Catalog

Cumhuriyet Imtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erinç • Genel YayınKoordınatörir Hikmet Çetinkaya 9 Yazıışlen Müdurir lbra- him Yıldız • Sorumlu Müdür Fik- ret Ükiz • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Isûhbarat. Cengiz Yüdınm • Ekonomı. Öztem Yözak«Küitür Handan Şenkökea • Spor. Abdülkadir Yücelman • Makaleler: Sami Karaören • Düzeltme Abdnllah Y«ZKI • Fotoğraf Erdoğan Köseoğln • Bılgı-Belge' Edibe Buğra # Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kurulu llhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şökran So«er,lbr*lıimYıkhz,Orfauı Bnrsah, Mnstafa Balbıy, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No. 125,Kat4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7hat), Faks 4195027 • Izmır Temsıkısı S«rdar Kızık, H Zıya Blv 1352S.23Tel 4411220, Faks 4419117•AdanaTemsücısı Çetin Yiğenoğia, Inömi Cd 119 S N o l Katl, Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Müdüra Üstün Akmen O Koordınatör Ahmet Korulsan 9 Muhasebe Bülent Yener • Idare Hüsevin Gürer • Satış FaziIetKiLza MEDYA C: • Ydnetım Kurulu Başkanı - Gcnel Müdur Gâlbin Erduran 0 Koordınatör Reha Işıtman • Genel MudurYardmKisı SevdaÇoban Tel- 514 07 53 - 51395 80-51384«>61.Faks.5138463 V a>ımlı>an \e Basuı: V enı Gun Haber Ajansı, Basın ve Yayıncılık A Ş Türkocağı Cad 39/41 Cagaloglu 34334 Islanbtıl PK 246 - Sırkecı 34435 lstanbol Tel (O'212)512O5O5(2OhaI) Faks (0.212)513 85 95 www.cnmhuriyet.com.tt 13 EKİM 2000 lmsak:5.40 Güneş: 7.06 Öğle: 12.58 Ikindi: 16.02 Akşam: 18.35 Yatsı: 19.55 Güvenlik ve Banş Parfamentosu • Haber Merkezi- Dil ve tarih uzmaru Prof. Dr. Pars Tuğlacı, merkezi Italya'nın Sıcilya kentınde bulunan Uluslararası Güvenlik ve Banş Parlamentosu'nda 'uısan haklanna' ilişkin bir tebliğ sundu. Parlamentonun senatörü ve Türkiye elçısi olan Prof. Dr. Tuğlacı, konusu "Şu anda dünyada devam etmekte olan çatışmalar ve savaşlar" olan kongrede konuştu. Dünyanın 38 ülkesinden 85 bilim adamının katıldığı kongre sonunda Prof. Dr. Tuğlacı'ya 'Altın Banş Madalyası' verildı. Discovery fırtaüldı • CAPE CANAVERAL(AA)- Amenkan Uzay Mekıği Discovery, Uluslararası Uzay Istasyonunun (UUİ) ıkı bölümünûn ınşası ıçin yörüngeye fırlatıldı. Flonda eyaletindeki Cape Canaveral Kennedy Uzay Üssü'nden dün TSlO2:17'defırlatılan mekikte 7 astronot bulunuyor. NASA uzmanlan, 19yıllık tanhınde 100. görevine çıkan mekiğin bu görevinin 'en zor ve en karmaşık görev' olduğunu belirtiyorlar. Yörüngedeki bilimsel araştırma merkezi olacak UUI'nm yapımının tamamlanması için toplam 160 uzay yürüyûşü yapılması gereİciyor Bakterinin gen haritası • PARİS(AA)- Amerikah bilim adamlan, yeni doğan bebeklerde menenjit, zatürree ve hatta ölümlere yol açtığı sanılan bir bakterinin gen haritasını çıkardı. lngıliz bılım dergisi Nature'ın dün yayınlanan sayısında yer alan araştırmada, Ureaplasma urearyticum adı verilen bakterinin genetik dizilışinın sarmal bıçimde olduğu, 652 gendeu oluştuğu ve bu genlerin yansının oynadığı rolün de henüz anlaşılamadığı belirtildi. Bu çahşmanın, hastalık ve tedavi yollan konusunda önemJi bılgı sağladığını belırten uzmanlar, üıcelenen bakterinin hamile kadınlann çoğunluğunda