Catalog

-» 6 AĞUSTOS 2002 CJMA CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 "Türkiye Irak için Kıbms'taı asker çekti' • LEFKOŞA(AA)- KjbnsRurt Kesımi Savmma Eakanı Sokrahs Hasikos, Tîirkıye nin, ABD'ım olası Irak q>erasyonınu g ö z cnünde bulundurank Kıbn:"tan b i r bölüm askerinı çektiğinı ileri sürdü. AJithıa gazetesı, Hasikos un. Rum televızyonıaıa verdiği demeçte. "Son zamanlarda Kıbns'a gelen ek asterlerin tir bölümünün geri göndenldiğı ve bunın Irak konusunda yapıan yenı planlarla ilgili olduğu" yönündeki görüşlerine yer verd^ Hasikos, " Türkiye'nuı, ABD'nin Irak tehditlerinin hayata geçirilmesi olasıhğı karşısında, fCuzey Ink'la sımrlannı korumak amacıyla bölgeye birfik nakletmek ıstemesı ı;in her türlü nedeni olduguna inanıyorunı" dedi. Irak: 4sivil yaralandı • BAĞDAT (AA) - Irak, ülkenin güneyinde ılan edilen uçuşa yasak bölgede devriye uçuşu yapan Amerikan ve Ingiliz savaş uçaklannın dün gece sivil hedefleri bombaladığını ve 4 sivili yaraladığını öne sürdü.Irak Hava Kuvvetleri Komutanlığıından yapılan açıklamada, Amerikan ve tngiliz uçaklannın önceki geceki bombardımanında asken ve sivil hedefleri vurduğu, Irak savunmasının da saldıran uçaklara ateş açtığı kaydedildi. ABD Mısır'a yardımı kesti • MONT RUSHMORE (AA) - ABD, hem Mısırlı hem de Amerikan vatandaşı olan insan haklan savunucusu Saadettin îbrahim'in 7 yıl hapis cezasına çarptınlmasını protesto etmek amacıyla Mısır'a yeni malı yardımı dondurdu. Beyaz Saray sözcüsü Claire Buch'an, ABD Başkanı Bush'un, Ibrahim'in cezası nedeniyle Mısır'a mali yardımına karşı olduğunu belirtti. Endışelerini dile getiren Buchan, "Mısır önemli bır dost ve müttefıktir, ancak şu anda Mısır'a ek yardım yapmayı hedeflemiyoruz"diye konuştu. Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Mahir ise Mısır'ın hiçbir yabancı baskıyı kabul etmeyeceğini belirtmişti. Guantanamo'da iitjhar salgını • ANKARA (AA)- ABD'nin, Taleban ve El Kaide'ye karşı Afganistan'da duzenledigi operasyonda \akalananlann konulduğu Küba'daki ûuantanamo Üssü'nde bulunan tutsaklardan en az30'ununintihar arişiminde bulunduğu bıldirildi. Amerikah askeri doktorlar 7 ay ıçınde en az 30 intihar gırişımiyle karşılaştı. Bu kışiler arasında kendilerini plastik -aletlerle kesmeye çalışanlar, başını duvara vuranlar ve duvarlan yumruklayanlar bulunduğunu belirten doktorlar, ancak hıçbirinin kendısine çok fazla zarar veremediğini ıfade etti. Türkiye'den çekinen IKDP lideri, Washington'a da sözünü tutmadığı için öfkeli Barzani ABD'ye kırgınDış Haberier Servisi - Irak Kürdistan De- mokratik Partısı (IKDP) liden Mesud Barza- ni'nin, Türkıye ile arasındaki so- runlar ve ABD'nin verdi- ğı sözleri tutma- ması nedeniyle VVashıngton yö- netimitarafindan düzenlenen ve Irak Devlet Baş- kanı Saddam IKDP Lideri Barzani Hüseyin karşıt- lannı bir araya getiren toplantıya katıl- ınayı reddettiği öne sürüldü. New York Times, Barzani'nin toplan- tıya katılmama karannın, "Bush yöne- timine darbe" olduğunu yazdı. Gazete- ye göre -Başkan Bush, Barzani\i ABD'ye gedrtmek üzere Türkh'e'nin