Catalog

SAYFA CUMHURİYET 25 AĞUSTOS 2005 PERŞEMBE 14 kultur(acumhuriyet.com.tr 'Bakan istifa etmelFİlker Çetin, Devlet Tiyatroları'nda yapılan görevlendirmelerin 'tehlikeli bir gidişin işareti' olduğunu söyledi. CHP'li Topuz da Koç'un istifa etmesi veya görevinden alınması gerektiğini dile getirdi ANKARA (Cumhuuiyet Büro- su) - Sanat Kurumu Başkanı Üker Çetin, D>evlet TıyatrolarTnda (DT) Lemi BUgin'in görevden alınması- nın ardından yapılan genel müdür- lük görevlendirmesinin "Daha ile- ri noktalara gideceğiıû'* vurgula- dı. CHP Grup Başkanvekili Ali To- puz, Kültür -ve Turizm Bakanı Atil- la Koç'un uygulamalanyla "Kişili- ğinden kaynaklanan sorunlan ol- duğunun anlaşıldığını" dile getirir- ken DT'de yaşanan depremin dur- duruhnası için bakanın istifa etme- si veya görevden alınması gerekngi- ni söyledi. Sanat Kurumu Başkanı Çetin, Kül- tür Bakanlığa 'nın uygulamalarının "aşamah adımlar" olduğunu dile İZMÎR'PEN TEPKİ TOBAV'dan 'Yıpratmayın' çağnsı tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Devlet Tiyatrolan Opera ve Balesi Çalışanlan Yardımlaşma Vakfı (TOBAV) îzmir Şubesi, özenle korunması gereken kültür sanat kurumlanmLZin gündelik politikalarla yıpratılmamasını istedi. Şubeden yapılan açıklamada, Devlet Tiyatrolan'nın anlaşılması güç bir uygulamayla yüz yüze bu-akıldığı belirtılerek "Yeni sezonun hazırlıklarına başlandığı bir süreçte, genel müdürün görevden alınması, yerine kurumun yasa ve geleneklerine aykırı biçimde atama yapüması hayli düşündürücüdür. Bu uygulama sonucunda açıklanan istifalar, doğal bir tepkidir" denildi. Açıklamada, sanatın, sanat kurumlannın ve sanatçının var oluşunun, özerk ve özgürlüklerine bağlı olduğu vurgulanarak "Bunlara aykırı rutum ve uygulamalar, özellikJe ulkemiz kültür ve sanatına zarar vermektedir. Böyle bir yaklaşım, Mustafa Kemal Atarürk'ün,' Sanatsız kalan bir ulusun yaşam damarlanndan biri kopmuş demektir' sözünü Uke edinmiş sanat kurumları ve bu kurumların çalışanlan tarafından kabul edilemez. TOBAV tzmir Şubesi olarak yaşanan olumsuzlukların bir an önce giderilmesini, gösterilen dayanışmanın ne anlama geidiğinin iyi değerlendirilmesini ve özenle korunması gereken kültür sanat kurumlarımızın, gündelik politikalarla hırpalanmamasını isriyoruz" görüşüne yer verildi. getirdi. Kültür Bakanlığı'nın Bılgin hakkında hazırladığı raporun açıklan- madığına dikkat çeken Çetin, "As- lında raporun açıklanıp açıklan- nıanıası çok da önemli değil. Muh- temelen, Bilgin'in amirleri tara- fından verilen emirleri yerine ge- tirmediğjne dair bilgiler yer ah- yordur. Önemli oian, olayın teme- lindeki asıl gerekçelerdir" diye ko- nuştu. "Kuruma yönelik aşama aşama giden bir hareket var" dı- yen Çetin, bundan sonra oluşacak tablonun çok iyi takip edilmesi ge- rektiğini vurguladı. Çetin şöyle de- vam etti: "Mesele herhangi bir kurumu sa- vunmak değil, bir sanat kurumu- nu savunmak. Yaşanan görevden almalar ve atamalar bu kadarla sınırlı kalmayacak ve farklı nok- talara ulaşacak diye düşünüyo- rum. Bugüne kadar alışüagelmiş kimlikteki genel müdür yerine baş- ka kimlikli bir genel müdür orta- ya çıkıyorsa farklı uygulamalar da başlayabilir. Bu, bakanlığa bir hareket alanı sağlar, istedikleri gi- bi hareket edebilirler. Bu, sanata sanatçı olmayanın müdahalesi ve sanat kurumlarının özerkliğini kaybetmesi anlamında tenlikeli bir gidişahn