Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 26 AĞUSTOS 2002 PAZARTES
HABERLER
Bayar: Seçimter
ertelenmemeli
• ESKtŞEHtR(AA)-
Eskişehir'de
gerçekleştirilen 8.
Geleneksel Ertugrulgazi
Şûrası ve YörüJc
Etkinlikleri'ne katılan
Demokrat Türkiye Partisi
(DTP) Genel Başkanı
Mehmet Ali Bayar, seçim
olmadığı takdirde
demokrasinin sıkıntıya
gireceğini söyledi. Bayar,
"TBMM demokrasinin
kalbidir. Seçimlerin,
Seçim Kanunu
değiştirilmeden yapılması
doğru muydu? Onu
bilmiyorum. TBMM
karannı verdi. Seçim
karan alındıktan sonra
seçime gölge
düşürmemek laztm ve
yapılmalıdır" dedi.
Sezer: YTP
yüzdei alır
• ANKARA(ANKA)-
Devlet Bakanı Zeki Sezer,
mevcut hükümetin
yaşanan ekonomik
sorunlann sorumlusu
olmadığını belirterek
"Halk, banka
hortumlayan Cavit Çağlar
gibi bakanlann bu
hükümet döneminde
görev yapmadığını çok iyi
bilmektedir" dedi.
YTP'ye seçimJerde
hemen hiç şans tanımayan
Sezer, YTP'nin en fazla
yüzde 1 düzeyinde oy
alabileceğini, yüzde 2'ye
çıkmasının olanaksız
olduğunu savundu.
Seçmen olmak
için son gün
• ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu) -
Sandık seçmen listelerine
başvuru süresi yann saat
17.00'dedoluyor.
Yetkililer, listelere daha
sonra ekleme
yapılamayacağuıa işaret
ederek adres değişüdiği
olanlann mutlaka
başvuruda bulunması
gerektiğine dikkat
çekriler. Sandık seçmen
listelerine, 29 Ağustos
Cuma gûnii saat 17.00'ye
kadar itiraz edilebilecek.
Kesinleşen listeler 30
Ağustos Cuma günü
çoğalhlacak ve seçmen
bilgi kâğıtlanrun yazım
ve dağıtımına başlanacak.
Metin Şentürk
DYPde
• İstanbul Haber Servisi-
Görme özürlü şarkıcı
Metin Şentürk, DYP
İstanbul tl Merkezi'nin
Mecidiyeköy'deki yeni
binasının önünde
dûzenlenen törenle
DYP'ye katıldı. DYP
Genel Başkanı Tansu
Çiller, engelliJerin
eğitimini, sağlığını,
geleceğini düşünmenin
AB yolundaki Türkiye
ıçin vazgeçilmez bir yol
olduğunu belirtti. Metin
Şentürk de bu adımın, 7.5
milyon özürlü ve
aileleriyle birlikte toplam
20 milyon kişiyi
kucaklayan bir adım
olduğunu ifade etti.
TKP'den açAlama
• İstanbul Haber Servisi-
Türkiye Komünist Partisi
TKP) Genel Sekreteri
Kemal Okuyan, solun
gücünün bölünmemesi
gerektiğini belirterek
düzen partilerine
kapılannı kapattıklannı
r bildirdi. Okuyan yaptığı
yazdı açıklamada
İKP'nin solda birlik
ırayışlannın içinde
olrnayacağını ifade
sderek, "Bazı burjuva
partileriyle yürütülen
pazarlıklann aksesuan
olmayacağız" dedi.
DSP'nin seçim bildirgesi son halini aldı, seçimde 'ulusal sol' söylemi kullanılacak
Ecevit'ten 'sessiz devrim'ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Başbakan BülentEcevit'in kurmaylany-
la birlikte üzerinde çalıştığı DSP'nin
seçim bildirgesine son hali veriliyor.
"Ecevtt'in Sessiz Devrimi" başlığını ta-
şıyacak bildirgede hükümetin başanlı
icraatlannda DSP'nin rolü vurgulana-
cak. Bildirgenin en önemli ayağı ise
"ekonomiye dönük projeler'' olacak.
