Catalog

SAYFA CUMHURİYET 31 ARALJK 1999 CUMA 8 HABERLER ızmı BffiBAKIMA SERVER TANtLIİ Bip Yüzyıl Sonu Yazısı yeniden Sözûnü ettiğımız dergide, bir başka ya zar, Aiain Gresh. günümüzün gerçeklerin- den yola çıkarak, şu noktalann üstünde du- ruyor ve özetle dıyor ki: Aslında, olağanüs- tü bır paradoksu yaşıyoruz. Küreselleşme- nin alabildiğıne çarpıcı hale geldiği, üetişim araçlannın bızı dünyanın şu ya da bu nok- tasıyla anında temasageçırdığı ve dünyamı- zı dolaşan yolcu sayısının hıçbır zaman bu denlı çok olmadığı bır sırada. medyada u cbş işferi"ne, uluslararası ılışkılere aynlan yer gitgıde silinir halde. Tek ıstisnası bunun, Tokyo'da, WalJ Street'te, Seourdaki borsa dalgalanışlandır; borsa spekûlasyonculan- nın durumu "küresel köy"ün tek "sosyal bağ"ı olup çakmıştır. Ama öte yandan, 6O'lı 70*li yıllarda. bütün dünya gençliğıni hare- kete geçiren uluslararası dayanışmanın dev dalgalan artık hatırlanmaz olmuştur Bos- na. 90'lı yıllann "İspauya Savaşı" olmadı Cezayir'dekı yırtılışlar. ateşlı polemiklere yol açsa da, farklı yaklaşımlar konuyu piç edip gittı. Âncak öyle de olsa, her ülkeyi yakalayıp pençesinde kıvTandıran güçlük ve acılann kaynağı bir. Marx- Engeb, Komünist Parti Bfldirisi'ncte. daha 150 yıl öncesınden. "kü- reseUeşme">a haber venyor. burjuvazının sömürüyü nasıl "dünya pazarTna yaydığı- nı söylüyorlardı Yaşadığımız yıllann bır özelhği bu ise. ona zıt bır başka özelliği de. başta "etnik" olmak üzere çeşıtli kimlikle- rin ıçe kapanışlan. Bu kımlık humması dün- yayı dolaşırken, aynı zamanda şu da olur: Hemen hemen bütün Avrupa'da, kuşaklar boyu ulusal ve yabancı emekçılen bırleştı- rip onlan kapitalist sömürüye karşı ortak bir mücadelenın içine sokmuş olan daya- nışma etkısıru yitırir. Bir yenilik de şudur Sol. ijk kez olarak, entemasyonahst ve kardeşlığe dayanan ılke- lennden ödün verir. Faşıst Ulusal Cephe'ye karşı mücadele ve milleti savunma bahane- siyle, daha önce sağın yaptığı gıbi dışandan gelen göçü sıyasal tartışmanın merkezi ya- par ve kitlesel ışsizlikle yabancılar arasın- da bır bağın olduğunu savunan düşünceye rağbet sağlar. Arkasından göç dalgalanmn denetimi, sınır kontrollen, uçakia gerisin geriye yollamalar gelir ve Fransa da kurta- nlmış sayılır... Oysa ister çevre, ister kitle imha silahlanmn yayüışı olsun. ister AIDS ve biyoteknolojüer, kadınlann dışlanması, sefalet ve eşıtsizlikier, savaşterve sığınma.- t cüar olsun, benzen daha yığınla sorun var- dır ki, sadece ulusal çözümlerle üstesinden gelinebilecek türden değildırler. "Dünyaproietarvasmm merkezi'' Komü- nist Enternasyonal sona ermiştır ve devn- min "gfadi yöneticisr dûşüncesi, olsa olsa düşman aranışındaki birkaç içişleri bakanı- nın huzurunu kaçınr haldedır; ama paranın entemasyonalızmJ, onun keyfine diyecek yoktur: "Politik bürohr"ı vardır onun, tar- üşma makamlan, propaganda mercileri... Arük Avrupa Komısyonu'nda, Dünya Ban- kası'nda, Uluslararası Para Fonu'nda, Dün- ya Tıcaret Örgüüi'nde, Iktısadı Isbırligı ve ACIMIZBÜYÜK îzmir Eczacı Odası 'f.t Başkanı (1978-1980) EDAK Yönetim Kurulu Başkanı Tüıidye Ecza KooperatifçiKğinin TemelTaşı Ecz. N. aramızdan aynldı. Bugünsaat: 12.00'de : EDAK'ta O'nunla son kez buluşup, . 