Catalog

13 EYLÜL 2004 PA2ARTESİ CUMHURİYET SAYFA |\_ |J f_j J_ \J x \ kuttur(5 cumhuriyet.com.tr 15 HAYATIN ÖTE YAKASI FERİDU1V ANDAÇ Salvatfor Dali 100 yaşında • VENEDİK (AFP) - Salvador Dali, doğumunun yüzûncü yılında Venedik'te düzenlenecek bir retrospektif sergiyle anıJacak. Sergi, bugünden başlayarak 16 Ocak'a kadar Palazzo Grassi'de görülebilecek. Aralannda Vatikan, Belçika, Brezilya, Israil, Meksika, Amerika'nın da bulunduğu 15 ülkedeki 130 müze, özel koleksiyonlar ve kültür merkezlerinden getirilen 300 yapıt sanatseverlerle buluşacak. Palazzo Grassi'nin 36 odasını kaplayarak 4 bin metrekareye yayılan sergide en büyük yapıt, ressamın 1933 tanhli ve yaklaşık beş metre uzunluğundaki 'Venüs'ün Rüyası' adlı çalışması. En küçük yapıt da vesikalık bir fotoğraf büyüklüğündeki, 1927'de çekilen 'Mayolu Ana Maria Dali' adlı fotoğraf. Yemten Dufciıea • Kültür Servisi - Dulcinea, bugün 7. kez sezona merhaba diyor. Yeni sezonunu 'Pick-up' adlı toplulukla açan Dulciena, birçok yenilikle karşımızda. 2002 yılında kurulan Pick-up, ilk defa Beyoğlu Hayal Kahvesi'nde izleyicinin karşısına çıktı. Repertuvan tamamen cover parçalardan oluşan topluluk, günümüzün pop ve R&B parçalarının yanında 70'lerin funk ve R&B'lerini de seslendiriyor. Ebru Yazıcı 'nın vokalistliğini yaptığı topluluk dinleyicinin keyifli saatler geçirmesini sağlamayı amaçhyor. Mercury Ödülleri verildi • LONDRA (BBC) - Glasgowlu müzik topluluğu Franz Ferdinand ilk çıkış albümüyle bu yılın Mercury Müzik Ödülü'nü aldı. Franz Ferdinand, ödülü alabilmek için The Streets, Joss Stone, Amy Winehouse, The Zutons gibi isimleri geride bıraktı. ödül Ingiltere veya îrlanda'da yıl içinde piyasaya sürülmüş en iyi albüme verilirken piyasa uzmanlan, gazeteciler ve sanatçılardan oluşan jüri, ödül alacak eseri belirlerken yapıtın elde ettiği satış başansından çok, yaratıcılığa ve özgünlüğe önem verdiklerini belirtti. Franz Ferdinand topluluğunun üyeleri ödülü almaktan dolayı mutlu olduklannı belirtirken yanşmaya katılan diğer topluluklann da en az kendileri kadar bu ödülü hak ettiklerini söylediler. Topluluk yanşmadan elde ettiği gelirle Glasgovv'da genç yeteneklerin müzik çahşmalannı sürdürebileceği bir merkez oluşturacak. Mercury Müzik Ödülleri 2004'e aday gösterilen diğer isimlerse The Streets - A Grand Don't Come For Free, The Zutons - Who Killed... The Zutons, Amy Winehouse - Frank Keane - Hopes and Fears, Snow Patrol - Final Straw, Basement Jaxx - Kish Kash, Joss Stone - The Soul Sessi Ons, Belle & Sebastian - Dear Catastrophe Waitress, Jamelia - Thank You, Robert Wyatt - Cuckooland, Ty - Upwards'dı. Mevtana, Chicago Tribune'de • NEW YORK (AA) - Chicago Tribune gazetesi, Mevlana'nın hayatı, öğretileri ve bu öğretileri simgeleyen sema gösterisine geniş yer verdi. Mevlana'nın hayatını anlatan gazete, Mevlana'nın "Allah'la buluşmak için ölümden sonrasını beklemeyen bir manevi öğretiyi izleyen sufiler arasında büyük takipçisi bulunduğunu" kaydetti. Chicago"da çarşamba günü düzenlenecek sema gösterisini hazırlayan Hakan Berberoğlu ve semazenlerle yapılan söyleşilere de yer veren gazete, Mevlana'nın büyük bir Türk hümanisti olduğunu belirtti. Gazete, geçen