Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAıTA
+
CUMHURİYET 24 OCAK 2004 CUMARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
AÇI
MUMTAZ SOYSAL
Mevsim Kaçamakları
EKONOMİDE ve polrtıkada en yapılmayacak, yapıl-
dığızaman tepkı uyandınp destek kaybettırecek ışlen yap-
mak ıçın kollanan aylar vardır Yazın temmuz ve ağus-
tos, kışın da aralık ve ocak
Yazı anlamak kolay Tatıl, denız ve gezme mevsımıdır,
ınsanlann aklı dınlenıp eğlenmektedır, ılgı ve dıkkat cıd-
dı konuların uzağında kalır
Aralık ve ocak ıse, kışın en sert fırtına ayları Aralıkta
Ulker, Karakış ve Gundonumu, ocakta Zemhen ve hele
şu gunlerde yaklaşmakta olan Ayandon fırtınaları, yol
kesen, dam uçuran, gemı batıran Bu aylarda ınsanlar mev-
sımın sertlıklerıyle boğuşur, yolda kalan tıpıden kaçan,
denızdecan derdıne duşenın ekonomıyle, polıtıkayla uğ-
raşacak halı yoktur Yapılmayacaklan yapmak ve dıkkat-
lerden kaçırmak ısteyenler ıçın bundan daha lyı bır mev-
sım olamaz Galıba, yasa çığneyıp yasak olanı yapmak
peşınde olanlar ıçın de oyle
Tam bır hafta once, yuksek tırajlı gazetelerden bırın-
de haber kılıkJı bırreklâm Gerçı, sayfadakj "kutu"nun
pek gorunmeyen bır koşecığınde en kuçuk puntoyla "Bu
bır ılândır" yazıyor ama, başlık oyle değıl "Duşuk kat-
ranlı sıgaratann daha azzarartı olduğunu zannetmeyın"
dıyor başlık Tıryakı olup da zaran azaltmak ıçın bazı
markalan tercıh edenler, ıster ıstemez ılgıyle okuyorlar
"Ultra lıght", "üght", "Medıum" ve "Mıld" ıbarelen-
nın kullanıldığı sıgaralann ya da duşuk katranlı dığer mar-
ka sıgaralann sağlığınız açısından daha az zararlı oldu-
ğunu veya sıgara ıçmeyı bırakmanıza yardımcı olacağı-
nı duşunmemehsınız dıyebaştayan'naber" bırtakım açık-
lamalarla devam edıyor Paketler uzennde belırtılen kat-
ran ve nıkotın rakamlan hıç onemlı değılmış, ıçınıze çek-
tığınız mıktariar nasıl sıgara ıçtığınıze, dumanı ıçınıze çok
çekıp çekmedığınıze falan bağlıymış
Ama, sağlığınızı kollayan bu "hayırir satırian okurken,
hattâ daha oncesınde, gozunuz "haber"\n altındakı "şır-
ket" adına kayıyor Dunyanın en buyuk sıgara şırketlenn-
den bınnın adı bu Hem de, ozelleştırme ıhalelenne katı-
lıp TEKEL'ın satışından pay çıkarmaya çalışan bır şırket
Dupeduz, bır sıgara reklamıyla karşı karşıyasınız Ya-
nı, bır yasa ıhlalıyle
Insan sağlığını korumak ıçın çıkanlan bır yasa gereğı,
bu ulkede, ne tarz olursa olsun, sıgara reklamı yasaktır
Bu reklamdakı gıbı "Zararsız sıgara dıye bırşey yoktur,
endışenız varsa sıgarayı bırakmalısınız" gıbı "suret-ı hak-
tan" soz\er ıçersede
Hele başka şeyler de okumanız ıçın sızı "web sıtesı "ne
davet edıyorsa
TEKEL ıhalelenne gıren obur şırketler bakımından "Re-
kabet Kurumu"nur\ kurallanna aykınlık da ışın bır değı-
şıkyonu Başka konulardadayaşandı Kıyısından koşe-
sınden başlayan boyle çığneyışler sonucunda yasalar ya-
lama olur yasaklar gulunçleşır
Sağlık Bakanlığı'nın, ılgılı kurumlann ve savcılıklann
dıkkatıne
SevgiliUğur...
