Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
4 EYLÜL 1998 CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMt /cumek(n turk.net 13
İTO'nun yeni
kitapları
• Ekonomi Servisi -
İstanbul Ticaret Odası
(İTO). "Asya Krizi-
Uzakdoğu Finans Krizinin
Türkiye Ekonomisi
Üzerine Etkileri", "Gıda
Mevzuatı". ve "Istanbul'un
Ekonomik ve Sosyal
Göstergeleri" adh üç yeni
kaynak kitabı yayımladı.
Abant Oteli
ihalesi
• ANKARA(AA)-
Özelleştirme ldaresi
Başkanlığı (ÖİB)
tarafından Turban Turizm
AŞ'ye ait Abant Oteli'nin
yüzde 99.98 oranındaki
kamu hissesinin blok satışı
ıçin açılan ihalede en
yüksek teklifi. 13.5 milyon
dolar ile Altındağ Inşaat
Turizm Ticaret AŞ'nin
verdiği bildirildi.
Vakrfbank'tan
3 adetfon
• ANKARA(AA)-
Vakıfbank. ekonomiye
destek amacıyla toplam
portfoyü 600 milyar lirayı
bulan 3 adet "A" tipi
Sektör Fonu oluşturuyor.
Açıklamada, gıda ve
içecek sektörü, mali
kuruluşlar sektörü ve
metal sektöründe faaliyet
gösteren firmalann hisse
senetlerine yatınm
yapılacağı belirtildi.
TOFAŞ, Palioya
yöneliyop
• BURSA(AA)-
TOFAŞ'ın "dünya
otomobili" sloganıyla
piyasaya çıkardığı Palio
modelinin günlük
üretimini 200 adetin
üzerine çıkardığı bildirildi.
Firma, ihracat atağını ekim
ayında başlatacak.
İhracat 3.2
oranında artu
• Ekonomi Servisi -
Türkiye Ihracatçılar
Meclisi (TİM), kayıt
agüstosayı thracatiBHV-^ jj|r
geçen yılın ağustos ayına
oranla yüzde 3.2 oranında
arttığını bildirdi. thracat.
yılın ilk 8 aylık döneminde
ise yüzde 5.8'lik bir artışla
18 milyar 143.5 milyon
dolara ulaştı.
EGS-MİCPOSOtt
işbipliği
• Ekonomi Servisi -
EGS Grubu ile
Mıcrosoft, EGS Sistem'de
verilecek hizmetler için
teknik işbirliği anlaşması
imzaladı. EGS Sistem'in
Türkiye'deki KOBİ'leri
teknoloji boyutunda
birleştiren en büyük yerel
ağ olacağı belirtildi.
THY- Svviss
anfaşması
• Ekonomi Servisi - Türk
HavaYollan(THY)ik
Swiss Cargo arasında
kurulacak ortak
pazarlama şirketi
konusunda genel
müdürlüğün yetkili
kılındıöı bildirildi.
THY'den İMKB'ye
gönderilen açıklamada,
Swiss Cargo ile eşit
hisselerle Istanbul'da
ortak bir pazarlama
şirketi kurulması
konusunda bilgi verildi.
Türk şirketleri
finale kaldı
• Ekonomi Servisi -
Avrupa Kalite Vakfı
(EFQM) Yönetim Kurulu
Üyesi Hazım Kantarcı. iki
ayn kategoride
Arçelik, Netaş ve Beko
Ticaret'in 1998 Avrupa
Kalite Ödülü finalisti
olduğunu bildirdi. Arçelik
ve Beko Ticaret dayanıklı
tüketim mallan \e ev
gereçlerinde finale
kalırken, Netaş
telekomünikasyon
alanında finalist oldu.
Otomotiv
ihracatı
• BURSA (AA) - Türk
otomotiv sektörünün bu
yılın ocak-ağustos
döneminde
gerçekleştirdiği ihracat,
geçen yıla oranla yüzde 14
artarak. 1 milyar 126
milyon dolara ulaştı.
thracatın en büyük
bölümünü yan sanayi
ürünlerinin oluşturduğu
bildirildi.