yıl yine Chicago'da yapılan sema gösterilerinden sonra pek çok izleyicinin, bu öğreti hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istemesi üzerine, bu yıl, gösteriler sonrasında Loyola Üniversitesi'nden bir profesör tarafından konu hakkında bir de konferans verileceğini belirtti. Dokunan günün sessizliğindeJohann Sebastian Bach'ın 'fug'lerinin ağulayıcı bir yanı var. Kalemımin ucu kâğıda do- kunduğunda onun ezgilerinin tutsağı kesildiğimi hissederim. Karşımdaki sonsuzluk denizin- den acılar okyanusuna açılınm. Belleğim söngün ateşleri alev- lendirir. Gezginiyimdir sözcük- lerin o an. Sesten renge, renkten biçime, biçimden kokulara, ko- kulardan düş havuzlanna gider gelirim. Kapanan bir dünyada, bürün evrenin kıpırtısı gelip bu- lur beni. Kâğıtlardan elimi çekip kale- mimi bir yana bırakınca, bu kez de kendime yol arkadaşı kıldı- ğım yazarlanmla başlayan dilleş- memde, müzik bize eşlik eder... Yazı ile müzik arasındaki ilin- tiyi düşündüğünde, en çok Bach, Mozart, Tchaikovsky, Beetho- ven, Chopin, Vivaldi, Bocceri- ni, Sibelius, Haçaturyan'ın be- nim için besleyici kaynak oldu- ğunu görmüşümdür. Yenl bir dll kurabHmek... Genelde yazmak eylemi önce- si/süresL sonrasında yola çıkılan bestecilerin bestelerinin farklı yorumlannı dinlerken; daha çok yaratıcı yazılanmda bir atmosfer yaratmada baskın olduklannı gözlemişimdir. Bu anlamda müzik, yazı dün- yamın ivdirci gücü olduğu kadar; sağaltıcısıdır da... Ruh dinginliği denilen şeyi, ka- panma düşüncesinin getirdiği bir an'lık travmatik durumu ezgile- rin tınısında kavrarsınız. Çözül- me sağalmayı, sağalma da yüz- leşmeyi getirir... Kapanma ve yazma düşüncesi- nin yalnızlık labirentlerine ge- reksindiği an'larda müzik, uzak durduğunuz dış dünya ile aranız- da bir köprü olabiliyor. Bu da, benim için değişkenli- lik durumu yaratmaktansa; yeni bir dil kurabilmenin ışıltısını ge- tirir... Işte o an'da, "Yazmadan edemiyorum"un çizgisini yaka- lamışsınızdır. Bu duygu-düşünce yolculuğu- \ , ekildiği kıyıda hayatın nabzını dinleyen 3> Vüs'at O. Bener'in yanı başındaydı müzik. Onu anlatan ses, renk, biçimdi... Atmosferdi hatta! Hangimiz yaşayabilmek sannsında o türden kapanmaları göze alabiliriz? Bir başınalık duygusunun sırdaşı demek bile az müzik için... mun bir yansıması/eşlik edeni olarak görebileceğim; yazdıkla- nyla aramızda benzersiz bir dil düşünce/duygu bağı kurdu- ğum Vüs'at O. Bener'in Anka- ra'daki yazıevine adım attığım- da; o kapanma durumunu yaşa- yan ustamla yüzleşmek çok şey anlatmıştı bana... Çekildiğı kıyıda hayatın nab- zım dinleyen Bener'in yanıbaşın- daydı müzik. Onu anlatan ses, renk, biçimdi... Atmosferdi hat- ta! Hangimiz yaşayabilmek sann- sında o türden kapanmalan göze alabiliriz? Bir başınalık duygusunun sır- daşı demek bile az müzik için... Onun Buzul Çağının Virüsü romanını anımsarsanız eğer; bir yazann dünyasında müziğin ne anlama gelebileceğini çıkanrsı- nız. Gene bir kış günüydü, o kuy- ruluktaki yazıevının kapısını ara- ladığımda. Mızıkalı Yürüyüş kıtaba dönüşmüştü sonunda. Ondaki Beckett'vari tavn anla- maya çalışıyordum. Anlatısında saklı duran ironisi yüziine vur- muştu sanki... Anılar/anıştırma- larla