Y urdun duşmanlardan kurtanlması ve temızlenmesı ıçın vannı yoğunu ortaya koyan,
bu uğurda se\e se\e kanını ve canını \eren yoksul halkm yazdığı destan, o donemde
tanhın akışını değıştırdığını, Gazı Paşa'nın etrafinda kenetlenmış, ınanmış ınsanlardan
oluşan "Kalpaklı Kuvayı Mıllıyecılenn" yerlı \e >abancı duşmanlara karşı vatanı
savunduğunu, bmbır muşkılatla laık cumhunyetı kurduklanıu bılırdm Onu koruma v e
yuceltme gorevını yuklenenler ıse senın deyımınle "kalpaksız kuvvacıdır" Bence
Uğur sen, gerçek bır Kalpaksız Kuvayı Mıllıyecıydın
Prof. Dr. R. Kazim T Ü R K E R Ankara Umv Tıp Fak E Oğr L\esı
B
ır 24 Ocak daha geldı ve ara-
dan geçen 11 yıla karşın ha-
lenbırsonuçyok AJçakbırsu-
ıkasta kurban gıtmen. Turkı-
>e'yı gozyaşlanna boğdu. en
\enmlı çağında bızden kopanldm Sen,
durust \e yureklı kalemı ıle mılyonlann
kalbınde taht kurmuş bır araştırmacı yazar-
dın Odun \ermez bır Ataturkçu olarak
Turkıye'nın her yonden gehşmesı ve uy-
gar ulkeler duzeyıne ulaşmasmın ancak
Ataturk devrim ve ilkelerine sahip çıkmak-
tan geçtiğini soylerdın
Yurdun duşmanlardan kurtanlması ve
temızlenmesı ıçın vannı yoğunu ortaya ko-
yan, bu uğurda se\e se\e kanını ve canını
veren yoksul halkın yazdığı destan, o do-
nemde tanhın akışını değıştırdığını, Gazi
Paşa'nın etrafında kenetlenmış, ınanmış
ınsanlardan oluşan "Kalpaklı Ku\ayı \fü-
Byecilerin'' yerlı \e yabancı duşmanlara
karşı vatanı savunduğunu, bınbır muşkılat-
la laık cumhunyetı kurduklannı bılırdm
Onu koruma ve yuceltme gorevını yuk-
lenenler ıse senın deyımınle "kalpaksız
kHvvaadjr". Bence Uğursen, gerçek bır Kal-
paksız Kuvayı Mıllıyecıydın
Kurtuluşun ardından yapılacak olan dev-
rımler tçın yol gostencı olarak büımın be-
nımseneceğını gosteren şu sozler ıle orta-
ya konmuştur "Dumada her şe\ için, u>-
garfak içiiL, Ueriemek ıçin, ozgur vaşam için
en gerçek >ol gösterici bilim \e fendir. Bi-
lim ve fen dışında yol gösterici aramak gaf-
lettir. cehalettir \e dalalettir. Bilim ve fen-
nin peşinden gıdenier benim manevi nıi-
rasçun olabilirler." Gunumuzde tankatçılı-
ğı ozleyen. dergâh ve zavıyelenn canlan-
masını ısteyen, şeyhlerden medet ve mu-
cıze umanlar yanı dını somurenlenn, bu
sozlen ve yaşanan olağanustu surecı hıç an-
lamadıklan aşıkâr "Din elden gküvor" soz-
len. geçmışte ve bugun sıyasal kazanç el-
de etmek ısteyenlenn en onemlı sılahı ol-
muştur Ataturk ılke ve devnmlen ıle la-
ık cumhunyetten odun vermeyenlen "la-
iktikvobazT olarak nıteleyecek denlı de ıle-
n gıdebılmışlerdır "Din elden gküyor" soy-
lemı "türban" ıle ozdeşleştınlmıştır Tur-
ban nedır7
Herhangı bır sozlukte bunun
cevabınıbulmakmumkundur Turban, er-
kek Hındulann başlanru ortmek ıçın kul-
landıklan bır tur başlıktır Bu bılgıye rağ-
men turban neredeyse"gerçekMüslüııuın
kadırUaruT ınançlannın bır gostergesı ola-
rak takılmazsa olmaz bır sımge halıne ge-
tınldı Bır sıyası sımge halıne gehnlen tur-
banı. analanmızın taktığı başortusunden,
başlarına doladıklan yazmadan veya ehram-
dan ayn tutmak gerektığıne ınanıyorum
