Catalog

SAYFA CUMHURİYET 9 AĞUSTOS 2000 ÇARŞAMBA 14 I U l \ kultur@cumhuriyetcom.tr ; Daha fazla koşmak zorundayım' Biryılda ikifılm çeken yönetmen Ersin Pertan hn 'Acı Gönül'ü Antalya'ya katılıyor TŞtMAKYÜZ Ershı Pertan Ekim 1999'da çekim- fcaine başladığı 'Aa GönüT adlı fılmi ie 37. Antalya Altın Portakal Film festivali'ne katılacak. Çekim aşama- smda *Alaturka Aşk' olarak adlandı- rlan fılmin senaryosunu Amerikalı [rofesör Kim Kotib yazdı. Aynı zaman- ca HaitRefiğ'in katkıda bulunduğu se- raryoya Ersin Pertan da son şeklini \erdi. Sanmal Fılm tarafından gerçek- lcştirilen 'Acı Gönûl' ün yapımcısı ve suıat yönetmeni Pertan'ın eşi Anna Maris Geelmuyden Pertan Kısmen tıgilizce olarak gerçekleştırilen fîl- ain görüntû yönetmeni ise iki Oscar sıhibi WaKer LassaBy. 350 bin dolara mal olan fılmin Tûrkiye haklan San- nal Film'e, dûnya haklan ise bağım- sz bır Amerıkan prodüksiyon şirketı- nc satıldı. Amerikalı kadın araştırma- cı ile Türk kanun kaçağı arasındaki aş- lo, bu aşk çerçevesinde gelişen olay- lan ve ilişkileri anlatan fılmin hikâye- si Doğu'da geçıyor. Filmde, Berfaan Şimşek, Sdçtık Yön- ton, Erdinç Akbaş ıle Hollywood'dan gelen Eh se Mirto ChrisJefl rol alıyor- lar. Pertan'ın yıne kendi şirketi Sanmal Film ile gerçekleştirdiği ikinci proje- si 'Şartocı'nın çekimleri ise eylûl ayın- da başlayacak. Filmde Yeşim Salknrt, Berhan Şımşek. Selçuk Yöntem, Faik Ergin, \urseli İdiz, Aysel Gûrel, Er- dinç Akbaş ve Settar Tannöğenr ol alacaklar. Aynca, Rasim Öztekin'in oynaması da bekleniyor. 1950'liyülar- da Ege Bölgesi'nde geçen hikâyede kariyeri düşmekte olan şarkıcının (Ye- şim Salkım) bir kumpanyayla birlikte çıkuğı Anadolu turnesinde kasaba ağa- sının (Berhan Şimşek) ilgisini çekme- siyle gelişen olaylar anlatılıyor. öde- miş, Muğla ve tstanbul'da çekımleri ya- pılacak olan film 2001 Şubat ya da Mart'ta gösterime girecek. Pertan, fıl- min bütçesinin 500-600 bin dolar ci- vannda olacağını söylüyor. - k Acı Gönûl'ün senaryosunu neden Amerikalı bir profesör yazdı? ERSİN PERTAN - Amerikalı ya- pımcı bır şirket, böyle bir senaryo, iki Hollywood oyuncusu ve iki Oscarh bir görüntü yönetmenının bulunduğu bir paket ile bize teklif getirdi. Aslında fılmi Hstfit Refiğ çekecekti ama senar- yo yazan ile mutabakata ulaşamadılar. Dolayısıyla ben yönetmenliğını yaptım. Yani. fılm teklifi bize geldi. Başka bir senanstle ilk kez bu fihnde çalışı- yorum. Ama çalışma dönemi çok sancılı ol- oğu bölgesinde 1983 yılında geçen 'Acı GönüT aslında, bir Amerikalının gözünden ve ancak onun algılayabildiği kadanyla Türkiye'nin doğusunu anlatıyor diyebiliriz. arkıcı ise bir sanatçının ölümsüzlük arzusu üzerine. Olaylar, Ege'de 1950'lerdeki sosyal ve ekonomik kalkınmayı yaşayan bir kasabadaki o döneme özgü karakterlerin çevresinde dönüyor. du. Çûnkü Kotila Türkiye'yi, Halit Re- fığ ya da benim kadar iyi tanımıyor. Bundan sonra başka bir senanstle ça- hşmayı ya da yaşayan bir Türk roman- cının yapıtını uyarlamayı düşünmüyo- rum. 