Ihracatçı firmalar kendilerine mal satan üreticilerle birlikte zor durumda kaldı
Fatura giderek ağırlaşıyorEkonomi Servisi- Rusya'daki ekono-
mik bunalım Türkive'de etkilerini gös-
termeye başladı. thracatmın büyük bir
bölümünü Rusya'ya vapan çok sayıda
Türk ihracatçı ve üretici güç durumda
kaldı. Rusya'ya ihracat yapan Türk fir-
malan kısa süre içinde değer kaybeden
ruble bazındaki alacaklarını tahsil ede-
miyor.
Küçük ve orta ölçekli işletmelerden
(KOBİ)aldıklan malı Rusva'yaıhraçe-
den firmalann güç durumda kalması,
üreticiyi de etkilıyor. Üretici. ödene-
meyen çeklerle bas. başa kalırken ihra-
catçılar krizi atlatnıanın vollarını an-
yor.
Hükümetten destek isteyen ihracatçı
KOBl'ler. kriz nedenıyle zor durumda
bulunduklarını açıkladılar.
Mal satılamadığı için Rusya pazann-
da büyük payı olan bütün işletmeler kri-
ze girerken Türkive'den makarna. sal-
ça. yağ. me>\e suvu. temizlik madde-
leri. tekstil. inşaat malzemeleri ve da-
yanıklı tüketim mallan ihraç eden İs-
tanbul'daki 240 ıhracatçı şirket tarım-
sal ürünlere verilen ihracat iadelerinin
bir defaya mahsus olmak üzere peşin
ödenmesini istediler.
Başbakan Mesut Yılmaz \ e Dış Tica-
ret Müsteşarlığı'na baş\ uruda bulunan
ihracatçıların bu ısteğinin yerine geti-
rilmesı hükümete 55 milvon dolara mal
olacak.
Ağırlıklı olarak Karaköy'dekı ihra-
catçılardan oluşan işadamlan dün dü-
zenledikleri ortak basın toplantısında,
Anadolu'da bavul ticaretine yönelik
üretim yapan işletmelerın de güç du-
rumda kaldığını bildirdi. Çekleriniöde-
yemediklerini belırten ihracatçılar,
"Mal satamavınca çekleri ödeyemiyo-
ruz. Cretici bizi anvor. Bu krizden her-
kes birbirine bağlı olarak etkileniyor"
görüşünde birleşti.
İhracatçıların sözcülüğünü yapan
Maksut Konyar, krizden çok etkilen-
diklerini belirterek kimi Türk firmala-
nn Rusya'dan 10 milyon dolara varan
miktarlarda alacağı olduğunu söyledi.
Irili ufaklı bütün firmalann farklı
miktarlarda \ e ruble bazında alacağı ol-
duğunu belirten Konyar, "KOBPIerin
uzun vadede kredi ile desteklenmesini
talep ediv oruz. Ancak kısa vadeli bir çö-
züm olarak hükümetten ihracat iadele-
rinin bir defaya mahsus olmak üzere pe-
şin ödenmesini istedik" diye konuştu.
Açıklamalanyla Konyar"ı destekle-
yen ihracatçılar, "BizveAnadolu'dabi-
ze bağlı çok sayıda KOBİ boğulmak
üzere. Bu sıkıntılı dönemde Rusya pa-
zanna sahip çıkamazsak Türkiye eko-
nomisi bunun faturasını pahalıva öder"
görüşünde birleşti.
Toplantıya katılan İstanbul Ticaret
Odası (İTO) Başkanı Mehmet Ytfdınnv
söz konusu ihracatçı firmalann şu ana
kadar bir şey istemediklerini belirterek
ancak kriz ortamında desteklenmeleri
gerektiğini belirtti.
