Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
4 EKİM 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
H i J v U l l U1YIJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13
Blsküvfci Eti
çikolata işine girdi
• Ekonomi Servisi - Un ve
unlu mamullerde bugüne
kadar faaliyet gösteren Eti,
çikolata sektörüne girme
karan aldı. Eti, çikolata
sektörüne girişiyle ilgili
olarak 20 milyon dolarlık
teknik yatınmın yanı sıra
araştırma, geliştirme ve
insan kaynaklan yatırımı
da yaparak Eskişehir
Organize Sanayi
Bölgesi'nde yeni bir
fabrika hırdu. Eti, çikolata
pazanndaki Remixx,
Soho, Wanted çikolatalı
gofreri ve findık parçah
çikolatalı gofretten oluşan
gofret serisiyle birlikte 5
yeni ürününü önümüzdeki
hafta piyasaya sunacak.
Manavgat
suyunda karmaşa
• Ekonomi Servisi - Enerji
Bakam Hilmi Güler,
îsrail'le Manavgat suyunun
tsrail'e taşınması
konusunun
görüşülmediğini söyledi.
Güler, Manavgat suyunun
tsrail'e taşınması ile ilgili
olarak Israilli bakanla bunu
enine boyuna
görüştüklerini, bundan
sonraki görüşmelerin ön
fîzibilite çahşması halinde
olacağını anlatırken fiyat
konusunun netleşmediğini
vurguladı.
Savaş uçağmda
Türkimzası
• ANKARA(AA)-
Smiths Aerospace, Aydın
Yazılım ve Elektronik AŞ
(Ayesaş) ile 'geleceğin
savaş uçağı' olarak
nitelendirilen "F-35
Müşterek Savaş Uçağı "nın
fiize kumanda arayüz
birimi ünitesi mekanik ve
çevrim kartı alt aksam
bölümünü geliştirmek
üzere anlaşma imzaladı.
Programın üretim aşaması
Ankara'daki Ayesaş
tesislerinde 2009 yılında
başlayıp 2026 tarihine
kadar sürecek.
İFMC 60. yrimı
kutkıyor
• Ekonomi Servisi -
Istanbul Üniversitesi
Üctisat Fakültesi Mezunlan
Cemiyeti(lFMC)60.
kuruluş yılını "Kannca
Şenliği" adı altında. yann
saat 14.00'te Park
Orman'da kutlayacak.
Kutlamalara IÜ İktisat
Fakültesi, İÜ Mezun ve
Mensuplan Vakfi ve
öğrenci kulüpleri ile
birlikte 28 bini bulan
"îktisatlılann" katılması
bekJeniyor
MISIP ve pancar
üreticisine uyan
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Zıraat
Mühendisleri Odası Genel
Merkezi, mısır ve pancar
üreticilerinin çıkarlanrun
ortak olduğu
anımsatmasında bulundu.
Açıklamada, iktidara yakın
bazı çe\Telerin. para
kazanmayı çiftçinin
refahından daha önemli
gördüğü, ithal-ucuz mısın
hammadde olarak kullanan
yabancı sermayenin
yüksek kâr sağladığı
belırtildi.
Ford Otosan'dan
AR-GE atağı
• Ekonomi Servisi - Ford
Otosan ile İstanbul Teknik
Üniversitesi (ÎTÜ) arasında
ortak AR-GE projeleri
yaratmayı öngören işbirligi
anlaşması imzalandı.
.\nlaşma, Ford Otosan"ın
AR-GE birimi tarafından
yürütülen projelere
İTÜ'nün lisans,
yükseklisans ve doktora
öğrencilerinin kendi tezleri
kapsamında
danışmanlanyla birlikte
katkı vermesinı öngörüyor.
Ford Otosan, projelere
katılan öğrencilere maddi
destek de sağlayacak.
Can Akın Çağlar, zorunlu tasarruflarda seçenekler üzerinde çalıştıklannı anlattı
İskontökarşılığıpeşinnemaCumhuriyet'in sorularuu yanıtlayan
Ziraat Bankası Genel Müdürü
Çağlar:
• İsteyenlere, faiz tutannı düşmek
koşuluyla nemalann peşin ödenmesi
seçeneği üzerinde çalışıyoruz
• Nemalann karşılığında bankadan
kredi verilebilmesi üzerinde de
duruluyor.
