Catalog

9 OCAK 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Iki öliim OPUCU eylemcisine af •ANKARA (ANKA) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, sürekli rahatsızlıklan Adli Tıp Kurumu'nca belirlenen Murat Acar ve Bülent Demirçelik adlı mahkûmlann cezalannı Anayasa'nın 104"üncü maddesi uyannca kaldırdı. Mahkûmlann bir suredir F tipi cezaevlenne karşı sürdürülen ölüm orucu eylemine katıldıklan bıldirildi. BDDK hakkında soruşturma • ANK\RA(AA)- Başbakan Yardımcısı AbdüllatifŞener. BDDK Başkan ve üyeleri hakkında soruşturma izni verilip verilmeyeceğine, Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun ön inceleme raporunun ardından karar verileceğini bildirdi. AKP Istanbul Milletvekili Emin Şirin'in soru önergesini yanıtlayan Şener. "Memurlar ve Diğer Kamu Göre'vlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun'a göre yapılacak ön inceleme sonucunda verilecek karar. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na intikal ettirilecektir" dedi. YurtAşı suçlanına ceza uygulanacak • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafindan onaylanarak yürürlüğe gıren yasa ile bundan sonra Türk yurttaşlan hakkında yabancı ülkelerde verilen mahkûmiyet kararlan Türkiye'de de uygulanabilecek. Türk Yurttaşlan Hakkında Yabancı Ülke Mahkemelerinden ve Yabancılar Hakkında Türk Mahkemelerinde Verilen Ceza Mahkûmiyetlerinin Jnfazına Daır Yasada Değişiklik Yapılmasına tlişkin Yasa. Adalet Bakanı'na, yabancı ülkede verilen mahkûmiyet kararlannın Türkiye"de yerine getınlmesi için yetkı tanıyor. THyasi cinayetler araftırrisin' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Diyarbakır Millenekili Mesut Değer. Doç. Dr. Necip Hablemitoğlu ve Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan cinayetleriyle ilgili araştırma önergeleri verdi. Değer, Hablemitoğlu'nun öldürühnesiyle faili meçhul cinayetlerin yeniden başladığı endişesinin toplumu derinden sarstığına dikkat çekti. Ağar'dan Ecevjfe ziyaret • ANKARA (ANKA)-DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'i DSP Genel Merkezi'nde ziyaret ederek bir süre görüştü. Basına bıldirilmeyen ve DYP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Bayar'ın da bulunduğu ziyartte Irak ve Kıbns gibi güncel gelişmelerin de gündeme geldiği belirtildi. Milletvekillepine Imiteahhfruyapısı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Genel" Kurulu'nda Erzincan depreminin yıldönümü nedeniyle konuşan Baymdırlık ve lskân Bakanı Zeki Ergezen, müteahhitler adına aynmcılık istememeleri konusunda milletvekillerini uyardı. Ergezen. "Arkadaşlanmıza sesleniyorum. kalitesiz bına yapan insanlan odalannıza sokmayın diyorum" dedi. Sabih Kanadoğlu ve Nuri Alan'ı eleştirdi, Erdoğan'a Siirt için yeşil ışık yaktı YSK başkanıherkeseçattıANKARA (CumhuriyetBürosu)- Si- irt seçimine ilişkın kararlan tartışma konusu olan Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Tufan Algan, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğ- lu