Catalog

16 AĞUSTOS 2012 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER 13 Humuslu çocuklar oyunlarında muhalif ve rejim yanlısı diye ayrılıyor, bamya kurşun, patlıcan el bombası oluyor ‘Savaşçılık’ oynuyorlar normal kabul ettikleri vurgulandı. AFP’ye konuşan, en büyüğü dokuz yaşında beş torun sahibi olan Ümmi Muhammed adlı Suriyeli, bombardımandan ya da kurşunlardan korkmadıklarını söylediği torunlarının şarapneli de bir oyun gereci olarak kullandıklarını ifade ederken Lübnan’daki Suriye mülteci kamplarında çalışmalar yapan Beyrutlu psikolog Lina İssa, “Çok sayıda çocuk için ölüm normal hale geldi’ dedi. Çocukların daha fazla direnç kazansalar bile yaşadıklarına ilişkin avaş dirençlerini gerçek belirtilerin ortaya çıkmaartırdı sının zaman alabileceğini belirten Savaşın doğrudan ya da dolay İssa, bazı çocukların savunma lı olarak tanığı olan çocukların şid psikozuna girdiklerini ileri süredete karşı dirençlerinin yükseldi rek “Yaşanmışlıkları hiç olmaği ama aynı zamanda “normal ol mış varsayıyorlar” şeklinde konuştu. UNICEF Lübnan bürosu mayanı” çocuk koruma uzmanı İsabella Castrogiovanni de Suriyeli çocuklar için güvensizlik duygusunun “alışıldık” bir duygu olduğunu belirtti. Lübnan’daki Suriyeli mülteciler üzerinde yapılan bir araşAFP muhabiri 20 Temmuz’dan bu tırmada çocukların yüzde yana yoğun çatışmaların yaşandığı 54’ünün, Suriye dışında Kuzey Halep’te çatışmalarda yer alan olmalarına rağmen “kötü Kalaşnikoflu çocuklar gördüğünü ifade şeyler olacak” duygusuederken Londra’da faaliyet yürüten nu taşıdıklarının ortaya Suriye İnsan Hakları Gözlemevi 17 aydan beri süren çatışmalarda 1300 çocuğun konduğunu belirten Cas“ UNIyaşamını yitirdiğini ileri sürdü. Suriye trogiovanni, CEF’in çocuklar için Şiddet Dokümantasyon Merkezi’nin ayrılmış konutlarında verilerine göre ise rejim karşıtı bir çocuk, çatıdan gelegösterilerin başladığı günden bu yana bilecek bir keskin nişanülkede 14 bin çocuk gözaltına alındı ya da tutuklandı. Muhaliflerin cı kurşunu nedeniyle süiddiasına göre Lazkiye’de 14 rekli panik içindeydi’ dedi. Dış Haberler Servisi Suriye rejimi ile muhalifler arasında süren çatışmanın kurbanı olan Suriyeli çocukların, “şiddetin tutsağı” haline geldikleri ve günlük yaşamlarındaki oyunlarında da bunun izlerinin görüldüğü bildirildi. Ülkedeki aktivistlerin gözlemlerine göre Humuslu çocuklar gerçek hayatta olduğu gibi muhalifler ve rejim yanlıları olarak ikiye ayrılıp oyunlar oynuyor, bamyayı kurşun, patlıcanı da el bombası olarak kullanıyorlar. ‘Ahmedinejad Sonrasının Kapışması’ İran’ın sürgünde yaşayan muhalif düşünürü Ramin Cihanbeyoğlu ile ilk bölümünü 14 Ağustos’ta yayımladığımız söyleşiyi sürdürüyoruz… Türkİran ilişkilerinin bozulma sürecini masaya yatırdığımız röportajın ilk bölümü ardından Cihanbeyoğlu, bu kısımda “topal ördek Ahmedinejad’ın” yol açtığı türbülansı anlatıyor. Ahmedinejad sonrasının kozlarının paylaşıldığı ortamda İran’daki tüm taşlar oynamış. İran’la Türkiye krizi sade Suriye meselesi ya da Kürecik kalkanından kaynaklanmıyor. İran’ın içindeki büyük altüst oluş; çok açıdan Türkiye ile iplerin gerilmesini