Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
17OCAK2003CUMA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER dishabS cumhuriyet.com.tr 11
A!
azanmız
Ergun Balcı'yı,
ölümünün 4.
yûında özlemle
ve sevgiyle
hahriıyoruz.
Balcı'mn kaleme
aldığı dışpolitika
yazüannı tararken
gördük ki, yazılar
bugüne de ışık
tutuyor. Balcı 'nın
makalelerinden
bazı bölümleri
okurlarıyla
paylaşmak istedik...
merikalı ünlü bilim
Ladamı Prof. Samu-
el Huntington'un Uygariık-
lann Çatışması tezi üzerin-
de çok dunjlur, ama Hun-
tington'un aynı kitaptayap-
tığı gözlem ihmal edilir. Huntington, dün-
yada ekonomik, siyasal ve askeri düze-
nin tümüyle Batı dünyasının çıkarian doğ-
rultusunda kurulduğuna dikkati çeker.
Örneğin, IMF ve Dünya Bankası gibi ku-
aıluşlar, Batı'nın ekonomik, mali çıkarla-
nnın temsilcisidir. Serbest piyasa, serbest
ticaret gibi ilkeler 3. Dünya pazarlarının
Batı sermayesine açılmasını sağlar.
Nükleer silahlar Batılı ülkelerin tekelin-
dedir. Pakistan ya da Iran, bu silahlann
yapımına yöneldiği zaman kıyamet ko-
par. işte bu olgu ve zengin Kuzey'le yok-
sul Güney arasındaki uçurumun giderek
büyümesi, köktendinci terör örgütlerinin
palazlanmasına, Islam ülkelerinde kitle-
lerde, Batı'nın en güçlü temsilcisi olan
ABD'ye karşı tepkilerin artmasına yol aç-
maktadır. Bu bakımdan, terör olayları-
nın devam edeceği düşünülebilir.
(ABD'nin saldınsı, 23.08.1998)
ABD'nin Irak politikası, Türkiye'yi
önce büyük ekonomik zarara
uğratıyor... 8 yıldır devam eden am-
POLİTİKADA SORUNLAR
ERGUN BALCI
bargo Türkiye'ye yaklaşık 40 milyar
dolara mal oldu. Irak, BM kararlarına
uysun, o zaman yaptınmlar kalkar. Bu ma-
saia gerçekten inanıyor musunuz?
ABD'nin Irak'a yaptırımları kaldırmaya
niyeti yok. Nitekim Başkan Clinton, bu-
nu bir kere ağzından kaçırmış "Saddam
iktidarda kaldığı sürece, yaptınmlar kalk-
maz" demişti.
(Türkiye, Irak veABD , 22.12.1998)
ABD Türkiye'yi seviyor. Türkiye'nin
Avrupa Birliği'ne (AB) girmesi için
yoğun çaba harcıyor, Bakû-Ceyhan bo-
ru hattını destekliyor, Türkiye'de de-
mokrasinin gelişmesini, insan haklan
konusunda ilerleme kaydedilmesini iç-
tenlikle istiyor. Prof. Zbignievv Brze-
zinski. "Büyük Satranç Tahtası" adlı
küabında Avrasya'da halen üç büyük ra-
kibin bulunduğunu yazar. Bunlar; Rus-
ya, Türkiye velran'dır. Türkiye ve Iran'ın
rekabeti ABD açısından önemli değil-
dir. Ama, Rusya değişik. VVashington'ın
en büyük kaygısı, Rusya'nın biraz güç-
lendikten sonra emperyal
politikaya dönerek Orta As-
ya ve Kafkasya cumhuriyet-
lerini yeniden egemenliği al-
tına almaya kalkışmasıdır.
Bu takdirde Avrasya'nın
enerji yolları ABD ve Batı'ya kapanır.
