Catalog

Salı 1 Eylül 2015 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY ekonomi 9 Petrolİş’te siyaset gölgesi 32 bini aşkın üyeye sahip sendikada genel kurula sayılı günler kala büyük gerginlik hâkim. Petrolİş, AKP’ye yakınlığıyla bilinen Ali Ufuk Yaşar’ın başkan adaylığıyla yeni bir yola itiliyor Aslında yok ıl başında genel rından gerek sendikal kurulunu yaörgütlülüğü engellepacak Türkİş sendiyen politikalarından kaları teker teker geen çok etkilenen sennel kurullarını yapıdikalardan biri olan yor. Önümüzdeki hafPetrolİş, bu dönemin ta sonu, 56 Eylül’de ilk kısmını biraz sıkınde Türkİş içindeki en tılı geçirdi. Olcay mücadeleci sendikaBaşta Tüpraş ve Petlardan Petrolİş genel Büyüktaş kim özelleştirmelekurulunu yaparak yeri olmak üzere bir dini yönetimini ve yeni başkanı zi özelleştirme sonucu üye sanı seçecek. yısı 35 binlerden 20 binlere kadar geriledi. Ancak ‘SendiYapılacak seçimin yalnız kalı Ol’ kampanyası ile özelPetrolİş yönetimini değil bir likle kamuda kaybedilen üyebakıma Sendikal Güç Birliği Platformu ve hatta Türkİş’i et nin özel sektörde kazanılmasına dönük kampanya ve çakileyecek bir seçim olduğunu lışmalarla üye sayısı yeniden söylemek mümkün. 30 bine çıkardı. Gerek yazılanlardan gerek Petrolİş’in sendikal mücadekonuştuğumuz Petrolİş Bale kadar sendika içi demokrakanı Mustafa Öztaşkın ve basinin yerleşmesi için de çaba zı şube başkanlarından öğharcandığı, sendikal kamuoyu rendiğimiz kadarıyla seçimtarafından bilinen bir durum. de iki liste yer alacak. İlk lis16 şubeden yaklaşık 250 te Öztaşkın’ın başkanlığında, delege, bu hafta sonu bir seikinci liste ise AKP’ye yakınçim yapacak. Bu seçimle yallığıyla bilinen şimdiki genel nız Petrolİş yönetimi belirsekreter Ali Ufuk Yaşar başlenmeyecek. İktidarın emek kanlığında yarışacak. karşıtı politikalarına ses çıÖnce kaybetti karmayan Türkİş yönetimine itirazı olan, mücadeleci 12 yılı aşkın bir süredir bir sendikal anlayışa sahip devam eden AKP iktidarının zihniyeti de oylayacak. gerek özelleştirme politikala Y ama varmış gibi... Petrolİş’in geçmişte Sendikalı Ol kampanyası sayesinde sektörde birçok emekçi örgütlü olmayı seçmişti. AKP’ye yakın liste kinci listenin başkan adayı Ali Ufuk Yaşar, AKP’ye yakınlığıyla biliniyor. Yaşar’ın listesini desteklediği belirtilen Batman şube başkanı Mustafa Mesut Tetik ile telefonda uzun sayılabilecek bir sohbetimiz oldu. HDP’den belediye başkan aday adayı da olmuş siyasi bir kişilik olduğu için de açık İ açık ‘Seni başkan yaptırmayacağız’ söylemi ile yola çıkan bir hareketin niçin AKP’li birini sendikaya başkan yaptıracağı sorusu da dahil sorulara net bir yanıt alamadım. Ancak sendikal çevrelerden edindiğimiz izlenimler AKP’li başkan adayına destek rahatsızlık yaratıyor. Öte yandan CHP’ye yakınlığıyla bilinen Petrolİş Trakya Şube Başkanı Turgut Düşova’nın da Ufuk Yaşar’ı desteklemesi de sendikal kamuoyunda şaşkınlık yarattı. Tatil tercihimiz ABD’den yana ABD, yapılan bir araştırmada Türkiye’de