bulunduğunu kaydetti. • Çevre Bakanlığı'nın, Bergama-Ovacık altın madenciliği işletmesine yönelik Eurogold'un yeniden hazırladığı ÇED raporunu onaylaması büyük tepki çekti. Bergama köylülerinin sözcüsü Oktay Konyar, savaşımlanndan vazgeçmeyeceklerini söyledi. Çevre Bakanlığı'nın karanyla Bergama mücadelesinde başa dönüldü onayporuna onay verdiği öğrenil- dı. Eurogold'unüretimebaş- lamak için Izmir Valiliği 'nin onayını beklediği öğrenildi. Bu arada, öncekı gün maden alanına gelen ıkı büyük TIR ıçınde, daha önce köylülerin tepkısi üzerine madenden uzaklaştınlan siyanürün bu- lunduğu öne sürüldü. Bergama köylülennin söz- cüsü Konyar, "Korku, baskı, vatan müTet hikâyeleri tam bağunsızhk ûlkümûzden geri adım atûramayacakbr. Top- raklarmı savunanlara tfim dünyadan destek getecektir. Bonn idmse kolay sanmasm. Atatürk'ünefendMeribn snıa- vı yine onurluca verecektir" diye konuştu. İZMtR (Cumhuriyet Ege Bürosu)-Bergama köylüleri- nin on yıllık mücadelesinde yenidenen başadönüldü. Çev- re Bakanlığı'nın, Bergama- Ovacık altınmadenciliği ışlet- mesine yönelik Eurogold'un yeniden hazırladığı ÇED ra- porunu onayladığı bildirildi. Bergama köylülennın sözcü- sü Oktay Konyar, "Bu aama- sızlığıyapanyeddBkrin Kur- ruluş SavaşTnı bir kez daha okumalaruu, hatta yaşama- lannjfetiyorum"dedı. Bergama köylüleri, Çevre Bakanlığı'nın Ovacık altın madenının ÇED raporunaver- diği onayın iptali için açtıkla- n davayı kazanmışlar, Danış- tay'ın onayı ıJe de mahkeme karan kesinlik kazanmıştı. Ancak Başbakanlıgm istemi üzerine TÜBITAKtarafindan hazırlanan raporda, Berga- ma'daki altın madencilığinin çevreye ve ınsan sağlığına za- rarlı etkisı olmayacagı yönün- de görüş bildirilmışti. Başba- karüık, TÜBıTAK'mburapo- runa dayanarak ılgili bakan- lık ve kamukurumlanna gön- derdığı talımatta Bergamaal- nn madencilığıne ılışkin ıptal edılen ızınlerın yeniden de- ğerlendıhlmesini ıstemıştı. Eurogold,bugelişmeler sü- rerken ilgili bakanlıklara ve kurumlarabaşvurarak ızın ta- lebinde bulundu. Başbakan- hğın talimatı üzerine Orman Bakanlığı, dahaönce iptal et- tiğı ve süre uzatımı ıstemıni gen çevirdiğı Eurogold ma- den şırketinin orman alanını kullanma izninı yeniden uzat- tı. Sağlık Bakanlığı da aynı doğrulruda karar aldı. Son olarak da Çevre Bakanlı- ğı'nın, Eurogold tarafindan yenıden hazırlanan ÇED ra- Meditasyon tıp alanında Yakuı tarihte hipertansryonu olan 60 kişiyle yapüan bir çalışma, transandantal meditosyonun kalp hastahklanyia savaşmada yardıma olabüeceğini gösterdL Bu tekniği öğrenen bütün üyelerin birkaç ay içinde atardamariannda kan aJaşının dözenlendiği görüldü. Aynca daha önce egzersiz yapmaya ve daha iyi besienmeye çahşan denekterin egzersiz yapma ve beslenme ahşkanhJdannın dûzene girmesine yardıma oidu. Çahşmanuı iideri Maharishi ÜnKersitesi Araştu-mactsı Amparo Castillo-Ricmond'a göre yüksek tansiyon özeüikk atardamarlar için çok zarar verici olabilir. Castiüo-Richmond, "Meditasyon stresi azahmada ve kan basmcuu düşürmede yardımcı olabilir. Bundan tabii ki kalp hastası ounayanlar da faydalanabilir. Metabolizmanız değişir. Etldlerini günün geri kalanmda da taşırsınız" diyor. \ SON YILURDA M ZOftUNDA BIRAIOLDlglM BU ÇİZİM İÇİN