Catalog

SAYFA CUMHURİYET 24 OCAK 2002 PERŞEMBE HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ StRMEN Nâam'aT.C. Vatandaşhğı 100. doğum yıldönümünde Nâzım Hikmet ile ilgilı olarak kimilerince başlatılan polemiğe gir- mek istemiyordum. Ama öyte şeyler söylenip ya- zılıyor ki sessiz kalmak mümkün değil. Nâzım Hikmet'in vatandaşhğı da kanımca üzerinde fazla tartışılmayı gerektirecek bir ko- nu değil. Çağımızda çağdaş ve demokratik ulus kav- ramı, kişinin vatandaşlığını yalnızca kendi süb- jektif iradesinin belirlemesini öngörür. Kimse kimseyi, "Sen benimle aynı ırktan, ay- nı dilden, aynı dindensin, hatta aynı coğrafya- yı paylaşıyorsun" diye aynı ulustan olmaya zor- layamayacağı gibı, kimse de kimseyi "Sen şöy- lesin böylesin, oyüzden sen benim ulusumdan değilsin" diye dışlayamaz. Biliyorum kimileri için hazmı güçtür bu kav- ramın, ama çağdaş ulusun temelinde yatan ger- çek budur. Açın, okuyun Nâzım'ın son şiirlerini, kendini nasıl Türk hissettiğini, nasıl vatan hasreti için- de olduğunu görürsünüz. Okuyun onun Moskova günlerini anlatan, çok çeşitli kalemlerden çıkmış anılarını, kendisini nasıl Türk hissettiğini, Türkiye'den giden bir zi- yaretçi ile sohbetin bile onu nasıl hüznün çuku- rundan neşenin doruğuna taşıdığını anlarsınız. Nâzım Hikmet'in Türkiye'de egemen olan dü- zenin karşıtı, antitezi görüşü savunması, onun ulusal kimliğini silmez. • • • Orhan Karaveli'nin, salı günü bu sütunda sözünü ettiğim "Görgü Tanığı (Bir Gazetecinin Sıradışı Anıları)" başlıklı eserinde anlattığı iki olay, zaman zaman Nâzım'ı eleştirmiş bir kişi- nin kaleminden çıkmış olması açısından da il- ginç gerçekleri gözler önüne sermekteydi. Bu yüzden resmi bir belgenin verilmesi, tari- hi kişiliğin yapısını değiştirmeyecek, olsa olsa belki de çağın gereklerinin doğurduğu bir yan- lışın düzelmesine yol açacaktır. Gerisi gerçekten önemli değil. Yurtdışında çeşitli ülkelerde Türk olduğumu söylediğimde, sık sık karşımdakiler Nâzım Hik- met adını telaffuz etmişlerdi. Paris Belediyesi Metro Işletmesi'nin güzel bir uygulaması sayesinde çok kez metro vagonla- nnın duvarlannda karşılaştım "Türk ŞairiNâzım Hikmet" ile. RATR metro vagonlarında, camlı ilan pano lannın üstüne, dünya şairlerinden alıntılar koyar. Onlara dikkatle baktığınızda Nâzım Hikmet ile karşılaşırsınızsıkça... Bir arkadaşım yıllar önce bir Fransız ortaokul edebiyat kitabı getirmişti. Bordas Yayınevi'nin 1985'te bastığı bu ders kitabının 16 sayfasın- da, Le Globe başlığıyla Nâzım'ın "Şu yerküre- yi bir güncük olsun çocuklara verelim..." diye başlayan bir şiiri yer alıyor, altında şairin adı ve onun yanında da küçük bir yıldız ve açıklama: Türk şairi. • • • O kendi ülkesinin okullanndan içeri sokul- mazken bile çeşitli ülkelerin çocuklarına ders- lerde okutulan bir Türk şairidir. Nâzım Hikmet "Adnan Menderes'e Sövün- tü" adlı şiirinde şöyle