HACERBOYACIOĞLU
Ziraat Bankası Genel Müdürü Can
Akm Çağlar, isteyenlere, faiz rutannın
düşmesi koşuluyla nemalann peşin
ödenmesi seçeneği üzerinde çalıştıkla-
nnı açıkladı. Zorunlu tasarruf nemala-
n karşılığı bankadan kredi verilebilme-
si üzennde de durduklannı belirten
Çağlar, ancak bunun henüz kesınleş-
mediğını anlattı.
Ziraat Bankası Genel Müdürü Can
Akın Çağlar, Cumhuriyetin sorulannı
yanıtladı. Ziraat Bankası"nın "sigortaa-
hk, kredi kartian, kart hizmederi"" gıbı
bazı hizmetlerinin özelleştirmeden önce
satılabileceğini belirten Çağlar, banka-
nın borsada ışleme açılabileceğinı kayde-
Zorunlu
1
yine Anayasa Mahkemesi'nde
ANKARA (Cumhurhet Bürosu) - Hukunıetın zorunlu tasarruflann
ödenmesiyle ilgili hazırladığı planın, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal
edilmesi olasılığı doğdu. Ankara 10. Idare Mahkemesi, zonınlu tasarrufta
biriken paralann geri ödenmesine ilişkin ödeme planının iptali istemiyle
Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi, başvuruda ilk
incelemeyi 7 Ekim Salı günü yapacak. Mahkeme tarafından "rçrtal" istemiyle
değerlendirilecek yasa hükümleri de şöyle sıralanıyor: Yasa yürürlüğe girdiği
tarihte, hak niteliğinde bulunan nema, aylık olarak, DtE tarafından açıklanan
TÜFE oranında ve ilave olarak yıllık yüzde 5 oramnda değerlendirilir. Hak
sahiplerine, anapara tutarlan 2003 yıh Nisan ayında defaten ödenir. 5. madde
uyannca değerlendirilen tutar toplam 10 taksitte ödenir.
dereku
Şu ana kadar. özdleştirme için bir
müşteri çıkmadı. Bu da çok doğaL Çün-
kü Avrupa'run 69. en biiyük bankaa söz
konusu olan" diye konuştu. Çağlar'ın çe-
şitlı konularda yaptığı açıklamalar şöyle:
NemaJariçinçaihşıyonız: Bılgilenn "37
milyon bdgeden" elektronik ortama
transfen sırasında bazı sıkıntılar yaşan-
dı. Kayıtlardasorunlarçıktı. Şuanda yüz-
de 10 oranında sorunlu dosya kaldı.
Nemaiar için yeni planiar gündemde:
Bazı yeni paketler üzennde duruyoruz.
Örneğın, yurttaşa, "Senin 1 milyarürahk
alacağını 10 taksityerine, şimdi peşin ola-
rak vereh'm. Ama 1 miryaryerine,800 mil-
yon lira ödeyetinT dıyeceğız. Kısaca 2
yıl işletilecek faızı para toplamından si-
lip, mevcut parayı sunacağız. Veya nema-
lann toplamı kadar parayı kredi olarak
kullandıracağız. Ancak bunlan henüz il-
gili bakanlığa sunmadık.
IMF, para girişlcrini sordu: IMF'yle
dün bir araya geldik. Onlar da bize, para
girişleriyle ilgili görüşlenmızı sordu. Ba-
na göre, tek bir kaynaktan para gelmiyor.
Yastık altına giden 1.5-2 milyar dolar sis-
teme geri dönüyor, yurtdışına özellikle
Isviçre'deki bankalara giden paralar gen
geliyor. Hatta Irak"a yönelik sınır ticare-
tinin bile bazı olumlu yansımalan görü-
lüyor. Merkez Bankası ve bankalann
fark edemeyeceği nitelikte küçük para
hareketleri yaşanıyor.
