Catalog

SAYFA CUMHURİYET 25 ARALIK 2014 PERŞEMBE 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Nike ve Adidas’a üretim yapan ETF’de ILO kuralları baz alındı, işkolu barajı yok sayılarak TİS imzalandı Emekçi barajı yıktı u Bir yıldır örgütlenme çalışmaları süren ve 420 işçinin çalıştığı tekstil şirketi ETF’de, ILO normlarına göre bir işyerinde “tek bir sendika üyesi varsa bile sendika taraf olarak kabul edilir” ilkesi hayata geçirildi. 260 işçi adına toplu iş sözleşmesi imzalandı. Son çıkan sendika yasasına göre deri ve tekstil iş kolları birleşti. Türkİş’e bağlı Deriİş Sendikası da tekstil işkolunda örgütlenmek üzere Deriteks olarak faaliyet göstermeye başladı. Yasanın uygulamaya konulmasıyla toplusözleşme yetkisini kaybeden sendika, engelleri ILO normlarıyla aşarak Tuzla’da faaliyet gösteren ETF ile fiili toplu iş sözleşmesi imzaladı. Konuya ilişkin bilgi veren Deriteks Tuzla Şube Başkanı Binali Tay, sendikalar yasasının çıkması üzerine sendikalı işçi sayısının 1 milyona yaklaştığı iş kolunda yüzde 1 olan barajı aşmak için gerekli olan 10 bin üyeye ulaşamadığı gerekçesiyle yetkiyi kaybettiklerini hatırlatarak “Ancak bu işyeri uluslararası şirketlere, Nike ve Adadis’a üretim yapıyor. Yerel şirketin, uluslararası şirketle yaptığı sözleşmeye göre, sendikal haklara ve insan haklarına saygılı davranacağı imza altına alınmış. Çünkü, diğer üretim yaptıkları yerlerde sendikal örgütlenme söz konusu” diyen Tay, konuyu araştırdıklarını, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) normlarına göre, işyerinde tek bir sendikalı işçi bile olsa, sendikanın taraf kabul edileceği ilkesini gördüklerini ve çalışmalarını bu yönde yoğunlaştırdıklarını anlattı. Tay’ın verdiği bilgiye göre, son dönemde örgütlenme çalışmaları yoğunlaşıyor. 420 işçinin çalıştıaylar için enflasyon artı yüzde 0.5’er, 5. ve 6. altı aylık dilimler için ise enflasyon artı yüzde 1’er artış sağlandı. Yılda 2 ikramiye ve 300 lira yakacak yardımının sağlandığı sözleşmede, çocuk, yakacak ve kreş yardımı gibi sosyal haklar da elde edildi. ğı işyerinde 260 üyeye ulaşıyorlar ve işverenle fiili olarak toplu iş sözleşmesi imzalanıyor. Sözleşme kısa bir süre içinde çalışma bölge ve Çalışma Bakanlığı’na da bildirilecek. Verilen mücadele işverenin sözleşme masasına oturması ve fiili sözleşmenin imzalanmasıyla sona eriyor. Yapılan üç yıllık sözleşme ile ücretlere ilk altı ay yüzde 8, ikinci altı ay enflasyon, 3. ve 4. altı ETF ve Deriteks arasında yapılan toplusözleşme ülkedeki çalışma ilişkileri açısından iki ayrı önem taşıyor. Bunlardan birisi sendikanın tekstil işkolunda yapmış olduğu ilk sözleşme olması. Böylece Deriİş olarak kurulan sendika, tekstil alanında ilk örgütlü işyerini bünyesine katmış oldu. İkinci ve asıl önemli kazanım ise; sözleşmenin Türkiye’deki yasaların üzerinde uluslararası normlar çerçevesinde ele alınarak imzalanmış olması. Toplu İş hukukumuza göre sözleşme yetkisi işyeri ve işkolu barajı sağlandığında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmekte iken, bu süreçte sendikaya yetkiyi sadece işçiler vermiş oldu. Bu çerçevede, örgütlenme ve toplu pazarlık hakları ILO’nun 87 ve 98 sayılı “örgütlenme ve toplu pazarlık hakkı” sözleşmeleri uyarınca savunularak kazanılmış oldu. Bu da Türkiye’de çalışma ilişkilerine yeni bir boyut kazandırdı. Tupperware’i Türkiye’de 50 Ciddi bir kazanım İki ikramiye kazanıldı Ekonomi Servisi Amerika merkezli doğrudan satış firması Tupperware, Türkiye’de tamamı kadınlardan oluşan 50 bin satış danışmanına ulaştı. Tupperware, ‘Güven Zinciri’ misyonuyla yaptığı anketin sonuçlarını açıkladı. 