Catalog

TEMMUZ 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Sezer: Görüşümü MGK'de de söyledim. Hükümet: Yasayı yeniden aynen göndereceğiz Zirvede 8.madde eerilimiK^ • Hükümet yetkilileri, terör pıopagandasının suç oJmaktan çıkanlmasıyla hukuJcta boşluk doğacağı konusunda Cumhurbaşkanı Sezer'in uyanlanna katılmadıkJarmı açıkladı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - \vrupa Birliğı'ne uyum için Terörle Vfâcadele Yasası'nın 8. maddesinin kadınlmasmda ısrareden hükümet, Çankaya Köşkü ile yeni bir geriljm sürecine girdi. Cumhurbaşkanı Ah- n«t Necdet Sezer, yasayı iade etme- den önce hükümeti Milli Güvenlık KvruJu toplantısında uyardığını açık- larken Başbakan Yardımcısı Abdıd- lalıGûl devlet zirvesındeki kaygıya kaışın yasayı aynen çıkarmakta ka- rariı olduklannı açıkladı. Cumhurbaşkanı Sezer, dün Make- donya'ya hareketinden önce gazete- cılerin "MGK'de hükümeti ıryardı- sorusunu yarutladı. İkinci kez gelirse Köşk onaylamak zorunda Anayasa Mahkemesi yolu açık Cumhurbaşkanı Ahmet \ecdet Sezer, yeniden görü- şülmek üzere TBMM'ye iade ettiği, TMY'nin 8. mad- desini yürürlükten kaldüran 6. AB Uyum Paketi'ndeki 2 madde, Meclis'te aynen kabul edildiği takdirde, yasayı onaylamak zorunda. Anayasa uyannca, Meclis'te ikin- ci kez hiçbir değişiklik yapılmadan kabul edilen yasala- nn cumhurbaşkanınca ikinci kez Meclis'e iade yolu kapalı bulunuyor. Cumhurbaşkanının aynen kabul edi- len yasayı onayladıktan sonra Anayasa Mahkemesi'ne götürüp iptal ya da yürürlüğü durdurma davası açma hakkı bulunuyor. Anayasaya göre 6. AB Uyum Pakeri'nin diğer mad- delerinin yürürlüğe girmesi için de vetolu maddelerin TBMM'den yeniden geçmesi gerekiyor. Sezer, "MGK'de dile getirdim. GeçtiğirnizMüfiGüvenükKunıhı'nda söyledim, dün de (Öncekigün) yeni- den görüşülmek üzere Meclis'e gön- derdün" dedi. Hükümet yetkililen ise terörpropagandasının suç olmak- tan çıkanlmasıyla hukukta boşluk doğacağı konusuda Cumhurbaşka- nı'nın uyanlanna katılmadıklarını açıkladı. Resmi bir ziyarette bulun- mak üzere Portekız'e giden Başba- kan Recep Tayyip Erdoğan. Lizbon'a hareketinden önce yaptıği açıklama- da paketin Meclis'ten oybirliğiyle geçtiğini hanrlatarak "Paketin redde- dilmesi diye bir şey söz konusu degiL Burada Sayın Cumhurbaşkanı'nın bö>1e bir yorumu oldu. AB uvum sü- reciesnasuıda tabii ki bu farklı düşün- ceyi genek aramızda, gerek muhale- fet partisiyle görüşeceğiz. Tekrar gö- rüsükcek ve gereği de yapılacaknr" diye konuştu. Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yar- dımcısı Abdullah Gül, gazetecılerin sorusu üzerine "Cıunhurbaşkanının takdiri o şeküdc. TBMM'nin takdi- rini deönümüzdeldgünierde görece- ğc" diye konuştu. Farklı görüşlerin bulunmasının doğal olduğunu ama so- nuçta Meclis'ınkararvereceğini söy- leyen Gül, sözlerini şöyle sürdürdü: "Demokrasiler içinde böyle olur. Her kesimin görüşleru kaygıİan olur. Tüm bunlardan en iyi şekilde fayda- lanılır. Netkede TBMM nihai