İşte ABD'nin Türkiye "sevgisi" bu nok-
tada başlıyor. Türkiye ABD için Avras-
ya'yaaçılan kapıdır. Türkiye'nin istikrar-
sızlık ve karışıklığa yuvarlanması, Rus-
ya'ya karşı bağımsızlığını korumaya ça-
lışan veTürkiye'den büyük destek alan
Azerbaycan'ın da güçten düşmesine
yol açar. Bu durumda Kafkasya ve onun
ardından Orta Asya cumhuriyetleri tek-
rar Rusya'nın etkinlik alanına kayarken,
enerji bölgesinin kapılan da ABD ve Ba-
tı'ya kapanır. VVashington, Türi<iye'nin
AB'ye girmesini neden destekliyor?
Çünkü, AB'nin dışında kalan bir Tür-
kiye radikal akımlann etkisiyle Batı'dan
uzaklaşırsa, Kafkasya cumhuriyetleri de
Batı'dan uzaklaşarak Rusya'nın kucağı-
na düşer. Batı ile bütünleşen bir Türkiye
ise Kafkasya cumhuriyetlerini de peşin-
den sürükler. Bakû-Ceyhan boru hattı
ile de Avrasya'nın enerji yollarının Rus-
ya'nın denetimi altına girmesini engeller.
(ABD Türkiye'yi seviyor -17.07.1998)
Deklerasyon konusunda görüş aynlığı çıktı. Türkiye Irak açılım yapmalı derken Mısır ABD kınanmalı dedi
Türkiye'deIrakdoruğuSERKAN DEMtRTAŞ
ANKARA - Irak sorununun banşçı
yollarla çözümlenmesi için çalışmala-
nnı yoğunlaştıran Türkiye, Irak'ın
komşusu ve Ortadoğu'nun önde gelen
ülkelerine gelecek hafta devlet veya hü-
kümet başkanlan zirvesi yapılmasını
önerdi. Başbakan AbduDahGüTün zi-
yaret ettiği Suriye, Mısır, Ürdün, Su-
udi Arabistan ve Iran'a yapılan dave-
te göre 23 Ocak'ta Istanbul'da yapıl-
ması beldenen zirve zirve sırasında
sorunun banşçı yollarla çözümü için
ortak bir deklarasyon da yayımlanacak.
Türkiye, deklarasyonun Irak yönetimi-
ni hedef alması gerektiğini belirtirken
Mısır, sorunun iki tarafi olan Irak ve ABD'nin
uyanlmalan gerektiği görüşünde.
Başbakan Gül'ün Ocak ayı başında başlattığı
"aktifbanş diplomasisi" yeni bir aşamaya girdi.
Gül'ün 5 ülkeyi kapsayan ziyaretinde tüm ülke-
lerin ortak kaygılar taşıdığını ve benzer görüş-
lerde olduğunu saptayan Ankara; Mısır, Suudi
Arabistan, Suriye, Iran ve Ürdün devlet ya da hü-
kümet başkanlannın katılacağı bir zirve yapıl-
masını ve 6 ülke liderinin ortak bir deklarasyo-
na imza atması önerisini geliştirdi. Bu öneri ve
açıklanacak deklarasyona ilişkin düşünceler, dün
yat etiketll müttefik müttefik değildir'
DışHaberlerServfai- ABD'nin
"şahin" yazarlanndan \VTlliam
Safire, AKP'nin, Irak'a operasyon
konusundaki tutumuna ağır bir dille
eleştirerek "tavayderde" bulundu.
Safire, New York Times'taki
"Kıızey ittifokT başhkh yazısında,
AKP hükümetini "Irak'm
özgürleşmesiııe fiyat biçmekle"
suçladı. "Fîyat etiketi taşryan bir
müttefik, hiçbir zaman müttefik
değildir" ifadesini kullanan Safire,
Türkiye'nin orduyu kapsayan eski
güç erkinirL, Avrupalılara, Türk
kamuoyunun düşüncelerinin ne
kadar önemli olduğu göstermek için
arrık geri planda kaldığını belirterek
"Türkiye'de, kökleri İslami olan
hükümet, Bush'un koalisyonuna
ka&lmakta 'kem küm' ediyor" dedL
Safire, Başbakan Gül'ü, "geçka"
olarak tanımlarken AKP'nin en
büyük yanlışının, "Irak halkmın
özgürleştirflmesüıde yer ahnak için
fiyat biçmek" olduğunu yazdı.