Koparttıklan v aveyla ıle bu grubun "tür-
ban yobaa" nıtelemesını hak ettığını du-
şunuyorum Son gunlerde Turkıye Buyuk
Mıllet Meclısı'ndekı unıformalı Ataturk
resmının kaldınlması gereklıhğı konusun-
da ortaya atılan goruş ılgı çekıcıdır Done-
mın en buyuk lıderlennın takdınnı kaza-
nan, hatta "dâhi" olarak mtelenen Ataturk
ıçın Muhammed Ali Cinnah, "MazJum
milleüer adına onünde saygıDe eğüirinıT
' de-
mıştır Asken ve sıyası başanlan ıle ulke-
yı kurtaran, Cumhunyet'ı kuran, tam ba-
ğımsız Turkıye ıçın çalışan, bırçok açıdan
dunya sıyasetmın yonunu değıştıren Gazı
Paşa ya yonelık bu kotu duygulan anlamak
mumkun değıldır Bu aymazlığın gunun
bınnde "resmi kurum ve kuruluşlardaki Afa-
türk resimleri indirilsin, park ve nıevdan-
lardaki hevkelleri kaldınlsın" demek boyu-
tuna ulaşabıleceğınden endışe duyuyorum
Se\ gılı L ğur keşke bu olaylan senın yo-
rumunla, Göziem'de o\aı^ abılseydık Ay-
dınlıklar ıçınde yat
Uğur Mumcu'nım Romanı
M. Emin DEGER
U
ğur Mumcu nun
yaşamseruvenı-
nı,"Lğurlar Ol-
sun! Bir DevTİmcininÖy-
küsü-l"ı (*) okuyup bı-
tırdığımde, "tyi ki yaz-
mışsın Sevgı Ozel" de-
dım Evet lyıkıyazmış,
çunku bu kıtap salt Uğur
Mumcu'nun yaşam seru-
venı değıl Onun yaşa-
mını etkıleyen, bır baş-
ka deyımle Ugur'u Uğur
yapan bır donemın de
belgeselı olmuş
Bu çalışma sıradan bır
bıreyın değıl. ınançlı v e
bılınçlı bır Kemalıstın,
kendını ve kalemını Turk
Devnmı'ne adamış bır
ornek yazann duzenle
kavgalı, ama Cumhunye-
tın temelı ulusal devn-
mın savunucusu bır ay-
dmın yaşamoykusuyse,
yaşamının her noktası-
nın bılınmesı, yalnız onu
sevenlenn değıl, sevme-
yenlenn de ılgı alanında-
dır Yazar bu çalışmada
onu her yonuyle anlat-
mayı duşunerek yola çık-
mış, onunla ılgılı her şe-
yı değerlendırmıştır Bu
çalışmada en çok zaman
alan, Mumcu nun yuz
bınlerce sayfa tutan du-
şunce ve savaşım dun-
yasını anlatan yazıları
olmuştur Kırk kıtaplık
yuz bınlerce sayfalık ya-
zılaruıın okunması, on-
lan yaratan felsefenın v e
dınamıklennın saptan-
ması demektır Bunun
ıçın de onun yetıştığı or-
tamı ya da ortamlan an-
lamak ve anlatmak ge-
rekmıştır
Insanoğlu, once aılesı-
nı, sonra yakın çevTesı-
nı aşabılıyorsa, ulkesı ve
dunyanın değışım ruz-
gânnın etkısı altında ye-
tışır, dahası gun gelır bu
etkıleşım karşıhkhlaşır
Uğur'un o meşum olay-
la aramızdan aynlmasın-
da, toplumu duşuncele-
n ve kalemıyle etkıleme,
dahası yonlendırmesının
neden olduğu yadsına-
bıhr mı
9
Yakın arkadaşlanndan
Taner Berksov (Prof )
"Lğur'un butun toplu-
mun vaşanunda onemli
birver alacağnu duşüne-
mezdik" derken bu ger-
çeğeparmakbasıyor Iş-
te bu aşamayı elde etmış
bır ınsan, artık toplumla
ılışkısınde karşılıklı etkı-
leşım ıçınde demektır
Lğur Mumcu kalemıyle,
sozlenyle toplumu etkı-
sı altına alabılen bır du-
şunur ve yazar olduğu
ıçın kımı guçlenn hedef
tahtasına oturtuldu
Çunku Uğur, ıçınde
vaşadığı toplumu. bırev. -
lennı. duşunce v e eylem-
lennı Turkçenın gucunu
de kullanarak etkıleyen
bır yazardı
Bır yazın sav aşımcı-
sıydı Bır yazar eğergoz-
lernlenne, bılgılenne, an-
