Catalog

EMEK Gübre fabrikasında iş cinayeti Bursa’nın Gemlik ilçesinde kimyasal gübre üreten bir fabrikada yaşanan iş kazasında, fabrikanın tamirat bölümünde çalışan bir işçi ağır yaralandı. Sıcak buhar işçinin vücudunun alt kısmında ciddi yanıklara yol açtı. DOLAR 2.8720 0.4 kuruş AVRO 3.2110 0.5 kuruş FAİZ 10.18 0.05 puan Bunun nesi kadro?8 emek@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA 80.383 1.393 puan ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 755.61 16.85 lira 112.80 2.5 lira Perşembe 24 Mart 2016 Taşeron işçi, kadrolu memur ya da daimi işçi değil “sözleşmeli personel” olacak. Sözleşme 3 yıl sonunda feshedilebilecek. Tazminat alacakları yanacak gvNaüervmneenücjddeee Seçim döneminde olduğu gibi son günlerde yine hükümetin başta baş bakanın kamuoyuna müjde diye pazar ladığı, taşeron işçiye kadro tasarısı yine hayal kırıklığı yarattı. Gerçi buna hayal kırıklığı demek ne kadar doğru bilmiyo ruz. Zira, hükümetin tavrını bilenler ve konuyu biraz yakından takip edenler, hükümetten en az 700 bin kişiye kad ro sağlayacak bir ge ANALİZ lişmenin olmayacağı nı en azından birkaç hafta önce anlamış tı. Çünkü ilk belirtiler, yalnız asıl işi yapanla rın kadroya alınacağı şeklinde konuşulmaya OBülcyaüyktaş başlanmıştı. Taşeronluğu bizzat kendi eliyle yaygınlaş tıran, uygun yasala rı çıkaran bir hükümetin taşeronu kad roya alması zaten başlı başına yaman bir çelişki aslında... O nedenle zaten ger çek anlamda var olan durumu düzeltmek amacıyla her hangi bir atımın atılmış ol masını beklemek de pek de doğru değil. Çünkü alt işverenlik yasası olarak an latılan ve taşeron işçiliği yaygınlaştıra cak yasal zemini hazırlayan ve bunun la güvencesizliği neredeyse kural haline getirmeye çalışan bir hükümet ve sosyal devlet anlayışı ile karşı karşıyayız. Kamu başı çekiyor Taşeronun gerçek boyutlarını ortaya koyacak sağlıklı istatistiki veriler yok. Ancak ülkede 1980’li yıllarda artmaya başlayan taşeronluğun, AKP döneminde tam bir patlama yaşadığı biliniyor. Bakanlık açıklamalarına göre 2002’de 358 bin olan taşeron işçi sayısının bugün 1.7 milyona ulaştığı belirtiliyor. Eğitim ve sağlık başta Milli Eğitim Bakanlığı bütçe raporlarına göre, bakanlık bünyesinde istihdam edilenlerin yalnız yüzde 31 kadrolu olarak bulunuyor. 2010’da 478 bin kişilik çalışandan yalnız 148 binin kadrolu olduğunu söylersek durumun bugün ne kadar daha vahim bir hale geldiği anlaşılacaktır. Üstelik bunlar arasında ders saati üzerinden en fazla 1617 gün sigortalı olabilen, normal öğretmenlere göre çok daha düşük ücret olan öğretmenlerin sayısının da 240 bini çoktan aştığını söylemekte yarar var. Sağlıkta işlerin neredeyse tamamen taşerona emanet edildiği bilinen bir gerçek. Belediyeler ise başlı başına taşeron cennetleri... Kamuda hangi işlerde çalıştırıldığı belli olmayan ve 657 sayılı Kanun’un 4. maddesinde kamuda çalışanların statüleri içerisinde yer almayan “Diğer” başlığı altında çalışanlarda ise 2014 yılından 2015 yılına göre bir artış olmamıştır. Fakat sayılarının 100 bini aşan bu çalışma biçiminin, adı koyulmamış bir güvencesiz çalışma biçimi