işareti olur." Koç saat» bomba glbl' CHP Grup Başkanvekili Ali Topuz, Lemi Bilgin'in görevden alınma ve yerine atama yapılma biçiminin ye- ni tartışmalara neden olduğunu ve köklü bir sanat kurumu olan D'Tnın tarihinde ilk defa ciddi bir bunalım sürecine girildiğini dile getirdi. To- puz, Bakan Koç'un "siyasi bir he- def güttüğünü" söyledi. DT'de bu denli bir siyasi müdaha- lenin hıç olmadığmı belirten Topuz, "Bir kurumun yöneticileri bağlı olduklan Idşiler tarafından zaman zaman değiştirilir. bunların savu- nulur birtakım gerekçeleri olur. Ancak bütün bir DT kurumunu, sanatçılanyla tedirgin eden ve kar- gaşaya yönlendiren böyle bir de- ğişikliğin altında ne olduğu henüz açıklanmadı" dedi. Konuyla ilgili olarak bir müfettiş raporundan söz edildiğini anımsatan Topuz, "Bu ra- Eleştirmenlerbirliğinden kınama Devlet Tiyatroları Genel Müdürii Sayın Lemi Bilgin'in bakan tarafından görevden alınmasını esefle karşıladık. i Devlet Tiyatrolan'nın özerk bir sanat kurumu m olduğunu. hakanlık emrinde. keyfi karaıiarın | uygıılanacağı sıradan bir şube nıüdürlüğü olmadığmı ilgililerc hatırlatmayı görev biliyorıız. Kültür Bakanlığı koltıığunda bıılunan Atilla Koç'un. 1933 ^ ^ Almanyası'nda değil. 2005 Türkivesi'nde yaşadığınıızı unutnıanıasını diliyorve ""- kendisini derhal * istifaya davet edivoruz. porların nasıl ve ne amaçla kulla- nıldığmı daha önce gördük" dedı. Topuz, şöyle konuştu: "DT'de bir deprem yaratılıyor. tşi bu nokta- ya getiren Atilla Koç her haliyle, her zaman bir saatli bomba gibi de- ğişik uygulamalarla sorun yara- tan bir adam olarak görünüyor. Böyle bir kişinin böyle bir bakan- hğa getirilmesinin Türkiye için, sanat ve kültür dünyası için bir ta- lihsizlik olduğunu görüyorum. Sa- yın Bakan'ın kişiliğinden kaynak- İanan sorunlan var, öyle anlaşılı- yor. Ama bu, köklü sanat kuru- munıuzu rahatsız eden, tahrip eden sonuçlar doğuruyor. Bu şekilde bir kargaşaya neden olan bakanı Sa- yın Başbakan değiştirmelidir. Baş- bakan konuyu salim bir kafayla değerlendirirse, Atilla Koç'un bu görevi yürütemediğini görmesi la- zım. Bu depremin durdurulması için bakanın istifa etmesi veya gö- revden alınması lazım." CHP'li Ali Topuz, Bakan Koç'un bir siyasi hedef güttüğünün belli ol- duğunu da savunurken "Zaten bu iktidar döneminde Cumhuriyet il- kelerine bağh yöneticiler uzaklaş- tırılmaya çahşıhyor. Silahh Kuv- vetler'e giremiyorlar. Onun dışın- da DT kalmıştı, herhalde onu da böyle tahrip etmeye çahşıyorlar" diye konuştu. DT. Meclls'e de taşındı SHP Îzmir Milletvekili Hakkı Akahn da DT'de yaşanan- lan TBMM Başkanlığı'na verdiğı soru önergesiyle Meclis gündemine taşıdı. Akalın. önergesinde, "Lemi Bilgin'in görevden ahnmasından sonra istifa eden yönetici sayısı ile istifa gerekçeleri nelerdir? Bakan- lığınız döneminde görevden ahnan yönetici sayısı kaçtır" sorulannı yö- neltti. DT Genel Müdürlüğü'ne ve- kâleten görevlendirmesi yapılan Mi- ne Acar'ın ise gelecek hafta düzen- leyeceği basın toplantısıyla eleştiri- lere yanıt vereceği öğrenildi. Sosyal Demokrasl Vakfı Sanata ve sanatçtya siyasi müdahale sanatı öldürür İstanbul şehir Tiyatrosu Sanatçıları Derneği Devlet Tiyatrosu geleceğini savunuyor Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç'uh bakanlıktaki kadrolaşma hareketi, kültür ve sanat yaşamımızı olumsuz etkileyen boyutlara ulaşmaktadır. Devlet Tiyatrolan