İTO Başkanı Yıldmm, Rusya'nın
özellikle bavul ticaretine de darbe vu-
ran gümrüklerdeki korumacı engelleri
rahatlama yönünde adım atmasının La-
leli piyasasına umut verdiğini söyledi.
Yıldmm, Türkiye"den mal alan Rus-
larla ilgili herkesin iyi davranması ge-
rektiğini belirterek "Ekonominin gizli
kahramanlan bu ihracatçılara da des-
tek olunmair diye konuştu.
1
aşbakan Mesut Yılmaz ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na
başvuruda bulunan ihracatçılann bu isteğinin yerine
getirilmesi hükümete 55 milyon dolara mal olacak.
Merkez Bankası
Rezervler
4.3 milyar
dolar düştü
Ekonomi Servisi - Rusya'da yaşanan
kriz Merkez Bankası'na pahalıva
patladı. Bir hafta içinde Merkez
Bankası'nın döviz rezervinde 2 milyar
dolara yakın şok bir düşüş
yaşanmasına yol açtı. Üç haftalık
kayıp 4.3 milyar dolan aştı.
Merkez Bankası verilerine göre döviz
rezervi. yoğun döviz satışı nedeniyle
21-28 Ağustos günleri arasında da
hızla azalış trendini sürdürdü ve 1
mih/ar 804 milyon dolarlık şok bir
düşüşle 21 milyar 965 milyon dolara
geriledi. 1 milyar 125 milyon dolar
olan altın mevcutlannda ise bir
değişıklik yaşanmadı.
Döviz rezervinde Rusya'da kriz
çıkacağı beklentisiyle 7 Ağustos'u
izleyen haftada hızlı bir azalış
başlamış. Krizin beklendiği gibi ortaya
çıkmasıyla birlikte bu azalış artarak
sürmüştü. 7 Ağustos'ta 26 milyar 306
milyon dolar olan rezerv 7-14 Ağustos
haftasında 1 milyar 176 milyon dolar,
14-21 Ağustos arasında da 1 milyar
361 milyon dolar azaldı. Döviz
rezervinde 3 haftada yaşanan toplam
azalma 4 milyar 341 milyon dolar
olarak gerçekleşti.
Türk-Rus Iş Konseyi Başkanı Yavuz Kılıç, Rusya'daki gelişmeleri değerlendirdi
Bağunsız Devletler göz ardı edüîyor
HAZALATEŞÇAKIR
Türk-Rus îş Konseyi Başkanı
Yavuz Kılıç. Rusya'daki ekono-
mik krizin siyasi depreme dö-
nüşmesini değerlendirirken
"llCriz^abartıljyorj spekülatörle-
rinayunu" divor krizin Mo'sko-
va kavnaklı olduğuna dikkat çe-
ken Kılıç. "Duma ve Yeltsin'üı
çekişmesi, siyasi oyunlar ekono-
mik sorunlan bu aşamava getir-
di" görüşünü dile getirışor.
Kılıç. Bağımsız Devletler
Topluluğu'nu (BDT) oluşturan
ülkelerin göz ardı edıldığini be-
lirterek L'krayna. Kazakistan
başta olmak üzere bu ülkelerin.
krizden Rusya'nın iki katı etki-
leneceklerini sövlüyor.
Dış Ekonomik tlişkiler Kuru-
lu'nun (DEİK) kuruculanndan
ve Türk-Rus İş Konseyi'ne ku-
rulduğu günden bu v ana başkan-
lık yapan Yavuz Kılıç. tkinci
Dünya Sava^ı sonrasının en bü-
yük ekonomik bunalımını vaşa-
yan Rusya'daki gelışmelere iliş-
kin görüşlerini anlatırken sorun-
ürk-Rus
Iş Konseyi Başkanı
Kılıç, Rusya'daki
asıl nedenin borsada
jy, oynayan
spekülatörler
olduğunu belirtti.
lann "siyasr kavnaklı olduğuna
dikkat çekiyor. Türkiye'nin Rus-
v a'yla 1997 rakamlanna göre ti-
caret hacmınin, 10 milyar dola-
ra ulaştığını kaydeden Kılıç. son
günlerde bütün dünvava dalga
dalga yayılan krizin doğuş ne-
denleri \e vansımalarına ilişkin
Cumhuriyet'in sorulannı yanıt-
ladı.
