Catalog

EKONOMI Fındıkta başvuru 28 Ekim’e uzadı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, çiftçi kayıt sistemine kayıtlı 10 bin üreticinin alan bazlı gelir desteği için zamanında müracaat edememesinden dolayı, başvuruların 28 Ekim’e uzatılacağını açıkladı. Pazar 2 Ekim 2016 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY İstikrarsızlık kriz getirir Perakendede fiyat arttı İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre, İstanbul’da 2016 Eylül ayında perakende fiyatlar yüzde 0.57, toptan fiyatlar da yüzde 0.26 arttı. Giyim harcamalarında yüzde 6.94 artış oldu. 9 Ecevit hükümeti krizini dünyada geçen dört büyük durgunluk arasında sayan IMF’ye göre, siyasi istikrarsızlık ekonomik krizlerin en büyük nedenlerinden biri Uluslararası Para Fonu (IMF), krizler ve kriz yardımlarının anatomisini çıkardı. “Siyasi istikrarsızlığı” ekonomik kriz nedenleri arasında gösteren Kurum, “Krizlerde Borç Verme” konulu Bilgi Notu’nda Türkiye’deki Ecevit hükümeti krizini dünyada geçen dört büyük kriz arasında saydı. IMF’nin yeni yayımlanan Bilgi Notu’nda ekonomik ve finansal krizlerin birçok biçim alabildiği, krizin vurduğu ülkeler ekonomik istikrar ve büyümeyi restore etmeye yönelik düzenleyici politikaları yerine getirirlerken kuruluşun yönetimlere nefes alma ortamı yaratmayı teminen finansal destek sağladığı hatırlatıldı. IMF “Bir ekonomik krizin ön lenmesi, sonrasında krize çö 2001’de Türkiye için, 2008 Notta acil yardımın nasıl işle mayan mali ve para politikala züm bulmaktan daha etkili ola 09’da Ermenistan, Gürcistan, diği şöyle anlatıldı: rını; rekabeti aşındıracak ve ka bilir” dediği notta kuruluşun Macaristan, İzlanda, Letonya, 4 İcra Kurulu üyenin yardım lıcı cari işlem açıklarına ve res krizlere karşı önleme ve zara Pakistan ve Ukrayna; ve 2010 talebi konusunda bilgilendirilir; mi rezerv kaybına yol açacak rın giderilmesine yardımcı ol 13 için Yunanistan, İrlanda, 4 Ülkeye acilen bir heyet uygun olmayan bir seviyede sa mak üzere ihtiyati finansman temin ettiğini de hatırlattı. Portekiz ve Kıbrıs (Rum Kesi gönderilir ve heyet hükümet bitlenmiş bir döviz kurunu; ve mi) krizlerinde yararlanılmıştı” le bir anlaşmaya varır varmaz, ekonomik hızlı yükseliş ve çö Acil finansman sağladı denildi. Kurul 4872 saat içinde bir des küşlere neden olabilecek zayıf tek programı talebini değerlen bir finansal sistemi içerir. Si Notta, IMF’nin kısa sürede finansman teminine yardımcı olmak amacıyla yürürlüğe koyduğu acil yardım prosedürüne sahip olduğu belirtilirken Ecevit hükümetinin neden olduğu ekonomik kriz dahil dünyada geçmiş dört büyük ekonomik krizde “Acil Finansman Mekanizması”nın devreye sokulduğu belirtildi. Notta, “Acil Finansman Mekanizması’ndan 1997’de Asya; dirmeye alır. Niye kriz oluyor? Krizlerin nedenlerinin çeşitli ve karmaşık olduğunu iç, dış ya da her iki nedenden kaynaklanabileceğini anlatan IMF, Bilgi Notu’nda iç ve dış faktörleri şöyle saydı: İç faktörler, (cari işlem ve mali açıklar ve büyük miktarlarda dış ve kamu borcu gibi) büyük ekonomik dengesizliklere neden olabilecek uygun ol yasi istikrarsızlık ve/veya zayıf kurumlar da krizleri tetikleyebilir. Dış faktörler, doğal felaketlerden hammadde fiyatlarında büyük sapmalara değin şokları içerir. Bunlar özellikle, bu gibi şoklara hazırlanma kapasiteleri sınırlı olan ve dar erimli bir ihracat ürün toplamına bağımlı düşük gelirli ülkeler için ortak kriz nedenleri olarak sıralandı. l Ekonomi Servisi Bülent Ecevit İhracata bayram etkisi Deutsche Bank, ABD’ye 5.4 milyar dolarlık anlaşma önerdi. Anlaşmada sona doğru ABD ile Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank arasındaki müzakerelerin 5.4 milyar dolarlık bedelle sonuçlanmasının yakın olduğu iddia edildi. Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre, bankanın 20052007’da verdiği konut kredileri ve bunlara dayalı türev ürünlerde yaptığı usulsüzlükler gerekçesiyle ABD Adalet Bakanlığı’yla sürdürdüğü müzakerelerde sonuca yaklaşıldı. Buna göre, banka ABD’ye soruşturmayı dava açmadan sonlandırması için yaklaşık 5.4 milyar dolarlık uzlaşma bedeli ödeyecek. Rakamın, müzakere başında talep ettiği 14 milyar dolardan çok düşük olması, banka tarihinin en düşük seviyelerine gerileyen hisse senetlerine olumlu yansıdı. Deutsche Bank’ın New York Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören hisseleri, anlaşma haberini geçmesini takiben yüzde 13 yükseldi. l Ekonomi Servisi OPEC kararı fiyatı artırabilir Uluslararası yatırım bankası Goldman Sachs, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) çarşamba günü Cezayir’deki toplantısında aldığı üretimi kısma kararının gelecek yılın başında petrol fiyatlarını varil başına 7 ila 10 dolar yükseltebileceğini duyurdu. Söz konusu kararın, petrol fiyatlarının varil başına 115 dolardan düşmeye başladığı Haziran 2014’ten bu yana OPEC’in küresel petrol piyasasındaki arz fazlasını kısmaya yönelik ilk hamlesi olduğunun altı çizilen raporda, üretimi günlük 33.2 milyar varilden 32.5 milyar varile düşürme kararının, 30 Kasım’da OPEC’in olağan toplantısında onaylanana kadar belirsizlik içinde olacağı değerlendirmesine yer verildi. Goldman Sachs, petrol fiyatlarının gelecek sene ise varil başına ortalama 53 dolar olmasını öngörüyor. l Ekonomi Servisi Dışsatım eylülde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0.8 azalarak 10.4 milyar dolar oldu. Son 12 ayda bir önceki döneme göre yüzde 4.3 geriledi 129 bin kişiye istihdam Bursa’nın en büyük 250 şirketi, geçen yıl on binlerce kişiye iş sağladı. 112 ülkeye ihracat yapılan kent, darbe sonrasında en az sıkıntı yaşayan il oldu. AYŞEGÜL BAŞAR Başta otomotiv ve beyazeşya olmak üzere metal sanayinin kalbinin attığı kent, geçen yıl 129 bin insana da iş kapısı oldu. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO) 19 yıldır düzenli olarak gerçekleştirdiği “İlk 250 Büyük Firma2015” araştırmasına göre, Bursa’da 2015’in en büyük 250 firması belli oldu. Ciro büyüklüğü baz alınarak yapılan değerlendirmede 10 milyar 294 milyon TL ile Tofaş birinci, ardından 9 milyar 894 milyon TL ciro ile Oyak Renault ikinci, 3 milyar 941 milyon TL ciro ile Bosch Sanayi ve Ticaret A.Ş. üçüncü oldu. Ciro bazında birinci sırada Otomotiv Yan Sanayi yer alırken, katma değer hesabına göre yapılan değerlendirmede tekstil ve hazır giyim sektörü birinci oldu. Araştırmada ücretler, faiz ve kira gelirleri ile vergi öncesi verileri yer aldı. 2004’ten beri artıyor İlk 250 firmanın istihdam rakamları 2004’ten bu yana küçük dalgalanmalara rağmen artış gösteriyor. İlk 250 Firma istihdam rakamları incelendiğinde, tekstil ve otomotiv yan sanayi sektörlerinde azalmalarla gıda, tarım ve hayvancılık ile makine ve teçhizat imalatı sektörlerindeki artış göze çarptı.. Özellikle 2000’li yılların başında en yüksek istihdama sahip olan tekstil ve hazır giyim sektörü, 2007’den itibaren otomo tiv sektörü ile yer değiştirdi. Son iki yılın istihdam toplamları incelendiğinde, geçen yıla göre yüzde 2 artış olduğu görülüyor. Bursa’daki ilk 250 firma 2014 yılında toplam 127 bin kişiye istihdam sağlarken bu