ile Danıştay Başkanı Nuri Alan' a çat- tı. Algan, "Her kurumun başkanı çıkıp da düşüncelerini kamuya ifade ederse, bu sadece devleti yıpraür ve kafalan bu- landınr" dedi. Âlgan, Siirt seçimine ilişkin listelerde "ölüm veya istifa~ ha- linde oluşacak boşahnalarm da 23 Ocak'a kadar doldurulabileceğını belirterek AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Er- doğan'ın adaylığına yeşil ışık yaktı. YSK Başkanı Algan dün kurul üye- leriyle birlikte düzenlendiği bastn top- lanhsıyla Yargıtay Cumhuriyet Başsav- Kafalan bUİandlNyorlar Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Kanadoğlu ve Danıştay Başkanı Alan'ın Siirt karanna ilişkin eleştirilerini yanıtlayan YSK Başkanı Algan, "Her kurumun başkanı çıkıp da düşüncelerini kamuya ifade ederse, bu sadece devleti yıpraür ve vatandaşlanmızm kafalannı bulandınr" dedi. cısı Kanadoğlu ile Danıştay Başkanı Alan'ın Siirt kararlanna ilişkin eleşti- rilerini yanıtladı. Kurumlann kendi gö- rev ve yetki alanlanyla ilgili iş ve işlem- leri yapmak ve birbirleriyle yardımlaş- mak durumunda olduğunu belirten Al- gan, "İtirazlannı, şikâyetJerini, bilgile- rini, belgelerini resmi olarak ifade et- mek durumundaduiar. Hal böyie iken, her kurumun başkanı çıkıp da düşün- celerini kamuya ifade ederse, bu sadece dev1eti>ıpraürve\Btandaşlanmızmbir- takını suizanlanna neden olur. Kafala- nnı bulanduTr" dedi. Uzun uzun Siirt seçimlerinin iptalinden sonraki süreci an- latan Algan, yenileme karannın 1989, 1994 ve 1999 yıllannda alınan kararlar ışığında verildiğini kaydetti. Ad vermeden Danıştay Başkanı Nu- ri Alan'ın, "YSK. Sürt'te yapılacak se- çimin esaslanna ilişkin karannı oy çok- luğuyla ahnasma rağmen, Resmi Gaze- AKP lideri: Kanadoğlu } mn kişiselgörüşü BAKÜ (AA) - AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdo- ğan, Yargıtay Cumhuriyet Baş- savcısı Sabih Kanadoğlu'nun, Siirt seçimleri ile ilgili görüş- lerini değerlendirirken "Sa- ym Kanadoğlu sadece kişisel kanaatlerini ortaya koymuş- tur. Bu, kişisel bir kanaatten öte herhangi bir değer ifade et- mez" dedi. Erdoğan, Park Hyatt Otel'de düzenlenen TOBB-DEtK (Dış Ekonomik Ilişkiler Konseyi) toplanhsından sonra TRT Ba- kû bürosunu ziyaret etti. Er- doğan, Kanadoğlu'nun deme- cının "kişfcel bir kanaatten öte değer ifade etmediğini" söy- ledi. Erdoğan şunlan kaydet- ti: "Genel başkanı olduğum AKP bu konuy la ilgili karan- nı ayın 20'sinden sonra vere- cektir. Bu devanı niteliği taşı- yan bir seçim olduğu için Ks- tede bir boşalma varsa, yoksa bunun meydana çıkacağı son tarih ayın 20'sidir. 