Catalog

26 EKİM 2000 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ / [email protected] 13 ŞİRKETLERDEN • FRITO LAY'in ürettiği Ruffles, Lay's, Doritos ve Cheetos, paketlerinden çıkan Pokemon Taso'larla evriın geçiren 50 yeni Pokemon karakteri vertneye devam ediyor. Yeni seri ile çocuklara 110 milyondan fazla Pokemon Taso verilmiş olacak. • KAR GIDA ürünleri Cipso, Patos. Pekos, Critos ve Çerezos paketlerinden çıkacak süper oyun karttan ile çocuklar hem oyun oynayabUecek hem de aralannda Paris Disneyland gezisi, bilgisayar ve cep telefonu bulunan yüzlerce hediye kazanacâklar. • TUNA OFtS MOBlLYALARI, yeni ürünü "e- space"i, Almanya'da düzenlenen Orgatec 2000 Ofis Mobilyalan Fuan'nda dünya pazanna tanıttı. Ürün, çalışanlann yerinden kalkmadan tüm ofıs ekipmanlanna ulaşabilmesini sağlıyor • DOCKERS, 2000 Sonbahar ve Ktş koleksiyonunda ters yûz edüebüir, metal kullanıtanış, çift katfa ve çokfonksfyonhılS ^ değişik kumaştan 24 renkte 27 çeşit pantolon tercihi sunuyor. • Ml TEPE'nin üçüncü alışveriş merkezi halkası, 2 Kasun'da Adana'da açıüyor. Hipermarketten konfeksiyona, yapı marketten mobüyaya kadar hizmet birimlerinin yer aldığı merkezin tamamen açılmasıyla 2 bin kişiye iş imkânı sağlanmış olacak. • PtLSA AŞ Otomotiv Grubu'nun Türkiye distribütörlûğünü yapbğı Mitsubishi binek otomobiHerinden biri olan Carisma'nın Sedan ve Hatchback Comfort 1.6, Avance 1.6, Avance L8GDI,Elegancel.8 GDI'dan ohışan donanım seçeneğj bulunuyor. '•3 I • ZEYTtNOĞLU AŞ'nin Tûrkiye'ye getirdiği Alfa Romeo, Maseratti ve Ferrari'ler 3-12 Kasun'da CNR Istanbul Ticaret Merkezi'nde düzenlenecek Autoshow 2OOO'de yeni modelleriyle sergilenecek. • CHICCO'nun bebekkre ve annelere sunduğu iki yeni ürûnden biri 'damla emzik', bebeğin ağzma en düşük baskıyı yaparak damağm şeklinin bozulmasım ve tûkürûk birikisini önlüyor. 30 derece eğimli biberon, beslenme sırasında hava oluşumunu en aza indîrgeyecek şeküde tasarlanmış. Rusya Başbakanı iki ülke arasında ticari ve politik işbirliğine hazır olduklannı söyledi iye raldp değil, dost'• Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) görûşmeleri sırasında Türk tarafi, 1984 yılında imzalanan, ancak 1994'ten beri işlemeyen, doğalgaz alımı karşılığında Türkiye'nin Rusya'ya mal ve hizmet sağlanmasına ilişkin anlaşmaya işlerlüc kazandınlmasını istedi. Ekooomi Servisi - Rusya Baş- bakanı MikhailKasyanov, Tür- kiye ve Rusya arasındaki top- lam ticaret hacmini 3 yıl için- de 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflediİderini belirtti. Rus- ya'da iş yapan bazı Türk işa- damlanyla dün Çırağan Sara- yı'nda bir araya gelen Kasya- nov, Türkiye'yle gerek tircari gerekse politik alanda yeni iş- birliklerine hazır olduklannı söyledi. Kasyanov, Türkıye'deki yeni enerji santraJlannın inşaasına ta- lip olduklannı ifade ederek Tür- kiye'yi "rakip değil dost" bir ûl- ke olarak gördüklennı belirtti. Ancak, Rusya'nın krize gir- diği 1998 yılından beri iki ül- ke arasındaki ticarette, Türkiye aleyhıne gelişmeler yaşanıyor. Geçen haftadan beri Rus yetki- liler ile yapılan görüşmelerde, doğalgaz alımı nedeniyle gide- rek artan dış