Pazarlıklann "alçalacı" olduğunu
belirten Safire, Türkiye'nin yeni
liderlerine, "ABD askerlerini için
yasal ve yapısal düzeniemeieri yapm
ve 100 bin kişilik Türk askeri
gücünü Irak smınna yerleştirin"
tavsiyesinde bulundu. Safire
yazısmı, "Türkiye, üsierin sinnii
sahibi gibi davranmazsa, yanmda
bir süper güç bulacak" cümlesiyle
bitirdi.
venin 23 Ocak'ta Istanbul'da yapıl-
masını önerdi. Zirvenin büyük bir ola-
sılıkta bu tarihte gerçekleşeceği belir-
tirtilirken, hükümet, ikinci bir seçene-
ği de yedeğinde tutuyor. Buna göre zir-
venin gerçekleşmemesi durumunda
Başbakan Gül, ikinci kez Ortadoğu ge-
zısıne çıkacak.
Tûridye-Mısır farkı
Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Büyükelçi Uğur
Ziyal tarafindan 5 ülkenin Türkiye büyükelçile-
rine iletildi. Dışişleri 'nde 15 dakika kadar süren
görüşmenin ardından Dışişleri Bakanlığı Sözcü-
sü Büyükelçi Yiısuf Buluç, şu açıklamayı yaptı:
"Sayın Başbakan Irak'a komşu ülkelere yap-
üğı ziyaretterde, muhataplannda banşçı çözüm
yoUarmın sonuna kadar kullanılması hususun-
da genel bir arzunun buhınduğu kanaatini edin-
miştir. Buradan harekede komşu ülkeierce Irak
yönetimine, sorunun banşçı yollarla aşılmasma
imkanverecektüm açıhmlanyapmasıiçin birçağ-
nda bulunulması imkanı tarafimızdan değerlen-
dirilmiş ve bugün (dün) Sayın Başbakan'm ziya-
ret ettiği 5 ülkenin büyükeîçüeri bakanhğa davet
edUerek Türkiye'nin bu amaçla bir toplanû dü-
zenlemeye hazırolduğu ifade edilmiştir. Büyükel-
çilere aynca toplanbda yapüabilecek çağnya iliş-
kin düşünceierimiz de Uetümiştir. Bu güişüne iliş-
kin aynnolar önümü/deki günlerde ahnacaktep-
kilere göre şekillenecektir."
Zırvenin yen ve tarihi konsununda da çalış-
malar sürerken, Türkiye Başbakan Gül'ün Da-
vos toplantısına katılacak olması nedeniyle zir-
Zirve sırasında açıklanması bekle-
nen deklarasyonun içeriği konusunda
ilk günden farklı görüşler gelişri. Tür-
kiye, deklarasyonun Irak'ın BM ka-
rarlanna tam ve eksiksiz uyması ve si-
lah denetçileriyle tam işbirliği yap-
ması noktasına odaklanmasını istiyor.
Mısır ise yapılacak deklarasyonun hem Irak'ı hem
de ABD'yi uyarması gerektiği görüşünde. Dı-
şişleri'ndeki toplantının ardından gazetecilerin
sorulannı yanıtlayan Mısır'ın Türkiye Büyükel-
çisi Muhammed Fethi Şazli, "bölgedeki savaş
tehdidinin ortadan kaldınlması için Irak ve
ABD'ye çağn yapdmasuu, iki ülkenin uyanlma-
sını amaçladıklannı" bildirdi. Ankara "nın baş-
lattığı girişimin bölgesel bir forum düzenlemek
olduğunu belirten Şazli, forumun Türkiye'de ya-
pılmasını. girişimin sahibi olarak mantıksal bir
sonuç olarak gördüğünü de kaydetri.
1 ÜM YURTTA EYLEMLER YAPILDI
Holksavaşcı
karşı sokaklarda
Haber Merkezi - ABD'nin
Irak'a yönelik olası operasyo-
nuna karşı tepkiler tüm yurtta
sürüyor. Emek Platformu'nun
aldığı karara göre, Türkiye ge-
nelinde birçok işyerinde sava-
şa karşı gösteriler düzenlendi.
