Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
5 ŞIBAT2OO2SALI CUMHURİYET SAYFA
jjjJV\_fll\_I1VJ_İ / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11
ŞİIKETLERDEN
• GEYLANINTER-
COTnNENTAL.
Sevgililer Günü için
hazüladığı programla,
degi;ik mekânlarda 28
ve 21 dolarlık mönüler
sunıyor.
• SMSSOTEL, 14
Şuba Sevgililer
Giini'nde sevgililer
için îunduğu pakette
konadama fiyatını 155
dolaıile 135 dolar
arasnda belirledi.
• THE MARMARA,
Boğaz manzaralı
restoranında sevgililer
günü özel mönü fıyatı
49 mlyon 500 bin lira.
Konaklama ücreti ise
iki kişi için 175 dolar.
• POLAT
RENAISSANCE
hazırladığı programla
sevgililere 3 ayn
restoranda. 5 ayn
seçenek sunacak.
• SIEMENS, 11-14
Şubat tarihlen arasında
web sitesini ziyaret
edip yanşma sorusuna
doğru yanıt verenlere
küçük ev aletleri ve
süpriz hediyeler
kazanma şansı veriyor.
• ADIDAS, Sevgililer
Günü'nde sevgililere
35 dolar ile 200 dolar
arasında değişen
fiyatlarla hediyelik saat
seçenekleri sunuyor.
• DKNY, sevgililer
için kaşmir ve el örgüsü
kazaklar, süveterler,
elbiseler gibi
ürünleriyle farklı
hediye imkânlan
sunuyor.
• ÇARŞI, dekoratıf
ürünleriyle sevgililere
değişik hediye
seçenekleri sunuyor.
• BONUSCARD. 7-
14 Şubat tarihleri
arasında 200 milyon
lira ve üzerinde
alışveriş yapan herkese
"Bonus Love Songs"
cd'si hediye edecek.
• DOCKERS'ın 15
değişik kumaşla ürettiği
24 renkte pantolon,
kazak ve t-shirtler
sevgililer için alternatif
oluşturuyor.
• YKM'nin Sevgililer
Günü için hazırladığı
kampanyada 'kalp'
etiketli ürün alan
müşteriler, hediye
çeklen kazanacaklar.
DEF zirvesi yoksulluğun göz ardı edilmesinin herkesi tehlikeye atacağı uyansıyla noktalandı
Kapitalizme dikkat mesajıDış Haberier Serröi -
ABD'nin New York kentinde
yapılan Dünya Ekonomı Foru-
mu (DEF), askeri operasyonun
tek başına köktenci şiddetle
mücadeleye yetmeyeceği me-
sajıyla son buldu. Iş ve siyaset
dünyasının seçkinlerinin katıl-
dığı toplantılar, Birleşmiş Mil-
letler Genel Sekreteri Kofi An-
nan'ın yoksulluğun göz ardı
edilmesinın herkesi tehlikeye
atacağı uyansıyla noktalandı.
Şimdi soru şu: ABD, ış dün-
yasının önde gelen isımleri ta-
rafindan da dile getirilen, tero-
rizmin ekonomik ve kültürel
• Iş ve siyaset dünyasının seçkinlerine seslenen BM tnsan Haklan
Yüksek Komiseri Mary Robinson, "Daha etik bir küreselleşmeye doğru
ilerlememiz gerekiyor. Demokrasiyi uluslararası düzeye taşımanın bir
yolunu bulmalıyız" çağnsında bulundu.
kökenleriyle de savaşüması ge-
rektiği uyansına kulak verecek
mi? 31 yıl îsviçre'nin kayak
beldesi Davos'ta yapılan Dün-
ya Ekonomi Forumu, bu yıl 11
Eylül saldınlanna hedef olan
New York'a destek için bu ken-
te taşınmıştı.
