Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
3 MİSAN 1999 ĞUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Baudpillard
tartışılacak
• İstanbıtl Haber Servisi -
lstanbul Liselen Felsefe
Kulüpleri Platformu'nun
düzenlediği. çeşitli
ünıversitelerden
akademisyenlerin
konuşmacı olarak katıldığı
felsefe okumalan Yapı
Kredi Kültür Merkezi'nde
süriıyor Etkinlık
kapsamında 5 Nisan
Pazartesi günü saat
16.30"da, Boğazıçi
Üniversitesı Felsefe
Boliimü Başkanı Prof. Dr.
Gürol Irzık. Jean
Baudrillard"ın "Tükerim
Toplumu" adlı kitabından
bir bölümü tartışacak.
Çilliofilu ve 4
adamı tutuklandı
• tstanbul Haber Servisi -
lstanbul poüsinin organize
suç örgütlerine yönelik
yaptığı operasyonlarda 2
cinayet. 9 yaralama. 3
kurşunlama \e çok sayıda
çek-senet tahsilatı
olayından sorumlu tutulan
Hakan Çıllıoglu ile 4
adamı dün tstanbul
DGM'ye çıkanldı.
Çıllıoglu. Enver Alemdar,
Suat Can. Hüseyin Temiz
ve Necmettm
Müneffisoğlu ifadelerinin
ardından tutuklanarak
cezaevine konuldular.
Sımrdan
geçişlep
• EDtRNE(AA)-
Edime'de. üç ay içinde
yasadışı yollardan sının
geçmek isteyen 1326
yabancı uyruklu
yakalandı. Sınırlardan
geçmek isterken
yakalananlann
çoğunluğunu Irak ve lran
uyruklu kışilerin
oluşturduğunu belirten
yetkililer, yakalanan
yabancılann sınır dışı
edilmek üzere Edirne
Emniyet Müdürlüğü
YabancılarŞubesi'ne
gönderildiklenni
bıldirdiler.
'Yuvam İzmire
tepki
I KOCAELİ
(Cumhuriyet) - fzmit
Büyükşehır Belediyesi'nce
yaptınlan 'Yuvam tzmıt'
konut projesi kapsamında
2 bin 815 konutun
anahtarlan sahiplerine
teslim edilirken Atakent
konutlannda çalışma
yapılmaması tepkiye yol
açtı. Körfez Sanayi
Sitesi'nde makıne
imalatçılığı yapan Ali Kul,
Yuvam Izmit'ten konut
sahibı olmak içın 1996
yılında aidat ödedığini,
ancak kooperatifin
arsasınm bile
bulunmadığını öne sürdü.
Kul, "Benim gibi 582 kişi
mağdur. Kooperatif
yetkilileri bu konudaki
sorulara yanıt bile
vermiyoTİar. Onlara
güvenip üye oldum.
belediye yetkihlerinden
açıklama bekliyorum"
dedi.
Akay'a beraat
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Ankara 10.
Asliye Ceza Mahkemesi,
Türkıye Kamu-Sen Genel
Başkanı Resul Akay'a
2911 sayılı Toplantı \e
Gösteri Yürüyüşleri
Yasası'na muhalefet ettiğı
iddiasıyla verdiği hapis
cezasını Yargıtay'ın
karanna uyarak bozdu.
Yerel mahkeme,
Yargıta\'ın karannı
yeniden görüşerek
Akay'ın beraatına karar
verdi. Ankara 10. Ceza
Mahkemesi, Akay'ı 26
Kasım 1996 tarihinde
memurlara yapılan yüzde
30'luk maaş artışına tepki
için Kızılay"da düzenlenen
mitingde 2911 sayılı
Toplantı ve Gösteri
Yürüyiışlen Yasası'na
muhalefet ettiğı iddiasıyla
yargılamış ve 15 ay ağır
hapis cezasına
çarptıımıştı.