İmar Bankası'nda çorbada herkesin
tuzuvar: 1987'debankalaryemınlimu-
rakıbı muaviniyken Imar Bankası'yla il-
gili hazırladığım raporda, bankanın kay-
naklannın sağlam olmadığı uyansı yer
ahnıştı. Hatta 61 milyon liraya satılmış
bir gayrimenlculün, banka kayıtlannda
"25 milyon liraya saalnuş" olarak gözük-
tüğü bilgisi de vardı. Oluşan tabloda her-
kesin payı var. Ödemeler sırasında Zira-
at Bankası aracılık yapabilir, ama "kay-
naklanmıan kuDarulmaması" koşuluyla.
Ben bankacılığa teknokrat olarak ba-
kıvonım: Kamu bankalannda faizsiz
bankacılık hizmetlerini yapmayı düşün-
müyoruz. Faizsiz kazancı bazı insanlar
ınançlan nedeniyle tercih ediyor. Özel fi-
nans kurumlan, devlet kâğıdı almadıkla-
n için reel sektöre kredi venyor. Onlann
kullandırdığı kredi yüzde 85 düzeyinde.
Bankalarda ıse bu oran yüzde 30'a yeni
çıktı. tki sistemi karşılaştırmamak lazım.
Son 25 yılın en düşük
enflasyonuEkonomi Servisi- Mevsim-
lik nedenlerle fıyat arrışlan-
nın hızlandığı eylül ayında, bu
genel eğilımin aksine toptan
eşya fiyatlannda yüzde 0.1,
tüketici fiyatlannda ise yüzde
1.9 oranında artış yaşandı.
TEFE'dekı artış dövız kurla-
nndaki düşüşün etkisiyle bek-
lenenden düşük kalırken, iç ta-
lepteki canlanma ve mevsim-
lik etkiler yüzünden tüketici
fiyatlannda ise bekJenenden
daha yüksek bir artış yaşandı.
Yıllık enflasyon TEFE'de
yüzde 19. l'e kadar inerken
Türkiye de uzun yıllardan
sonra ilk defa yüzde 10'luenf-
lasyonlan gördü.
Devlet îstatistik Enstitü-
sü'nün son dört aydır düşen
toptan eşya fiyatlan endeksı
(TEFE) eylülde sadece yüzde 0.1 ora-
nında artış kaydetti. Artışın beklenen-
den düşük kalmasında döviz kurlann-
da eylülde yaşanan gerilemenin etki-
siyle imalat sanayı sektörünün birçok
alt sektöründe fiyat düşüşü yaşanması
etkili oldu. Eylülde kamu kesimi fiyat-
lan akaryakıtta yapılan fıyat indirimi-
nin etkisiyle yüzde 0.6 oranında azalır-
ken, özel sektör fiyatlannda, tanm ve
madencilik sektörlerine bağlı olarak
yüzde 0.3 oranında artış kaydedildi.
Yıllık enflasyon TEFE'deyıllar sonra
yüzde 20 'nin altında. TÜFEde okul
alışverişinin yansıması az oldu
Yıllık
32.8
Fk22J
31.8^3
297
enflasyon
326
3
?lrfC^
TI^Cr294
26.4 270
2(103
<
•c
29.5
N san
"-V»3
307^=fc
29 6 >
i
27.4
^ ^
^325T
İ
^24 9
A^St
w
23.0
191
f^lljl
TEFE'deki yılın ilk dokuz ayında top-
lam yüzde 10.7 oranında artış yaşanır-
ken, eylül sonu itibanyla yıllık artış ise
yüzde 19.1 düzeyıne geriledi. 12 aylık
ortalamalara göre artış ise yüzde 30.3
oldu. TEFE, bu yıl mayıs ayından ıtı-
baren düşmeye başlamıştı ve bu düşüş
ağustos ayına kadar devam etmişti.
TÜFE yüzde 1.9 arttı
Tüketici fıyatlan ise konut, giyim ve
gıda ve eğitim harcamalannda yaşanan
mevsımlik artışlann etkisiyle eylülde
bir önceki aya göre yüzde l .9 artış kay-
detti. Bu anşla birlikte yılın ilk dokuz
ayındaki TÜFE artışı yüzde 13.8'e ula-
şırken, eylül sonu itibanyla yıllık artış
ıse yüzde 23 'e kadar geriledi. Yıllık or-
talamalara göre artış ise yüzde 28.4'e
kadar indi. Tüketici fıyatlan geçen yıl
eylülde yüzde 3.5 artmış, yılın ilk do-
kuz ayındaki artış yüzde 20, yıllık artış
ise yüzde 37 düzeyinde oluşmuştu.