kaçınılmaz kılıyor. Cihanbeyoğlu’nun Türkİran ilişkilerinin geleceği, olası SünniŞii iç savaşı, İran’daki post kavgası üzerinde söyledikleri şöyle: TÜRKİYE SINIRINDAKİ AZEZ KASABASINA YÖNELİK SALDIRIDA EN AZ 30 ÖLÜ S Binden fazla çocuk öldü Azez kentine yönelik saldırıda çok sayıda çocuk yaralandı. Ajanslar enkaz altında can veren bebeklerin fotoğraflarını geçti. Türkİran ilişkilerinin seyri farklı unsurlara bağlı. İran’a bir ABDİsrail saldırısı olacak mı? Böyle bir şey olursa, Türkler saldırıyı kınamayarak tarafsız kalacak. İlk sürtüşme bundan kaynaklanacak. İran, Türkiye’nin yanında olmasını bekler. Bu gerçekleşmeyecek. İkinci konu Suriye. İran’ın Suriye’yi kaybetmesi, Lübnan’daki gücü ile tüm bölgedeki gücünü kaybetmesi demek. Bu da sürtüşmeyi kaçınılmaz yapıyor. İlk neden: ABDİsrail saldırısı Suriye uçakları bir kasabayı yerle bir etti Haber Merkezi Suriye savaş uçaklarının Türkiye sınırı yakınlarındaki Azez kasabasına düzenlediği hava saldırısında aralarında bebek ve çocukların da bulunduğu en az 30 kişi öldü. Çok sayıda evin yıkıldığı bombardımanda onlarca kişi yaralandı. Çok sayıda kişinin yıkılan binaların enkazı altında kaldığı, ölü ve yaralı sayısının artabileceği bildirildi. İsyancı komutan Ahmed Gazali Reuters’a yaptığı açıklamada, muhaliflerce mayıs ayı sonundan bu yana rehin tutulan 11 Lübnanlı’nın tutulduğu binanın bombardımanda yıkıldığını, 7 Lübnanlının yaralandığını belirtti. Yaralılardan bazılarının durumunun kritik olduğunu ifade eden Gazali, diğer dört Lübnanlının enkaz altında olabileceğini söyledi. Anadolu Ajansı, Azez’daki saldırılarda yaralanan 86 Suriyeli’nin Türkiye’ye getirildiğini, bunlardan bir kısmı yolda olmak üzere, 13’ünün hayatını kaybettiğini bildirdi. Kilis Devlet Hastanesi Başhekimi Muhammed Ali Bekir, “12 hasta Gaziantep’teki hastanelere sevk edildi. Diğer hastalar şu an gözlem altında tutuluyor” dedi. Öte yandan Suriye’nin başkenti Şam’da bir askeri karargâh ile çoğunlukla BM gözlemcilerinin kullandığı otel yakınında meydana gelen bombalı saldırıda en az 3 kişi yaralandı. Esad yönetiminin kalbinde meydana gelen saldırıyı muhalif Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) üstlendi. BM İnsani Yardım Şefi Valerie Amos’un Şam’da temaslarda bulunduğu zamanda meydana gelen saldırıda yaralananlar arasında örgüt çalışanlarının olmadığı kaydedildi. Resmi SANA ajansının haberine göre saldırı sonrasında bölgede incelemelerde bulunan Suriye Dışişleri Bakanı Yardımcısı Faysal Mektad, uluslararası topluma terörizme karşı birlikte çalışma çağrısı yaptı. Mektad, BM çalışanlarının korunmasının sürdürüleceğini de vurguladı. ÖSO’dan yapılan açıklamada ise saldırının hedefinin otel değil, askeri karargâh olduğu savunuldu. Böyle bir ihtimal var. Özellikle İran’ın kendi hatalarından dolayı SünniŞii çatışması giderek artacak. İran hükümetinin; Kürdistan, Azerbaycan, Belucistan yörelerindeki Sünni nüfusuna karşı büyük hataları var. Hükümet, Sünnilere çok sert davranmıştır. Sünniler, Suudi Arabistan’dan yardım isterse Türkiye gene İran’a destek çıkmayacaktır. Sünni ülke Türkiye, Sünnilere karşı Şii İran’ı desteklemez. Bu