Halkın 10 yıldır sürdürdüğü mücadele sonuç verdi, sıra Eurogold tesislerinin yıkımında
Bergama siyanürden kurtuldu
tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Da-
nıştay tarafından altın işleme hakka iptal
edilen Eurogold fırmasına ait maden sa-
hasındaki 18 ton sıyanürün Bergama"dan
gönderildiği bildinldi. Izmir Valisi Kemal
Nehrozoğlu, siyanürün yurtdışına götü-
rüldüğünü belirtti Bergama Belediye
Başkanı Sefa Taskın ise siyünürün Kütah-
ya'da bulunduğunu, buradan da Sardunya
Adası'nagötürüleceğini söyledi. Sıyanü-
rün bölge sınırlan içinden çıkanlmasının
tek başına anlamlı olmayacağını vurgula-
yan Taşkın, Eurogold'a ait tesislenn de
bir an önce yıkılmasını istedi.
Bergamalılann bir süre önce yeniden
eyleme başlamalanna neden olan Euro-
gold'a ait 18 ton siyanür, önceki gün
TIR'lara yüklenerek bölge sınırlanndan
uzaklaştınldı. lzmir Valisi Kemal Nehro-
zoğlu, Bergama'da Eurogold'a ait depo-
larda bulunan siyanürün yurtdışına gön-
derildiğını bıldirdi. TÜBÎTAK, üniversi-
te ve Çevre Bakanlığı'nın da dahil oldu-
ğu üçlü koordinasyon tarafından uzman-
• Eurogold firmasınm depolannda bekleyen 18 ton siyanür dün
bölge dışma çıkanldı. îzmir Valisi Kemal Nehrozoğlu, siyanürlerin
nereye gittiğini açıklamadı. Bergama Belediye Başkanı Taşkın,
siyanürün Kütahya'ya gönderildiğini, oradan da Sardunya Adası'na
gideceğini söyledi.
lara hazırlattınlan raporlann da dikkate
alındığını kaydeden Vali Nehrozoğlu. ta-
şıma işleminin büyük bir gizlilik içinde ve
sıkı güvenlik önlemleri altında gerçekleş-
tırildiğini söyledi. Siyanürün yurtdışına
çıkanldığı ve gittiği yenn ileride bir so-
run yaratacağı içın açıklanmayacağını be-
lirten Nehrozoğlu, "•ÖnemJi olan siyanü-
rün güvenli bir şeldlde tzmir ilinden ÇH
kartılmasıdır. İşte bizbunu yaprık. Siyanü-
rün hangi ülkeve ve hangi limandan gön-
derildiğini söyleyemem" dedi.
'Kütahya'dan Sardunya'ya'
Bergama Belediye Başkanı Sefa Taşkın
ıse siyanürün Bergama - Soma yolu üze-
rinden Kütahya'daki 100. Yıl Gümüş İş-
leme Tesisleri'ne götürüldüğünü savlaya-
rak buradan da Sardunya Adası'na gide-
ceği yönünde bilgiler aldıklannı kaydet-
ti. Bergamalılann 10 yıldan beri siyanür-
lü altın işletmesine karşı çıktıklannı, Da-
nıştay'ın 17 Mayıs 1998 tarihinde aldığı
kararla da Eurogold firmasının siyanürlü
altın arama iznınin iptal edildiğini anım-
satan Taşkın, "Bu aşamadan sonra Berga-
malılar degişik girişimlerde bulundular.
Şirketin izni iptal edilmişti ama depolann-
da si>anür duru>ordu. 30 miligram siya-
nür insanıötdürmeye yeterken tonlarca si-
yanür ne vapmazd]" diye konuştu.