karar verici organ olarak karannı verir, he- pimiz saygı gösteririz." Gül, soru üzerine hükümetin 6. uyum paketini aynı haliyle gönder- me niyetinde olduğunu vurguiadı. Hükümet Sözcüsü'nden ekştiri Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zer'in 6. uyum paketini iade etmesi- ni değerlendiren Hükümet Sözcüsü Cemfl Çiçek, "Biz birbirimizi ikna etmeye uğraşıyoruz. Birbirimizijı ik- na edilmiş olması AB'ye girişin ön şarü değüdir" dedi. Cumhurbaşkanı'nın, Meclis'in oy- birliğiyle kabul ettiği bir tasanyla ilgili çekincelerini ifade ettiğini be- lirten Çiçek, sonuçta bir karar veri- leceğini, karan Meclis'in vereceği- ni söyledi. Daha yapacak çok işleri bulunduğunu belirten Çiçek. söyle- nen her sözü dikkate almaya ve de- ğerlendirmeye çaba gösterecekleri- ni, Cumhurbaşkanrnın görüşlerinin de kendileri için çok önemli olduğunu söyledi. 'HUKUKI BOŞLUK DOûMAZ' Hukukçulardan Sezer'e destekyok £BRUTOKTAR ANKARA - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zer'ın AB"ye 6. uyum paketinde Terörle Mücade- le Yasası'nın (TMY) 8. maddesini kaldıran dü- zenlemeyi "devletin iükesi ve ulusal bölünmez bü- tünlüğü yönünden satancalar" ortaya çıkaracağı düşüncesiyle veto etmesine, bazı anayasa hukuk- çulan karşı çıktı. Sezer'in TMY 8'in kaldınlması ile ortaya çıkacak boşluğun Türk Ceza Yasası'nın (TCK) 311. maddesi ile doldurulacağına ilişkin hükümet görüşünü de "çefişki'' olarak nitelemesi- ne tepki gösteren anayasa hukukçulan, şu görüş- leri dile getırdi: Prof. Dr. Doğan Sovaslan: TMY 8'in kaldınlması, ifade özgürlüğünü genişleten birolay. AB'ye giriş koşullanndan biri olarak bu maddenin kaldınlması gerektiğini düşünüyorum. Ancak TMY 8'in kaldınlması, hıdtukta boşluk da doğurmuyor. Çünkü cebir şiddete başvurmak ve buna başvuranlan teşvik etmek halen suç. Cum- hurbaşkanı Sezer'in iddia ettiği gibı TMY 8'in daraltılması nasıl mümkün olabilir ki. Aynca TMY 8'in kaldınlmasıyla birçok düşünce suçu, TCK 311. ve 312. madde kapsamma da girmeye- cek. Ömeğın, bir kimse Kürt devletinin kurulma- sı gerektığine inandığını söylerse, artık ceza al- mayacak. Prof. Dr. Zafer Üskiil: TMY 8'in kaldı- nlması düşünceyi ifade özgürlüğünün önundeki engelleri kaldınyor. Dü- şünceyi ifade ile terörist eylemleri artık birbiriyle iç içe geçen kavTamlar olarak değerlendirmeye- lim. Bu nedenle Sezer'uı veto gerekçelerini geçerli bulmuyorum. Tüm ana- yasa hukukçulannın dü- şüncesi şudur ki. *dü- şüncenin ifadesi, suç oluş- turan bir eyleme dönüş- tüğü anda cezalanduıbr." Bu nedenle açıklanan düşüncenin toplum bakımından açık ve hemen etki oluşruran bir tehdit oluşturması gerekir. Bu a\Timı yapacak olan da yargıçtır. Yani TMY 8 'in kaldınlması, eyleme dönüşen düşünce ifadeleri- nin cezalandınlmasını engellemiyor.Prof. Dr. Ba- kır Çağlar: AB"ye uyum sürecindeki Türkiye'nin sıyasi iradeyi de TBMM'de oluşturması gerekir. Ûrtidar ve muhalefetin ortaklaşa ürettiği uyum paketine, Cumhurbaşkanı 'nın karşı çıkması