Catalog

ECumhuriyet kitap kulübü Her KİTAP dunyaya bir umut sunar. KİTAP. CAĞALOĞIl'SERCİ SALONTNDA.. Turkocagı Cad No'39 41 (34334)Cagaıoglu Istanbul Tel (212)51401 96 Faks1212)5140 1 95 Cumhuriye Cumhuriyet _, İST^NBll VE ÇEVRESİNDEYAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26630 / 150000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 4EYLUL1998CUMA H R H A K K A HALIDEEDIPADIVAR TURKUN ATEŞLE İMTJHANI-II Adıvar, anılarının bu cildinde, Ankara'ya varışını, Ankara'daki ilk günlerini ve Yunan saldırısının beklendiği dönemde Eskişehir'deki hastabakıcılığı sırasında yaşadıklarını anlatıyor. Bugün Cumhuriyet le birlikte... S T E N D H A L ÎTALYA HIKÂYELERt II STENDHAL IJALYA HİKÂYELERİ-II Rönesans İtalyası'nda geçen, coşku ve duraksamalarla örülmüş, tutkulu, "alla Italiana" bir aşk öyküsü Castro Başrahibesi... ' Salı günü Cumhuriyet 'le birlikte... Devlet, rantiyeye verilen ödünler nedeniyle 1 katrilyonu aşkın gelir kaybma uğradı Bmınlnıını £aturasılıalka• Borsalarda yaşanan bunalımı bahane ederek sermaye kesimine getirilen kolaylıklar Maliye'ye pahalıya mal oldu. Maliye'nin vergi hedeflerini tutturma konusunda darbe yemesi nedeniyle KDV ile Akaryakıt Tüketim Vergisi'nde artış yoluna gidilebileceği söylentileri yayıldı. • Bu yıhn ikinci dilimi için "Memur maaşlanna yanm puan bile fazla vermem" diyen Başbakan Mesut Yılmaz eğer bu zammı yüzde 30'a çıkarsaydı bütçeye getireceği 6 aylık yük 350 trilyon lira olacaktı. Bu 350 trilyon, bugün bankalara tanınan ayncalıklann üçte birini bile oluşturmuyor. • Halkbank Genel Müdürü Yenal Ansen, "Bu kararlar sonrası, banka sistemi yine elindeki imkânlan, piyasaya ya kredi olarak sunacak ya da mali araçlannı yatınm olarak kullanacak" dedi. TÜRMOB Genel Başkanı Özyürek de "Maliye . evdeki bulgurdan oldu" yorumunu yaptı. ANKARA (Cumhuriyet Bii- rosu) - Rusya"dakı bunalım ge- rekçesiyle finans dünvasına ge- tirilen kolaylıklar sonucu Mali\e Bakanlığı'nın 1 katnlyon lirayı aşkın gelir kaybına uğrayacağı hesaplandı. Maliye'nin vergi he- deflerini tutturma konusunda darbe yemesi. gözlen dolavlı vergilerden olan Katma Değer Vergisı ile Akaryakıt Tüketim Vergisi'ne çevirtti. Maliye Ba- kanlığı kulislerinde dün. bu ver- gilerde artış yoluna gidilebilece- ği söylentileri yayıldı; ancak bü- rokratlar henüz bu yönde hazır- lık buhmmadığını kaydettiler. Başbakan Mesırt Yılmazın yüz- de 20 zammın yanm puan üstüne çıkma- ttiakta ısrar ettiği memur maaşlannda yüz- de 30 oranındaki artışın bile bütçeye 6 aylık yükünün ancak 350 trilyona ulaştığı hesap- İanırken bu rakam, rantiyeye bir günde sağ- lanan ayncalığın üçte birini bile oluşturmu- yor. Fonvard işlemlerinin vergiden kaçış yo- Prof. Sönmez'den uyarı 'Devalüasyon gündeme gelebilir' • Vergi Yasası'nm şimdiden aşındınlmaya başladığını