ticaret açığı soru- nuna çözüm aranıyor. Rusya'yla yûrütülen Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) görûşmeleri sırasında, Türk tarafi, 1984 yılında imzala- nan, ancak 1994'ten beri işle- meyen, doğalgaz alımı karşı- lığında Türkiye'nin Rusya'ya mal ve hizmet sağlanmasına ilişkin anlaşmaya işlerlik ka- zandınlmasını istedi. Rusya, bazı itirazlan olmak- la birlikte, doğalgaz ve üzerin- de mutabık kalınacak diğer ürünler için söz konusu öde- me mekanizmasına benzer bir «ıstemın oluşturulması amacıjt- la görüşme yapılmasını uy- gun buldu. Rusya ile imzala- nan KEK mutabakat protoko- Rusya Başbakanı Kasyanov'un Türkiye ziyareti dün sona erdL Kasyanov, iki ülke arasındaki ticaret hacmini 3 yıl içinde 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söylerken Türkiye aleynine getisen dış ticaret açığı sorununa çözüm arandL (Fotoğraf: HATİCE TUNCER) lünde, konuya ilişkin anlaş- manın gelecek yıluı ilk üç ayı içinde yapılması karara bağ- landı. Tfirk mfiteahhffler Rusya ile 1984 yılında im- zalanan anlasmada, Türkiye'nin doğalgaz karşılığında ödediği bedelın yüzde 30'unun Türk müteahhıtlerinin bu ülkede üst- lendikleri projelerin hak ediş- lerinin ödenmesınde kullanıl- ması, yüzde 70'i ile de Rus- ya'nın Türkiye'den mal alması öngörülüyordu. Anlaşma kapsamında, her iki ülke yetkilileri, her yıl bir ara- ya gelerek doğalgazhesabına is- tinaden ihraç edilecek mallan ve miktarlannı belirliyordu. Ancak, Rusya'nın dışa açıl- ma sürecinde ıthalannı serbest- leştirmesi, merkezi kurumlar yerine bütün kurumlara ithalat yetkisi tanıması, hesabın işleyi- şini zorlaştırdı. Döviz geliri el- de eden kuruluşlar, istedikleri ülkelerle ve istedikleri şartlar- da ithalat bağlantılan yapmaya başladılar. Bu durum, 1994'ten itibaren hesabın işlemesini imkânsız lal- dı. Söz konusu anlaşmaya gö- re, Türkiye, doğalgazın bedeli- ni nakit olarak Rusya'ya ödü- yordu. Rusya, bu kaynaktan Türk müteahhitlerinin hak edış- lerini ödüyor, aynca ısterse mal alıyordu. Türkıye, son yıllarda sistemin işlememesi üzerine, doğalgaz bedelinin Türkiye'de Açık 1.5mifyardolanaştyor Türkiye aleyhine gelişen dış ticaret açığı, bu yılın ocak-temmuz döneminde 1 milyar 680 milyon dolara yükseldi. Türkiye'nin Rusya'dan, doğalgaz dıştnda, taşkömürü, ormancıük ürünleri, demir-çelik, bazı madenler ve elektrik alabileceği belirtiliyor. Türk Eximbank tarafından bu ülkeye açılan kredilerden geri ödemesi gecikmiş yakİaşık 100 milyon dolarlık kredı borcunun da mal veya hizmet alımı yoluyla tahsil edilmesi düşünülüyor. Yetkililer, bu kredi borcu karşılığında doğalgaz veya elektrik alımı yanında, Rus fırmalanna ulaştırma alamnda elektrifıkasyon, sinyalızasyon projeleri yaporümasının gündemde oldugunu belirtiyorlar. bir bankaya yatınlmasmı, hak edişlerin ve ihracat bedelleri- nın bu hesaptan ödenmesini, mahsup sistemının kurulması- nı önerdı. Ancak Rusya, nakit ihtiyacı nedeniyle bunu kabul etmedi. Rus heyetiyle yapılan görüş- melerde, Türidye'nin Rusya'dan doğalgaz ahmînı arttırması ne- deniyle, halen 1.5 milyar dola- nn üzerinde olan dış ticaret açı- ğırun daha da büyümesınden dolayı duyulan