- Rusva'da son 3 haftada yaşa-
nan kriz dünva tarafından çok
yakından izlenivor. Başta geliş-
miş ülkeler olmak üzere, herkes
bu krizin kendisine malivetini he-
saplamava ve ünlem almava ça-
lışıyor. Asya krizinin ardından
dünvavı sarsan bu ikinci krizin
doğuş nedenlerini anlatır mısı-
nız?
- Rusya krizi abartılıyor. Rek-
lam işine döndü. Bilen bilmeyen
konuşuyor. Rusya'daki sorun an-
hk tahkikatle anlaşılıp değerlen-
dirilemez. 1998 bütçesinin Du-
ma'da görüşülmesinden bu yana
onaylanma asamasında hükümet
ve meclis arasında çekişme ya-
şanıyor. Her yıl bütçe onayı sıra-
sında bakanlar görevden alınır.
.ılıç, borsadaki
düşüşün Türkiye'yi
yabancı spekülatörler
açısından ;f,f6?.:"
etkileyeceğini,
vt
""
bunlann da zaten
ekonomiye yaran
olmadığını söyledi.
karşılıklı fedakârlıkla bütçe
onaylanır.
Bu tablo birkaç ay sürer. Bu
durum Türkiye'de fazla algılan-
mıyor. Aslında en önemli olay
bu. Rusya genel dünya konjonk-
türünden etkilendi ancak asıl ne-
den spekülasyon. Üç-beş senedir
borsa düştü, ekonomi batıyor ha-
vası veriliyor.
Borsada alan kazanır, satan
kazanır. Profesyonellerin yaptı-
ğı bir kumar oyunu. Bunun için-
de yabancılar var. Rusya'daki
borsa olayı abartıldı.
Yurtdışından işlem yapan yerli yatınmcı, hükümetten istediği ödünleri kopardı
Borsadayabana oyunuTARIK V1LMAZ
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nı ya-
bancı yatınmcılann terk ettiği yönündeki id-
dialar borsacılar arasında yeterince gerçekçi
bulunmuyor. Hısse senetleri stoğunun halen
yüzde 44'üne sahip olan yabancılannbirkıs-
mının yurtdışından ışlem yapan yerli yatınm-
cılar olduğu \ e satışlann bu tür yatınmcılar ta-
rafından vapıldığı ıleri sürülüyor. Lzmanlar.
satışlann nedenını de yurtdışındaki krizden
çok hükümetin malı sektöre getirilen vergi
yükünün azaltılması amaçlı olduğunu belirti-
yorlar. Borsada yabancılann alım yapmadığı-
na ilişkin söylentiler bir avdır endeksin yük-
selmesinin önünde önemli bir engel olarak
görülüvor. Yükseliş döneminde \00 trilyon
liranın üzerine çıkan ışlem hacminin 50-60
tnlyon lirava düşmesi yatınmcılar arasında
yabancılann çıktığı yönünde algılanrraştı. .\n-
cak uzmanlar, yabancılann hisse senetleri sto-
ğundaki payının vüzde 55ten yüzde 44'lere
düşmesine karşın düşüşün temel nedenini
yurtdışından işlem yapan ve aslında yerli olan
yabancı yatınmcıdan kaynaklandığını iddia
ediyorlar. 1998 yılı başından bu yana yaban-
cı isim veya hesabına yapılan işlemlerde sa-
tışlann alışlardan 212.2 milyon dolar daha
fazla olduğu görünüyor.
Yabancı adı altında görünen yatınmcılann,
7 ay içinde v aklaşık 4 milyon dolarlık alım ya-
parken 4.2 milyon dolarlık da satış yaptığı
gözlemleniyor.