yaşayanların en çok tatil yapmak istediği ülke seçildi. Araştırma şirketi DORinsight, Türkiye’de yaşayanların yurtdışındaki tatil tercihlerini araştırdı. Araştırma 8 bin 22 kişiyle gerçekleştirildi. Dünyada turistler tarafından en çok rağbet edilen ülkelerin listesi sunulan katılımcılara ‘Yurtdışında tatil yapma imkânınız olsa hangi ülkeye tatile gitmek istersiniz’ sorusu yönetildi. Katılanların yüzde 11.67’sinin ABD cevabını verdiği araştırmada, bunu yüzde 10.42 ile İtalya, yüzde 6.17 ile Maldivler, yüzde 5.62 ile de İspanya takip etti. Seçim zaman kaybı JCR Eurasia Rating Başkanı Orhan Ökmen, Türkiye’nin kredi notunu sınırlayan oldukça önemli politik ve ekonomik gelişmeler olduğunu söyledi redi derecelendirme kuruluşu Japan Credit Rating Agency Ltd.’nin (JCR) Başkanı Orhan Ökmen, tekrar seçimin Türkiye için ‘zaman kaybı’ olacağını belirterek, ülke notunu sınırlayan oldukça önemli politik ve ekonomik gelişmeler bulunduğunu gidişata göre gerektiğinde kredi notunun güncellenebileceğini söyledi. Ökmen, Türkiye’nin kurumlarının, ulusal hukuk sisteminin ve kurumsal/bireysel yolsuzluk sicilinin son bir iki yılda kötüleştiğine dikkat çekti. Ekonomik görünüm üzerindeki negatif baskıların önemli ölçüde arttığına işaret eden Ökmen şu değerlendirmeleri yaptı: 4 Yoğun seçim takvimi, Gezi olayları ve yolsuzluk soruşturmaları gibi etkili ve tarihsel sonuçları olan siyasi şokların ardından 7 Haziran’dan sonra da geniş tabanlı bir koalisyon hükümetinin kurulmasına istekli davranılmaması, şiddet ortamına rağmen kasımda tekrar seçime gidilme kararının alınması, iç ba K rışın bozularak çatışmaların tekrar başlaması ve eşzamanlı olarak ortaya çıkan Suriye operasyonları ekonomik görünüm üzerinde önemli negatif baskılar yapmakta. 4 Ülke içinde şiddetin artması ve uzun süreli bölgesel çatışma Türkiye’nin iç kutuplaşmasını artırmakta, uluslararası tepkilere ve yatırımcı cesaretinin kırılmasına neden olmakta ve sermaye girişlerini engelleyip sermaye çıkışlarına gerekçe olmakta. 4 Koalisyon seçeneklerinin tamamı denenmeden tekrar seçim kararı alınması demokrasi seviyesini biraz daha aşağı çekmiş, belirsizliği artırmıştır. Oran: Asıl kriz yeni başlıyor osyalist Enternasyonal Başkan Yardımcısı, CHP’li Umut Oran, 7 Haziran’da iktidarı yitiren AKP hükümetinin “Erdoğan’ı başkan yapana kadar seçimlere devam” inadıyla büyüttüğü siyasi belirsizliğin ekonomiyi vurduğunu söyledi. Ancak ekonomide en kötü senaryonun henüz yaşanmadığını anlatan Oran, “Fed sonrası dövizde yaşanacak güçlü bir yükseliş dalgası, enflasyonu azdıracak, faizleri aşırı yükseltecek, yatırımları tümden durduracak, tüketim talebini daraltacak, işsizliği patlatacak. Bu senaryoda, ne yazık ki döviz açığı bulunan şirketlerde yaprak dökümü yaşanabilir ve binlerce insanımız işinden olabilir. Dolarda yaşanacak sıçrama, ekonomimizde, tahribatı uzun süre giderilemeyecek ciddi bir krize yol açabilir. Ekonomide, etkileri uzun yıllar sürecek ağır bir kriz adeta ‘geliyorum’ diyor. Bu