20'sinden sonra bizden Yüksek Seçim Kurulu, 'Böyle bir boşalma olmuştur, buraya isim verin' dKecektir, biz de oraya parti olarak yetkili kurul, ld*MKYK karar verecektir. MYK de bu- rayla ilgili isim tespitini yapıp YSK'ye verecektir.'' Başbakan 'Hoca sını unutmadı Başbakan Abdullah Gül SP Genel Başkanı Recai Kutan ve beraberindeki parti yöneticisi Oya AkgönençM Başbakanhk Merkez Binasfnda kabul etti. Kutan, görüşmenin ardından gazetecilere yapüğı açıldanıada, Türkiye'nin önünde bulunan Irak ve Kıbns meselelerini ek aldıklannı belirtti. Kutan, hükümetin hem Irak hem Kıbns konusunda net tavnnı ortaya koyması gerektiğini söyiedi. Iki aynu dolduran hükümetin önüne Kıbns, Irak ve Avnıpa Bnüği gibi önenıli dış politika meselelerinin çıktığını ifade eden Kutan, bu meselelerde sadece hükümete yüklenilmesinin uygun ohnadığuu kaydetti. ANKA'nın haberine göre, Başbakan Gül, kucaklayarak "Hoşgekiin Xbi" sözkriyie karşüadığı ve merdivenlere kadar uğuriadığı eski lideri SP Genel Başkanı Kutan aracıhğryla Necmettin Erbakan'a, "Setam, saygı ve hörmetierini" gönderdi (Fotoğraf: AA) te'de bu karann oybirfiğiyle alındıgı ya- yımlandr sözlerini anımsatan Algan, ka- rann resmi evrak mteliğınde olduğunu söyledi. Sesinin tonunu yükselten ve bir ara elini masaya vuran Algan. "Bu sahtekârhğa, bu ahlaksızhğa. bu yasaya ay kırüığa kim cesaret edebilir? Bunu söyleyen, bu ifadelerin gereklerini açık- lamak zorundadır" dedi. Alan: Sözlerim yanlış aktarıldı Alan ise Cumhuriyefe yaphğı açık- lamada sözlerinin yanlış aktanldığını belirterek, "Bu hukuken oybirfiğiyle ahnmış bir karanhr. Ama bizim ifade- miz bu karar almırken tarüşmalı geçti- ği, birtaknn kurul üyelerinin de bu gö- rüşte oİmadıklannı anlat- maya yöneiiktir. Ama so- nuçta muhalif olan arka- daşlar da bu karan imza- lamışlardır" dedi. Alan, Algan ile görüşeceğini de söyledi. YSK Başkanı, Siirt tak- vimine göre 23 Ocak Per- şembe gününe kadar lis- telerde istifa veya ölüm nedeniyle boşalma olma- sı durumunda bu kişilerin yerine yeni aday gösteri- İebileceğini belirtti. Al- gan'ın açıklamalanyla AKP Genel Başkanı Er- doğan'ın Siirt birinci sı- ra adayı Mervan Gül'ün yerine aday olabileceği de kesinleşmiş oldu. Al- gan, yeni adaylar konu- sunda anayasa ve yasa- larda yapılan değişiklik- lerin dikkate alınıp alın- mayacağının sorulması üzerine, yasalann yayımı tarihinde yürürlüğe gir- diğini anımsattı. Kurulun yapılacak ihrazlan değer- lendireceğini kaydeden Algan, "Bu kanuıüar dün- kü kanun mu, bugünkü kanun mu? Bunun değer- lendirmesini hadisenin mahiyetine göre elbette kurul değerlendirecek ve kararuu verecektir. Ka- nunlann ne şekilde uygu- lanacağı hususu belirlen- miştir'" diye konuştu. Erdoğan, Siirt seçiminde aday olamazsa görevi devralması haziran ayını bulacak Başbakarüığı sarkabilirANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-AKP yönetimi, Genel Baş- kan Recep Tayyip Erdoğanın Si- irt'ten aday olamaması durumun- da en geç 2003 Haziran'ında baş- bakanlık göre\ini devralması se- çenekleri üzerinde çalışıyor. AKP'de değerlendınlen yöntem- ler arasında Erdoğan'ın memle- keti Rize ve 2 milletvekili bulu- nan Gümüşhane öne çıkıyor. AKP lideri Erdoğan'ın Si- irt'ten aday olamaması duru- munda, anayasada değiştirilen hükme dayanılarak kûçük bir kentteki milletvekillerinin tama- mı istifa ettirilerek, bu kentte araseçim yapılması yoluna gi- dilecek. Erdoğan'ı başbakan yap- maya