi ortadan kaldırdı” dedikoduları yayılırdı. Che gerillalığa dönüşüyle beraber, önce Kongo’ya gitti. Sonra tekrar Küba’ya geldi, fakat Bolivya’ya gidene kadar orada ortaya çıkmadı. Ve Bolivya’day ken, emperyalizmin ürettiği yalan mekanizması yeniden çalışınca, Che’nin de Küba’nın da zarar görmemesi için, Fidel onun yazdığı o meşhur son mektubu kamuoyuna açıklamak mecburiyetinde kaldı. Orada Che, Küba’yı sorumluluk altında bırakmamak için, “Ben artık Küba’daki bütün görev ve sıfatlarımdan ve Küba vatandaşlığın dan ayrılıyorum. Dünya halklarına istiyorsun? Harika. Buraya gelirsin, ge ve devrime kendimi vakfetmek üzere rillaya katılırsın, ben de senin emrine bir yola çıktım. Ama seninle olan or girer ve sana içtima veririm.” Gerillalı tak kararlılık, ateş, fikir birliği daima ğı bilmek lazım. Bir silahlı mücadeleye içimde yaşayacak” diyor. önderlik etmek başka bir şeydirki Che Dedikodular hep vardı de bunu en başında şart koşmuştu. Bu ego meselesi değildi. Onun tarzı, mü Angola’ya kitleler halinde asker gön cadelenin ortasında olmaktı. Ama par derildi, 200 binden fazla! Küba Devri ti kendilerinden tüm desteğini çekti mi budur, Che’nin düşüncesi, Fidel’in ği halde, gerilla birliğinde ölümüne ka düşüncesi, adı anıl dar savaşan Komünist mayan pek çok dev Parti üyeleri de var, Pe rimcinin düşünce redo kardeşler gibi. Che si. Eğer dünyayı de bir grup yoldaşıyla üç ğiştirmek istiyorsan, kişiye eşlik ettiki bun başka bir dünya lardan birinin emperya nın mümkün ve hat lizmin ajanı olduğu an ta daha iyi olduğunu laşıldı. Bu üç kişiyi kur düşünüyorsan, hare tarmak için pek çok kete geçmek zorun hasta ve yaralının oldu dasın. Oturup bek ğu gerilla grubundan leyemezsin; olay ye ayrıldılar. Bu yerine ge rine gitmek gerekir, tirilmesi gereken bir gö risk almak, senin revdi. Geri dönmeye ça için çok önemli olan lışırken bu üç kişi yaka şeylerden fedakârlık landı ve gerillanın ko yapmak gerekir... numu ifşa oldu. Geril n Che Kongo’dan lanın kalanıyla buluş döndü ve yeniden maya çalıştılar ama ba örgütlenmesin şaramadılar. Bu arada de Bolivya’ya ka Che, diğer grubun pu rar verdiler. Bo Bedri Baykam ve Camilo Guevara. suya düşüp öldüklerini livya Komünist öğrendi. Başka bir yere Partisi’nin lideri Monje, orada baş gitmeye karar verdiler ama düşman et kumandanın kendisi olması gerekti raflarını kuşattı. Düşünün, çember git ğini söyledi. Che de bunun fiili ola tikçe daralıyor. Bu esnada, çatışma sı rak mümkün olamayacağını söyle rasında bir açıklık buluyorlar, bir grup yince de araları soğudu. Ardından başka bir yerde buluşmak üzere ora Bolivya Komünist Partisi’nin ve mu dan çıkıyor, ki biliyorsunuz zaten, ha halif ağların Che ve ekibine destek yatta kalanlar da onlar. Ve Che de on vermemeleri ve doğal müttefik olma lar geri çekilebilsin diye çatışmaya de sı gereken Bolivya’nın köylülerinin vam etmek üzere kalıyor. Çünkü Che Kübalılara mesafeyle yaklaşmaları böyle biriydi! O sırada silahını kulla işleri çok zora soktu. nılmaz hale getirdiler, onu yaraladılar, Che Monje’ye dedi ki: “Komutayı mı gerisini biliyoruz. Yargılanması göze alınamazdı n Amerika Che’nin yargılanmasını gö Che ve Camilo Cienfuegos. ze alamazdı. Che’nin Bolivya’da yargılanması nın tüm görsel draması da düşünüldüğünde, bu Amerika’nın yargılan masına dönüşecekti. Ve bütün dünyada çok bü yük bir Amerika karşıt lığı gerçekleşecekti. Che’nin öldürülmesi po litikanın doğasından ve intikam isteğinden kay naklandı. Emperyaliz min uşakları, oligarşi ve elbette yankilerin yapa cağı muhtemel suçlama lara karşı Che’ye kendi ni savunma imkânı tanın saydı, bu siyasi bir hata yetin bir başka sonucu oldu: Che olurdu. Ama bir şeyleri değiştir yok olmak yerine çoğaldı, binlermeye çalışan kişilere gözdağı ge ce yerde ortaya çıktı. Nerede sa rekiyordu. Öte yandan bu cina vunulması gereken bir hak varsa, orada Che’nin fotoğra fı vardı. n 1950’lerde Alber to Granado’yla bu yo la çıktığı zaman bili yoruz ki Maria Fer reyra isimli, Chichina lakaplı bir kıza aşık tı ve hatta evlenmek istiyordu. Ona bir kö pek hediye etmiş ti, köpeğin adı “come back”ti. Ama kız da ha sonra bir mektup la Che’yi bıraktı, ve bildiğimiz Che efsane si doğdu. Bazen tüm