Catalog

28 ARALIK 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 13 Amerika’nın fonladığı Radio Free Europe’un Azeri kolu Radyo Azadlık yargı kararıyla basıldı Baku’da basına son kıskaç Dış Haberler Servisi edilmesine bakmaya davet ediyorum” olmuştu. Azerbaycan, ABD tarafından Radyoya baskınına da finanse edilen Özgür AvruWashington’dan tepki gepa Radyosu’nun (Radio Free cikmedi. ABD Dışişleri Europe/Radio Liberty RFE/ Bakanlığı’ndan üst düzey bir RL) Baku ofisini kapattı. yetkili radyoya yönelik baskın Washington’ın tepkisine yol ve mühürlemenin “derin raaçan bu adım, Azerbaycan’ın hatsızlık” yarattığını söyledi, son bağımsız medya organıBaku’yu uluslararası taahhütnın sesinin kesilmesi olarak lerine saygı göstermeye çağıryorumlandı. İnsan hakları ihlalleri ve mudı. Yetkili, “Bağımsız ve özhalif seslerin susturulduğu İlgür bir basın, ülkenin iyiliham Aliyev yönetimi, ABD ği için kritik önemde” dedi. Kongresi’nin onayıyla fonhanet ithamları... lanan RFE/RL’ye bağlı yerel Azerbaycan yönetiminden yayın yapın Radyo Azadlık’a üst düzey isimler daha önsavaş açtı. Radyonun başkent (AP) ce de Radyo Azadlık çalı Baku’daki ofisine önceki gün şanlarını ihanetle suçlamış, başsavcılık kararıyla güvenlik Baskın sırasında radyonun çalışanları da sorguya alındı. yabancı bir gizli servise hizgüçlerinin katılımıyla baskın met ettikleri iddiasında budüzenlendi, çalışanlar bir odada tutulup, sorgulanırken bilgisayar ve bel Aralık’ta gözaltına alınmasının ardından lunmuştu. Radyo Azadlık, merkezi Çek gelere el konuldu ardından ofis mühürlen gelmesine dikkat çekiyor. Programların Cumhuriyeti’nin başkenti Prag olan RFE/ di. Baskın sivil toplum örgütlerine yöne da hükümetin yolsuzluklarını, cumhur RL’ye bağlı. Radyo Doğu Avrupa, Orta lik yabancı mali desteğe dair soruşturma başkanının ailesinin iş bağlantılarını ve Asya ve Ortadoğu’da 21 ülkeye yayın yaçerçevesinde mahkeme kararı ile gerçek insan hakları ihlallerini dile getiren İsma pıyor. Azerbaycan’da son dönemde yurtleştirildi. RFE/RL’nin Azerbaycan Servi yilova hakkındaki suçlamayı reddediyor. dışından finanse edilen bazı kuruluşlara si Direktörü Kenan Aliyev’e göre baskın İsmayilova’nın tutuklanmasına AB’den da benzer baskınlar düzenlemişti. Bu kubağımsız medyaya son saldırı. tepki gelmiş, ABD Dışişleri Baku’yu ba ruluşlar arasında Washington merkezli sın özgürlüğünü kısıtlamakla suçlamıştı. Ulusal Demokratik Enstitüsü’nün Baku smayilova vakası Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev’in bürosu da var. Amerika’nın Sesi gibi bu Kenan Aliyev ve diğer muhalifer baskı basın sözcüsünün eleştirilere yanıtı ise radyoda “Yayıncılık Governörler Kurunın, Radyo Azadlık’a program yapan ga “ABD Dışişleri Bakanlığı’nı, kendi ül lu” adlı Amerikan federal kurumuna bağzeteci Hatice İsmayilova’nın “bir mes kelerinde yaşanan insan hakları ihlalle lı yayın yapıyor. Bu kurulun Başkanı Jeff lektaşını intihara teşvik” iddiasıyla 5 rine, demokratik ilkelerin kabaca ihlal Shell de radyoya yönelik baskını kınadı. İ İ İran’da internet sansürüne filtreleme kılıfı geçiriliyor. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 1.5 yıl önce seçilirken vaat ettiği internet özgürlüğü yerine web sitelerini tümden yasaklamadan istenmeyen içeriği sansürleyen “akıllı filtrelemeyi” devreye sokuyor. 