yönelik formüllerin parti açısmdan değerlendirilen olum- lu ve olumsuz yönleri şöyle: SİİRT: 9 Mart'ta yapılması beklenen seçimde Erdoğan aday olabilirse başbakanlık hedefine 3 ay içinde ulaşmış olacak. Er- doğan, yasaklanmasına neden olan konuşmayı da Sürt'te yap- tı. Aynca eşı Emine Erdoğan 'ın da Siirtli olması ve Tıllo Dergâ- hı'ndan bir şeyh ailesinden gel- mesi partinin kullanmak istedi- ği unsurlardan. Irak savaşı nede- niyle seçimin iptal edilme olası- lığı bulunuyor. Parti, Siirt seçi- minde 3 milletvekiliyle tulum çıkanp gövde gösterisi yapma- yı tasarhyor. Ancak CHP ile DE- HAP'ın blok oluşturma girişi- mi kaygıya neden oluyor. RİZE: Martta aday olamazsa Erdoğan'ın başbakanlık hedefi hazirana kalacak. Parti, Erdo- ğan'ın memleketi olan bu ilde da- ha önce yüzde 44 oyla 3 millet- \ekilinin tamamını aldı. Rizeh olan Mesut Yılmaz ın siyaset sahnesinde olmadığından AKP'nın Rize'deki oy oranını önemli ölçüde arttırması olası. Ancak bu kentte seçim için isti- fa ettirilmesi gereken milletve- killeri arasında Çevre Bakanı tmdat Sümıoğhı da bulunuyor. CÜMÜŞHANE: 2 milletve- kiliyle küçük bir seçim bölgesi olduğundan araseçimde önce- likli seçeneklerden. AKP, 3 Ka- sım'da Gümüşhane'de yüzde 42 oyalarak tulum çıkardı. AKP'yi izleyen partiler MHP ve DYP oldu. ANAP ve SP de eklendı- ğinde bu seçim bölgesinde sağ partilerin oyu yüzde 85'i bulu- yor. "Gümüşhane"den başbakan çıkarma" kampanyası ile AKP'nin yüzde 80-90 oranında oyla gövde gösterisi yapması olası. Bu bölgede CHP'nin son oy oranı yüzde 8.9 oldu. Bu se- çenekte de Erdoğan'ın başba- kanlık hedefi hazirana kalıyor. 'Açıklamanın değeri yok' Kanadoğlu'nun açıkla- malannın anımsatılması üzerine Algan, Başsav- cı'nın kendi düşünceleri- ni ve kanaatini dile gerir- diğini söyledi. Kanadoğ- lu'nun itiraz hakkı bulun- duğunu, bunun da kurul- da değerlendirilecegini an- latan Algaa " Bunun dışın- da bir değeri yoktur" de- di. Algan, itiraz durumun- da TCY'nin 2. maddesi- nı dikkate alacak mısuıız sorusuna da "TCY'nin 2. maddesi, hangi kanunun hangihadiseleretatbikedi- leceğini ifade ediyor. Bura- da mümkünse uygulan- ma imkânı vardır" yanı- tını verdi. TCY'nin 2. maddesi, yasal değişiklik- ler durumunda kişi lehine olanın geriye doğru uy- gulanmasını, aleyhte ola- nın uygulanmamasını hükme bağlıyor. POLİTtKA GÜTNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Töre Tenöpü... Adına hep 'töre ve namus cinayetleri' denili- yor... Bu cinayetler kimi zaman Lice'de, kimi zaman Siverek'te, kimi zaman Şanlıurfa'da işleniyor... Cinayetin yeni adresi bu kez SasonL Aşiret toplumlannda işleniyor bu tür cinayetler!.. Ne demek töre, ne demek namus? Kimse yanıt veremiyor!.. Güneydoğu da töre infazcılan ellerinde silahlar- laavlarının peşinde!.. Sevdanın direnişı bağnazlığın yüreklere vurdu- ğu acımasızlığın içinde ölüme yenik düşüyor, güz türküleri acı bir soluk oluyor!.. Yaşamın ağır sularında kayboluyor gencecik in- sanlar... Yoksulluğun kol gezdiği, ilişkilerin