Catalog

SAYFA CUMHURİYET 20NİSAN2004SAU 10 D I Ş H A B E R L E R dishab(5 cumhuriyet.com.tr KAVŞAK OZGEN ACAR Medyamız Povvell'a haksızlık yaptı Yakın ve Ortado- ğu'da tek "laikr" ve "demokratik" ülke TCirki- ye"dir. Yunanistan i l « Is- rail "demokratik" olmak- la birtikte "laik" değiller- dir. Yunan anayasasının 1. maddesi devletin " O t o - doks Cumhuriyet" o l d u - ğunu öngörür. Israif "de Yahudilik inançlan örve çı- kar. Dünyadaki tüm Islam ülkeleri içinde tek "laik, demokratik olan ve c:um- huriyet ile yönetilen " ül- ke yineTürkiye"dir. Kimi- lerinde krallar egernen, tümünde şeriat ya&alan geçerlidir. "Demokrasi" ise tartışma götürür. Türkiye Cumhuriye-ti'nin 81 yıllık yapısının t e m e - linde, "aydınlanma", "çağ- daşlaşma"dan nasibini al- mış Mustafa Kemal Wta- türk ve arkadaşlarnnın Türk halkına layık gördük- leri devrim yasaları ystar. Bunlardan biri de "krM-kıyafet" ya- sasıdır. Izmir-Denizli'de komutanla- nn valilere gönderdil^leri yazılar, bu yasaları anımsatmaya yöneliktir. Türkiye çeşitli ülkelerden devlet ve hükümet başkanlannın ziyaretlerine sahneolmakta, bizim yöneticilerimiz de çeşitli ülkelere grtrnektedirler. Ya- bancı ülketerden gelen konuklann eş- lerini çoğunlukla Batı ya da "ulu- sal" giysileri ile görüıyoruz. "Islami cumhuriyet" olan Pakistan ya da Bangladeş gibi ülkel-erin lider eşle- Semra Sezer Emine Erdoğan rini "ulusal" sarileri içinde -dınsel değil- tanıyoruz. Kara Afrika'nın Müslüman lider eşlennde bile sıkma- baş görmüyoruz. Türkiye'nin komşulann- dan başlaytp Kuzey Afrika ülkelerinden Okyanusya'ya değin tüm Islam ülkelerin- de Cumhurbaşkanı, kral, başbakan eşleri için arşivi taradık. Ortadoğu'nun "ço- keşli" kral ve emir eşleri- nin fotoğraflarına ulaşa- madık. "Eşarplt" Libya Devlet Başkanının eşi dı- şında, tüm Islam ülkelerde lider eşlerinin başlan açık- tı. Bu resimlerden bir da- ha anladık ki şeriat yasa- larının geçerli olduğu, laik ya da demokratik olma- yan, hatta krallığın egemen olduğu ülkelerin hiçbirin- de "kadının başını örtme- s/ gibı dinsel bir zorunlu- /u/c"yoktu, hele "tesettür- lü sıkmabaşlı" bir siyasal Suriye Devlet Başkanı'nın eşi Esma Esad Ürdün Kraliçesi Raina Azerbaycan Cumhurbaşkanfnın eşi Mihriban Aliyev Pakistan Devlet Başkanı'nın eşi Sehba Müşerref 'İ ^ H Mısır Devlet Başkanı'nın eşi Suzan Mübarek Fas Kralı'nın eşi Selma uyduruk giyiniş biçimi hiç yoktu. Aydın bir öğretmen olan Cumhur- başkanı Ahmet Necdet Sezer' ın eşi Semra Hanım ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Ha- nım'ın tesettürlü sıkmabaşı kıyaslanı- yordu. Son aylarda Islam ülkelerin- den gelen bayan konuklardan sonra bu kıyaslamanın çapı genişledi. Emi- ne Hanım'm giysileri "u/usa/" değildi. Islam ülkelennın yönetıci eşlennın giy- sileri ise "dinsel" değıldı. Laik, de- mokratik, cumhurıyetle yönetilen bir ülke başbakanının eşınin ne ıdüğü belırsız