Catalog

SAYFA CUMHURİYET 30 AĞUSTOS 2014 CUMARTESİ kultur@cumhuriyet.com.tr 20 KÜLTÜR Borusan Sanat, BİFO & Fazıl Say Festivali’nin yapılmayacağını açıkladı ESKİ KÜLTÜR BAKANLARI ÖMER ÇELİK’İN BAKANLIKTA KALMASINI DEĞERLENDİRDİ Borusan üzgün, Say tepkili Kültür Servisi Borusan Sanat, iki yılda bir düzenlediği ve bu yıl aralık ayında üçüncüsü yapılması beklenen “BİFO & Fazıl Say Festivali”nin artık gerçekleştirilmeyeceğini duyurdu. Borusan Sanat, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Fazıl Say ile Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası Onursal Şefi Gürer Aykal’ın artık birlikte çalışmama kararı almaları dolayısıyla festivalin programdan kaldırıldığını belirtti. Borusan Sanat, aralık ayında bu etkinlik yerine yeni bir serinin hazırlanması üzerine çalışmalara başladıklarını da ifade etti. Fazıl Say ise konuyla ilgili olarak Facebook hesabından “Borusan’a veda...” başlıklı bir yazı kaleme aldı ve “Gürer Aykal Antalya’da benim kendi festivalimi gasp etmiştir. Tabii ki onunla çalışmak istememekteyim” diyerek konser iptalleri yerine neden tüm festivalin iptal edildiğini sordu. Gürer Aykal yönetiminde gerçekleşen festival konserlerinde Fazıl Say’ın besteleri seslendiriliyor ve sanatçı piyanist olarak da etkinlikte yer alıyordu. Borusan Sanat, açıklamasında şu sözlere yer verdi: “Festivalin iptalini üzülerek duyuruyoruz. BİFO ile Fazıl Say’ın bir işbirliği olan ve orkestramızın Onursal Şefi Gürer Aykal’ın da başından bu yana ayrılmaz bir parçası olduğu etkinliğimizi, sa Borusan Sanat, “Festivalin iptalini üzülerek duyuruyoruz” dedi. Say ise bu kararla haklarının çiğnendiğini söyledi. natçıların artık birlikte çalışmama kararına duyduğumuz saygının bir sonucu olarak aldık.” Buna karşılık Facebook hesabından, tüm haklarının çiğnendiğini vurgulayan Say, “Yine de 15 yıla yakın bir süreç içerisinde yaşadığımız güzel anılarımızı ve bir orkestra ile olan güzel dostluğumuzu hep sevgiyle hatırlamak isterim” dedi. Anımsanacağı üzere, AKP’li Belediye Başkanı Menderes Türel’in, belediyece düzenlenen Antalya Piyano Festivali’nin, festivalin genel sanat yönetmenliğini yapan Fazıl Say olmadan da devam edebileceğini söylemesinin ardından bir yönetim krizi yaşanmıştı. Kriz sonrası, Say festivalden çekildiğini belirtmişti. Say, festivalle ilgili olarak Menderes Türel’in Gürer Aykal’la anlaşmasının ardından da Aykal’a tepki göstererek bundan böyle birlikte çalışmayacağını duyurmuştu. ‘Umarız bakanlığı dağıtmaz’ SELDA GÜNEYSU Pekin Kitap Fuarı’ndaki sergi, geçmiş ile bugün arasındaki benzerlikleri açısından düşündürücü Çin’den bakınca Osmanlı PEKİN Çinli düşünür Kang You Wei’nin (18581927) İstanbul izlenimlerini aktardığı, Türkçede de basılan “Türk Seyahatnamesi” kitabından yola çıkarak hazırlanan, “Çin’den Görünen Osmanlı” sergisi, Pekin Kitap Fuarı’ndaki etkinliklerden biri. Fahri Aral’ın küratörlüğünü yaptığı, Çinli düşünürün metinlerini, kendi arşivinden görsellerle destekleyerek yarattığı sergi, yalnız geçmişi anlatmakla kalmıyor. Özgürlükler, kadınlara eşitlik, demokrasi gibi konularda, o gün ile şimdi arasındaki benzerliği de gösteriyor. Kang You Wei, 1908 yılında, 2. Meşrutiyet’in ilanı sırasında İstanbul’da iki ay geçirmiş. Konfüçyüs’ten etkilenen, ilerici düşünceleri nedeniyle Çin’den sürgün edilen düşünür, Osmanlı’da anayasanın ilanının ardından “Yüzlerce kişinin davul zurna çalarak yolları kapattığını, on binlerce insanın ellerinde hilalli bayraklarla tezahürat ettiğini, kadın ve erkeklerin