Catalog

SAYFA CUMHURİYET 22 ŞUBAT 2014 CUMARTESİ 14 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Lviv’de bazı polisler hükümet karşıtı protestoculara katıldı. (REUTERS) l Aylardır kanlı olaylara sahne olan Ukrayna’nın devlet başkanı, AB yanlısı muhalefetle anlaşma imzaladı Yanukoviç ‘Maidan’a boyun eğdi Dış Haberler Servisi Ukrayna’da 75 kişinin ölümüne yol açan kanlı çatışmaların ardından taraflar arasında anlaşma sağlandı. Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ile muhalif liderler, Avrupa Birliği (AB) temsilcilerinin gözetiminde krize son vermeyi amaçlayan anlaşmayı imzaladılar. Muhalefet, yönetim ve AB temsilcileri arasında dün sabaha kadar süren görüşmelerden sonra konuşan Yanukoviç, ülkedeki krizi sona erdirecek anlaşma çerçevesinde devlet başkanlığı seçiminin öne alınması çağrısı yaptı, ancak tarih vermedi. Yanukoviç’in, anayasa reformu ve bir koalisyon hükümeti için de görüşmelere başlanacağını açıklamasından kısa süre sonra parlamentoda yapılan oylamayla, 2004 anayasasına geri dönülmesi kabul edildi. 450 üyeli parlamentoda 386 milletvekilinin “evet” oyuyla kabul edilen kararla, Yanukoviç bazı yetkilerini kaybederken parlamentoya kilit bakanları atama yetkisi verildi. Parlamento, gözaltına alınan ya da ceza alması muhtemel olan herkesin şartsız olarak affedilmesine de onay verdi. İçişleri Bakanı da muhalefetin isteği doğrultusunda görevden alındı. Cezaevinde bulunan eski Başbakan ve Vatan Partisi’nin lideri Yulia Timoşenko’nun serbest bırakılmasını sağlayacak düzenlemede de kabul edildi. Parlamentoda Yanukoviç’in yetkilerinin ‘Tehlikenin Farkında mısınız?’ Demiştik... 21 Şubat 2014 tarihli gazetelerin manşetlerini yan yana koyun; hangi “dönenceye” girdiğimizi anlayın... Dün ben böyle yaptım ve üstüme koca bir yük bindi... Önce bizim manşetle başladım. Fotoğrafı her zamanki gibi en geniş açı çeken Cumhuriyet olmuş: “Farkında mısınız?” diye çıkan Cumhuriyet’in başlığı, sekiz yıl öncesinin tarihi “Tehlikenin Farkında mısınız?” başlığına gönderme yapıyor. “Demokrasi ve özgürlükleri askıya alan yasalarla kararlar arka arkaya dizildi” diyor Cumhuriyet; hukuk devletinin sonunu ilan eden “Diktatörlük yasaları” ile birlikte, “Herkes kontrol edilecek” başlıklarını kullanıyor. Bunların altında “Fiili OHAL” ve Kılıçdaroğlu’nun “Erdoğan Goebbels yöntemi izliyor” haberleri var... Hemen yanda da “ObamaErdoğan görüşmesi” ile “Beyaz Saray’a kaygı mektubu” gösterilmiş. İlaveten Cihaner’in “MİT anayasanın da üzerine çıkıyor” tespiti öne çıkarılmış ve göbeğe “Sümeyye’nin ‘troll’leri” yerleştirilmiş... Radikal’e geçiyorum. Büyük “göz” altında “TC 1984” yazısı dikkat çekiyor. “MİT yasa tasarısı, Türkiye’yi George Orwell’ın romanında anlattığı ülke haline getirecek düzenlemeler içeriyor. Tasarı yasalaşırsa kamu kurumları ve bankalar her türlü bilgi, belge ve veriyi MİT’e vermek zorunda... Müşteri sırrı, kişisel veriler, özel yaşamın gizliliği diye bir şey kalmayacak. Tıbbi sorunlarınız, kredi kartı harcamalarınız, hangi otelde kaldığınız, kısacası size ait ne varsa ‘büyük birader’in gözetiminde olacak.” Taraf’a bakıyorum: “Üniversiteye de konuşma yasağı. Yeni disiplin yönetmeliği 12 Eylül’ü geri bıraktı” diyor Taraf’ın manşeti, yürek yakan şu sözleri ilave ediyor: “Taraf’ın aradığı ünlü profesör; ‘Konuşmamız imkânsız hale geldi. Lütfen görüş almak için bizi artık aramayın’ dedi. Amaç tam sessizlik.” Zaman’a da gözüm kayıyor... Sürmanşette “Türkiye, otoriter bir rejime dönüşüyor” başlığı okunuyor. En son, en yeni gazetemiz... Karşı’nın baş sayfasını inceliyorum. “Sır toplantı” diye tarif edilen