giysileri, ıç bu- rukluğu ve üzüntüyle konuş- malara yansır oldu. Başta Cumhuriyet gaze- tesı yazarlan olmak üzere medyamızda ABD Dışışlerı Bakanı Colin Povvell'ın "Bü- yük Ortadoğu" planını ve "ılımlı Islam" kavramını tez- gâhlarken yaptığı konuşma tepkı çektı: "Türkiye ve Pa- kistan 'da olduğu gibi, birül- kede Isiami cumhuriyet o/a- bilir. Anayasal düzen içinde kalma koşulu ile şenatyasa- sı, Kuran yasası uygulanabi- lir. Islamiyet ile demokrasi- nın biriikteyaşamamalan için hiçbir neden yok. Nedenbir Islam ülkesi, demokratik Tür- kiye gıbı demokratik, Islami Türkiye gibi, bir Islam ülke- si olmasın." Bence yazariarımız tep- kileri ile Powell'e haksızlık yaptılar! Anımsarsınız! Be- yaz Saray'da Bayan Bush. Emine Hanım'a çay ikram ederken, bir ara Başkan George W. Bush, berabe- rindeki birkaç kişi ile çay içilen odaya girerek, Çan- kaya'da kabul görmeyen Emine Hanım'a "hoşgeldi- niz" demişti. VVashington sakinleri Emine Hanım'ın çizdiği "Islam cumhuriyeti imajı"n\ görmüşlerdi. Belle- ğine kazınan bu imajın dı- şına çıkıp farklı konuşma- sını Povvell'dan nasıl bek- leyebilirsiniz? Bu konuya girerseniz "şeyine şeyetti- ğimin şeyi" sözleri ile ağzı- nızın payını alırsınız. Annan planı çeviri seferberliği Kadim dostum Fikret Otyam geçenlerde Kıbns konusundaki yazısında, "Sayın Başbakan Erdoğan.' Annan Planı'nın tümünü okuduğunuza Allahınız, peygamberiniz, Kuranınız, namusunuz, şerefiniz üzerine yemin eder misiniz?" diye soruyordu. Otyam'ı dikkatli bilirdim. Ingilizce bilmeyen Erdoğan planı nasıl okusun ki? Kaldı ki 42 yıldır tanıdığım usta Otyam biraz sabırsızdır. Bak Otyam! Kıbns'ta halk oylamasına dört gün kaldı. Şu anda Dışişleri Bakanlığı 9 bin sayfalık planı, fasikül fasikül olarak yabancı ülkelerdeki Türk büyükelçiliklerine gönderdi. Bir dost diplomat, gönderdiği bir iletide, yurtdışındaki diplomatların işi gücü bırakıp planı Türkçeye çevirdiklerini yazmış. Hele o çeviriler bir bitsin, halkoylaması yapılsın, kazıklar KKTC ve TC'ye girsin ondan sonra Başbakanımız becerisini tarih sayfalannda okur! Taşra kafa, dar kafa, boş kafa Zeugma konusunda bir "ka- fa " edebiyatıdır gidiyor. Sa- yın Kültür veTurizm Bakanı Erkan Mumcu, Gaziantepli aydınlan "taş- ra kafalı" olmakla suçladı. Meslek- taşım Yalçın Doğan, Bakan'la yaptığı telefon konuşmasından sonra, görüşlerini almadığı Gazi- anteplilere "dar kafalı" dedi.. Ney- mış NATO doruğuna gelecek dev- let başkanlanna Zeugma mozaik- leri gösterilemeyecekmiş. Sorunun özüne girmeden, de- neyimli bir gazeteci olduğunu san- dığım Doğan'ın dikkatine birkaç noktayı getirmek isterim. Terör korkusundan dolayı liderierin mü- ze gezmeyip Istanbul'dan bir an önce aynlmak istediklerini Dışiş- len Bakanlığı'ndan öğrenebilirdi. Is- teyenlere, şimdiye değin görme- dikleri, iki imparatorluk müzesi olan Topkapı Sarayı ile Istanbul Arkeoloji Müzeleri gösterilse