diyor: Türküler söylendikçe Türk diliyle Seni seviyonım gülüm dendikçe Türk diliyle Türk diliyle gülünüp, Türk diliyle ağıtlar yakıldıkça Adnan Bey, ben anılacağım. anılacak Türk diliyle size sövüşüm"... O sıralarda, yurtdışına kaçmaya mecbur et- tiğimiz Nâzım Hikmet, Adnan Menderes'e gö- re vatan hainiydi. O şiirin üstünden iki yıl geçti geçmedi, Adnan Bey asıldı; suçu bir nevi vatana ihanetti. Ne Nâzım Hikmet vatan hainiydi ne de Ad- nan Menderes. Sıhanlıoğlu davasında karar MHP'KTekefiogu'na 2.9 yıl hapis cezag ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Ankara 9. Ağır Ceza Mahkeme- si, DYP'lıFevzi Şıhanb- oğhınun ölümüyle ılgı- lidavadaMHPÎçelMıl- le^eküıCahitTekelioğ- ta'nu 2 yıl 9 ay 10 gün hapis cezasına çarptır- dı. Mahkeme. Tekelioğ- lunun "ağır ve baksız tahrik sonucu müsnet suçu işletüğine" hükmet- ti. Tekelioğlu'nu önce 10 yıl ağır hapis cezası- na mahkûm eden mah- keme, Türk Ceza Yasa- sı'nın (TCY) indirim ön- gören maddelerini uy- gulayarak cezasını 2 yıl 9 ay 10 güne indirdi. Ay- nı davada yargılanan MHP Osmaniye Ndillet- veküi MehmetKundak- çı ise beraat ettı. Yargı- tay'tn cezayı onaması durumunda anayasanın 84. maddesine göre Te- kelıoğlu'nun millerve- killiği düşecek. Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, dün Şıhan- lıoglu'nun ölümüyle il- gilı davada karannı açık- ladı. Sanık avukatlan- nın beraat istemleri üze- rine duruşmaya ara ve- rilmesinin ardından mahkeme başkanı Omer Y dma/Çamubel. Teke- lioğlu'nun "kati kasüy- la ohnayan müessir fiiB sonucu Şıhanhoğhı'nun ölümüne sebebiyet ver- diğiııi,ancaköJümünfa- ifce büinmeyen ve daha önceden var olan kalp danıar hastaüğının neti- cesi meydana geköğini'' belirtti." Yargıtay'ın cezayı onaması durumunda Şı- hanlıoğlu'nun milletve- killığinin düşmesi gün- deme gelecek. Anaya- sannı 84. maddesine gö- re "müTetvekflliğininke- sin hiiküm giyme veya ktsıtianma halinde düş- mesLbuhusustaJdkesin mahkeme karannın ge- nel kunıla bfldirürnesiy- le ohır" hükmu düzen- leniyor. Buna göre. Yatgıtay'ın cezayı onaması duru- munda Şıhanlıoğlu'yla ilgili mahkeme karan TBMM Baş,kanlığı'na bildirilecek. AB'ye uyum tasansınm Meclis görüşmelerinde DSP, AKP ve SP'liler birbirini suçladı Kavgah 'demokratikleşme'• "Bu benim tasanm değil" diyen Adalet Bakanı Türk, 312. maddedeki düzenlemeden Erdoğan'ın da yararlanabileceğini söyledi. Görüşmeler sırasında Meclis'te milletvekillerinin "Şerefsiz. Provokatör. Vatan haini. Hasta adam. Terbiye özürlü" hakaretleri birbirine kanştı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - MHP'nın ıtirazlan nedenıyle "zoraki uztaşmayla" hükümetten çıkan "AB'ye uyum tasansının"' Meclis süreci kav- gâlı başladı. DSP milletvekili Erol Al'ın AKP ve SPlılen u SizTürkmil- letine, Türk devletine mi karşısınız? NTyedüşünce özgürlüğünesğınryorsu- nuz" diye suçlaması uzerine komısyon- da hakaretler birbirine kanştı. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, "Bu benim tasanm değü, varabildiği- mizuzlaşma budur" derken, Türk Ce- 312ye *referandum'istedi AMC4R4(ûımh«riv«tBürosu)-AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, uyum yasalan paketinin mevcut özgür- lükleri daha da geriye götürdüğünü be- lirterek 312. maddenin kişisel bir sorun değil topyekûn özgürlükler sorunu ol- duğunu söyledi. 312. madde için referanduma gidil- mesini öneren Erdoğan, "Bakabm mil- let ne diyor bu konuda, bana göre Türki- ve'nin ihtivacı budur" dedi. Erdoğan, dün partisinin grup toplan- tısında uyum yasalan paketini değerlen- dirdi. Özgürlüklerin anasınnı "düşünce, inanç ve ifade Özgürlüğü" olduğunu an- latan Recep TayyıpErdoğan, Türkiye'nin temel hak ve özgürlüklerle ilgili bütün uluslararası belgelere imza atmasına ve AB 'ye üyeliğin özgürlüklerin önündeki engellerin kaldınlması koşuluna bağlan- masına karşın bu konuda hâlâ direnç gös- terilmesini anlayamadığını söyledi. za Yasası'nın (TCY) 312. maddesın- den mahkûm olması nedenıyle siyasi haklan kısıtlanan AKP Genel Başka- nı Recep Tayyip Erdoğan ın da dü- zenlemeden yararlanacağını söyledi. Türk Ceza Yasası'nın 159 ve 312. maddeleri, Terörle Mücadele Yasa- sı'nın 7 ve 8. maddeleri ile bazı gözal- tı hükümJerini değiştiren tasan, dün TBMM Adalet Komisyonu'nda gö- rüşülmeye başlandı. Tasan üzerinde- ki tartışma kavgah geçerken madde- lerin görüsülmesi bugüne ertelendı. AKP ve SP'lilenn eleştinlenne kar- şı "hangiözgüriüğün kısıtlanacağı ko- nusunda somut örnek bulamadığınT belırten DSP'li Erol Al, tepkisini şöy- le sürdürdü: "159. maddede değiştirJ- len ifade, Türk milleti ve Türk devleti ketûneJeridir.Buna mı karştsuıc?Açık- ça söyleyin._ Düşünce özgürlüğüne SJ- ğuımayın." Erol Al'ın, yenı madde tanımında- ki genişletıci tümceyi yok sayarak suç- lamalar yöneltmesine AKP ve SP'li- lerin tepki göstermesi üzerine tartış- ma büyüdü. AKP'li Ramazan Top- rak, "Nezaketözürlü arkadaş. Bu ter- biv esizlik. Türkmilletinekasö olan şe- refsizdir"; SP'li ŞerefMalkoç da "Bu arkadaşvatan haini demek istiyor mil- letvekillerine. Kimse milletv ekillerine vatan haini diyemez" diye bağırdı._ Karşüıklı bağnşmalar arasında "Üs-, lubunuza dikkat edin" diyen Al'a, SP'lı Mehmet Bekaroğlu "Önce sen dikkatet" diyerek tepkisini sürdürdü. Al'ın, komisyon üyesi olmayanlan kastederek "Buraya dışardan gelen sizsiniz" sözüne karşılık Bekaroğlu, "Nereden geldik. Rum'dan mı gel- dik? BiUnçalüm ortaya çıkardı. Bu bir hastalıkûr" dedi. Al'ın "Türkmilleti sözünden mi rahatsızsunz" diye ısra- nnı sürdürmesi üzerine bazı SP ve AKP'lileryerlerinden kalkarak tepki- lerini tırmandırdı. Mehmet Bekaroğ- lu "Tanı bir provokatör, hâlâ konuşu- yor" diye sözlerini sürdürdü. DSP'li Komisyon Başkanı Emin Karaa'nın tartışmayı zorlukla önlemesinin ar- dından Erol Al, "Ozür