yaşananlar daha iyi Umut günlerimiz. Yaklaşan büyük depreOran me karşı Türkiye ekonomisi adeta Allah’a emanet” diye konuştu. S Sermaye kaçıyor Akaryakıta çifte zam Küresel petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü hareket benzin ve motorine yansıdı. Bugünden itibaren geçerli olmak üzere benzinin litre fiyatına 8 motorinin litre fiyatına ise 13 kuruş zam yapıldı. Yapılan zam sonrasında İstanbul’da 95 oktan benzinin litresinin 4.41 TL’den 4.49TL’ye; Ankara’da 4.43 TL’den 4.51 TL’ye yükseldi. Litre fiyatı 3.78 TL olan motorin ise yapılan zam sonrası 3.91 TL’ye ulaştı. l Ekonomi Servisi ‘Alo’ diyemeyen 76 yer var Türkiye’de hiçbir mobil haberleşme hizmeti alamayan bin 799 yerleşim yerinden bin 723’ü kapsama alanına dahil edildi. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 2015 Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu’nda mobil haberleşme hizmeti alamayan 76 yerleşim yerinin kaldığı savunuldu. Mobil kapsama oranı nüfus bakımından yüzde 99’un üzerinde olan Türkiye’de, coğrafi zorluklar ve yüksek altyapı maliyeti nedeniyle bazı köylerde halen mobil kapsaması bulunmuyor. l Ekonomi Servisi 4 Üretim ve verimlilik artışını amaçlayan yapısal reformlarla desteklenmedikçe TL’nin yabancı paralar karşısında değerli kalması artık mümkün değil. Hukukun üstünlüğünün zafiyete uğradığı, cari açığın düşmesine rağmen yüksek seviyesini hâlâ koruduğu, ihracat gelirlerinin ve dış talebin azaldığı ve TL’nin değer kaybının devam ettiği bu ortamda Türkiye’nin orta gelir tuzağından çıkması, tatmin edici büyümeye ulaşılması, işsizlik sorunun çözülmesi mümkün değil. 4 Türk ekonomisi yüksek enflasyon ve yüksek faiz üretiyor. l Ekonomi Orhan Servisi Ökmen İşsizlik sürecek tısında eylülde bir faiz artışı için kapıyı açık bırakması ile güne yükselişle başlayan dolar/TL, petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle kayıplarının önemli bölümünü telafi etti. Dolar/TL dün güne 2.93 civarında başladı. Kur öğleden sonra yönünü aşağı çevirerek serbest piyasada 2.9120 seviyesinden kapandı. Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3’e yakın düşüşle 48.5 dolar civarına kadar geriledi. TL, dolar karşısında tek değer kazanan gelişen ülke para birimi oldu. TL dolar karşısın Dolar petrolle düşüşe geçti BD Merkez Bankası’nın da yüzde 0.4 değer kazanırken A (Fed) üst düzey yetkilibenzer para birimleri yüzde 0.3 lerinin Jackson Hole toplanile yüzde 2.6 arasında değer KKTC’de kur sabit kaybetti. Seçim sonrası belirsizlikler sona erecek umuduyla piyasaların yukarı yönlü seyrinde etkili oldu. Borsa da yüzde 0.76 artıda günü tamamladı. Öte yandan Kuzey Kıbrıs’ta olağanüstü toplanan Bakanlar Kurulu 90 gün süreyle kuru sabitledi. KKTC’de dolar 2.70, Avro 2.97 ve sterlin 4.14 liradan işlem görecek. Kira sözleşmesinin de TL ile yapılmasını teşvik için stopaj TL’de yüzde 10’dan 7’ye düşürülürken, dövizde yüzde 10’dan 13’e yükseltildi. Mısır’da dev doğalgaz rezervi bulundu talyan enerji firması