da bir diğer çatışma alanı. ‘SünniŞii iç savaş ihtimali’ yaşında bir çocuk bulunduğu cezaevinde işkence sonucu hayatını kaybetti. Şam’da patlama İran’da gelecek yıl cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak. İran liderliği dini liderle Devrim Muhafızları 2009’daki son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde destekledikleri Ahmedinejad’dan kurtulmak ve İran dış politikasında tek söz sahibi olmak istiyorlar. (Ahmedinejad’ın hileli) 2009 seçimi sonrasında DavutoğluAhmedinejad arasında, çeşitli dış politika temasları olmuştu. Ahmedinejad o dönem İran dış politikasını temsil ediyordu. Şimdi ise dini liderle Devrim Muhafızları’nı karşısına almış durumda. İran liderliği Ahmedinejad’ı yerden yere vuruyor ve nükleer çözümü kendisi bulmak istiyor. Türkİran ilişkilerini bu da yakından etkiliyor. İç siyaset etkisi Halep’teki çocukların oyuncağı da bozulmuş bir tank. (AFP) Panetta: Tahran, Şam rejimine yardım için milisler yetiştiriyor Kimyasal silah kullanıldı iddiası İSKENDERUN Suriye yönetiminin, muhalif güçlere karşı kimyasal silah kullandığı iddia edildi. Halep ve İdlib bölgesinde Suriye ordusuyla çatışan ve Hatay’a getirilen yaralıların bir bölümünde kimyasal silah kullanımına bağlı yanıklar olduğu belirtildi. Yaralılardan dördü öldü. Suriye’deki iç karışıklık sürerken Hatay’ın Reyhanlı ilçesine bağlı Kuşaklı, Bükülmez ve Kavalcık köyleri sınırından 22’si yanık olmak üzere 52 yaralı Suriyeli Türkiye’ye getirildi. Son 36 saat içerisinde Türkiye’ye giriş yapan yaralı sayısının 90’a ulaşması üzerine sınırda bekleyen ambulanslar yetersiz kaldı ve çevre illerden ambulans takviyesi yapıldı. Yaralılar minibüslerle hastanelere taşındı. Vücutlarının çeşitli yerlerinde yanıklar bulunan 4 Suriyeli yapılan müdahalelere rağmen kurtarılamadı. 18 yaralı ise Hatay’da yanık servisi olmadığı için Adana ve Ankara’ya sevk edildi. Diğer yaralılar da Hatay’daki çeşitli hastanelerde tedaviye alındı. Yaralılarla beraber gelen bazı Suriyeliler, Esad askerlerinin kimyasal Pentagon İran’ı suçladı Dış Haberler Servisi Suriye’de muhalif güçleri destekleyen Washington yönetimi, Esad yönetimi yanlısı Tahran’a tepkisini bir kez daha ortaya koydu. ABD Savunma Bakanı Leon Panetta önceki gün Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey ile birlikte basına yaptığı açıklamada, İran’ın Şam yönetimine muhaliflerle mücadelesinde yardımcı olmak için milisler yetiştirdiğini savundu. Panetta İran’ın bu çabasının Suriye’de daha fazla ölüme neden olduğunu söyledi. Milislerin İran Devrim Muhafızları’nca eğitildiklerini söyleyen Panetta “geleceklerine Suriye halkı karar vermeli İran değil” dedi. Dempsey ise İran tarafından yetiştirilen milislerin moralleri bozulan Suriye ordusu üzerindeki baskıyı azaltmak için kullanıldığına inandığını belirtti. Suriye’ye yönelik askeri operasyon olasılıklarına ilişkin bir soruya ise Dempsey, ABD’nin Ürdün ve Türkiye ile sığınmacı akını çerçevesinde güvenli bölge yaratılma ihtiyacına yönelik olasılığı tartıştıklarını ifade etti. Dempsey, “Güvenli bölgeyle, bir çeşit uçuşa yasak bölge de olabilir ama biz tek taraflı hiçbir