2009 seçiminde Yeşil Hareket protestolarının sosyal ağlar üzerindan yayıldığı İran, internete en sıkı kontrol uygulayan ülkelerden. Buna rağmen ABD merkezli Facebook, Twitter ve YouTube’a çekilen setleri, İranlılar sanal özel ağ (VPN) kullanarak deliyor. Yeni uygulamayla Tahran bu siteler üzerindeki toptan yasağı kaldıracak, bu kez içeriklerini filtreden geçirecek. İletişim Bakanı Mahmud Vaizi “Akıllı filtreleme şimdilik pilot uygulamada ve sadece bir tek sosyal ağa tatbik ediliyor. Aşama aşama yayılarak Haziran 2015’te tüm ağlara uygulanacak. Böylece sitelerin genel içeriği kamu kullanımına açıkken, suç ve ahlaka aykırı içerik engellenecek” dedi. Şimdiki halde Instagram filtreleniyor. Instagram’da İranlı zengin gençleri alkol içer, kızları bikinilerle havuzda güneşlenir, delikanlıları Porsche sürerken gösteren @RichkidsofTehran sayfası bloklanmış, ama bu kez @RichkidsofTeh. sayfası açılmıştı. Hükümet her vatandaşın nereye bağlandığını gerçek zamanlı izleyen bir sistem de geliştiriyor. İran’da internet sansürüne filtre kılıfı geliyor Mafya Bir Folklor Oldu… Folklor dendiğinde bizde genelde hep “halk müziği” ve “halk oyunları” anlaşılır. Oysa “folklor”, kapsamlı olarak “benimsenmiş, yaygın ve özgün halk kültürü” demektir. Halkın kendi kültürüne ait olan her şeyi dışa vuruş ve ifade ediş şekli bu yüzden geniş genel “folklor” diye adlandırılabilir. Bu bağlamda öyle anlaşılıyor ki mafya artık damardan “yerli folklorumuzun” parçası haline geldi. Şöyle bir dizilere bakıyorum da… Nerdeyse hemen hepsinde karizmatik bir “Baba” figürü var. Çoğu kez üstelik “Baba”ların ev halleri gayet halim selim, pozitif, “saygılı” ve de “saygın” bir profille tanımlanıyor. Karılarına örneğin son derecede saygılı oluyorlar. Eşleriyle diyalogları hiç istisnasız eski Osmanlı beyefendileri uslubu ile “Ziya BeyKıymet Hanım”; “Necip BeyZümrüt Hanım”; “Aziz AğaMahur Hanım”… aktarılıyor. “Ağa”lık ve “mafya babalığı” sanki hemen aynı şeymiş gibi, geçişken biçimde kullanılıyor. “Baba” ailelerine ait cenazeler, Holywood’un Sicilya mafyası cenazelerinde gördüğümüz üzere şatafatlı, görkemli tasvirlere konu oluyor. Örnek derseniz.. birkaç sezon öncesinin misal! Firar dizisine bakabilirsiniz… ‘Valikonağı’ dizi gibi Hafta içinde bizim penceremizin altında bir “Kalaşnikof” saldırısı ile yaşamını kaybeden Vedat Şahin’in cenaze töreni karelerini izledikçe, hayatımızın bir Türk dizisine benzediğini düşünmekten kendimi alıkoyamadım. Cenaze için İstanbul’dan “özel uçaklar” kalkmış… Binlerce kişi merhumu ağıtlarla karşılamış, 300 araçlık konvoyla cenazeyi havaalanından teslim alıp memleketine götürmüş… Yeraltı dünyası ileri gelenleri, birbirleriyle yarışırcasına, gösterişli çelenkler yollamışlar… Velhasıl dizileri aratmayan görüntüler bunlar. Üç gün önce saldırının cereyan ettiği, evimin de bulunduğu “Valikonağı Caddesi”ne gelince, buradaki sahneler de “dizilere” özgü bir çabukluk ve tempo içinde değişti ve sanki çok acayip ve çok muazzam, sıradışı bir şey olmamış gibi hemen anında “işimize bakalım / business as usual” moduna dönüldü. Civar işyerleri şimdi tam yılbaşı üstü “kanlı infaz”dan ötürü kriz yaşar, çalışamaz; kaldırım üstü kahveler, restoranlara en azından büyük şokun etkisi geçene dek kimse gelip artık oturmak istemez.. diye düşünmüştüm… Ardından kendi saflığıma güldüm… Daha olayın ertesi günü.. karşımızdaki et restoranı ağzına dek dolmuştu. “Olay mahallini” görmek için gelen meraklılar nedeniyle olsa gerek, müşteriler bilakis