14.30'da^ Izmir Alsancak Hocazade Camii'nden uğurluyoruz. ÎZMÎR ECZACI ODASI YÖNETİM KURULU Kalkmma Orgûtü'nde, çoğu kez alabildiği- ne gızlilıkle, mılyarlarca insanın yaşamını etkileyecek kararlar aknmakta, fennanlar çıkanlmaktadır. Ekonomik rolü hep sınırh tutulmuş olan Birleşmiş Milletler, çoğu kez Birleşık Dev- letler'in aldığı kararların kayıt bürosu duru- mundadır. Öyle olduğu ıçin de, maliye ve sanayi lobileri Brüksel'de ve Washington'da yerleşmışlerdır Hal boyleyken, sosyal mü- cadelelerin dağınıklığuıdan, ulusal sendi- kalann dar görüşlülüğünden, antiliberal di- reniş hareketlerinin uluslararası bır boyut kazanmakta karşılaştıklan güçlüklerden hayrete düşmemek imkânsızdır. Ulus-dev- let, bu dırenişin çerçevelerinden biridir kuş- kusuz. Ama onun bile çoğu kez nasıl dar sı- nırlann içine kendisini hapsettığı bir ger- çek. Öyle olunca, başkalannm merkezleri ve bıçımleri küresel çapta nasıl kurulacak? Lluslararası Af Orgütü, başka hükümet dı- şı örgütler, örneğın bır Greenpeace'ten söz edilecektir. Onlann oynadıklan olumlu ro- le denecek yoktur. Avrupa'da işsizlerin gös- terileri de öyle. Üstelik modern ıletişım araçlan, özellikle de tnternet, çok şeyi, hem de kolaylıkJa yapıyorlar Ancak "yerd ve knıcsel hareketleniş ve küresel düşûnme", yıne de evrensel, Batılı beyaz ınsanlann de- ğerleri içine sığışmamış bir evrensel örgüt- lenışı de gerektinyor. Sovyet durağanlığı, arkasından da komü- nist ütopyanın çöküşü, entemasyonalizmin belli bır biçiminın saygınlığını bozmuştur. Savaş ve felaketler karşısında bırden hare- kete geçip imdada koşan ve milyonlarca er- kek ve kadını bir araya toplayabilmış "hû- maniter" ideolojı de, çabucak soluk soluğa geldı. Bununla beraber, köktendıncılıkler karşısında, kımlik kıvranışlan karşısında ya da gitgide içine kapanmış etnıkler arasında- kı çatışmalarda, halklar "birtikte yasa- ma"nın ve "beraberce mücadele etme"nın -daha önce görülmemiş- biçımlerini bulup yaratacaklardır Bu ıdeal doğrultusunda, on- lann kaybedecekleri hiçbır şey yoktur; ter- sıne, Marx- Engels'in sözleriru bıraz genış- leterek söyleyecek olursak, "kazanacakla- n bir dünya \-ardir." Bir yılın sonunda yazı yazmak ko- lay da, bir yüzyılın bitiminde öyle de- ğil. 365 günü değerlendirmekte, her şeyden önce kısa bir zaman süresi olduğu için, fazia güçlüğünüz olmaz. Amatam 100 yıl için konuşmaya kalk- tığınızda? Hele 20. yüzyılsa bu? Kendi gördükleriniz ve tanıklıkları- nızla ister istemez yetinemezsiniz; ba- banıza ve dedenize, daha da genel olarak sizden de yaşlılara sorduklan- nız olacaktır. Onjar da yetmeyeceği için kitaplar, sözlükler ve ansiklopedi- ler girecektir işin içine. Bu eserierin de neyi ne kadar doğru anlattıkları sorun olarak çıkacaktır karşınıza. Karşılaş- tığınız yorumlar içinde katıldıklannız, katılmadıklanrnz olacak. Çünkü, tarih bir yerde yorumdur ve kişiden kişiye, daha doğrusu sınıftan sınıfa, görüş- ten görüşe değişir. örnek mi istiyorsunuz? Alınız 1917 Devrimi'ni! 20. yüzyılda, belki en çok tartışılan o oldu. "Dev- rim" konusu, daha 1917'den çok ön- ce tartışma alanına çıkanlmış; lehte aleyhte fırtınalar esmiştir. 1917'den sonra ise, hemen hemen bütün dün- ya aynı iktisadî ve sosyal sistemin içi- ne, yani kapitalizme gelip girmişken, aynı düşünce biçimlenyle tekniği ka- bul etmişken, ani bir kopuş oluyordu. En az tartışılan, böylece en çok ka- bul gören de "1923 Devrimi" oldu. öyle oldu: Çünkü, Anadolu bozkınn- da örgütlenen savaş, aslında bütün bir Müslüman dünyanın, dahası bü- tün bir Doğu'nun düşman olduğu em- peryalizme karşıydı. Onun arkasın- dan gelen Cumhuriyet ve reformlan, ezilenler dünyasının, başta da aydın- lannın özleyip de yapamadıklan şey- lerdi. 