Catalog

SAYFA 14 HAYATIN ÖTE YAKASI CUMHURİYET J\_ U ğ^i _£ U Xl. kurtur(a cumhuriyet.com.tr 13 EKİM 2003 PAZARTESİ FERİDUN ANDAÇ Nasıl unutabilirim 'Pedro Paramo'yu!Juan Rulfo'yu nasıl sevmem, unutabiJir mi- yim Pedro Paramo'sunu. 0 ilk cümlelerinin bü- yüsüne kapılıp gittiğını an, belleğimde mührü bozulmamış bir bal peteği gibi durur. Baktık- ça ışıyan, kristalıze olan; o alaşımla her bir gö- zeneğe sinen emeğı, rengi. tadı. çiçeği düşün- düren bir zaman parçasıdır içımde yaşayan. Gene taşradayım.. Uçsuz bucaksız bir kıyı- da, Üngizek Yaylası'nın bir dağ evı.. Çiçek ko- kulanyla başımızın döndüğü bir yer burası. Bir çaykaranın su yoiunu değiştirir, alabalık tutardık. Sonra suyun önünü çimlerle keser, oraya saldığımız balıklarla yüzme yanşına gi- rerdik adeta.' Bıraz yorgun. biraz delimsekçe gelip bahçe- de solukahrdık.. Sonra bir başıma kalırdım. Elımfrenküzüm- lerine giderdi. Yeşil, kızanmsı mayhoş tadı di- limden düşürmez, okuma saatime gömülür- düm. Yeryüzünün kalbl bu bahçede atardı Bahçe serin, çeşmenin suyu bir ninnı gibi. Bi- lirdim ki; gece buradan kurtlar, çakallar gelir geçer.. Geceyi teslim alırlardı.. Bağ bızim, bah- çe onlann olurdu.. O küçük bağ evinde gaz lambasının aydınlığında Pedro Paramo'yu oku- yordum.. Dönüp defterime yazadurduğum tüm- celer bir bir belleğimde: "Comala'ya babamı aramaya geldim; de- diklerine bakılırsa burada oturuyormuş, Pedro Paramo adında biriymiş. Annem öy- le dedi; ben de o öliir ölmez babamı görme- ye gideceğime söz verdim. Sözüme iyice inan- ması için elini iyice sıktım, annem ölmek üzereydi; benden ne isîese yapmaya hazır- dım." "Seni düşünüyordum, Susana. Yeşil tepe- lerde." "...Yeşil tarlalar. Rüzgâr başaklar arasın- da kımıldarken ya da ikindi üstii, yağmur tarlaları daigalandırırken bakarsın ufukçiz- gisi bir iner, bir kalkar. Toprağm rengi, yon- ca ve eknıek kokusu. Taze bai kokan bir köy.." "Acımı güvenli bir yere sakladım. Yüreği- niz yanmasın böyle." Annem ölmemış, babam henüz bizi bırakıp gitmemişti. Ama ya bir gün bunlar olursa, ben Oilk cümlelerinin büyüsüne kapılıp gittiğim an, belleğimde mührü bozulmamış bir bal peteği gibi durur. Baktıkça ışıyan, kristalize olan; o alaşımla her bir gözeneğe sinen emeği, rengi, tadı, çiçeği düşündüren bir zaman parçasıdır içimde yaşayan. o felakete nasıl dayanabilirim diyerek; ağlaya ağlaya okumuştum. Pedro Paramo'yu. Sonra uykuya çekilmiş, Zülfu ninemle düş- len paylaşmıştık aynı yorganın sıcaklığında. Güne vüzümü döndiiğümde; Pedro Para- mo'yla baş başaydım artık. Geceki hüznüm, kederim, gitmiş bir sevinç tufanı kaplamıştı benliğimi... Yeryüzünün kalbi bu bahçede atıyordu benim için. Ve bu ömrümün mis amber kokulu günleri- ni okuma saatlerimle şenlendirerek yaşıyor- dum orada. Hayatın iksiri oradaydı. Bahçeler, dereler, kuşlar, bahklar, çakallar, kurtlar, ayılar, tavşan- lar ve bir de sevırrdi Kangalım 'Boğar'la bir pan gibi yaşıyordum. Acıyı, aynlığı parmak uçla- nmda hissettiğim bir mevsimdi. 