dfliyorum. Be- nim kasom voktu" dedi. İĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN Anayasa Mahkemesi, Sezer'in başvurusunu haklı buldu Ortnan arazileri satılamayacak ANKARA(Cumhuri>«t Bürosu) - Anayasa Mahkemesi, Cumhur- başkanı AhmetNecdetSezıerin baş- vurusu üzerine 4706 sayılı yasa- nın, Hazıne adına orman sınırlan dı- şına çıkartılan yerlerin satışını dü- zenleyen maddesini iptal etti. Yük- sek mahkeme dünkü toplantısmda Sezer'in Hazıne'ye ait taşınmaz mallann satışma ilişkın yasadaki "Hazine adına orman sumian dışı- na çıkarülan yerler" başlığı ile dü- zenlenen 3. maddesının iptalı iste- miyle yaptığı başvuruyu esastan görüştü. Anayasa Mahkemesi Baş- kanvekili Haşim Kıhç, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, 4'e kar- şı 7 oyla yasanın 3. maddesini ip- tal erfiklerini bildirdi. Kılıç, iptal edilen maddeyle Hazine adına or- man sırun dışuıa çıkartılan arazile- rin artık satılamayacağını kaydetti. Yüksek mahkeme daha önceki toplantılannda bu maddenin yürür- lüğünü durdurmuştu. Söz konusu madde. orman sınırlan dışına çı- kartılan yerlerin köylerde varsa ön- celikle kullamcısı orman köylüsü- ne, belediye ve mücavir alan sınrr- lan içerisinde kullanıcılanna doğ- rudan satılabileceği gibi aynı amaç- la ilgili belediyelere ve Arsa Ofısi Genel Müdürlüğü'ne de devredi- lebileceğini öngörüyordu. Yasada. bu yerlerin kullanıcılan tarafından sahn alınmasına ilişkin istemlerin öncelikle sonuçlanduıbnası, ancak kullanıcılan tarafindan sahn aunma- yan ya da kullamcısı bulunmayan yerlerin Hazine'ye ait diğer taşm- maz mallar gibi değerlendirilebi- leceği hükme bağlanıyordu. AÎHMKARARLARI Türkiye 11 milyon dolar tazntinat ödedi STRASBOURG (AA)-Türkiye'nin. Av- rupa tnsan Haklan Mahkemesi (AİHM) kararlan uyannca öde- diği tazminat miktan- nın 11 milyon doları bulduğu bildinldi. A\Tupa Konseyi Par- lamenterler Meclisi Türk heyeti tarafindan hazırlanan bir belgeye göre AİHM, 8 Kasım 2001 tarihine kadar Tür- bye ile ilgili 255 dava- yı karara bağladı. Bu davaların 244"ünde. Türkıye'nin insan hak- lan ihlalinde bulundu- ğu görüşüne varıldı. Türkiye, 184davaylaıl- gih olarak şu ana kadar 1 milyon 484 bin 464 dolar, 6 milyon 979 bin 610 Fransız Frankı, 2 milyon 100 bin257 ster- lin, 16binl09Euro,57 bin 539 mark. 9 milyar Türk Lirası ödedi. Türkiye, dostane çö- zümegittiği 106davay- la ilgili olarak ise 323 bin 727 dolar, 7 milyon 699 bin frank, 3 milyon 168 bin sterlin, 2 milyar 663 milyon 400 bin Türk Lirası ödemek zo- runda kaldı. Türkiye, hakkında çıkan 60 ihlal karanyla ilgili olarak, gelecek aylarda 425 bin 375 dolar, 9 bin 850 ster- lin, 2 milyon 742 bin frank ödeyecek. AB-İKÖ ORTAK FORUMU Avrupa ile Islam ülkeleri buluşacak ANKARA (Cum- huriyet Bürosu) - Dı- şişleri Bakanı tsmail Cem'inönerisiyle 12- 13 Şubat tarihlerinde Istanbul'da düzenle- necek, A\Tupa Birliği (AB) ile