Kabcık zam
şcımpiyorıu
Eylül ayuıın zam şampiyonu kabak oldu.
Kabağın fiyatında eylülde yüzde 35'e yakın
artış gözlendi. Daha sonra, yüzde 23.9'luk
artışla taze soğan, yüzde 24.3'le yeşil fasul-
ye, yüzde 21,6'ylayeşil soğangeldi. DtE'nin
açıkladığı venlere göre. fiyatı en fazla geri-
leyen ürün ise patates oldu.
'Yenl rekorlar gellyor'
Devlet Bakanı AH Babacan, "enflasyonda
yeni rekorlara hazırtıklı olun" dedı. Babacan,
enflasyon venlerinin son derece sevındirici
olduğunu söyledi. Babacan, son 12 ay itiba-
riyle yıllık TÜFE enflasyonunun yüzde 23'e
düştüğünü ve son 25 yılın en düşük seviyesi-
ne gerilediğini vurguladı. Öte yandan Istan-
bul Ticaret Odası'na (tTO) göre, tstanbul'da
perakende fiyatlar l .0, toptan fiyatlar da 0,2
oranında arttı. 1995 bazlı tstanbul Ücretliler
Geçinme Endeksı'ne göre, perakende fiyat-
lar 9 ayda yüzde 11.4 düzeyinde arttı.
TEFE'deki yüzde 0. l 'lik artışın, 0. l 'i dev-
let sektöründeki fiyat düşüşlerinden, 0.2'si de
özel sektördeki fiyat artişından kaynaklandı.
Çekirdek enflasyon olarak nitelenen imalat
sanayinde fiyat artışı yüzde 0.2 oldu.
6. Avrasya Ekonomi Zirvesi'ne kaülan Enerji Ba-
kam Hilmi Güler, yeni fıyatiarın bir hafta içinde
açıklanacağını söyledi. (Fotoğraf: AA)
Petroldeld dalgalanma
fıyatlara yansıyacak
Ekonomi Servisi - Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı Hilmi Güler, petrol fiyatlanndaki
artışın yakından takip edildiğini belirterek fiyat
ayarlamasının artma veya eksilme şeklinde 7
güne kadar duyurulacağını açıkladı. 6. Avrasya
Ekonomi Zirvesi'ne katılan Güler. gazetecilerin
sorularuu yanıtladı. Mavi Akım'dakı son
gelişmelerle ilgili bir başka soru üzerine de
Bakan Güler, teklifüı verildiğini ve Moskova'da
bir görüşme yapıldığını, cevap beklendiğıni
söyledi. Güler, İstanbul "da bir hidrojen enerji
merkezi kurulması için girişimlen
bulunduğunu, aynca bitkiden motorin
üretilmesi çahşmalan yapıldığını da açıkladı.
Türkiye'nin jeopolitik konumunu bir değer
olarak kullanması gerektığine dıkkat çeken
Güler. Türkiye'nin yakın çevresınde 600 milyar
dolarlık bir enerji pazan olduğunu söyledi.
Enerji Bakanı Güler aynca. bor, toryum gibi
kaynaklann da kullanılması gerektiğine dikkat
çekerek, doğalgazda Türkiye'nin sorun
yaşadığı "al ya da öde" ile temın edilen gazın
elektrik üretiminde değil, şehir ısıtmasında
kullanılacağının altını çizdi.
Ali Coşkun Türkiye Avrupa tşadamlan Kongresi'nde umut dağıttı
Şirketkurnıada bürokrasi kakhnkh
Dortmund (Cumhumet) -
Ekonomide düzlüğe çıkıldığını
öne süren Sanayi ve Ticaret Ba-
kanı AJB Coşkun. yatınmcılann
önündeki engellerin de kaldınldı-
ğım savundu. Gelecek yıl enflas-
yonun yüzde 10'lar seviyesine
ineceğini öne süren bakan, yüz-
de 5'lik büyüme hedefınin de bu
yıl aşılacağını söyledi.