Ecevit, dün Başbakanlık Resmi Konu-
tu'nda Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yar-
dımcısı Şükrü Sina GûreL devlet bakan-
lan Masum Türker, Zeki Sezer ve Tay-
fiın îçH, DSP Grup Başkanvekili Emre-
han Halıcı ile Genel Sekreter Süleyman
Yağız ve eski bakanlardan Zekeriya Te-
mizd ile bir araya geldi. Aynı bakan ve
yöneticilerle dün debirtoplanuyapan Ece-
vit'in kurmaylanyla ağîrlıklı olarak se-
• En önemli ayağını "ekonomiye dönük projeler"in oluşturduğu seçim
bildirgesinin ilk bölümünde, "Ecevit hükümetlerinin" gerçekleştirdiği
projeler anlatılacak. Bu çerçevede, '"Yolsuzluk ekonomisiyle mücadele
edildiği, gizli borçlann ortaya çıkanldığı" vurgulanacak.
çim bildirgesi üzerinde çalıştığı belirtil-
di.Alınanbilgiyegöre DSP'nin seçim bil-
dirgesi "Ecevit'in Sessiz Devrimi'' adıru
taşıyor. Bildirgede hükümetin bugüne
kadarki icraatının yanı sıra AB ve Köy-
Kentgibi projeler anlatılıyor. Aynca bil-
dirgede yeni projelere de yer veriliyor.
"Ulusal sohm adı DSP" söylemının sık
sık vurgulanacağı bildirgenin 100 sayfa-
dan oluşması planlanıyor.
DSP'nin seçim bildirgesinin ilk bölü-
münde, "Ecevit hükümetlerinür ger-
çekleştirdiği projeler anJatıiacak. Bu çer-
çevede, "Yolsuzluk ekonomisiyle müca-
dele edildiği. gizli borçlann ortaya çıka-
nldığı'' vurgulanacak. Seçim bildirgesi-
nin en önemli ayağını, yeni istihdam alan-
lan yaratılmasına dönük projeler oluştu-
racak. Bildirgede, "İanmda kalkmma,ser-
mayenintabanayayıhnasL, küçükserma-
yenin konınması" başlıklan aitında, ye-
ni istihdama dönük projeler yer alacak.
Temizel'in Maliye Bakanlığı döne-
minde yaşama geçirilen vergı reformu-
nun kazanımlannın da yer verileceği bil-
dırgede, "yurttaşuı vergi yükünü azalta-
cakprojeter", "Adil VergiDağJınu" baş-
lığı aitında yer alacak. Bakan Türker, bil-
'Sorumluluğunu üstlenin'
BahçelVdenSP'ye
HADEP eleştirisi
ANKARA (Cumhuri-
yetBürosu)- MHP Genel
Başkam, Devlet Bakanı
ve Başbakan Yardımcısı
Devlet Bahçet AB uyum
paketini geçıren
TBMM'yi hedef almayı
sürdürürken "AB Kıbns
iieflgiiduşünceleriniaçık-
ladhğıvakit,yioebu Mec-
lis toplarup Kıbns'ı da mı
verecek acaba? Bu soru-
nun cevabuu buhnak la-
zun. Kınlma noktası da
Kıbns olacakür" dedi.
Bahçeli, dün TV8'de
kanldığı programda soru-
lan yanıtladı. Seçim ıttı-
faklanna ilişkin soru üze-
rine Bahçeli, "HADEP'i
Mecüs'e taşryacak bir si-
yasipartinin, HADEP'ta
sorumluluğunu birçok
yönüvle üstlenerek
TBMİVfyegebnesigerek-
tigmi" söyleyen Bahçeli,
daha sonra "Benyokum*
demenin anlamı olmaya-
cağını kaydetti. Bahçeli,
seçimin kaçınılmaz ol-
duğunu savundu.
Abdullah Ocalan'ın F
tipi cezaevıne nakledil-
mesi gerektiği yönünde-
ki görüşlerinin anımsa-
tılması üzerine Bahçeli,
"Devlet, cezaevinde bir
mahkûmu koruyamryor
da onu bir adada saidar-
$a mı koruyacak, böyle
bir devlet ohır mu" diye
sordu.