olduğunu söylemek mümkün. Şimdi de kadro sözü verilen küçük bir azınlığın eline geçecek olan da güvencesizlik ve bir dizi hak kaybı... Hükümetin “müjde” olarak kamuoyuna sunduğu “taşerona kadro” açıklaması soru işareti yarat tı. Öncelikle işçiler kadrolu de ğil, “sözleşmeli” olacak. Sade ce sınavı kazanan işçi düzenle meden yararlana cak. İşçiler geç mişe dönük mil yonlarca liralık tazminat alacak MUSTAFA ÇAKIR larından vazgeçmek zorunda olacak. Bir yılda 36 ay çalışan işçiler haktan yararlanamayacak. Kamuda toplam 740 bin ta şeron işçi çalışıyor. Hükümet bu işçilerin tamamının kadro ya alınacağını açıkladı. Ancak açıklamada çok sayıda soru işareti var. Bunlar şöyle: 4 Hükümetin kadroya alı nacağını açıkladığı personel kadrolu değil, “özel sözleşmeli personel” pozisyonunda istih dam edilecek. Yani 657 sayı lı Devlet Memurları Yasası’nın “sözleşmeli personeli” düzen leyen 4B kapsamına alınacak. Ayrıca bu sözleşmeler 3 yılda bir de yenilenecek. İstenirse 3 yılın sonunda sözleşme feshe dilebilecek. İşçiler kadrolu de ğil, yıllardır kadro bekleyen 4C’liler gibi sözleşmeli perso nel olacak. Bu işçiler kadrolu işçilerin ücret, ikramiye, izin gibi haklarından da yararlana mayacak. 4 Düzenlemeden sadece 1 Kasım 2015 öncesinde işe gi renler yararlanabilecek. Yani bundan böyle de kamuda yine taşeron işçi çalıştırılmaya de vam edilecek. Ayrıca işçilerin devlet memurluğuna atanmak için aranan şartları taşıyor ol maları gerekecek. Emekli ay lığı almaya hak kazanmış ya da 65 yaşını doldurmuş taşe ron işçiler düzenlemeden ya rarlanamayacak. 4 Düzenleme personel ça lıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde çalışanları kapsayacak. Bir yerde anahtar teslim götürü hizmet yapılıyorsa, kaç personelin çalışması gerektiği sözleşmede belirtilmemişse buradaki taşeronlar kapsama girmeyecek. 4 Kamuda tam zamanlı hizmet veren taşeron işçiler düzenlemeden yararlanacak. Ancak kısmi zamanlı çalışanlar bu haktan faydalanamayacak. 4 Kamuya alınacak personelin 12 ay boyunca görev yapıyor olması şartı aranacak. 3, 6 ay gibi geçici hizmetler kapsamında çalıştırılan personel düzenlemeden yararlanamayacak. 4 Ayrıca kamuya alınacak işçilerin mesleği ve kamu hizmetini yapabilmesi için gerekli bilgi ve donanıma sahip olup olmadığını belirlemeye yönelik sınav da yapılacak. Sınavı geçenler düzenlemeden yararlanacak. Geçemeyenler yararlanamayacak. Tazminatlar yandı 4 Düzenlemeden yararlanan taşeron işçiler geçmişe dönük hak talebinde bulunamayacak. Yani her bir işçi geçmişe yönelik kazandığı binlerce liralık tazminattan vazgeçmek zorunda olacak. Bütün işçilerin yanacak toplam tazminat alacakları ise milyonlarca lirayı buluyor. Aynı durum Karayollarında kadroya geçirilen işçilere de uygulanmıştı. İşçilere açtıkları tazminat davalarını kazanmaları Düzenlemeden sadece 1 Kasım 2015 öncesinde işe girenler yararlanabilecek. Yani bundan böyle de kamuda yine taşeron işçi çalıştırılmaya devam edilecek. na karşın kadroya geçirildikleri gerekçesiyle tazminatları ödenmedi. Şimdi de yıllarca asıl işi yapan taşeron işçilerin geçmişe yönelik binlerce liralık tazminatları yanacak. Belediye işçisi yok 4 Belediyelerde yüz binlerce taşeron işçi çalışıyor. Taşeron işçiler belediyelerin şirketlerinde yine taşeron olmaya devam edecek. 