Genel Müdürii Lemi Bilgin'in görevden alınmasıyla gerçekleştirilen yönetim değişikliğinin, sanatsal değil siyasi beklentilerle gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Bu yönetim değişikliğiyle, özerk bir işleyişe sahip olması gereken sanat kurumlanna müdahale edilmesini kınıyoruz. Kültür Bakanlığı örneğinde olduğu gibı, herhangi birisi bakan olabilir ama bu o kişiye, ne sanatçılan değerlendirme ne de sanatçıya ve sanata müdahale ve baskı hakkı verir. Sanata parti siyaseti kanştınhnasına karşı çıkan yönetici ve sanatçılara baskı yapılmasından \ azgeçilmesini ve Genel Müdür'ün görevine iade edilmesini talep ediyoruz. tstanbul Şehir Tiyatrosu sanatçılan, Devlet Tiyatrosu sanatçılannın haklı ve onurlu ' karşı koyuşunu sonuna kadar desteklemektedir. Devlet Tiyatrosu sanatçılan, tarihi bir anda, bu büyük sanat kurumunun varlık nedenlerini, ilkelerini, geleceğini savunmaktadır. Baskılarla, yönlendirme girişimleriyle, ele geçirme hevesleriyle kuklalaştınlmaya çalışılan bir sanat kurumunun içinden yükselen bu karşı koyuş. gündelik siyasi bürokrasinin dar ufuklu hırsı ile sanatçının uzak görüşlü erdeminin yüzleşmesidir bir bakıma. Hukuku ve meslek ilkelerini hiçe sayan bir böbürlenmenin, kuşatma, ele geçirme, yok etme içgüdülerinin karşısuıda, yalnızca meslek etiğinden güç alarak tarihi uyan görevlerini yerine getiren Devlet Tiyatrosu sanatçılan, sanat kurumlarının doğalan gereği sahip olması gereken 'sanatsal özerklik'lerini, unutulması mümkün olmayan bir sanatsal eyleme dönüştürmüştür. Devlet Tiyatroları rejisörü Can Gürzap: Sanat kendiniyönetecek kişilerde ehliyet ve liyakat arar Kültür Bakanı Koç'a açık mektup CAN GÜRZAP Ünlü tiyatro sanatçısı, yönetmen ve oyuncu Can Gürzap dün Milliyet 'te yayımladığı açık mektupta Bakan Koç 'u istifaya davet etti. Gürzap 'm mektubunu aynen yayımlıyoruz. Saym Atilla Koç. Şu anda, Devlet Tiyatrosu ile il- gili bir kitap yazmaktayım. Tam, sizden önceki hükümetin Kültür Bakanı olan Sayın tstemihan Ta- lay'ın Devlet Tiyatrosu'na ettikle- rini kaleme alıyordum ki, gazete- lerde Genel Müdür Sayın Lemi Bilgin'ı görevden aldığınızı oku- dum. Ne gariptir ki, sol bir parti- nin kültür bakanı olan Sayın Talay da Sayın Bilgin'i sanata ve kültü- re yakışmayan bir biçimde görev- den almıştı. Sağ bir partinin baka- nı olan siz de aynı üslupla görev- den aldınız Sayın Bilgin'i. Peki, biri sağda diğeri solda olan iki kül- tür bakanı nasıl oluyor da bö'ylesi- ne bir üslup birliği içinde olabili- yorlar. Onlan ayru noktada birleş- tiren nedir? Politikacı olmalan ve sanatla politikayı birbirine kanşhr- malan. Sayın Koç. Devlet Tiyatro- su, Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni kurulduğu tarihlerde, kan ve göz- yaşuıın tam olarak durulmadığı bir dönemde Büyük Atarürk'ün baş- lattığı kültür ve sanat devrimleri- nin en önemlisi olan ve 1924 yılın- da kurulan Musiki Muallim Mek- tebi'nin eğitime başlamasıyla müj- delenmişti. Terclh sanatındır' 1949 yılında çıkartılan Devlet Tiyatrosu ve Operası Yasası 'yla da kimliğini kazandı. Tek parti döne- minde çıkarılan bu yasanın en önemli maddelerinden biri, bu sa- nat kurumuna tüzelkişilik tanıma- sıdm Bu madde yasaya niye konul- muştur bilir misiniz? Tiyatro sana- nnı, politikacılann olası darbelerin- den koruyabilmek için. Sanat po- litikadan bağımsızdır. Sanat ken- dini