'Yaşa ve anımsa' Belleğim; 'yaşa ve anımsa', diyor bana şu an. Bu kirlenme çağjnda tıknefes yaşamaya ça- lışırken... Elim, yüreğim, gözüm gönlüm hep o iyi an'la- ra, güzel kitaplara, has yazarlara gidiyor. îşte bunun içindir, getirip getirip bunlan siz- lerle paylaşmak istiyorum sevgili okurum... Elimizin sıcaklığını bırbirimize ulaştırmak, bakışımızın ışıltısını gözden göze geçirmek... Sizin de o an'lannıza dönmenizi, bugünunüzü de öyle kuşanmanızı istiyorum. Iyi yazarlar, iyi kitaplarböyledir işte. Size ha- yatın sırnnı verdikleri gibi; bir ömür boyu da yol arkadaşınız olurlar... Yıllar sonra, o çocuğu ahp Paris'e görürdüm. Bu kez bir aşkın serdümencisiydi. Gitti orurdu Cafe Select'e. Monparnasse'a çıktı. St. German'i mekân tuttu.. Mirabeau Köp- OKUMA ÖNERILERI * Juan Rulfo: Perdo Paramo, Çev.: Tomris Uyar, 1970, de Yay., 136 s.; * Ktzgın Ova, Çev.: Celal Üster, 1981, CanYay., 182 s. * Elio Vıttorini; Fil, Çev.: Gönül Çapan, 1982, Can Yay., 138 s.; * KnutHamsun; Pan, Çev.: Behçet Necatigil, 1990, Can Yay., 176 s. * Yukio Mishima; Dalgalann Sesi, Çev.: ZeyyatSelimoğlu, Varlık Yay, 1998, 159 s. * tvan Bunin; Mitya 'nın Aşkı, Çev.: Nihal Yalaza Taluy, 1967, Cem Yay., 194 s. BELLEK KUTUSU "Rulfo'nun içkonuşma ve söyleşimlerinin kendiliğindenliğinin ardında olağanüstü bir düıenlilik gizlidir. Bu kendiliğindenlik, böylesine ince bir anlatımı yakalayabilmek amacıyla girişilen son derece titiz ve zorlu bir çabanın ürûnüdür. Yama gibi duran uzun yorumlara düşmeksizin, sık dokulu bir düzyazı kullamr Rulfo." George D. Schade rüsü'nden geçip aşkına doğru yürüdü. 0 iyi yazarlann sözü, ısısı yanı başındaydı. Dostoyevskinın Batı Batı Dedikieri, Heming- way'in Paris Bir ŞenJiktir'i elinden düşmedi... Oturup Sartre için burada yazdı Dostoyevs- ki'ye doğru burada yürüdü. Hemingvvay'in ge- lip kuşattığı o ilkgençlik çağının sevincini bu- rada anımsadı... Bir kafede ona dair yazmaya koyuldu.. Çünkü, Paris, onun için de bir şen- likti... Ama yüzünü Hemingway'e her döndü- ğıinde anımsadıkJan başka şeylerdi.. Bunu da 'Hemingway Okuma Saati'nde anlatacağım, sevgili okurum. HAFTANIN SANAT Ç İZELGESİ Oyun Atölyesi 'Dolu Düşün Boş Konuş' adlı oyunu her perşembe ve cuma günü 20.30'da, pazar günleri ise saat 16.00'da izleyiciyle buluşturacak. Anthony Horovvitz'in yazdığı, Işıl Kasapoğlu'nun yönettiği oyunda Zuhal Olcay, Haluk Bilginer, Bülent Emin