Dünyanın çeşitli ülkelerin-
den 2 bin 700 katüımcı, 5 gün
süren toplanhlarda zenginle
yoksul arasında gittikçe açılan
uçurumun kökenlerini taruştı-
lar. Toplantılann yapıldığı Wal-
dorfAstoria otelinin dışında ise
küreselleşme karşıtlan şirketle-
rin açgözlülüğünün ve emek sö-
mürüsünün son buhnası için
gösterilerdüzenlediler. Benzer-
lerinin aksine şiddet içermeyen
gösterilerde önceki gün
150'den fazla kişi gözaltına
alındı. Küreselleşme karşıtlan-
nın jçerideki sesi, ünlü îrlanda-
lı rockçı Bono oldu. Dünyanın
en zengin işadamı olan Ameri-
kan Microsoft bilgisayar yazı-
hm fırmasının patronu Bfll Ga-
tes de küreselleşme karşıtlan-
nın gösterilerini haklı buldu.
"Uluslararasıticaret,zengmler
lehine aşın biçimde geüşiyor"
diyen Gates, ABD'nın başuıı
çektiği küreselleşmenin karşıt-
lannın haklı, aleyhte gösterile-
rin "sağtaklT olduğunu belirtti.
AKANDERVİŞ:
Türkiye
krizi atlattı
NEW YORK (AA) - Ekonomıden
sorumlu Devlet Bakanı KemalDerviş,
"Türk ekonomisinin ekinı aymdan
sonra en kötü dönemi geride bırakuğıru
ve bunda yapılan refonnlarm büyük rol
oynadığınr savunarak "Arûk krizi
aşüğmuzı söyleyebüiriz'' dedi.
Dışişleri Bakanı tsmail Cem ise
"Türkiye'de seçinı havası
buJunnıadıgını" belırftikten sonra,
"Yabancı yaünmcılann Türidye'ye çok
daha fazla ilgi duyacaklannı. bunun da
halen iş başında buhınan koaüsyonıın
yeni bir seçimden başan>1a çıkma
şansını artüracağınr ifade etti.
Türkiye, New York'ta devam etmekte
olan Dünya Ekonomik Forumu'nda
ekonomik ve siyasal genel görünümü
açısmdan masaya yahnldı. Bu amaçla
pazar gecesi Waldorf Astoria Oteli'nde
düzenlenen "Türkrye'nin Görünümü"
konulu yemekli toplantıya 40 dolayında
Türk işadamı ile 30'dan fazla yabancı
yatınmcı katıldı. Toplantıda Dışişleri
Bakanı Ismail Cem Türk dış politikası.
Kemal Derviş ise ekonomiyle ilgili
konularda bilgi verdiler. Konuşmasında
"Türkiye'nin sık sık Arjantin'le
kryaslandığıru* hatırlatan ve "yapılan
yardımlann Türidye'nin stratejik
konumundan kaynaklandığmın
söytendiğine'' dikkat çeken Bakan
Kemal Der\ ış, "Türkiye'nin stratejik
önemi olduğu doğrudur ama bunun
kadar önemH bir diğer husus da
Türidye'nin içerde uyguladığı
progranun inandıncı ve ciddi bir
program olmasıdır" dedi.
"Önümüzdeki yıl yüzde 3-4'lük bir
ekonomik büyümenin mümkün
görüldüğünü" kaydeden Derviş,
"Bunun Türkiye gibi bir ülke için yeteıü
sayüamayacağinj ve arttırümasına
çahşacaklannı" belirtti. "Kamu
sektörünün gerekli reformlan yapöğmT
hatırlatan Bakan. "Ozel sektörün de
kendisini reforme etmesi zanıanının
geküğine inanıyorunT dedi. Dışişleri
Bakanı Ismaıl Cem de "Türkrye'nin
çok önemli gefişmeierin merkezinde yer
akhğma'" değindi.
T h e H o r r o r s
ScientiFic
Curiosıty.
Pbrto Alegre'de ülkelerin kaybolan refahlannın bedeli istendi
Zenginlere dış borç mahkemesi
EkonomiServisi- Küre-
sel sisteme muhalif grup-
larca Brezilya'nın Porto
Alegre kentinde düzenle-
nen Dünya Sosyal Foru-
mu'nda, kalkmmakta olan
ülkelerin temsilcileri dış
borç mahkemesi kurdu.