söyleyen Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesı Prof. Sinan Sönmez, son gelişmelerin sermayenin gücünü gösterdiğini ve alınan önlemlerin spekülatörlere yarayacağını belirttı. • 6. Suyfadu Döviz rezervi 1 haftada 2 milyar dolarlık kayıp • Rusya'da yaşanan krizin ardından bir hafta içinde Merkez Bankasf nın döviz rezervinde geçen hafta 2 milyar dolara yakın bir düşüş gerçekleşti. Bu kayıpla birlikte üç hafta içinde toplam 4.3 milyar dolarlık bir kayıp yaşandı. • 13. Sayfada Enflasyonda düşüş yok Ağustosun zam şampiyonu eğitim • DÎE, ağustos enflasyon rakamlannı açıkladı. Tüketici enflasyonu yüzde 4 arttı. Toptan eşya fiyat endeksindeki ağustos ayı artışı ise yüzde 2.4 oldu. Tüketici endeksine göre en yüksek fiyat artışı. okullann açılması arifesinde eğitim sektöründe görüldü. • 9, Sayfada lu olarak kullanmasına baglı olarak kaybın daha da büyük boyutlara varabüeceğine dik- kat çekildi. Kaybın 1.5 katnlyon liraya ulaş- ması durumunda, rantiyeye verilen ödün, 14 katrilyon 753 trilyon liralık 1998 yılı bütçe- sinin yüzde 10'unuoluşturuyor. Hükümet, yalnızca 1998 yılında ihraç edi- len kamu kâğıtlannın borsa rayıcı yenne alış bedeliyle değerlendirilmesi karanyla ban- kalann hesabıyla 800 trilyon lirayı da aşan bir gelir kaybına uğrarken Takasbank para piyasası işlemleri ile kamu kâğıtlan alım-sa- tımında uygulanan Banka ve Sigorta Mu- ameleleri Vergisi'nin (BSMV) yüzde 5"ten yüzde l'eindırilmesiylevazgeçilengelirtu- tannın da 60 trilyon lirayı aşkın oldugu bil- dirildi. Gelirler Genel Müdürlüğü'nün veri- lerine göre 1996 yılı itibanyla konsolide büt- çe gelirleri kapsamında BSMV'den 58 tril- yon lira gelir elde edildi. Vergi Yasası'nda parantez içindekı 'ban- kalar hanV ıfadesının kaldınlmasıyla ban- kalararası mevduat faizine uygulanması ge- reken, önce yüzde 12'den yüzde 6'ya indiri- len stopaj oranı da 1 ay bile yürürlükte ka- lamadan sıfira indirilerek kaldınlmış oldu. M Arkası Sa. 6, Sü. 3'te Okyanusa çahldı Uçak düstii: 229 olü• Swissair'e ait MD11 tipi uçak New York- Cenevre seferini yaparken Kanada'nın Nova Scotia kıyılan açıklannda okyanusa düştü. Uçaktaki 229 kişiden kurtulanın olmadığı bildirildi. • Svvissair'in tarihindeki en büyük uçak kazasının ardından Isviçre'de ulusal yas ilan edildi. Swissair yetkilileri uçakta teknik anza meydana geldiğini belirttiler. • 10. Sayfada 'ÖLÜMDEN SON ANDA KURTULDUM' • 6. Sayfada DSP lideri Ecevit türban konusunda kararlı sapmayız• Kıbns ve türban konulannda konuşan Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit. şeriatçılann Millı Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay'a yönelik saldınlannı "'Tepkiler, ne kadar iyi çalıştığını gösteriyor" diye yorumladı. Ecevit türban konusunda "Bildiğimiz çizgiden vazgeçmeyeceğiz. Bir yumuşak yaklaşım içinde bunu adım adım çözmek istiyoruz" dedi. • Kıbns sorununa da değinen Ecevit. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın iyi niyet gösterdiğini belırterek önerinin gerçekçi bir proje olduğunu. adada iki ayn devletın varlığının yadsınamaz boyutlara ulaştığını kaydetti. Ecevit. federasyonu AB'nin engellediğini öne sürdü. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-Başbakan Yardımcısı Bü- lent Ece\it KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş'ın önensinin adada bütünlüğü sağlayabilece- ğini vurgularken, Rumlann sırt- lannı AB'ye dayadıklan içın her öneriyi reddetme eğiliminde bu- lunduklannı söyledi. Adada iki devletin varlığının yadsınamaya- cağını kaydeden Ecevit, Fran- sa'nın önerdiği federasyonu AB'nin engellediğini belirtti. Ecevit, Kıbns önerisi, türban bunalımı ve ekonomideki geliş- melen Cumhuriyet'e değerlendirdi. Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu'nun yargıda reform önerisıni gerçekleştırmek içın yeterlı zaman olacağı umudunu aktaran Ecevit. Alaattin Ça- krcı'mn iade edilmesi isteminı ıçeren dosyamn Fransa'ya iletildiğini anımsattı. Ecevit şunla- ULUĞBAY: KIYAFETTEN ÖDÜN YOK • 7. Sayfada ÖĞRETİM ÜYELERİ HEDEF GÖSTERİLİYOR • 8. Sayfada n söyledi: "Tabii burada karşımıza engel olarak idam cezası çıkıyor. Fa- kat ortada da bir gerçek var ki, Türkiye'de 1983'ten beri hiçbir idam cezası uygulanmadı. !\1ec- lis'in bir geleneği oluşmuş du- rumda. Kâğıt üzerinde ölüm ce- zası bulunmakla birlikte fiilen uygulannuyor. Bunu göz önünde tutacaklannı umuyomz." Ecevit. ekonomideki son ge- lişmeler konusunda kaygı duyu- lacak bir ortam bulunmadığını. ancak gereksiz bir panik olması durumunda krizin yaşanabileceği uyansında bulunarak "Öyle bir panik havası da yok" de- di. Ecevit, şeriatçılann Milli Eğitim Bakanı • Arkası Sa. 6, Sü. 8'de Sakıkhn katliam itirafı PKK'nin önde gelen isimlerinden Şemdin Sakık ve kardeşi Arif Sakık'ın yargılanmalarına Diyarbakır 1 No'lu De%let Güvenl'k Mahkemesi'nde de\ am edildi Sorgusunu yazılı ^ eren Şemdin Sa- kık, a\ ukatlanndan üçünü azlettiğini belirterek "Avııkatlanm ce- zaevine gelerek avukathğımı üstlendikleri için tehdit edildiklerini söyledüer. Kendilerine 'Şimdiye kadar çok sa\ıda çocuğu yetim bıraktım. Sizin de çocuklannız yetim kalmasın" dedim" diye konuştu. (Fotoğraf: AA) • 6. Sayfada . Rize'de halk saglıgıyla oynanıyor Deniz dolgusunda radyasyonlu çay • Çernobil faciasından sonra toprağa . gömülen radyasyonlu çaylann buradan alınan toprakla birlikte sahildeki dolgu alanına döküldüğü öne sürüldü. AHMETŞEFtK TRABZON - Rıze'nin Gündoğdu ilçesindeki Cum- huriyet Çay Fabrikasfnın bahçesine gömülü bulunan radyasyonlu çaylann bir kıs- mının sahildeki dolgu alanı- na döküldüğü iddia edildi. Gündoğdu Belediyesi bu toprağın radyasyonlu çayla kanşık olduğunu ileri sürer- ken, Çay