Bergamalılann uzun süreden beri yü-
rüttükleri eylemlenni sonuç verdığini ve
siyanürün dün saat 11.00'daTIR'lara yük-
lenerek bölgeden uzaklaştmldığını belir-
ten Taşkın şunlan söyledi:
•'Bergama Kaymakamı Ali Şanlıer, İlçe
Sağnk Müdürü Mehmet Emin Efe, Ber-
gama Belediyesi, Çamlık muhtan ve köy-
lülerin uzaktan gözetiminde sivanür
TIR'lara yüklendi Bergama İlçe Trafik
Müdürlüğü ekipleri Soma yolunda trafi-
ğj bosalrtı. Zehir Bergama - Soma üzerin-
den Kütah\a 100. Yıl Gümüş Üretme Te-
sisleri'ne götürüldü. Dev letyurtdışuıa gön-
derilmesini istiyordu. Son aldığımız bilgi-
lere göre siyanür Sardunya Adası'na gö-
türülecekmiş. Siyanür taşuımasuıa karşm
Eurogold'a ait tesisler potansiyel tehüke
olarak duruyor. Bu tesisler Orman Bakan-
lığı'na ait 600 dönüm arazide kaçak ola-
rak duruyor ve bir an önce yıküması gere-
kiyor. Tesislerin etrafuıı çeviren tellerin
kaldınlması ve Hazine arazisinin terk edü-
mesi bizim için çok önemli. Diğer önemli
bir nokta da Eurogold, arük bu bölgede işi-
nin bittiğini ve aynlacağmı söylemelL Ber-
gamab huzur ve sessizlik istiyor."
Et fiyatı 2 yılda yüzde 250 a r t t ı
Düşen enflasyon
halka yansınuyor
BANL SALMAN
ANKARA - Hükümet yetkililerinin
"Enflasyon gerühor" açıklamalanna kar-
şın halkm kullandığı temel üriinlerde yüz-
de 100"ü aşan fıyat artışlan yaşanıyor. Ko-
yun etinin kilogram fiyatında 1997 ve
1998'de yüzde 250"ye ulaşan artışın ardın-
dan 1999unilk2ayındadayüzde46.2'lik
artış yaşandı. Böylece, etin kılosu 1 mil-
yon 914 bin 851 lirav a kadar çıkarken net
57 mihon lıra alan asgari ücretli, bir aylık
emeğinin tamamıyla ancak 29 kilo et ala-
biliyor. Normal ekmek fiyatı ise son 2 yıl-
da yüzde 210 artış göstenrken bu yılın ilk
Alışveriş bilincli değil
Tüketiciyi
ençok
etkileyen fiyat
ANKARA (CumhuriyetBürosu)-Gazi Üniver-
sitesi Mesleki Eğitim Fakültesi öğretim üyelerin-
den Doç. Dr. Hamil Nazik'ın yaptığı "Türkiye'de
Tüketki ProfüT çalışması. rdketicilerin alışveriş
öncesı bilmçli davranmadıldannı ortaya koydu.
Tüketicilerin en fazla fiyattan. daha sonra marka
ve malın görünümünden etkilendiği belirlendi.
Çalışma, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketi-
cinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlü-
ğü'nün desteği ile 8 bin 69 tüketici ve 4 bin 503
satıcı olmak üzere toplam 12 bin 572 kişi üzerin-
de yapıldı. Değerlendirmeye alınan tüketicilerin
yanya yakını temizlik maddesi ve büyük ev eş-
yalan ile mobiryayı satm almadanönce yazık plan
yapıyor. Ancak, giyim eşyalan ve küçük ev alet-
leri alışverişi öncesı yazıh plan yapan tüketici sa-
yısının daha düşük olduğu kaydedildi.