3 yılı aşkın süredir satış danışmanı olarak çalışan, 3035 yaş arası, 2 ila 3 çocuk sahibi olan, yarısından fazlasını lise ve üniversite mezunlarının oluşturduğu ve sadece Tupperware şirketinde çalışan kadınların katıldığı anket ile önemli verilere ulaşan firma, Türkiye’de 50 bin satış danışmanı ile 37 ilde operasyonlar yürütüyor. Satış ve yönetim kanalında sadece kadın çalışanlardan oluşan firmada; ankete katılanların yüzde 99’u Tupperware’in hayatını olumlu etkiledğini, yüzde 97’si daha bağımsız bir bireye dönüştüğünü ve yüzde 98’i işi sayesinde sosyalleşip, yeni insanlar tanıdığını söyledi. Haftada 30 bin adetlik parça üretimi ile 100 milyon dolarlık bir ciroya sahip olan şirketin Türkiye’deki satış ağında 92 distribütörü bulunuyor. Tupperware, 2020 için 180 milyon dolarlık bir ciro hedefliyor. Firmanın Türkiye ayağı, kârlılık açışından dünyada 13’üncü sırada bulunurken, büyüme konusunda Avrupa’da dördüncü sırada yer alıyor. bin kadın satıyor Binali Tay Sözleşme öncesi ETF’de sık sık toplantılar yapıldı. 34 Sütaş işçisi gözaltına alındı Sütaş’ın Aksaray’daki fabrikasında Tek Gıdaİş sendikasına üye olduğu için işten atılan 34 işçi hükümet meydanında oturma eylemi yaptı. Simit yiyen ve bildiri dağıtarak vatandaşlardan destek isteyen işçiler gözaltına alındı. Gözaltına alındıktan sonra Aksaray Devlet Hastanesi’nde sağlık raporları alınan işçiler, sorgulanmak üzere İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldü. İşçiler adına bir konuşma yapan Tek Gıdaİş Sendikası Genel Başkan Danışmanı Suat Karlıkaya, “Fabrika sendika üyesi işçileri işten atıyor. Mücadelemizden kesinlikle ve kesinlikle geri adım atmayacağız. Şu ana kadar 68 sendika üyesi işçimiz, işten çıkarıldı. Biz mahkememizi kazandık” dedi. İşçilerin son 1 yıl içinde farkı zamanlarda işten çıkartıldığı belirtildi. Artış simit parası kadar olmasın u Yaklaşık 7 milyon çalışanı ilgilendiren asgari ücrete yapılacak zammın simit parası kadar değil insan onuruna yakışır bir miktar olması istendi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, gelecek yıl geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere üçüncü kez Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonunun (Türkİş) ev sahipliğinde toplanıyor. Türkİş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, Türkiye’de gelir vergisi ödeyenlerin çoğunluğunu ücretlilerin oluşturduğunu belirterek, gelir ve kazanç üzerinden alınan verginin üçte ikisinin ücretlilerce ödendiğini söyledi. Toplam vergi gelirleri içinde yüzde 70’lere ulaşan dolaylı vergilerin çalışanların vergi yükünü daha da artırdığını ifade eden Kavlak, “Enflasyondaki artış göz önünde bulundurulduğunda milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücrette günlük bir simit parası kadar artışı kabul etmek mümkün değil. Hükümetin, 2015 programında atışla ilgili yüzde 3+3’e yer vermesi pazarlıkta işvereni güçlendirmeye yönelik bir adım. Her zaman olduğu gibi bu asgari ücret görüşmelerinde de insan onuruna yakışan bir artışın yapılması yönünde mücadelemizi sürdüreceğiz” dedi. İşçi ve işveren temsilcilerinin 2013’ün aralıktaki çetin pazarlığının ardından, 2014’te asgari ücretin ilk 6 ayda yüzde 5, ikinci 6 ayda ise yüzde 6 artırılması kararlaştırılmıştı. Halen bir işçi için net 891 lira 3 kuruş olarak uygulanan asgari ücret, kapıcılar için brüt net 