Ödünler düzeltebilir
Hisse senetlerine vergi ve bankalararası
mevduata getirilen stopaj konusunda hükü-
metten ödün kopanldıkça piyasanın daha iyi
duruma geleceğine inanıldığını belirten uz-
manlar, gerçek anlamda yabancı yatmmcının
1 yıldan daha uzun vadelerde karar verdiği
için çıkmakta acele etmeyeceğini dile getıri-
yorlar.
Günlük gelişmeler etkilemez'
Yabancı bir bankanın genel müdürü, bir-
çok yabancının günlük gelişmelere bağlı ola-
rak bir ülkeden çıkış karan almayacağını, çı-
kanlar varsa bunlann kısa vadeli gelen küçük
fonlar ve şirketler olabileceğini söylüyor.
Uzmanlar, büviik yerli yatınmcının yurtdı-
şından yaptıklan işlemlerle yabancı izlenimi
vererek borsayı düşüş veya yükseliş yönünde
harekete geçirdiklerini ve dengeler üzerinde
önemli etkileri olduğunu dile getiriyor.
Bankacıya göre, yatınm fonlanna getirilen
vergi muafiyetiyle kurumsal yatınmcı için bir
sorun olmadığını. kendilerinin 1994 krizinde
bile ülkeyi terk etmeyi düşünmediklerini de
sözlerine ekledi.
Türktraktör çiftçiden ilham abyor
Ekonomi Servisi - Türkiye"de
ilk traktör üretimini gerçekleşti-
ren Türktraktör. çıftçiye ürünün
dışında eğitım hizmetı de veri-
yor. Ülkenin dört bir \anindan
gelen çıftçılen kendı müşterile-
ri olsun va da olmasın traktör
kullanımı konusunda eğiten
Türktraktör. ürünlerin tasanmı
ile ilgili olarak da onların eleşti-
rilerini değerlendınvor.
1963 vılından beri Türk- Fiat
traktörlerinin üretimini gerçek-
leştiren fabrikanın ürünlerinin
pazarlanması, 25 Hazıran 1998
tarihınde yapılan ortakhk anlaş-
ması sonrası Nevv Holland Trak-
mak adını alan şirket tarafından
gerçekleştirilivor. Türkiye"de 1
milyon traktör kullanıcısı oldu-
ğunu ve şirketlerinin pazar payı-
nın yüzde 43 dolaymda dolaştı-
ğını sövieyen Kew Holland
Trakmak Genel Müdürü Ateş
Arsan. şirketin şimdi en önemli
hedefınin GAP bölgesınde hız-
la büyüyen potansiyelını değer-
lendirmek olduğunu belirtiyor.
Yüzde62.5'u Koç Holding'e.
yüzde 37.5 "u ise Ford-Fiatortak-
lığı Nevv Holland'a ait olan şir-
ketin yüzde 25'ınin halka açıl-
ması planlanıyor. Ancak yurtiçi
ve yurtdışı piyasalarını sarsan
gelişmeler nedeniyle bu karar
yakın planda uygulanamayacak. Trakmak ve Türktraktör genel müdürleri ürünlerini tanıttlar.
Diğer önemli konu da Rusya
ekonomisinin genel durumu. Dış
ödemeler dengesi 20 milyar do-
lar civannda fazla veriyor. En
kötü durumunda bile. Fakat do-
ğalgaz, petrol fiyatlan düştü.
. 20'lerden 12 dolarlara düştü va-
r
ril başrtıa. Hammadde fiyâtlan
düştü. Altın fiyatlan düştü. Rus-
ya altın üreten bir ülke. Dolayı-
sıyla ihraç ürünlerinin dünya pi-
yasasındaki fiyatının. Uzakdo-
ğu'nun talebinin düşmesi gelir-
lerde büyük bir azalmaya neden
oldu. 30 milyar dolar kayıp orta-
ya çıktı.
