Catalog

Pazar 19 Kasım 2017 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY ÖTV’de adaletsizlik isyan ettirdilepilırmmloaansnaatt,aayyayaatayvo,akr Vergi adaletini sağlamak için getirilen ve lüks mallara uygulanacağı söylenen ‘Özel Tüketim Vergisi’nde uygulama tam tersi oldu 2002 yılında lüks, sağlığa ve çevreye zararlı malları vergilendirmek ve gelir adaleti sağlamak gerekçesiyle çıkartılan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Kasım 2017 itibarıyla vergi adaletsizliğinin en önemli araçlarından biri oldu. Son olarak önceki gün limonataya bile ÖTV getirilirken, elmas ve yat gibi lüks ürünlerde ÖTV olmaması tepkilere neden oluyor. Kamuoyunda ‘torba tasarı’ olarak bilinen Bazı Vergi Kanunları ile Kanun Tasarısı’na önceki gün eklenen bir maddeyle, sade gazoz, meyveli gazoz, limonata, nektar, alkolsüz bira, enerji içerecek, soğuk çay ve meyveli içeceklerden yüzde 10 oranında ÖTV alınmasına karar verildi. Sebze suları, yüzde yüz meyve suları, doğal mineralli doğal maden suyu ile üretilmiş, tatlandırılmış, aromalandırılmış meyveligazlı içecekler (meyveli soda) ise şimdilik kapsam dışında tutuldu. Gemiciklere sıfır Biradan yüzde 63, rakıdan yüzde 54, cep telefonundan yüzde 25, deodoranttan yüzde 20, pilli diş fırçasından yüzde 6.7, doğalgazdan yüzde 2 ÖTV alınıyor. Ancak bu oran, pırlanta, elmas, yat, tekne ve kotrada yüzde 0! Benzinde ÖTV şu an yüzde 42 düzeyinde. KDV de eklendiğinde bu oran yüzde 60’lara kadar çıkıyor. 5.60 TL’lik 1 lt benzine 3.25 TL vergi ödeniyor. Otomobilde de yüksek ÖTV oranları dikkat çekiyor. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında yüzde 27 olan 1.6 motor otomobiller için ÖTV, bugün yüzde 60. Bu oran, 2.0 motor için yüzde 110, 2.0 üstü motor için ise tam yüzde 160. Verginin vergisinin vergisi Malta’dakiler ödemiyor Devlet yetkilileri ve zenginler ise vergi vermemek için Malta gibi vergi cennetlerini tercih ediyor. Cumhuriyet, 6 Kasım’da yayımladığı belgelerle Malta’da Binali Yıldırım’ın oğullarının 5, dayısının 2, yeğeninin yöneticisi olduğu 4 şirket bulunduğunu ortaya çıkarmıştı. l Ekonomi Servisi Ekonomik Kalkınma ve İş dolaysız vergilerin, toplam zı mallarda ise TRT payı da birliği Örgütü (OECD) vergi gelirinin yüzde 67’sini alındığı için verginin ver üyesi ülkelerde dolaylı ver oluşturuyor. Bu da ciddi bir gisinin vergisi alınıyor ve gilerin toplam vergi için vergi adaletsizliğine işaret vergi alanında dünyada deki payı yüzde 35, dolay ediyor. “fark yaratan” bir uygula sız vergiler ise yüzde 65 ÖTV’nin üzerine KDV de maya imza atılıyor. iken, Türkiye’de durum bu eklendiği için verginin ver Bu da ciddi bir vergi ada nun tam tersi. Türkiye’de gisi alınmış oluyor. Ba letsizliğine işaret ediyor. Yurttaş kartlara sığındı Banka ve kredi kartı sayılarındaki artış sırasıyla yüzde 12 ve 6 olurken, ekimde kartlarla yapılan bir aylık harcama da 60 milyar lirayı buldu Unicredit’in dolar tahmini 4.15 Unicredit Bank Gelişen Pİyasalar FX Stratejisti Kiran Kowshik yıl sonu dolar/TL beklentilerinin 4.15 olduğunu söyledi. Bloomberg HT’ye konuşan Kowshik, eylül sonundan beri gelişen ülke para birimlerinde sınırlı alım tavsiye ettiklerini söyledi. TL’nin bu yıl en az favori para birimlerinden biri olduğunu kaydeden stratejist “Yıl sonunda Dolar/TL’nin 4.15 olmasını bekliyoruz. Dolar endeksi düşşese de TL’nin dolar karşısında değer kaybedeceğini düşünüyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi MB’den yeni satış yöntemi Merkez Bankası, döviz talebini sınırlamak için daha önce aldığı karar kapsamında TL uzlaşmalı vadeli döviz satım ihalelerine pazartesi başlayacak. Merkez’den yapılan açıklamaya göre bu yıl için vadeli döviz satım pozisyon tutarı en fazla 3 milyar dolar olacak. