Catalog

12 SAGLIK KONUK YAZAR BARBAROS ÇETİN ntalya’nın Alanya ilçesinde oturan Ali ve A Esma Güney çiftinin oğlu 9 yaşındaki Efe, 3 yıldır lösemi tedavisi görüyor. Gördü 9 yaşındaki Efe’nin son umudu ilik nakli ğü kemoterapi tedavisi sonucu iyileştiği düşünülen, ancak hastalığı tekrar ortaya çıkan Efe’nin ilik nakli olması gerektiğini söyleyen ailesi, uygun ilik bulunması için yardım istedi. Anne Esma Güney, “Devlet 30 kişiye hiçbir ücret almadan ilik nakli için tüm tahlilleri karşılıyor. 30 kişiden sonra ücrete tabi. 30 kişinin iliklerine bakıldı. Hiçbiri uymadı. Bunun üzerine yurtiçi ve yurtdışı taranmaya başlandı. İnsanlardan bu konuda duyarlılık bekliyoruz” dedi. l DHA EDİTÖR: ELİF TOKBAY TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Çarşamba 27 Ocak 2016 nksiyete bozukluklaKaratepe panik atakta diğer rı tedavi edilmediği takkaygı bozukluklarında da gödirde kişide yıkıcı etkilere nerülebilen ve ani gelişen yoğun den olabiliyor. Bakırköy Prof. bir dehşet hali, ölüm korkusu, Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlıdelirme/aklını yitirme korkuğı ve Sinir Hastalıkları Eğitim su gibi semptomlar görülebileSİBEL ve Araştırma Hastanesi’nden ceğini anımsatarak beraberinBAHÇETEPE Dr. Hasan Turan Karatepe, de bedensel belirtilerin, çarpınpanik bozukluk tedavisinde tı, nefes darlığı, terleme, göğüsson yıllarda ülkemizde yaygınlaştırte baskı hissinin eşlik edebileceğini maya çalışılan “Kabul ve Kararlılık anlattı. Karatepe yöntemi şöyle anlatTerapisi”nin oldukça başarılı sonuçtı: “Son yıllarda yaygınlaşan ‘Kabul ve lar verdiğini belirterek “Bu yöntemde Kararlılık Terapisi’nde kişinin kaygı kişinin içsel düşünce ve inanışlarıyla duygusu ve onu besleyen düşüncelerçatışması engellenerek, kendi değerle çatışma halinden kurtulması amaçleri doğrultusundaki davranışlarının lanır. Kaygı belirtilerini azaltmaya çaarttırılması hedefleniyor” dedi. lıştığı dönemde ihmal ettiği, kendisi Panik yapmayın, farkına varın A için önemli olan değer alanlarına karşı farkındalığı arttırılır. Olumsuz duygulara da yer açarak, değerleri doğrultusundaki davranışlarının arttırılması hedeflenir. Örneğin panik atak yaşamış biri atağın tekrarlanma riskini gözeterek eşi ve çocuklarıyla birlikte hafta sonu dışarıya çıkmayabiliyor. Bu kişilerde onlar için gerçekten önemli olan ve psikolojik sıkıntıları nedeniyle üzeri örtülmüş olan değer alanlarını açığa çıkarmaya gayret ediyoruz. İç sıkıntısı ile ilgili düşüncelerini değiştirmeye çalışmadan, olumsuz duygu ve düşüncelerin davranışları üzerindeki etkisini kırmaya çalışıyoruz.” Panik atak tedavisinde alternatif: Kabul ve kararlılık terapisi Karadeniz Sahil Yolu’nun dolgu olan kısımları zaman zaman doğa tarafından geri alınıyor. Denizi doldurmak mı? İnsanlık suçu 015 yılı Aralık ayında Paris’te yapılan “21 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Toplantısı’nın (COP21) üçüncü gününde Türkiye, dördüncü kez Günün Fosili ödülüne layık görüldü. Türkiye bu ödülü, iklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonlarını azaltmak yerine yüzde 