reformları kutladığını” söyledikten sonra soruyor: “Bu insanlar neden sevinmektedir?” ANKARA Kültür ve Turizm Bakanlığı koltuğuna oturduğu ilk günlerden bu yana kültür ve sanat çevrelerince “hayalet bakan” olarak nitelendirilen, Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi gibi sanat kurumlarını kapatmayı öngören Türkiye Sanat Kurulu (TÜSAK) Yasa Tasarısı Taslağı’nın somutlaşmasında imzası olduğu kaydedilen, bu nedenle hayli tepki gören Ömer Çelik’in yeni kabinede yeniden Kültür ve Turizm Bakanı olarak yer almasına eski bakanlar tepki gösterdi. Eski Kültür ve Turizm bakanları İstemihan Talay, Fikri Sağlar ve Ercan Karakaş, Çelik’in yeniden Kültür Bakanı olmasını “endişe verici” olarak nitelendirerek, “Çelik’in yeniden bakan olması iktidarın TÜSAK’ın uygulayıcısıyla devam kararıdır. İnşallah Çelik bakanlığı dağıtmaz” şeklindeki görüşlerini dile getirdiler. Eski Kültür ve Turizm bakanlarının görüşleri şöyle: İstemihan Talay: Sayın Çelik’in yeniden Kültür ve Turizm Bakanı olarak kabinede yer almasını kültür ve sanat adına olumsuz değerlendiriyorum. Çünkü Sayın Çelik’in, bugüne kadar kültür ve sanat adına olumlu hiçbir çalışmasını görmedim. Fakat, “Aynen devam” denildi. Bu bir bakıma iktidarın, hükümetin kültür ve sanata verdiği önemi gösteriyor. ‘Olumlu çalışmasını görmedim’ Küratörlüğünü Fahri Aral’ın üstlendiği sergi, Çinli düşünür Kang You Wei’nin 1908’deki İstanbul ziyareti üstüne kitabından yola çıkılarak hazırlandı. Soruya kendi verdiği yanıtında şu ifadeler yer alıyor: “Türk halkı biraz saf ve muhafazakârdır ve anayasanın ne anlama geldiğini de pek kavrayamıyordu. Anayasa ilan edilince her şeyin hemen özgürleşeceğini, her istediklerini yapacaklarını düşünüyorlardı. Bütün yönetimin ve ilgili geleneklerin anayasanın ilanından sonra he men ortadan kalkacağını sanıyorlardı. Ama bunlar olmadı. Bu nedenle anayasa ilan edilse de kargaşa devam etmektedir. Türkiye’nin geleceği belirsizdir. Avrupa ülkeleri bu yüzden diken üstündedir.” Anayasanın ilanının ardından Sultan 2. Abdülhamit’in saraydan çıkıp halkın arasına karıştığından söz ediyor Kang You Wei. Kalabalıkların, dışarı çok az çı kan padişahı görmek için sarayın bahçesine girmesiyle de polisin halka müdahale ettiğini anlatıyor. Olayı aktarırken saptamada bulunmaktan da geri kalmıyor: “Polisler halktan böyle korkarsa, sanırım ileride büyük kargaşalıklar çıkabilir.” Sergideki, “yönetim ve bürokrasi” başlığındaki alıntıda ise görüşleri bulunuyor: “Pekin’de olduğu gibi burada da yönetim bürokratların elindedir. Bunlar ellerindeki gücü istedikleri gibi kullanmakta, halka hesap vermemektedir. Bu nedenle Türkiye’nin ve bizim yozlaşmamız ülkelerimizin kötü yönetilmesinden kaynaklanmaktadır. Başka bir sebebi de yoktur.” Kang You Wei, Osmanlı’daki yönetimle ilgili bunları söylerken, dönemin İstanbul’undaki günlük yaşamda, kadınların rolünü de betimliyor: “Türkler erkekleri önemser, kadınları baskı altında tutarlar. Kadın ve erkek arasındaki fark çok nettir. Kadınlar dışarı çıkarken mutlaka yüzlerini siyah bezle (peçe) kapatırlar. Uzun elbiseler ve deriden ayakkabılar giyerler, kimse onların neye benzediğini göremez.” Neyse ki, artık Türkiye’de kadınlar sokaklarda peçeyle gezmek zorunda değil. Fakat Çinli düşünürün, 106 altı yıl önce yazdıklarının 21. yüzyıl Türkiye’siyle benzerliğine ne buyrulur? Ercan Karakaş: Ne yazık ki Sayın Çelik, göreve geldiği ilk günden bu yana çok az iş yaptı. Az işin yanında Devlet Opera ve Balesi, Devlet