Eni, Mısır açıklarında dev bir doğalgaz yatağı buldu. Akdeniz’de bugüne kadar bulunan “en büyük” doğalgaz yatağının 5.5 milyon varile eşdeğer olmak üzere yaklaşık 30 trilyon kübik kadem doğalgaz rezervi barındırdığı açıklandı. Eni, Mısır kıyılarının 190 kilometre açığında bulunan rezervin deniz yüzeyinin, 1450 metre altında olduğunu eçim kabinesine ilişkin günlerdir medyada öne çıkan haberlerin satır aralarında yer alan somut bilgilerin içerikleri, “Aslında yok ama varmış gibi...” göstermenin, “şeytana pabucunu ters giydirme...” siyaset sanatının aynı sonuca, kapıya çıkan örnekler yumağı... Kamuoyunun dikkati, en çok polemiği yapılan bir ayrıntıya çekildi. Alparslan Türkeş’in oğlu babasının soyadını hak etmeyecek boyutlarda davaya ihanet etmiş miydi? Türkeş’in oğlu olmak, Erdoğan ile Davutoğlu yanında fotoğraf karelerine girmeyi sağlasa da, MHP’lilik kimliği aslında yok ama varmış gibi bir algı yönetiminde ancak işe yarayabilirdi. Bu arada seçim kabinesinde oluşturulmuş, anayasal, yasal ilkeleri ayaklar altına alan asıl kılıfına uydurmalar, satır aralarında hepimize yutturulmuş oldu... Kabine kurulmadan üç gün öncesine kadar partili olan kişiler partiden istifa ettirilmiş olarak, tarafsız bakan kontenjanından koltuklarına oturtulmuş oldular. Yine yasal kılıflara uydurulmak üzere bakanlık atamalarından iki gün öncesinde bakanlık müsteşarlıklarına getirilenler vardı. Daha önceki örneklerde yaşandığı üzere Davutoğlu’nun kurduğu iddia edilen hükümetin aslında bir tarafsız (!) Cumhurbaşkanımızın iradesiyle seçildiklerinin hem sadakat hem de ilişkiler ölçeğinde satır aralarında duyurulmasının sakıncası yoktu... Seçmenin algı yönetiminde Cumhurbaşkanı’nın AKP’nin mutlak gücü elinde tutan lideri olduğunun bilinmesinin zararı değil, yararı olacağı varsayılıyordu. HHH 30 Ağustos resepsiyonu başlığı altında, sanki Osmanlı bayramı gibi düzenlenmiş gecenin bilinçli imaj yaratmadaki bana göre daha önemli işlevi Cumhurbaşkanı’nın başkomutanlık gücünün şova dönüştürüldüğü, TSK’nin çatışmaların odağındaki komutanlıklara bir tıkla ulaşması, her şeyin denetim altında olduğu algısını sunan canlı yayın görüşmeleriydi. Elbette aynı zaman dilimlerinde bizden bilgilendirme olarak kamuoyuna sunulan, ABD kaynaklarının pek memnun olduklarını açıkladıkları IŞİD’e yönelik TSK’nin ilk operasyonunun anlamı üzerinde de durulmalı. ErdoğanDavutoğlu ikilisinin Ortadoğu hele de Suriye politikalarında çuvallanmış olarak yüzde yüz çark etme anlamındaki yeni tablonun seçmene nasıl pazarlanacağı kaygısının yanıtı pişkinlikle “çok kolay”... Eski iktidar kutsal ortaklığı Cemaatle ve Kürt açılımından tam çarktaki formül “PKK terör örgütü ve Paralel ile sonuna kadar, dize getirilene kadar savaş...” sloganı muhtarlardan sonra Saray resepsiyon konuklarına da alkışlatıldı... Başbakan Davutoğlu’nun övgü hanesine bırakılan seçim kabinesi siyaset oyunlarında, demokrasi, hukuk devleti ilkelerini unutun, şeytana pabuç giydirilmek üzere iğne oyası