Catalog

SAYFA CUMHURİYET 15 MAYIS 2013 ÇARŞAMBA 12 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Saldırıyı kınayan Suriye, Ankara’ya ortak soruşturma önerdi... Erdoğan anında reddetti Şam’dan Reyhanlı teklifi Dış Haberler Servisi Şam yönetimi Reyhanlı’da meydana gelen saldırıyı kınadı. Suriye resmi SANA ajansının haberinde, “Suriye hükümeti bu gibi suçların terör olgusunun bölgede yayılmasının direkt sonucu, Türkiye ve Suriye halkları arasındaki ilişkileri sabote hedefli olduğunu belirtti” denildi. Şam yönetiminin Reyhanlı’daki saldırılarla ilgili Ankara’yla ortak soruşturma yürütmeye hazır olduğu kaydedildi. Ancak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Şam yönetiminin gayrimeşru olduğunu söyleyerek teklifi reddetti. Suriye Başbakan Yardımcısı Kadri Cemil ise Türkiye’nin içten zayıfladığını söyledi. Rus RIA Novosti ajansına göre Cemil, “Türkiye Suriye’ye savaş açabilir mi” sorusuna “Türkiye, Suriye ile savaşacak durumda değil. Türkiye yönetiminin ‘asarız keseriz’ türünden çıkışları Türk halkına yönelik değildir. Suriye’de eli silahlı militanların moralini yükseltme amacı taşıyor. Türkiye 30 yıldan beri zaten kendi içinde bir savaş veriyor. Çok yakında Türkiye’de sosyal ve etnik gerginlikler, benzer yeni iç savaşlar da çıkarabilir” yanıtını verdi. Gözler ABD ve Rusya’nın anlaşmasıyla Suriye krizine ilişkin siyasi çö İRAN’DAN SERT ÇIKIŞ Dış Haberler Servisi İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Başkanı Alaaddin Burucerdi, “Türkiye’nin Suriye’de isyancıları, teröristleri desteklemeyi sürdürmesinin Müslüman dünyasında birçok sorun yarattığını” söyledi. İran meclisinin sitesi ICANA’nın haberine göre Burucerdi “Türkiye’nin Suriye politikaları bu ülkede binlerce masum sivilin ölümünün arkasındaki ana neden olarak görülmeli... Müslüman dünyası Türkiye’nin Suriye tutumundan dolayı utanç içinde” dedi. Türkiye’nin Suriyeli muhaliflere verdiği desteği PKK örneği ile eleştiren Burucerdi “Suriye yönetiminin silahlı muhaliflere karşı uyguladığı politika yanlışsa o zaman Ankara’nın da silahlı PKK’lileri hava ve füze saldırılarıyla öldürmesi yanlıştır” ifadesini kullandı. Yine ICANA’nın haberine göre, İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Rıza Muhzeni Sani, “Ankara’nın Suriye’ye yönelik yanlış politikalarının kurbanının Türk halkı” olduğu yorumunu yaptı. Sani, “ABD tarafından ve değişime karşı olan Arap yönetimlerin desteğiyle, Ankara Suriye’de mezhep çatışmasını kızıştırmaya çalışıyor” dedi. rın Suriye’nin geleceğinde Esad’a yer olmadığı konusundaki pozisyonlarını sürdürdükleri kaydedildi. Olası uluslararası konferans öncesinde ise Ürdün’de gelecek hafta “Suriye’nin Dostları” toplanacak. CIA ajanını suçüstü yakaladık ‘Ankara utandırıyor’ etanyahu ile Putin bir araya geldi N zümü hedefleyen, haziran ayında yapılması beklenen uluslararası konferansa çevrilmiş durumda. Suriye’nin, barış konferansına katılıp katılmama kararı vermeden önce toplantıya ilişkin ayrıntıları görmek istediği belirtildi. SANA’ya göre Suriye Enformasyon Bakanı Umran el Zubi, Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın rolüne ilişkin kararın Suriye halkı ve seçim sandığına bağlı olduğunu belirtti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Rusya temasları çerçevesinde dün Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Putin görüşmenin ardından Suriye’deki durumu daha da istikrarsızlaştıracak hareketlerden kaçınılması uyarısında bulundu. Netanyahu da ülkesinin bulunduğu coğrafyanın kaynayan bir bölge olduğunu ifade ederek “Yaşadığımız bölge her