rakam 2015 yılında 129 bin kişiye ulaştı. Ciro yüzde 80 arttı Son 10 yılın incelemesine göre, 2005’te 16 milya dolar olan ciro toplamları 2015’te yüzde 80 artarak 29 milyar dolar oldu. İlk 205 firma sektörlere göre incelendiğinde otomotiv sektörü özellikle 2002’den sonra belirgin bir artış performansı gösterdi ve 2015 yılında 11.5 milyar dolara ulaştı. Tekstil sektöründe de geçen yıl şirketlerin istihdam ve kârlılıkları yükseldi. İhracat YÜZDE 9 azaldı İbrahim Burkay BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay “Dünya ekonomisinde siyasi ve ekonomik krizlerin etkileri 2015 yılında da sürdü. Geçtiğimiz yıl dünya ekonomisi yüzde 2.5 ile beklentilerin altında büyürken, küresel ölçekteki mal ti careti de yüzde 11 civarında daraldı. Gerek global ekonomideki dalgalanmalar gerek bölgemizde süren kaos, gerekse de ülkede yaşanan sorunlar neticesinde Türkiye’nin ihracatı 2015’te yüzde 9 azalırken, işsizlik de yüzde 9 seviyesinde oldu” değerlendirmesini yaptı. Geçen aya göre binde 8’lik düşüş gösteren ihracatın, bayram nedeniyle gerilediği belirtildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, buna göre eylül ayında ihracat geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0.8 azalışla 10 milyar 451 milyon 720 bin dolar oldu. Yılın ilk 9 ayında, 2015’in aynı dönemine göre yüzde 2.7 azalışla 95 milyar 746 milyon 224 bin dolarlık ihracat yapıldı. Son 12 ayda da bir önceki döneme göre yüzde 4.3 azalışla 130 milyar 921 milyon 345 bin dolarlık ihracat yapıldı. Otomotiv sırtladı Sektörel bazda Eylül ayında otomotiv endüstrisi yüzde 3.7 artışla 1 milyar 942 milyon dolarla en fazla ihracata imza atarken, bunu 1 milyar 326 milyon dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon ile 1 milyar 98 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörleri takip etti. Almanya yine lider İhracat pazarlarımızı incelediğimizde Eylül ayında 119 ülke ve bölgeye ihracatımız artarken, 114 ülke ve bölgeye ihracatımız azaldı. En fazla ihracat yapılan ilk 5 ülkeden Almanya’ya ihracatta yüzde 2.9, İtalya’ya yüzde 10.4 artış; İngiltere’ye yüzde 13.8, Irak’a yüzde 5.1 ve ABD’ye ihracatta da yüzde 7.8 düşüş yaşandı. Eylül ihracatı ülke grubu bazında, Avrupa Birliği ülkelerine yüzde 3, Uzakdoğu ülkelerine yüzde 0.6 arttı. Tatil etkiledi İhracatın Eylül ayında artış kaydedememesinin ana sebebinin Kurban Bayramı tatilinin 9 gün olması olduğunu söyleyen Büyükekşi, “Geçtiğimiz yıl Kurban Bayramı perşembe günü başlarken bu yıl pazartesi günü başladı. 9 günlük bir Kurban Bayramı tatili yaşadık. Hafta sonlarını da dahil edersek ayın yüzde 40’ını tatil ile geçirdik. Buna rağmen ihracat değeri oldukça tatmin edici” dedi. l Ekonomi Servisi Kaçakçılık sosyal medyadan önlenecek TESK’in çağrısıyla biraraya gelen bakkal ve bayi odaları başkanları, kaçakçılık sorununu Kıbrıs’ta düzenledikleri çalıştayda masaya yatırdı. Çalıştayın sonuç bildirgesinde Türkiye’deki kaçakçılığın boyutunun yıllık ortalama 51 milyar liraya ulaştığı na dikkat çekildi. Esnafın kaçakçılara karşı sosyal medyada örgütlenerek ve burada vatandaşı bilinçlendirerek mücadelede daha aktif rol oynaması gerektiğini belirten Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Son verilere göre kaçakçılığın Türkiye’ye larımız sürecek” faturası ortalama yıllık 51 diye konuştu. milyar lira civarında. Şu bir l Ekonomi gerçek ki kaçak ticareti, es Servisi nafın ekmek parasını tehdit ediyor. Bizim bu ekmek pa rasına sahip çıkmamız ge rekiyor. ALO 136 kaçakçılık ihbar hattının daha aktif kullanılması için de çaba Bendevi Palandöken Üç dakikada 90 sözcük yazmaları istenenler metrelerce kuyruk oluşturdu. 