gibi işlenmiş ayrıntılar da var... HDP’den seçilen isimlerin Kürt kökenli olmamaları ilk dakika golleriydi. Üstüne sol partilerden gelen adayın kendi partisinin kararı ile eksilmesi, diğer ikisine verilen bakanlıkların MGK toplantılarına katılamayacaklar içinden seçilmesi, dahası HDP’ye Batı ile demokratik ilkeler ilişkilendirilmesinde siyaseten ihlallerin gündeme getirilememesi görev ve sorumluluğunun yüklenmesi sayılabilir... HHH İnsan hakları, demokrasi, hukuk devleti düzeninin olmazlarının katledilmesi, “hakların varmış, kullanılıyormuş vitrininde katledilmesi...” taktikleriyle kuşkusuz ilk kez bu, 21. yüzyıl otoriterleşmesi, sivil diktatoryal projesinin uygulama adımları içinde yüz yüze gelmiyoruz...12 Mart, hele de 12 Eylül askeri darbeler süreçlerinin dönemin çok ağır insan hakları ihlallerinin ötesinde, geleceğe yönelik toplumun, rejimin yapılanmasını değiştiren anayasal, yasal değişiklerinde çok fazla örnekleriyle yüz yüze kalmıştık... Toplumu güdülemenin, geleceğe yönelik örgütlülükler, insan hakları, demokrasi, hukuk devleti düzeni, sendikal hakların “varmış gibi adlarının, imajlarının yer aldığı vitrinlerde yok edilmelerinin şeytani düzenlemelerinin çok fazla örneğine tanıklık etmiştik...” Yöntem aynı yöntem... Sonuçta hakların kullanılabilmeleri, algılanmaları dahi, 12 Eylül sonrası süreçleri bile mumla aratacak ölçeklerde geriye düşmüş oluyor. S İ ve 100 kilometrekarelik alana yayıldığını duyurdu. Şirket açıklamasında, rezervin Mısır’ın onlarca yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayabileceği belirtilerek, doğalgaz çıkarma çalışmalarının hızla yürütüleceği ve dört yıl içinde tamamlanmasının hedeflendiği kaydedildi. Açıklama, Eni CEO’su (Üst yönetici) Claudio Descalzi’nin, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah Sisi ve Başbakan İbrahim Mahlab’la görüşmesinden bir gün sonra geldi. İtalya Başbakanı Matteo Renzi de “olağanüstü” keşiften dolayı Descalzi’ye kutlama mesajı gönderdi. Akdeniz’de doğalgaz yatağı bulan İsrail’in, Mısır’daki keşiften rahatsız olduğu bildiriliyor. Uzmanlar, Mısır’a doğalgaz ihraç etmek ve bölgedeki pazarda İran’ı saf dışı bırakmak gibi hedefleri bulunan İsrail’in enerji politikalarının sarsıldığını belirtiyorlar. Geçen haziran ayında Mısır Petrol Bakanlığı ve ile Eni arasında 2 milyar dolarlık bir enerji anlaşması imzalanmıştı. Mısır’da 1954’ten beri faaliyet gösteren Eni, Afrika’daki en büyük enerji firması. Kuru üzüm 6 TL olacak Tariş Üzüm Birliği, 2015 yılı kuru üzüm avans fiyatını 6 lira olarak açıkladı. Tariş Üzüm Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Rıza Türker, birliğin bağlı kooperatiflerden 2015 ürünü baz 9 numara çekirdeksiz kuru üzüm alım avans fiyatının, net 6 TL olarak tespit edildiğini söyledi. Türker, bu sene rekoltenin önceki yıllara göre düşük olacağının açık bir şekilde görüldüğünü kaydetti. Bunun, sezon içerisinde bölgede çok geniş alanda dolu ve don olayı yaşanmasından kaynaklandığını anlattı. C M Y B