Tüketicilerin alışveriş öncesi bilincli davran-
dıklannm söylenemeyeceği belirtılen çahşmada,
alışveriş öncesi plan yapmanın aüşverişte bilinc-
li davranmanın önemli noktalanndan biri oldugu
vurgulandı. Alışveriş öncesi plan yapma oranının,
tüketicilerin öğrenim düzeylerine koşut olarak
yükseldiği saptandı. Gıda, temizlik, kişisel ba-
kım maddeleri alışverişinde kadmlann; giyim,
küçük ve büyük ev aletleri ile mobilyada erkek-
lerin daha fazla plan yaptıkları belirlendi. Özel-
likle düşük gelir grubu olarak değerlendirilen ve
geliri 100 milyon liranın altmdaki ailelerin bu ko-
nuda bilınçsiz olduklannın gözlendıği kaydedil-
di. Mal satın almada tüketicilerin en çok fiyattan,
daha sonra marka ve malın görünümünden etki-
lendikleri belirtilen çalışmada, reklam, moda, sa-
tıcı davranışı, mağaza yeri ve görünümünün sa-
tın alma davranışını düşük oranda etkilediği gö-
rüşüne yer verildi.
Geliri ve öğrenim düzeyi yüksek olan çahşan
kadmlann, Ankara, lstanbul ve lzmir ile 15 bü-
yük kentte, alışverişteki etkinliğinin arttığı kay-
dedildi.
2 aymda yüzde 32.3 oranında zamla 198
bin 570 liraya ulaştı. Devlet Istatistik Ens-
titüsü'nden alınan bilgiler. enflasyon ge-
nlemesinin halkın kullandığı temel ürün-
lere yansımadığını onaya koydu. DÎE'nin
yıllar bazında verdiği fiyatlara göre bazı
ürünlerdeki enflasyon rakamlan şöyle:
Belediye ekmeği: Kilogramı 1996 yılın-
da 38 bin 2 liradan satılırken 1997'de yüz-
de 46.8'lik artışla 55 bin 824 lıra, 1998'de
yüzde 100.9 oranında artışla 112 bin 186
liraya çıktı.
Kıyma (dana eti): Kilogram fiyatı
1996"da368bin443 lirayken 1997'de yüz-
de 87.3'lük artışla 690 bin 259 lira.
1998'de yüzde 126.8 oranında
artışla 1 milyon 565 bin 776 li-
raya çıktı.
Tavuk (bürün): 1996 yılın-
da kilogramı 193 bin 380 lira-
dan satılırken yüzde 72.5 ora-
nında artarak 1997'de 333 bin
610 liradan, yüzde 120.6 ora-
nında artışla 1998'de 736 bın
40 liradan piyasaya sunuldu.
Süt Bir kıîogramı 1996'da
75 bin 781 lirayken 1997'de
yüzde 101.2 oranında artışla
152 bin 491 lira, 1998'de yüz-
de 68.6 oranında artışla 257
bin 244 lira oldu.
Yumurta: Tanesi 1996'da 6
bin 950 lirayken 1997'de yüz-
de 70.5 artışla 11 bin 855 lira-
ya, 1998'de yüzde 44.4 artışla
17 bin 129 liraya çıktı.
Margarin: 1996'da 173 bin
606 liradan satılırken 1997'de
315 bin 34 lirayla yüzde 81.4,
1998'de 624 bin 349 lirayla
yüzde 98.1 oranında zamlan-
dı.
Zevtinyağı: Fiyatı 1996'da
433 bin 295 lirayken 1997'de
yüzde 27.9 oranında artarak
554 bm 187 liraya, 1998'de
yüzde 35.4 oranında artarak
750 bin 522 liraya çıktı.
Toz şeken Kilosu 1996'da
58 bin 37 liradan satılırken
1997'de yüzde 98.5 oranında
zamlanarak 115 bin 248 lira-
ya, 1998'de yüzde 90.5 oranın-
da artarak 219 bin 611 liraya
ulaştı.
Kunı fasuhe: 1996 yılında
kilogram fiyatı 97 bin 917 li-
rayken 1997'de yüzde47.7'lik
artışla 144 bin 703 liraya
1998'de yüzde 146.8'lik artış-
la 357 bin 237 liraya yükseldi.