Mahkemede, gelişmek-
te olan ülkelerde özellikle
sonlOyıliçeri-
sindeekonomi-
nin borç ve
borç faizi öde-
melerine odak-
lanması ele
alındı. Toplan-
tıda, faiz öde-
melerine dayah bütçe
planlaması nedeniyle tüm
ülkelerde sosyal, sağhk ve
eğitim alanında kısıtlama-
lara gidildiği, kişi başına
milli gelirin düştüğü ve
yannmlann yabancı ser-
mayenin eline bırakıldığı
kaydedildi. Toplantı so-
nunda vanlan kararlan
açıklayan sözcü Alejand-
ro Bendana, kurulan dış
borç mahkemesinin, 3.
dünyanın 1.8 trilyon do-
larlık dış borçlannın yasa-
dışı olduğunu ve affedil-
mesi gerektiğini ilan etti-
ğini açıkladı.
Dünya Bankası ve IMF
Sadece Latin Amerika'da 750 milyar
dolara yaklaşan kalkınmakta olan
ülkelerin borçlannın hukuk dışı ve
topluma danışılmadan verildiği
iddia edildi.
gibi uluslararası kurum-
larla tüm borç veren ku-
rum ve ülkeleri soykınm-
la ve borçlu ülkeleri yağ-
malamakla suçlayan mah-
keme, sadece Latin Ame-
rika'da 750 milyar dolara
ulaşan kalkınmakta olan
ülkelerin borçlanmn ulu-
sal ve uluslararası hukuk
dışında ve topluma danı-
şılmadan verildığıru iddia
etti. Mahkeme, bu borçla-
nn kanun dışı, hakkaniye-
te uygun olmayan, etik,
yasal ve siyasi bakımdan
sürdürülemez olduğunu
kaydetti. Mahkeme, sana-
yileşmiş ülkeler ile bazı
uluslararası ku-
ruluşlar hak-
kında insanhk
suçu, tefecilik
ve diktatörlük
rejimlerinides-
teklemek gibi
13 suç isnat
ederek hükmünü, suçla-
nan bazı kuruluşlara faks-
ladı. Mahkemeninyargıç-
lan, borçlann reddı, borç
rakamlannın tam teftişi,
denetimi, borçluluğun
kontrolü prosedürlerinin
yaratılması dahil 14 tav-
siyede bulundu.
İHRACATÇILAR BİRLÎĞ1
Dışpolitika
kurbanı olduk
GÜRKANATA
ERZURUM-Erme-
nistan, îran, Suriye ve
Irak'ta siyasi ilişkilerin
yetersiz oluşu yüzün-
den çok önemli bir ti-
cari payı başka ülkele-
re kaptırdıklannı söy-
leyen Doğu Anadolu
Ihracatçılar
Birliği Baş-
kanı Cemil
Özdemir. dış
politika kur-
bam oldukla-
nnı belirterek
"Sadece Er-
menistan'da-
ki pazar payı
\Tİhk600mÜ-
yondolardır"
dedi.
Doğu Anadolu Böl-
gesi'nin her geçen gün
daha da batağa gittiği-
ni hatırlatarak "Do-
ğu'nun en önemli kur-
tuluş reçetesi, Türki-
ye'nin komşulan ile
olan siyasi ilişkikrine
bağh. Bu iUşkiler Do-
ğu'nun kaderini etküı-
yor" diyen Doğu Ana-
dolu thracatçılar Birli-
ği Başkanı Cemil Öz-
demir, özellikle Erme-
nistan"a olan ticaret ya-
sağının kaldınhnası
gerektiğini vurguladı.
Türk mallannın Îran ve
Gürcistan tacirleri tara-
fmdan Ermenistan'a
pazarlandı-
ğına dikka-
ti çeken
Özdemir,
asıl kazancı
buülketüc-
carlannm
elde ettiğini
ve Türk
malı ile bü-
yük paralar
kazandıkla-
rmıhatırlat-
tı. Ekonomik krizin
yarattığı olumsuz ko-
şullara rağmen ihraca-
tı arrtııdıklannı ifade
eden Özdemir, 2000
yılında 189 milyon
dolar olan ihracatın
2001 yılında 253 mil-
yon dolara yükseldiği-
ni belirtti.
