Catalog

Cumhuriyet INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr www.cumhuriyet.com Cumhuriyet O7.4 Cumhuriyel .NBUL VE ÇEVRESİNDE YAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26842 / 200.000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 4 NİSAN 1999 PAZAR C U M H U R İ Y î N K Ü T U R H İ Z M E T İ LEIBNIZ METAFIZIK UZERINE KONUŞMA Fransızcadan çeviren: Afşar Timuçin "Leibniz düşünce tarihinin yetiştirmiş olduğu en yaratıcı, en evrensel düşünürlerden biridir. Bilgi zenginliğinde, çeşitli alanlardaki yaratıcılıkta onu aşmış olan bir başkası hemen hemen gosterilemez. Leibniz yalnızca bir filozof değil, aynı zamanda matematikçi, doğa bılgini, tarihçi, filolog, hukukçu ve teologdur da." Macit Cökberk L - ıu LEIBMZ METAFIZIK LZERINE KONUŞMA z Leibniz felset'esi bir bütünsellik felsefesidir. Belli konulara ağırlık vermek yerine bütünu kapsayan bir açıklama getirmeye çalışır. Jlerleme ya da gelişim fikri de ilkin onda gorülür. XIX. yüzyılda olgunlaşacak olan bu fikir Leibniz'in monatçılık öğretisinde belli belirsiz ortaya çıksa da önemli bir düşünce aşamasını gösterir. Leibniz'in belirttiği gibi, Descartes'tan geçmeden yeniçağı kavramak nasıl zorsa, Leibniz'den geçmeden gelişim fikrini kavramak da olası değildir. 17. yüzyılın üç büyuk filozofundan birı olan Leibniz'in, felsefesini ilk kez toplu bir biçimde anlattığı yapıtı... Salı günü Cumhuriyet 'le birlikte... Bülent Ecevit Aydın'da 'Atatürk Mmsenin tekeünde değil9 • Partisinin Aydın'da düzenlenen açık hava toplantısına katılmak üzere lzmır'e giden Bülent Ecevit, karayoluyla Aydın'a geçti. Coşİculu bir kalabalığa konuşan Ecevit, partisinin seçimlerden bınnci parti olarak çıkacağını yineledi. CHP'nin barajı geçmemesi halınde Atatürk'ün altı okunun yara alacağı söyleminin büyük bir yanıltmaca olduğunu belirten DSP lideri, "Atatürk, ne CHP'nin ne de DSP'nin tekelinde değil. Atatürk, dünyadaki tüm Türklenn lıderıdır" diye konuştu. NÜVtT TOKDBflİR V8 CBJtL YUUTn HtiMTİ • 5. Sayfada Denîz Baykal Trabzon u«i 'Partinize sahip çıkın' • Partisinin Trabzon mitinginde halka seslenen CHP lideri Deniz Baykal, secımlerde CHP'ye sahip çıkmalannı ve Gazi Mustafa Kemal'in altı oklu bayrağının altına mühürlenni basmalannı isteyerek "Avrupa'da sosyal demokrasi var, çete- mafya yok. 18 Nisan'da Türkiye'de de sosyal demokrasi içeri, çete-mafya dışan. Reçete sosyal demokrasi, doktor CHP" diye konuştu. Baykal, kendileri dışmdaki tüm partilerin birbirinden farkı olmadığını savunarak "Hepsi bir parti. Onun adı da bozuk düzen partisi. ANAP, DYP. DSP bu partınin fraksiyonlan" dedi. TÜREYKÛSEninhaberi • 5.Sayfada Mesut Yılmaz Catalca'da 'Isûkrar için oy îstiyorum' • Catalca Cumhuriyet Meydanı'nda. GAP adlı seçim otobüsünden halka seslenen Mesut Yılmaz. iki hafta sonra \apılacak seçimlerin, 9 ay sonra girilecek yeni yüzyıla Türkiye'yi kimin taşıyacağına karar verilecek seçimler olduğunu söyledi. Yılmaz. 