'Kendimizfinanseettik* - F3mm koousundan söz eder misi- niz? PERTAN - Film 1983 yılında Doğu bölgesinde geçiyor. Tûm çekimleri Anadolu'da gerçekleştirdik. Amerika- lı Rayna, araştırma yapmak ûzere bir Anadolu kasabasına gelir. Kasabanın doktoru Zehra ıle arkadaş olur. Zeh- ra'nm kocası tlhan köylerdeki araştır- malan sırasında Rayna'ya tercüman- lık yaparken ona âşık olur. Rayna, köy ziyareti dönüşünde bir namus kavga- sına tanık olur. Bu olaya kanşan kanun kaçağı Rıza dikkatini çeker. Namus cinayetine rağmen Rıza çevresinde iti- bar gören bındir. tlhan, Rıza'yı kıska- rur ve polise giderek bir komplo plan- lar. Bu sırada Rıza, Rayna'yı at gezin- tisine çıkanr. Yağmur bastınnca da bir dağ evine sığınırfar. Rıza'nın Rayna'yı kaçırdığı ihban üzerine polis baskın dü- zenler. Rıza Ue tlhan karşı karşıya ge- lir ve çatışma çıkar. Aslında, bu film bir Amerikalının gözünden ve ancak onun algılayabildiği kadanyla Türki- ye'nin doğusunu anlatıyor diyebılınz. - Aa GönüTdeEurimages desteği al- dnuzmı? PERTAN - Filmi kendimiz finanse ediyoruz. Ama televızyon ön satışm- dan umduğumuz bu- gelir var, oradan da fınansal desteğimiz olacak. - 'Şartacı'nın konusunu ksaca anla- ür mısınız? PERTAN - Filmde, bir sanatçının ölümsüzlük arzusu anlatılıyor. Şarkı- cıyı Yeşim Salkım canlandınyor. Olay- lar Ege'de 1950'lerdeki sosyal ve eko- nomik kalkınmayı yaşayan bir kasaba- daki o döneme özgü karakterlerin çev- resinde dönüyor. Genç yaşta bır KlT'e müdür olmuş, orada devlet hızmetıne hayatını adayanlann bir tür npini Fa- ik Ergün canlandınyor. Berhan Şim- şek ise hem parasal hem de ıktıdar ola- rak güçlü bir adam olan kasaba ağası- nı oynuyor. Demokrat Partı dönemin- de çiftlik sahıplerinin, tanmdan kaza- nanlann yavaş yavaş sanayiye geçme- sini Berhan Şimşek'te görüyoruz. Is- tanbullu ama Anadolu'ya yeni gelmış olan doktoru da Selçuk Yöntem can- landınyor. Doktor, olaylann ve çatış- malann sessiz bir seyırcisi gibi. Ağa şarkıcının peşınde, şarkıcı ise genç mühendısı sevıyor. Nurseh İdiz de ağa- nın metresi ama genç mühendisi beğen- diği içın ağa ile şarkıcının birbirine Şair Can Yücel dört gün boyunca çeşitli etkinliklerle anılacak Datça'da her yd 6 Can ŞentiğT KûMr Servisi - Datça Belediyesi, ünlü ozanımız Can Yücel'in anısına bir şenlik dûzenliyor. 18-21 Ağustos tarihleri arasmda düzenlenecek olan şenlik, «CanŞmü^'adıylaheryılger- çekleştirilecek Datça Belediye Baş- kanı Erol Karakullukçu v aptığı açık- lamada. "CanŞeniiği''nın önümüzde- ki yıilarda da odak noktası olarak şi- iri alacağını ve şürle diğer saoat dâl- lan arasındaki ilişkileri irdeleyen sem- pozyum ve vvorkshoplar içereceğını beKrtti. Genel sanat yönetmenliğini Vfecdi Sayar'ın üstlendıği, Erol Karakulluk- çu'nun başkanhğında, aralannda Can Yücel'in eşi GülerYüceTin debulun- duğu Datçalı aydınlann oluşturduğu Şenlik Düzenleme Kunılu, şenlığin ilk yıl programında şiir, tiyatro, müzık, plastik sanatlar alanlannda etkinlik- lerin yer alacağını açıkladı. Şenliğin afişi. Su Yücel'in bir resminden ya- rarlanılarak hazırlandı. 