Haliç zirvesi için, “Başbakan Erdoğan, Yasin el Kadı, Hakan Fidan’la ne konuştu?” sorusu soruluyor. Altta durumun vehametine dikkat çeken bir Kılıçdaroğlu demeci var: “Başbakan Erdoğan kendi devletini kuruyor. Kendi sermayesini, medyasını, STK’larını oluşturuyor. Bu paralel devletin en önemli ayaklarından biri TÜRGEV. Başbakan sadece kendisini değil, çevresini de zengin ediyor...” Yurt’a dönüyorum. Hilmioğlu için “Ölümüne özgürlük” diyor: “Beş yıldır Silivri’de tutulan ağır hasta Fatih Hilmioğlu için AYM nihayet tahliye kararı verdi.” Yanda bir kutu içinde “Ergenekon’da ölenlerin” trajik biçimde resimleri dizili: “Türkan Saylan, İlhan Selçuk, Kuddusi Okkır, Kaşif Kozanoğlu, Erhan Göksel, Uçkun Geray, Ali Tatar...” Aşağıda “MİT rejimi geliyor”, “MİT bankalara giriyor” deniyor... Sol gazetesi, Sümeyye’nin troll’lerini sürmanşete çekmiş... Ana başlık olarak “Paçayı kurtarma yasaları” tercih edilmiş: “Soruşturmalar sonsuza dek kapatılacak”, “İhbar eden vatandaş deşifre olacak”, “Haber yapanlara hapis cezası”, “Ankara’da polise OHAL yetkisi” diyor... BirGün, “Seni Birine Benzettik” diye çıkmış: “Yolsuzluk operasyonu sonrası sürekli iç düşmandış düşman yaratan, olmayacak yalanlar ortaya atan, halkına yaftalar bulan Başbakan’ın söylemleri bakın kime benziyor” ifadelerinin kullanıldığı manşet altında Hitler ekibinin resmi bulunuyor. Akabinde, “Polis devletinden istihbarat devletine” haberi veriliyor... Sözcü Hitler benzetmesini nerdeyse sayfanın tamamını kaplayan bir başlıkla ayrıntılandırmış: “Hitler dönemiTayyip dönemi arasında şaşırtıcı benzerlikler var” diyor gazete; “Halka baskı ve zulümden, kendi polis ve istihbarat teşkilatını kurmaya hatta sanat düşmanlığına kadar her özellik aynı!” Kasvet veren HitlerTayyip dönemi karşıtlaştırmasında, kadının sırf aileye endeksli tanınan konumundan üç çocuk dayatmasına; düşünce ve ifade özgürlüğü düşmanlığına; totaliter, tektip yaşam zorlamasına; lidere bağlı sermaye sınıfı çıkarmaya; lidere bağlı polis, istihbarat teşkilatı kurmaya dek uzanan ortak tüm noktalar vurgulanmış. Gazete manşetleri ardından bir de üstüne AKP’nin son seçim şarkısını, pardon marşını dinledim mi size? “Cengiz Han Marşı” iktidar partisinin seçim marşı olmuş! Aslında iktidar partisi marşı demek de yanlış. Yekten Recep Tayyip Erdoğan Marşı yapılmış... “Görüldüğü gibi olan/ Gücünü milletten alan/ Recep Tayyip Erdoğan.../ Mazlumlara sırdaş olan/ Gariplere yoldaş olan/ Recep Tayyip Erdoğan” şeklindeki nakarat faslında döne döne bu vurgulanıyor. “Sağlam İrade” afişlerindeki “tekadam dönüşümü” seçim marşına bire bir yansımış. Göz önünde bir eşik atlanıyor. Günden güne sıkıştırılan mengeneyi, yüreğimizde hissetmenin ötesinde... Bunu önlemek adına hiçbir şey yapamıyoruz! Timoşenko serbest kalacak Svoboda lideri Tyagnybok (sol) ve Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in yüzleri, imzalar atılırken son derece asıktı. (AFP) kısıtlanmasını öngören bir tasarının görüşüleceği oturumun önce ertelenmesi üzerine milletvekilleri arasında kavga çıktı. Seçim kanunun değiştirilmesi, şiddet olaylarıyla ilgili geniş çaplı soruşturma düzenlenmesi de gündemde. AB adına görüşmelere katılan Polonya Dışişleri Bakanı Radek Sikorski anlaşmanın, “Ukrayna’ya barış şansı verdiğini, reform ve Avrupa yolunu açtığını” belirtti. Sikorski’yi bir muhalif lidere, “Anlaşmayı desteklemezseniz, sıkıyönetim, ordu gelecek. Öleceksiniz” derken gösteren bir video ise tartışmalara yol açtı. Almanya Dışişleri Bakanı FrankWalter Steinmeier de tarafların ulusal birlik hükümeti kurulması ve devlet başkanlığı seçimlerinin öne