ba- na rutarlı görünmüyor. TMY 8'in kaldınlması, Türkiye Cumhuriyeti'nin klasik felsefesinin yaptınmsız kalması anlamuıa da gelmez. TCK"nin 312. maddesi bunu dolduruyor, zaten. Bana göre TCK bile yeniden düzenlenmeli. Bü- yük olasılıkla. yasa TBMM tarafından aynen Köşk'e gönderilecek. O zaman Çankaya ve par- lamento arasında insan haklannın iyileştirilmesi konusunda hiç hoş olmayan bir uzlaşmazhk görüntüsü çıkacak. • Cumhurbaşkanı Sezer'in, TMY'nin 8. maddesini kaldıran düzenlemeyi veto etmesine karşı çıkan hukukçular, bu maddenin kaldınlması gerektiğini savundular. FINANCIAL TIMES: Reformlar bloke ediliyor LONDRA (ANKA) - Cumhurbaşkanı Ahmet Nec- det Sezer'in Terörle Mücadele Yasası'nın 8. mad- desini kaldıracak yasal değişikliklen veto etmesini, devlette reformlara olan iç direnişüı bir yansıması oiarak yorumlandı. Financial Times gazetesi, "Türk Cumhurbaşkanı insan haklan reformlannı bloke ediyor* görüşünü sa\Tinurken "Sezer, askerle- rm itiradanndan etidlenmiş olabilir" görüşünü sa- vundu. Sezer'in vetosuna karşın TBMM'nin söz kcnusu ikı maddeyi değiştirmeden yeniden kabul ecebıleceğıne dikkat çeken gazete, "Ancak Cum- hırbaşkanı'nın çıkısı. ülkenin sekiz ayhk reformcu hikümetin viirüttüğü reformlara devletteki iç direBİşine vurgu japd" diye yazdı. Cumhurba$kanı Makedonyada Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesi üzerine tarOşmaiar sürerken Cumhurbaşkanı Sezer dün dört günlük gezisinin ilk durağı olan Makedon\Ta'>^ gitti. Eşi Semra Sezer'le birtikte Makedonya'>a hareketinden önce Esenboğa Hmalimanı'nda basuı toplanusı ivaetûeyen Sezer, gazetecüerin 8. maddeye iüşkin itiraznu anımsatması üzerine geçen MGK'de de itirazlannı sö\1edigini belirfti. Sezer "Dün de (önceki gün) yeniden görüşülmek üzere Meclis'e gönderdim" dedi Sezer bugün de Makedonya'dan Hırvatistan'a geçecek. (Fotoğraf: AA) TMY'nin 8. maddesi, Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi'ne aykın 486 trilyon tazminat ödendi AYHAN ŞİMŞEK ANKARA - Türkiye, Terörle Mücadele Yasası'nın (TMY) 8. maddesi nedeniyle Avrupa în- san Hakları Mahkemesi'nde (AlHM) aleyhine açılan dava- larda 300 milyon Euro ( yakla- şık 486 trilyon) tazminat ödedi. TMY'nin 8. maddesini Türki- ye'nin de taraf olduğu A\Tupa insan Haklan Sözleşmesi'nin (AİHS) "ifade özgürlüğünü " dü- zenleyen 10. nıaddesine aykın bulan Mahkeme, onlarca dav ada Türkıye'yi mahkûm etti. Avrupa tnsan Haklan Sözleş- mesi'nin 10. maddesi. şiddeti teşvik etmeyen her türlü düşün- ceye serbestlik öngörürken, TMY 8 de "Türkiye'nin ülkesi ve ulusu>1a böhınmez bütünJü- ğünü" bozmak amacıyla yapı- lan her türlü propagandaya ce- za getiriliyor. Cumhurbaşkanı Ahmet Nec- det Sezer'in TMY 8'i kaldıran 6. AB uyum paketini Meclis'e ia- de etmesinin ardından, gözler hükümetin bu konuda nasıl bir tavır takınacağına çevrildi. TMl r 8*in kaldınlması yerine madde- de yapılacak değişiklikle "şid- deti teşvik eden propagandaya" ceza getirilmesının, ABnin