Yarar, Şenay Gürler ve Sermiyat Midyat rol alıyor. Endişeye tutsaklann kara güldürüsü olan oyun, Türkiye'de ilk kez sahnelenen gerilim tiyatrosu örneği. (0 216 345 39 39) • Istanbul Devlet Tiyatrosu Taksım Sahnesi'nde "Osmanlı Dram Kumpanyası'; Oda Tıyatrosu'nda İpın Lcu': Azız Nesın Sahnesı'nde "Ayaktakımı Arasında': AKM Büvük Salon'da 'Kral Lear' adlı oyunlar sahnelıyor. (1)212 292 39 00) • Istanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan'nın Harbı\e Muhsın Eıtuğrul Sannesi'nde •Macbeth" \e "Altuı Küp' (ç.o.); Fatih Reşat Nun Sahnesı'nde 'Kanlı Nigâr' ve 'Don Kjşot Petmen'e Karşı' (ç.o.): Üsküdar Müsahıpzade Celal Sahnesi'nde 'Gayn Resmi Hünem' ve 'Karagozüm !kı Gözüm' Iç o.); Kadıköy Haldun Taner Sahnesi'nde 'Trendeki Derviş' ve "Güneşin Oğlu' (ç.o.): Gaziosmanpaşa Sahnesı'nde •Yaprak Dökümü' ve 'Kurşun Askenn Utancf (ç o.); Cmranıve Sahnesı'nde 'Bızans Düştü' ve İsli Sisli Pis Puslu' (ç o ) ızlenebıhr. (0212 240 "20, • Bakırköy BelediyeTiyatrolan. Yunus Emre Kültür Merkezı'nde 'Mar>' Marv". •BaharNoktası'. '2 Cadde'nin Mahkûmu". 'Banş Ormanında Yanş' (ç.o.) ve "Dilekçe': Altan Erbulak Sahnesi'nde "Cephede Piknık - Ikı Kışılik Hırgür' (g.o I. 'Harikaiar Mutfağı' (g.o. I. 'ÇöpCanavan' (gölge oyunu). 'Danlmaca Yok \'aşasın Kavunıçi' (g.o.) adlı oyunlan sahnelev ecek. (0212 661 3S~95) • Oyun Atölyesi Ermişler ya da Günahkârlar' adlı ovıınu cumartesı günü saat 20.30'da sahnelıs or iO 216 345 39 ~39) • Semaver Kumpanya perşembe günü 20 30"da. cuma 20.30'da. cumartesı 15.30 \e 20.30'da 'Murtaza'ly.o.I adiı oyunu Çevre 'OPGRflf BBLE • Atatürk Küttür Merkezi'nde tstanbul Devlet Opera ve Balesi cuma 19.30'da 'Ispan>ol Saati" ve "Telefon", cumartesi 11.00'de 'Külkedisi', !5.30'da 'Nfadam Butterfly' operası (prömiyer) izlenebilir. (0 212 251 56 00) Tiyatrosu'nda sahneliyor. 10 212 585 59 35) • Tevfik Gelenbe Tiyatrosu cuma 21.00'de ve pazar 15.00'te 'Kırkuidan Sonra" adlı ovunu Banş Manço Kültür Merkezi'nde sahneîeyecek. (0216 41X 95 49) • Cem Safran Sahnesi'nde Ov-uncular Tiyatro Topluluğu her cumartesı saat 19.00'da 'Cüce' adlı ovunu sergıliyor. (0 212 245 50 09) • Sanyer Belediye Tiyatrosu cuma v e cumartesı 20.00'de. pazar 18.30'da 'Ekmek Arası Kabare' oyununu sahneîeyecek. (0 212 242 16 63) • Maya Sahnesi'nde bugün saat 20.30'da Açık Tiyatro 'Muhıttinle Geçen Şen Günlenm'. cumartesi 23.30'da .Aitıdan Sonra Tiyatro 'Bekleme Salonu' adlı oyunu sergileyecek. (0 212 252 7 4 52) ' • Akatlar Kültür Merkezi'de Açık Tiyatrocumartesı 18.30 ve 21.00'de "Katil Üşak' adlı ovunu sahneîeyecek. (0212 351 93 H9> • Gönül Ülkü - Gazanfer Özcan Tiyatrosu perşembe. cuma, cumartesı saat 21 001 e pazar saat 15.00'te •Yürü Ya Kulum' adlı oyunu sahneîeyecek. (0212 212 94~X2> • Avusturya Küttür Merkezi'nde saat 20.00'de Gerda Struhal'ın pıyano resıtalı izlenebilir. (0 212 223 'A 43/ • Italyan Kültür Merkezi'nde yarın saat 19.00'da LevlaPınar'ın konserı v ar '(() 212 293 9H 4Hı • Tank Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde cuma 19 OO'da Istanbul Quartet izlenebilir. (0 212 2D3 12 ^0/ • Babylon'da bugün 21.00'de Bass DrumBone. yann 21.00'de Bırelı Lagrene Gypsy Project, çarşamba İ qum - Stances. 22 OO'de Avılable 23 OO'te Nu Spırıt kJ. cumartesı 23.OO'te The Shrine Svnchro Sv stem konserı izlenebilir. (0 212 292 ^3 68) • Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda pazar 20.00'de Nguyen Le'nin caz konsen dinlenebilir (0 216 454 15 55) • Değirmen Sanatevi nde cuma 21 .OO'de Emrah Mahzuni. cumartesı 21.00"de Doğan Canku izlenebilir. (0 212 245 7 0 06> • Boğaziçi Üniversttesi Albert Long Hall da çarşamba saat 19.30'da Ysaye Dönlüsü ve Nusret tşpir'in (klamet) konseri izlenebilir. (0 212 28 7 02 32) • Nardis Jazz Club'da bugün Burçın Büke. yann Genco An - Önder Focan Duo. çarşamba Sanboraesque Project. perşembe Demirkol- Maden-Yalaj-Selçuk Quartet, cuma TurqumStances. cumartesı Janusz Sprot Quartet izlenebilir. Konserlerın başlama saatı 21.30. (0 212 244 63 2") GÖSTGRİ söYLesi • Oyuncular Tiyatrosu'nda Çveneburi dergısınin düzenlediğı "Çveneburi Toplantılan' kapsammda cumartesı 13.30'da "KafDağı'nın Ötesıne Edebıvatla Yolculuk' başhklı söyleşının konugu Dr. Laurent Mıgnon (0 212 233 56 \2ı • Yapı Kredi Sermet Çifter Salonu'nda bugün 18.30'da Hasan L'çarsu'nun konuşmacı olarak katılacağı "Yeni Başlayanlar İçin Çağdaş Müzık Romantızm ve Modernizm Arasında 1850 - 1914" adlı müzıkli söyleşı. yann 18.30'da Zeynep Ahunbay'ın 'Arkeolojı Bosna'da Savaş Hasarlan ve Kültürel Mirasın Korunması' adlı salı toplantısı. çarşamba 18.30'da Ara Güler Marta Daho. Rıchard VVhelan'ın konuşmacı olarak katılacaklan 'Magnum Photos ve Robert Capa' konulu panel. perşembe 16.00"da Marta Daho. Rıchard Whelan'ın konuşmacı olarak katılacaklan 'Capa Türkı>e'de Türkıye Fotograflan 1946' konulu söyleşı, cuma 18.30'da Rıchard VVhelan'm -RobertCapa 'Dûnyanın En Büyük Savaş Fotoğrafçısı' konulu konferans, cumartesi 16.30'da Sabn Koz'un yöneteceği. Ayşegül Yüksel. Metın And. Mev lüt Özhan'ın konuşmacı olarak katılacağı 'Metın And Oyun ve Bügü Türk Kültüründe Oyun kavramı' izlenebilir. (0 212 4V 04 44) • 8. Uluslararası Istanbul Bienali - 16 Kasım'a dek - Antrepo No. 4, MSÜ Tophane-i Amıre Kültür ve Sanat Merkezi. Ayasofya Müzesi. Yerebatan Samıcı. Platform Güncel Sanat Merkezi ve Istanbul'un çeşitli dış mekânlannda görülebilir. (0 212 