da- ha iyi olmaz mıydı? Neden istan- bul Arkeoloji Müzeleri gösterile- mez? Doğan'ın pek çok kapalı bö- lümü olan müzeyi ilk firsatta ge- zip kimlerin "darkafalı"olduğunu görmesini dilerim. Osmanlı'nın Topkapı Sarayı'nda, Roma'nın mozaiklerini göstermeyi anlamak güç. Kaldı ki liderleri Top- kapı Sarayı'na götürmek bir başka tehlike! Sarayın itfaiye aracı bile bo- zuk! Ayrıca, liderierin eşliğindeki yüzlerce medya ve güvenlik ordu- su ile bu mozaikler nasıl izlenebilir? Unutmamak gerekir 800 metre ka- reyi bulan bu 40 mozağin çoğu yer- de sergılenecek. Itiş kakış içindeki bir ordunun bu mozaiklerin üzerin- den yürümesı kim önleyebilir? Mes- lektaşım bunları düşünemeyenlere genelde "boş kafa" dendiğinı ben- den daha iyi bilir. Elmek: oacar@superonline.com Fax:0312.442 79 90 İspanya'nın yeni başbakanı, askerlerin en kısa sürede geri çekilmesi için talimat verdi Madrid'de Irak bayramıDış Haberler Servisi - İspanya'nın gö- reve yeni başlayan başbakanı JoseLuis Rodriguez Zapatero, Irak'taki İspanyol askerlerinin "nıümkün olan en kısa sü- rede" geri getirilmesi için talimat verdi. ispanyol halkında sevinç yaratan bu ka- rar uluslararası alanda da yankı yaptı. Karann açıklanmasının ardından Is- panyollar, ellerinde banşın sembolü gökkuşağı renkli bayraklarla, başkent Madrid'in en önemlı meydanı Puerta del Sol'da toplandılar. tspanya'yı Irak Savaşı'na sokan Halkçı Parti'yi (PP) eleştiren göstericıler, "Banş, adalet". "Irak'a özgüriük", "Askerler Mad- rid'e" sloganlan attılar. ÜVENLÎK SORUNU Bremer: Dış destek zorunlu • ABD'li yetkili, son haftalarda Irak'ta yaşananlan. ülkenin güvenliği için dış yardıma ihtiyaç duyduğunun kanıtı olarak gösterdi. Dış Haberler Senisi - Irak'takı ABD'lı sıvil yöneticı Paul Bremer, Irak güvenlik güçlerinin, yönetımınin de\Tedıleceğı 30 Hazıran'a kadar ülkede gmenlığı sağlayabılecek konumda olmadıklannı söyledi. Bremer, öncekı akşam yaptığı açıklamada, Irak hükümetının "egemenüği sağlayacağı 30 Haziran'a kadar" tehdıtlere karşı koyamayacaklannın açık olduğunu söyledi. Son 2 haftada meydana gelen olaylann, Irak'ın hâlâ güvenlik tehditleriyle karşı karşıya bulunduğunu belırten Bremer. bu durumun dış yardıma ihtiyaç olduğunu gösterdiğini kaydetti. Bremer. "Bu ay başında demokrasi düşmanlannın. ülkenin birçok kesiminde Irak polisine ait karakoUan istila ettigini. kamu binalannı ele geçirdiğini" belirterek Irak güçlerinin onlan durduramadığını söyîedi. ABD ordusundan yapılan bir açıklamada da Irak'ta 4y başından ben meydana gelen çatışmalarda toplam 104 ABD askerinin öldüğü bildirildi. Diğer yandan Irak'ta, yeni ordunun komutanlığına Sünni bir Kürt getirilirken genelkurmay başkanı Sünni Arap, yardımcısı ise Şii Arap olarak seçıldi. Irak Savunma Bakanı AH Abdülemir ADavi tarafından yapılan açıklamada, ordu komutanlığına ve savunma bakanı başdanışmanlığına Sünni Kürt