Bahçeli, şunlan söyle-
di: "AB'nin bu talepleri
doğrukusunda Ocalan'ın
fmrah'da kalması isteği
siyasi bir taleptir. Orada
kalması, PKK veya cajıi-
başuıa ayncahkh bir sta-
rti vererekTürkiye'debel-
ü bedefleri aşamalı ger-
çekleştirnıek için kulia-
nılması halidir. Kendisi
ile mücadele veren PKK
mflitanlan Ftipicezaevin-
deyaoyor,onlarm can gü-
veniiği orada sağlanıyor
da onlarm örgıitbasıolan
kişi, kendi elemanlaruı-
dan daha mı korkak Id F
tipi cezaevine gefanekten
çekHuyor."
Bahçeli, Türkiye'nin
müzakere takvimi alma-
sının mümkün olmadığı-
nı ileri sürdü. AB treni-
nin, Türkiye etrafinda do-
laşnğını, ancak 40 yıldır
Türkiye'ye gırmediğini
söyleyen Bahçeli şöyle
devam ettı: "Bize önce
takvim, tarih verin, geri-
ye kaian konulan müza-
kere edefim. Her denfle-
n vapmakb uğraşan Tür-
kryedeğü, kendi düşünce-
lerini de karşıükh görüş-
meyiebir uzlaşmava var-
dıran Türkrve olaİun."
'Ulıısal sohın adı DSP'
DSP'nin seçim bildirgesi "Ecevit'in Sessiz Devrimi" adım taşıyor. Bildirge-
de hükümetin bugüne kadarki icraatının yanı sıra Avropa Birtiği ve Köy-
Kent gibi projeler anlaülryor. Aynca bildirgede yeni projelere de yer verili-
yor. Bildirgede "ühısal solun adı DSP" sloganı kullanılacak.
Mumcu'nun karannı netleştireceği MKYK toplantısı bugün yapıhyor
ANAP'ta kritik günANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - ANAP'ta Isparta
Milletvekili Erkan Mum-
cu'nun karannı netleştirece-
ği kritik MKYK toplantısı
bugün gerçekleştirilecek.
Mumcu, ANAP Genel Baş-
kanı Mesut Yıünaz'ın çekil-
mesini ya da olağanüstü kong-
renin toplanmasını isteyecek.
Toplantıda, iki önerinin de
kabul edilmemesi durumun-
da Mumcu'nun istifa etmesi
bekleniyor.
Son olarak Iş Güvencesi
Yasası nedeniyle Mesut Yıl-
maz ile ipleri koparan Yaşar
Okuyan'm istifasıyla sıkıntı
yaşayan ANAP'ta bugün kri-
tik bir dönemece daha girili-
yor. Yılmaz'a ve partisine dö-
nük sert eleştiriler yönelten
Isparta Milletvekili Erkan
Mumcu, son açıklamalanyla
partiden aynlacağı mesajun
vermişti.
Bugün saat 15.00'te başla-
yacak MKYK toplantısında,
Mumcu, "YageneJbaşkançe-
kflsin ya da olağanüstü kong-
reyegkJeBm" önerilerinde bu-
lunacak. Öci önerinin de kabul
edilmemesi durumunda
Mumcu'nun bugün istifa ede-
bileceği belirtildi.
Mumcu'nun danışmanı
"FethuUah Gündüz'ün Iz-
mir'den, Efkan Ala'nm da Er-
zurum'dan AKP milletvekil-
liği için başvuruda bulunma-
sı, Erkan Mumcu'nun da bu
partiye gideceği yönündeyo-
rumlandı.