Tiyatroları, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nü kapatmayı öngören TÜSAK Yasa Tasarısı’nı toplumdan ve sanatçılardan gizli olarak hazırlattı. Çok başarısız bir bakan ve TÜSAK da bütün sanat hayatını geriye götürecek bir tasarı. Sayın Çelik’in kabinede yeniden Kültür ve Turizm Bakanı olarak kalması, TÜSAK Yasa Tasarısı’nın getirilmek istendiğinin de göstergesi. Bu sanatın özerkliğini ortadan kaldırmak demektir. Bakınız, yine aynı bakan döneminde, yazarlara, edebiyat eserlerine yardım kararı alındı. Halen bu yardıma kimler başvurdu, hangi seçici kurul değerlendirme yaptı, hangi yazara hangi gerekçeyle yardım verildi; hiçbir açıklık yok. Bu da gösteriyor ki bu Kültür Bakanı’nın görevinde “muhafazakâr” ölçülerle değerlendirme yapıp, yönetmek var. Yanlış işler yapan bir Kültür Bakanı’nın yoluna devam ediyor olması, endişe vericidir. Kültür ve sanat çevreleri açısından da çok olumsuz bir durumdur. Fikri Sağlar: Herhalde kendisinin Kültür Bakanı olarak kabinede yer almasına en çok şaşıran kişi Sayın Çelik olmuştur. Çünkü o Dışişleri Bakanı olmaya heveslenirken yine aynı yerde kalması, onu şaşırtmıştır. Ömer Çelik’in bakanlığında kültür, sanat ve turizm adına herhangi bir icraat görmedik. Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi gibi kurumları kapatmayı öngören TÜSAK Yasa Tasarısı Taslağı’ndan başka. Herhalde bundan sonra kültür ve sanata yararlı olabilecek ve gerçekten Türk kültür ve sanatının gelişmesinde adımlar atacak bir çalışma içine girer. “Ömer Bey’e de bir bakanlık verelim” vefasıyla orada duruyor herhalde. İnşallah bakanlığı dağıtmaz, Türkiye’nin kültür ve sanatını inşallah yok eden faaliyetler içine girmez. ‘Sanat özerk olmalı’ ‘TÜSAK’tan başka icraatı yok’ EDWARD WESTON’IN 548 FOTOĞRAFI NEW YORK’TA SATIŞA SUNULUYOR Ustanın çektikleri Kültür Servisi 20. yüzyıl fotoğraf sanatının devlerinden Edward Weston’ın (18861958) 548 fotoğrafından oluşan koleksiyon, 30 Eylül’de Sotheby’s New York’ta satışa sunulacak. Kendine özgü estetik sistemiyle tanınan ABD’li fotoğrafçının ölümünden sonra oğlu Cole Weston tarafından basılan fotoğraflarının 23 milyon dolar arasında bir fiyata alıcı bulması bekleniyor. Karanlık oda fotoğrafçılığının tarihe karışmakta olduğu günümüzde, Weston’ın negatiflerinden basılan 548 fotoğrafın daha büyük bir değer kazandığı belirtiliyor. İlk başlarda soyut biçim ve ayrıntıyı öne çıkaran bir anlayışı savunan Weston, daha sonra gerçekçi fotoğraflara yönelmişti. 1920’lerde New York’ta Alfred Stieglitz ve Paul Strand gibi fotoğraf ustalarıyla tanışan Weston, daha sonra gittiği Meksika’da Rivera, Siqueiros ve Orozco gibi ressamlarca 20. yüzyıl sanatının ustalarından biri olarak kabul edilmişti. Weston, 1927’de Kaliforniya’ya dönerek, denizkabukları, biberler ve lahanaları çok yakından görüntüleyerek zengin dokuları ve heykelimsi yapılarını ortaya çıkarmıştı. 1930’larda yine Kaliforniya’da görüntülediği çıplak figürler ve kumullar, Weston’ın en güzel yapıtları olarak nitelenmişti. USTA gAzETEciNiN öLümü, mEDYA DüNYASINI YASA bOĞDU Kültür Servisi Önceki gün karaciğer yetmezliği nedeniyle yaşamını yitiren gazeteci Arda Uskan, Teşvikiye Camisi’nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi. 67 yaşında hayatını kaybeden usta gazetecinin cenazesine yakınları ve gazeteci arkadaşları katıldı. Teşvikiye Camisi’ndeki cenaze töreninde Uskan’ın eşi Selda Uskan taziyeleri kabul etti. Cenazeye Uskan’ın uzun yıllar çalıştığı Nokta dergisinin ekibi de katıldı. Uskan son yolculuğuna uğurlandı