an patlamaya hazır” dedi. Bir Alman gazetecinin Suriye güçlerince alıkonulduDışişleri Bakanı ğu bildirildi. Suriye’ye TürAhmet Davutoğlu kiye üzerinden giren Armin önceki gün Birleşik Wertz’in 5 Mayıs’ta arkadaşıArap Emirlikleri’ne na gönderdiği bir telefon meziyaretinde Suriye sajında Halep’te polis tarafınİki lider Soçi’de konusundaki gelişdan tutulduğunu ancak bu bilgörüştü. (AP) meleri değerlendirginin şimdilik gizli kalmasımek üzere bu ülnı istediğini yazdığı savunulkenin yanı sıra Katar, Ürdün, Suudi du. Geçen pazar günü Wertz’in gönArabistan, Mısır dışişleri bakanları derdiği ikinci mesajda ise yardım isile bir araya geldi. Tüm katılımcıla tediği belirtildi. BAHADIR SELİM DİLEK Erdoğan’dan Obama’ya üç mesaj Suriye’ye ilişkin ABD Haşimoto’dan inciler O saka Belediye Başkanı ve Japon Restorasyon Partisi’nin eş lideri Toru Haşimoto, İkinci Dünya Savaşı sırasında Japon ordusunun Asyalı kadınları seks kölesi olarak kullanmasının “gerekli” olduğu yönündeki ifadeleriyle tepki çekti. Hükümet, ölümle burun buruna olan askerlerin rahatlamaya ihtiyacı olduğunu, kadınların da bunu sağladığını kaydeden Haşimoto ile arasına mesafe koydu. Japon askerlerinin seks kölesi yaptığı Güney Koreli kadınlar, geçen ay Japon vekillerin ziyareti sırasında Seul’de protesto eylemi yapmıştı. (AP) ANKARA ABD sonrasında ve Rusya’nın Suriye dikkatler konusunda uluslararası bir konferans top Ankara’nın lanması için vardığı tavrına çevrildi. uzlaşma, AKP hükümetinin “Esad’sız geçiş süreci” yaklaşımından uzak düşünce Ankara Washington yönetimini ikna için kolları sıvadı. Bu çerçevede Başbakan Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama’ya Suriye konusunda üç önemli mesaj verecek. Konferans için Esad’ın yönetimi bırakmasının ön koşul olarak kabul edilmesini isteyecek olan Erdoğan, bu çerçevede “Tam yetkili yönetim kademesi eli kana bulaşmamış olanlardan karşılıklı uzlaşıyla belirlensin, tam yetkili yönetim Suriye’yi seçime götürsün” önerilerini getirecek. Ankara, muhalefetin, rejimin önde gelenleri ile masaya oturmasını kabul etmesi, Esad’ın görevinin başında kalması durumunda da ordu, istihbarat ve güvenlik birimlerinin Esad’a değil, geçiş yönetimine bağlı olması konusunda ısrarlı. Suriye konusunu Reyhanlı saldırısı çerçevesinde “güvenliğimiz tehlikede” diyerek gündeme taşıyacak olan Erdoğan “Son olay göstermiştir ki Türkiye’nin güvenliği her zamankinden daha fazla tehlikeye girmiştir. Akçakale, Cilvegözü ve uçağımızın düşürülmesi de güvenliğimize yönelik tehditti ama Reyhanlı saldırısı Suriye’deki krizin Suriye’de kalmayacağını ve bütün bölgeye yayılacağını gösteriyor” mesajı verecek. Erdoğan, Reyhanlı saldırısına ilişkin MİT’in ulaştığı bilgileri de Obama’ya iletecek. Rusya inisiyatifi Derin kulak AP’yi dinlemiş Dış Haberler Servisi Associated Press haber ajansı (AP), gazetecilerinin telefon kayıtlarını gizlice ele geçiren Amerikan hükümetinin bu eylemini “geniş çaplı ve görülmemiş bir ihlal” olarak niteledi. AP Başkanı Gary Pruitt, Adalet Bakanı Eric Holder’a gönderdiği protesto mektubunda telefon kayıtlarının iade edilmesini ve kopyalarının da imhasını talep etti. Pruitt, Adalet Bakanlığı’nın AP’nin 20’den fazla telefon hattından yapılan bütün aramaların kaydını ele geçirdiği haberinin kendilerine cuma günü verildiğini açıkladı. Mektubunda, “Böylesine geniş kapsamlı bir bilgi toplamanın hiçbir meşru açıklaması olamaz” diyen Pruitt, bu telefonların AP ve muhabirlerinin haber yapmak için gizli kaynaklarla görüşmelerini de içeridiğini belirtti. Adalet Bakanlığı telefon kayıtlarını neden