örülü o anlatısmın bendekı yansılarından kopmamış, söze, bırakılan yerden devam ediyor- muşçasına, başlamıştık hemen- ce... Kınlgan gülümseyişinde acı- nm izlerini bulurdunuz. Çok sö- ze gelmez; önce, kendini ti'ye alan edasına bakarak, söz ışığı bulmaya çahşırsınız o yüz yüze kalışınızda. Ondaki derleyici, iç sızlatan bakış beni her dem sar- salamıştır. Müziğe ya- kın duruşunda da o ka- panarak yazma duygu- sunu bulurum. Bener'in ürküntüsün- deki ironi, dahası kara mizah hayatın ağusunu anlatır. Hayata karşı te- dirgindir, kaygılıdır. Çö- zülmenin, yozlaşmanın, çöküntünün, yabancılaş- manın farkına vardıkça; yazmak iyice zorlaşır o- nun için. "Acıdan acı be- ğen" demektir bu bir bakıma... Hayatın nabzının attığı yer Dipte durarak üstteki çalkantı- lann sarsıntısını dinleyen Be- ner'in gününe rastgelmişseniz eğer; müzikten söz eder. O virü- sü Erhan Bener'den aldığını im- ler, yazıyı umursamaz görünür, dünyanın ötesinde gibi durur. Oysa yazdıklanna baktığınız- da; bir tür hayatın nabzının on- da/orada attığını göz- lersinız. Süzer, damıta- rak yazıya dönüşrürür gözlemevine girenleri. "Kendi payıma yaz- mak ayrı bir işkence konusu" der demesine de; yazıyı günün aynası görmek istemediğinden bu sıkıntısını öyle dile getirir, kanunca. Vüs'at O. Bener'le her yan yana geldiğimde, yazdıklanyla baş başa kaldığımda dokunan gü- nün sessizliğini dinlerim. | Sözcüklerinin tınılarıyla ezgi- ' lerin dilini dokur bakışlarım. Türkçeyi onda yeniden öğreni- rim, müzikle yol alarak yazının dilinin nasıl kurulabileceğini onunla düşünmeye başlanm bir j kez daha... OKUMA ÖNERILERI * Vüs'at O. Bener: Yapıtlarının tümü Yapı Kredi Yayınlan 'nca vayımlanmaktadır. Buzul Çağının Virüsü, 2004, 217 s.; lhlamur Ağacı- İpin Ucu, 2004, 166s.; Mızıkalı Yürüyüş-Kara Tren, 2004, 172 s.: Siyah-Beyaz, 2003. 86 s.; Dost-Yaşamasız, 2003, 268 s.; Bay Muannit Sahtegi'nin Notlan,2003, 81 s.; Bir Tuhaf Yalvaç, Norgunk Yayıncıhk, 2004. 221 s. * Semih Gümüş, Vüs 'at O. Bener: Kara Anlatı Yazarı, Adam Yayınlan. 2000, 137 s. * Gilles Deleuze-Felbc Guattari, Kafka: Minör Bir Edebiyat İçin, Çev.: Özgür Uçkan-Işık Ergüden, Yapı Kredi Yayınlan. 2000, 126 s. BELLEK KUTUSU "Yalnız öykünün tentel özelliği şu, özlemi bir noktaya getirirsiniz ve düş kırıklığıyla karşılaştırırsımz. Öyküde vuruculuk vardır, şok vardır. Bu nedenden dolayı, öyküye eğilimi olan kişilerin çoğunda burukluk, kırgınlık göze çarpar, bulamamışlık vardır." Vüs 'at O. Bener I Süreyya Evren ve Stephan Kurr'un küratörlüğündeki 'Zihnini Kilitle' başlıklı proje Kreuzberg'de sergileniyor İstanbul'dan Berlin'e sanat köprüsüKültür Servisi - Berlin Kreuzberg'deki sox36, 'Lock Your Mind' (Zihnini Kilitle) başlıklı 'Berlin-lstanbul' tasansını ağırlıyor. istanbul'dan Süreyya Evren ve Berlin'den Stephan Kurr'un küratörlüğünü yaptığı tasannın Istanbul ayağının sergileri de, Apartman Projesi'nde yer alıyor. Bu tasan çerçevesinde, 1-12 Eylül tarihleri arasında Mustafa Erdem Özler'in 'Teslim Ol' adlı çalışması galeride yer aldı. Sokakla doğrudan ilışkili ikı mekândaki serginin Berlin ayağında, Özler'inkinden sonra Borga Kantürk, Ahmet Öğüt ve Serkan Özkaya'nın ortak çalışması yer alacak. Uç