artmıştı. İran Hürmüz’de ‘kamikaze’ İHA denedi K. Kore meseleyi hakarete döktü Dış Haberler Ser Sony’nin lider Kim Jong burnu akarken elim visi Tüm siber salsende oynayan çocukdırılara rağmen Sony un’a suikast içeren hiciv ların utanma bilmez Pictures’ın Kuzey Kore filmini yayınlamasıyla haliyle cumhuriyetilideri Kim Jongun’a mizin ana medya kuküplere binen suikastı konu alan Roruluşlarının internet pörtaj filminin göste Pyongyang Obama’ya operasyonlarına saldırime girmesi ve Ku ‘maymun’ benzetmesiyle rılar başlattı” denilen zey Kore internetinin açıklamada, ABD’ye hakaret etti çökertilmesinin ardın“küstah, kendini herdan, Pyongyang çareyi ABD Baş kesten üstün gören, gansgter tarzı kanı Barack Obama’ya ırkçı ha keyfi uygulamalara devam ederkaretlerde buldu. Kim’in başkanlı se kaçışı mümkün olmayan ölğında, Kuzey Kore’nin en üst dü dürücü darbeler indirme” tehzey yönetim organı olan Ulusal Sa didi savruldu. Pyonyang daha önvunma Komisyonu, “Obama hep ce de ABD Dışişleri Bakanı John dünyayı umursamadan konuşu Kerry için “fener gibi koca çeneli yor ve tropik ormanda bir may kurt”, Güney Kore Devlet Başkamun gibi davranıyor” dedi. nı Park Geunhye için “fahişe”, Filmi “yasadışı, sahtekâr, ge Obama için “pezevengi” benzetrici, Kuzey Kore yüce liderliği meleri yapmıştı. nin onurunu zedeleyici ve teröKuzey Kore ile bağlantılandırırü kışkırtıcı” diye niteleyen ko lan hackerların 11 Eylül tipi saldımisyon sözcüsü, “Sony Pictures’ın rı tehditleri yüzünden 3000 küsur filmi dağıtmak zorunda bırakıl yerine 331 salonda gösterime giması ve ABD çapında sinemala ren ve internette 5.99 dolar ücretra filmi göstermeleri için şantaj le yayına sokulan Ropörtaj filmi, yapılmasının elebaşısının” Oba açılış günü olan Noel’de 1 milyon ma olduğunu söyledi. dolar hasılat bıraktı. Ön gösterimlerinde eleştirmenlerin beğenmeügatleri hakaret diği film, artık Amerikalılar nezMayısta resmi haber ajansının dinde “ifade özgürlüğünün şamObama’ya “hayvanat bahçesin piyonuna” dönüştüğünden kapadeki kara maymun” benzetmesi lı gişe oynuyor. O kadar ilgi görni “tropik ormanda bir maymun dü ki ironik biçimde yasadışı yolgibi umursamaz” diye ileri götü lardan 750 binden fazla kez indirilren sözcü, ilkin Sony Pictures’ın di. Filmi online yayımlamaya kahacklenmesinden Kuzey Kore’nin rar veren Sony’nin PlayStation ve sorumlu tutulmasının “tümüyle te Microsoft’un Xbox oyun konsollamelsiz” olduğunu savunmaya devam rı ise Noel’den beri siber saldırı aletti. “Fiziksel boyutu büyük ABD, tında hizmete dönmeye çalışıyor. n İran ordusu Hürmüz Boğazı yakınındaki dev askeri tatbikatta ilk kez “kamikaze” olarak kullanılan insansız hava araçlarını (drone) denedi. Kara birlikleri komutanı General Ahmed Rıza Purdastan, bu araçları “mobil bomba” diye niteledi. Devlet medyası aracın hava, kara ve deniz hedeflerine saldırı için tasarlandığını yazdı. Aracın ismi belirtilmedi. Muhafazakâr Kayhan gazetesi aracı “Yasir” diye andı. Geçen yıl gündem gelen araç 10 saate yakın uçuyor ve 360 derece görüntü kaydediyor. Batılı uzmanlar aracın Boeing’in ürettiği ScanEagle hava aracının versiyonu olduğunu söylüyor. İran Aralık 2012’de hava sahasını ihlal eden 3 ScanEagle ele geçirdiğini duyurmuştu. Nişantaşı’nda ‘keleş izleri’ sergisi Bunun yanı sıra… Vedat Şahin ile korumasının “Kalaşnikof”la tarandığı çevre apartmanların önleri; meraklı, “donuk” bakışlarla saldırı yerini inceleyen “komşu” resmi geçidine sahne olmaktaydı. Şahin ve korumasının düştüğü 157 numaralı “Burç Apartmanı” önündeki kaldırımda ve duvarlarda hâlâ 15 “keleş kurşunu” izi duruyor. Sade “Burç” değil, yaklaşık 30 metrelik çapta alana yayılan çevrede “keleş” sıyrıkları ve delikleri her yerde görülüyor. Bunlardan biri örneğin, kaldırım yamacında doğalgaz muhafazasını sıyırmış. Yani bir “doğalgaz patlamasıyla” sonuçlanabilecek faciadan kıl payı dönülmüş. 