334 07 57/ • Mike Berg - yerleştirme - 25 Ekim'e kadar - Galeri Nev'de. (0 212 231 67 63) • Graham Fagen - Flavio Favelli - •Benim Evım Neresi' - I Kasım'a dek - Maçka Sanat Galensi'nde. (0 212 240 80 23) • Proje 4L"de - 'Oraanize Ihtilaf - 22 Kasım'a dek. (0 212 281 51 50} • Kemal Uluer - Benim Adım Mutluluk' - resim - 16 Ekim'e kadar - Ortaköy Kültür Merkezi'nde. (0 212 258 69 87) • 'Gelecek Demokrasi' - karma - 18 Ekim'e kadar - Akbank Kültür ve Sanat Merkezi'nde. (0 212 292 39 84/ M 'Kopyala, Çal, Payiaş' - karma - 8 Kasım'a dek - Borusan Kültür ve Sanat Merkezi'nde. (0 212 292 06 55) • VVolfgang Marx - 'Saydamiık' - resim - 30 Ekim'e kadar - Avusturva Kültür Ofisı'nde. (0 2İ2 223 78 43) • Abidin Dino - Acıyı Çizmek' - 15Ekim-22Kasım-'Millı Reasürans Sanat Galensi'nde. (0 212 230 19 76) • 'Gelincikler' - karma resim - 23 Ekim'e kadar - Orün Sanat Galerisi'nde. (0 216 360 99 64) • 'Bizden ve Onlardan 18' - karma resim - 18 Kasım'a dek - Tem Sanat Galerisi'nde. (0 212 247 08 99) • Nur Koçak - resim - 24 Ekim'e kadar - Iş Sanat Parmakkapı Galerisi'nde. (0 212 244 20 21) • Tarihi Darphane Binası nda - 'Hayallerin Gerçekleştiğı Vüzyıl' - 24 Ekim'e dek. (0 212 212 35 15) • Leyla Haras - resim - 25 Ekim'e dek - Ekvator sanat Galerisi'nde. (0 212 225 23 18) • Robert Capa - Capa Türkive'de' - fotoğraf - 16 Ekim - 22 Kasım - Yapı Kredi Sermet Çifter Sergi Salonu'nda. (0 212 293 08 24) • Regina Schmeken - fotoğraf - 15-31 Ekim - Alman Kültür Merkezi'nde. (0 212 24920 09) • Dilek Işıksel - Geceli Gündüzlü Istanbul Masallan' - Adnan Yalım'ın resim sergisi 31 Ekim'e dek Nelli Sanat Evi'nde görülebilir. (0212 227 73 75) resim - 28 Ekim'e kadar - Kızıltoprak Sanat Galerisi'nde. (0216418 3806) • 'Fantazya Çok Para Yok' karikatür - 15 Ekim-15 Şubat - Osmanlı Bankası Müzesı'nde. (0 212 233 22 38) • Gülsevin Omay - resim - 22 Ekim'e kadar- The Marmara Oteli'nde. (0 212 251 46 96) • 11 Sergi / 11 Galeri - karma - 21 Kasım'a kadar - Marmara Onıversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde. (0 216 326 26 67) • 'Yıldız Düşleri' - Wenshon - 20 Ekim'e kadar - 1 Sanat'ta. (0 212 245 75 47) • Mehmet Özet - resim - 24 Ekim'e kadar - Hobi Sanat Galerisi'nde. (0 212 225 23 37) • Asım Işler - resim - 25 Ekim'e dek - Atatürk Kültür Merkezi'nde. (0 212 245 15 08) • 'Eksik Olan' - 18 Ekim e dek - Karşı Sanat Çalışmalan'nda. (0 212 245 15 08) • 'Dur' - karma - 16 Kasım'a dek - Kv Tünel Geçidi'nde. (0 212 251 43 38) • Steven Holl - Düşünce ve O!gu' - 15 Kasım'a dek - Garantı Galeri'de. (0 212 233 22 38) • Emre Okçuer - resim ve yerleştirme - 16 Ekim'e dek - birimart'ta. (0 212 291 34 34) • Artisan Sanat Galerisi - karma