latım gucune dayanarak
ınsanm ya da bıreyı ol-
duğu toplumun sorunla-
nnı nesnel ve ulusal ol-
çulerle ele alıyor v e top-
lumun sorunlanna ışık
tutabüıyorsa, kımı çevre-
lenn hedefı olmuşsa v e
bu Uğur Mumcu'ysa ya-
şamının hıçbır evresı gor-
mezden gelınemez Yaz-
mak bır yazann savaşı-
mında kalemını yennde
sılah gıbı kullanmak de-
mektır Bu ustalık ışıdır
bılgı, becen ve yurek ışı-
dır Hele sorunlan bır de
ulusal dava olarak ele
alır. Cumhunyet v e Turk
Devnmı dennlığıyle ku-
caklarsa Uğur ve onun
gıbılenn yaşamı, bır nok-
tadan sonra artık yalnız
yakın çevresının değıl,
etkısı altına aldığı her bı-
reyın ılgı alanındadır O
ınsan artık toplumun se-
sıdır Dahası kalemıyle
ve duşuncelenyle başka
çevrelen de huzursuz
edıyorsa. bu yonuyle de,
genış bır çevrenın ılgı
odağına yerleşmıştır
Boyle bır kışılığı ku-
caklayan toplum, onun
yaşamının hernoktasını
bılmek ıster Uğur Mum-
cu'nun bu toplumdakı
yen, sonsuza uğurlandı-
ğı gun vığınlann sevgı
selındekı ınsammızın
bayraklaşan duygulan,
sonrakı yıllarda da hep
ozlemle anılışı duşunul-
duğunde. salt bır yazar
olmanın otesınde toplu-
mun vıcdanı sayılacaktır
Boyle bır kışılık, toplu-
mun sorunlannı, yurek-
lı bır ses olarak haykı-
ran bır yurtsev er, cunihu-
nyetçı, Ataturk devnmı-
nın yılmaz savunucusu
olarak toplumun yalnız
belleğıne değıl yureğıne
de kok salmıştır
Bu nıtelıklen taşıyan
bır kışılığı yazarken, onu
bu noktaya getıren yaşa-
mının her evTesını bıl-
mek, toplumun hakkı de-
ğıl mıdır'' Bır başka de-
yışle, onu Uğur Mumcu
yapan, yaşamının tumu
değıl mıdır
9
Şu halde
boyle bır ınsanm yaşa-
moykusu, yaşadığı do-
nem v e o donemın evre-
len yok sayılarak yazıla-
bılır mı9
Bu kıtapta yazar ye-
nnde bır deyımle, ığney-
le kuyu kazarcasına tı-
tızlıkle çalışmış, yahıız
Uğur'un değıl bır donem
Turkıyesı'nın sosyal, sı-
yasal, ekmsel belgesını
sunmuştur okuruna'
(*) Sevgı Ozel Uğurlar Ol-
sun' Bır Demmcımn O\-
kusu, Bılgı Yaunevı Bınn-
cıBasım YenıDızgı Se\-
gı Ozel 4
ANMA
Canımız, her şeyimız, olgun ve hoşgöriilü insan
AYSEL BAYKAL'ın
AnK.4T(CHPISTA\BlLESKISE\ATÖRÎ)
Yolundan avrılmadığı Hakk'a kavuşmasından
bu yana elem \e hasretle bir yıl geçti.
Anma: 25.01.2004 Saat: 11.00 Kabri başında
Topkapı Mezarlığı - Anıt Mezar arkası
Dua: 25.01.2004 Saat: 14.30 Evinde
PENCERE
Uğur'suz Bir Kış...
Eskı şaırler mevsımler uzenne şııryazarlardı, Or-
han Seyfî'nın okuida ezberledığımız "Kış" adlı
manzumesınden bırkaç dızeyı zaman bellekten sı-
lemedı
"Dışarda yorgun adımlar, çalındı sonra kapım
'Acep gelen bu zaman kım'?' dedım, gıdıp açtım
Görunce kalbımı oynattı bır küçuk lerzış
Ganp çehrelı asırdîde bır dervış
Elınde buzdan asa, koltuğunda bır ney var
Omuzlannda uzun, bembeyaz uzun saçlar"
Pekı, kım bu ıhtıyar?
Kışi
Eskıden kış zamanın koşullarına gore kapıyı ça-
lardı, odun ve komur sobasına dayalı Istanbul'da
tramvayla ışıne gelıp gıden şehırlı ıçın bıreglencey-
dı, karlar altındakı toprak damında tezek yakan
koylu ıse beyaz dunyasına dunden şartlanmıştı
Pekı, şımdı durum ne?.