Patates: Kilogram fiyatı,
1996'da 18 bin 553 lirayken
1997'de yüzde 120.7'lik artış
göstererek 40 bin 950 liraya,
1998'de yüzde 155.2 artış kay-
dederek 104 bin 516 liraya ka-
dar çıktı.
Yeralü ve yerüsrü sulanndaki kirienme yflzünden her yıl 3 miryann üzerinde
insan hasta oluyor. Her yü 5 miryonun üzerinde insan yaşamını yitiriyor.
K'uiisıı ahmmBirleşmiş Milletler verilerine göre, her sekiz
saniyede bir çocuk kirli sular yüzünden ölüyor
ANKARA (ANKA) - Dünyada her
sekiz saniyede bir çocuğun ölümüne
neden olan kirlenmiş sular,
milyonlarca insanm yaşamı açısından
tehlike oluşturuyor. Birleşmiş
Milletler'in "Dünya Sulan Gönü"
nedeniyle yayımladığı verilere göre,
her sekiz saniyede bir çocuğun kirli
sular yüzünden öldüğü kaydedildi.
Kalkınmakta olan ülkelerde her iki
kişiden birisinin kirli sulann neden
oldugu salgın hastalıklara yakalandığı
belirtilen BM verilerine göre, yeraltı
ve yerüstü sulannm kirlenmesinin
insanlığa toplam faturasının ise yılda
3.3 mılyar hastalık ve 5.3 milyon ölü
oiduğuna işaret edildi. BM verilerine
göre 2025 yılında dünya nufusunun
üçte ikisinin su kıtlığı çekeceği de
belirtilirken, tatlı su kaynaklannın
bugüne kadar oldugu gibi hızla
azalması durumunda en az 45 ulusun
salgın hastahklar, sosyal sonmlar ve
ekonomik güçlüklerle karşı karşıya
kalacağı ifade edildi. BM kayıtlanna
göre. ırmak, göl, su rezervleri ve
yeraltı sulannm savurganlığının
yalnızca 50 yıl içerisinde dört katına
çıktığı, bunun tek sorumlusunun da
artan nüfus olmadığına işaret edildi.
Türban dosyasını bakanlık savsaldıyor
Meslekten atılması istenen üç öğretmenle ilgili dosya 5 aydır MEB Üst Disiplin Kurulu'nda bekliyor
NECATİ A\ GIN
tZıMtR - Başbakanhk Takip
Kurulu'nun olaya el koymasına
karşın lzmir Konak Kız Imam-
Hatip Lisesi'nde türban krizi bir
yılı aşkın bir süreden beri sürüyor.
Konak lmam-Hatip Lisesi'nde
daha önce başlannı açan 10 öğ-
renci yeniden türbanla derslere
girmeye başladı ve bu öğrenciler-
le birtikte toplam 109 öğrenci
hakkında açılan soruşturmalar sü-
rüyor.
Türban çıkarmamakta dırenen
ve iki kez 3'er ay açığa alınan üç
öğretmen içın meslekten ihraç ıs-
temiyle düzenlenen soruşturma
dosvalan Milli Eğitim Bakanlı-
ğı Ust Disiplin Kurulu'nca ara-
dan 5 ay geçmesine karşın kara-
ra bağlanmadı. lzmir Konak Kız
tmam-Hatıp Lisesi'ndeki türban
kriziyle ilgili gazetemızde çıkan
haberler üzerine olaya Başba-
kanlık Takip Kurulu'nca (BTK)
el konulmuştu. BTK'nin olaya el
koyması üzenne. lzmir Milli
Eğitim Müdürlüğü ve okul yö-
netimi, türban çıkarmamakta di-
renen öğrenciler hakkında soruş-
rurmalar açmışlardı.