aldığına dair bir açıklama yapmadı. Savcılık ise AP’nin geçen yıl El Kaide örgütü tarafından Yemen’de düzenlenen bombalı saldırı ile ilgili nasıl bilgi edindiğini araştırdıklarını belirtmişti. Haber ajansının avukatlarına göre Adalet Bakanlığı’nın ele geçirdiği kayıtları arasında AP’nin New York, Washington ve Hartford kentindeki ofisleri ile Temsilciler Meclisi’ndeki bürosundan yapılan konuşmaların yanı sıra muhabirlerin görüşmeleri de var. Hamaney sadakat istiyor Dış Haberler Servisi İran’da 14 Haziran’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylık başvurusu süresi dolarken, muhafazakâr kanadın adayı Said Celili, yenilikçilerin destek vereceği eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani ve dinimilliyetçi kanat olarak adlandırılan mevcut Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad grubunun adayı İsfendiyar Rahim Meşai’nin ismi ön plana çıktı. Adaylık başvurusunda bulunanlardan kimlerin seçime katılacağına, üyelerinin bir kısmı dini lider Ayetullah Hamaney tarafından atanan Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) karar verecek. 2009’daki kitlesel protestolara sahne olan seçimlerin ardından Hamaney kendisine sadık muhafazakâr bir lider arayışında. Ancak hem Meşai hem Rafsancani Hamaney’in otoritesine tehdit olarak görülüyor. İki dönem üst üste seçildiği için anayasa gereği tekrar aday olamayan Ahmedinejad, başdanışmanı ve dünürü İsfendiyar Rahim Meşai’ye başvurusu sırasında eşlik etmesi nedeniyle ceza alabilir. Çünkü resmi görevdeki bir kişinin adayları desteklemesi yasak. AKK, Ahmedinejad’ın bu hareketiyle yasayı ihlal ettiğini bildirdi. AKK’nin bu çıkışı, İran’ın “İslami” kimliğinden çok “milli” kimliğine vurgu yapmakla suçlanan Rahim Meşai’nin veto edilebileceği şeklinde yorumlanıyor. Meşai, muhafazakârlar tarafından Mehdilik inancıyla ilgili yaklaşımından ötürü ciddi şekilde eleştiriliyor. Irak BM’ye şikâyet edecek BAĞDAT (AA) PKK üyelerinin Türkiye’den ayrılarak ülkesinin kuzeyine çekilmesine karşı çıkan Irak, BM Güvenlik Konseyi’ne şikâyette bulunacağını belirtti. Başbakanlık’tan yapılan açıklamada, “PKK militanlarının Irak topraklarına girmesi egemenliğimize yönelik ihlaldir. İki ülkenin de komşularıyla ilişkisine zarar verir... Irak, her iki ülkenin güvenliğinin sağlanması ve ülkemize yönelik ihlallere engel olunması için BM Güvenlik Konseyi’ne şikâyet başvurusunda bulunma kararı aldı” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, Dışişleri Bakanlığı’nın Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı’na Irak’ın egemenliğinin savunulması için yazı gönderdiği kaydedildi. Irak Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta PKK’lilerin, Irak topraklarına girmesine karşı olduğunu açıklamıştı. NSU davasında şikâyet dilekçeleri Dış Haberler Servisi Almanya’da Davaya müdahil olanlardan Talar T’nin 20002007 arasında 8’i Türk 10 kişiyi avukatının da mahkeme salonunda asılı katletmekle suçlanan aşırı sağcı Nasyonal haçın indirilmesini talep ettiği belirtildi. Sosyalist Yeraltı (NSU) örgütünün İlk duruşmanın yapıldığı 6 Mayıs’ta Münih Yüksek Eyalet Mahkemesi’nde savunma avukatlarından gelen reddi görülen davasının hâkim taleplerinin ikinci duruşması dün görüşülmesi gerçekleşti. Davanın sebebiyle mahkeme baş sanığı Beate heyeti, davanın Zschaepe mahkeme b ir h afta so n r a Avukatıyla salonuna girer girmez görülmeye devam konuşan fotoğraf makinelerine edeceğine karar Beate sırtını döndü. vermişti. Böylelikle Zschaepe, Duruşma başlamadan geçen hafta yapılması fotoğraf önce Zschaepe’nin öngörülen iki makinelerine avukatları, kameraların duruşma iptal edildi. sırtını kendilerine çok yakın Daha önce de yabancı döndü. olduğundan şikâyet gazetecilere mahkeme etti. Ayrıca mahkeme salonunun salonunda yer ayrılmadığından bu davaya uygun olmadığı yönünde dolayı yeni akreditasyon uygulanması talepte bulunarak duruşmanın iki gün yapılmış ve planlanan beş duruşma ertelenmesini isteyen dilekçeleri sundu. günü iptal edilmişti. 