18 Ağustos Cuma günü Cumhuriyet Meyda- nı'ndaki açdış töreninin ardından Be- lediye Sanat Galerisi'nde İsmail Yü- dmm'ın "Can Grsvfirleri", Leman- Öküz çizerlerinden "Can karikatfir- ferT ve Datçalı ressamlann resim ser- gısi açüacak, halk oyunlan göstenle- ri yapılacak. Ardından, Datça Açık- hava Tiyatrosu'nda Dostlar Tiyatro- su "Can" oyununu sergileyecek. Aralannda şair, yazar ve gazeteci- lerin bulunduğu konuklar, şenliğin ikinci günü, tekne ile Palamutbükü'ne gidecekler. Halk oyunlan, Karagöz, Ortaoyu- nu etkinliklerinin yanı sıra Datça'nm ünlü badem yanşmasının da yer ala- cağı program çerçevesinde, Mansur Baka, Nevzat ÇeiSk, Dedocan, Cezmi Ersöz, Ünal Ersöziü, Tuğrul Keskin, NamıkKuyumcu,YüceiaySaive Ab- met TeBi, Can YüceFden şiirler oku- yacaklar. Daha sonra, Knidos Açık- hava Tiyatrosu'nda bir şiir ve müzik dinletisi sunulacak. Programda, Rırt- kay Aziz, Genco Eıtoü, JüHde Knnü ve MümtazSevfaç'in okuyacağı şiir- lenn yanı sıra AtaolBehramoğhı'nun şiir dinletisi ve Behramoğlu'nun şi- irlerini yorumlayan Haluk Çetin'in şarkalan yeralacak. Aynı akşam, Cum- huriyet Meydanı'nda Muğla Beledi- yesi Halk Danslan Topluluğu'nun ve MefametBaycanKaragöz-Hacivat Ibiş Tiyatrosu'nun gösterileri var. 19 Ağustos Cumartesi 21.30'da Datça Açıkhava Tiyatrosu, ilginç bir konsere ev sahipliği yapacak. "Se- ma'dan Can'a - Istanbul Hanımlan / tstanbul Şarkılan" adını taşıyan kon- serde uzun yıllar Berlin'de çahşan, Tûrkiye'de Tuncel Kurtiz'le tiyatro çahşmalannı sürdüren ve son olarak Mastafa Avkıran'ın yönetmenliğin- de, Murathan Mungan'ın "Dumrul ileAzraD" oyununda oynayan tiyatro sanatçısı - müzisyen Sema'ya, ka- nunda Nuri Lekesizgöz, darbukada Murat Gezgin ve klarnette Hfisnü Şenlendirici'den oluşan "Laço Tay- fa" elemanlan eşhk edecek. 20 Ağustos Pazar günü, tskele Ma- hallesi mezarhğında Can Yücel'i zi- yaretle başlayacak program, Can Yü- cel'in Eski Datça Mahallesi'ndeki evini ziyaret ve Yücel'in çok sevdi- ği Meydan kahvesindekı söylesi ile sü- recek. Söyleşiye, TektaşAğaoğtu, Ay- dınÇubukçu,MehmetH.Doğan,D<>- ğan Hızfau, Orhan Kahyaoğiu, Prof. UnsalOskay, MehmetUlusoy ve Me- tin Üstündağ katılacak. Söyleşinin ardından, aynı kahvede Al Perretbırcaz dinletisi sunacak. Ay- nı akşam, Reşadiye Mahallesi Ka- vakdibı Meydanı 'nda da Türk ve Yu- atça'da, 18-21 Ağustos arasmda düzenlenen şenlikte, Genco Erkal, Yücel'in şiirlerini oyunlaşhrdığı 'Can'ı sunacak. Oyuncu ve müzisyen Setna ise 'Istanbul Hanımlan / Istanbul Şarkılan'nı söyleyecek. nan halk oyunlan elripleri ve Karagöz gösterileri var. Gösterilere Muğla eki- binin yanı sıra Rodos Halk Danslan Topluluğu katılacak. Pazar akşarm, Datça Açıkhava Tiyatrosu'nda Ata- ol Behramoğlu - Haluk Cetin dinle- tisinden sonra, pop müziğı sanatçısı Deniz Pınar Atügan bir konser vere- cek. "CanŞenl©'',21 Ağustos'ta Cum- huriyet Meydanı'ndaki meddah ve halk danslan gösterileri ve şenliğe katılan sanatçılann imza gününden sonra 21.30'da Datça Açıkhava Ti- yatrosu'ndaki Edip Akbayram kon- seri ile sona erecek. Akbayram'a kon- serinde, Ali Murat Dertsiz, Hakan Maktav,Kora>Örüş,YavıızGûneyve Yolcu Büginç eşlik edecek. kavuşmasını umuyor. Fihn bir şarkıcı- nın kendi sanatı için yürüttüğü çaba- lan ve her sanatçıda rastlanabilecek bir ölümsüzlük duygusunu anlatıyor 'Ovuncularia yıldızım banşık 1 - Hikâye neden Ege'de geçiyor? PERTAN-1950'lere bakarsanız sos- yal yapının değiştiği ve geUşriği yer Ege Bölgesi'dır. Burası Adnan Menderes'i çıkarmıştır. Aynca Muğla ve ödemiş mıman özeUiklerini muhafaza etmiş iki kennmiz. Buralara gittigimde ve senar- yo ile karakterlen düşündüğümde bu fılmin o kentlerde geçmiş olabileceği- ni hissettım. Evlere, sokaklara bakın- ca bunu hissediyorsunuz. Sonra, yavaş yavaş kafanızda şekillenmeye başlı- yor. Mekânlan gördüğünüzde ise re- simler buralarda oturmaya başlıyor ve böyle bir hikâye çıkıyor. 