100 artırmayı taahhüt etmesi nedeniyle aldı. Ödül gerekçesinde Türkiye’nin buna rağmen azaltım yapmayı hedeflemiş gibi gelişmiş ülkelerden finansal destek almayı talep etmesi etkili oldu. Türkiye 1999 yılından bugüne kadar sera gazı emisyonlarını yüzde 98 oranında arttırdı. Türkiye’de şu anda 22 santral kömür ile elektrik üretirken havaya milyonlarca ton insan ve doğa sağlığına zararlı salınım yapıyor. Bu yetmezmiş gibi, 80’in üzerinde yeni kömürlü termik santral planlanıyor. Bu santrallar iklim değişimine yol açan karbon emisyonlarının en büyük kaynağı. Nitekim geçen günlerde NASA’dan yapılan açıklamada, insana ve doğamıza verdiğimiz zararları teyit eder nitelikte. Son 10 yılda İstanbul’daki kontrolsüz büyüme ile hava kalitesini bozan azot dioksit oranı yüzde 50 oranında artmış. Kirlilik artışı Ankara’da yüzde 30 ve İzmir’de ise yüzde 10. Yenilenemez enerji kaynağı olan kömür yakıtlı enerji santrallarından çıkarmış olduğumuz sera gazı emisyonları yetmezmiş gibi, son birkaç yıldır deniz kıyılarımızı da doldurmaya başladık. Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) yapmış olduğu son araştırmalara göre, buzul erimesi ve deniz suyu sıcaklıklarındaki artış nedeniyle, deniz seviyesi 1992 yılından beri dünya genelinde ortalama 8cm yükseldi. Yapay dolgular nedeniyle de deniz seviyesi yükselmesini hızlandırıyoruz. Denize dolgu yapmak, kıyı erozyonunu tetikliyor, kıyıya özgü canlıların yaşama ortamını altüst ediyor, deniz suyunun kimyasal/fiziksel özelliklerini bozuyor. Deniz suyunun kendi kendini yenileme, devşirme mekanizmalarını harap ediyor. Dolgu malzemesi olarak kullanılan toprak ve patlama ile parçalanmış kayaların elde edilmesi ve taşınması sırasında büyük oranlarda CO2 emisyonu da ortaya çıkmakta. Ayrıca, bu işlemler sırasında yapılan patlamalarla yeraltı sularının yatakları değişiyor, o bölgede toprak kaybı ortaya çıkıyor. 2 Kalp krizinin sinyalleri erkeklerde olduğu kadar kolay fark edilmiyor Kadınların kalbi çok daha hassas İLER soğuk ve darbelere karşı donanımlı olmalıdır. Dirseklik, kask ve boyunluk gibi koruyucu, kuvvetlendirici ekipmanlar kullanın. l Soğuk havada kişinin fazla güç harcayacağı göz önüne alındığında; ani tansiyon yükselmesi, ritim bozukluğu ve çarpıntı gibi sorunlar yaşanabilmektedir. Kayağa başlamadan önce doktora görünün. l Mutlaka kayak gözlüğü takın. kulların yarıyıl tatiline girO mesiyle kayak merkezlerine olan ilgi de arttı. Me DAĞD ÖNER A N A Y A AK Deniz kıyılarını doldurmak… morial Wellness Manuel Tıp Bölümü’nden Dr. Metin Mutlu, kayak öncesi ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi. l Büyük yaralanmaları önlemek için önce ısınma hareketleri yapın. l Kayak güç ve dayanıklılık gerektirir, ideal kilonuzu koruyun. l Şıklık isteği güvenliğin önüne geçmemeli. Kayak yaparken seçilen kıyafet AYANA K A D YOL ÖNERİLER Kardan sağlam DİKKAT! çıkma rehberi soy, karlı ve buzlu zeminde yürürken dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi. l Mermer ve granit zeminlere dikkat Özellikle mermer ve granit zeminler kar yağdığında