1923 Devrimi'ne karşı olanlann ise, üstünü bir parça kazıyınız, altın- dan düpedüz dincilik, karanlıkçılık ve çağa düşmanlık çıkar. Yüzyıl brterken asıl tartışma konu- su başkadır. • Gerçekten, yüzyıl biterken bir bü- yük değişiklik olmuştur: Belli uygula- nış bıçımlerıyle komünizmin iflası ve sosyalizmin çatlaması, asıl besini "antikomünizm" olan geleneksel sağ'ın ideolojik parçalanmasına yol açarken, "yeniliberalizm"\, Doğu-Ba- tı çatışmasında zafer kazanmış tek ideolojj olarak ifan edip tahtına oturt- muştur. Dinamiği yüzyılın başlanndan beri dizginlenmiş bu yeni görüş, baş- lıca hasımlannın biryana çekildiği bir ortamda, daha da artmış bir enerjiy- le dünya çapında aç^ıp.şjerppfneKÇpT dir. Düşünde de şu vardır: Kendi ütopyasını tek bir fıkir olarak bütün bir yerküreye dayatmak! Bu dünyayı ele geçirme girişiminin adı "küreselleşme"dir. Arkasında da, büyük birteknik dev- rimin olanaklan ve kapitalizmin diz- ginlerini ellerinde tutan akıl hocalan vardır. Amerika Birieşik Devletleri ve ya- maklan! Bunun ilk sonucu şudur: Eşitsizlik- ler dünyamızda derinleşiyor. Sadece o da değil: Rekabet mantığı, toplu- mun doğal emredici kuralı sjrasına çı- kanlmıştır. Bu mantık, "birtikte yaşa- ma"nın, nimetlerden "ortaklaşa ya- rarfanma"n\n anlamını yok etmeye götürüyor. Üretimden doğan kazançlann da- ğılımı sermayenin yaranna ve eme- ğin zaranna işlerken, dayanışmanın pahası takatin üstünde görülerek sosyal devletin yapısı çökertilmiştir. Bütün bunlar, bir belirsizlikler içine atmıştır dünyamızı. Bir bunalımın ta ortasında yaşayan çoğu yurttaş, dünyayı yeniden akli- leştirme ihtiyacı içinde; gelecekte ilgi- li durmuş oturmuş birtasan, üstünde uzlaşılmış bir toplum vaadi bekliyor- lar. Bir ütopya arkasında insanlık! Yeni liberalizmin kudurganlığına karşı, paketlenip sicimlenmiş bir top- lum tasarısı için değil, toplumu çö- zümleyecek bir bakış biçimi elde et- mek ve anarşist- liberal ideolojiyi so- nunda yıkacak yeni bir ideoloji orta- ya koymak amacıyla, düşünen hayal- cilere ve düş kuran düşünürlere ihti- yaç kendini dayatıyor bır kez daha. "Bunu bir an önce yapmah" deni- yor; çünkü, söz konusu anarşist-libe- ral ideoloji, bölünüp parçalanmanın yollannı açarak bencil bir toplum üre- tiyor. O ideolojinin barbar çarklan ara- sına bir parça insanlık sokabilmek amacıyla, geleceği taşıyan kolektif bir eylemi işin içine sokmak zorunlu. Enternasyonalizmı de yeniden ku- rarak... Görüldüğü gibi "kûreselleşme"ye at gözlüğü ile bakıp "liberalizm" şar- kılan söyieyenlere karşı, ezilen, daha da ezilecek olan "büyükinsanlık" uğ- runa ortaya atılanlar da az değil. 21. yüzyıla, şairin dediği gibi, "Yeni bir âlem için dövüşmek" adına bir gün- demle giriyoruz. Bulunduğunuz saf- ları şimdiden gözden geçirmek iste- mez misiniz sevgili okurlar? Nice yıllara ve mutlu bir yüzyıla di- •y,¥ ek - Türkiye Ecza Kooperatifçiliği Hareketinin Büyük Önderi NURIŞIK BOYACICİLLER'İ kaybettik. Kamu mallarının talan edildiği ve bireyciliğin kutsandığı bir dönemde, birlikte hareket etmenin erdemini hepimize yaşattı. Yaşamı ve çalışma prensipleri mesleğimizin önünü aydınlatmaya devam edecek. EDAK ECZA KOOP. Not: Cenaze 31.12.1999 Cuma günü Alsancak Hocazade Camii'nden ikindi namazı sonrasında kaldınlacak ve Narlıdere Aşağıköy Mezariığı'nda son yolculuğuna uğurlanacaktır. Aynı gün saat 12.00'de EDAK binası önünde tören yapılacaktır. Saat: 11.00'de Kız Lisesi karşısı Otel Mercure Izmir/Konak önünden servis kaldınlacaktır.