kökenli General Babekir El Zebari'nin (57), yeni ordunun genelkurmay başkanlığına Bağdatlı Sünni Arap kökenli General Emir El Haşimi'nın (58), genelkurmay başkanı yardımcılığına ise Şii Arap kökenli Korgeneral Daham El Assal'ın atandığı kaydedildi. • Zapatero'nun açıklaması Ispanya'da sevinç yarattı. Başkentte toplanan îspanyollar, "Irak'a özgürlük" sloganlan attılar. Ülkeyi savaşa sokan Halkçı Parti, karann ülkeyi terör saldınsına daha açık hale getireceğini savundu. Şii lider Sadr ise karann ardından îspanyol askerlerine saldınlmaması çağnsı yaptı. Gösteriye Komünist Birleşik Sol (RJ) partisi lideri GasparLamazares, sinema yönetmeni EliasQuerejeta ile çeşitli is- panyol sinema sanatçılan da katıldı. Seçimleri kazandıktan sonra, "BM Irak'ta kontrolü eline alan bir karar al- mazsa İspanyol askerleri görev süreleri- nin dolacağı 30 Haziran'da ülkelerine ge- ri dönecek" açıklaması yapan Başbakan Zapatero, görevi resmen de\Talıp yemin etmesinin ardından askerlerin en kısa zamanda eve dönmesi için Savunma Ba- kanlığı'na talimat verdi. Zapatero, BM'nın Irak'ta denetimı üstlenerek bu ülkede kalma koşullannı karşılayacağı bir durum görmediklerinı söyledi. İs- panyol lider, ülkesinin Irak'ın ıstikran için desteğinin süreceğını kaydetti. •ASKERLER MADRİDE' - İspanya, Irak ta 4'ü asker, 7'si istihbaratçı olmak üzere 11 kayıp verdi. Madrid'de 191 kişinin öldüğü bir terör saldınsının ardından askerlerin geri dönmelerini iste> r enlerinoranı\Tİzde72'\ > e>TİkselmiştL(Fotoğraf: REUTERS) Irak'ın Drvanıye ve Necef kentlerin- de Polonya birliklerinın komutası altın- da 1300 askeri bulunan ispanya hükü- metinin bu karan. PP dışında parlamen- todaki tüm partilerin desteğini aldı. Hükümeti kuran Sosyalist Işçi Parti- si'ne dışandan destek veren partilerden yapılan açıklamalarda Zapatero'nun tu- tumu, "memnuniyet >erici bir karar" olarak değerlendirildi. tktidarda iken İspanya'nın Irak sava- şına girmesi karannı alan PP ise "Uhıs- lararası terorizm, bu karan kudayacak" değerlendirmesi yaptı. PP liden Mari- ano Rajoy, ^Askerlerinçekilmesi terorizm karşısmda tspanya'yı güçsiiz kılıyor" sözlenyle ülkenin "güvensiz" bir hale gel- dığını savundu. Irak'ta son dönemde ışgal kuvvetle- rine karşı savaşan Şıı lider Mukteda El Sadr ise milis güçlenne İspanyol asker- lerine saldırmamaları çağrısı yaptı. Sadr'ın sözcüsü Kais El Hazali şöyle konuşru: "İspanyol güçleri Irak halkına karşı saldırganca davranışlarda bulun- madıgı sürece, Irak'tan çekilinceye ka- dar tspanyol biriklerinin güvenliğinBi sag- lanması çağnsmda bulunuyoruz. Irak'ta asker bulunduran diğer ülkelere de ts- panva'vı örnek almalannı \e askerleri- ni korumak için çekümelerini isthoruz." Asker çekme tak\ imiyle ilgili açıkla- ma yapılmadı. ispanyol medyası 15 gün ila 1 aydan, hükümete yakın kaynaklar ise 50 günden söz ediyor. 