sanatçının 'tsimsiz' adlı çalışması, 15 Eylül - 15 Ekim tarihleri arasında sergilenecek. Serginin Istanbul ayağında ise Susanne Bosch'un 'Hiçbir Yere Gidememek* başlıklı çalışması 29 Eylül - 10 Ekim arası her gün saat 20.00'de 10 dakikalık gölge oyunu olarak, Mari Brellochs'un 'Gülümseme Ofısi' 13 Ekim - 20 Ekim 2004 tarihlerinde, her gün 18.00 - 21.00 arası, Jn. Ulrick Desert'in 'Metamorphoses Subiimes5 işi 27 Ekim - 7 Kasım 2004 arası, Maria Linares'in 'I Ching Consulting' adlı işi de 10 Kasım - 17 Kasım 2004 tarihlen arasında yine her gün 18.00 - 21.00 arası Apartman Projesi'nde yer alacak. Berlin Işlerl Özler, 'Teslim Oi'un ilk aşamasında, eski tarihli Amıanya günlük Kafkas Kültürleri Festivall Borusan Füarmoni 'den Kars konseri 'Zihnini Kilitle' başlıklı tasannın Berlin ayağında yer alan Mustafa Erdem Özler'in 'Teslim OV adlı çalışması. gazetelerinin sayfalanyla sergi alanını kapladı ve orada, yeni bir dükkân açılacakmış izlenüni yarattı. Ve kaydedilmış bir ses, farklı vurgularla Ahnanca 'Teslim Ol: Aufgabe' sözcüğünü tekrarladı. Iş, 'Teslim Ol'un farklı anlamlannı bir arada kullandı. Kantürk, Öğüt ve Özkaya da vitrini Hermes paketleme kâğıdının kopyalanyla kaplıyor. Istanbul'da serigraf baskı yöntemiyle hazırladıklan kâğıtlan, sanatçılar, birer birer numaralandınyor ve bu kez alanda lüks bir dükkân açılacakmış gibi bir izlenim oluşturuluyor. Iki iş de önyargılarla, beklentilerle ve onlarla kurulan ilişkilerle oynuyor. içerlk hakkında... Sanatçılann açıklamasına göre, 'Lock Your Mind' (Zihnini Kilitle); popüler slogan 'Free Your Mind'ı (Zihnini Özgürleştir) tersine çeviriyor ya da özgürleştiriyor! 'Zihnini Özgürleştir', kişisel ya da toplumsal herhangi bir özgürlükle ilişkısi olmayan bir slogan olarak ınsanın karşısına çıkıyor. Ve tek yaptığı da, bizi daha da çaresiz ve bağlantısız bırakmak oluyor... Orta Avrupa ile Güneydoğu A\Tupa arasında yeni köprüler kurmak ya da sadece bu mahalleyle şu mahalle arasında önyargılar ve sabit kimliklerin ötesinde köprüler kurmak için zihinlerimizi kilitlemeye karar verdiklerini söylüyor sergiyi tasarlayan ve katılan sanatçılar... Kültür Servisi - Kars'ta 24 - 26 Eylül tarihleri arasında düzenlenecek olan '2. Kars Kent Kurultayı ve Kafkas kültürleri Festivali' kapsamında Borusan tstanbul Filarmoni Orkestrası, şef Gürer Aykal yönetiminde Ani harabelerinde konser verecek. Festival kapsamında aynca, Devlet Opera ve Balesı, Çek Cumhuriyeti, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'dan halk dansları topluluklan da gösteriler sahneleyecek. Borusan Istanbul Filarmoni Orkestrası vereceği konserde, Muammer Sun, Ferit Tüzün, Bülent Tarcan gibi önemli Türk bestecilerinin yanı sıra Çaykovski, Brahms, Sibelius, Mozart ve Beethoven'in de eserleri seslendirilecek. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'mn desteğiyle uluslararası bir kimlik kazandı. 24 - 26 Eylül tarihleri arasmda gerçekleştirilecek olan festivalde konserler dışında müzik-şiir dinletisi, söyleşiler ve 'Kültür ve Turizm Merkezi Olarak Kars',' Kafkasya Ülkelerinde Kültürel Etkileşim', ' Kafkasya'da Enerji Politikaları', 'Kafkasya ve Kars' konulannda oturumlar düzenlenecek.