• Iranve
Gürcistanlı
tacirler T/ürk
mallannı
pazarlayarak
büyük
kazanç elde
ediyor.
Gates, zengin ülkelerin yoksul-
lara gerekli yardımı yapama-
dıklannı söyledi.
Hillar> 'den özeleştiri
ABD'nin önceki Başkanı Bfll
Ginton'ın eşi, New York De-
mokrat Parti Senatörü Hillar)
(rünton da forumda Gates'in
özeleştirisıne katıldı. Hillary
Clinton, dünyada yapılan ka-
muoyu taramalannın, Ameri-
kalılan "bencü" olarak belirle-
diğini, ABD'nin kendi çıkarla-
n için küresel ekonomiyi yön-
lendirdiğini söyledi.
Chnton, kalkınmaya çahşan
birçok ülkede hastalıklar, yok-
sulluk, kadınlann ezilmişliği
için ABD'nin pek bir şey yap-
madığını söyledi.
Etik küreselleşme
Dünyanın dev şirketlerinin ve
kuruluşlarının daha sorumlu
davranmalan gerektiğine dair
bir uyan da toplantılann dör-
düncü gününde BM tnsan Hak-
lan Yüksek Komiseri Mary Ro-
binson'dan geldi. Seçkinlere
seslenen Robinson, "Daha etik
bir küreselleşmeye doğru ilerie-
memiz gerekiyor. Demokrasiyi
uluslararası düzeye taşunanın
bir yolunu bulmavız" dıye ko-
nuştu.
Canterbury Başpiskoposu
George Caney de Enron'un ifla-
sına ahfta bulunarak enerji de-
vinin düşüşünün kapitalizmde
dürüstlük ve sorumlulukla ilgi-
lî temel sorulan gûndeme getir-
diğini söyledi. "KapitaKzmleil-
gili bugün bü>ük bir soru işare-
ti \ar. O da Enron'dur. Kapitai-
izmbetirlisınıriariçindedavran-
mak zorundadır" dedi.
NEWSWEEK:
ABD'nin
liderliği şart
ANKARA (ANKA) - Globa-
lizasyonun iyi yürümesi için
ABD'nin liderliğine ihtiyaç ol-
duğu öne sürüldü. Newsweek
gazetesi, 11 Eylül öncesi Bre-
zilya, Türkiye ve Arjantin gibi
serbest piyasasını benimseyen
kalkınmakta olan üUceleri yara-
layıcı krizleri yaşadıklannı be-
lirtirken "Globalizasyonun iyi
işlemesini sağlamak Ameri-
ka'nmyeni uhısal güveniikstra-
tejisinin hayati bir parçasıdır''
dedi. Dergi yazan Fareed Za-
karia imzalı "Teflon Global
Ekooomisi'
1
başlıklı yorumda,
globalizasyonun çok iyi gittiği,
ancak ABD'nin liderliğinin
katkısıyla daha iyi bir sonuç alı-
nabileceği görüşünü savundu.
Zakaria, globalizasyonun geri-
leme döneminin başlangıcmı
oluşturmasından korkulduğunu
belirtti.
Usulleri belirleyen çerçeve anlaşması tamamlanmak üzere
Kredüerde yeniden yapılandırma
OLCAY BÎ"YÜKTA§
Bankacılık yasasının
onaylanmasının ardından
şirketlerin bankalara olan
sorunlu kredilerini yeni-
den yapılandırmak üzere
başlayan çalışmalar da
hızlandı. Ancak. bir yan-
dan sorunlu kredilerin ne
şekilde yeniden yapılan-
dınlacağının usullerini
belirleyen çerçeve anlaş-
ması hazırlanadursun, sa-
nayicinin gerçek anlam-
da içinde bulunduğu du-
rumdan çıkması için ban-
kalann mevduat yapıla-
nndaki bozukluklan gi-
dermesi gerekecek.