güneydoğu- suna özel bir uçak göndermeyi bile öner- dt" Yönetime yakın kaynaklar, yaphk- lan açıklamada. "BarzanLen büyük ra- ldbi DCYB Jideri Celal Talabamüe bir- likte aynıuçaktaAmerika'ya geuneyi ka- bul etseydi, her iki liderin Beyaz Sara\ 'da Başkan George Bush tarafindan karşilan- malannm bile planlandığuıT söylediler. Gazete, ancak Barzanı'nın toplanbya ka- tıhnayı reddetmesı üzerine Talabani'nin Washıngton'a kendi olanaklanyla gel- mek zonında kaldığını ve muhalifler toplantısına Bush yerine Başkan Yar- dımcısı Dick Cheney'nin, video konfe- rans yöntemiyle katıldığını yazdı. Bar- zani'nin Washington'a gitmeyi reddet- mesınin arkasında lojistik sorunlann ya- ru sıra ABD'nın daha önce vermiş oldu- gu sözleri tutmamasınrn yattığı bildiri- liyor. Haberde Barzani'nin, Saddam'ın Kürtlere olası bır saldınsına karşı acil ve somut koruma ıstediği ancak Washing- ton'ın yetersiz kaldığını düşündüğü bil- dırildi. Bush yönetımine yakın kaynaklar, '"Barzani'nin Irak'ta kalmasının. Türki- ye ile çıkabilecek bir sorundan duyduğu kaygıdan kaynaklandığınr savundular New York Times. "Türkyeddlilerin, Irak- h Kürderi, Kuzey Irak'ta bir mini devlet kurmaya kalktşmalannın savaş nedeni saydacağı konusunda uyardığmı" yazdı. Irâklı Kürt yetkıhler. u ÂBD'nin harekât konusunda Ankara ile sürdürdüğü diya- loğun, Bush yönetiminin açıkladığmdan çokdaha tarüşmahgeçtiğini" ılen sürdü- ler. Barzani'nin yardımcılan ıse Türkı- ye ile ortaya çıkan anlaşmazlığın. Bar- zani'nin bölgeden aynlmamasında rol oynadığını savundular. IKDP temsücisine yalanlama Türk Dışişleri ve ABD'nin Ankara Büyükelçiliği, IKDP Londra temsüci- si Hoşyar Zebari'nin New York Ti- mes'e yaptığı "Barzani, Türkiye'mn engeDemeleri ve kırmızı pasaportunun ahnması nedeniyle ABD'ye gelemedi" açıklamasını yalanladılar. ABDTi üst dü- zey bir yetkıli. "Tam tersine Türk yet- kfliler. Barzani'ye kalacağı süre zarfin- daTürkiye'de ağniama tektifmde hutun- dular" dedı. Cumhunyefm sorulannı yanıtlayan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçı'ttısufBuhıçda. "IKDP li- deri Mesut Barzani istediği zaman ûl- kemize gelebflecek Irakh bir parti hde- ridir. Barzani'ye 1992 yıhnda. bir dip- lonıatik pasaport sağlanmışür. Barzani bu pasaportun uzanhnası v a da yeniden düzenlenmesi için Türkheden birtalep- te bulunmamışür. Hoşyar Zebari'nin New YorkTimes'e yansıyan ifadesi ger- çek ise, Zebari'nin kendi merkezi ma- kamlanyla arasında olası bir iletiş.im eksikliğinden kaynaklannuş olabOeceği düşünûlebilir." dedı. Beyaz Saray Sözcüsü Claire Buchan, Amerikah yetkililenn Barzani'nin Was- hington ziyareti için gereklı düzenleme- leri yapmaya çalıştığmı, ancak çabala- nn başansız olduğunu kaydetti. Buchan, Barzani'nin lojistik sorunlar yüzünden bunun Washıngton'a gelemedığini be- lirtti. Irak Ulusal Kongresi'nin Ame- rikah danışmanı Francis Brooke da. Bar- zani'nin ABD'ye. K. Irak'tan gehneyi istedığinı, seyahatı üçüncü bir ülke üze- nnden yapmak ıstemedığini söyledi. Financial Times'a göre ABD, Irak'ı vurmadan önce 6.6 milyon dolarlık destek verecek Once yardım