çıkara dönüş- tüğü birtoplumun fotoğraflarıdırgünbegün ga- zete sayfalanna düşen haberler: "Güneydoğu'da töre ve namus cinayeti..." Ortaçağ günlüğünün sayfalan hep karşımıza çı- kıyor... Bizim Mehmet Faraç'ın söylediği gibi oralar Güneydoğu, oralarda sevmek zor, oralarda her sevdanın acı bir bedeli var... Oralarda sevda öykülerine kan, mürekkep olur!.. Töre, aşiret toplumlarına özgü, benimsenmiş, yerleşmiş bir davranış biçimi... Töre, kurallann, görenek ve geleneklerin ortak- laşa alışkanlıkların, tutulan yolların tümü... Tüm yollarda 'ahlaki davranış biçimi' olarak de- ğerlendiriliyor Sason'da, Harran'da, Silvan'da... • • • Güneydoğu'da kadın bir hiçtir!.. Bunun için de Güneydoğu'da töre yasaları acı- masızca uygulanır kadına... Etnik yapı Türk-Arap-Kürt ne olursa olsun, Gü- neydoğu, tarikat şeyhlerinin, şıhlannın, ağalann son on beş yıldır, koruculann, şeriatçı kamu yöne- ticilerinin kıskacındadır!.. Ben bugünedek böyle cinayetleri çokyazdım... Oralarda ortaçağın hâlâ egemen olduğunu an- lattım... Tüm cinayetler hep birbirine benziyordu... Tıpkı 30 Aralık'ta Sason'un Geçitli köyünde öl- dürülen 24 yaşındaki Sevide Uyanık cinayetinde olduğu gibi... Güneydoğu'da kadın olmak nasıl bir şey? Mehmet Faraç, 'Töre Kıskacında Kadın' kita- bında (Günizi Yayıncılık) Güneydoğu'da kadın olmayı, Şanlıurfa'dan örnekler vererek şöyle anla- tır: "Araştırmalargösteriyordu ki, yörede kırsalalan kadınlarının yüzde 54'ü, kentlilerin de yüzde 44'ü sık sık veya aralıklaria şiddete uğruyordu. özel- likle 15 yaşın altında evlenenler şiddete daha açık kesimi oluşturuyordu. Evlilik ve aile yaşamının kar- şılaştığı sorunlarla nasıl mücadele edeceğini bi- lemeyen 'çocuk kadınlar'/n çoğu ciddi sekilde şid- detle karşı karşıyaydı. GAP Kalkınma Idaresi n/n araştırmasına göre kadınlann dayakyemesinde ka- rı koca arasındaki çatışmalar, erkeğin hoşnutsuz- luğu başı çekiyordu. Geniş aileler içinde yaşayan kadınlar ise aile büyüklerine karşı karısını 'adam etme' uğraşın- daki erkeklenn gazabına uğruyordu. Araştırmalara göre yöre kadınlarının büyük bö- lümü bu olumsuzluklar yüzünden çocuklarının eğttimli kimselerle evlenmesini istiyordu. Bu konuda yapılan anketi yanıtlayan kentli kadınlann yüzde 32'si, köylü kadınlannın ise yüzde 37.57 kız çocuklarının okumuş erkeklehe evlenmesini arzu- luyordu." • * • Sason'da öldürülen Sevide Uyanık... Genç kadını öldürenler, Sevide'nin üç günlük bebeğini de boğuyorlar... Sevide Uyanık, korucu Mahmut Tiryaki'nin imam nikâhlı ikinci eşi... Katiller ise Mahmut'un ağabeyi Bahattin ve oğlu Burhan Tiryaki... Hep bilinen fotoğraflar!.. Cinayetlerin temelinde başlık parası, kuma, kız kaçırma, berdel (değişme), küçük kızla evlilik, kan davası bulunuyor... Güneydoğu'da kırsal alanda kadınlann yüzde 80'i okuma yazma bilmiyor... Kumalıkyaygın!.. Oralarda kadınların öyküsü hüzünlü!.. Aile meclisi karar veriyor ve infaz gerçekleşi- yor!.. Güneydoğu 2003 yılında ortaçağı yaşıyor!.. Sevdanın direnişi hep ama hep ölüme