4 Bizi zerre kadar etkilemez' ispanya Dışışlen Bakanı Miguel An- gel Moratinos, Iraktan çekilme karan- nın İspanya-ABD ilişkilerine etkı etme- mesi gerektiğini söyledi. tspanya'nın tercihine saygı duyulması gerektiğini \wgulayan Moratinos, Irak'taki yeniden yapılanma sürecine desteklerinin süre- ceğıni belirtti. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, ispanya'nın bu karannın Washington'ı şaşırtmadığı, karann koordinasyon için- de uygulanmasının umulduğu kaydedil- di. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice da karann koalisyon güçlenne etki etmeyeceğıni savundu. Avustralya Başbakanı John Howard da bu durumun kendilerini "zerre kadar" etkılemeyeceğını söyledi ve "Persone- limiz, kendilerine verilen görev tamam- lanuıca\a kadar Irak'ta kalacak" dedi. Kuşaldar boyu sürecek! New York Times: Dünyanın bir yıl öncesine göre çok daha tehlikeli bir yer haline geldiğini düşünen uzmanlara göre terörle mücadele uzun yıllar devam edecek NEVV YORK(AA)- ABD'nin etkili ga- zetelerinden New York Times. terorizm yayıldıkça dünyanın çok daha tehlikeli bir yer haline geldiğini, El Kaide'nin bu konuda yalnız olmadığını yazdı. "Dün- yanın bugün bir yıl öncesine 10 Eylül 200l'e, hatta Soğuk Savaş yülanna göre daha mı tehlikeli olduğu" yönündeki so- ruya terör uzmanlanrun "evet" yanıtını ver- diğini belirten gazete, uzmanlann bunun nedenlerini şöyle sıraladığını kaydetti: -İslamcı teröristJeri harekete geçiren Irak'ın ABD taranndan i^gali daha faz- la terör grubunun kitle imha silahlan el- de etme çabası \e yerel terörist gnıplann ürmanan şiddetejiemlerL" En iyımser te- rör uzmanlanna göre bile "terörie mü- cadelenin nesiOer boyu sürecegini" yazan gazete, dünyada bölgelere göre terör fa- aliyetlerine de yer verdi. Amerika krtası: Kolombiya'da şidde- tin temel aktörlerini köktendinc i mili- tanlar değil, Marksist gerillalar ve es- kiden devletle bağlan olan sağcı milis- ler oluşturmakta. Avrupa/Afrika: Geçen ay Madrid'de dü- zenlenen saldınlar, Avrupa'nın da El Ka- ide'nin hedeflen arasında yer aldığını is- patladı. El Kaıde Avrupa'da Kuzey Ame- rika'da olduğundan çok daha derin kök- lere sahip. Fas, El Kaide'nin takipçileri için hem bir hedef hem bir eylem üssü. Ortadoğu: Irak'ın işgalinden bu ya- na saldınlann ardı arkası kesilmiyor. Orta ve Güneydoğu Asya: Afganistan hükümeti hâlâ Taliban ve El Kaide'nin tehdidi altında. Pakıstan da "terörle" mü- cadeleye çağnlıyor. Endonezya \e Fili- pinler'de El Kaide güçlü bir zemine sahip. "animarka Prensi Joachim, dün Cumhurbaşkanı Sezer ile görüştü. Joachim. Türkiye'nin AB kriterlerini yerine getinnesini takdirle izlediklerini belirterek "Çok yakmda Türkiye'nin AB'ye üye olacağına inanıyoruz" dedi. Önce Danimarka, ardından Belçika ve Hollanda... Türkiye'ye 6 prens 9 akııu ANK4R\ (CumhuriyetBüro- su) - A\Tupa Bırlıği ile ılışkile- rinde kritik bir süreç yaşayan