Bugünkü toplantıda genel
başkan yardımcısı Bülent
Akarcah'nın da Yıhnaz'a dö-
nük sert eleştirilerde bulunma-
sı bekleniyor.
dirgenin, DSP'nin "gerçekleştirdiği ve
gerçekleştireceği'' projelerden oluşaca-
ğını belirtti. Toplantının ardından, ba-
kanlar, parti yöneticileri ve öğretim üye-
lerinden oluşan çalışma gruplan, daha
sonra geç saatlere kadar çalışmalannı
sürdürdüler. Ecevit, bu hafta içinde bas-
kıyagönderilmesi planlananbildirgeyi dü-
zenleyeceği basın toplantısıyla kamu-
oyuna açıklayacak.
Bildirgeyi hazırlayan ekipteyeralan Te-
mizel, DSP'nin seçime yeni projelerle gi-
receğini belirterek "Dünyadan kopma-
van ve dünya içinde daha iyi bir Türkrve
için birçok proje hazuianryor. Tarun ve
sanayide kria asmak için alternatif pro-
jeler getiştiriyoruz'' dedi. Toplantıda ay-
nca DSP'ye yeni isimler kazandınlma-
sının ele alındığı öğrenildi.
1700 basvuru
Ünlü
bugün
CHP'de
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Kasım ayında ya-
pılacak seçim öncesinde çe-
kim merkezi haline gelen
CHP'den milletvekili adayı
olmak isteyenlerin sayısı
1700'ü aştı. DSP'den ve Dev-
let Bakanlığı görevinden is-
tifa eden FîkretÜnhı'nün de
bugün CHP'ye katılması
bekleniyor.
Alınan bilgiye göre, mil-
letvekilliği aday adaylığı için
CHP'ye başvoıranlann sayı-
sı dün itibariyle 1705'e ulaş-
tı. Parti yöneticileri başvuru
sayısının 2 bini aşmasını bek-
lediklerini vurguladılar.
CHP'ye başvurular bugün
sona erecek. Ancak, parti yö-
neticileri yoğun talep nede-
niyle başvuru süresinin uza-
tılabileceğini bildirdiler.
De\
r
let Bakanlığı 'ndan ve
DSP'den istifa ederek, siya-
si çalışmalannı CHP'de sür-
dürme karan alan Fikret Ün-
lü'nün de bugün CHP'yeka-
tımıası bekleniyor.
CHP'de PM üyeliği yapan
Türkiye Serbest Muhasebe-
ci Mali Müşavirler ve Ye-
minli Mali Müşavirler Oda-
lan Birliği (TÜRMOB) Baş-
kanı Mustafa Ozyürek de
CHP'den Mersin milletve-
killiği adaylığı için başvur-
du. TÜRMOB'un 22 Ağus-
tos tarihinde yapılan Türki-
ye genelindeki serbest muha-
sebeci mali müşavir ve ye-
minli mali müşavir oda baş-
kanlannın katıldığı Başkan-
larKurulu toplantısında, oda
başkanlan Özyürek'in
CHP'den aday olmasını des-
tekleyeceklerini açıklannş-
lardı. Bu arada CHP Parti
Mecüsi (PM) eski üyesi Duy-
gu Bazoghı Sezer, AKP'den
milletvekili adayı olacağı yö-
nündeki iddialar üzerine 3
Kasım seçimlerinde hiçbir
partiden aday olmayacağını
bundan sonraki çalışmalan-
na akademide devam edece-
ğini bildirdi.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected]
"Sonra öğlenin gelmesini
bekledim. Fakat ne kadar ya-
vaş geldi. Yemeğiyedim. Re-
şat Nuri'nin (Çalıkuşu) roma-
nını aldırdım. Dört yüz sayfayı
aşkınkitabı, öğle yemeğinden
sonra başlayıp akşama kadar
ikmal ettim (bitirdim). Acelen
ne? deseler, verecek cevap
yoktur. Fakat okumayıp neya-
payım? Boş durmak insana
fazla asabiyet veriyor. Çalıku-
şu'nu okuduktan sonra zaval-
lı Hüseyin Paşa'yı hatırladım.
Bilmem tahattur eder misin
(hatırtarmtsın)?BizAvrvpa 'dan
Istanbul'a dönerken kendisi-
ne misafir olduğumuz gün bu
romandan bahsetmiş, üç de-
fa okuduğunu söylemiş ve mut-
laka okumamızı tavsiye etmiş-
ti. Ozamandan beıi bak nere-
de nasip imiş."
