Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 MART 2009 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 CMYB C M Y B Gelecek hafta son şeklini alacak paket, iç talebi canlandõrmak için 2-3 aylõk vergi indirimini öngörüyor Sandõk için vergi de inecek Ekonomi Servisi - Krize kar- şõ iç talebi canlandõrmak ama- cõyla hükümet, başta otomotiv, inşaat ve tekstil olmak üzere ba- zõ sektörlere destek sağlanmasõ amacõyla iki ya da üç ay sürey- le katma değer vergisi (KDV) ve özel tüketim vergisinde (ÖTV) indirim yapõlmasõ üzerinde çalõ- şõyor. Yeni önlem paketi kapsamõn- da ihracata destek amacõyla Eximbank’õn sermayesi de ye- niden yükseltilecek; bu kap- samda sermayenin 1.5 milyar li- radan 2 milyar liraya çõkarõlma- sõ öngörülüyor. Reuters’a bilgi veren üst düzey bir ekonomi yetkilisi de “Gele- cek hafta son şekli verilmesine çalışılan pakette, vergi indi- rimlerinin iki ya da üç ay sü- reyle uygulanması planlanı- yor. Bu indirimle sektörlerde canlanmanın sağlanması he- defleniyor” şeklinde konuştu. Otomotivde indirim yok Yetkililer, otomotiv sektörün- de motorlu taşõtlar vergisinde bir indirimin gündemde olmadõ- ğõnõ, ancak sektöre yönelik ÖTV ve KDV indiriminin dõşõnda bir kredilendirme üzerinde çalõşõl- dõğõnõ da vurguladõlar. Şu aşamada, ekonominin da- raldõğõ ve gelirlerin azaldõğõ bir dönemde, olumlu etkisini daha uzun sürede gösterecek olan ge- lir ve kurumlar vergisinde indi- rimin gündemde olmadõğõnõn al- tõnõ çizen bir başka ekonomi yetkilisi, “Yapılacak indirimler tamamen kısa dönemde iç tü- ketimin canlandırılmasına yö- nelik olacak” dedi. Bir yetkili, konutlarda belli bir metrekare büyüklüğü seçile- rek, bir vergi düzenlemesi yapõ- lacağõnõ kaydederek, “Kesin- leşmemekle beraber KDV in- dirimi belli bir metrekarenin altında ve üstündeki konutlar için ayrı ayrı uygulanacak. Bununla konut stokunun eri- tilmesi hedefleniyor” dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yerel seçimlerde yurttaştan oy almak için her yolu deneyen AKP hükümeti, şimdi de düşük taksitlerle konut satõyor. Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafõndan 100 liradan başlayan taksitlerle 17 ilde yapõlacak 45 metrekarelik 10 bin 112 konutun satõşõ için talep toplanmaya 25 Mart’ta başlanacak. Sosyal Yardõmlaşma Genel Müdür- lüğü işbirliği ile gerçekleştirilecek pro- jeler kapsamõnda 45 metrekare büyük- lüğünde, 1 oda 1 salon inşa ettirilecek konutlar, peşinatsõz, 240 ay vade ile ve 100 liradan başlayan taksitlerle satõla- cak. Yetkililer, ihalelerde çõkan mali- yetlere göre, konutlarõn taksitlerinin 125-130 liraya kadar çõkabileceğini söyledi. Konutlarõn taksitleri, normal sa- tõşlarda her yõl memur maaşõna ve TE- FE’ye endeksli olarak arttõrõlõyor. Konutlarõn yapõlacağõ yerler ve konut sayõsõ şöyle: “Adana Akkuyu’da 752, Ankara Mamak-Kusunlar’da 1176, Antalya Çıplaklı’da 448, Ağru Su- çatağı’nda 280, Bursa Karacabey’de 36, Gürsu’da 564, Çanakkale Ke- pez’de 448, Diyarbakır Üçkuyular’da 1024, Eskişehir Aşağısöğütönü’nde 928, Erzurum Kazımkarabekir’de 456, Gaziantep Şahinbey’de 592, İz- mir Kemalpaşa’da 744, Konya Me- ram’da 688, Kilis merkezde 96, Ma- latya merkezde 360, Sakarya Koru- cuk’ta 496, Trabzon Bahçecik’te 224 ve Van Kevenli’de 800 konut.” AÇIK 2 TRİLYON DOLARA KOŞUYOR ABD’de bütçe delindi evler haczedildi Ekonomi Servisi - ABD’nin bütçe açõğõ 765 milyar dolar ile rekor düzeye ulaştõ. Hazine Bakanlõğõ verilerine göre, 30 Eylül’de sona erecek mali yõl içinde, şimdiye