ÖZÜftDİLERİM YURTDIŞI TAN1TIM BÜTÇESİ BEIİRLENDt Tıırizme 26 trilyon e-posta : tan @ prizma. neL tr ANKARA (CumhuriyetBüro- su) -Tunzm Bakanlığı, 2001 yüı içerisinde yurtdışuıda tanıüm ça- lışmalannı yürütecek ajanslara toplam40 milyon dolar (yaklaşık 26 trilyon 800 mılyar lıra) para ödeyecek. Tunzm Bakanlığı tarafindanba- snıa venlen ilanda, 2001 yıh içe- risınde yurtdışında yürütülecek tanıtım kampanyası çerçevesinde reklam, halkla ilişkıler ^alışma- lan ve pazarlama etkınlıklen ıçin ihaleye çıkılacağı bildirildi. lla- nagöre, "Yurtdışındayerleşikrek- bm, halklaihşkikr faüyetieri wAe- ya pazarlama etkinkileri yürüten ajanslar, Yurtiçinde yerleşik ve y-urtdışında iş ortakhğı veya giri- fjnn ortakhğı bulunan ajansiar De yurtdışuıda iş ortakhğı wya giri- şimortekhğıbulunmavanyTirtiçin- deyerleşik ajanslar" tekJıf vercbı- lecekler Teklıfler 16 Ekim'e ka- dar TunzmBakanhğı'na veyaba- kanlığın yurtdışı tanıöna müşa- viruk ve ataseliklerine yapılacak. Ülkeler ve ajanslara ödenecck ücretler şöyle- • Almanya, Avusturya, Isviç- re, Polonya, Romanya, Bulgaris- tan, Moldova, Çek Omıhuriyeti, Slovakya, eski Yugoslavya cum- huriyetleri ve Macaristan 13 mil- yon 700 bin dolar. • Rusya Federasyonu ve BDT 5 milyon dolar. • uıgiltere, trlanda, Hollanda, Belçika, tsveç, Danimarka, Fin- landiya, Letonya, Litvanya, Nor- veç ile GüneyAfiikaCurnhuriye- rı 8 milyon 500 bin dolar. • ABD ile Kanada 4 milyon 500 bin dolar. • Fransa, Italya, Ispanya, Por- tekız, Latin Amerika ülkeİeri 4 milyon dolar. • Japonya, Çin Halk Cumhu- riyeti, Tayvan, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Kore ile Singa- pur 2 milyon 300 bin dolar. • Kuveyt, Katar, Bahreyn, Um- man, Ürdün, Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri 1 mil- yon dolar. • Israil 1 milyon dolar. SÖYLEŞİ AT7İÛ İLHAN *\ CHP'nin 'Evveliyâtr Osıcak günler!.. Paris dönüşü, doğru Izmir'e geçmiş; 'Demokrat Izmir'in, magazin sekreterliğine 'sığınmışım': ama- cım, 'Aynanın Içindekiler* roman dizisini sürdürmek! Türkiye öyle bir çalkantıya gi- riyor ki, ister istemez 'gazetecilik' ağır ba- sacaktır; önce başyazarlık, arkasından yö- netim sorumluluğu, vs! O yıllarda 'Demok- ratik Izmir" 'mûcâhit' gazete; Bat Anado- lu'nun 'Cumhuriyet'i sayılıyor; özellikle CHP'li yöneticiler, sık sık uğrar. Bir gün, Adnan bey'in (Düvenci) saita- natlı ofisinde, dönemin ünlü ve güçlü poli- tikacısı Turhan Feyzioğlu'nun, ona şöyle yakındtğını, kulağımladuydum: "-...mutla- ka bir şeyfer yapmak lâzım: üniversrte gençliği, olduğu gibi, Dev/Genç'e gidi- yon oysa bize gelmesi lâzımdı...". Ben- ce, CHP'nin gelmış geçmiş bütün sorum- lulan, partinin bugün 'düştüğü' yeri anlaya- bilmek için; önce, o 'birşeyleri' yapıp yap- madıklannı, araştırmalıdır. Bu da, bir başka çağnşım: Ecevit, 'umut' oiarak yükseliyor. Izmir, -Süteyman Genç'in yönetimindekı Gençlik Kollan'yla- ona bü- yük destek vermektedir. Sıcak bir yaz gü- nü, o tarihte denize bakan gazetenin, pen- cerelerinden; hem gazetenin, hem partinin ileri gelenleri; varla yok arası bir imbat se- rinliğini arayarak; Konak Meydanı ndaki yoğun kalabalığa hıtap eden, Ecevit'i din- lemekteyiz: "-...bu düzen mutlaka değiş- meli, bize gereken