Bu satırlan, Ittihat ve Terak-
ki Fırkası'nın ünlü hatibi Mali-
ye Nazın (Bakan) Cavit Bey'e
art bir mektuptan aldım. Mek-
tup, Ankara'da Istiklal Mahke-
mesi'nde yargılanırken tutuklu
bulunduğu cezaevinden eşi
Maliye Nazın Cavit Bey
Aliye Hanım'a gönderilmişti.
Tarihi ise 2 Ağustos 1926'ydı.
Cavft Bey çok kısa bir yargıla-
ma sonunda Atatürk'e suikast
girişiminde bulunduğu öne sü-
rülenlerle ilişkisi olduğu gerek-
çesiyle 26 Ağustos 1926 tari-
hinde idama mahkûm edildi.
Karar celsesine götürülmedi.
Idam kararı idam edilmeden
hemen önce gece yansı ken-
disine tebliğ edildi ve aynı ge-
ce asıldı. Bundan tamı tamına
76 yıl önce.
dsmanlı Imparatoriuğu'nun
son maliye nazırlanndan Cavit
Bey, 21 Haziran 1926 günü Bü-
yükada'daki evinden gözattı-
na alındı. Bir süre Istanbul'da
kaldıktan sonra, yargılanmak
üzere Izmir'e gönderildi. Son-
ra dosyası ayrıldı ve Istiklal
Mahkemesi'nde yargılanması
için Ankara'ya götürüldü. Her
şey iki ay içinde gerçekleşti. İki
ay gibi kısa bir süre içinde gö-
zaltına alındı, yargılandı, üçşe-
hirde tutuklu kaldı ve asıldı. Ce-
zaevinde kaldığı süre boyunca
eşi Aliye'ye ve henüz o zaman
yırmi aylık olan oğlu Osman'a
(mektuplarda Osman diye anı-
lan küçük çocuk yazar Şiar
Yalçın'dı) hemen her gün mek-
tup yazdı. Bu mektuplann hiç-
bıri o hayatta iken eşine veril-
medi.
•••
Cavit Bey yetişkin bir Os-
rnanlı aydınıydı. Mektuplanndan
bol bol kitap okuduğu, çeşitli
kitaplar yazmayı amaçladığı
anlaşılıyor. Çalıkuşu romanını
değertendirirken de ilgi çekici
eleştiriler yapıyor: "Reşat Nu-
ri'nin romanlannın bünyelerin-
de insanı bir ümitle alıp götü-
ren bir şey var. Fakat edebihis
çok noksan, ifadeler ekseriya
çok yavan. Bilmem sen Çalı-
kuşu'nu okudun mu? Beni en
ziyade müteessir eden, Fen-
de'nin bilmem hangi vilayet
maarı'f müdürünün yanında
memuhyet ararken gazeteci
kansı olmuş bir eski mektep
arkadaşına tesadüf etmesi ol-
du."
Cavit Bey'in mektuplan, İda-
ma Beş Kala" başlıklı bir kitap-
ta toplanmıştı. Kitabın son bas-
kısını sahaflarda buldum. Em-
re Yayınlan'nın bastığı bu kita-
bın basım tarihi 1993. Cavit
Bey'in eşine yolladığı mektup-
ların birisi de Ikinci Meşruti-
yet'ın ilan edildiği 24 Temmuz
tarihini taşıyor. Cavit Bey, Ikin-
ci Meşrutiyet'in ilanıyla birlikte
öne çıkan isimlerdendi. Idam
edildiği 1926 yılına kadar tam
18 sene çok çalkantlı bir ha-
yat yaşadı.
24 Temmuz tarihli bu mek-
tubunda yaşadığı son 18 yılın
bir değerlendirmesini yapıyor-
du: "Çok Sevgili Aliyeciğim;
dün sana yazdığım gibi Meş-
rutiyet Bayramı idi. Sabah eli-
me aldığım bir parça kâğıda,
Meşrutiyet'in ilan edildiği se-
neden, 324 (1908) Temmuz'un-
dan bençoksevgilibayramı ne-
relerdegeçirdiğimi yazdım. Ve
busuretle 18senelikhayatımın
birsinemasınıyaşamış oldum."
