Catalog

SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Kilisenin Skandal Günahları Katolik Kilisesi’nin “taciz ve pedofili skandalının” içyüzüyle 2000’li yıllar başında ilk kez İskoç yönetmen Peter Mullen’ın unutulmaz filmi “Günahkâr Rahibeler/Magdalene Sisters” vasıtasıyla tanışmıştık… 2002 Venedik Filmi Festivali’nde “Altın Aslan”ı kazanan film, “Aslan Vatikan’a Kükredi” başlıklarıyla anında “skandal” olmuş, Katolik Kilisesi’ne iftira atmakla suçlanan Mullen, kendisini; “Evet. Bu bir skandal” diye savunmuştu: “Ama skandal olan benim filmim değil, kilisenin günahları. Kilisenin çılgınlıklarını icat eden ben değilim, din adamları… Kilise kendi yaptıklarını gözden geçirsin!” “Magdalene Sisters”ı şimdiye dek görmedinizse mutlaka bir DVD’sini edinin. Aradan sekiz yıl geçmiş olmasına karşın, filmi kare kare hatırlıyorum. “Magdalene”, İncil’de “İsa’nın bağışladığı” bir fahişenin adı gerçekte… “Magdalene Sisters/Magdalene Rahibeleri”, ’60’lar İrlandası’nda bu adı taşıyan bir çamaşırhane zinciri işletir. Çamaşırhaneler, sözüm ona “kötü yola düşen, damgalı” kadınlara “çatı” sağlamaktadır. “Çatı” ki ne “çatı”! Rahibeler, bu “çatı altında”; “kimi evlilik dışı çocuk sahibi olduğu” için, kimi “erkeklerle konuştuğu” için, kimi er geç başına dert olacak bir “güzelliğe” ya da “zekâ engeline sahip olduğu için”; toplumdan dışlanan, evden atılan kızları barındırmakta, onları karın tokluğuna çalıştırmaktadır. Günde “on saat -elle!- karşılığında beş kuruş almaksızın çamaşır yıkayan” kızların emeğiyle elde edilen gelirler rahibelere kalır. “Magdalene Sisters” çatısında yaşayan kızlar, “lager” kurbanları gibi çorbaya talim ederken, rahibeler karşılarında yiyip içerler. Kızları soyup, (hangisinin göğsü/kalçası büyük.. vs.) sapık yarışmalar düzenlerler, saçlarını kazırlar. Yetmedi, papazlara peşkeş çekerler! Bu zulümlerin hiçbirine kızlar, ağızlarını açıp “gık” diyemez. Çamaşırhaneden dışarı adım atamaz, dış dünyayla irtibat kuramaz, aralarında konuşamazlar… ‘Papa’ya karşı çirkin ve aşağılık kampanya!’ “Magdalene Rahibeleri”ni Venedik’te “Altın Aslan” la taçlandıran süreci yakından, bire bir İtalya’dan izlediğim için, Katolik Kilisesi’nin o zaman nasıl çileden çıktığını görmüştüm. Vatikan şoka girmiş, kardinaller festivale günlerce “Bu nasıl bir cüret!” diye esip üfürmüşlerdi… Papalık, filme konu olan -baştan sona gerçek!- olayları “yalanlayamıyor” ama bozuk plak gibi ha bire “Hıristiyanlık karşıtı çevrelerin düşmanca kampanyasına maruz kaldıklarını” söylüyor; “kampanyaya alet olan festival jürisi ile film yönetmenini”, “Katolikliğin itibarına” leke sürmekle suçluyorlardı. “Magdalene Rahibeleri” çamaşırhanelerinde çalışmış gerçek bir rahibenin rol aldığı; yönetmenin doğrudan Channel 4’te yayımlanmış bir belgeselden hareket ederek beyazperdeye uyarladığı film karşısında Vatikan, sekiz yıl önce ne söylediyse, “taciz krizi” karşısında bugün aynı şeyi söylüyor: “Papa’ya karşı çirkin ve aşağılık kampanya!” Vatikan’ın yayın organı “Osservatore Romano” sayfalarında önceki gün bu sözleri görünce aklıma, “Magdelene Rahibeleri”nin arkasından yaşananlar geldi... Sekülerleşmenin zaferi “Magdalene Rahibeleri”, doğrudan “pedofili” vakalarını ele almıyorsa da, dış dünyaya geçit vermeyen kilisenin kalın duvarları arkasındaki “cinsel tacizi” tüm çıplaklığıyla sergiliyordu. Film, 