18 Nisan'da yapılacak seçimlerde vatandaşlann seçimlerini partiler arasında değil, "hizmet edenlerle engel olanlar; huzur ile kargaşa" arasında yapacaklannı belirtti. Yılmaz, '"Bu seçimde oyunuzu, istikrar için, siyasette bölünmüşlüğü birleştirmeniz için ıstıyorum" dedi CBM ULUTRŞ ve tUTİCE TUNCBtin hat»Pİ • 7. Sayfada Cumhurbaşkanı Demirel: Yugoslavya'nm toprak bütünlüğünden yanayız KosovaVa özerkKk1 Demirel, Clinton'ın "Toprak bütünlüğü gözetilmeyebilir" açıklamasının tersine, "Krizin çözümünün, Yugoslavya'nın toprak bütünlüğünü koruması ve Kosova'daki çoğulcu ve katılımcı demokrasi yolunu açması gerekir" dedi. Katar'a yaptığı ziyarette önemli mesajlar veren Demirel, ABD Başkanı'nın "Türkiye'nin katkısı ve önemini anlatamam" şeklindeki yorumu için "Geleceğe matuf değil o, geçmişe, yahut bugünkü duruma ait" değerlendirmesini yaptı. 1 Demirel. Kosova ile Türkiye'nin güneydoğusunu karşılaştıran kesimlere sert çıkarak "Delilikten başka bir şey değil, kim bağlantı kuruyorsa aklını yitirmiştir" diye konuştu. Demirel, bunu yazanların ya kasıtlı hareket ettiklerini ya da Türkiye'nin sosyopolitik gerçeklerini bilmediklerini söyledi. Ecevit de somut ve olumlu sonuçlar alınması için zaman gerektiğini belirterek "Kosova'da NATO'nun askeri anlamda işi biraz zor" dedi. • 8. Sayfada Rus keşifgemisi Boğaz'dan geçti Rusya'nın "Liman" adlı keşifgemisi dün saat saat 15.05 sıralannda Ktanbul Boğazı'na gjriş yaptı. Gemide bulunan Rus askerierin şaşkuüıklan \ üzlerinden belli oluyordu. İstanbul Boğaa'na girişinde türk bayrağı çeken gemrve, kılavuz kaptanın bulunduğu küçük bir borun önden. Deniz Kuvvetleri Konıutanlığı'na ait bir hücumbotun da arkadan eşlik ettiği görüldü. Geminin geçişi sırasında İstanbul Boğazı trafığinin normal seyrini sürdürdüğü ve olağanüstü bir önlem alınmadığı belirtildi. (Fotoğraf: UĞUR DEMİR) • 8. Sayfada K.KTC CUMHURBAŞKANI'NDAN ÇAĞRI 'Kosovalılar Maraş J ay • KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, 1974 Banş Harekâtı'ndan beri kapalı tutulan ve "ölü kent" olarak adlandınlan Maraş'ın, Kosova göçmenlerinin rehabilitesi için açılabileceğini söyledi. Kosova'da bugün yaşananlan, Kıbns Türklerinin yıllar önce yaşadığına dikkat çeken Denktaş, 3-5 bin kişinin Maraş'a yerleştirilebileceğini belirterek KKTC hükümetini bu konuda karar almaya çağırdı. REŞAT JUUUTn İMberİ • 8. Sayfada OSOVA DAYANIŞMA KOMÎTESİ Uç toplama kampı # Kosova Dayanışma Komitesi Başkanı Fahri Türkkan, Sırplann Kosova'da üç noktada, Priştine Stadyumu dışında Prizren ve îpek'te de toplama kampı oluşturduğu duyumlan aldıklannı söyledi. Türkiye'ye gelenlerin durumlannın iyi olduğunu belirten Türkkan "Çoğunun akrabası var. Eğer Kosova'da bir banş yaşanmazsa Türkiye'ye gelenlerin sayısı 40-50 bini, belki de 100 bini bulabilir" diyor. İPBl YEZDMİ'Hn haberi • 8. Sayfada Eski SSK Müdürü 'Bütçe disiplini iflas etti' • Eski SSK Genel Müdürü Kemal Kıhçdaroğlu, 1980 sonrasmda başbakanlann göreve başlar başlamaz yayımladıklan tasarruf genelgelerinin tasarrufla ilgisi olmadığmı, tam tersine savurganhğa yol açtığını vurguladı. • Kıhçdaroğlu "Ne kadar iyi niyetle çıkanlmış olursa olsun, tasarruf genelgeleri özünde bürokrasiye, daha da önemlisi bakanlara duyulan güvensizliği