bek- lentisini kısmen karşılayabilece- ği belirtiliyor. Dışişleri Bakanlı- ğı ile AB Genel Sekreterlıği (ABGS) ıse TMY 8'ın tümüyle kaldınlmasının daha doğru ola- uygulamada ilerleme bekleni- yor. AB ülkelerinde durum AB üyesi ülkeler, taraf olduk- lan Avrupa İnsan Haklan Sözleş- mesi'nin 10. maddesi doğrultu- sunda ifade özgürlüğü alamnda geniş serbestlik uyguluyor. Yal- nızca Ingiltere'de Türkiye'deki gıbı özel bir terörle mücadele ya- • Türkiye'nin de taraf olduğu Avrupa insan Haklan Sözleşmesi. şiddeti teşvik etmeyen her düşünceye serbestlik öngörüyor. TNfY'nin 8. maddesi ise 'Türkiye'nin ülkesi ve ulusuyla bölünmez bütünlüğüne' aykın propagandaya ceza getiriyor. cağını düşünüyor. Yetkililer, TM\r 8'de yapılacak değişikliğe karşın. savcılann "şiddete teşvi- ği" geniş yorumlamalan duna- munda uygulamada yine ihlalle- rin yaşanabıleceğini belirtiyorlar. A\Tupa Birliği, T^fY 8 konu- sunda Türkiye'ye eleştiriler yö- neltirken, 312. maddede daha önce yapılan değişikliği yeterli buluyor. Bu konuda Türkiye "den sası bulunurken, ifade özgürlü- ğünün sınırlanmamasma özen gösteriliyor. tngiltere'de Iskoç- ya'nın bağımsızhğını destekleyen ancak şiddeti sa\-unmayan Iskoç Ulusal Partisi yasal olarak faali- yet gösteriyor. AB 'de yauıızca 6 üye, ülkede terörle mücadele ko- nusunda özel düzenJemeye sa- hip bulunuyor. AB ülkelerinin çoğu terörle mücadeleye ceza yasalannda yer veriyor. Bazı AB ülkelerinin yasal mevzuatında terör suçunun tanımmın bile ya- pılmamış olması, sıkmtılan ne- den oluyor. AB üyesi 15 ülke, 11 Eylül sonrasında teröre karşı ortak politika arayışına girerken, görüş ve uygulama farklılıklan nedeniyle bu alanda hızlı ilerle- me sağlanamıyor. 1 hflkûmlû yararianacakfa Cumhurbaşkanı Sezer'in ve- to ettiği 8. maddenin öngördü- ğü suç nedeniyle şu anda ceza- evinde 1 mahkûmun bulundu- ğu öğrenildi. Edinilen bilgiye göre TMY'nin 8. maddesi ne- deniyle halen 1 hükümlü, 5 tu- tuklu bulunuyor. Eğer Sezer ya- sayı onaylasaydı, tufuklulann sahverilmeleri konusunu, yargı- landıklan mahkeme karara bağ- layacaktı. Bu suçtan tek hüküm- lü olan kişi için ise cumhuriyet başsavcılığı karar verecek ve başkaca bir suçu yoksa serbest bu^kılması için gerekli girişim- de bulunacaktı. DEVLETİN BÖLÜNME2LİCİ ALEYHİNE PROPAGANDA: MADDE 8 TÜRK CEZA KANUNU: MADDE 312 Türkiye Cumhuriyeti devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmak amacıyla yazılı, sözlü veya görüntülü propaganda ile toplanfi, gösteri ve yürüyüş yapanlar hakkında. fiilleri daha ağu" bir cezayı gerektirmedikçe 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1 milyar liradan 3 milyar liraya kadar ağjr para cezasına hükmolunur. Bu suçun terör yöntemlerine başv-urmaya özendirecek şekilde işlenmesi halinde verilecek ceza üçte bir oramnda arttınlu-; mükerreren işlenmesi halinde ise verilecek hapis cezalar paraya çevrilemez. Birinci fıkrada belirtilen propaganda suçunun 5680 sayılı Basın Kanunu'nun 3'üncü maddesinde belirtilen