endişe dile ge- tirildi. Görüşmelerde Türkiye, or- tak hesap açılarak mahsup sis- temının kurulması üzerinde du- racak. Bu sistem, Türk müteah- hitlik fırmalannın Rusya'da tek- rar yüksek tutarlarda iş almala- n için bir firsat yaratacak. Ba- vul ticareü nedeniyle iki ülke dış ucareande dengesızlık bulunma- dığını ileri süren Rusya'nın, Denizli Çevrim Santralı ihale- si konusunda da ısrarlı olduğu kaydedildi. Hükümet, bütçeyi küçültürken 2001 yılında vergi gelirlerini reel olarak arttırmayı hedefliyor Bütçe reel olarak küçültüldüBANUSALJVÎAN ANKARA-Hükümet, reel olarak 2001 bütçesini bu yıla göre yüzde 16.3 geri- letirken, vergi gelirlerini yüzde 6.2, ver- gi dışı normal gelırleri de yüzde 14.5 art- tırmayı hedefledı. 2000 yılı için öngö- rülen ortalama dolar kuru esas alındığın- da bu yıl 81.5 milyar dolar büyüklüğün- deki bütçe, 2001 yılında ortalama kur üze- rinden 67.7 milyar dolara geriletüdi. Re- el artışlann da harcama kalemleri için- de yüzde 29.5'le diğer cari ve yüzde 19.4'le yatınm kalemlerinde olduğu gö- rülüyor. Personel harcamalan ise azal- tılıyor. Vergi gelırlerinde dolar bazında yüzde 6.2, özelleştirme gelirlerinin de yer aldığı vergi dışı normal gelirlerde ise yüzde 14.5 artış öngörülüyor. Bütçe büyüklükleri dolar bazmda he- saplandığında, gerçekteki artış ve aza- hşlar ortaya çıktı. 2000 yılı için ortala- ma dolar kuru 573 bin 30 lira, 2001 yı- lı için de 714 bin lira olarak ortaya ko- nuldu. Bütçe büyüklükleri böyle hesap- landığında, şu sonuçlar ortaya çıkıyor: - Bütçe büyüklüğü, bu yria göre yüz- de35 arnyorgörünüyor. Ancak dolarba- zmda artış değU, yüzde 16J'lük küçül- me söz konusu. - Faiz ödemeleri yüzde 21.7 değil, do- lar bazmda yüzde 36.6 azahyor. Ancak bu azalmabütçenin diğer kalemlerine ya- ramıyor. Çünkü bütçe büyük ölçüde kı- sıtlanıyor. Faız dışı harcamalardaki yüz- de23.8'lik artış görüntüsü, dolar bazm- da yüzde 0.6 gerilemeye dönüşüyor. - Faiz dışı harcamalarda dolar bazm- da artış gerçekleşen kalemleri, yüzde 29.5'le diğer cariveyüzde 19.4'leyaünın oJuşturuyor. Ancakbu kalemleremiktar- sal olarakbakıktağmda, bütçede çok kü- çükyertuttuklan için bu arüşlar anbun ifade etmiyor. İran, irak ve Suriye için girişim Komşularla işbirliği harekâtı ANKARA(AA)-Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın (DTM), Tûrkiye'ye komşu ülkelerle ticaret potansiyelinin değerien- dirümesi stratejisini ger- çekleştırmek için, hare- kete geçildı. TOBB bün- yesinde yeralan Dış Eko- nomik İlişkiler Kurulu (DEÎK), İran, Irak ve Su- riye ile ortak iş konsey- leri kurulması için ça- lışmalar yürütüyor. îş konseyi kurulması için en az 25 firmanın başvurusu gerekiyor. 