kadarki bütçe açõğõ 765 milyar dolar oldu. Sadece şubat ayõnõn bütçe açõ- ğõ ise 192.8 milyar dolar ile geçen yõlõn aynõ dönemine göre yüzde 10 artõş gös- terdi. ABD’nin geçen mali yõldaki top- lam bütçe açõğõ 454.8 milyar dolar ola- rak gerçekleşmişti. Obama yönetimi, ABD’nin bu yõlki bütçe açõğõnõ 1 trilyon 750 milyar dolar olarak tahmin ediyor. ABD’de geçen ay evleri haczedilen- lerin sayõsõ da bir yõl önce aynõ döneme göre yüzde 30 artõş gösterdi. Merkezi California’da olan emlak şirketi Re- altyTrac’õn verilerine göre, Fannie Mae ve Freddie Mac’õn yanõ sõra büyük bankalar JPMorgan Chase, Morgan Stanley, Citigroup ile Bank of Ameri- ca’nõn hacizleri geçici olarak durdur- masõna rağmen, geçen ay 291 bin eve haciz geldi. Böylece evleri haczedilen- lerin sayõsõ ocak ayõna göre yüzde 6 ve geçen yõl şubat ayõna göre ise yüzde 30 arttõ. Nevada, Arizona, California ve Flo- rida eyaletleri en fazla konut hacizleriyle başõ çekerken, sorun Idaho, Illinois ve Oregon eyaletlerine yayõlmaya başladõ. Devlet destekli mortgage kuruluşu Fred- die Mac, geçen yõl 50.1 milyar dolar za- rar etti. Geçen yõl hükümetten 13.8 milyar dolar destek alan şirket, 31 mil- yar dolar daha istemeyi planlõyor. KÂRI YÜZDE 12 DÜŞTÜ, CİROSU YÜZDE 19 ARTTI ABD’de şubatta perakende satışlar, son 8 ayda 7. kez düştü. Ticaret Bakanlığı’na göre önceki hafta 639 bin olan işsizlik maaşı başvurusu geçen hafta 654 bine yükseldi. Bir haftadan uzun işsiz kalanların sayısı da 193 bin arttı. Koç Holding, 2008 yõlõnõ 56 milyar TL ile kapattõ Ekonomi Servisi - Koç Holding 2008’de konsolide satõş gelirleri- ni bir önceki yõla göre yüzde 19 art- tõrarak 55.6 milyar TL’ye, faaliyet kârõnõ ise yüzde 40 artõrarak 5 mil- yar TL’ye yükseltti. Holdingin net kârõ ise yüzde 12 düşüşle 2 milyar TL’ye geriledi. Koç Holding CEO’su Dr. Bülent Bulgurlu, pek çok dünya devinin bile iflasa sü- rüklendiği ya da el değiştirmek zo- runda kaldõğõ böyle bir dönemde Koç Holding’in cirosunu arttõrma- ya devam etmesi ve yõlõ kârlõ olarak tamamlamasõnõn ardõnda erken uya- rõ sistemlerinden faydalanarak, ge- rekli tedbirleri zamanõnda almala- rõnõn önemli rol oynadõğõnõ belirtti. Koç Topluluğu olarak krizin etki- lerini özellikle 2008’in son çey- reğinde herkes gibi hissetmeye başladõklarõnõ belirten Bulgurlu, yõlõn ilk üç çeyreğindeki başarõ- lõ sonuçlarõnõn son çeyrekteki güçlükleri bertaraf etmekte önem- li katkõlarõ olmasõna karşõn kâr- larõnda önemli oranda erime ol- duğunu vurguladõ. 2008 sonu itibarõyla Koç Hol- ding düzeyinde 1 milyar dolar net nakit pozisyonu taşõdõklarõ ve döviz pozisyonlarõnõn kapalõ ol- duğunu belirten Bulgurlu, 2009’un tüm dünya için çok da- ha zorlu bir yõl olacağõnõ söyledi. Bulgurlu, şöyle konuştu: “Krizin tüm dünyadaki etkilerinin ne bo- yutlara varacağı halen belirsiz. Bu krizi sağlıklı bir şekilde atla- tabilmek için özel sektörün, hü- kümetin, sendikaların ve çalı- şanların işbirliği çok önemlidir.” THY yolcu sayısını arttırdı Ekonomi Servisi - Türk Hava Yolla- rõ’nõn (THY) ocak-şubat aylarõndaki yol- cu sayõsõ, yüzde 9 artõşla 3.1 milyona çõk- tõ. THY’den İMKB’ye yapõlan açõkla- mada, “Yolcu sayısı Ocak/Şubat 2008 döneminde 2.9 milyon iken, 2009’un ay- nı döneminde yüzde 9 artışla 3.1 mil- yona ulaşmış olup, dış hatlarda ‘busi- ness class’ ve dıştan dışa transit yolcu sayılarında da Ocak/Şubat 2008 döne- mine kıyasla sırasıyla yüzde 7.8 ve yüzde 51 artış sağlanmıştır. Yolcu do- luluk oranı 1.7 puan azalışla yüzde 66.2 