dünya siyasetinin ka deri bir 16’lık kızın kaprisiyle değişebi liyor. Kadere inanmıyorum. Ama eğer Chichina’yla kalsaydı bu röportajı asla yapamazdık. bitti dizi/haber 7 l Açlık grevini 40. günde bitirdi Meral öğretmenin talebi kabul edildi SEYHAN AVŞAR Ağır hasta anne ve babasına yakın cezaevine sevk edilmek talebiyle 40 gündür açlık grevinde olan Tarsus Cezaevi’ndeki hükümlü öğretmen Meral Sönmez’in talebi kabul edildi. Kandıra F Tipi Cezaevi’ne sevk edilmesi yönünde karar verildiği öğrenilen Sönmez’in açlık grevini sonlandırdığını, kısa bir süre hastanede tedavi altına alındıktan sonra Kandıra’ya götürüleceği öğrenildi. Halkın Hukuk Bürosu konuyla ilgili sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Bugün açlık grevinin 40. gününde olan müvekkilimiz Meral Dönmez’in talebi kabul edildi. Talebi üzerine Kandıra F tipi hapishanesine sevk edilecek. Açlık grevini bitirmiştir. Öncelikle tedavisi için hastaneye sevk edilecektir.” l İSTANBUL l Hâkimden eşini bıçaklayana nasihat ‘Yaramazlık yapma deyip tahliye etti’ Adana’nın Seyhan ilçesinde Serkan Taci roğlu 2017’de başanma davası açan karısını darp edip bıçaklayarak ağır yaraladı. Adana 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 41 yıl hapis cezası istemiyle yargılanan Taciroğlu, 14 yıl hapis cezasına çarptırıldı. İtiraz üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi Taciroğlu’na “yaralama” suçundan 4.5 yıl hapis cezası vererek sanığın tahliyesine karar verdi. Mahkemenin kararına isyan eden kadın ise “Bu insan artık dışarda. Aldığı cezayı yatması için ya da daha çok ceza alması için illaki benim ölmem mi lazımdı? Hâkim dava bittikten sonra ‘Serkan seni serbest bırakıyorum, dışarı çıktığın zaman yaramazlık yapma’ diye gülümseyerek tahliye etti” dedi. l Haber Merkezi Gazetemize ziyaret Cumhuriyet Vakıf seçimlerinin yenilenmesinin ardından gazetemizin Şişli’deki merkez binasına ziyaretler sürüyor. İstanbul Dayanışma Platformu Genel Başkanı Önay Alpago ve platform yöneticileri dün gazetemizin Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya’yı ziyaret ederek, yeni dönemde başarı dileklerinde bulundu. Alpago, “Yeni yönetim, yeni kadroyla hayırlı olsun. Cumhuriyet, bizim vazgeçilmezimiz. Cumhuriyet gazetesinin yaşaması, rahat yayın yapabilmesi için platform olarak elimizden ne gelirse size yardımcı olmak istiyoruz” dedi. l İSTANBUL / Cumhuriyet l Hastalar tahliye edildi Bağcılar’da hastane yangını korkuttu Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin çocuk acil bölümündeki ameliyathanede dün saat 17.15 sıralarında kabloların tutuşması sonucu olduğu belirtilen yangın çıktı. Hastaneye, yangına müdahale için çok sayıda itfaiye ekibi sevk edildi. Bu sırada hastalar tahliye edildi. Olay yerine gelen itfaiye ekipleri yangını kısa sürede söndürdü. Yoğun duman nedeniyle ameliyathanedeki hastalar ambulanslarla başka hastanelere götürüldü. l DHA l Suriyeli genç 16 yaşındaydı Güvercin kavgası can aldı Şanlıurfa’nın Harran ilçesinin kontey ner kentinde önceki ak şam güvercin alışverişi yü zünden çıkan kavgada Su riyeli Abdurrahim Musta fa bıçaklandı. 16 yaşın daki genç, Harran Devlet Hastanesi’nde verdiği yaşam mücadelesini kaybetti. Abdurrahim Mustafa Gözaltına alınan cinayet zanlısı Said H. çıkarıl dığı mahkemece tutuklandı. Otopsisi tamam lanan Mustafa’nın cenazesi, yakınları tarafın dan Suriye’ye gönderildi. l Haber Merkezi l FETÖ davası Eski Danıştay tetkik hâkimine 8 yıl hapis FETÖ ile iltisaklı olduğu gerekçesiyle meslekten ihraç edilen ve “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan yargılanan eski Danıştay tetkik hâkimi Burak Gençoğlu’na, 8 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası verildi. Gençoğlu, ByLock kullanmadığını belirterek tanık ifadelerini kabul etmediğini söyledi. Gençoğlu’nun FETÖ’ye bağlı olduğunun ByLock içerikleri ve tanık beyanlarından anlaşılacağını kaydeden Savcı Akdağ, sanığın “silahlı terör örgütüne üyelik” suçundan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılmasını istedi. Mahkeme Başkanı Abdullah Köksal, sanığın “silahlı terör örgütüne üyelik” suçundan 8 yıl 1 ay 15 gün hapisle cezalandırıldığını bildirdi. l ANKARA/Cumhuriyet C MY B