Emek Platformu'nun karan
uyannca çalışanlar, savaşa kar-
şı olduklannı göstermek için
dün işyerlerinde yanm saat iş bı-
raktı. Emek Platformu Dönem
Sözcüsü KESK'in Genel Baş-
kam Sami Evren Ankara'daki
Güvenpark'ta yaptığı açıkla-
mada, savaşın Türkiye'de kriz-
ler yaratarak işsizliğe yol aça-
cağmı ıfade etti. Ewen, "Bu sa-
vaşa, ölümlere raa değiliz. Sa-
vaşı durduracağız"
dedi.
tzmirKonakAla-
nı'nda dün yapılan
"Savaşa Karşı" ya-
nm saatlik iş bırak-
ma eyleminde ko-
nuşan Emek Platfo-
nım Dönem Yürüt-
mesi Sözcüsü Yaşar
Gül, savaşın yeni
krizlere kapı açaca-
ğını belirterek,
"Körfez Krizi'nden sonra ül-
kemiz ekonomisi büyük kayıp-
larla çıkü. Bu kayıplar 1994 kri-
zinin temeDerini atü. Bu savaşa
raa değiliz'' dedi.
Savaşa Hayır
Istanbul'da da Aksaray Met-
ro Istasyonu önünde toplanan
KESK ve çeşitli sendikalara
üye bir grup, "Savaşa haw",
"Kahrolsun ABD emperyaliz-
mi" sloganlan attı. KESK Ge-
nel Sekreteri Mustafa Avcı yap-
tığı açıklamada, halkın yüzde
98'inin Irak müdahalesine Tür-
kiye'nin katılmasına karşı oldu-
ğunu söyleyerek "Hükümeti,
bu plana ortak olmamaya çağı-
nj'oruz" dedi.
Emek
Platformu
Dönem
Sözcüsü Evren:
"Ölümlere razı
değiliz. Savaşı
mutlaka
durduracağız"
Bakırköy Özgürlük Meydanı,
Kadıköy Iskele Meydanı, Cer-
rahpaşa Tıp Fakültesi, Bakır-
köy Ruh Sağlığı ve Sinir Has-
talıklan Eğitim ve Araştırma
Hastanesi'nde de "Irak'ta sa-
vaşa hayır" gösterileri yapıldı.
Antalya'da da 20 kişilik bir grup
Posta Işletmeleri binası önünde
toplanarak iş bıraktı. Adana
Emek Platformu Sözcüsü Ab-
met Kıhç, Uğur Mumcu Mey-
danı'ndaki toplantıda yaptığı
konuşmada, Mersin ve Iskende-
run limanlannın kullanıma açıl-
masının, bölgenin hedef olma-
sına yol açacağını savundu.
'Amaç petroF
Elazığ'daki miting-
de, savaşın petrol
alanlannı ve enerji
kaynaklannı hesaba
katan senaryoların
ürünü olacağı savu-
nuldu.
Kayseri Emek
Platformu Sözcüsü
Halil Ünal, düzenle-
nen mitingde,
ABD'nin petrol böl-
gelerine egemen ol-
mak için Irak'ı ele geçirme plan-
lan yaptığını, savaşa ortak et-
mek için Türkiye'ye baskı uy-
guladığını öne sürdü. Sıvas
Emek Platformu Dönem Söz-
cüsü Ahat Duymuş, operasyo-
nun ekonomiyi çökerteceğini
savundu.
Çorum, Eskişehir ve Koca-
eli'de de savaş karşıtı eylemler
yapıldı. Diyarbakır Dicle Üni-
versitesi'nde savaşa karşı gös-
teri yapan 55 öğrenci gözaltına
alındı. tstanbul Çevre Konseyi
Genel Sekreteri Doç. Dr. Tanay
Sıdkı Uyar, "Irak'ta savaşa ha-
yır" dediklerini belirterek böl-
ge ülkelerini atmosferin içinde-
ki doğal yaşam koşullannı or-
tadan kaldırmamaya davet etti.
rak'a yönelik olası bir
operas>ona karşı
tepkiler giderek artrvor.