Türkiye Avrupa tşadamlan
Kongresi, Alman-
ya'mn Dortmund ken-
tinde önceki gün baş-
ladı. l200"ü aşkm işa-
damı tarafindan ilgiyle
izlenen kongrede fark-
lı çalışma gruplannda
Türk ve Alman yatı-
nmcılar içm kurumsal
ve hukuksal çerçeve,
Türk Alman tican iş-
birliğinde fırsatlar ve
perspektifler, bir yatı-
nm bölgesi olarak Tür-
kiye ve Türkiye ile Al-
manya arasmdakı rica-
rette ortaya çıkan so-
runlar gibi konularda
tartışıldı.
Türkiye Araştırma-
lar Merkezi ve Euro-
kon 2003 projesı tara-
fından düzenlenen top-
lantmın açılış konuş-
malannı TAM Direk-
törü Prof. Dr. Faruk
Şen ve Dortmund Be-
lediye Başkanı Dr
Gerhard Langemeyer '
yaptılar. i
"Arök yabancı ser- ı
maye kavTamı eskidi'' dıyerek
sözlerini sürdüren Coşkun, "şinı-
di geçerh"olan kavramuhıslarara-
sı sermaye kavTaımdır" diye ko-
nuştu. Şirket kurma konusunda-
ki bürokrasinin tamamen kaldınl-
dığını belirten Coşkun, yerlı şir-
ketlerin iki işlemle uluslararası
şirketlerin de üç işlemle faaliye-
te geçebildiğini belirterek ulus-
lararası şirketlerin izin alma zo-
larko Crubu ile görüş
runluluğunu kaldırdıklanm yal-
nızca haber vererek faaliyete ge-
çebildiklerini vurguladı.
Türkiye'de kişi başına aylık ge-
lir düzeyi 1500 dolann altında
olan iller için yeni destekleme im-
kânlan hazırlığı içinde olduklan-
nı belirten Coşkun, 58 ilde hangi
yatınmlann mümkün ve yararlı
olacağı konusundaki araştırmayı
da tamamladıklannı belirtti.
Çekleringözü enerji
sektörüne çevrildiEkonomi Servisi - Çek Başbakanı
Vladimir Spidla Türkiye ile
öncelikli olarak işbirliğini
geliştirmek istedikleri sektörün
enerji sektörü olduğunu
belirtti. Resmi
temaslarda bulunmak
üzere Türkiye"de
bulunan Çek
Cumhuriyeti
Başbakanı Vladimir
Spidla ve
beraberindeki işadamlan
heyeti DEİK Türk-Çek Iş Konseyi
tarafından düzenlenen toplantıya
katıldı. tki ülke arasındaki ekonomik
ve ticari işbirliğinin teşvik edilmesi
gerektiğini vurgulayan Spidla,
öncelikli olarak enerji sektörü olmak
üzere boru hatlan yapımında ve
Irak'ın yapılandırma süreci
içerisinde Türkiye ile işbirliğine
hazır olduklannı söyledi. Aynca
düzenlenen bir basın
toplanhsında da Spidla,
Alarko'nun başkanı tshak
Alaton'la turizm ve enerji
sektöründeki iş birliği
olanaklan hakında
görüştüğünü açıkladı. Geçen
yıllarda Soma-B ve Afşin-
Elbistan termik
santrallannın Türk ve Çek
firmalannın dahıl oldugu
konsorsiyumlarla
gerçekleştirildiğini belirten
Çek Başbakanı," 2004'te
AB'ye girecek olması nedeniyle
Çek firmalan da AB Fırmalan
olacak. Türkfirmalaruunbu firsaö
i\i değerlendirmesini tavsiye
edhorum" dedı.
İŞÇENİN EVRENİINDEN
ŞÜKRAN SONER
Suç Dosyası
Dün parmakla ancak sayılabilecek "sendika gibi sen-
d//ca"lardan, Petrol-lş'in 24. olağan genel kurulu vardı.
Sorunlara, insan, emek eksenınden bakışa ilişkin kula-
ğımızın pası bırazcık sılındı.
Medyamız, holding patronlannın doğrudan çıkar iliş-
kileri nedeniyle uygulanan sansürsonucu, Petrol-lş üye-
si işçilerin ardı arkası kesılmeyen eylemleri, direnişleri,
çağdaş kampanyalan, kamuoyuna çok sınıriı yansıyor.