1996’ya dek “açık kalan” ancak o tarihte kapatılan bir “kilise kurumunun” içyüzünü ilk kez göz önüne serdiği için böylesine “olay” olmuştu. O tarihe dek “kilise yetimhaneleri”/ “ıslahhaneler”/ “manastırlarda” bu tür olayların yaşandığı kulaktan kulağa rivayet edilse de olan biten, çarşaf gibi böyle ortalığa serilmiyordu… Ancak ne var ki ’90’lar sonunda hak aramaya başlayan “Katolik Kilisesi mağdurlarının” İrlanda ve ABD’de örgütlenmeye başlamasıyla ciddi bir dönüm noktasına gelinmiş, kilisenin karanlık sırlarını ortaya döken “Magdalene Rahibeleri” filmi, filme paralel pek çok gelişme gibi, bu kritik dönüm noktasının eseri olmuştu. 20. yüzyılın son diliminde hız alan cinsel özgürleşme, insan hakları ve sivil toplum hareketleri, internet ortamında sürat kazanan ifade özgürlüklüklerinin yaygınlaşması, “taciz kurbanlarını” dini hiyerarşi baskısı karşısında “konuşmak” yönünde ilk kez yüreklendirmiş; orada burada birbiri ardına devreye giren davalar, taciz komisyonları, TV belgeselleri, ödül kazanan filmler baş göstermişti… Bunların hepsi en kestirme ifadeyle “kilise karşısında sekülerleşen” toplumların kazanımlarıydı. Son on yılda baş döndürücü ivme kazanan bu “sekülerleşme” karşısında çağlar boyu sarsılmayan bir “iktidar” ve asırlık sırları üzerinde oturan Vatikan şimdi şaşkın. Papa Ratzinger, olanları aslında en başından beri, en yakından bilen isim… Bunu da bir başka yazıda anlatacağım. nilgun@cumhuriyet.com.tr 6 NİSAN 2010 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Özbekistan’a insan hakları çağrısı Dış Haberler Servisi - Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Özbekistan’õn insan haklarõ konusunda uluslararasõ yükümlülüklerini yerine getirmesini istedi. Özbekistan’õ ziyaret eden Ban, başkent Taşkent’te yaptõğõ konuşmada, Özbekistan’õn işkencenin önlenmesinin yanõ sõra medeni ve siyasi haklarla ilgili uluslararasõ anlaşmalarõ imzaladõğõnõ hatõrlatarak, “Şimdi bu anlaşmalarõ yerine getirmenin, tümüyle pratiğe geçirmenin zamanõ geldi” diye konuştu. Paskalya kutlamasında 3 ölü GÜMÜLCİNE (AA) - Yunanistan’da, Paskalya bayramõ kutlamalarõnda yapõlan havai fişek gösterilerinde 3 kişinin öldüğü, 4 kişinin ağõr yaralandõğõ bildirildi. Santorini adasõndaki kutlamalar sõrasõnda havai fişek depolarõnda meydana gelen patlamalarda 21 yaşõnda bir kişinin hayatõnõ kaybettiği, 2 kişinin ağõr yaralandõğõ belirtildi. Mora yarõmadasõnõn Moşohori kasabasõnda maytap yüklü bir aracõn infilak etmesi sonucu araçta bulunan 25 yaşõnda bir kişi yanarak ölürken, Girit’in Kandiye kentinde de elinde maytap patlayan 17 yaşõndaki bir genç hayatõnõ kaybetti. Sakõz adasõnda ve Argos kentindeki kutlamalar sõrasõnda havai fişeklerden ağõr yaralanan 16 yaşlarõndaki iki genç ise başkent Atina’ya sevk edilerek tedavi altõna alõndõ. Bir miting ve ABD konsolosluğunu hedef alan patlamalarda 45 kişi hayatõnõ kaybetti Pakistan’dakanlıpazartesiDış Haberler Servisi - Pakistan’õn Timergara kentinde bir siyasi parti- nin mitingini hedef alan intihar sal- dõrõsõnda 45 kişi yaşamõnõ yitirirken 100’ü aşkõn kişi de yaralandõ. Peşa- ver’de ABD Konsolosluğu’na yöne- lik Taliban saldõrõsõnda ise 4’ü ey- lemci en az 6 kişinin öldüğü bildirildi. Son dönemde Taliban’a yönelik ope- rasyonlarõnõ arTtõran Pakistan, dün ül- kenin kuzeybatõsõnda farklõ bölgelerde art arda