4 TÜRK REHİNE DAHA SERBEST KÂBİL (AA) Afganistan’ın Logar kentinde helikopterlerinin acil iniş yapması sonucu Taliban tarafından kaçırılan 8 Türk vatandaşının geri kalan 4’ü daha serbest bırakıldı. Taliban sözcüsü Zebihullah Mücahid tarafından elektronik posta yoluyla basına yapılan açıklamada, kaçırılan 8 Türk’ten geri kalan dördünün de iyi niyet göstergesi olarak serbest bırakıldığı bildirildi. Mücahid mektubunda: “Taliban, Türk halkı ve Türk devleti ile iyi ilişkiler geliştirmek istiyor. Daha önce diğer 4 tanesi serbest bırakılan Türklerin geri kalan 4’ü de yetkili makamlara teslim edilmiştir. Bu Türk vatandaşlarının serbest kalmasında dost ve kardeş ülke Türkiye’nin Müslüman olması en önemli etken olmuştur” denildi. Dış Haberler Servisi Mısır’da Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin gitmesi için, Tamarod (Arapça isyan) başlıklı bir dilekçe imzaya açıldı. Mısır’da bir grup daha önce Mursi’nin uzaya gönderilmesini istemişti. Kampanyayı örgütleyenlere göre, erken seçim çağrısının yapıldığı yeni dilekçeyi imzalayanların sayısı 2 milyonu aştı. Dilekçede “Güvenlik sağlanamadığından, yoksullara yer olmadığından... artık seni istemiyoruz” deniyor. RUSYA: Dış Haberler Servisi Rusya önceki gün, bir CIA ajanını bir Rus istihbarat yetkilisini teşkilat için çalışmaya ikna etmeye çalışırken “suçüstü” yakaladığını bildirdi. Bir gece gözaltında tutulan ABD’li daha sonra ülkesinin yetkililere teslim edildi. ABD büyükelçiliğinde çalıştığı söylenen kişinin yüzüstü çekilmiş fotoğrafları basına verildi. Eski KGB’nin yerini alan Federal Güvenlik Bürosu (FSB) elçilikte üçüncü sekreter olarak görev yapan Ryan Fogle’un üzerinde “özel bir teknik cihaz” ve yüklü miktarda para ile hedefini CIA’ya nasıl kaydedeceğini gösteren talimatlar ile yakalandığını duyurdu. ABD’nin Moskova büyükelçisi Michael McFaul, olayla ilgili olarak Rusya Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Olayın ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin ziyaretinden kısa bir süre sonra gerçekleşmesi dikkat çekti. Ziyaret sırasında Moskova ile Washington, Suriye için uluslararası konferans düzenlenmesinde anlaşmıştı. İki ülke Boston maratonu saldırılarından sonra da işbirliğini artırma kararı almıştı. Ancak FSB’nin CIA ajanının deşifre edildiği iddiasının uzun süreli siyasi sonuçları olması beklenmese de Moskova’nın henüz Washington’a güvenmeye hazır olmadığını ortaya koyuyor. Zira her iki ülke de casusluk faaliyetlerinin Soğuk Savaş’ın bitmesinden sonra da sürdüğünü biliyor. Casuslukla birlikte casus skandalları da yaşanıyor. ‘Git artık Mursi’ Taliban zehirlemediyse bakan cezalandıracak A fganistan’da Mezarı Şerif’teki bir okulda zehirlendiklerini söyleyen çok sayıda kız öğrenci, hastaneye kaldırıldı. Afganistan Eğitim Bakanı, aslında geçici psikolojik rahatsızlık yaşarken “zehirlendiklerini” iddia eden öğrencileri cezalandırma tehdidinde bulunmuştu. Ülkede son yıllarda çok sayıda kız okulunda kitlesel bayılma, bulantı ve benzer belirtiler yaşanıyor. Kadın hakları aktivistleri, Taliban korkusunun gerçek olduğunu, bakanın öğrencileri tehdit etmesinin yanlış olduğunu söylüyor. (Fotoğraf: AFP)