olarak gerçekleşmiştir” denildi. ABD, İran gazına karşı çıktı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD, enerji hatlarõ konusunda Moskova’ya õlõmlõ, Tahran’a so- ğuk mesaj gönderdi. ABD Dõşişleri Bakanlõğõ Avrupa ve Asya İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardõmcõsõ Matthew Bryza, doğalgaz boru hatlarõnõn çeşitlen- dirilmesinin önem taşõdõğõnõ, ancak şu anda İran’õ pro- jelere dahil etmenin çõkarlarõna uygun olmadõğõnõ söy- lerken Rusya ile ilişkilerinin de yeniden düzenlen- mesini istedi. 8. Uluslararasõ Petrol ve Doğalgaz Konferan- sõ’nda konuşan Bryza, ABD Başkanõ Barack Oba- ma’nõn İran’a yönelik “yumruklarınızı açın” çağ- rõsõna karşõn İran’la ilgili yasal düzenlemelerin orta- da olduğunu ve bu düzenlemelere uymak zorunda ol- duklarõnõ söyledi. Şimşek: Birkaç hafta içinde tedbirleri açõklarõz Ekonomi Servisi - Devlet Bakanõ Mehmet Şim- şek, içeride talebi canlandõrmaya ve bankalarõn kre- di vermesini kolaylaştõrmaya yönelik iki yeni ted- bir alõnacağõnõ söyledi. CNN Türk’te katõldõğõ prog- ramda Şimşek, ekonomide alõnacak yeni tedbirler- le ilgili olarak bilgi verdi. Şimşek, iç talebi canlan- dõrmaya yönelik olarak istihdamõn yoğun olduğu sek- törlerde bazõ adõmlar atacaklarõnõ kaydetti. Mevcut durumda bankalarõn kredi vermekten imtina ettiklerini gördüklerini, bunu kolaylaştõrmak için de bir proje üzerinde çalõştõklarõnõ belirten Şimşek, “Birkaç hafta içerisinde yeni tedbirleri açıklarız” dedi. Türkiye gibi gelişmekte olan ül- kelerin sõkõntõsõnõn ise döviz likiditesi olduğuna işa- ret eden Şimşek, IMF ile anlaşma olursa muhteme- len seçimden sonra olacağõnõ vurgulayarak şöyle ko- nuştu: “IMF-Türkiye ilişkileri konusunda da IMF’den gelen bazı talepler konjonktürle uygun değil. Örneğin çapraz vergi denetimi istiyorlar, ama bu dönemle uyumlu değil. Zaten IMF ile an- laşırsak da her şey günlük güneşlik olacak anla- mına gelmiyor.” Kriz milyarderlerin servetini de vurdu Ekonomi Servisi - Amerikan finans dergisi For- bes’in dünyanõn dolar milyarderleri listesine göre, küresel mali kriz nedeniyle bu yõl geçen yõla göre dünyadaki dolar milyarderi sayõsõ azaldõ ve zenginler geçen yõla göre ‘fakirleştiler’. Derginin kõdemli edi- törü Luisa Kroll, 2008’de 1125 olan dolar milyarderi sayõsõnõn bu yõl 793’e düştüğünü belirterek, yaşa- nan düşüşün 22 yõldan beri görülen düşüşler arasõnda rekor düşüş olduğunu vurguladõ. Geçen yõlki liste- deki ortalama milyarder serveti 3.8 milyar dolayõnda iken, bu yõl bu rakam 3 milyar dolara indi. Listeye göre en çok dolar milyarderi olan ülke ABD oldu. Amerikalõ 359 milyarder sõraya girdi. Türkiye’nin de aralarõnda bulunduğu Ortadoğu- Afrika bölgesi ise 58 milyarder ve toplam 156 mil- yar dolarlõk servetle 4. sõrada yer aldõ. Listede 2007’de 36 Türk milyarder yer alõrken, bu yõl Tür- kiye’den aralarõnda Hüsnü Özyeğin, M. Emin Ka- ramehmet, Şarık Tara’nõn da bulunduğu 13 mil- yarder girebildi. Koç Holding’in 2008 mali sonuçlarõnõ değerlendiren Bulgurlu, “Küresel kriz nedeniyle pek çok dünya devinin iflas ettiği 2008’de erken uyarõ sistemlerinden yararlanarak ciroyu arttõrõp yõlõ kârlõ tamamladõk” dedi. Özellikle krizden ciddi şekilde etkilenen ve dönem dönem üretimlerine ara veren otomotiv başta olmak üzere, istihdam açõsõndan büyük önem taşõyan inşaat ve tekstil sektörlerinde KDV ve ÖTV indirimi üzerinde çalõşõlõyor. 3.1 MİLYONA ÇIKTI ‘YUMRUKLARINIZI AÇIN’ TOKİ’DEN SEÇİM ÖNCESİ KAMPANYA: 100 LİRA TAKSİTLE EV Dr. Bülent Bulgurlu