şey planlamıyoruz” dedi. Ankara’da basına konuşan ABD Büyükelçisi Francis Ricciardone de “tampon bölge, uçuşa yasak bölge gibi konular konuşması kolay, gerçekleştirilmesi zor konular” demişti. Suriye Devlet Başkanı Esad’ın en üst düzey danışmanı Butayniye Şaban’ı ağırlayan Çin’in resmi gazetesinde dün yer alan bir haberde, Batılı güçlerin bu ülkedeki kanlı çatışmaların sona erdirilmesine yönelik çabaları engellediği belirtildi. Yaptırımların döviz kurları, enflasyon, işsizliğin yükselmesi açısından etkileri halk üzerinde felaket oldu. Devrim Muhafızları da yaptırımlardan, ekonomikfinans ve parasal ilişkiler nedeniyle çok etkilendi. Tahran’ın İstanbulBağdat diyaloglarına girmesinin bir nedeni bu. Yaptırımların derinleşme tehdidi karşısında, İran diyaloğu kabul etti. Ancak bu yöntemle sonuç alabilmek çok uzun zaman gerektirir. “Sıfır zenginleştirmeyi” İran kabul etmez. Çinliler ve Rusların da yardımıyla uzun dönemde sadece zenginleştirme düzeyini düşürmeye razı edilir. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı UAEA denetimini kabul eder ve zenginleştirme programında daha şeffaf olmaya ikna edilebilir. Ötesi zordur. Tahran itibar kaybetmeyi göze alamaz. Yaptırım diyaloğu zorluyor 4 Suriyeli Türkiye’de öldü AKIN BODUR silah kullandığını iddia etti. Hayatını kaybeden Suriyelilerin cesetleri otopsi yapılmak üzere Adana Adli Tıp Kurumu’na sevk edildi. Özgür Suriye Ordusu, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada Esad yönetiminin İdlib ve Lazkiye kırsalında kimyasal silah kullandığını iddia etmişti. Suriye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cihad Makdissi ise rejimin elindeki kimyasal silahları sivillere karşı kullanmayacağını ve sadece yabancı güçlere karşı kullanılacağını söylemişti. Esad yönetimine karşı savaşan Yayladağı’ndaki muhalifler ise kimyasal silah türünden fosfor bombasının bir buçuk, iki ay önce Lazkiye yöresinde kullanıldığını savundu. Muhalifler, Suriye’nin Ortadoğu’daki en çok kimyasal silaha sahip ülke olduğunu vurgulayarak “Fosfor bombası özellikle akşam saatlerinde atılıyor. Beyaz balon şeklinde olan bu bomba hafif kırmızımsı bir renge bürünüyor. Yere 500 metre kadar yaklaşınca kendiliğinden patlıyor ve pudra gibi beyaz bir toz bulutu ortaya çıkıyor. Bu özellikle solunum ve iç organlara zarar veriyor” dedi. , Aralarında soğuk rüzgârlar esen Suudi Arabistan ve İran’ın liderleri, Mekke’de gülerek sohbet etti. Ahmedinejad daha sonra Cumhurbaşkanı Gül’le görüştü. (Cumhurbaşkanlığı seçimleri arkasından) Ahmedinejad fotoğraftan çıkar. Parlamento seçimlerinde zaten kayba uğradı. Son parlamento seçimlerini Devrim Muhafızları çevrelerinden olan Hamaney yandaşları kazandı. Devrim Muhafızları sadece ekonomik konular; nükleer ve petrol konularında karar almakla yetinmiyor; siyasi konularda da artık karar mercii oluyorlar. Bundan böyle dini lider onları değil, onlar dini lideri kontrol ediyor. Ahmedinejad ekibi ile Devrim Muhafızları ekibi arasında bu sebepten çekişme var. Öyle ki Devrim Muhafızları’ndan bir liderin, Ahmedinejad’ı tokatladığı dahi biliniyor. Çok pragmatik olan Devrim