insanca, hakça bir dûzendir, vs..." Daha sonra içerde, Turan (Güneş) bey'le, Demokratik Sol Hareke- ti'nin 'muhtevasını' irdeliyoruz. Şunlara ben- zer, bazı şeyler soylemeyı denemiştim: "-...CHP, demokrasrye, 'Milli şef'in par- tisi olarak geçmedi mi? A'dan Z'ye de- ğişmesi lâzım değil, elzem! Niye 'Halk Fırkası'nın örgürlendiği sıralar, Gâzi'nin meseleyi nasıl koyduğuna bakılmtyor? Partiyi kuran odur, adını koyan da odun gerektiği zaman, Inönü'yü görevinden alan da o! CHP, 'Kemalist' mayasından, yeniden yuğrulsa fena mı olurdu?" Turan Güneş, müstehzi bir adamdı; ce- vap yerine, eliyle belirsız bir ıstikameti gös- tererek, gülümsedi; tek kelime söylemedi, jestine ve yüzündekırfadeye,şu kelimeyi ya- kıştırdığımı hatırlıyorum: "-...bunlaria mı?" önce zallm'e karşı mazlum'u korumalc.. ^, < b ,, , Gâzi, 'Nutuk'ta CHP'nin kuruluşuna, sadece iki sayfa ayırmış; oysa 'fırka'y\ kurmadan önce, 'halk'la uzun uzun konuş- muş, tartışmıştır. Nu tuhaf! 'Ihtilâl'i, 'Inkı- lâb'a dönüştürürken, bu 'fırka'rnn, lider ve halk tarafindan geliştırilen 'önhazıriığı', Gâ- zi'nın 'söylev ve demeçleri'nde, olduğu gı- bi yoktur şurasından burasından, o da pek 'hayati' sayılamayacak, birkaç paragraf! Oysa Mustafa Kemal, hanl hanl, halka ve aydınlara; neden ve nasıl, sosyal bir sınrfa dayalı, 'klasık'bv ^rteVagitmeyeceğini; bü- tün halkı 'içeren' bir 'halkcephesi' tasarla- dığını, açıklamaya çalışıyor. Okuyunuz Es- kişehir, Izmrt ve Izmir'deki konuşmalan- nı; adını koymadan tarif ettiği 'örgüt' pro- jeksiyonu, anti/emperyalist bir 'Halk Cep- hesi' projeksiyonudur: başka türlüsü, klâ- sik şemaya uygun gelışememış birtoplum- da başanlı olabilir miydi? Eskişehir'de bakın ne diyor: "...memle- ketimizde herzûmreyi içeren bir halk var- dır ve bu halk, bağımsızlığın ve egemenli- ğinkorunmasını istiyor. Işte milletin bu esas çıkaıiannı sağlamak için, bir 'fırka' gerekli- dir; ve böyle bir 'fırka'n/n bütün milleti kap- sayacağını ve bütün millete dayanabilece- ğini ümit ediyonız...'(13 Ocak 1339/1923) Dikkat isterim, Gâzi'nin 'şart-ı evvel', 'hal- kınbağımsızlığın ve egemenliğin konjnma- sını istemesi'dir, yâni her ikisini de gaspe- den 'ecnebi' emperyaliste (Zalim'e) karşı; önce halkın (Mazlum'un) hakkını savunabi- lecek bir örgütlenme düşünüyor; çünkü onun mantığında, diyalektık ana çelişki, Em- peryalist 'Sistem'le, 'Mazlumlar' arasında- dır. Aksi hakte, Mudafaa-i Hukuk dönemin- de, meclis'te denediği iki örgüttenme de, ay- nı anti/emperyalist (hatta 'Sosyalist') nite- liği taşır mıydı; a/ 'Halk Zümresi', b/ Tür- kiye (Ankara) Komünist Fırkası. Gâzi, Kurtuluş'un anti/emperyalist niteliğine o mertebe önem verir ki, kuracağı 'Halk Fır- kası'nı ilk milletvekili seçimlerine, 9 Umde'yle sokar; 'Dokuz Umde', siyasi birparti prog- ramı özelliğinden çok, hayli geniş tutulmuş, kapsamlı bir 'Halk Cephesi' platformu ni- teliğindedir; ağıriık, tamamıyle ilk ıkı 'umde"ye verilmiştir ki, onların anlamı da, yukardaki saptamayı doğruluyor. "Birinci Umde: Hâkimryet kayıtsız şart- sız milletindir, bu değişmez düsturumuz- dur. Ikinci Umde: Teşrin-i sâni 1338 (Ka- sım 1922) karanyla Sattanat mülgadır; hukuk, hâkimryet ve hükümranlık, gayr- i kaabil-i terk ve tecezzi