yönetecek kişilerde ehliyet ve liyakat arar. Şu soruyu kendinize hiç sordu- nuz mu? Bence aslmda, atanan bü- tün kültür bakanlannın aym soru- yu kendilerine sormalan gerekir. Soru şu: Beni neden bu makama ge- tirdiler? Çok kültürlü bir kişi oldu- ğum için mi? Tiyatroyu, operayı, baleyi çok iyi bildiğim için mi? Müzik konusunda engin bir bilgi- ye sahip olduğum için mi? Hayır! Parti içi dengeler nedeniyle orada bulunmaktasınız Sayın Koç. O za- man sizin göreviniz, bu kurumla- n sanatsal sekteye uğratmak yeri- ne, sanatı zenginleştirmek, geliş- tirmek ve daha ileri görürmek için belirli ortamlan ve olanaklan ha- zu-lamak ohnalıdır. Bu nedenlerle de "Tercihim kadın müdür" de- me hakkımz yoktur. Tercih tiyatro sanatınındır. Tiyatro sanatı da ken- disini yönetmesi için bu işi en iyi yapacak kişileri ister. Önüne gele- ne Devlet Tiyatrosu Genel Müdür- lüğü ya da Devlet Tiyatrolan Baş Rejisörlüğü verirseniz tiyatro sana- tı büyük darbeler alu". Geriler ve sa- nat olma özelliğini kaybeder. 'Bilgin son derece başarılı bir genel müdürdü' Birkaç gün önce görevden aldı- ğuıız Sayın Lemi Bilgin, bence son derece başanh bir genel müdürdü. Tek kusuru, sizin, genel müdür yet- kilerini hırpalayan, tiyatroyla uyum sağlamastna imkân olmayan tepe- den inme isteklerinizi yerine getir- memesidir. Ve böylece de Sayın Bilgin aduıı tiyatro tarüıine pınl pınl harflerle yazdırmıştır. Yukanda, "bence" dedim. Bel- ki beni tanımıyorsunuzdur. Ben 37 yıldn- Devlet Tiyatrosu kadrosun- da, oyuncu, yönetmen. çevirmen. tiyatro müdürii ve hoca olarak gö- rev yapmış bir sanatçıyım. 'Son derece sancılı bir dönetn' Ve o Lemi Bilgin, Sayın Istemi- han Talay'm Devlet Tiyatrolan'na getirdiği problemleri, aklı, çelebi- liği, bilgisi, yetenekleri ve liyaka- ti ile ortadan kaldırmış bir genel mü- dürdür. Ve maalesef sayenizde, şu anda Devlet Tiyatrosu son derece sancılı bir dönemin eşiğindedir. Yıllarca büyük emek verilerek bugünlere getirihniş olan Türki- ye'nin bu en büyük sanat kurumu- nu zedelemeye, yaralamaya hakkı- mz yoktur. Bakın, o koltuğa kimler otur- muş: Muhsin Ertuğrul, Cüneyt Gökçer, Ergin Orbey, Turgut Özakman, Bozkurt Kuruç, Lemi Bilgin. Bu isimlerden birine liya- katsiz diyebilir misiniz? Ve bu ki- şilerin siyasetle hiçbir ilgileri ohna- mıştm Siyasetle ilgileri, tiyatro sa- natma müdahale etmek isteyen si- yasileri ve o siyasileri tiyatronun içine sokup, kendi hırslarını tat- min etmek isteyen ve hasbelkader Devlet Tiyatrosu kadro- sunda yer almış bir iki ki- fayetsiz muhterisi, güç- lerinin yettiğince tiyat- rodan uzak tutmak ça- balan olmuştur. Şimdi r sizden bir ricam var. Lütfen makam odanız- da kendi kendinizle baş başa kalın ve ken- dinize şu soruyu sorun, "Benim burada ne işim var' Ceva-bmı kendiniz ver- meye çalı- şın. HÎNDÎSTAN'IN MÜCADELESİ Aamir Khan 'dan 'bağtmsıdık savaşıy MUMBAI (AFP) - Bollyvvood'un ünlü erkek oyunculanndan Aamir Khan ve ülkesi için büyük anlam taşıyan bir film bugünlerde gösterimde. Hindistan'ın Ingiliz yönetimine karşı verdiğı bağımsızlık savaşımını konu alan film 'Thi Rjsing: Ballad of the Mangal Pandey." Geçen cuma günü Ingilizce \e Hintçe olarak gösterilmeye başlanan filmde. olaylar, halk kahramanı Mangal Pandey'ın çe\Tesinde gelişiyor. Pandey, 1857'd'e Ingiliz koloni yönetimine karşı ilk belli başlı hareketlerden birinde yer almış bir isim. Filmde Pandey'i