153 numaradaki “Ekim” Apartmanı girişindeki göz hastalıkları uzmanı Prof. Davut Kohen’in muayenehanesi camında halihazırda dev bir kurşun deliği göze çarpıyor. “Burç”un yanındaki 155 no’lu “Ahenk” Apartmanı girişinde ise 5 kurşun izi sayılıyor. Dışarı çıkan bir apartman mensubu, kurşunlardan birinin apartmanın ana giriş kapısından içeri girip antre duvarına çarptığını ve derken o duvardan sekip giriş dairesi kapısından dalarak içerde özel bir hanenin aynasına saplandığını aktarıyor! “Ahenk”in ilk kat camlarını böyle “üç kurşun”, ikinci katı da 2 kurşun delip, oturma odalarına girmiş... Yaşananların çok korkunç bir kâbus değil “sahici” olduğuna inanmak istercesine bu kurşun izlerini hâlâ dehşet içinde izleyen komşular, birbirlerine o gece yaşadıklarını aktarıyor. Ürkek ürkek dışarı çıkan yaşlı bir kadın; “o gece korkudan ışıkları söndürerek karanlıkta oturduğunu” söylüyor. Kızıyla kurşun yerlerini inceleyen genç bir anne; taksilere adresini artık “Nişantaşı” yerine “Teksas!” diye verdiğini anlatıyor. “Kanlı infaz”, bu mahallede gitgide azalan özel apartman sakinleri üzerinde unutulmayacak, derin etkiler yaratmış… Ama “ölenler ölür, kalan sağlar bizimdir” havasındaki işyerleri, kendisini artık her yerde dayatan genel bir yaşam yaklaşımına dönüşen bu “mafya folklorunu” önemsemiyor. “Sicilya röportajlarım” sırasında mafyayı vaktiyle aslında bana tam da böyle tarif etmişlerdi: “Mafya, öyle sandığınız gibi tekil, somut şahıslardan oluşan bir suç örgütünden ibaret değildir; kolektif bir zihniyet yapısıdır, bir düşünce biçimidir” demişlerdi: “Mafya tarzı düşünceyi toplum olarak bir defa kabullenip içselleştirdiğinizde; bu mücadeleyi asla kazanamazsınız.” İsveç’te erken seçim iptal, asayiş berkemal nİsveç’in alameti farikası sosyal refah devletinin mimarı Sosyal Demokratların 8 yıl sonra 14 Eylül seçimiyle iktidara dönmelerinin ardından, bütçe krizi yüzünden erken seçime gitme krizi atlatıldı. Türkiye kökenli 2 bakanın da bulunduğu Sosyal DemokratYeşiller azınlık hükümeti, merkez sağcı 4 partinin ittifakını 2022’ye kadar bütçeye ret oyu vermemeye ikna etti. Başbakan Stefan Löfven, 22 Mart’ta erken seçime gitmeye gerek kalmadığını, ülkenin yönetilebileceğini açıkladı. Böylece ana akım partiler, oyların yüzde 13’ünü alan ve hükümeti bloke etmeye çalışan göçmen karşıtı parti İsveç Demokratlarını (SD) dışlamış oldu. Erken seçimi göç ile ilgili referandumuna çevirmek isteyen SD ana akım uzlaşmasına “Güvenoylamasına gitme” resti çekti. L (AFP) İnternet korsanlarının tehditleri üzerine sadece 331 sinemada gösterilen filmden 1 milyon dolar hasılat elde edildi. Suriye hükümeti Moskova’ya gidecek Dış Haberler Servisi Suriye Rusya’nın gelecek ay Moskova’da planladığı görüşmelere katılacağını duyurdu. Dışişleri’nden bir yetkili muhaliflerle müzakerelerin kapsamının Suriye’de planlanan diyalog konferansın yolunu açacak şekilde “ön görüşme” ile sınırlı olacağını söyledi. Yetkili, “Suriye, Suriyelilerin