Oğrencilerin dos\ası
Soruşturmalar sonucunda, tür-
banlı oğrencilerin büyük çoğun-
luğu başlannı açtı. 33 ü llköğre-
tim bölümünde olmak üzere 99
öğrenci türban çıkarmamakta dı-
rendı. Türbanda direnen öğrenci-
lere uyan ve kınama cezalan ve-
rildi. Başlannı açmayan 36 öğ-
renci için geçici olarak okuldan
uzaklaştırma istemiyle açılan so-
ruşturma tamamlandı.
Bu oğrencilerin adlan yazılı
listelerinin, Konak tlçe Milli Eği-
tim Müdürlüğü'ne gönderildiği
öğrenildı. Konak tlçe Milli Eği-
tim Müdürlüğü yetkilileri, 36 öğ-
renciyle ilgili soruşturma dosya-
sının il milli eğitim müdürlüğüne
gönderildiğini belirttıler.
Bu arada, türban çıkarmamak-
ta direndikleri için, Izmir Valili-
ği'nce iki kez 3'eray süre ile açı-
ğa alınan Türkçe Öğretmeni GiU-
ten Can, Tarih Öğretmeni Belgin
Kerim. Din ve Kültür Dersleri
Öğretmeni Emine Çınar hakkın-
da meslekten kesin ihraç istemiy-
le açılan soruşturma dosvalan. 5
ay önce tamamlanarak Milli Eğı-
tım Bakanlığı Üst Disiplin Kuru-
lu'na gönderildi. Ancak aradan 5
ay geçmesina karşın öğretmenler-
le ilgili, Milli Eğitim Bakanlığı
Üst Disiplin Kurulu'ndan bir ya-
nıt gelmediği öğrenildi. Konak İl-
çe Milli Eğitim Müdürlüğü yetki-
lileri, üç öğretmen hakkında Mil-
li Eğitim Bakanlığı Üst Disiplin
Kurulu'nun vereceği karara göre
işlem yapacaklannı söylediler.
Boneye soruşturma
Konak Kız tmam-Hatip Lise-
si yönetimince "bone" ile dersle-
re sokulmayan Din Kültürii Der-
si Öğretmeni Emine Öndin hak-
kında da meslekten ihraç istemiy-
le soruşturma açıldığı öğrenildi.
Öndin, hakkında yapılan işlemin
yasal olmadığını, "bone'"nin ka-
dınlar için bir "aksesuar* olduğu-
nu savlayarak Konak İlçe Milli
Eğitim Müdürlüğüne itiraz etti.
Ancak ıtırazı reddedildi.
Türbana göz yuman ve yetkili-
leri okulunda türban sorunu ol-
madığını söyleyerek yanılttığı
için, Bergama Kaymakamı AM
Şanher tarafından 3 ay açığa alı-
nan Bergama tmam-Hatip Lisesi
Müdürü Burfaan Aslan hakkında
meslekten ihraç istemiyle açılan
soruşturmanın tamamlanma aşa-
masına geldiği bildirildi. Türban
uygulamasında taviz vermedikle-
rini söyleyen Şanher, türbanla
derslere giren 13 öğrenci için açı-
lan disiplin soruşturmasının sür-
düğünü, ancak bu oğrencilerin
yaptıklan uyan sonucunda başla-
nnı açtıklannı söyledi.
CUMARTESİ
YAZILARI
ATAOL BEHRAMOĞLU
NflTO'nun Yarım Yüzyılı
ve Sorular...Yugoslavya bombalandığında Paris'teydim. Sa-
vaş haberlerini Fransız basınından, Fransa ve
BBC TV kanallarından izledim. Fransız basını bom-
bardımana en başından kuşkulu yaklaştı. Figa-
ro'nun manşeti anlamlıydı: "Avnıpa'da Savaş"...