'Şarioa' için başka bir yer aklıma gehniyor dogru- su. - Bu fOminizde Eurimages desteği varmı? PERTAN - Bunda da televizyon ön satışı var. Eskiden Kültür Bakanlığı önemli katkılarda bulunuyordu. Şim- di ise televizyon kanallan bu işi yapı- yor. özeUikle dijital yaymlann çok et- kisi var. - tkifjbnde deyer abn oyuncularvar. Oyuncuseçnmndeneyigözöaündebu- hınduruyorsunux? PERTAN -Oyuncunun yönetmenle yıldızının banşık olması lazım. Berhan Şimşek, Erdinç Akbaş ve Selçuk Yön- tem ıle yıldızım banşık. Aynca çok yetenekli oyuncular ve benim sevgili dostlanm. Cekim için Anadolu'ya gjt- tiğimizde güvenebileceğimiz, sevdi- ğimiz insanlarla bir arada olunca bu iliş- kı füme de yansıyor. Öraeğin, kasaba ağasını, doktonı ve kumpanya patro- nunu yazarken hemen Şimşek, Akbaş ve Yöntem'ı düşündüm. Sanki ısmar- lama gibi olda Yeşim Salkım'm ise çok uygun bir karizması var. Hüzünlü baş- layan ve gelgitleri olan bir rolü üstle- niyor. Salkım'ın fihnde oynamayı ka- bul etmesi de şans oldu bizim için. 'Yazdmış üç senaryom var' -Geneide uzun arahkiaıia filmçek>- yorsunuz. Ama bu kez bir yü içinde iki füm birden yapıyorsunuz~ PERTAN - Doğru. Ama bu belli ol- muyor. Gücüm yerindeyken hâlâ ko- nular akhma geüyorken birkaç füm çekeyim. Ben yönetmenliğe geç baş- ladım bu yüzden biraz daha fazla koş- mak zorundayım. -Antalya Fflm Festivaliiçin nekr dü- şûnûyorsunuz? PERTAN - Şu an 'Şarkıa' fihnine konsantre olmuş durumdayız. Ödül ol- sa da olur olmasa da. Ödül içm füm yapıyor değiliz. O bakımdan pek bir şey düşünmüyorum bu konuda. Antal- ya Füm Festivali Tûrkiye'deki en önem- li festival. Filmler ilk kez burada seyircinin karşısına çıkıyor. Biz de olimpiyata katılır gibi katüıyoruz. Olimpiyatçı- lann da dediğı gibi önemli olan kaül- mak. - Bundan sonnüd projeferiniz nefcr? PERTAN - Her yönetmenin cebin- de projelen vardır. Benim de, 1918- 1920 arasmda geçen, 'tşgal Altmda Aşk', bir kara komedi olan 'Bıçak' ve 1908 yüında geçen bir roman uyarla- ması olmak ûzere 3 tane yazılmış se- naryom var. Ne zaman çekerim, büe- miyorum. DEFNE GÖLGESİ TURGAY FÎŞEKÇÎ Demokrasi Nereye Kadar? ••' »~ Çağımızın, yaprtlan dilimize de çevrilen Mauıi- ce Duverger gibi ünlü anayasa hukukçulan hep bu soruyu sordular "Demokrasilerde ozgüriükle- rin stnın nedir?" Hayli tartışmalı olan yanıtlarda genellikle ulaşı- lan nokta, özgüriüklerin sınınnın başkalannın öz- gürtükleri olduğudur. Yani, sizin özgürtüklerinizi kullanmanız, bir başkasının özgürlüklerini engel- lememelidir. 