190 kişilik işe 10 bin başvuru Gaziantep’te, Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenen ve 190 kişinin alınacağı zabıt kâtipliği sınavına 3 bin 800 kişi başvurdu. Adalet Sarayı önünde yanlarında getirdikleri bilgisayar ve klavyelerle sınava hazırlanan adaylar, yoğunluk oluşturdu. Kuyruk metrelerce uzarken, sınava Gaziantep ve çevre illerin haricinden Kocaeli, İstanbul, Mersin, Kırıkkale, Kayseri, Adana ve Erzincan gibi farklı vilayetlerden de katılanlar oldu. Adalet Bakanlığı tarafından Gaziantep Adalet Sarayı’na 190 zabıt kâtibi alımı için başvuran 10 bin kişiden 3 bin 800’ünün başvurusu kabul edildi. Sınava girmeye hak kazanan 3 bin 800 kişi, sabah erken saatlerden itibaren Adalet Sarayı önünde uzun kuyruklar oluşturdu. Yanlarında getirdikleri bilgisayar ve klavyelerle adliye bahçesindeki kaldırımlarda oturan adaylar, sınav öncesi son hazırlıklarını yaptı. Gruplar halinde adliyeye alınan adaylardan 3 dakikada 90 kelime yazmaları isteniyor. l Ekonomi Servisi ŞİRKETLERDEN Elvan’a ArGe desteği Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen 5. Özel Sektör ArGe Merkezleri Zirvesi programında sektörünün ArGe Liderleri ödüllendirinin verildiği törenin lideri Elvan ArGe Merkezi oldu. Gıda sektörü ArGe liderliği ödülünü Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü’den alan Elvan Grubu Başkanı Hidayet Kadiroğlu, şirketin cirosunun yüzde 50’ye yakınını ArGe ürünlerinden sağladıklarını açıkladı. Vialand Tema Park 8. oldu Uluslararası eğlence sektörü ve “Kirmes & Park Revenue” dergisi tarafından düzenlenen “European Star Award” (Avrupa’nın Yıldızları) Ödül Organizasyonu’nda Türkiye’nin ilk Tema Parkı olan Vialand “Avrupa’nın En İyi 8’inci Tema Park’ı” seçildi. Avrupalı 800 Tema Parkın yarıştığı organizasyona katılan Vialand Genel Müdür Yardımcısı Özlem Ersoylu Mutluer “3 yıllık bir Tema Park olarak ikinci kez uluslararası arenada ilk 10 arasında yer almak çok büyük bir başarıdır” dedi. Amway’den yeni parfüm Doğrudan satış şirketi Amway’in 100’den fazla koku içinden seçerek oluşturduğu yeni parfümü Artistry Flora Chic, 212.19 TL’den satışa sunuldu. Paris’teki Les Jardin De Bagatelle’den (Bagatelle Bahçeleri) ilham alan Amway, 100’den fazla koku içinden seçerek oluşturduğu yeni parfümü Artistry Flora Chic’i oluşturan üç bileşen Fransız Klementin Mandalinası’nın, Bulgar Gülü’nün ve Ylang Ylang Madagaskar’ın kokusu oldu. Anavarza’dan çocuklara bal Anavarza Bal, çocuklara balı sevdirmek ve bal yeme alışkanlığı kazandırmak amacıyla Winx ve Pepee karakterli serilerini satışa sundu. Ekici’den kahvaltı festivali Türkiye’nin ilk kahvaltı festivali Breakfest, 2425 Eylül tarihlerinde Ekici Peynir sponsorluğunda gerçekleştirildi. Türkiye’de kahvaltı kültürünün çok önemli olduğunun altını çizen Ekici Peynir’in Pazarlama Direktörü Elçin Ekici Öztürk, “Ekici Peynir olarak 20’den fazla peynir çeşidini tüketiciyle buluşturuyoruz. Ekici olarak tüm ürünlerimizde birinci kalite süt kullanıyoruz. Dolayısıyla tüketicilerimiz peynirlerimizi gönül rahatlığıyla yiyebilirler” dedi. Türkiye Finans’tan ihraç Türkiye Finans iştiraki TF Varlık Kiralama A.Ş, 100 milyon liralık kira sertifikası ihracı için 26 Eylül28 Eylül tarihleri arasında talep topladı. 171 gün vadeli kira sertifikasının yıllık basit getiri oranı yüzde 10.25 olacak. TF Varlık Kiralama A.Ş’nin halka arz yöntemiyle 30 Eylül’de ihracını yaptığı kira sertifikasının satışı tamamlandı. C MY B