4 Taşeron işçilere şu anda aldıkları ücretler ödenecek. Bu da işçilerin asgari ücretle çalışmaya devam edecekleri anlamına geliyor. Kadrolu işçilerle aralarında büyük maaş farkı oluşacak. 4 Taşeron işçiler 4B kapsamındaki sözleşmeli personel gibi memurların toplu sözleşme düzenine tabi olacaklar. Yani işçi değil, sözleşmeli memur olacaklar. 4 Taşeron işçilerin çok daha büyük bir bölümü özel sektörde çalışıyor. Özel sektördeki taşeron işçilerin sayısı 1.5 milyonu buluyor. Düzenleme özel sektördeki işçileri kapsamayacak. Bu işçiler yine düşük ücretlerle, izin, mesai, ikramiye haklarından mahrum çalışmaya devam edecek. ‘Eğreti istihdam’ DİSK Genel Sekreteri Arzu Çerkezoğlu, bir adım atılmış olmasının yıllardır mücadele eden işçilerin, sendikaların başarısı olduğunu söyledi. Düzenlemeden kendi hesaplamalarına göre 650700 bin işçinin yararlanacağını dile getiren Çerkezoğlu, “Bu işçiler 657 sayılı yasanın 4B maddesi kapsamında istihdam edilecek. Bu kadrolu değil, sözleşmeli personel anlamına geliyor. İş çiler, güvencesiz şartlarda çalışmaya devam edecekler. Memurların atama haklarından mahrum olacaklar. Oysa bu işçilere eğer kadro verilecekse ya 4A (memur) ya da 4D (işçi) kapsamında istihdam edilmeleri gerekirdi. 4B (sözleşmeli personel) ve 4C (geçici personel) eğreti istihdam biçimleri...” dedi. ‘Ahlaksız teklif’ Çerkezoğlu, işçilerin 4B kapsamında istihdam edilecekleri için memur sendikalarında örgütleneceklerine dikkat çekti. Taşeron işçilerin geçmişe yönelik kazandıkları milyonlarca liralık tazminatların da ortadan kalkacağına işaret eden Çerkezoğlu, “Bu ahlaksız bir tekliftir” dedi. l ANKARA İnternette arz çok, talep yok Türk Telekom desteğiyle Strategy şirketinin hazırladığı raporda, Türkiye’de geniş bant internet erişiminin Avrupa Birliği ülkelerinden aşağı kalmamasına rağmen Türkiye’de internete talebin daha düşük olduğu belirtildi. Sabit internet kullanımının Türkiye’de yüzde 44, Avrupa Birliği ülkelerinde iste ortalama yüzde 70 olduğu dile getirildi. Gelişimin önün deki engellerin internet okuryazarlığının düşük olması ve yerel içeriğin azlığının olduğu, ayrıca cihaz ve servislerin vergi oranlarının, satın alımı zorlaştırdığına dikkat çekildi. Strategy, raporda talebin canlandırılması için eeğitim, edevlet gibi servisler, ders kitaplarının dijitalleştirilmesi, öğrencilerin kullanımına uygun maliyetli cihazlar satılmasını önerdi. Vodafone’dan pil ömrünü 10 yıl uzatan teknoloji Vodafone, Dijital Dönüşüm Zirvesi’nde Türkiye’nin ilk Darbantta Nesnelerin İnterneti teknolojisini sergiledi. Pil ömrünü 10 yıla kadar uzatan ve güçlü iç mekân penetrasyonuyla dikkat çeken bu teknoloji, uzun pil ömrü gerektiren ve ulaşılması güç alanlarda bulunan nesneleri mobil erişimle internete bağlayarak, nesnelerin interneti ile birlikte hayatımıza girecek geniş kullanım alanlarına bu yeni teknolojiyi ekliyor. l Ekonomi Servisi Ali Ağaoğlu, yeni projesi Central Park’ın