- Peki, Rusya'va yakın öteki ül-
kelerin durumu ne olacak? Yani,
Rusya Ue birttkte BDT'yi oluştu-
ran ülkeler bu krizden nasıl kur-
tulacak?
- Türkiye'nin de en çok göz
ardı ettiği konu. ABD'den Uzak-
doğu, hatta Güney Amerika ül-
kelerine kadar uzanan dalgalan-
malardan söz ediliyor. ancak Av -
rasya ülkelerine kimse bakmı-
yor. Rusya Federasyonu ile doğ-
rudan ilişkisi olan Ukrayna ve
Kazakistan en çok etkilenecek
ülkeler. Rusya'yı bir etkiliyorsa
bunlan iki etkileyecek. Bu etki
Türk Cumhuriyetleri'nde de or-
taya çıkacak. Asıl ihracatımızı
yaptığımız. tedbir alınması gere-
ken yerler buralar.
- Bu ülke ik tkari ilişkUerimiz-
de Türkiye'yi nasıl bir tablo bek-
livor? Aünması gereken önlem-
ler neler?
- Rusya'daki borsanın düşüş
kalkışı Türkiye'yi dış speküla-
törler açısından bir miktar etki-
ler. Rusya'daki gibi oynayan spe-
külatörlerin istanbul borsasmda
oynayanlannın Türkiye'ye bir
ekonomik faydası yok. Geldiği
gibi gidebilir.
•Bavnlda istikhal yok' ~
Ticareti olumsuz etkileyecek.
tthal mallar yüzde 50 artmış du-
rumda. Alım gücünde azalma ih-
racatımızı etkileyecek.
Türkiye'nin ihraç ürünleri lüks
mallar değil, ihtiyaç ürünleri. Or-
ta kesimin ihtiyacı olan mallar.
Rusya'ya gidiş maliyeti artsa da
ithal mallan arasında Türk mal-
lan en ucuzu olduğu için. Avru-
pa aleyhine talep artabilir. Bavul
ticaretinde kriz olsun olmasın is-
tikbal yok. Bu tür ticareti katma
değeri yüksek ürünlere teşvik et-
mek lazım.
Müteahhitlik sektöründe de
klasik olanın istikbali yok. Onla-
nn dev fınnalan var. Hükümet-
lerin desteği yok. Ortada etkile-
necek iki grup var. Birisi ruble ile
iş yapanlar. Dış para birimiyle
çahşanlar için lehte bir durum-
dur. Yatınmlan erteleme ya da
durdurma gibi bir durum ortaya
çıkabilir.
Burada en önemli yatınmcılar
bankalar olduğu için onlar etki-
lenecek. Bugün Rusya'da 3 bin
banka var. Daha fazlaydı, kapa-
nanlar oldu ya da birleşenler. Bu
tür müesselerle iş yapan banka-
lar hakedişlerini alamayabilir.
ÇEFTÇIDOSTU
SADULLAH USUMİ
Köşk'te Törenler ve
Devlet Çiftlikleri
Türkiye Ziraatçılar Derneği'nin 49. kuruluş yıldö-
nümü önceki gün Çankaya'da kutlandı.
Süleyman Demirel, Cumhurbaşkanlığı Köş-
kü'nün kapılarını "milletin efendilerine" bir kezdaha
açtı.
Türk tanmının can çekiştiği bir dönemde, gelece-
ğini toprağa bağlayan insanlanmız rüya görür gibiy-
di. Kentlerinde, kasabalarında üç kuruşluk kredi için
banka kapılarında saatlerce bekletilen, horlanan in-
sanların temsilcileri devletin en yüce katında, Ata-
tûrk'ün evinde ağırlanıyor ve itibar görüyordu.
Törende hiç kimsenin cebine para girmedi, ama
geçici bir süre için bile olsa gönüllere umut doldu.