canlandıran Khan, "Bu role 18 ay hazırlandım, fiziksel görüntümü de Pandey'e benzetmek için yakıcı güneşin altında saatler geçirdim" diyor ve ekliyor: "Basit bir er olarak içinde yer aldığı lngilizler tarafından yönetilen ordudan ayrılma ve karşı hareket oluşturma cesaretini göstermiş, Pandey'in yaşamı beni çok etkiliyor" 500 milyon Ruble'ye (11.5 milyon Dolar) mal olan filmde, Rani Mukherjee ile Toby Stephens da rol alıyorlar. Ingilizlerin "Kanh îsyan" olarak adlandırdığı bu olay, Hindistan halkı için bağımsızlık savaşımının ilk nüvesi olarak görülüyor. ollywooddan Ketan Mehta'nın yönettiği film, geçen ay Locarno Film Festivali'nde de gösterilmış, çeşitli eleştiriler almıştı. Yılın En İyi Filmi Boş EV • Kültür Servisi- Uluslararası Eeleştirmenler Birliğı'nın (FIPRESCI) geleneksel 'Yılın En iyi Filmi' anketinin sonuçlan belli oldu. Ağustos 2004 ile Temmuz 2005 tarihleri arasında gösterime giren filmlenn değerlendirildiği ankete, dünyanın her yerinden 300 üye sinema yazan katıldı. Türkiye'den Atilla Dorsay, Esin Küçüktepepınar, Cem Altınsaray ve Engin Ertan gibi sinema eleştirmenlerinuı de oy verdiği anket sonucunda ülkemizde "Boş Ev' adıyla gösterilen 'Bin Jip', en iyi film seçildi. Güney Koreli yönetmen Kim Ki Duk'un fihnı "Boş Ev", daha önce de Venedik Film Festivali'nde Gümüş Ayı, Valladolid Film Festivali'nde Altın Başak ödüllerine değer görülmüş, Türkiye Sinema Yazarlan Derneği'nce de 'Yılın En iyi Üçüncü Filmi' seçilmişti. Filmin yönetmeni Kim Ki Duk'un eylül sonunda Antalya'da yapılacak 1. Uluslararası Avrasya Film Festivali'ne konuk olması bekleniyor. hönü Üniversitesi Resim Yanşması • ANKARA (ANKA) - tnönü Üniversitesi, genç yeteneklere fırsat tanıyarak sanat ortamına katkıda bulunmak amacıyla ulusal düzeyde bir resım yanşması düzenleyecek. Konusu "serbest" olacak yanşmaya sanatçılar tarzlanna uygun yağlıboya, akrilik ve çeşitli tekniklerle yapacaklan çalışmalarla katılabilecekler. Yanşmaya katılmak isteyenlerin, 2 Kasım 2005 tarihine kadar üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi'ne elden veya posta ile çalışmalanm teslim etmelen gerekiyor. Alacahöyük kazılarına ek ödenek • ÇORL'M {XX) - Çorum Valısı Hüseyın Poroy, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Alacahöyük örenyerinde bulunan Hitit Barajı'mn bakım ve onanmı için 100 bin YTL ek ödenek aktanldığını söyledi. Alacahöyük ören yerlerinde kazı çalışmalanm yürüten Ankara Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aykut Çmaroğlu Kültür ve Turizm Bakanlığf ndan gönderilen ödenek sayesinde tarihteki en eski barajlardan biri olarak bilinen Hitit Barajı'nın yeniden canlandınlmasına çahştıklanm ifade etti. Amaçlannın, baraja işlerlik kazandırarak yöre haUamn hizmetine sunmak olduğunu da sözlerine ekledi. Karşıyaka Festivali İZMİR (AA) - îzmir'in Karşıyaka ilçe belediyesi tarafından, 1-4 Eylül 2005 tarihleri arasında 'Karşıyaka Festivali' düzenlenecek. Festival kapsammda, Ibrahim Tatlıses ve Sertab Erener'in konser vereceği. Rıdvan Dihnen, Tanju Çolak gibi eski futbolculann da "şöhretler maçı' yapacağı bildirildi. Karşıyaka Belediye Başkaru Cevat Durak, düzenlediği basın toplantısında, festivalin îzmir ve Karşıyaka'yı, kültür ve sanat açısmdan ön plana çıkaracağını. Izmirlilerin 4 gün boyunca kültür, sanat ve spor etkinlikleriyle keyifli vakit geçireceğini söyledi.