963 lira 90 kuruş. Asgari ücretten normal çalışanlar için 242 lira, kapıcılar için de 170 lira kesinti yapılıyor. Hükümet, bu yılın ilk ve ikinci 6 ayı için yüzde 3’er artış planlandığını duyurmuştu. ‘Kalitemiz iyi kumaşımız eksik’ Ekonomi Servisi Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmaz, Türkiye’nin yurtdışındaki ilk 10 perakende markasının, 34 yıl içinde 45 milyar dolar ihracat yapar hale geleceğini, Koton’un bunun yüzde 15’ine talip olduğunu söyledi. Yılmaz Koton’un yıllık değerlendirme toplantısında, Türk markalarının yurtdışı perakende açısından fiyat ve kalitede iyi, kumaşta ise eksikleri olduğunu ifade ederek “Kumaşa getirilen ek vergilerden hükümetin bir an önce vazgeçmesi gerekiyor. Rakiplerimize göre yüzde 30 daha fazla vergi veriyoruz. Elbise üretiminde kullanılan şifon Türkiye’de üretilmiyor. Rakibim bunu 1 dolara ben 2.5 dolara alıyorum. Buna rağmen şapkadan tavşan çıkarıyoruz” dedi. Yılmaz, Koton ile ilgili ise “Bu yıl yüzde 45 büyüyerek yüzde 25’i yurtdışından 1.6 milyar lira ciroya ulaştık. 2015’te de aynı oranda büyüme hedefliyoruz. Şirketin 2018’deki 30’uncu kuruluş yılı hedefi ise 6 milyar lira. Bu rakamın 600700 milyon doları yurtdışında gelecek. Halen yurtdışında 132 olmak üzere 392 mağazası olan şirket, 2015’te ise 45’i yurtiçinde 75 mağaza daha açacak. 2018 hedefi ise 380’i yurtdışı 780 mağaza. Bugün 6 bin olan istihdam sayısı da 20 bine ulaşacak.” Coca Cola 2000 çalışanı atacak Yıl sonuna doğru kârlılığında büyük düşüş yaşayan Coca Cola tasarruf planını uygulamaya başladı. Şirket başta merkez ofisi olmak üzere 2000 kişiyi işten çıkarmaya hazırlanıyor. Wall Street Journal’ın haberine göre 2019’a kadar yıllık 3 milyar dolar bütçe tasarrufu yapmaya çalışan şirkette Atlanta’daki merkezi ve küresel bölge ofislerinde yüzde 10’dan fazla kişinin işini kaybedebileceği belirtildi. Madenci yakınlarından tazminat davası Kömür ocağındaki su baskını sonrası cansız bedenlerine ulaşılan 18 işçinin ailesi, bin 200 lira ile 600 bin lira arasında tazminat davası açtı Edinilen bilgiye göre, işçilerin yakınları, avukatları aracılığıyla Ermenek Asliye Hukuk Mahkemesi’ne maddi ve manevi tazminat davası için başvurdu. Aileler; Has Şekerler Madencilik Şirketi, Ermenek Cenne Linyit Kömür İşletmesi Limited Şirketi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na, bin 200 lira ile 600 bin lira arasında tazminat davası açtı. Ailelerden bazılarının ise Ermenek’teki maden ocağı işletmecisi Saffet Uyar ve Cenne Linyit Kömür İşletmesi Limited Şirketi Müdürü Abdullah Özbey’e ayrıca dava açtığı öğrenildi. Öte yandan soruşturmanın sürdüğü, bazı kişilerin ifadesine başvurulduğu belirtildi. Ermenek’te kömür ocağında 28 Ekim’de meydana gelen su baskını nedeniyle 18 işçi mahsur kalmış, arama kurtarma çalışmaları kapsamında 38 gün sonra işçilerin tamamının cansız bedenine ulaşılmıştı. Soruşturma kapsamında maden ocağının sahibi Saffet Uyar ile maden sahasının ruhsat sahibi Abdullah Özbey’in de aralarında bulunduğu 5 kişi tutuklanmıştı. Sanayici ihracat için endişeli Ekonomi Servisi İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, bu yılki zorlu koşullara rağmen üretimini artırmayı başaran sanayinin Türkiye büyümesinin üçte birini tek başına karşıladığını söyledi. Bahçıvan, 2015’te ihracat konusunda bazı endişeler taşıdıklarını belirterek, “Daralan ihracat pazarlarımız, Avro bazlı olumsuz gelişmeler nedeniyle temel hammadde girdilerinin fiyatlarından kaynaklanan