meydana gelen kanlõ saldõrõlarla sarsõldõ. Saldõrõlardan ilki Kuzeybatõ Sõ- nõr eyaletinin Timergara kentinde Mil- li Avami Partisi’nin (ANP) mitingi sõ- rasõnda gerçekleşti. Yetkililer, bir inti- har bombacõsõnõn parti binasõ girişinde güvenlik elemanlarõ tarafõndan durdu- rulmak istenince üzerindeki bombala- rõ patlattõğõnõ açõkladõlar. Laik görüş- leriyle bilinen ve federal koalisyon hü- kümetinin ortaklarõndan ANP’nin bir- çok yerel lideri Taliban’õn hedefi ol- muştu. Bu saldõrõdan bir süre sonra ise Timegra’ya yakõn Peşaver kentinde ABD Konsolosluğu yakõnlarõnda ikisi bomba yüklü araçlarla düzenlenen 5 pat- lama gerçekleşti. Bir intihar eylemci- sinin konsolosluk binasõ yakõnõnda kendini havaya uçurduğu, ardõndan da iki araç içinde ağõr silahlarla donanõm- lõ 15 saldõrganõn konsolosluğa girmeye çalõştõğõ, Pakistanlõ güvenlik güçleriy- le militanlar arasõnda çõkan çatõşmada 4’ü saldõrgan, biri polis olmak üzere en az 6 kişinin öldüğü belirtildi. ABD Konsolosluğu saldõrõlarda Pa- kistanlõ 2 konsolosluk güvenlik gö- revlisinin yaşamõnõ yitirdiğini duyurdu. Saldõrõnõn “koordineli ve iyi organi- ze edilmiş” olduğunu belirten yetkili- ler, saldõrganlara Pakistan güvenlik güçlerinin müdahale ederek konso- losluğun içine girmelerine engel ol- duklarõnõ kaydettiler. Patlama sonu- cunda konsoloslukta hasar meydana geldiği bildirildi. AFP’deki haberde de saldõrõnõn Pakistan Tehrik-i Taliban örgütü tara- fõndan üstlenildiği duyuruldu. Örgütün sözcüsü, saldõrõnõn ABD’nin insansõz uçakla dü- zenlediği saldõrõlarõn intikamõ olduğunu ifade etti. “Daha ön- ce de açıkladığımız gibi 2800- 3000 intihar eylemcimiz var” diyen sözcü, ABD hedeflerine yönelik saldõrõlarõnõ sürdüre- ceklerini kaydetti. Bir ANP yetkilisi Taliban’õn bu kanlõ eylemlerle, güvenlik güçlerinin geçen hafta Peşaver ya- kõnlarõnda düzenlenledikleri ge- niş çaplõ operasyona misilleme amacõ taşõdõğõnõ söyledi. Bazõ yo- rumlarda da operasyonlar sonucu bölgede etkisini bir ölçüde yitiren Taliban’õn, ses getirecek eylemle- rin peşine düştüğü savunuluyor. Yargısız infaz suçlaması İnsan Haklarõ İzleme Örgütü, Pa- kistan ordusunu, “yargısız infaz ve işkence yapmakla” suçladõ. Merkezi New York’ta bulunan örgütün, ABD Dõşişleri Bakanlõğõ ve Kongre yet- kililerine, Taliban’a karşõ operas- yonlarõn yürütüldüğü Svat vadisinde son 8 ayda 200’den fazla Taliban sempatizanõna yargõsõz infaz yaptõ- ğõna dair deliller sunduğu belirtildi. Pakistan İnsan Haklarõ Komisyonu da 30 Haziran 2009’dan 22 Mart 2010’a kadar 249 kişinin yargõsõz in- faz kurbanõ olduğunu, gazeteciler ve bölge sakinlerinin, Svat’ta bulunan ce- setlerin arkasõnda güvenlik güçlerinin bulunduğu kanõsõnda olduğunu bil- dirdi. Pakistan ordusu suçlamalarõ reddederken ABD’nin konuyla ilgili İs- lamabad yönetimiyle görüştüğü ve kaygõlarõnõ ilettiği kaydedildi. İddia- larõn kanõtlanmasõ halinde ABD’nin Pakistan’a mali yardõmõnõn tehlikeye gireceğine dikkat çekiliyor. Milli Avami Partisi’nin mitingi ve ABD konsolosluğu yakınında meydana gelen patlamalarda 100’den fazla kişi de yaralandı. (Fotoğraflar: AP/REUTERS) Ülkenin kuzeybatısındaki Timergara’da bir intihar eylemcisi siyasi parti mitingini kana buladı. Saldırıda 45 kişi öldü... Peşaver’de ise art arda patlamalar meydana gelirken ağır silahlı Taliban militanlarının hedefi ABD Konsolosluğu’ydu. Pakistan