Kıyamet1
•
On ıkı mılyon nufusa dayanmış Istanbul'da her
şey elektnğe bağlanmış, elektnk kesıldı mı, kent-
lının hayatla gobek bağı da kopuyor
Ne ısınma olanağı kalıyor
Ne musluktan su akıyor
Artık kapıyı çalan "bembeyaz saçlı dervış" yok,
kış canavarlaşıyor; otomobılle ulaşımın akılsızcafa-
turası koskoca kentte trafığın kesılmesıyle odenı-
yor
"Kış kıyamet" deyışının ne demek olduğunu her-
kes yaşamında bıre bır anlıyor
•
Çok partılı rejımden bu yana, nufus patlamasıy-
la bıriıktetoprağın besleyemedığı koylu artışının kent-
lere yığılması arsa yağmasıyla şehn kuşatan ge-
cekondu coğrafyasını Turkıye'nın doğal hantasına
donuşturdu
Yerel ve genel seçımler de, bu harrtanın renkle-
nne gore gerçekleştı
Hıç kımse kış ezıyetı ıçın yerel yonetımlere so-
vup saymasın, 'halk' gerçeğını de kutsayıp abart-
masın
1
Halkımız yanm yuzyıldan ben yerel ve genel se-
çımlerde yonetıcılennı 'bızzat' saptıyor
'Sonuç' meydanda
1
Kış bastırdığı (ya da deprem patladığı) zaman 'so-
nuç' gozle gorulur ve elle tutulurcasına ortaya çı-
kıyor ama, aklımız başımıza gelmıyor
Şımdılerde dıncılıkle çozume ulaşılacağını soy-
leyenlenn de ufurukçu hocadan farklan yok
•
'Dıncılık' deyınce sevgılı Uğur Mumcu -hele 24
Ocak'ta- nasıl akla gelmez?
"Buyuk Saatlı Maarıf Takvımı"m pek severım
ben, her sabah bır yaprağını kopanrken omurden
bır gun daha eksıldığını duyumsanm
Saatlı Maanf Takvımı'nın 24 Ocak gunlu yapra-
ğında şu satırtar okunuyor
"11 yıl önce bugun Uğur Mumcu menfur bırsu-
ıkasta kurban gıtmıştır "
Hüseyin Deniz'ın Uğur ıçın yazdığı "Ağlamadan
Ağlamak" adlı şıırı de bır takvım yaprağında gele-
ceğe açılımı dıle getınyor
"Sulara bır karanfıl bıraktım
Bır karanfıl de toprağa
Iç geçırmeden
Bağırmadan
Ağlamadan
Bır karanfıl de yannlara bıraktım
Aldın mı?"
Bu yıl kar beyazlığına aşılanmış Uğur'un huzun-
lu anısı, Turkıye'nın aydınlık yarınlarına yazılmış
mektubun posta pulu gıbıdır
CUMHURİYET KİTAP KULUBU
OCAK AYIETKİNLİKLERİ (6)
Cumartesi Söyleşileri
Uğur MUMCU'yıı
anma gününde
'Türkiye'de Kökten Dincilik ve Terör*
tstanbul Unrversitesi Rektör Yardımcısı
Prof. Dr. NUR SERTER'ın katılacağı
etkinlik olumsuz hava şartları
yüzünden iptal edilmiştir.
Okurlarımıza duyururuz.
İNŞAAT MÜHENDİSLERİNE
ÖNEMLİ DUYURU
24-25 Ocak 2004 tanhınde yapılacak olan
TMMOB Inşaat Muhendıslen Odası
Istanbul Şubesı 39 Donem
Genel Kurulu ve Seçımlen
kötü hava sartlan nedeniyle 14-15 Şubat 2004
tanhıne ertelenmiştir.
14-15 Şubat 2004 tanhınde yapılacak olan Genel
Kurulumuz ve Seçımlere tum meslektaşlanmızın
katılmalannı onemle dılıyoruz
TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI
ISTANBUL ŞUBESI YÖNETİM KURULU
GENEL KURUL
Tanh 14 Şubat 2004 Cumartesi
Saat 10 00
Yer Yıldız Teknık Unıversıtesı Odıtoryumu
Beşıktaş/tstanbul
SEÇIMLER
Tanh 15 Şubat 2004 Pazar
Saat 09 00-17 00
Yer Şışlı Karagozyan llkoğretım Okulu
Abıde-ı Humyet Cad (Osmanoğlu Klınığı
Yanı, Şışlı Adlıyesı Karşısı) Şışlı/istanbul