(Fotoğraf: KEREM GEZER)
ABD Genelkurmay Başkanı Myers Ankara'dan hemen yanıt isteyecek
ABD'den cephe baskısıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -ABD.
Genelkurmay Başkanı Örgeneral Richard
Myers'in 19 Ocak'ta yapacağı ziyarette
Türkiye'ye önemli mesajlar vermeye ha-
zırlanıyor. Diplomatik kaynaklar, Myers'in,
Ankara'dan "kuzeycephesi" planlanna he-
men yanıt vermesini isteyeceğini, yanıtın
daha da gecikmesı durumunda Türkiye'ye
karşı tutumun değişebileceği uyansında bu-
luııacağuıı belirtiyor.
Öte yandan, Genelkurmay İkinci Baş-
kanı Örgeneral Yaşar Büyükanıt. Türki-
ye'nin Richard Myers'in ziyaretinde
ABD'ye Irak konusunda bir taahhütte
bulunmasınm söz konusu olmadığını bil-
dirdi. "Savaşı en az isteyen asker" diyen
Örgeneral Büyükanıt, ABD Genelkurmay
Başkanı ile görüşmelerin hükümetin ver-
diği yetki çerçevesinde olacağmı belir-
tirken, "Ancak bu bir taahhüt anlamına
gelmez. Siyasi bir karar verilene kadar
taahhütte bulunamayız" diye konuştu.
Örgeneral Büyükanıt, Pakistan"ın An-
kara Büyükelçisi GaziHumayun'un ve-
da resepsiyonunda gazetecilerin Irak ko-
nusundaki sorulannı yanıtladı. Türk Si-
lahlı Kuvvetleri'nin (TSK), Genelkurmay
Başkanı Örgeneral Hilmi Özkök ve üst
düzey komuta kademesiyle katıldığı re-
sepsiyonda Örgeneral Büyükanıt, Irak
lideri Saddam Hüsejin'in "sürgünegön-
derihnesijie'' ilgili sorular üzerine, "Sad-
dam'ın sürgüne gönderihnesi banş için
yetertiolur mubunu Mr. Bush'a sormak
lazım, sürgüne gitmeye Saddam ikna olur
mu onu da kendisine sormak lazım" di-
ye konuştu.
ABD diplomatik kaynaklannın, Genel-
kurmay Başkanı Myers'in ziyareti sıra-
sında Türkiye'den karannı bir an önce ver-
mesini isteyeceği yönündeki ifadelerinin
anımsatılamsı üzerine de Örgeneral Bü-
yükanıt, şöyle konuştu: "Myers bir as-
ker ve görüşmelerimiz askerden askere
olacak. Hükümet askerden askere ko-
nuşmamız için yetki verdi. Ancak bu bir
taahhüt anlamına gelmez. Siyasi bir ka-
rar verilene kadar taahhütte bulunama-
y ^
Myers yeni öneri getirecek
Ankara 'nın yanıtının, Türkiye'ye ön-
görülen ekonomik paketi de etkıleyeceği-
ne işaret edecek olan Myers'in, Türki-
ye'nin en hassas olduğu konulardan Ku-
zey Irak konusunda da yeni öneriler geti-
receği kaydediliyor. Washington, Irak ko-
nusunda Türkiye'ye baskıyı arttınrken
NATO'dan da Türkiye'ye koruma için des-
tek talebinde bulundu. Awacs radar uçak-
lan ve Patriot füze sistemlerinin NATO
kapsammda Türkiye'de konuşlandmbna-
sını isteyen ABD, NATO'nun harekâta
doğrudan askeri katılımı için talepte bu-
lunmadı.