yansıtıyor" dedi. U 6. Sayfada Prof. Dr. Arıoğul 'Sağlık herkesin hakkıdır' • 70. yıluıı kutlayan istanbul Tabip Odası'nın Başkanı Prof. Dr. Orhan Arıoğul "Sağhk bir haktır. Insanlara sunulduğu kadanyla insanlann yetineceği türden bir nesne değildir. Sağhk bir hak olmasına karşın Türkiye'de insanlanmız tarafmdan talep edilmemektedir" dedi. Anoğul ile ülkemizdeki sağhk sektörünün durumunu konuştuk. LEYLA BelgracPın merkezi vuruldu NATO SaldiriSI d ü n d e SÜrdÜ Yugoslavya'yayönelikhava operasyonu aralıksız sürerken dün sabaha karşı ilk kez başkent Belgrad hedef alınarak kent merkezindeki Yugoslavya ve Sırbistan içişleri bakanlıklan vuruldu. Saldında çok sayıda kişinin öldüğü ileri sürülüyor. Dün akşamki saldındaysa Novi Sad ve Baçka Palanka'da iki köprü vuruldu, 7 kişı yaralandı. NATO Sözcüsü James Shea, Kosova'ya uluslararası güvenlik gücü gönderilebüeceğini belirtti. WH. Sayfada Slğinmaci drami büyüyor Hayatta kalabilmek için evlerini terk etmek zorunda kalan Kosovah Amavutlann sayısı yüz binlere ulaşırken Makedonya sınmna yığılan 250-300 bin dolayındaki sığınmacının durumunun giderek kötüleştiği bildiriliyor. Büyük bir bölümü çadır bulamayan sığınmacılar arasında ishal ve menenjit artarken bebekler ve yaşhlar güçlüklere dayanamayarak ölüyor. 50 bin sığınmacı kabul eden Makedonya artık yeni göçmen kabul etmeyeceğıni açıkladı. • //. Sayfada • 12. Sayfada Yılın gazetecileri Cumhuriyet'e iki ödül • Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) tarafindan her yıl geleneksel olarak düzenlenen "Yılm Gazetecileri Yanşması" ödülleri belirlendı. Mustafa Ekmekçi Gazetecilik Ödülü'nü yazanmız Işık Kansu aldı.ÇGDOnurÖdülü de KİGEM'e verildi. Muhabirimiz Arif Arslan yerel basın ödülüne değer görüldü. • 4. Sayfada AHMET TANER KIŞLALI'NIN "HAFTAYA BAKJŞ" KÖŞESİ M 7. Sayfada PÎYASALAR SEÇİMİ BEKLIYOR • 13. Sayfada SAYISAL LOTO ÇEKİLDİ 1-9-10-23-30-48 M 8. Sayfada GALATASARAY SAMSUN'DA FARKLI GALİP • Spor 'da GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Beklemek!.. Kim ne derse desın, nasıl yorumlarsa yorumlasın; beni bu seçimde hangi partinin birinci olacağı ilgilen- diriyor. "Fanatik particileri" boş veriyorum. Onların çoğu seçimde partinin aldığı sonucu gör- dükten veya kısır yarar hesaplarının boşa çıktığma ta- nık olduktan sonra bu kez parti karşıtı fanatiklere dö- nüşürler. • Arkosı Sa. 8, Sü. l'de Vasiyetime uy! Okuluma dokunma! Türkiye'deki azınlık vakıfları 25 yıldır bir haksızlığın giderilmesi için hukuk savaşımı veriyor. Okul, kilise ve yetimhanelerin ayakta kalabilmesi için tek gelirleri, gayrimenkulleri ellerinden alınıyorçünkü. Çocuklar okulsuz, ölüler "dua"sız bırakılıyor. GUNDEM MUSTAFA BALBAY Atatürk Orman Arpalığı. Bugün Cumhuriyel'le birlikte •• Dünya şehirlerini kendimce ikiye ayınnm: - Içinden su geçen ya da su kıyısında kurulmuş kentler. - Suyla hiçbir bağlantısı olmayan kentler. Birinci gruptaki kentlerin yaşanılası yerierinin başın- da ırmak ya da deniz kıyısı gelir. Suyta kara arasında- ki yatay geçiş, kent insanlannın yaşamını renklendi- M ArkasıSo. 8, Sü. 8'de