çok daha kaygan bir hale geliyor. Üstgeçit veya merdivenleri kullanırken de mutlaka trabzanlardan destek alın. l Eller cepte olmasın Eller cepteyken düşülürse, kafayı çarpma riski daha fazladır. Bu nedenle karda yürürken eller kesinlikle cepte olmamalıdır. l Ayakkabıya çorap geçirin Kösele yerine altı tırtıklı ya da kauçuk tabanlı ayakkabılar giyin. Özellikle yerlerin buz emorial Ankara HastaneM si Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Hakan Öztuttuğu dönemlerde ayakkabının üzerine çorap geçirmek buzda kayma riskini azaltacaktır. l Düştüyseniz Hemen ayağa kalkmaya çalışmayın. Bir süre yerde bekleyin, kolları bacakları hareket ettirip kontrol edin. Yaralanan kısım vücudun üst kısmında ise yavaşça ayağa kalkıp en yakın sağlık kurumuna gidin. Vücudun alt kısmında yani kalçada ya da bacaklarda bir sakatlanma söz konusu ise, hiç hareket etmeden sağlık ekiplerine haber verin. Kırık olan bacağı hareket ettirmek veya üzerine basmak kesinlikle doğru değildir. Kırık olan bölgede dışardan görülebilen belirgin bir şekil bozukluğu varsa yumuşak hareketlerle düzeltilip sağlık ekipleri beklenmelidir. alp krizi, ABD’de kadın ölümlerinin nedenleri arasında birinci sırada; ancak Time dergisinin haberinde krizin sinyalleri kadınlarda erkeklerde olduğu kadar kolay fark edilmediğinin altı çizildi. Amerikan Kalp Vakfı’nın raporuna göre verilerin başka hastalıkların belirtileri ile karıştırıldığı ifade edilen haberde, kadınların geçirdiği krizlerin semptomlarının erkeklere göre çok farklı olduğu belirtildi. Bu nedenle doktorların kadınlarda doğru tanı koyamadığına ve özellikle siyahi kadınlarda kalp krizi tanısı koyulma ve tedavi oranının düşüklüğüne dikkat çekildi. Rapora göre kadınların semptomları erkeklerdeki şiddetli göğüs ağrısından farklı olarak: 4 Bulantı 4 Nefes darlığı 4 Sırt ağrısı 4 Çene ağrısı Tip 2 diyabet teşhisi koyulan genç kadınların kalp krizi geçirme oranının erkeklerden dört, beş kat daha yüksek olduğu ifade edildi. Stres, kadınlarda kalp krizi riskini artıran başka bir önemli faktör. Kalp hastalıkları için yapılan klinik deneylerde kadınlara daha az yer verildiği belirtilen haberde, kadınlar deneylere katılsa bile bilim adamlarının kalp krizinin kadınlara olan etkilerini daha iyi anlayabilmesi için sonuçların cinsiyetlere göre ayırılmadığı vurgulandı. l Dış Haberler K OrduGiresun Havalimanı inşası için ocaklardan 22.5 milyon metreküp taş alındığı ve bölgede büyük tahribatlara yol açtığı iddia ediliyor. Bu alanın yakınında yine deniz dolgu üzerine 60.000 m2’lik “Ordu Fındık ve Çikolata Park Projesi” devam ediyor. Yenikapı ve Maltepe sahillerine hafriyat dökülerek denize dolgu yapılması, ciddi deprem riski taşıyan İstanbul için büyük handikap. Lodos zaman zaman şiddetli eserek dolgu sahil yollarını çökertebiliyor. Kocaeli’ndeki Derince Limanı’nı kiralayan şirketin, Gölcük istikametinde 450 bin M2 dolgu yapmayı planladığı söyleniyor. Körfez sahilinde 43 liman bulunuyor. Örnekleri çoğalmak mümkün. Ancak en dikkati çekeni; Mersin’deki “Deniz park” alanının “denizden dolgu” nedeniyle “Kıyı Kanunu’na” aykırı olması gerekçesi ile Danıştay’ın projeyi yok sayıp yıkım kararı alması. Rant kazanma bölgeleri… Ağır grip zatürReeye çeviriyor ışın ağır görülen grip zatürree hastalığına zemin hazırlıyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ferah Ece ağır geçen grip hastalığının zatürreye yol açabileceğini belirtti. “Vücudu aşırı ölçüde zayıf düşüren hastalıkların seyri sırasında da zatürree ortaya çıkar” diyen Ece korunmanın yollarını şöyle anlattı: 4 Grip virüsüne yakalanmış insanların öksürme ve hapşırmaları ile ortama saçtıkları virüslerden korunmak için maske kullanmak en etkili yoldur. 4 Toplu taşıtlar, sinema, tiyatro gibi kalabalık yerlerde havalandırmanın iyi olmasına dikkat etmek, temizliğe özen göstermek gibi tedbirlerle gripten korunmak mümkün olabilir. 4 Stres, vücut direncini azalttığı için hastalıklara da zemin hazırlayan en önemli etkenlerdendir. Bu nedenle, çeşitli yollar ile stresten uzaklaşmak sağlıklı kalmayı da beraberinde getirecektir. 4 Sigara içmemek, düzenli uyumak diğer önlemler arasında. l CİHAN K Doğa’nın tokadı... Nöbetçi eczanelerde HAMİLELERE: ‘ZİKA’LI ÜLKELERE GİTMEYİN güvenlik zilini çalın adın Hastalıkları ve Doğum Milyonlarca yıl içerisinde oluşmuş denizkara dengeli ekosistem yapısı, kendisine yapılan ekolojik olmayan yapay ekleme ve dolgu alanlarını asla kabullenmez. Nitekim HopaSarp yolunun deniz doldurularak yapılan bölümü 15 yıl arayla 2 kez 10 metreyi bulan dalgalar nedeniyle çökmüştür. Dünya haritası görünümü verilen ve 300 yapay adadan oluşan “World Islands” 2010 yılından itibaren yavaş yavaş Basra Körfezi’nin sularına gömüldü. Ekolojik görgüsüzlüğün dünyadaki en çarpıcı örneği olarak önümüzde duruyor. Acaba insanoğlu sürekli kendi bacağına kurşun sıkmaktan ne zaman vazgeçecek? Dünyayı yaşanamaz bir gezegene dönüştürdüğünde mi? T üm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Eczacı Nurten Saydan, son günlerde eczanelere yönelik şiddet ve hırsızlık gibi olaylar nedeniyle nöbetçi eczanelerin çareyi kepenk arkasından ilaç vermekte bulduklarını söyledi. Saydan, yönetmeliğin eczacılara verdiği haktan yararlandıklarını anımsatarak “Eczacı artık can korkusu yaşıyor ve yönetmeliğin kendisine verdiği bu haktan yararlanarak kepenk arkasından ilaç veriyor. Nöbet tutan eczacıya ulaşmak için ‘nöbet zilini’ çalmaları gerektiğini hatırlatmak istiyoruz” dedi. l İSTANBUL Uzmanı Doç. Dr. Gökalp Öner, hamile kadınları Zika virüsünün yayıldığı ülkelere gidilmemesi konusunda uyardı. Öner, “Zika virüsünün görüldüğü ülkeler; Kolombiya, Amerika, Salvador, Guatemala, Haiti, Meksika, Paraguay, Panama, Venezüella, Honduras, Porto Riko. Bu ülkelere ziyaret yapacak gebelerin dikkatli olmaları gerekiyor” diye konuştu. K Belirtiler grip benzeri Brezilya’da virüslü sineğe karşı ilaçlama yapılıyor. falik bebek doğurduğunu kaydetti. Öner, özellikle Brezilya’da 4 bin Bir çeşit sivrisinek ısırmasıyla bulagebenin Zika adlı virüsten etkilenip şan hastalık grip benzeri bulgularla zeka geriliğine neden olan mikrose ortaya çıkıyor. l DHA C M Y B