alınmasında anlaştıklarını, bu yıl yapılacak seçimler için tarih belirlenmediğini duyur atıdaki Lutsk kentinde göstericileri sakinleştirmeye çalışan vali protestocu grup tarafından önce feci şekilde dövüldü, ardından meydandaki bir direğe kelepçelendi. Russia Today’in haberine göre, göstericiler önceki gün aşırı soğuk havada üzerlerine su sıkılmasına misilleme olarak Vali Aleksandr Başkalenko’nun üzerine su da döktüler. Göstericilerin verdiği istifa mektubunu imzalamayan vali, bir binanın bodrumuna kilitlendi. B VALİYE KELEPÇE TC ‘büyük birader’ (Fotoğraf: DHA) du. Devlet başkanlığı seçiminin aralıkta yapılabileceği söyleniyor. adikallerle ılımlılar arasında itiş kakış Kiev’de muhalefetin simgesi haline gelen ve “Maidan” diye tanınan Bağımsızlık Meydanı’nda dün de 20 bin gösterici toplanırken, İçişleri Bakanlığı, parlamentoya doğru yürüyüşe geçen göstericileri, polislere ateş açmakla suçladı. Meydandaki radikal gruplar ile ılımlı muhalifler arasında da itiş kakış yaşandı. Radikal grupların bir kamyonu ateşe verdiği ve başkanlık sarayına saldırmak istediği öğrenildi. İçişleri bakanlığı da milliyetçi radikal grupların önceki gün rehin aldığı emni R yet görevlilerinin salıverildiğini duyurdu. Yanukoviç’in Genelkurmay Başkanı Volodimir Zamana’yı görevden almasının ardından, Genelkurmay Başkanı Yardımcısı General Yuri Dumanski, hükümetin orduyu göstericilere müdahaleye zorlamasını protesto etmek amacıyla istifa ettiğini açıkladı. ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın, Yanukoviç ile gece bir telefon görüşmesi yaptığı ve “sivillere yönelik” şiddeti kınadığı açıklandı. Rusya, 15 milyar dolarlık yardım anlaşması çerçevesinde 2 milyar doların serbest bırakılması konusunda henüz karar vermediklerini duyurdu. ABD, Yanukoviç ve muhalefetin anlaşmasını memnuniyetle karşılarken ilk adımların hayata geçirilmesi çağrısı yaptı. Derin sırlar ülkesi ABD, Suriye muhalefeti için müttefiklerle anlaştı Dış Haberler Servisi ABD’nin Avrupalı, Arap ve Türk müttefikleriyle Suriye’de hangi muhalif gruplara silah yardımı yapılacağı, hangilerinin bu yardımdan mahrum bırakılacağı konusunda görüş birliğine vardığı bildirildi. ABD gazetesi Washington Post, 2 yıldır farklı grupları destekleyen Suudi Arabistan, Katar, Türkiye ve Fransa’nın da aralarında bulunduğu ülkelerin istihbarat görevlilerinin geçen hafta ABD’nin liderliğinde bir araya gelerek, hangi grupların destekleneceği konusunda anlaşmaya vardığını yazdı. Habere göre, desteklenecek gruplar listesi sürekli güncellenecek. Hükümet karşıtı gösterilerin yanı sıra, hükümet yanlısı eylemler de düzenleniyor (altta). Maduro ve destekçileri, olaylardan faşist muhalefeti sorumlu tutuyor. (Fotoğraflar: REUTERS/AP) MEDYA ÇARPITIYOR M (AFP) Devlet başkanlığı sarayına saldırı aduro, ulusal ve Batı medyasını gerçekleri çarpıtan yayınlar yapmakla suçluyor. Enformasyon bakanlığı, polis şiddetini gösteren pek çok fotoğrafın aslında başka ülkelerdeki olaylarda çekildiğini kanıtladı. Bazı fotoğraflar Mısır, Suriye, Şili ve Brezilya’da çekilmişti. Yönetime göre ateş eden maskeli ve son model motosikletlerle dolanan saldırganlardan da söz edilmedi. Hükümet yanlısı gösterilerden pek söz eden olmadı. Mudaro, olayları yansıtış şeklinden ötürü ABD haber kanalı CNN’i sınır dışı etmekle tehdit etti. Hitler benzetmesi Dış Haberler Servisi Somali’de radikal İslamcı el Şabab örgütü militanları, devlet başkanlığı sarayına saldırı düzenlediler. Başkent Mogadişu’da sarayın kapısını iki bombalı araçla patlatan militanlar, daha sonra çatışmaya girdiler. Dokuz militanın öldüğü