31 fîrma Suriye, 35 firma da Irak için başvuruda bulundu. Ancak, ortak iş konseyi kurulabilme- si için karşı ülkede de en az 25 işadamının ka- tılımı ile bir konsey ku- rulması gerekiyor. Suri- ye iş konseyinin 6 Ka- sım'da Istanbul'da yapı- lacak ilk genel kurulun- da konsey başkanı ve yü- riitme kurulu belirlene- cek. DElKyetkiüleri,Irak iş konseyinin ilk genel kurulunun da yakm za- manda gerçekleştirilme- sinin beklendiğini be- lirttiler. iran ile ortak iş konseyi kurulması için, firmalara 1 Kasım'a ka- dar başvuru süresi ve- rildi. Yetkililer, bu ülke- ye yönelik fırma başvu- rulann oldukça az oldu- ğuna dikkati çektiler. Türklye'nin kom$ularıyla ticareti (1999 itibarıyla, bin dolar) Ülke S ~ ithalat ihracat ticaret İran Suriye Bulgaristan Yunanistan Rusya TOPLAM TÜRKİYE TOR TÜRKİYE'NİN TOR DIŞTİC.PAYI (yüzde) 635.928 307.002 295.574 303.031 2.374.078 3.915.613 40.687.270 9.6 157 815 232.210 233.606 406.794 588.765 1.619.190 26.588.612 6.0 -478.113 -74.792 -61.968 103.763 -1.785.313 2.296.423 14.098.658 16.28 500 kadar protestocu, arvenin yapddığı oteün önünde eyiem yapb. G20'nm gi'mdemikiireseUeşme MONTREAL(AA)-Maliye Ba- kanı SümerOral, Türkiye'nin enf- lasyonu en kısa zamanda tek hane- ye çekmek durumunda oldugunu bil- direrek "2001 bütçe programmffien önemli unsuru,enflasyonun beiinm lanlacak olmasıdır" dedi. Oral, KDV oranıyla ilgili olarak, "Bakanlar Kuruhı yetkisine giren öniemler üzerinde duracağımız fi- ke, ücretliler ve dar geHrlflere flave yük getirmemektir. Benimsediği- miz ilke bu" dedi. Malıye Bakaru Oral, "G-20 pktformu boJgesinde Bder durumda oian ve pazar eko- nomisini benimsemi; gelişmekte olanyükselenülkeierdenotuşmak- tadır. Bununyanındada,IMF,Dün- ya Bankas^AvrupaMerkezBanka- sı ve, AB kurum olarak platforma kaofayor" dedi. Oral, ABD Hazine Bakanı LavvrenceSummers ile on- dan gelen talep üzerine görüşece- ğıni de açıkladı. Kanada Malıye Bakanı PaulMar- tin de sanayileşmiş ülkeler grubu G-7 üyeleri ile ielerinde Türidye'nin de bulunduğu diğer büyük üÜceler- den oluşan G-20 oluşumunun gün- demınde ağırlıkh noktanın, küresel- leşme oldugunu bildirdi. Martin, küreselleşmenin gerçek oldugunu vurgulayarak "bunun herkese £a>- dabotmasıiçingerekençözümleruı değerlendirileceğmi'' kaydetti. Martin, G-20 ülkelerinin yeryü- zünde fakir toplumlann da yüzde 60'ını temsil ettiğini söyledi. ISTANBUUDAZtRVE Doğalgaza talep arttı Ekonomi Servisi - BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yar- dım, 2000 yılında 8 milyar metreküplük doğalgaz tüke- timi beklenirken bu oranın yıl sonunda 15 milyar metreküpe çıkacağını söyledi. DOStDER tarafından üçüncü "Türkive Doğalgaz Zirvesf dün Istan- bul'da yapıldı. BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım, doğalgaz tü- ketim miktannm 2000 yılın- da 15 milyar metreküpe, 2010 'da 55 milyar metreküpe ulaşmasının beklendiğini söy- ledi. Yardım, brincil enerji tü- ketimi içinde doğalgazın pa- yının yüzde 15'eulaşöğını be- lirtti. Enerji ihtiyacındaki mev- simsel dalgalanmalan gider- mek için yeraltı depolama te- sislerine ihtiyaç bulunduğu- nu belirten Yardım, bu amaç- la Marmara Denizi'nde 1.6 milyar metreküp kapasiteli do- ğalgaz sahasındaki gazın tüke- tilmesinin ardından depo ola- rak kullanümaya başlanaca- ğını söyledi. Doğalgaz Cihaz- lan Sanayicileri ve lşadamla- n Demeği (DOStDER) Yöne- tım Kurulu Başkanı MeühBa- nh da, gaz ikmali ile ılgıli prob- lemlerin acilen gıdenlmesi ve talebin karşılanmasının haya- ti önem taşıdığını söyledi. İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Açık Arthrma Aklı baştnda bir