güvenlik güçleriyle militanlar arasında çatışma yaşanırken olayda 4’ü saldırgan 6 kişi yaşamını yitirdi. ‘Öldürüp, delilleri yok ettiler’ Dış Haberler Servisi - Afganis- tan’daki ABD özel kuvvetlerinin bir eve düzenledikleri baskõnda üç si- vil kadõnõ kaza eseri öldürdükleri, ha- talarõnõ gizlemek için de delilleri yok etmeye çalõştõklarõ öne sürüldü. Afganistan’daki NATO komu- tanlõğõ önceki gün ABD özel kuv- vetlerinin 12 Şubat’ta Afganistan’õn doğusundaki Habata köyündeki bir eve baskõn düzenleyerek iki hamile kadõnõ, bir genç kõzõ, bir polis yet- kilisini ve kardeşini öldürdüklerini doğruladõ. Daha önceleri söz konu- su iddialarõ reddeden NATO’ya bağlõ Uluslararasõ Güvenlik Destek Gücü (ISAF) sözcüsü Tuğgeneral Eric Tremblay önceki gün yaptõğõ açõklamada “NATO-Afgan ortak kuvvetleri güvenilir bir kaynağa dayanarak bir Taliban militanını aramak için eve baskın düzenle- di. Evde kadınlar da bulunuyor- du. Askerler, silah taşıyan iki er- keğin tehdit oluşturduklarını dü- şündüler. Şimdi ise sadece ailele- rini korumaya çalıştıklarını anlı- yoruz. Olayın sorumluluğunu üst- leniyoruz ve kayıpların aileleri tarafından ebediyen hissedilece- ğini biliyoruz” diye konuştu. Afganlõ yetkililerin yürüttüğü so- ruşturmanõn bulgularõna göre, ABD özel kuvvetleri delilleri yok etmek için kadõnlarõn cesetlerindeki ve öldürüldükleri yerin yakõnõnda bu- lunan duvardaki kurşunlarõ çõkar- dõlar. Hatta yara izlerini alkolle temizlediler. İsminin saklõ tutulmasõnõ isteyen bir Afgan yetkili, baskõn günü as- kerlerin, yerel saatle sabah saat 4’ten 11’e kadar Afgan müfettişle- rin eve girmesine izin vermedikle- rini söyledi. 5 kurbandan dördünün öldüğü holün tekrar boyandõğõ ve en az iki kurşun deliğinõn alçõyla sõ- vandõğõ da iddia ediliyor. Dış Haberler Servisi - Rusya Federasyonu’nun İnguş Cumhuriyeti’nde dün düzenlenen intihar saldõrõsõnda iki polis öldü. Saldõrõnõn, intihar eylemcisinin Karabulak kasabasõnda bir polis merkezinin girişinde kendini havaya uçurmasõ sonucu meydana geldiği, olayda 4 polisin de yaralandõğõ açõklandõ. Bu saldõrõdan bir süre sonra ise aynõ bölgede İçişleri Bakanlõğõ binasõ yakõnõnda bomba yüklü bir araçla saldõrõ düzenlendi. Olayda can kaybõnõn yaşanmadõğõ bildirildi. ABD askerlerinin hamile Afgan kadõnlarõ vurduğu doğrulandõ ACI KAYBIMIZ Hemşerim, yıllarca mücadele ettiğimiz dava arkadaşım, Kadıköy Belediyesi Meclis Üyemiz Sn. NEZİH DENİZ’i kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyim. Ruhu şad olsun. Sevgili Nezih Deniz’i 7 Nisan 2010 Çarşamba günü saat 12.00’de Kadıköy Belediyesi önünde düzenleyeceğimiz tören sonrası Söğütlüçeşme Camii’nde kılınacak öğlen namazı ile sonsuzluğa uğurlayacağız. Tüm sevenlerinin başı sağ olsun. Av. Selami Öztürk Kadıköy Belediye Başkanı AÇIK OTURUM Anayasa Değişiyor! Neler Getiriyor Biliyor musunuz? Oturum Yöneticisi İlhan GÜLEK (USTKB Sözcüsü) Konuşmacılar Doç. Dr. Korkut KANADOĞLU (Yeditepe Ü. Anayasa Hukuku Öğr. Üyesi) Nazan MOROĞLU (İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği Koordinatörü) Prof. Dr. Süheyl BATUM (Bahçeşehir Ünv. Anayasa Hukuku Öğr. Üyesi) Tarih: 7 Nisan 2010 / Çarşamba Saat: 14.00-16.00 Yer: Beşiktaş Belediyesi, Ortaköy Kültür Merkezi Afife Jale Sahnesi Düzenleyen Ulusal Sivil Toplum Kuruluşları Birliği İNGUŞ CUMHURİYETİ’NDE İNTİHAR SALDIRISI