bildirilirken Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud’un saldırıdan yara almadan kurtulduğu, iki hükümet yetkilisinin ise hayatını kaybettiği açıklandı. Hedef Bolivarcı devrim ENGİN DEMİRİZ Dış Haberler Servisi İspanya’da Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA’nın, silahlarını “operasyonel kullanım dışına” çıkarmaya başladığı açıklandı. Ekim 2011’de silahlı faaliyetlerini bıraktığını ilan eden ETA’nın anlaşmalara uyup uymadığını denetleyen uluslararası komisyonun açıklamasında, “ETA saldırılarını sonlandırma sözünü yerine getirmiştir. Adam öldürmeyi, tehdit etmeyi ve haraç almayı bırakmıştır. Silahları, patlayıcıları kullanım dışıdır” denildi. ETA silahları bırakıyor İtalya’da yemin günü ROMA (AA) İtalya’da hükümeti kurmakla görevlendirilen Demokrat Parti (PD) lideri Matteo Renzi, kabinesini oluştururken yeni koalisyon hükümetinin bugünkü yemin töreniyle görevine başlayacağı açıklandı. Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano tarafından hükümeti kurmakla görevlendiren Renzi, yeni kabinede 16 bakanın bulunacağı, bunların 8’inin kadın olacağı bilgisini vermişti. Renzi, bunun İtalya için bir ilk olacağını vurguladı. enezüella’da 12 Şubat’ta başlayan ve giderek dozu artan şiddet hareketlerinin herkesin kabul ettiği tek bir amacı var: Bolivarcı devrimi temsil eden Nicolas Maduro hükümetini düşürmek. Bu gerek ulusal muhalefetin ve gerekse de uluslararası sermayenin 1999’dan beri dile getirdiği bir amaç. Venezüella dünyanın önemli petrol rezervlerine sahip bir ülke ve ABD’nin arka bahçesinde. Petrol zengini yerli ve yabancı oligarşinin elinden bu ayrıcalığı almış olan Bolivarcı devrim Chavez’in hastalığı ve ölümünün ardından bir süredir sıkıntı yaşıyor. Nisanda yapılan son seçimleri Chavez’in adayı Maduro az farkla kazanınca, Maduro’yu tanımadığını ilan eden muhalefet sokaklara döküldü, olaylarda Chavez yanlısı 9 kişi öldürüldü, Kübalı doktorların çalıştığı sağlık ocakları saldırıya uğradı... Aralıkta yapılan yerel seçimlere daha güçlü giren Chavezciler, belediyelerin yüzde 70’ten fazlasını kazandı, muhalefetle V oy farkı yine 10 puana çıktı. Maduro’nun diyalog çağrısına yanıt vererek yaptığı toplantıya katılanlar arasında başkanlık seçimlerinin rakip adayı Capriles de vardı. Ancak aşırı sağın temsilcileri olan muhalif liderler Lopez ve Maria Corina Machado, Maduro’yu istifaya zorlamak amacıyla sokak eylemlerini örgütlediler. Venezüella’da Chavezcilerin iktidarda olduğu 15 yıl boyunca 18 kez seçim yapıldı. 18 seçimden sadece 1 kez bir referandumu çok az farkla kaybettiler. Seçim sistemi Carter vakfının da onayladığı gibi dünyanın en şeffaf ve güvenilir bir sis temi. Ayrıca Venezüella anayasasına göre seçmenlerin başkanı geri çağırma hakkı bulunuyor. Son olayların arkasında Kolombiya’nın eski devlet başkanı paramiliter ve uyuşturucu tacirleriyle yakın ilişkide olduğu söylenen Alvaro Uribe ve Venezüella’nın darbeci aşırı sağının ortak planı olduğu belirtiliyor. Capriles ve sağın diğer kesimlerinin bu şiddet hareketlerini onaylamayan açıklamaları var. Maduro son bir yılda sağın kendisini seçilmiş başkan olarak tanımaması ve hem de yaratılan ekonomik savaşla uğraşmak zorunda kaldı. Temel tüketim maddelerinde spekülatif eksiklik, elektrik sabotajları, Bolivarcı hükümetlerin yıllardır denetleyemediği yüksek enflasyona ek olarak çoğu Kolombiya’dan gelen silahlı paramiliter narkotik suçlularının yarattığı güvenlik sorunlarında amacın, halkın devrime verdiği desteği azaltmak olduğu söyleniyor. Benzer olaylar Nikaragua Sandinist devriminde ve Allende’nin halkçı iktidar döneminde yaşadı.