20. yüzyıldaki sosyalist uygulamalann, bireyte- re yeterii demokrasi ve özgürlük sağtayamadığın- dan çürüyüp baskıcı yönetimlere dönüştügü ve so- nunda da bu nedenle çöktüğü ortada. Eleştirinin toplumsal yaşamda her birim için ge- rekli olduğu, eieştiri ve tartışma özgürlüğü olma- dan gelışmenin ve ileriemenin oiamayacağı açık bir gerçeklik. ••• Geçenlerde tanık okjuğum bir konuşmada bu ko- nuda bizde de önemli anlayış değişiklikleri oldu- ğunu görerek sevindim. Geçen yılki genel seçimlerde ünlü eleştirmen FetM Naci, özgürlük ve Dayanışma Partisi'nin (ÖDP) milletvekili adayı olmuştu. Kendi deyişiyle 1968'den bu yana eylemli birsi- yasal mucadete içinde yer almayan Fethi Naci'ye ÖDP yöneticilen'nden Masis KOrkçOgil aday ol- masını rica etmiş. Fethi Naci'nin ne denli sivri dilli, acımasız bir eleştirmen olduğunu yazılannı izleyenler bilir. Partı ise sıyasal dısıplıne dayalı bir örgütlenme- dir. Parn', Fethi Naci'den, siyasal partilerin kültür po- litikalannın tartışılacağı bir televizyon programına ÖDP temsilcisi olarak katılmasını istemiş. Hiç zaman olmadığı için hazıriıkyapılmadan Fet- hi Naci anılan programa katılmış. Ne parti tüzügü ne de partinin kültür poiitikalan üstüne bir ön bil- gisi olmadan gitmiş. Karşısında oteki partilerin kimi milletvekili, kimi parti yönetıcisi olan temsilcileri. Aralannda tek kül- tür adamı Fethi Naci oldugundan elbet kendi gö- rüşlerini anlatmış. •*• Aylar sonra karşılaştıklannda Fethi Naci, Masis Kürkçügil'e sitem ediyordu, beni bilmediğim bir ko- nuda konuşmak zorunda bıraktınız diye. Masis Kürkçügil'in yanıtı ise çok daha anlamlıy- dı. "Partinin kültürprogramı mı olur. Parti nasıl olur da bir kültür programı dayatabilir. Kültür progra- mı senin ve öteki sol aydınlann görüşleridir. Tartı- şılır, konuşulur. Partinin kültür alanındaki görüşle- rini en iyi sen anlatabilırdin, onun için seni gön- derdik" dedi. Şaşırmadım desem yalan olur. Anayasa maddeleri gibi ilke ilke kurallan sırala- nan sosyalist gerçekçilik anlayışından, aydınlaraj güvenen, onlan, söyleyecökleri her şeyi değeriı bulan bir sol parti anlayışına ulaşdmış olmasına çok sevindim. Elbet ÖDP içinde Masis Kürkçügil ya da Fethi Naci gibi düşünmeyenler de vardır. Farklı görüşleri açıklamak ve savunmak onlann da en doğal haklandır. Gerek sol için, gerekse tüm toplum katmanlan için öyle değil mi? Hazır reçetelere sahip çıkıp onlan ezberleyip sü- rekli yinelemek yenne, konuşarak tartışarak doğ- ruyu, güzeli bulmak. TartışmakJa kimse kaybetmez, ilericilik kazanır. Düşünsel konularda kurallaıia bağlı kalmak, be- yinleri tutsaklaştırmaktan başka nedir? Sharon vmams ve Madson Avmue Türidyede • Kûhûr Servisi - Avrupa'da piyasaya çıkardığı 'Life Is So Strong' singîe'ı üe müzik listelerinde üst su^lara yerleşen tngiliz şarkıcı ve söz yazan Sharon Williams ve 'Don't Call Me Baby' üe beğeni toplayan Avustralyalı grup Madison Avenue 16 Ağustos'ta Miller Genuine Draft tarafindan düzenlenecek olan 'Miller Party' kapsamında Türkiye'ye gelecek. Side Antik Tiyatrosu gece açA • ANTALYA (AA) - Antalya'daki Side Antik Tiyatrosu, geceleri de ziyarete açıldı. Yerli ve yabancı ziyaretçiler, turizm sezonu boyunca, saat 24.00'e kadar tiyatroyu gezebilecek. ören yerlenndekı gece ziyaretlerinın Tûrkiye'de ük kez Side Antik Tiyatrosu'nda başfatıldı. Uygulamadan sağlanacak gelir tiyatronun bakımı, onanmı, temizliği ile kazı ve restorasyon çahşmalarmda kullanılacak. Antik tiyatroyu gûndûz saatlenndekı aşm sıcak nedeniyle ziyaret edemeyenler akşam saatlerinde gezme olanağı bulacak. K Ü L T Ü R İ Ç Î Z t K K Â M İ L M A S A R A C I