SizlerCumhunyetdahil kimi sınırlı haberleAliğağa, PET-
KİM... işçilerinin direnışlerini, mitinglerini, havasını ala-
madan ancak duymuş oluyorsunuz. Yakından izlediği-
mi sandığım halde, sendikal etkinliklerin bütününü, pet-
rol işçilerinin eylemlenni yansıtan film göstensinde, doğ-
ru söylemi, söyleyecek sözü olan soluksuz bir emek ha-
reketi direnişınin uyanlannı algılamaktan ne kadar uzak-
ta kaldığımın aynmına vardım.
Medyatıkyönlendirme, düzenin koşullandırmasında,
kendimize, bilincimize, çıkarlanmızayabancılaştıkçaso-
nuç olarak petrol işçilerinin ardı arkası kesılmeyen dire-
niş, eylem ve protestolannı, ışlenni koruma ile sınırlı al-
gılar oluyoruz. Birazcık demokrat olabilmıssek, haklan-
nı, işlerini savunmak üzere savaşım vermelerine saygı
duysak da bıze ulaşmaya çalıştıklan mesajlan algıla-
maktan uzaklaşıyoruz..
Irak'ın işgalı ile noktalanan kirli savaş, petrol-çıkar
paylaşımı, küreselleşme adı altında dünya tekellerinin çı-
karian uğruna emekçilerin yoksullaştınlması, işsiz bıra-
kılmalan, ideolojik özelleştirmeler dayatması arasında-
ki doğrudan ilişkiyi göremez oluyoruz. Genel kurul ne-
deni ile Petrol-lş Sendikası'nın binasını dışandan kap-
layan dev bez afişle, en son en kırli özelleştirme uygu-
laması, Irak'ın ışgalini anlatan bez afişteki vurgulama ile
biraz sarsılıyoruz.
Petrol-lş Sendikası Başkanı Mustafa Öztaşkm ge-
nel kurulu açış konuşmasında önümüzdeki dönemin
belki de daha fazla taşın yerinden oynadığı, dengelerin
daha da değiştığı bir dönem olacağı uyansı ile söze gir-
di. Geçen dönemi değerlendirirken ıse ateşin, kibriti ya-
kanlara, yanı ABD'ye sıçradığını belirtırken özellikle ki-
mi yanlış koşullandırmalar, beyın yıkanması, kavram
oyunlan üzerinde durdu. örneğin ulus devlet zayıflama-
mış, sınıriar kalkmamış, her büyük sermaye grubu güç-
lü ulus devletlere, güçlü ulusal savunma sanayııne da-
yanır olmuştu. Kalkan sadece yoksul, azgelışmış ülke-
lerin sınırianydı. Emperyalistler bu pazariara gırerken
hiçbirzorlukla karşılaşmasın diye, degersızleşen, asımi-
le olan yıne bu halklann ulusal kültürieri, renklilikleriydi.
Dünya küreselleşme adı altında tek tipleşiyordu.
Bu ülkenın onuriu insanlan olarak, ABD'nin 8.5 mil-
yar dolarlık rüşvetını reddetmemiz gerekıyordu. Türki-
ye, Irak'ta ABD'nın taşeronluğuna soyunamazdı. Türki-
ye, işgalci bir güç gibi Irak'a asker gönderemez, Meh-
metçiğin kanı pazaıianamazdı...
Unlannı akrtarak ısrafın, günahın en büyüğünü ışleyen-
ler, düne kadar IMF'ye ve Amenka'ya karşı gözüpek; bu-
gün ise Beyaz Saray'ın talimatlannı bir bir hayata geçi-
renlerdi. IMF programını harfiyen uygulayanlardı. Top-
lumsal emeğimizin birikimleri olan, kamu işletmelenmi-
zı satmaya devam ediyoriardı.
Petrol işçilerinin özelleştirmeye karşı savaşımı kendi
ekmek kavgalan ile sınırlı değıl. Kamusal alanın tasfiye-
si, sosyal devletın kaldınlmasına karşı, neoliberal politi-
kalara karşı bir duruş. Bu nedenle özelleştirmeye karşı
mücadelenin, toplumsal harekete dönüşmesi gerekı-
yor... Istersenız yerı gelmişken, bu noktada Petrol-lş'in
kamuoyu oluşturma kampanyası içinde hazırianmış,
özelleştirme suç dosyasından kimi almtılar yapalım:
özelleştirme dosyası, suç: 21
Suç tanımı: Satış yapılır. Giden gelırden azdır. Borç-
lar ertelenır. Kamu zaran artar.