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, ihalelerde vadenin 1, 3 ve 6 ay olarak gerçekleştirileceği ve ihale tarihlerine ilişkin takvimin kamuoyuna düzenli olarak duyurulacağı belirtildi. l Ekonomi Servisi Moody’s: büyüme ve borç önemli Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s yıllık kredi analizinde, Türkiye’nin kredi profilinin güçlü büyüme ve görece güçlü kamu maliyesi ile siyasi risk ve dış etkilere hassasiyeti dengeli kamu maliyesine ilişkin göstergelerin büyük bir ihtimalle zorlayıcı olacağı ifade edildi. l Ekonomi Servisi Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından açıklanan 2017 yılının Ekim ayı verilerine göre Türkiye’de 61.5 milyon adet kredi kartı, 128 milyon adet banka kartı kullanılıyor. 2016 yılının Ekim ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısı yüzde altı artış gösterirken, banka kartı sayısında ise yüzde 12’lik artış görüldü. Banka kartları ve kredi kartları ile ekim ayında toplam 59.5 milyar lira ödeme yapıldı. Bu tutarın 52.9 milyar lirası kredi kartları ile yapılırken 6.6 milyar lirasında banka kartları kullanıldı. Buna göre önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranı kredi kartı ile ödemelerde yüzde 16 oldu. Banka kartı ile ödemeler ise yüzde 45 arttı ve toplam kartlı ödemeler içindeki payı yüzde 11’i geçti. BKM verilerine göre 2017 yılının ilk 10 ayında, internetten yapılan kartlı ödeme tutarı toplam 81 milyar lira olarak gerçekleşti. Buna göre önceki yılın aynı dönemine göre internetten kartlı ödemeler de yüzde 45 arttı. Toplam kartlı ödemeler içindeki internetten ödeme payı ise geçen yılın aynı dönemin de yüzde 11 olarak gerçekleşirken, 2017 yılının ilk 10 ayında yüzde 14’e çıktı. l Ekonomi Servisi İnternetten kartlı ödemeler yüzde 45 arttı. Ocakekim döneminde 81 milyar liralık internetten alışveriş yapıldı. Tarkan Kadooğlu: Orta demokrasi tuzağı aşılmalı TÜRKONFED Başkanı Tarkan Kadooğlu, orta gelirorta demokrasi ve orta eğitim tuzaklarını yaratan sebeplerin iyi analiz edilip çözümlerinin 80 milyonun ortak akıl ve vizyonuyla belirlenmesinin önemine dikkat çekerek, “Türkiye’nin refahı, huzuru, mutluluğu ve kalkınması için toplumun anayasada tanınan özgürlüklerini; laik ve sosyal bir hukuk devletinin güvencesinde sonuna kadar kullanacağı bir Türkiye inşa etmeye ihtiyacımız var” dedi. Türkiye’nin en büyük iş dünyası örgütü TÜRKONFED’in 21. Girişim ve İş Dünyası Zirvesi, Ankara’da yapıldı. TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin de katıldığı zirvede, TÜRKONFED ve Londra Borsası işbirliğiyle hazırlanan “Türkiye’nin Yükselen Liderleri” araştırması da açıklandı. Baraj ele alınsın Adaletin tesis edilmediği, adil yargılanma hakkı gözetilmezse bilerek ya da bilmeyerek yanlışa düşülmesinin mücadele edilen güç odaklarının iştahını kabartacağını vurgulayan Kadoolu, “Adaletin o ince terazisi ancak demokrasi, yargı bağımsız lığı, adil yargılanma ve evrensel insan haklarına uyumla tesis edilir. Orta gelirorta demokrasi ve orta eğitim tuzaklarını yaratan sebepleri iyi analiz edip, ortak akıl ve vizyonla hep birlikte çözme kararlılığını göstermemiz; toplumda kutuplaşmanın, ayrışmanın ve cepheleşmenin de önüne geçecektir. Başkanlık sistemlerinin yapısında bulunan denge ve denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi açısından siyasi partiler ve seçim sistemi ile buna bağlı olarak baraj uygulamasının gözden geçirilmesinde yarar görüyoruz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi ekonomi 9 Ağustostan bu yana 5 bin 467 maden sahası denetlendi, bunlardan 1780’i denetimlerden geçemeyerek faaliyetleri durduruldu. Maden şirketi yaşadı Üretimde olmayan, üretime hazırlık yapan şirketlere de devlet desteği verilecek Hükümet, madencilik yapan özel yor olması” şartı aranıyordu. Ancak tebliğde şirketlere verilecek yapılan değişiklik ile desteğin kapsamını ge bundan böyle “hazır nişletti. Bundan böyle lık” yapan şirketler de üretim yapmayan “ha MUSTAFA destekten yararlanabi zırlık” aşamasında olan ÇAKIR lecek. ocakları işleten şirket Ayrıca aynı ruhsat lere de destek verilecek. Ma sahasında aynı işyeri sicil nu denlerdeki taşıma bantları marası ile birbirinden bağım nın standartlara uygun hale sız birden fazla yeraltı kömür getirilmesi için 3 yıl süre ve ocağı işletmesi bulunması du rilirken, yer