Türkiye, monarşı ile yönetilen ül- kelenn kraliyet ailelerinın tem- silcilerini konuk ediyor. Dani- marka Prensi Joachim 'ı ağırla- yan Türkiye. ıleriki günlerde de Belçika ve Hollanda prensleri- ni konuk edecek. Belçika Veliahdı Prens Phi- Bppe'nin 2-6 Mayıs, Hollanda Veliahdı Prens WTDem Alexan- der'ın da 22-25 Mavıs tanhlen arasında Türkiye'de olmaları beklenıyor. Danimarka \e Hol- landa'daki hükümetlerin Türki- ye'nm AB üyeliğine sıcak bak- madıklan biliniyor. Bu nedenle bu ülkelerle üst düzey temaslar önemlı bir fırsat oluşturuyor. 'Yaünmlar sürecek' Danimarka Prensi Joachim. dünkü temasları kapsamında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile görüştü. Joachim, da- ha sonra da dış tıcaretten sorum- lu Devlet Bakanı KürşatTüzmen ile biriikte Türkiye-Danımarka Iş Forumu'na katıldı. Joachim burada yaptığı konuşmada. Tür- kıye'nin AB knterlenni yerine getirmesini takdirle izledikleri- ni belirterek "Çokyakmda Tür- kiye'nin AB'yeüye olacağına ina- nıyoruz" dedi. Danimarka ka- mu ve özel sektörünün Türki- ye'deki yatınmlannı sürdürece- ğini anlatan Joachim. özellikle enerji ve çevre sektöründe yatı- nm yapacaklannı bildirdi. BUSH KABİNESİNDE KRİZ Cheney ile Powell birbirine küs mü? Dış Haberler Servisi - ABD Dışişlen Bakanı Colin Po- weU'ın Irak'ın işgalinin geti- receği olumsuzluklarla ilgili şüphelerinin Bob\Voodward tarafından kaleme alınan bir kitapta yer ahnası, Beyaz Sa- ray'ı temelinden sarstı ve Baş- kan George Bush kabinesı içinde ciddı bir krizin patlak vermesme yol açtı. Olayı manşetine taşıyan New York Times gazetesine göre kitap, Irak yüzünden sı- kıntıda olan Bush kabi- nesinde yer alan Povvell açısından da sorun oluş- turuyor. Powell'ın öne sürdüğü çekıncelerin "SakhrıPtonı" adlı kitap- ta son derece aynntılı şe- kilde yer almasının kuş- kulara yol açtığına dik- kat çeken gazete. "Po- well'ın muhalifleri, ABD Başkanı'nın aleyhine bi- le olsa, Powell'ın, ne ka- dar uzakgörüşhi olduğu- nu kanıtlama çabası içi- ne girdiği kanısındalar" ifadesıne yer verdi. Ha- bere göre, kitabın yayım- lanmasından sonra, Bush ye- niden başkan seçildiği tak- dirde Povvell'ın bakan olarak kalmayacağı öne sürülüyor. Washington Post yazan Woodward, kitabında, Irak savaşı öncesinde. Başkan Yardımcısı Dkk Cheney ile kaygılan bulunan Powell'uı, kavga derecesine varan ölçü- de tartıştığmı ve artık bu iki yetkilinin, mecbur kalma- dıkça birbirlerine hitap et- mediğini belirtiyor. YİNE HAÇLI SEFERİ 1 ABD Başkanı George Bush'un, "terorizme karşı başlattığT kampanya, yine "Haçh seferi"ne benzetildi. Başkan Yardımcısı Dick Cheney'nin seçim kampanyası başkanı Marc Rackot'un Florida'da yeni kampanya çalışanlanna gönderdiği bir mektupta, Bush, "Terorizme karşı küresel bir Haçh seferine h'derlik ediyor" diye övüldü. Racicot, amacının Bush'un Afganistan ve Irak'takı başanlan vurgulamak olduğunu söyledi.