Cavit Bey'in yaşadıklan, as-
lında sonuna yaklaşan bir im-
paratoriuğun veyeni doğan bir
Cumhuriyet'in tarihi gibidir. Bü-
yük altüst oluşlarla, acımasız-
ca yok olup giden bir kuşağın
öyküsüdür. Maceradan mace-
raya koşan tttihatçılann liderle-
ri genç yaşta yaşamlannı yitir-
diler. Kimi Talat ve Cemal Pa-
şa gibi suikastlarda, kimi En-
ver Paşa gibi OrtaAsya'da ha-
yal peşinde ölümü tattılar. Ge-
riye kalanlann bir kısmı Cum-
huriyete katılıp destek olurken
kimisi yurtdışına gitti. Cavit Bey
kalanlardandı, onun da yaşa-
mı darağacında noktalandı.
26 Ağustos onun idam edi-
lişinin yıldönümüydü. Aradan
tam 76 yıl geçmişti. Mektupla-
ra dalıp gittim.
2000'Lİ YILLARDA
EKDAL ATABEK
Otomobil Bağımlılığı...
'Otomobil bağımlılığı'... Terim budur ve dünya-
mızın yeni bir gerçeğini, yeni bir bağımlılık biçimi-
ni anlatmaktadır.
'Ulaşım seçenekleri' arasında insanlan bir yer-
den bir yere ulaştıran çeşitli yollar vardır
Kendi otomobiliniz/e gitmek
Otobüse binmek
Metroyla ulaşmak
Bisikletinizle gitmek
Motosikletinizle gitmek
Trene binmek
Vapurta gitmek.
Insanlara bu seçeneklerden hangisini seçecek-
lerini sorduğunuz zaman dünyanın her ülkesinde
benzer bir yanıt yükseliyor:
'Kendi otomobilimle gitmek isterim.'
Seçim bildirgesinde 'otomobillere bağımlı ol-
maktan kurtulmak, otoyollar yapmaktan vazgeç-
mek, yaya ve bisiklet yolları yapmak; metro, tren
ve deniz ulaşımını teşvikediciönlemleralmak'gi-
bi bir programı olan siyasal parti gördünüz mü?
4 Kasım seçimlerine girecek siyasal partilerin bi-
risinde böyle bir program sunuşu gördünüz mü?
Siz, böyle bir programa oy verecek kaç kişi ol-
duğunu düşünüyorsunuz?
Böyle bir önerinin tersini vaat eden 'iki anahtar'
mucidi Tansu Çiller beklediğine yakın oy almıştı:
Anahtann birisi evin kapısını, ikincisi de otomobi-
lin kapısını açıyordu. Elbette, iki anahtar da suya
düşmüştü ama, Tansu Çiller hâlâ partisinin başın-
da.
Araba sevdası, insanlara da toplumlara da, dün-
yaya da çok pahalıya mal olan bir sevda.
Dünyada trafik kazalarından bir milyon insan
ölüyor. Bu sayının üç misli, yani 3 milyon insan da
sakat kalıyor:
Hindistan'da yılda 65 bin kişi,
Brezilya'da yılda 27 bin kişi,
Amerika'da yılda 42 bin kişi trafik kazalannda ölü-
yor.
Türkiye'de trafik kazalannda yıllık ölüm sayısı
2000 yılında 3900. 2001 yılında biraz azalıyor.
Araç sayısına bakıldığı zaman, ülkemizin trafik
kazalannda ölüm oranı yüksek. Türkiye'de çoğun-
luğu Istanbul'da olmak üzere yaklaşık 3 milyon
araç var. Oysa Amerika'da her iki kişiye bir motor-
lu araç düşüyor.