Yasa onaylandıktan
sonra Bankacüık Düzen-
leme ve Denetleme Ku-
rulu'nun vakit yitirmek-
sizin yayımladığı "Yeni-
den Yapılandırma \önet-
metiği''nden sonra Ban-
kalar Birliği de usulleri
belirleyen çerçeve anlaş-
masını tamamlamak üze-
re. Birden çok bankaya
borcu olan şirketin, bor-
cunun yüzde 75'ine sa-
hip banka ya da bankalar
onaylarsa, kredi yeniden
yapılandınlabilecek.
TOBB yetkilileri sorunlu
kredilerin birbölümünün
bu şekilde temizlenece-
Ali Müfit Cürtüna'yla görüştü
Chhibber: Vergiler indirilmeli
tstanbul Haber Servisi - Istanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı AM
Müfit Gürtuna'yı ziyaret eden
Dünya Bankası Türkiye Temsilcisi
Ajay Chhibber'a, belediyenin yatı-
nmlanyla ilgili brifing verildi.
Chhibber, "VergöerinvelaizlerBi
daha aşağıya indirilmesi gerekü-"
dedi. Yenikapı'daki îstanbul Deniz
Otobüsleri A Ş Genel Müdürlü-
ğü'nde Gürtuna'yı ziyaret eden
Chhibber'a, îstanbul Büyükşehir
Belediyesi Genel Sekreter Yardım-
cısı Dursun AKÇodur, belediyenin
yatınmlanyla ilgili bilgi verdi. Bri-
fingin ardından konuşan Gürtuna,
çıkanlan bir yasayla belediyelerin
vergi gelirlerinden aldıkJan payın
yüzde 5 'ten yüzde 4'e indirildığini,
aynca bu paym yüzde 60' ının da tl-
ler Bankası'na devredilerek nüfusa
göre dağıtuna tabi tutulduğunu söy-
ledi.
Chhibber da, Istanbul'un sıkınh-
lara rağmen bir hayli ilerlediğini be-
lirterek, "Büyümeobnadan ekono-
mik genşme otanaz" dedi.
Chhibber, "Vergilerin\«faizterin
daha aşağıya indirilmea gerekir. ts-
tanbul ihtiyaçlan fazla olan bir şe-
hir,desteklemekistiyoruz" diye ko-
nuştu.
ğini dile getirirken öden-
mesi mümkün görülme-
yen kredilerin ödenebil-
mesi için kurulacak var-
lık yönetim şirketi için
henüz somut bir adım
atılmadığını, kimin bu
şirkete kaynak aktaraca-
ğının belh olmadığını di-
le getirdiler. tstanbul
Yaklaşımı olarak adlan-
dınlan programın da uy-
gulamaya geçebileceğini
dile getiren sanayiciler,
düzenlemenin gerekli ol-
masına karşın yeterh ol-
madığım savundular.
"Bankacüık sektörü
düzelmeden reel sektö-
rün düzeunesi mümkün
değü. Bu yasa iyi uygula-
nırsa reel sektör de bir çı-
kış yoluna girer. Ancak,
reel sektörün tam anla-
nıı> la düzdebilmesi için,
yahuz ödemekte zorlan-
dığıkredüerigeri ödemek
için değü yaünma a>ira-
bilecek kredinin de alına-
bilmesi gerekü"" diyen
TOBB Yönetim Kurulu
üyesı Mehmet Balduk,
reel sektör temsilcileri
olarak yasanın düriist, iyi
niyetli ve şeffaf uygulan-
masından yana olduk-
lannı \iirguladi.
İŞÇMNEVIÎENENDEN
ŞÜKRAN SONER
Sendikalı Sendikasızlar
Haftalardırdosya bana, ben dosyaya bakıyorum.
Içinı okuması, anlatması zor geldiğı için değil. Sız-
lere nasıl okutabileceğimi bılemediğimden. Binler-
ce işçiyi yaşamsal ilgilendiren bir sorun. Ama gü-
nümüzde işçi sorunları, hele de sendikal haklar, üs-
tüne üstlük yetki uyuşmazlığı gibi, yasa boşlukla-
nndan kaynaklanan, yargıda çözümlenemeyen bir
konuya kim ılgı duyar ki!..