resim - 25 Ekim'e kadar (0 212 247 90 81) • Mehmet Uygun - resim - 15 Ekim-30 Kasım - Art Home Sanat Galerisi'nde. (0 212 291 73 33/ • Ahmet Sedat Ertan - resim - 24 Ekim'e kadar - Tank Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde. (0 212 293 12 70) • Orhan Alptürk - Öteki Denizler" - 31 Ekim'e dek - Nikon Fotoğraf Merkezi'nde. (0 212 251 90 14) • Sedef Yılmabaşar Ertugan - resim - 11 Kasım'a dek - Toprak Sanat Galerisi'nde. (0 212 326 35 80) • Galeri Apel - 'bağ. poet's garden' - karma - 28 Ekim'e kadar. (0 212 292 72 36) • 'Tannlar, Tanrıçalar ve Imparatorlar' - hey kel - 18 Ekim'e kadar - Topkapı Sarayı'nda. (0216 310 54 04) • Yiğrt Yazıcı ve Ahmet Çelikbaş - resim - 18 Ekım'e kadar - A Sanat'ta. (0 212 234 73 74) • Bedri Baykam - 'Kntık lşaretler' - 7 Kasım'a kadar - Caddebostan \fine Sanat Galerisi'nde. (0 216 385 12 03) • Melek Nuhoğlu - Mardin - gravür - 30 Ekim'e dek - Dünva Aktüel Kıtabevi Sanat Galerısı'nde. (0 212 293 00 80) • Zeki Arslan - resim - 30 Ekim'e kadar - Kare Sanat Galensf nde. (0 212 240 44 48) • Orhan Kemal ll Halk Kütüphanesi nde - kıtap' - 23 Ekim'e kadar. (0 212 518 10 47) • Tanju Demirci - "Karanlıkta Dans' - 22 Kasım'a kadar - Galeri Sanatsanafta. (0 216 411 20 40) • Gökte Irem Senemoğlu - resim - 29 Ekım'e dek - ÎTÜ Taşkışla'da (0 212 293 13 00) • Hasan Gürsoy - resim - 25 Ekım'e dek - Kemal Sunal Sanat Merfcezf nde. (0 212 292 50 13) • Sera Uzel - 'Pera'nın Görkemli Cemaati' - 7 Kasım'a kadar - Schneidertempel Sanat Merkezı'nde/0 212 249 01 50) • Mustafa Altıntaş - resim - 25 Ekim'e kadar - Cream Art Gallery 'de. (0 212 358 37 45) • Galeri Artist - Anila Durak. Ertuğrul Ateş, Sergio Saez Ojea, Lars N'ordin, Gülten tmamoğlu - 5 Kasım'a kadar. (0 212 227 68 52) • Irfan Okan - resim - 23 Ekim'e kadar - Ev ın Sanat Galerisi 'nde (0 212 265 81 58) • 'Koleksiyondan Kreasyona Gönül Paksoy' - 19 Ekim'e kadar - Borusan Oto Istinye'de. (0 212 359 30 30) • Ibrahim Aşık - retrospektif- 5 Kasım'a kadar - Erbıl Güzel Sanatlar .Merkezi 'nde. (0 212 543 10 39) • 'Urartu, Savaş ve Estetik' - 17 Ocak'a kadar - Yapı Kredi Vedat N'edım Tör Müzesı'nde. (0 212 252 47 00) • Ömer Serkan Bakır 'Türkıye'de Fotoğrafçı Olmak' - fotoğraf - Fotoğrafev i - Koç AUianz Sanat Galerisi'nde. (0 212 251 05 66ı • Cengiz Akduman - 'Karanhğın Panltısı Istanbul Geceleri' - fotoğraf- 3 Ocak'a dek - tstanbul Fotoğraf Merkezi'nde. (0 212 238 11 60) • Hülya Teoman Özyol - resim - 30 Ekim'e kadar - Ümit Yaşar Sanat Galerisi'nde. (0 212 202 81 85) • Kadriye Yürük Güdenler - hevkel -26 Ekim'e dek- \'akıftank Fuavesi'nde. (0 212 316 70 21) • Emir Saner - resim - 14 Ekim - 1 Kasım - Galeri Oda'da. (0 212 259 22 08)