ciro kaybı sözkonusu. Dahilde işleme rejimi belgeleri kapatma işlemlerinin Ekonomi Bakanlığı tarafından yürütülecek olması, başka bir endişe. Bu düzenleme, ihracatçımızın son zamanlarda gümrüklerde yaşadığı sorunları daha da artıracağı gibi, artan bürokrasinin ihracatımıza ivme kaybettirme riskini de göz ardı etmemeliyiz” dedi. KISA... KISA... * Avru pa Birli ği’n de (AB) ortak para birimi Avro’yu kullanan 18 ülkenin dahil olduğu Euro bölgesine 1 Ocak 2015’ten itibaren Litvanya da katılacak. * Sta nda rd& Poo r’s Ban kac ılık Ana listi Göksenin Karagöz, 2015 yılında sektörün genel risk profilinde bir değişme beklemediklerini belirterek “Kredi hacmi beklentimize göre yüzde 15 büyüme gösterecek, fakat bankalar arasında ayrışma görebiliriz” dedi. * Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları ve İştirakleri Sosyal Güvenlik ve Bilimsel Araştırma Vakfı, Şişecam’ın 1.7 milyar lira tutarındaki sermayesinin yaklaşık yüzde 1’ini oluşturan 17.4 milyon lira nominal değerli hissenin satışı için Merkezi Kayıt Kuruluşu’na başvurdu. Merkez ‘gıda’yı defterden sildi ‘gıda fiyatlarının enflasyon görünümündeki Meriyileşmeyi geciktireceği’ ifadesini Para kez Politikası Kurulu (PPK) karar metninden Bankası beş ay çıkardı. Metne “Enflasyonun 2015’te, ilkyarıda daha hızlı olmak üzere, sonra ilk kez gıda Enflasyon Raporunda belirtilen enflasyonu vurgusu görünümle uyumlu bir düşüş yapmazken, düşen sergileyeceği öngörülüyor” ve emtia fiyatlarının enf“Yapısal reformların uygulamaya geçirilmesi büyüme potansiyelini lasyonun düşüşünü önemli ölçüde artırabilecek” destekleyeceğini açıklamaları eklendi. Merkez, belirtti. enflasyonun son dönemde artışında önemli rolü olan gıda fiyatlarına temmuzdan bu yana vurgu yapıyordu. PPK kararında enflasyonda belirgin bir iyileşme görülene dek temkinli duruşun sürdürüleceği belirtildi. Merkez, bir hafta vadeli repo ihale faizini yüzde 8.25, marjinal fonlama oranını yüzde 11.25, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını yüzde 10.75, TCMB borçlanma faiz oranını ise yüzde 7.5’te sabit tuttu. TCMB, “Başta petrol olmak üzere düşen emtia fiyatları enflasyonda öngörülen düşüş sürecini destekleyecektir” dedi. Analistler, TCMB’nin önümüzdeki aylarda faiz indirimlerine gidebileceğini belirtiyor. Ekonomi Servisi Merkez Bankası (TCMB) MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 25 ARALIK 2014 EFEKTİF ALIŞ 2.3193 1.8700 0.37973 2.8292 3.5980 2.3457 0.29646 1.9896 7.7659 0.31012 0.61375 1.9153 SATIŞ 2.3286 1.9021 0.38274 2.8406 3.6246 2.3678 0.30044 2.0136 8.1072 0.31315 0.62416 1.9425 SATIŞ 2.3251 1.8908 0.38186 2.8363 3.6192 2.3643 0.29975 2.0060 7.9874 0.31243 0.61951 1.9351 Uçak biletine indirim talebi Ekonomi Servisi Petrol fiyatlarının neredeyse yarı fiyatına kadar gerilemesine rağmen uçak bilet fiyatlarının indirime gitmemesi tepki çekti. CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi sundu. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TURSAB) Başkanı Başaran Ulusoy da düşen petrol fiyatları ile beraber havayolu firmalarının da uçak biletlerinde indirime gitmesi gerektiğini belirterek, “Özellikle Rusya konusunda yapılacak indirimlerin çok büyük etkisi olur. Düşen petrol fiyatları ile beraber indirimlerin de gelmesi gerekiyor. Bu sayede gelen turist sayısını artırabiliriz. Ayrıca iç turizm için de çok büyük faydası olacaktır” dedi. 2.3209 1.8786 0.38000 2.8312 3.6005 2.3492 0.29667 1.9970 7.8842 0.31034 0.61839 1.9224 C M Y B