tanıtım toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. ‘ORTANCA HANIMLA GÜL BIRAKTIK’ İstiklal’deki patlamanın ardından olay yerine kırmızı gül bırakan Ali Ağaoğlu’nun, “Ortanca Hanımla İstiklal Caddesi’ne gittim. Millet fakir; karanfil bırakıyor, ben gül bıraktım” sözleri büyük tepki çekti. ‘Balık yiyecektik’ Son günlerde hem Türkiye’de hem dünyada meydana gelen terör olaylarını lanetleyerek sözlerine devam eden Ağaoğlu, “Önemli olan bu zamanlarda meydanı boş bırakmamak. İstiklal’deki terör olayının gerçekleştiği gün çocuğumla ve annesiyle İstiklal’deydik, günümüzü Boğaz’da balık yemek üzerine prog ramlamışken, hep beraber İstiklal Caddesi’ndeydik. Olay yerine gidip çiçeğimizi bıraktık ve tüm günü caddede geçirdik” diye ekledi. ‘Tedirgin değilim’ Ağaoğlu, üstü örtülen 1725 Aralık yolsuzluk soruşturması sürecinde gözaltına alındığı işadamı Rıza Sarraf’ın ABD’de tutuklanması ile ilgili olarak, “Hiçbir şekilde tedirginliğim yok. Çünkü hayatım boyunca devlete, yasalara son derece saygılı bir insan oldum. Hayatım boyunca yamuk yumuk işlerde olmadım. İşimi takip etmenin mağduru oldum” diye konuştu. Bakırköy’e Central Park yapacak Ağaoğlu Şirketler Grubu’nun 2013’te mahkeme kararıyla durdurulan Bakırköy 46 projesi, yeni adıyla Central Park, satışa sunuldu. Ağaoğlu Şirketler Grubu Yönetim Kurul Başkanı Ali Ağaoğlu, Murahhas Aza Hasan Rahvalı, Üst Yöneticisi (CEO) Dr. Önder Halisdemir ve İcra Kurulu Üyesi Murad Acar’ın katılımıyla Bakırköy’deki satış ofisinde düzenlenen basın toplantısıyla bilgi verilen projenin şimdiye kadar 35 binin üzerinden konut inşa ettiği belirtildi. Ali Ağaoğlu, “Bu proje benim için gerçekten hayatımın dönüm noktasıydı. Ben Türkiye ekonomisine hep güvendim, güveneceğim” dedi. Satışlar başladı Önder Halisdemir’in de projenin lokasyonuna dikkat çektiği toplantıda, henüz satışa çıkılmadan 25 milyon dolarlık satışın Körfez ülkelerinden bir müteahhite yapıldığı belirtildi. Hasan Rahvalı, bu büyük alımı yapan grubun aynı zamanda müteahhit olmasının da altını önemle çizmek istediklerini ifade etti. l Ekonomi Servisi Avrupa pazarından kaynaklanan lastik ihracatının düzeleceği bekleniyor. Lastik pazarı 2015’te yüzde 9.4 büyüdü Türkiye lastik pazarı 2015’te yüzde 9.4 büyüdü. İç pazarda 22 milyon adet olan lastik satışı Avrupa’da 210 milyon olarak gerçekleşti. Büyümeye en büyük katkı kış lastiğinden geldi. Konuyla ilgili toplantıda konuşan Lastik Sanayicileri ve İthalatçıları derneği (LASİD) Yönetim Kurulu Başkanı Yiğit Gürçay, 2015 itibarıyla kış lastiği kullanımı oranının yüzde 30’un üzerinde olduğunu anlattı. 2015’te 961 milyon 500 bin dolarlık lastik ihracatı yapıldığını belirten Gürçay, son yıllarda Türkiye’nin lastik ihracatından düşüş yaşandığını söyledi. Sektörle ilgili bilgi de veren Gürçay, Çin malı ticari lastiklere uygulanan anti damping kısıtlamasının hazirandan itibaren kaldırılmasının planlandığını anlattı. Gürçay, “Bu Çin’in farklı ve düşük markalı ürünlerle Türkiye’ye girmesine yol açabilir. Bu da fiyat rekabetinde ucuza doğru kaymaya neden olur” dedi. l Ekonomi Servisi Yiğit Gürçay C MY B