krizden çıkmak için arzularını karşılayacak bu toplantıya katılmaya hazır. Moskova toplantısı Suriyelilerin yabancı müdahalesi olmaksızın kendi aralarında diyalog konferansı üzerinde anlaşmalarını hedefleyecek” dedi. Rusya geçen şubatta ikincisi toplanan ve başarısızlıkla sonuçlanan Cenevre görüşmelerini canlandırmaya çalışıyor. Rus Dışişleri, hükümet ile bölünmüş muhalefet temsilcilerini Moskova’da 20 Ocak’tan sonra buluşturacağını duyurmuştu. Ancak muhalefet gruplarının katılımı belirsiz. Rusya, geçen ay Suriye Ulusal Konseyi’nin bir dönem başkanlığını yürütmüş olan Muaz el Hatip’in bulunduğu muhalefet heyetini ağırlamıştı. El Hatip, Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın bir süre iktidarda kalmasına da geçit verecek şekilde geçiş anlaşması gerektiğini söylemişti. Rus Dışişleri sözcüsü Aleksander Lukaşeviç ise, toplatının ilk aşamasında iç ve dış muhalefetin farklılıklarını ortadan kaldırmaya teşvik edileceğini, ikinci aşamada ise Suriye hükümetinin temsilcilerinin katılacağını belirtmişti. IŞİD’i oyuna getiren çocuk IŞİD’in eğitim kamplarında çocukların beyinlerini yıkayarak savaşçıya çevirdiği BM raporlarına geçerken, Irak’a intihar komandosu olarak yollanan 14 yaşındaki Suriyeli Usaid Barho’nun öyküsü gündeme düştü. Bir Şii camisini havaya uçurmakla görevlendirilen Barho, patlayıcı yüklü yeleğini görevlilere gösterip teslim oldu. Barho’nun videosu yankı yarattı. Bir gözaltı merkezinde başından geçenleri anlatan Barho’nun tanıklığı, IŞİD’e karşı ilk elden tanıklık niteliğinde. Futbol oynadığını, Jackie Chan filmleri izlemeyi sevdiğini söyleyen ve doktor olmak istediğini anlatan Barho, evinin bulunduğu Halep yakınındaki Minbiç’i ele geçiren militanlarla camide tanımış. “İslama inandığı” için kendi rızasıyla kaçıp çöl ortasındaki eğitim kampına gitmiş. 1 aylık eğitim sonrası tüfekle ateş etmeyi öğrenmiş. Ama “Gördüklerimin İslamdan farklı olduğunu fark ettim” diyerek “beyninin yıkandığını” söylüyor. Barho, sigara içenlere sert cezalandırmalar, çadırlarda eşcinsel ilişkilere tanıklık etmiş. Şiilere nefretin bilendiğini aktarıyor: “Şiilerin katil oldukları, Sünni kadınlara tecavüz ettiği, erkekleri öldürdükleri anlatıldı.” Myanmar’da 60 yıl sonra ilk yerel seçim nMyanmar’ın ticari başkenti Yangon, 60 yıldır ilk kez yerel seçimler için sandığa gitti. Demokrasiye geçiş sürecinde Yangon Şehri Kalkınma Komitesi seçimleri için kurulacak sandık, gelecek kasımdaki genel seçimler için “sınav” niteliğinde. Ancak seçmenler, kenti yönetmeye aday olan kişilikler veya politikaları hakkında pek az bilgi sahibi. Adaylık süreci de kolay olmadı, şehir komitesinden sayıları 300’den az olan bazı işadamları, emekli kamu görevlileri aday olmak için onay alabildiler. Bu adaylar komitedeki 115 pozisyon için yarışacaklar ve üst düzey makamlar da hâlâ yukarıdan atanacak. Ardından “ya savaşçı yahut intihar komandosu olma” seçeneği sunulduğunda tek kaçma şansı olduğunu düşünmüş. Almanya’dan bir gönüllü ile Felluce üzerinden Bağdat’a geçip güvenli evde konaklamış. Bayaa semtindeki camiye gittiğinde kapıdaki muhafızlara “Üzerimde patlayıcı yüklü yelek var, fakat kendimi havaya uçurmak istemiyorum” demiş. Sonrasında oluşan kaos video görüntülerinde izlenebiliyor. Barho şimdi ailesine dönmek, doktor olmak için Türkiye’de eğitim almak istiyor, ancak kaderi belirsiz. Türkiye’de eğitim istiyor ‘Mafya zihniyettir’ C M Y B