sonra bombarcbman • ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Rice, tek seçeneğin Saddam Hüseyin'e karşı harekete geçmek olduğunu bildirdi. Dış Haberier Servisi - ABD Başka- nı George Bush'un ulusal güvenlik da- nışmanı Condoleezza Rice, Irak Dev- let Başkanı Saddam Hüseyin'e karşı eyleme geçmekten başka seçenekleri olmadığını söylerken ABD'nin. olası harekât öncesinde Irak halkına insani yardım yapacağı öne sürüldü. Rice, BBC radyosuna yaptığı açık- lamada. "Hiçbn'şeyyapnıamakgibibir lüksümüz yok. Yönetim değişikliği ko- nusunun çok etkili olduguna inanıyo- r u z " dedi. Bush'un, bu sorunun üste- sinden nasıl geleceği konusunda he- nüz karara varmadığını belirten Rice, Saddam Hüseyin'in nükleer silah el- de etmeye "sandandan dahayakm" ol- duğunu savundu. Rice, "Saddam, ken- di başına hareket etme ve kitle imha si- lahlannı elde ederek bunlan kuOanma izni verilmesi halinde, komşulanyla kendi ülkesinde kargaşaya neden ola- cak kötü bir adam" diye konuştu. tngiliz Financial Times gazetesı ise Irak'a operas> f ona hazırlanan ABD'nin, vTormadan önce Irak halkına insani yardım yapacağını öne sürdü. Gazete, ABD Dışışlen Bakanlığı'nın konuyla ilgili olarak geçen ay sivil top- lum örgütlerine gönderdıği bır belgeyi ele geçırdığıni yazdı. Gazeteye göre, bu belgede, kuruluşlarm h^k'a ve bu ül- kenin çevresındeki mültecilere yapıla- cak yardımla ilgili önenlerde bulun- malan istendi. ABD'nin yardun proje- sinin hükümet taraftndan sağlanacak SAVAŞA HAYIR- Güne\-Kore'nin başkenti Seul'de jüzlerce gösterici, ABD'nin Irak'a yöneak olası operasyonunu protesto etti. Eylemriler, Amerikan buiUderinin ülkeden çeldlmesini de istedi. (Fotoğraf: AP) 6.6 milyon dolar tutannda olduğu, uzun vadede mayınlann temizlenmesi konu- sunu da kapsadığı belirtildi. Financial Times, Amerikan Merkezi Komutanlı- ğı'nın da geçen hafta, Irak'ta ve çevre- sinde çalışan Amerikan insani yardım kuruluşlannın listesıni ıstediğinı belirt- tı. Gazete, Washington yönetiminin bu yardımla olası bir harekâttan önce Irak halkıyla temas kurmaya çalıştığmı yaz- dı. ABD Dışişlen Bakanlığı'nın bir söz- cüsü, yardmı projesi haklanda bilgisi ol- madığmı söyledi. Bu arada, Amerikan ve tngiliz sa- vaş uçaklan Irak'm güneyinde iki Irak hava savunma sistemini vurdu. Sav'aş uçaklannın önceki gece Irak'ın güneyinde oluşrurulan uçuşa yasak bölgede kendilerini tehdit eden hedef- lere güdümlü silahlar eşliğinde yanıt verdiği belirtildi. AMERÎKANISTÎHBARATI: îsrail, Irak'ı haritadan silebilir • ABD operasyonu sırasında bir Irak saldınsına karşı îsrail'in nükleer silahla karşılık verebileceği belirtildi. Dış Haberier Servi- si - Amerikan istihba- ratının Senato Dış thş- kiler Komıtesi'ne sun- duğu bir raporda, "Irak'ın biyolojik ya da kimvasal silahlaria tsrail'i vurması duru- munda. İsrail'in de nükleer silahla karşılık vereceği ve Irak'm or- tadan kalkacagı" görü- şü öne sürüldü. Haaretz gazetesine göre, Uluslararası Stra- tejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) aske- ri uzmanı Dr. Anmony Cordesman taraftndan sunulan