'Yeryüzü Gezgini' kitabının yazan Mark Herta-
gaard şöyle diyor: "Otomobil bir katil, ama insa-
noğlu çekiciliğine dayanamıyor. General Motors
yöneticisi John Srnrtn herkes araba sahibi olmak
ister dediğt zaman propaganda yapmıyordu. Gez-
diğim her ülkede bunun kanıtlanyla karşılaştım."
"2 ile 24 yaş arası insanlann birinci ölüm nede-
ni araba kazalan. Avrupa 'da heryıl 55.000 kişi, ya-
ni ortalama günde 1500 kişi kazalarda ölüyor ve
bu sayının üç misli de sakat kalıyor."
Herotomobilin yapımı büyük ölçüde kaynak kul-
lanımı gerektiriyor: Büyük miktarda çelik (816 ki-
lo), demir (180 kilo), alüminyum (85 kib), plastik (1111
kilo). Üretilirken de, kullanılırken de büyük bir çev-
re kirieticisi.
öyleyse neden 'otobil bağımlılığı"?
Çünkü, otomobil ve ona bağlı endüstri komplek-
si dünya ekonomisinin büyük egemenleri. Böyle
olunca da insanlara ve toplumlara bunlan söyle-
miyor, bunların yerine başka şeyler anlatıyoriar:
Otomobil özgüıiüktür.
Otomobil hızdır, rahatlıktır, sizın kişiliğinizdir.
Otomobil sosyal konumunuzun simgesidir, sizin
değerinizi çevrenize gösterir.
Böylece, 'otomoö/7'artıkgünümüzün 'kendi ba-
şına değer olan simgesi' olmuş, bir kara aracı ol-
maktan çıkmıştır.
Bütün dünyadaki eğilim, otomobillerin ve uçak
yolculuklannın arttığı, trenlerin, bisikletlerin gerile-
diğidir.
Trafik kazalarının ardından yanıp yakılmaktan
çok daha büyük bir arka fonda insanlığın nasıl be-
lalara sürüklendiğini görmemiz gerekiyor.
ölülerimizin arkasından yürümek yerine, dirile-
rimizin önünde yürümeyi becerebilsek...
e-mail: erdalataksuperonline.com
faks:0212-513 98 90
Tartan: Oniversiîede sandık olsun
Gençliğin dinamizmi
seçimlereyansımalı
tZMİR(AA)-YTP
Genel Sekreter
Yardımcısı ve îzmir
Milletvekili Hakan
Tartan, Yüksek
Seçim Kurulu'nun
(YSK) üniversitelerde
seçim sandıklan
kurarak öğrencilerin
oy kullanabilmesini
sağlayacağına
inandıklannı söyledi.
Tartan, 3 Kasım
seçimlerinde,
gençlerin dinamizm
ve potansiyelini
sandığa yansıtmanın
siyasilerin temel
görevi olduğunu
belirtti. YSK'nin
seçmen listelerine
adını yazdırmış ve
elinde belgesi olan
üniversite
öğrencilerinin "oy
knflanamama''
sorununa çözüm
inandıklannı
kaydeden Tartan
şöyle konuştu:
"Üniversitelerde
sandıklar oluşrurarak
öğrencilerin oy
knfiannıalan
sağlanmabdır. Böylece
demokrasimizûı en
önemli grubunun
gerek ekonomik
güçlükler gerek
ulaşım zorhıldan
nedeniyle sandığa
gitmelerinin önündeki
engd kakbnbnış
otacakür. Bu şekflde
çok sayıda genç
insanmm Türk siyasi
yaşamına karJa
koyması
S»db)n^<^ktır"
3 Kasım seçimlerinin
en önemli
Özelliklerinden birinm
Türkiye'de "eski fle
yeniaynmmm
beBrginlesmesi''
olacağmı kaydeden
Hakan Tartan, "Bu
çerçevede gençter
çağdaş, Avrupa'ya
nzananve ileri
hedefleri olan bir
Türkiye'nin
katkuannı bu seçimde
kovacaklanhr.
YSK'nin her zamanid
duyarhlığıik
yüzbinlerce
ögrencinin sorununa
çözüm bulacağtna
inanmnız" dedi.