Türkiye'ye dönüşümde birkaç günün gazetelerini
toplucagözden geçirdim... "Cumhuriyet", Yugos-
lavya ve Rusya'ntn Türkiye büyükelçileriyle görüş-
meler yaparak çok önemli bir gazetecilik görevini
yerine getirmışti... Öteki gazetelerimizin hemen
hepsinin başlıklannı tek yanlı, "hamasi" sloganlar
oluşturuyordu... Buna karşılık, "Cumhuriyet" ya-
zadannın yanı sıra öteki gazetelerimizde de pek
çok köşe yazannın NATO'nun Yugoslavya bom-
bardımanına kuşkuyla, sorularlayaklaştıklannı gö-
rereksevindim....
•••
Kımi kez ansiklopedik bilgileri tazelemek gerek-
li veyararlı oluyor. NATO (North Atlantic Treaty Or-
ganisation / Kuzey Atlantik Antlaşması örgütü) 4
Nisan 1949'daWashington'dakurulmuş... Demek
ki yann {4 Nisan 1999) örgütün kuruluşunun üze-
rinden yarım yüzyıl geçmiş olacak... ABD, Belçi-
ka, Büyük Britanya, Danimarka, Fransa, Hollanda,
Italya, Izlanda, Kanada, Lüksemburg, Norveç ve
Portekiz tarafından kurulan NATO'ya Türkiye ve
Yunanistan'ın katılma tarihleri 1952, Federal Al-
manya'nın 1955, Ispanya'nın 1982... Ikinci Dünya
Savaşı sonrasında Sovyetler Birliği'nin Batı'da ya-
yılmasını durdurmak amacıyla kurulan ve "kendi-
ni tam bir savunma antlaşması olarak belirieyen"
NATO'da ilk çatlağı Charles de Gaulle yönetimin-
deki Fransa'nın 1958'de kendi nükleer güçlerine
sahip olmaya ve Fransa toprakları üzerinde ABD
nükleer silahlannı yasaklamaya karar vermesi oluş-
turuyor... Bunu yine Fransa'nın 1966'da NATO'nun
askeri kanadından çekildiğini açıklaması izliyor...
Kıbrıs harekâtı sonrasında, 1974'te Yunanistan as-
keri kanattan çekiliyor (Yeniden dönüş tarihi 1980).
Amerika 15 Şubat 1975'te Kıbrıs'ta Amerikan si-
lahlannın kullanılmasına karşı, Türkiye'ye girecek
savaş malzemelerine ambargo koyuyor... Bunun
üzerine Türkiye, 25 Temmuz 1975'te, kendi top-
rakları üzerindeki ABD üslerinin kapatılmasına ka-
rar veriyor... (NATO üssü sayılan Incirlik bu kararm
dışındadır.) 1978'de ambargo koşullu olarak kal-
kınca ABD üslerinin açılmasına da yeniden izin ve-
riliyor... NATO tarihinde bir başka önemli yıl
1962'dir. Bu tarihte ortaya atılan ve 1967'de NA-
TO'ca da benimsenen Robert McNamara pa-
tentli "esnek karşılık" doktrinine göre, ABD düş-
man tehdidinin gelişmesini degerlendirebilecek
tek ülkedir ve yaşamsal bulmadığı çıkaıiar için "in-
tihar"\ göze alamaz... Kuzey Atlantik Antlaşması
örgütü, 1993'te Birleşmiş Milletler örgütü'nün is-
teği üzerine ilk kez geleneksel müdahale bölgesi
dışında askeri görev üstleniyor: Bosna-Hersek
üzerinde Sırplara uygulanan uçuş yasagını destek-
leme... Türkiye'nin de katıldığı bu askeri müdaha-
leyi, yine Türkiye'nin de katıldığı Kosova askeri
müdahalesi izleyecektir...
•••
Dış politika uzmanı değilim. Şimdi sıralayacağım
sorular yurdunun, yaşadığı coğrafyanın ve dünya-
nın geleceğinden kaygı duyan bir "amatör'ün so-
ruları sayılabilir:
Sovyetler Birliği'nin Ikinci Dünya Savaşı sonra-
sında Batı'da ilerlemesi tehdidine karşı oluşturul-
duğu söylenen NATO'nun, Sovyetler Birliği orta-
dan kalktığına göre bugünkü amacı (ya da amaç-
lan) nedir?