bir mevkute vasıtasıyla işlenmesi halinde, aynca bunlann sahiplerine ilgili mevkutenin varsa bir önceki ay ortalama satış bedelinin dörtte üçü kadar ağır para cezası verilir. Ancak verilecek para cezası hiçbir halde 3 milyar liradan az olamaz. Bu mevkutelerin sorumlu müdürlerine, sahiplerine verilecek para cezasının yansı uygularur ve 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilir. Birinci fikrada belirtilen propaganda suçunun ikinci fikrada yazılı mevkuteler dışındaki basılı eser ve sair kitle iletişim araçlan ile işlenmesi halinde, sorumlulan ve kitle iletişim araçlan sahipleri hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 1 milyar liradan 3 milyar liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur. Aynca mahkeme. ilgili radyo ve televizyon kuruluşunun bir günden yedi giine kadar yayından men'ine karar verir. Birinci fikrada belirtilen propaganda suçunun ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı kitle iletişim araçlan ile işlenmesi halinde verilecek ceza üçte bir oramnda arttınhr. Bir cürmü alenen öven veya iyi gördüğünü söyleyen veya halkı kanuna uymamaya tahrik eden kimseye 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilir. Sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklıhğına dayanarak. halkı birbirine karşı kamu düzeni için tehlikeli olabilecek bir şekilde düşmanlığa veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimseye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir. Halkın bir kısmını aşağılayıcı ve insan onurunu zedeleyecek bir şekilde tahrik eden kimseye I yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir. Halkın bir kısmını aşağılayıcı ve insan onurunu zedeleyecek bir şekilde tahkir eden kimseye de birinci fikradaki ceza verilir. Yukandaki fıkralarda yazılı suçlar 311 'inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen araçlar ve şekillerle işlendiğinde verilecek cezalar bir katı oramnda arttınlır. POLflİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Benekli Kelebekler... Kabaran birdalgada, esen bir rüzgârda görüyo- rum onları... Lubomir Levçev'in dizelerinde kıv- rak bir havayla yas tutmaya çalışıyorum... Aradan tam on yıl geçmiş... Behçet Aysan'ın kızı Eren Aysan'ın dün sabah yazı dizisini okurken, adı konulmayan biryolculu- ga çıkıyorum... 2 Temmuz 1993 Cuma... Saat 15.00... Asım Bezirci'yi görür gibi oluyorum, Metin Al- tıok'u; Manisa'da Işık gazetesi önünde ilk karşı- laştığım günü anımsıyorum... Metin'in kızı Zeynep Altıok'un altı yıl önce sor- duğu soruyu yanıtlamaya çalışıyorum: "2 Temmuz 1993'ten bu yana Sıvas'ta yakıla- rak öldürülen aydınlan, gençleri kaç kez düşün- dünüz? Ya da hiç düşündünüz mü?" Yıllarakıp gidiyor!.. On yıl önce Sıvas'ta Madımak Oteli'nde yaşa- nan vahşet unutturulmak isteniyor... Şeyhlere, şıhlara alkış tutan bir kesim, laik de- mokratik Cumhuriyetin temeline dinamit koymak isteyenlere 'hoşgörü'yle bakmamızı istiyor... Içimtitriyor!.. Biravuç