profesör, akıllı uslu bir öneri ola- rak getirmişti. Konu bereketinde, sıcağı sıcağına tepkimi dile getiremedim. Dün ABD'deki lobi şirke- timizin önerileri üstüne tuz biber ekti. • Efendim adı önemli değil, uzman profesörümüz Ermeni soykınmı tasansının ABD Meclis gündemin- de başımıza bela olduğu günlerde, Türkiye'nin ya- pacağı en ciddi işin ABD parlamenterlerine yönelik lobicilik oldugunu söylüyordu. "Lobicilik" deyince, üstüne demokratik şık bir kı- lıf sokulmuş oluyor. ABD parlamenterlerine sorunu, bizim bakış açımızı anlatabilmek anlamına da geli- yor. Oysa sayın uzman profesörümüz daha açık ve samimi olarak lobı faaliyetlerine ciddi paralar yatır- maktan söz ediyordu. Ermeni, Rum lobilerinin yatır- dıklan paralann bpyutlanndan örnekler veriyordu. Türkiye'nin Incirlik Üssü'nü kullandırmama, askeri iha- leleri ABD'ye vermeme gibi çıkışlannın çok ters te- pebileceği uyansını yapıyordu. Biz burada kendi aramızda biraz şaşkın, daha çok saflığımızdan "biz sahiden Ermenileri katlettik mi? Resmi belgeleri çıkaralım. -Hayır önce onlar kendi ırk katliamlannın hesabını versinler. Üstelik Ermeni- lerbizden önce bizimkileri kesıp biçtiler.." diye tar- tışıp duralım. Uzman bilim insanımız bal gibi de "ABD pahamenteheri kendileri için yatan paralara göre oy kullanıriar. Oylannı bizden yana kullanma- lannı istiyorsak bu oylan satın almalıyız" diyordu. ABD pariamenterferinin "lobicilik" adı altında oy- lannın satılık olması, ABD'nin demokrasi, toplumsal ahlak sorunu. "Biz de dumm daha mıparlak? Ya da lobicilik işine hele de devlet eliyle bulaşmak, rûşvet suçu olmaz mı?" gibi ahlaki sorgulama bir yana, 'ABD'dekizengin Yahudi, Ermeni lobileri, yüksekseç- men sayılan karşısında, lobicilikle, para ile bu işin altından kalkılır mı" gibi somut bir soru ve gerçeklik de karşımıza çıkıyor. Zaten dün hükümetmizin resmen anlaştıgı lobi şir- ketinin bir sözcüsü, bu soruma yanıt getirir nıtelik- teydi. Lobi şirketinin sözcüsü özetle Türkiye'nin lo- bicilik için ayırdığı paranın çok küçük oldugunu an- latmayaçalışıyordu. Ermeni tasansının bu yıl, pek çok medya yıldızımızın, yukanda sözünü ettiğım aklı ba- şjnda bilim adamımız ve de özellikle Amerikan-Türk dostluk lobisi içinde yer alan iş adamlanmızın, "sa- kın Incihik'i askeri ihaleleri kullanmayalım" uyanla- nna karşın, ortaya çıktığı üzere bu sayede oylama aşamasında geri dönmüştü. Ama bu arada hükümetimizin para ödediği anla- şılan ABD'li lobi şirketi, dün medyamıza yaptığı açık- lamalarda, tasannın bu yıl oylanmamasının, yeniden gündeme gelmeyeceği anlamına gelmediği anım- satmasını yapıyordu. Gelecek yıllar için hükümetimi- zin önceden çok daha ciddi ve etkili lobicilik çalış- masjna girmesi önerisinde bulunuyordu. Bu arada ta- sannın ABD Meclisi'nde oylanmadan dönmesinde, Türkiye'nin lobicilik girişiminden çok, Yahudi lobisi- nin Türkiye lehine çalışmasının etkisi olduğunun al- tı çiziliyordu. Türkçesi "daha çok yatınm yapmalısı- nız, bize daha çok para vermelisiniz" deniliyordu. ABD'nin resmi sözcülen, oylamanın son dakika- da yapılmamasını açıklarken Clinton'ın etkisini Ik- na gücû. Ortadoğu dengelerindeki son