NATO'nun bugünkü patronu kimdir? ABD'nin
kararlarına katılmama durumunda öteki NATO
üyelerinin yaptırım gücü nedir?
NATO'yu oluşturan ABD'nin ve Batı ülkelerinin,
askeri, ekonomik vb. çıkariannın kesiştiği ve var-
sa aynldığı noktalar nelerdir?
NATO içindeki Batı ülkelerinin kendi aralannda-
ki çıkar birlikleri ve varsa aynlıklan nelerdir?
Türkiye'nin NATO içinde etkisi, yaptırım gücü
nedir? Olası bir Türkiye-Yunanistan çatışmasında
ABD'nin, öteki NATO ülkelerinin tutumu ne olabi-
lir?
Bu sorular, Türkiye'nin NATO'daki konumu, bu-
na bağlı olarak da komşularıyla ilişkileri sorunu ba-
kımından sanıyorum ki çoğaltılabilir...
• • •
1 Nisan 1999tarihli "Cumhuriyet"te TanOral'ın
yine nefıs çizgileri ve siyasal gündemi izlemedeki
bence olağanüstü dikkat ve zekâsının ışırtılan var-
dı... Rusya Başbakanı Primakov'un karikatürü ve
altında bir yazı: "Umudumuz Primakov"... Bu sap-
tamada, Kosova bunalımının çözümünde Prima-
kov-Miloşeviç görüşmesine umut bağlayan Tür-
kiye Başbakanı'nayöneltilen ince eleştiriyi görme-
mek olası mı?.. Sayın Ecevrt'in 1 Nisan tarihli ga-
zetelerdeki brr cümlesi yine "umut" sözcüğünü
içeriyor: "Umanm kara harekâtına gereksinme ol-
maz"... Peki, ya olursa? Türkiye ABD topraklann-
dan binlerce kilometre uzakta, kendi topraklarına
komşu topraklardaki bir kara savaşında da yer ala-
cak mı?
1. Dünya Savaşı'na Almanya'nın peşinden sü-
rüklenen Osmanlı devleti sona ermiş, Ismet inö-
nü önderliğindeki Türkiye Cumhuriyeti Ikinci Dün-
ya Savaşı'nda yansız kalmayı başarabilmişti... 1.
Dünya Savaşı, Osmanlı'nın yıkıntılannda Türkiye
Cumhuriyeti'nin, Çariık Rusyası'nın yıkıntılannda
sosyalist Rusya'nın kuruluşuylasonuçlandı... Ola-
sı bir dünya savaşının günümüzün koşullarındabu
ülkeler ve bütün bu coğrafya için sonuçlarını dü-
şünmek bile ürkütücü...
Soydaşlarm aylık aktanmı
ANKARA (Cumhuriyît
Bürosu) - Çalışma ve
Sosyal Güvenlik
Bakanlığı,
Bulgaristan'dan göç eden
soydaşlarm, bu ülkede
hak ettikleri emekli
ayhklanm Türkiye'ye
aktarmak için
başvurulann sürdüğünü
bildirdi. 15 gün içinde 15
bin soydaş aylık aktanmı
için başvurdu.
Bulgaristan ile yapılan ve
1 Mart 1999tarihinden
itibaren yürürlüğe giren
anlaşmaya göre, 1 Mayıs
1989 tarihinden sonra
Türkiye'ye gelen ve
Bulgaristan'dan emekli
olmuş ve emekliliğe hak
kazanmış olanlar,
aylıklannı
Ziraat Bankası
aracılığıyla aktarabilecek.
Anlaşma çerçevesinde
Türkiye'de yaşamını
sürdüren soydaşlann
birikmiş ve henüz tahsil
edilmemış son 3 yıllık
aylıklan da kendilerine
ödenebilecek.