sevinçfe, hüzünle büyüyen insanlan- mız o sevda yüklü şiirlenn, türfcülerin içinde bizi se- lamlıyor... Zeynep Artıok'un sözlerini anımsıyorum... Zeynep, "Herşeyden bana kalan, karanlıkta bir çığlık" diyordu altı yıl önce. Zeynep, kendısini ta- nımlarken şunları yazıyordu: "Bağırsam neye yarar, nasılsa duymazlar; ben bir kömür ocağmın açılmaz göçüğüyüm; içimde cesetler ve daha ölmemişler var..." • • • Çevreme bakıyorum bir temmuz öğlesinde... Mavi ateşle dolu çocuklann gözlerinden son güneş ışığı yapraklann üzerine düşüyor... Bir şeyler mınldanıyorum... Unutulmuş birşiir, esen rüzgânn içinde kaybo- luyor... "Sen ağıtını kendi yakan Mazlumun süren kökü Bak ürperiyor durgun sular Derin bir meşelikten AvazAvaz geçiyor rüzgâr..." O uzun soluklu gecenin ardında kalan küller, o bozkır şafağında uçuşan mor benekli kelebek- ler yüreklerimizden neleri kopanp götürdü, haydi anlatın bana? 2 Temmuz 1993 Cuma.. . Saat 15.00... Asım Bezirci, elleri ceplerinde dolaşıyor, kalın çerçeveli gözlüklerinin arkasında bir yerlere bakı- yor... Pusu Sıvas'ta kurulmuştu... Kıme karşıydı bu pusu? Bu ülkenin yazarlanna, şairlerine, araştırmacıla- nna, ozanlarına, tiyatro oyunculanna, semahta dö- nenlere, PirSultan Abdal'lara, Nâzım Hikmet'le- re, Aziz Nesin'lere... Madımak Oteli alev alev yanıyordu... O saatlerde Behçet Aysan belki de şu dizeleri mınldanıyordu: "Onu vurdular gözümle gördüm onu Ak birzambağa binmiş gidiyordu Zambak dursana da bulaştı kan..." On yıl sonra kabaran bir dalgada, esen bir rüz- gârda görüyorum onları... Hasret Güttekin gülümsüyor, Nesimi Çimen gözlerini salonun tavanına dikmiş bakıyor... "Şimdi sen öldün ya Yumuşak bir çizgi Yeni doğan çocuklar Artık sevda yazgılannı O çizgiden okuyacaklar." • • • Hepsinin de içlerinde kaybolmuş bir çocuk kor- kusu vardı... Uyanık görülen bir düşte Cemal Süreya'yı anım- samışlardı... Oralarda yangın yerleri tüterken geceye bir ma- saldan düşmüş, Tecer Dağlan'nda buz tutmuş iki akasya saikımı görüyorlardı... Geceydi, yıldızlar kaçıp gitmişti gökyüzünden!.. Saatlerdurmuştu!.. Içine ay düşmüş toprak, o lavanta öpüşlü koku- laryoktu artık!.. Saksıda sardunyalar kurumuştu!.. Sesler çoğalıyordu Madımak ın önünde!.. Ağzında salyalarla kuduz yobazlar, kan içiciler ölüme alkış tutuyorlardı: "Şeriat gelecek, laikler geberecek!" Bir avuç sevinç, bir avuç hüzün!.. Aradan on yıl geçti! O eli kanlı çeteleri alkışlayanlan iyi tanıyın!.. Tümü de şimdilerde birer demokrasi kahrama- nı!.. Bugün 2 Temmuz 2003 Çarşamba!.. Sıvas katliamı sanıklan af kapsamma alınacak mı? Böyle duyumlar geliyor kulağıma'.. hikmet.cetinkaya ' cumhuriyetcom.tr www.hikmetcetinkaya.org Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Hikmet Çetinkaya 68den 78e Sancılı Yıllar Kuşatılmış Sokaklar Troya'dan lyonya'ya Mitolojik Aşklar Coğrafyası Kadınlar Yağmur ve Kuşlar Kubilay Olayı ve Tarikat Kampları Günizi Vayıncılıh 0 212 512 42 19 e m a i I :g u n i z i @ h o t m a i l . c o m