raporda, bir ABD operasyonu sı- rasında saldınya uğ- raması durumımda ts- rail'in olası misilleme biçimleri ele alındı. Rapordaki "en kötü durum senaryosu", "tsrail'in, Tel Avh ve HavfagibiimemBkent- lerinin büyük bir teh- likeyle karşı karşıya kahnası haiinde, Irak'ı nükleer misillemeyle tehdit etmesi" şeklin- de dile getirildi. Cor- desman, raporunda, Irak'ın saldınyı sür- dürmesi ve bir tsrail kentini biyoloj ik silah- la vurması halinde, ts- rail'in ABD'nin eline geçmemiş Irak kent- lerine nükleer saldm düzenleyebıleceğini belirtti. Raporda, bu saldınyla "Irak'm dev- letolarak yok olacağT kaydedildi. Havasaldınsı tsrail Hav'a Kuvvet- leri Komutanı Tümge- neral Dan Hahıtz, ola- sı Irak saldmsuıa ya- nıt vereceklerini söy- ledi. Halutz, konvansı- yonel birsaldmyaya- nıtlanmn hava saldı- nlannı ve havadan in- dirilen birliklerle kara- da saldınyı ıçerebıle- ceğini ima etti. Afgan | çocuklann dramı I YoksuDuğım hüküm sürdüğü savaş yorgunu j Afganistan'da, î çocuk işçikr ! ekonominin önemli birparçası. Kuzeydeki Mezar-ı Şerifkentinde2 1 binden fazla çocuk ailesinin geçimini sağlamak için çalışryor. Kentteki bir fabrikada çahşan 1000işçiniıı800'ü 18 yaşın ahında. Kentin çocuk işçilerinden Amin AsaduDah henüz 10 yaşmda, görevi ise variDere petrol pompalamak. (Fotoğraf: AP) BIÇAKSIRTI EROL MANİSALI Irak Operasyonu Yeni Bir 11 Eyliil Olur 9O'lı yıllarda ABD'de yapılan araştırmalar Clin- ton dönemi trendinın devam etmesi halinde, 20 yıl içınde ABD'nin, dünya üzerindeki tekelcı üstünlü- ğünün ortadan kalkacağını gösterıyordu. Karşısın- daki güçler olarak, - Çin 1995-2000 dönemindekı trendıni korudu- ğunda, 20-25 yıl içindeABD'yi rahatlıklayakalıyor- du; - AB ise Almanya'nın güdümünde, önemli bir stratejik rakıp haline gelecekti. Avrupa Birleşik Dev- letleri olarak... 2000 yılında NIC (National Intelegen- ce Coincil) tarafindan hazırlanan "Global Trend 2015" raporu bu gerçeği açığa çıkaran çalışma- lardan sadece bir tanesidir. ABD'nin soğuk savaş sonrası iki önemli operas- yonu oldu: - Birincisi 1990-91 Korfez operasyonu idi. Bu ope- rasyon, ABD'nin Arap Ortadoğusu'na stratejik ola- rak tamamen yerleşmesine olanak verdı. - ikincisi, Kanada ile birlikte, Nafta'ya ilave ola- rak, 32 Orta ve Güney Amerika ülkesini, kurumsal olarak da arka bahçesı yapacak, Amerika Serbest Ticaret Bölgesı (FTAA) anlaşmasını, 2006'da uygu- lanacak bır yapıya kavuşturması oldu. ABD için yeterii değil... Ancak Asya'dakı ve Avrupa'dakı değışimi ve ge- lişmeyı engellemek ve kendi tekelci konumunu ko- rumak için bunlar yeterii değildi. Süreklı yeni poli- tikalar üretmesı, vurması, yeni krizler yaratması ve diğerlerinin organizasyonlannı bozması gerekiyor- du. - Son bir yıl içınde degişık yayın organlannda Türk- çe ve Ingılizce olarak yayımladığım makalelerde ABD'nin bu konumunu inceledım. Sürdürülebilir üstünlükler teonsi kapsamı içinde açıklamaya ça- lıştım. ABD mevcut ustünlüğünü ve tekelci konumunu korumak için sıyasi, iktısadı, askeri ve teknolojik ola- rak sürekli yeni operasyonlar geliştirmek zorun- daydı. Clınton anlayışı