Odül alanlar arasında bakanlar, siyasetçiler, bürok-
ratlar ve sanayiciler de vardı. Demirel, her zamanki
gibi tarımı ve tanmın içinde bulunduğu ağır koşulla-
rı anlattı. Köylerden ve köylülerden örnekler verdi.
Çözüm yollan önerdi. Ayrıca, bakanlara ve bürokrat-
lara uyanlarda bulundu.
Demirel'e göre Türk ekonomisini düzeltmenin tek
yolu tanm kesiminde çalışan nüfusu azaltmak, veri-
mi yükseltmekti... Ziraatçılar Derneği Başkanı Ibra-
him Yetkin de bakanlar da Cumhurbaşkanı'nın bu
görüşünde btrleştiler...
• • •
Törene Yaşar Holding'in patronu Selçuk Yaşar da
katıldı. Ancak, Selçuk Yaşar'ın variığı az da olsa bir
sıkıntı yarattı. Zira Selçuk Yaşar son derece başarılı
çalışmalar yapan devlet üretme çiftliklerini eleştinme-
yi adet haline getirmişti. Her gittiği toplantıda çiftlik-
leri suçluyordu. 28 Ağustos tarihli bir gazetede ya-
yımlanan açıklaması da bardağı taşıran son damla
olmuştu...
Selçuk Yaşar'ın amacı, devlet üretme çiftliklerini
kötüleyerek gözden düşürmek ve sonra sahip çık-
maktı. Daha önce tanmsal KlT'lerin özelleştirilmesi
sırasında da özel sektör aynı yöntemleri uygulamış-
tı. Nitekim, Selçuk Yaşar da bir proje hazırlayarak Ta-
nm Bakanlığı'na sunmuş ve çiftliklere resmen talip
olmuştu.
Gene kendisinin verdiği bilgiye göre Tanm Bakan-
lığı böyle bir projeyi "Bizyapanz" diye diretiyormuş.
Bürokrasi ise projenin Devlet Bakanı Işın Çelebi'ye
bağlı birimlerce incelenmesini istiyormuş...
Eğer, Tanm Bakanı Mustafa Taşar ve bakanlık
kadrosu bu projeye direniyorsa hepsini kutlamak
gerekir. Çünkü, Selçuk Yaşar'ın açmak istediği yol,
Türk ekonomisi ve hayvancılığı için son derece sa-
kıncalıdır.
28 Ağustos tarihli gazetede çıkan yazıda devlet
üretme çiftliklerinin şu anda kullanılmadığı ve hıçbir
işe yaramadığı iddia ediliyor. Bu tarz suçlamayı Sel-
çuk Yaşar da sık sık yapmaktadır.
Ancak, gerçek tam tersidir. Zira, tarım işletmeleri-
miz hizmet yarışında zirveye tırmanmıştır. Kâr ama-
cı gütmemesine rağmen 1997 yılı kazancı 8 trilyon
liradır. Çiftliklerde bu yıl 333 bin ton hububat, 18 bin
ton da mercimek üretilmiştir. Sadece Ceylanpınar'da
üretilen buğday miktarı 133 bin tondur. Türkiye'de
buğdayda ortalama verim 200 kilonun altında oldu-
ğu halde, çiftliklerin verim ortalaması 293 kiloya u-
laşmıştır. Tanm işletmelerinde hayvancılık da son de-
rece modern yapılmaktadır. Işletmelerde 15 bin da-
mızlık sığır, 86 bin baş koyun vardır. Her yıl beş bin-
den fazla sığır, on binlerce koyun damızlık olarak
üreticilere dağıtılmaktadır... Cins sığıriarda yıllık süt
verimi 7 bin kilonun üstüne çıkmıştır...
Işte, Selçuk Yaşar'ın eleştirerek talip olduğu tanm
işletmelerimizde durum böyte...
Gazetede yayımlanan köşe yazısında Köşk'te ya-
pılan ödül töreni sırasında, Selçuk Yaşar'ın Cumhur-
başkanı'ndan çiftliklerin kendisine tahsis edilmesi
için yardımcı olmasını isteyeceği de belirtilmişti.