ABD, hazırlıklannı ileri bir aşamaya ta-
şırken Türkiye'nin operasyona destek ko-
nusunda yanıtını almak üzere Myers'i An-
kara'ya gönderiyor. Myers, "kuzey cep-
hesi" konusunda Türkiye'nin karannı bir
an önce iletmesi gerektiğini vurgulaya-
cak. ABD'li kaynaklar, Türkiye'nin kara-
nnda gecikmesi durumunda ABD'nin de
kuzey cephesi seçeneğinden vazgeçebi-
leceğini, bunun ise yönetimdeki Türki-
ye'ye olumlu bakışı tersine çevirebilece-
ği uyansında bulunuyor.Myers'in, Tür-
kiye savaşa etkin olarak katılmasa da böl-
geyi Türk ve ABD büiiklerinin birlikte de-
netlemesi, Musul ve Kerkük'ün güvence-
ye ahnması için bazı seçenekleri dile ge-
tireceği kaydediliyor. Myers'in ziyaretin-
de bir diğer konu da ABD'nin Türkiye için
NATO'dan istedigi koruma olacak.
BIÇAKSIRTI
EROL MANİSALI
Irak, 'Büyük
Sermaye' ve Jan Dark
ABD Irak'ta neyapmak istiyor? ABD, Soğuk Sa-
vaş sonrasında, bu bölgenin haritasını kendi çıkar-
ları doğrultusunda yeniden çizmek istiyor.
Saddam 1979'dan bugüne kadar ABD'nin Or-
tadoğu politikasının bir "hizmetkân" durumunda
oldu. Anti-Amerikan kimliği ile ilk iktidara gelen
Humeyni rejimine karşı Irak'ın Saddam'ı, ABD ta-
rafindan bir kalkan olarak kullanıldı.
1980-1988 Iran-lrak savaşında ABD, Saddam'ın
arkasındayeraldı. Amerika Halepçe katliamından,
o dönemde hiç söz etmedi. Çünkü Saddam,
ABD'nin "adamı" idi.
Aynı Saddam 1990'da Kuveyt'i, "ABD'nin do-
laylı teşviki ile işgal ettikten sonra" düşman ilan
ediliyordu. Saddam'ın misyonu "şimdilik" tamam-
lanmıştı. Saddam'ı Kuveyt'ten çıkarma bahanesi
ile ABD (ve Ingiltere), Kuveyt'e ve Ortadoğu'ya as-
keri olarak demir atıyordu. Artık karşısında Sovyet-
ler Birliği de yoktu: Almanya ve Fransa kendileri-
ni toparlayacak adımlan henüz atmamışlardı. ABD
(ve Ingiltere) 1991 'de Körfez bölgesine ve Ortado-
ğu'ya iyice yerieştiğinde, Maastricht'te toplanan AB
zirvesi henüz, geleceğin Avrupa Birleşik Devletle-
ri'ni kurmaya karar veriyordu.
ABD 1991 'de "Kuveyt'i Saddam 'dan kurtanrken,
bu ülkeyi kendisi işgal ediyordu". Üstüne de di-
ğer Ortadoğu'yu katarak...
Saddam'ın işi bitmiyor!
Ancak Saddam 1991'de iktidardan özellikle
indirilmiyordu. Eğer daha önce, Türkiye ABD'nin
ve Turgut Özal'ın şahsi isteği doğrultusunda
Irak'a girseydi, Saddam o zaman halledebilirdi.
Irak'ın bölünmesi ve yeniden yapılandırılması ta-
mamlanabilirdi. Ancak Türkiye'de Genelkurmay
Başkanı Torumtay karşı çıkmış ve Amerikan-ln-
giliz oyununu bozmuştu. Asker, ABD'nin oyunu-
na gelmemişti.
İşte bu nedenle Saddam'ın bir süre daha "ikti-
darda tutulması" gerekiyordu. Ambargo uygula-
nacak, uçuşa yasak bölgeler konacak ve Kuzey
Irak'ta kukla bir devletin altyapısı hazırlanacaktı. Ve
bunlar yapıldı da.
İş 11 Eylül'e ertelendi...
11 Eylül 2001 sonrasında işler, çorap söküğü gi-
bi açılacaktı. 2002'de ABD, Afganistan'a ve çev-
resine askeri olarak yerieşmeye başlıyordu. Gür-
cistan'dan Kırgızistan'a kadar uzanan bir hat üze-
rinde ABD askerleri köşe tutmaya başladılar.