Muhafızları, Ahmedinejad’dan kurtularak Batı’yla ilişkiler, dış politika ve nükleer konusunda tek söz sahibi olmak istiyorlar. Cumhurbaşkanlığı’na da bu nedenle kendilerinden birini getirmek istiyorlar. Ahmedinejad fotoğraftan çıkar Mekke’de yoğun trafik Suriye’nin üyeliğinin askıya alınması kararının ele alındığı İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) önceki gün Mekke’de başlayan Olağanüstü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde konuşan Suudi Arabistan Kralı Abdullah, İslam dünyasını kastederek “Bölünme yüzünden İslam ümmetinin kanı akıyor” dedi. Kral Abdullah, İslami doktrinler arasında bir diyalog merkezi kurulmasını önerdi. 57 üyeli İİT’nin Mekke zirvesinde aralarında soğuk rüzgârlar esen Suudi Arabistan ve İran liderleri yan yana objektiflere yansıdı. İki liderin bir süre gülerek sohbet ettikleri görüldü. Zirvede Suriye’nin üyeliğinin askıya alınmasına sadece İran ve Cezayir karşı çıkıyor. Bu adımın halihazırda Arap Birliği üyeliği askıya alınan Suriye’ye bu kez dünyadaki en büyük İslami kuruluş olarak değerlendirilen İİT’den de darbe anlamına geldiği yorumu yapılıyor. Zirvede konuşan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Suriye’de yaşanan şiddet olaylarına dikkat çekerek “Bundan sonra en öncelikli yapılması gereken Esed sonrası rejime geçişin süratle gerçekleşmesi. İslam İşbirliği Teşkilatı üyeliğinin askıya alınması gerekir” dedi. Gül, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile yüz yüze görüşmeler yaptı. GülAhmedinejad görüşmesinde ağırlıklı olarak Suriye’de yaşananlar masaya yatırıldı. İki ülkenin cumhurbaşkanı da Suriye’de yaşananlardan dolayı rahatsızlıklarını belirtti. İki lider, bundan sonra yapılması gerekenler hakkında görüş alışverişinde bulundu. İsim zikretmek için henüz erken. Larijani; Hamaney’e yakın ama Larijani ailesi de Devrim Muhafızları’nın çıkarlarını temsil etmiyor. Her şey önümüzdeki yıl, Devrim Muhafızları’nın siyaset ve ekonomide kuracakları iktidar tekeline bağlı. Son parlamento seçimleri yalnız muhafazakârlar arasında geçen bir yarış oldu. İran’ın İslami rejimi bugün büyük sıkıntıda. Bu kriz ortamında reformcuların yeniden meydana çıkmasına izin vermezler. Nükleer, ekonomik ve siyasi sorunu aralarında, müesses nizam içinde çözmeye bakacaklardır. Larijani’nin adaylığı... evrim Muhafızları Hamaney ilişkisi Bu tamamlayıcı bir ilişki. Hamaney, Devrim Muhafızları olmadan yaşayamaz. Devrim Muhafızları, Hamaney’in ihtiyaç duyduğu şiddet tekelini elinde tutar. Hamaney’in iktidarını sürdürebilmek için Devrim Muhafızları’na ihtiyacı var. Ama Hamaney’in “meşruiyeti” de Devrim Muhafızları’nı ayakta tutuyor. Birlikte Ahmedinejad kampına karşıtlıkta işbirliği yapıyorlar. D eni sayfa: Batı’yla yakınlaşma arzusu 2013 Cumhurbaşkanlığı seçimleri çok önemli. İslamcı rejim Amerika’ya yakınlaşmaya çalışıyor. İslamcı rejimin kendi tarihi içinde yeni bir sayfa çevirmeye çalıştığını düşünüyorum. Rejim, Ortadoğu içi ve dışında; ABD ve Avrupa ülkeleriyle yeni ilişkiler kurmak istiyor. Çünkü çıkarları bunu gerektiriyor. Rejim, bu sebeple yeni diyaloglara girmeye çalışıyor. Y C MY B C MY B