Neyse ki, böyle birtatsız olay yaşanmadı. Belki de
Cumhurbaşkanı fırsat vermedi. Eğer, Selçuk Yaşar
bu konuda bir konuşma yapmak isteseydi, büyük bir
olasılıkla tartışma çıkacaktı.
• • •
Selçuk Yaşar'ın projesini şöyle özetleyebiliriz:
"Yaşar Holding ile devlet arasında ortakhk kuru-
lacak. Hisseler yan yanya bölüşülecek. Ardından,
Amerika 'dan sağlanan 80 milyon dolarlık kredi ile 60
bin büyük baş hayvan ithal edilecek ve devlet üret-
me çiftliklerine yerleştirilecek. Et, süt ve damızlık
üretilecek..."
İlk bakışta Türkiye'ye yarariı gibi gözüken bir pro-
je. Ama, yaratacağı sıkıntılar büyük olacaktır. Özel
sektörün amacı kâr olduğu için bu tür projeler so-
nuçta hep halkın zararına gelişmiştir.
Selçuk Yaşar'ın "Bürokrasiye yenik düştük" deme-
sine rağmen işin peşini bırakmayacağını bildiğimiz
için bu projenin sakıncalarını anlatmaya devam
edeceğiz...
Apple'ın 2. Başkanı Türkiye'de
iMac, kişisel
bilgisayara rakip
Ekonomi Servisi - Bil-
gisayar dünyasında radi-
kal değişikliklerle adın-
dan söz ettiren ABD'li
Apple firmasının
u
Farkh
düşün" sloganıyla ürettiğı
"CVlAClerin kişisel bil-
gisayarlara (PC) alternatif
olduğu belırtiliyor.
Tasanmı diğer bilgisa-
yarlara göre köklü farklı-
lıklar içeren "iMACin
piyasadaki Intel işlemcili
bilgisayarlardan iki kat
daha hızlı olduğu söyleni-
yor. Apple Computer Baş-
kan Yardımcısı ve Avrupa
Başkanı Diego Piacentini,
internet heyecanı ile Ma-
cintosh'un basitliğini bu-
luşturan ürünün PC'lerin
önüne geçeceğini ifade
ederek "Teknoloji tüketi-
ciye uygun olmalı. fıyatia-
n indirmek ve rakipleri-
mizin önüne geçmek isti-
yoruz" dedi.
Bilişim '98 etkinlikleri
çerçevesinde dün bir kon-
ferans veren Piacentini,
Apple Computer'in iki yıl-
dır zor günler geçırdiğmi
ancak şimdi Wall Street'te
en çok kâr eden şirketler
arasında yer aldığmı söy-
leyen Piancentini, İMAC'
in ABD'de ağustosta piya-
saya çıktığında hızla tü-
kendiğini kaydettı. Piacen-
tini. iMAC'in 20 Eylül'den
itibaren Avrupa"dan önce
Türkiye'de satışa sunula-
cağını belirtti.
Amerika da 1299 dola-
ra satılan iMAC'in Türki-
ye'de 1399 dolara piyasa-
ya sunulacağı ve BİL-
KOM distribütörlüğünde
geleceği belirtılıyor.
İMAC'in özeUikleri
Ekran v e merkezı işlem
birimiyle tek bir parça
olan "Hepsi bir arada"
makinenin dışında sadece
klavye ve mouse (fare) ka-
lı>or. Bilgisayarda CD sü-
rücüsü olmasına rağmen
Floppy Drive (disket sü-
rücüsü) bulunmuyor. 15
ınch monitör, yüksek fre-
kansta yenileme hızma sa-
hip. Buözelliğin görüntü-
yü titretmesini önlediği
belırtiliyor. Bilgisayar,
mikrofon, hoparlör, v ideo
kartı gibi birçok özelliği
içinde banndınyor.