Suç mahalli: ÖYK ve ÖİB.
Suç tarihı: 1985-2003 (sürüyor)
• 1985-2003 Ağustos tarihleri arasında 8.6 milyar do-
lariık satış yapıldı. Ancak 7.2 milyar dolar tahsıl edildi.
• ÖİB, 10 milyar dolar kaynak elde ettı. 9.7 milyar do-
lar harcadı.
• ÖYK, 27 şirketin satış sözleşmesınde değişıklik ya-
parak görevini kötüye kullandı. Alıcılann borç ödeme
planlannı40kezdeğiştirdi. Imtiyazlıhisselersüresinden
önce kaldınlarak hukuk ihlallen yapıldı. Alıcılann borç-
lan 9-10 yıl ertelendı. Devlet borç altına sokuldu ve ka-
mu zarara uğratıldı. ÖYK kararian tamamen sıyasallaş-
tınldı.
Kabul edersıniz ki bu köşeye 21 suç dosyasınm tek
tek alıntılan sığmazdı. Sonuncusunu vermekle yetin-
dim. Özelleştirmelerdekı yolsuzluklar, kamu zararian el-
bette işin sadece bir boyutu. Asıl yeni dünya sömürü dü-
zeninde, ideolojik özelleştirmeler olayının bütününe, in-
sana, emek haklanna, ülke çıkarianna ındirılen darbele-
re bakmak gerek. Irak'ın işgalle özelleştirilmesi ile, Ali-
ağa, PETKİM, TÜPRAŞ özelleştirmeleri arasmdakı ide-
olojik ilişkiyi kurabılmek gerek..
sooer@cumhuriyet.com.tr
İran'la ticarette yeni dönem
Gümrük
vergileri iniyor
ANKARA (ANKA) -
Devlet Bakanı Kürşad
Tüzmen, Türkiye ile
tran arasındaki ticarette
yeni bir dönemin başla-
dığını belirterek Iran'ın
2004'ten ıtibaren Türki-
ye çıkışlı ürünJere uygu-
ladığı gümrük ve eş et-
kili vergileri 5 yıl içinde
kademeli olarak ortala-
ma yüzde 4 seviyesine
indirmeyi taahhüt etti-
ğini söyledi. Tüzmen,
Ortak Ticaret Komitesı
2'nci dönem toplantısı
ve 3'üncü Tahran Ulus-
lararası Sanayi Ürünle-
ri Fuan'nın açılışına ka-
tılmak üzere gittiği
îran'da. ikili ticaretin
dengeli bir şekilde ge-
liştirilmesi amacıyla,
Dünya Ticaret Örgütü
ve AB yükümlülükleri
de dikkate alınarak iki
ülke arasında bir tercih-
li ticaret anlaşmasının
imzalanmasına karar
verildiğıni açıkladı.
Tüzmen, Türkiye-
İran ticaretinin gelecek
dönemde büyük bir iv-
me kazanacağını ifade
ederek "İran'ın ortala-
ma koruma oranlaruun
viizde 40 düze>inde ol-
duğunu göz önünde bu-
lundurduğumuzda, bu
anlaşmanın önemidaha
i\i anlaşılacaktır" dedi
Türkiye ile îran sını-
nnda üç sınır ticaret
merkezinin bu ayın so-
nuna kadar açılmasının
kararlaştınldığını vur-
gulayan Tüzmen, bu ti-
caret merkezlerinde ilk
aşamada 100 milyon
dolarlık bir ticaret hac-
minin hedeflendiğıni
bildirdi.
Bakan Tüzmen,
tran'a yaptıklan ziyaret
sırasında iki ülke özel
sektörü arasındaki gö-
rüşmelerin de verimli
geçtiğıni belirterek işa-
damlan arasında 200
milyon dolan aşkın ye-
ni iş bağlantılan gerçek-
leştirildiğini ifade etti.