Sız bir de Istanbul'un herhangi bir otobüsünde
çalışan birşoförle konuşun, "Yetkidavanız, sözleş-
meniz ne oldu?" deyin de bakın nasıl yana yakıla
anlatmaya başlayacak...
Bir işyerinde işçilerin üye oldukları sendikayı be-
litiemek, yetki sorunu gibi basit bir konunun çözüm-
süz kılınması, herhalde bir tek bizim becerebildiği-
miz bir iş. Dünyada sendikalar işyeıierinde örgüt-
lenebilmişlerse, neredeyse otomatık yetkilidirler.
Bizdekı işkolu ve işyen barajları. bakanlığa bağlı
yetkili sendikanın belirlenmesi kararları.. ile arap-
saçına dönüştürülmüş bir yetki sıstemi yoktur. Za-
ten ILO yıliardır Türkiye'yi eleştiren kararlarında,
sözleşme yetkisinin barajlara ve bakanlık belirleme-
sine bağlı kılınmasını sendikal hak ve özgürlüklerin
önünde önemli bir engel olarak görmekte, kaldırıl-
masını istemektedir.
Yetki sorunlan dışandan sendikalararası çatış-
ma, yetki uğruna sahtecilikler olarak görülür. Içyü-
zünde mutlaka işverenin, siyasi iradenın işçilerin is-
temediği sendikayı yetkili kılma çabası, bu sayede
de uzun dönemler sözleşme yapılamaması ile bağ-
lantılı kazançlı çıkılması boyutlan görülür. Elbette
yetki uyuşmazlıklannınyıllarca yargıda süren dava-
lan aşamasında, sendikalı işçilerin sözleşmesiz kal-
ması ile ücretlerin, çalışma koşullannın aşağı çekil-
mesi gibi kaçınılmaz bir sonuç vardır.
İETT işçileri son zamanlarda söz konusu yetki so-
rununa bağlı eylemleri ile kimı gazete ve televızyon-
larda satır arası haber konusu oluyoriar. Bir şeyle-
ri protesto ettikleri için haber konusu oluyoriar, ama
neyi protesto ettıklen hemen hemen hiç anlaşıla-
mıyor.
7 bin 960 İETT çalışanı hep sendikalı olduğu hal-
de, 1.3.1998 tarihinden bu yana, sendikasızmış gi-
bi sözleşme hakkını kullanamıyor.
Sendikalı ıken işyerinde sözleşmesiz, örgütsüz
kalmanın bedeli sadece ücretlerin ve sosyal hak-
lann aşağı çekilmesi, dört yıl öncesinin düzeylerin-
de kalması değil elbet. Sendikal tercihleri nedeniy-
le ışten atılan, sürgün edilen, haksızlığa uğrayan
yüzlerle işçiden söz ediliyor. Belediye-lş tarafından
yapılan bir araştırmaya göre, dönem içinde ekono-
mik sıkntılar bağlantılı intihar eden işçi sayısı 8, ruh
sağlığı tedavisi gören 270, evine icra, haciz gelen
960, bankalara milyarın üzerinde borcu olan 2 bin
800, eşinden geçimsizlik bağlantılı boşanan 73.
Belediye-lş'in daha önce imzalamış olduğu 1996
yılına ait sözleşmenin süresi 28 Şubat 1998'de so-
na ermiş. Sendikanın yeni sözleşme için yetki baş-
vurusu, yasa ve gelenek olduğu üzere sözleşme so-
na ermeden önce yapılmış ve 3.11.1997 tarihinde
onaylanmış. Ancak Belediye-lş'in yetkisine aynı iş-
yerinde örgütlenen Hizmet-lş itiraz etmiş.