üstü maden iş rumunda, ocaklardan herhan yerlerine kurtarma istasyo gi birisinde üretim faaliyetleri nu kurmak da zorunluluk ol nin durdurulması halinde des maktan çıkarıldı. İstasyon tek ödemesi yapılmıyordu. An kurulup kurulmayacağına cak tebliğde yapılan değişiklik “işyeri özellikleri ve acil du le bundan sonra üretim faaliye rum tatbikatlarına” göre ka ti durdurulan ocakların Maden rar verilecek. Yasası’na uygun şekilde terk Enerji ve Tabii Kaynaklar edilmesi halinde işletme güven Bakanlığı, Yeraltı Kömür İş liği sağlanmış şekilde üretim letmelerinde İşçi Maliyetleri faaliyetleri devam eden ocaklar ne Uygulanacak Desteğe İliş için destek verilecek. kin Tebliğ’de değişiklik yaptı. Bu tebliğ, linyit ve taşkömürü İstasyon şart değil çıkaran özel şirketlerin işlet Mevcut yönetmelikte yeraltı melerinde meydana gelen ma ve yer üstü maden işyerlerinde liyet artışlarının karşılanma hızlı ve etkili şekilde müdaha sı amacıyla devlet tarafından le edilebilmesi için uygun bir destek verilmesini öngörü kurtarma istasyonu öngörülü yor. Tebliğe göre ruhsat sahi yordu. Ancak değişiklikle “yer bi şirketlerin destekten yarar üstü maden işyerlerinde” bu lanabilmesi için “üretim yapı şart kaldırıldı. l ANKARA Helal Akreditasyon Kurumu yasası yürürlükte Helal Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite etmek, bu kuruluşların ulusal ve uluslarası standartlara göre faaliyette bulunmalarını ve düzenledikleri belgelerin ulusal ve uluslarası alanda kabul edilmesini sağlamak amacıyla Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) kurulacak. Kurum, idari ve mali özerkliğe sahip olacak. Ekonomi Bakanlığı tarafından kurulacak HAK, Türkiye’de helal akreditasyon hizmeti sunma yetkisine haiz tek kurum olacak. Kurum, Türkiye ve yurtdışında helal uygunluk değerlendirmesi yapan kuruluşlara helal akreditasyon hizmeti sunmak, helal akreditasyonla ilgili kıstas ve tedbirleri belirleyerek, uygulamakla görevli olacak. HAK, faaliyet alanı kapsamında, uluslararası ve bölgesel akreditasyon birlikleri ve örgütleri nezdinde Türkiye’yi temsil etmek, bunlara üye olmak, akreditasyon kuruluşu bulunmayan ülkelerdeki helal akreditasyonla ilgili kurum ve kuruluşlarla ilişkiler kurmak gibi görevleri de yerine getirecek. l Ekonomi Servisi Rus turistin sezonu bitti rakamlar geriledi Turizm açısından 2016’da tarihinin en kötü dönemini yaşayan ve bu yıl 10 aylık dönemde yüzde 60’lık artış yakalayan Antalya, Rus turistlerin tatil sezonunun sona ermesi ve Avrupa pazarındaki düşüşün devam etmesi nedenleriyle kasımın iki haftasında 2016 rakamlarına döndü. Rusya’nın Charter yasağı nedeniyle 2016’da yasağın kaldırıldığı eylüle kadar önceki yıllarda 23 milyon Rus turist sayısına ulaşan Antalya’da bu rakam geçen yıl 100 binlere kadar düştü. Avrupa pazarında da ciddi kayıplar görülen Antalya turizmi, eylülde Rusya’nın yasağı kaldırmasının ardından başlayan toparlanma sürecinde 2017’ye başladı. 2016’nın toplamında 6.5 milyon turist ağırlanan kentte, 2017 rakamları yüzde 60’ın üzerinde oranlarda artarak 10 milyonlara ulaştı. Yıl boyunca yüzde 60 ve üzerinde seyreden turist sayısındaki artış oranı, kasımın ilk yarısında 2016 rakamlarına döndü. Önceki yıllarda 12 bin yabancı turistin indiği Antalya Havalimanı’na 2016 Kasım’ının 15 gününde ortalama yabancı turist sayısı yarı yarıya düşerek ortalama 6 bine indi. l Ekonomi Servisi Sabiha Gökçen menzil uzatıyor Uzun menzilli uçuşlar için görüşmeler yaptıklarını anlatan Sabiha Gökçen Havalimanı Terminal İşletmecisi Üst Yöneticisi Ersel Göral, yakında Avrupa bağlantılı uçuşların yapılacağını açıkladı. 2019’da trafiği en az yüzde 20 artırmış olacaklarını, yeni pistin ardından yeni terminal için de çalışmalara başlayacaklarını söyledi. Göral, yaz sezonunda Emirates’in günlük uçuşlara başlayacağını, yeni havalimanının açılmasıyla Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan da uçacak farklı havayolları şirketlerinin olacağını, Türk Hava Yolları’nın (THY) da trafiğinin artacağını aktardı. l Ekonomi Servisi C MY B