yerine ABD'de, biraz zoriayarak da olsa Bush anlayışının "getirilmesi" bundan do- layıdır. ABD'nin sürekli kriz yaratması, vurması, "başkalarının" ışbirliği hareketlerini bozması sa- yesınde, tekelci konumu korunabilecektir. Ikinci hareket Asya Afganıstan (Asya) ve beklemedeki Irak operas- yonu, Baba Bush'tan kalan stratejının devamıdır. Sureklı vurmak sayesınde üstünlüğü korumak. Sür- dürülebilir üstünlükler teorisi, W. Bush döneminde en mükemmel uygulamasını yaşamaktır. 11 Eylül hareketi iletetiklenen operasyonlar, ara- lıksız devam ettırilmek zorundadır. - ABD, Afganıstan operasyonu ile Asyalıların "Asya girişimi"ni yavaşlattı. - Irak'ta, "vurdum, vuruyorum" açıklamalan ile "istikrar ve bölgesel isbirliği alanında gelişmeleri sabote etti"; Türkiye, Iran, Irak ve Sunye olumsuz etkılendiler. Geçen haftaki News Week dergisi de dahil ya- pılan yeni yorum ve değerlendırmeler, "Irak ope- rasyonu ile yeni bir 11 Eylül yaratılmak istendiği- ni" ortaya koymaktadır. ABD'nin planı acaba şu mu; - önce Irak bölünecek, Kuzey Irak'ta bir kukla Kürt devletı kurulacak. ABD Irak'ta (Bağdat'ta), ta- mamen kendisıne bağlı bir yönetim kuracak. - Sıra sonra Iran'a gelecek; "Güney Azerbaycan Projesi" devreye sokulacak. Radyolar şımdiden yayına başladılar bile... - Bu arada Bakû, ABD'ye iyice yakınlaştırılacak. - Birkaç yıl sonra Irak'takı operasyon, Iran için devreye sokulacak. - Kafkasya-lran-Kürdistan-lrak hattı tamamen ABD'nin denetımine girecek. Bu da Asya'nın Batı'sının ABD'nin arka bahçesi olması anlamına gelir: Brzezinski'nin de çok ge- rekli gördüğü gibi, ABD bolgeyi kapatmış olacak. Ermenistan-Kürdistan hattı... Bu Amenkan modeline Türkiye de sokulmak is- teniyor. - Türkiye, Afganistan operasyonuna dahil olma- ya mecbur edildi. Istemeden de olsa, ışe bulaştı- nldı. - Şımdi de, biraz havuç gösterilerek Irak operas- yonuna sokulmaya çalışılıyor. Gösterilen havuçlar, sonunda Ermenıstan ve Kür- distan projelerine katkı sağlarlar; bir bumerang gi- bi Türkiye'yi vururlar. Bu planın Avrupa ayağı da, Amerikan projesine katkı sağiıyor; - Türkiye AB'ye alınmadan tek yanlı bağlanıyor. - Kürdistan ve Ermenistan projelerinin altyapısı "Türkiye-AB cephesinden de destekleniyor!" - ABD ve AB projeleri Türkiye üzerınde kesişi- yoriar. Çünkü faturaTürkiye'yeödetilmek isteniyor. Bölge buna karşı... Ancak Batı kapitalizminin bölgeye ve Türkiye'ye fatura edilen bu projelerine bölge karşı, Asya kar- şı; Çin, Rusya, Iran, Irak, Suriye ve tabii Türkiye. 7 Mart 2002'de MGK Genel Sekreteri Tuncer Kı- lınç Paşa'nın önerısine, "Batı kapitalizminin içer- dekı uzantılan, bunun için büyük tepki göstermiş- lerdi; ödleri patladığı için..." Ya ABD başaramazsa diye düşündükleri için... VEFAT Baromuzun 8130 sicil sayısında kayıtlı AVUKAT İSMAİLHAKKI GENÇ vefat etmiştir. — Aziz meslektaşımızın cenazesi 16/08/2002 Cuma günü (bugün), Sanyer Merkez Camii'nde kılınacak öğle namazını müteakip Kilyos Ağıtdede Mezarhğı'na defhedilecektir. Merhuma Tann'dan rahmet, kederli ailesine ve meslektaşlanmıza başsağlığı dileriz. İSTANBUL BAROSU