ve ferağ (terk edi- lemez, parçalanamaz ve devredilemez) ol- mak üzere, Türkiye halkının mümessil-i hakikisi olan TBMM'nin şahsiyet-i ma- nevisinde rnündernictir." Bu kadan bile, "ku- ruluş'ta izlenecek yolun, nasıl bir 'Hürriyet ve Istiklâl karakteri' taşıyacağının göster- gesi sayılmamalı mı? CHP, Gâzi'den sonra, bu temel gerçeği unuttu. Klm. nasıl. hangf yûzle? Daha önce 'Halk Zümresi' oluşmasa, 'Türkiye (Ankara) Komünist Fırkası' ve 'Yeşilordu Cemiyeti' kurulmasa; 'Halk Fırkası' o 'geniş cephe' platformuyla ku- rulabilir miydi? Tartışılmalıdır. Daha da çar- pıcı olan, Mustafa Kemal'in, 'Halk Fırka- sı'ndan önce, Türkiye (Ankara) Komü- nist Fırkası'nı kunnuş olması! O zaman, - CHP'nin hiç unutmaması gerektiği halde, en önce unuttuğu- 'sosyalist milliyetçili- ğin' de; sonradan bukalemuna dönen bu talihsiz partinin 'radikal sol' niteliklerinden biri olması gerekmez mi? CHP'den her za- man, bu önemli katkılan reddedenter çık- mıştır. Yine de çıkabilir. Oysa partinin, Yu- nus Nâdi bey'in ve 'Solcu Kemalist' ar- kadaşlannın kaleme aldığı, 'Halk Zümre- si' programıyla göbek bağını; kim, nasıl, hangi yüzle reddedebilecektir? Merakhsı Için Not "...Azerbaycan Cunv huriyeti Merkez Devlet En yeni Arşıvı'nde, 24 Ocak 1921 tanhinde, Ankara'daki Sov- yet Heyeti sekreten ile Mustafa Kemal Pa- şa'nın, Komünist Parti hakkında yaptık- lan sohbetin bir tutanağı bulunmaktadır. Bu bekjeyegöresohbetesnasında Mus- tafa Kemal Pasa, (Ankara) Türkiye Ko- münist Fırkası hakkında, şunları söyte- miştir "-...şimdikızamanda ikikomünistfır- kası vardır. Birincısı Türkiye Komünist Fır- kası, ki siz -haklı olarak- onu 'hükümetçi' olarak adlandırdınız;zira ben ona yardım ettim ve ben bu fırkanın üyesiyim. Doğ- rudur, fırkanın bazı sorumlu üyeleri, Istan- bul'la anlaşma ve çetelermeselesihakkın- da, özünü lekeledi, ama bu durum, fırka- nın bütün üyelerinigözden düşürmez. Fır- kada gerçekten şerefli insanlar vardır. Bu- nunyanı sıra bazı egoistşahsiyetlerde var- dır ki, bunlann çoğu -Hakkı Behiç, Et- hemVn kardeşi Reşrt, Hacı Şükrü vs- Çer- kes'tiher..." (YavuzAslan, TKF'nın Kuruluşu ve Mus- tafa Suphı", s. 295, dipnot, 78. Türk Tarih Kurumu. 1997) http^/www.prizma.nettr/AILHAN httpı/Avww.bilgiyayınevi.com.tryailhan Faks: 0-212/26019 88 35 VIL ÎDAS SENÜâ DEVAM EDİYOR (İDSTİRİLIN YOĞÜN İLGİ NFDENİYLE KÂMFWWAW»Z 31 EKİM TARMlME KADAR UZATItMl Pocket flex ve tüm Mira-Coil ikiz yataklarda, teklilerde 15 milyonTL çiitJilerde 25 milyonTL, Sakm kanepe oturma gruplannda (latasız ünitelerde) (^2+ D A Gn*u (Mnlerde 110 miyonTL, B Gtvbü üriinterde 130 müyonrL, C Gniw OriMenle 150 miyonTL Selen oturma gruplannda (3+2+uu A Gnâxı üriMerde 3 2 ma»w»Tl, B Grubu ürûrterde 3 8 mfyonTl, C OHbu ürMerde 45 ndyonTt Üstelik peşin fiyatına as urjrtem* gerekl gönümea ls*ıde inMer ûtemde dejış*» yapma hıMın sıM tJar Bnfûnk karşfe^abfecek tporrfk bautrtan das soran*ı tutiamtt MxOern«Hya Ticrtaı temrt ie ig* detayt b^fcn Y*« Satpcianmzdan aobârsnı 0212 551 08 11/482 11 25 trnrQ232 Dertzl 0258 265 77 44 Oyarbahr 0412 236 91 24 l 353 94 50 0312 351 60 60 Burss 02 " V02222317137 i h d can Bakû 009941 298 81 82 Bahkesr 0266 249 71 44 0462 223 45 82 Van 0432 216 32 99