gelişmeler ka/şısmda Türkiye'nin kaybedilmemesi" olarak özet- lernediler mi? Soykınmı gibi bir ciddi iddianın bu ka- dar politik çıkariara yönelik, bir o yana bir bu yana, tümden anlamı ve amacının dışında kullanıldığının bu kadar pervasız açıklanması olur mu? Ben yine de pek çok konu gibi bu konunun da ABD'nin yüksek çıkarian adına(!) kullanılmasını an- lıyorum da, doğaıdan doğruya ABD paıiamenterte- rine yönelik lobicilik çalışmalanyla, doğrusuyla ABD parlamenterlenne yönelik yatınmlaria böylesine doğ- rudan ilişkili, bağlantılı olmasına akıl erdiremiyorum. Oysa ABD demokrasisini kavramış olanlar, bilen- ter için ne kadar da olağan bir durum. Yıllar önce dün- ya kadın örgütleri, kadın haklan için bir araya geldi- ğinde, her ülkenin kadın örgütlenmeleri kendi dün- yalanndan önceliklerie sorunlara çözüm getirirlerken ABD kökenli kadın örgütlenmelerinın "lobicilik de lo- bicilik" diye ayak diretmeleri, pek çok ülke kadın tem- silcileri için anlaşılamaz bir saplantı gıbı gelmışti. ABD'li kadın örgütlen, ABD'de kadın haklan sa- vaşımı, daha çok kadını toplumsal yaşama, sıyase- te sokmak için, tek çözüm ve tek reçete olarak "ye- terince para toplamak. Etkili lobicilikle daha çok ka- dını pariamentoya sokmakta" görüyorlardı. Sorun, para kaynaklannın büyük ağıriıkla erkeklerde olma- sı, sonuç olarak kadın lobıciliğinin zayıf kalmasıydı. Anlayacağımız, resmen kiraladığımızşirketin söz- cülerine, akıllı, uzman bilim insanlanmıza, iş dünya- mızın temsilcilerine, yıldız köşe yazarlanmıza göre, Ermenilere soykınmı yapmadığımızı kanıtlamanın en kolay yolu lobicilikte başanlı olmak. Yani ABD mil- letvekillerinin seçilmesınde, lüks yaşamlarını sür- dürmelerinde yeterince parasal katkıda bulunmak. Satın almaya ilişkin açık arttırmada, daha fazlasını verebilmek.. Haydi yok mu arttıran? [email protected] Uluslararası fuarcılık sirketi Rekobet Kurulu'ndan CNR'yeparacezflsı ANKARA (AA> Re- kabet Kurulu, rekabeti bozucu eylemlerde bu- lunduğu gerekçesıyle CNR Uluslararası Fuar- cılık şirketine yaklaşık 54 milyar lira para ce- zası vercü. Şiıkete 52 mıl- yar 602 milyon 438 bin 540 lira idari para ceza- sı veren Kurul, ihlaleye konu olan 2 sözleşme nedeniyle de 1 milyar 216 milyon 800 bin lira ödemeye mahkûm ettı. Şirketinl 998 ve 1999 yülannda Yönetim Ku- ruhındagörev yapan Baş- kan Zeliha Ceyda Erem ile üyelerine de 100'er milyon üra para cezası öngörüldü. Kurul kara- nnda, CNR Uluslarara- sı Fuarcılık AŞ'nîn te- şebbüslerin yıl içinde başka fuarlara katılma- sını önleyen madde, te- şebbüslerin yalnız CNR'nin düzenledıği f\ı- arlara katıknaya zorlan- ması. fuara kanlan fırma- lann başka flıarda ürün sergilemelerıne engel olunması nedeniyle ka- tüımcı fırmalar arasında rekabeti bozduğu bildi- rildi. Kurul, CNR'nin im- zaladığı anlaşmalarda Rekabetin Korunması Hakkında Kanun hü- kümlen uyannca ihlal oluşturduğu sonucuna vardı. Rekabet Kurulu aynca, Takım Tezgâhla- n Iş Adamlan Dayamş- ma Derneğı'ne de CNR'nin TATEF Fu- an'na katılınması kara- n ile bırhkte üyelerin başka fuarlara katılma- lannın engellendiği ge- rekçesiyle 3 milyar lira idari para cezası verdi.