Islam Kon- feransı Örgütü (OCÖ) Ortak Forumu toplan- tısuıa 42 ülkenin katı- lacağı bildinldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Di- riöz. haftalık bilgilen- dirme toplantısmda, bugüne kadar gelen bilgilere göre, AB- İKÖ Ortak Forumu toplantısına katılacak üUcelerden 26 'suun dı- şişleri bakanı düzeyın- de temsil edileceğini bildirdi. Istanbul'da düzen- lenecek toplantıya Bosna-Hersek, Malez- ya, Katar, Fas, Azer- baycan, Sudan, Mısır, Bahreyn, Umman, Fi- listin, Yemen, Tunus, Libya ve Ürdün dışiş- leri bakanlan katıla- cak. AB'den ise dışişle- ri bakanlan düzeyinde toplantıya katılacak olan ülkeler; Ispanya, Avusturya, Hollanda, Belçika, Fransa, tsveç, Litvanya, Estonya, Le- tonya, Slovenya, Yu- nanistan ve Aİmanya olarak sıralanıyor. ANAP'lı Mumcu 312 ve Ecevit'i elestirdi lasarı lıırkıye yı geriye götürür ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Bü lent Ecevit'in Köy-Kent projelerine karşı çıkışıyla gündeme gelen AXAP Genel Başkanveldli Erkan Mumcu. TCY'nin 312. madde değişikliğini de içeren uyum yasa tasansının Türkiye'yi MussoBni öncesi krallık dönemine götüreceğini sa\'undu. Mumcu, tasannın gerekçesine de "Bu gerekçeıün hukuk profesörü olan Adalet Bakanı'mn ifadesi olduğunu kabul etmekistemiyorunr diye tepki gösterdi. Mumcu, Bülent Ecevit'in başbakan olduğu 1974 yılında Türkiye'nin AET'ye girmesüıi "dar görüşlü, kiâr pohrikalam la" engellediğini savıuıdu. ANAP lideri ve Başbakan Yardımcısı Mesut Ydmaz'ın Bulgaristan'da ohnası nedeniyle partinin dünkü grup toplantısmda konuşan Mumcu, Ecevit, Türk ve üç koalisyon liderirün imzasıyla TBMM'ye gönderilen "mini demokratikleşme paketi"ne eleştirilerini su-aladı. Pakette TCY'nin 312. TMY'nın 159. maddelerinde öngörülen değişiklik önerisinde karmaşa ve hıtarsızlık olduğunu belirten Mumcu, "Mevcut düzenkmderden ikri olduğunu söylemek zor. Hatta geriye gidiş olduğunu sövieyebiliriz. 159 ve 312. maddenin mevcut şekli tasan> a göre AB normlanna daha uygundur. Bu hahyle yasalaşması bizi AB'den uzaklaşünr" dedi. TMYnuı 159. maddesinde önerilen değişiklikte tek yeniliğin ceza üst sınınnın 3 yıla çekilmesi olduğunu anlatan Mumcu, "Suçun kapsamı öylesine genişJetühor Id bunun bflinçti >^pıldığma inanmak istenüyorum. Bu 1889 kralhk döneminin ttafyan Ceza Yasası'na geri dönüştür" diye konuştu. Mumcu, "Neresinden tutarsanız elinizde kalrvor. Tasan yasalaşırsa Türkiye ya hâkimlerin karar veremediği bir duruma ya da bir hâkim devletine sürüklenecektir" değerlendiımesini yaptı. Madde gerekçesiyle idarenin her türlü işleminin yasa kapsamına alınacağını belirten Mumcu, "Ben bunu kendisi bir hukuk profesörü olan Adalet Bakammızm bir ifadesi olarak kabul etmek istenüyorum. Gerekçeje göre idarenin yönetmefik, tüzük, yönetim ve düzenJeme yetkisi çerçevesinde çıkardığı bütün diğer işlemler de suçu meşdana getirir" diye konuştu.