Yetki uyuşmazlığı, sahtecilik davalan böylece
başlamış. lETTyönetiminin siyasal yapılanması, iki
sendikanın örgütlenme, yetki savaşımında taraf ol-
ma boyutunu Cumhuriyet okuruna özel olarak an-
latmaya bilmem gerek var mı? Belediyelerde yö-
netimlerin sosyal demokratlardan siyasal Islamcı-
lara geçişine paralel, DlSK'e bağlı, Türk-lş'e bağlı
sendikalardan Hak-lş'e bağlı sendikalara transfer-
ler de işçilerin direnebilme güçlerine bağlı birtem-
poda gerçekleşmekte. Geçmişte elbette aksi yön-
de gelışmeler de aynen yaşanmıştı. Sendikalar üze-
rinde siyasetin oyunu, en son, en çarpıcı MHP'nin
müdahalesi ile Kamu-Sen Başkanı'nın kendi sen-
dikasında düşürülmesinde yaşanmadı mı? Özel
sektörde ise bu işlerin işverenlere daha çok ödün
veren sendika seçimi boyutunda olduğunu anlat-
maya elbette gerek yok.
Biz yine İETT işçilerinin, yetki sorununa bağlı, 4
yıldır sendikalı iken sendikasız, sözleşmesiz kalma
öykülerine dönelim. Önümdeki dosyalarda bir sü-
rü yargı karan, kesinleşmiş sahtecilik belgesi var.
Işçiler tek tek kimlik beliriemesi yapılmadan sendi-
kadan sendikaya geçmiş, istifa ettirilmiş gösteril-
mişler. Elbette suç ortaklığına kimi sendikacılar ya-
nında noterler de katılmış. Dolaplar işyerierinde
çevrilmiş. Bu işler zaten hep böyle oluyor.
Önemli olan, boyutu yıllar süren davalar sonun-
da, yetkili sendikayı belirleyen yargı kararlannın iti-
razlar, bozmalarla yıllar daha uzatılabilmesi. So-
nuçta üye çoğunluğu örgütlemiş mağdur sendika
yanında asıl büyük mağdurun, sözleşmesiz kalan
işçiler, kazançlının da hep işletme olması.
Bu örnek davada Belediye-lş en son yetkisinin
onaylandığı iş mahkemesi karanna Hak-lş'in uyma-
sını, itiraz yolu ile işçiyi daha fazla mağdur etme-
mesini ıstiyor. Yargı itirazlan yolu ile daha çok za-
man kaybedeceklerini anlamış İETT işçileri, işte
tam da bu nedenle sokaklara çıkıp protesto edıyor-
lar. İETT işverenini mahkeme yetkilerine dayanarak
sözleşme masasına oturmaya, kendilerini daha faz-
la mağdur etmemeye çağmyorlar.
soner@cumhuriyet.com.tr
Enron'un eski başkanı suskun
• VVASEttNGTON (AA) - ABD'nin 7 büyük
şirketi arasında sayılu-ken iflas eden ve Beyaz
Saray ile çıkar işbirliği iddialannnı yam sıra
hesaplanm örtbas etmekle suçlanan enerji devi
Enron'un, kısa süre önce istifa eden direktörü,
Amerikan Kongresi'nde ifade vermeyı reddetti.
ABD Başkanı George Walker Bush'un, seçim
kampanyasına en büyük bağışta bulunanlardan
biri olan, Enron'un eski başkanı Kenneth Lay'in
avukatı, '"mahkemelik" bir ortamda Lay'in
Kongre'de konuşmamayı uygun gördüğünü
açıkladı.
Benzine yüzde 2 zam
• ANKARA (ANKA) - Akaryakıt ürünlerine
yüzde 0.4 ile yüzde 2 oranlan arasında zam
yapıldı. Dünden itibaren uygulanmaya başlanan
zamlı fiyatlarla birlikte kurşunsuz benzinin litre
fıyatı yüzde 1.9 arttınlarak 1 milyon 262 bin
liradan 1 milyon 286 bin liraya yükseldi. Yüzde 2
arttınlan süper benzinin fıyatı 1 milyon 266 bin
liradan 1 milyon 291 bin liraya, normal benzinin
fıyatı ise 1 milyon 209 bin liradan 1 milyon 233
bin liraya çıktı. Zamla birlikte gazyağının fiyatı
935 bin liradan 939 bin lira oldu.