yenikdü- şüyor!.. Bunlar 'töre cinayeti' değil, töre terörü!.. hikmet.cetinkaya(f'cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/513 90 98 CHP lideri Baykal, çağdaş, reform niteliğinde bir tanm politikası gerektiğini söyledi: kümet baştan savmacı Hikmet ÇETİNKAYA 68den 78e Sancılı Yıllar Kuşatılmış Sokaklar ANKARA (Cumhurivet Büro- su) - CHP Genel Başkanı Deniz Ba\kaL hükümetin tanm konu- sunda "baştan savmacr bir yak- laşım gösterdiğinı belirtırken "Türkhe'nin çağdaş, reform niteliğinde bir tanm poUtika- sma ihth^cı var"* dedi. Deniz Baykal, dün TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası'nca düzenlenen "AB Genişleme Sü- recinde Türkhe- Tanmsal ve Kn-- sal PoKtikalar" başlıklı toplantı- ya katıldı. Baykal, AB'nin Türkiye'ye ver- diği müzakere tarihinin çok geç olduğunu belirterek "Türkiye, ahşüğunız haksıznklardan bir >e- nisine daha tabi edihniştir" dedi. Avrupa'nın tanm politikasının son 10-15 yılda büyük değişiklik- ler geçirdiğini anlatan Baykal, kendine yeterli bir tanm sağlaya- bilmek için verilen büyük destek sonrasında müthiş bir mali yükün ortaya çıktığına işaret etti. Bunun üzerine AB'nin ikinci dönemde CHP. YEREL YÖNETİMLER AKADEMİSİ KURDU OKTAYAPAYDIN CHP Istanbul il yönetimi, yerel seçimler- le ilgili olarak çahşmaya başladı. tl Başka- nı Şinasi Öktem, seçimlerde aday olmayı he- defleyen partililerin eğitimini sağlamak ama- cıyla "Yerel Yönetimler Akademisi" kurul- duğunu açüdadı. Onümüzdeki yıl yapılacak olan yerel se- çimlerde Istanbul genelinde birinci parti ol- mayı hedeflediklerini vurgulayan Öktem, bu yönde parti örgütü içinde eğitim çalışması başlatmayı kararlaştırdıklaraıı söyledi. İl örgütü bünyesinde Yerel Yönetün Da- mşma Merkezi oluşturulduğunu kaydeden Öktem, bu merkezin de şubat ayı başında "Ye- rel Yönetimler Akademesi''ni hayata geçire- ceğini açıkladı. Akademinin "Akademi Is- tanbuT grubuyla ortak çahştığım vurgula- yan Öktem, şöyle konuştu: "Yerel seçimler- de adayohnakisteyen partihTerimize,flüaleyst- salanndan encümenlerin işleyişine, belediye mecösleri,başkan ve üyelerininyetkflerine ka- dar birçok bilghi vereceğiz.'' üretim değil, refahı yükseltmek ve kaliteyi güvenceye almak ama- cıyla destek vermeyi benimsedi- ğini anlatan Baykal, Türkiye'nin izlediği kendi gerçeklerinden ko- puk tanm politikasının da "tercü- me koktuğunu" söyledi. Baykal, Türkiye tanmının ge- liştirilmesi, kendi ayaklan üze- rinde durabilmesi için "yağh to- hum üretiminin artürdması, yem bitldleri konusunda aûlun yapd- ması ve tahıl konusunda yeni bir anlavış getirilmesi" gerektiğini söyledi. Türkiye'nin çağdaş bir tanm politikasına gereksinimi ol- duğunu belirten Baykal, "Reform lütetiğinde kapsamh yeni bir vak- laşun uygulanmah" dedi. Hükümetin tanm konusunda "baştan savmacT bir yaklaşım iz- lediğini söyleyen Baykal, tanmın ciddi sorunlannın mutlaka çözül- mesi gerektif ni vurguladı. e u n i z i V A Y ı n c ıL ı •(. Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72 1