Bugün, ABD (ve Ingiltere) biz Irak'ı işgal edece-
ğiz diyorlar; açık açık, bunun için birsebep de ol-
ması şart değil diye ekliyorlar. Bush, yeni ABD
stratejisinde açıklamadı mı; "Biz gerekli görüyor-
sak, bu meşru bir hareket olur" demedi mi? ABD
(ve Ingiltere), "Biz hem hâkim, hem de savcıyız"
diyorlar. ABD'nin bir tek dayanağı var; "Benim si-
lahlı gücüme karşı çıkacak kimse yok" diyor. Ay-
nen Adolf Hrtler gibi. Hatta, daha da ileri gidiyor;
Hitler dünyanın yansını istemiştı; Bush ise dünya-
nın tamamına egemen olmak istiyor!
Çin, Rusya, Hindistan, Almanya, Fransa gibi bü-
yük ve etkili ülkeler ile tüm dünya Irak savaşına kar-
şı olmalanna rağmen, ABD (ve Ingiltere) şimdilik
dayatıyorlar.
Bizim 'büyük sermaye' istisna mı?
Bütün dünya bu savaşa hayır derken, bizim ba-
zı büyük sermaye örgütleri de açık açık "Bu savaş
çok yehndedir, ABD yanmda yerimizi alalım" di-
yorlar.
Aslında çok çaresizler; kızmamak, hatta acımak
gerekiyor belki de; "Büyük Sermaye" kitabımda,
bunlann kendilerini nasıl bağladıklannı, biraz daiçim
sızlayarak yazmak zorunda kaldım.
Kim bilir, belki de kitabın adını "Büyük Serma-
ye" değil de "Intihar Eden Balinalar" olarak değiş-
tirmek daha iyi olacak. Bu arada, Bağdat dönüşü
basına, "Ben Saddam 'ın tarafındayım" diyen Sem-
ra Küçüksöz ün intihar eden balinalar karşısında
bir Jan Dark misali dikilişini saygıyla karşılıyorum:
Ayağı bu topraklarda yere sağlam basan savaş kar-
şıtı bir insan olduğu için.
www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali
ABD Kongresi onaylayacak
Yardım paketinden
helikopter çıktı
WASHEVGTON(AA)
- ABD yönetiminin,
Irak'a olası bir harekât
çerçevesinde Türkiye'ye
ayırmayı planladığı yar-
dım paketinin bir parça-
sı olarak askeri helikop-
terlerin satışına onay ve-
receği bildirildi.
Kongre kaynakları,
ABD Eximbank'ının, 8
adet S-70B Seahawk
(Deniz Şahini) ve 6 adet
UH-60BlackHawk(Ka-
ra Şahini) helikopterleri-
nin satışı için Türkiye'ye
324 milyon dolarlık kre-
diye çokkısa sürede onay
vermesinin beklendiği-
ni söylediler. ABD'nin
Türkiye için hazırlamak-
ta olduğu paketin, aske-
ri ve ekonomik bölümle-
ri bulunuyor. Askeri bö-
lümde, bu kredinin dı-
şında başka yardımlann
da yer alması beklenirken
bu konuda aynntılar açık-
lanmıyor. Paketin eko-
nomik destek bölümü-
nün ise Türkiye'nin Irak
operasyonunda işbirliği
düzeyine bağlı olacağı
kaydediliyor.
Belçika, NATO desteği
talebine temkinli
Dış Haberler Ser\isi -
Belçika, ABD yönetimi-
nin önceki gün olası bir
operasyonda NATO'dan
sınrrlı destek istemesine
temkinli yaklaştı. Dışiş-
leri Bakanı Louis Michel
VRT radyosuna yaptığı
açıklamada, ABD'nin
talebine hemen cevap \e-
rilmesinin, savaşı kaçınıl-
maz gösterebileceğini
söyledi. Michel, Irak ko-
nusunun banşçı yolla çö-
zülmesi için Birleşmiş
Milletler'de daha fazla
çaba gösterilmesi gerek-
tiğini kaydettı.
Louis Michel, "Böy-
lebirtalebe hemen cevap
verilmesinin. tek seçene-
ğin askeri olduğu izleni-
mini yaratacağını vur-
gulamak istiyorum ve
bunu yapmak istemryo-
rum" dedi.