lşletmeleri Kurumu (Çay-Kur) Genel Müdürü Nejat Ural dökülen toprağın beton düzeyinin üstünde ol- duğunu iddia etti. Çernobil faciasının ardın- dan o yıl Doğu Karadeniz"de üretilen çaylann önemli bir kısmı radyasyonlu olduğu gerekçesiyle çay fabrikalan- nın arazilerine gömülmüştü. O dönem yetkililerinin bir çok bilgiyi halktan gizleyerek skandalaneden olduklan rad- yasyonlu çay tartışması, Çay- Kur'a aıt Cumhuriyet Çay Fabrikası alanındaki birkısım toprağın deniz dolgu alanına dökülmesiyle yeniden tartış- ma konusu oldu. Önceki gece radyasyonlu çayın gömülü bulunduğu alandajl üç kamyon dolgusu toprak. gündoğdu Belediye- si'nin so'rumluluk alanındaki deniz dolgu alanına döküldü. Bunun üzerine belediye hare- kete geçti ve toprağın bir kıs- mını kamyona yükleyip fabri- kanın önüne döktü. Olayla if^ gili açıklania yapan Gündoğ- du Belediye Başkanı Mehmet Aslankaya, toprağın izinsiz olarak bu alana döküldüğünü, toprakta yüksek oranda çay bulunduğunu, malzeme rad- yasyonlu çay alanından alın- dığı içın bu atıklann da rad- yasyon içerdiğıni ileri sürdü. Durumu fabnka müdürü Ci- hangir Cihan'a bildirdiğini belirten başkan Aslankaya, "Izinsiz ve hiçbir önlem alnıa- dan bö>le bir çalışma yapü- masını anlayamıyoruz. Üste- lik başvurulanmıza da karşı- hk vermediler. Bunun üzerine bu çaylann bir kısmını göm- U Arkası Sa. 6, SiLl'de AHMET TANER KJŞLALI'NIN KÖŞE YAZISI • 7. Sayfada 'MAFYA DEVLETE KÖK SALMIŞ- • 4. Sayfada SUSURLUK FP'NlN ÜZERİNE KALDI" • 5. Sayfada ÇAPAN'A SALD1RIYLA İLGİLİ 3 GÖZALT1 • 9. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK 'Değişim' mi? Güldürmeyin! Fazılet Partısi toplumun her kesimine hoş görüne- cek "yeni bir vitrin" yaratmaya çalışıyor. Refah'ın, toplumun yüzde 80'inı partiden uzaklaş- tıran ve sonunda 28 Şubat'a dayanan siyasetinden anndığını kanıtlamaya çabalıyor. Bir süredir FP'den, Refah Partisi'nin sürgiti olmadı- ğını göstermeye yönelen hazırlıkların ilk işaretleri alı- nıyor. M Arkası Sa. 6, Sü. l'de Mafya hesaplaşması Denizli'de kumar mafyasında iki grubu oluşturan Ali Çokkuş ile Metin Sağ arasındaki hesaplaşmada dün 4 kişi öldü. • 6. Sayfada Sıvas Kongresi'nin 79. yılı Kurtuluş Savaşı hazırlıklarının en önemli aşamalarından olan Sıvas Kongresi nin 79. yıldönümü bugün törenlerle kutlanıyor. • 8. Sayfada Oleyis yönetimi suçlu bulundu DİSK, konfederasyonun temel ilkelerine aykırı hareket ettikleri gerekçesiyle OLEYİS sendikası Genel iaşkanı Enver Öktem ve yönetim kurulu üyelerini disiplin kunjluna sevk etti. • 8. Sayfada BORSA ODün 2540 Önceki 2666 DOLAR Dun 275.600 Önceki 277.500 MARK ODun 159.500 Önceki 158.500 ALTIN Dün 2.480.000 Önceki 2.510.000 GUNDEM MUSTAFA BALBAY Osman F. Seden'in ardından Osman F.Seden Türk Sineması'nda "star sistemi"nin yaratıcısı olarak anılır. Onun, sayısı 136'yı bulan filmlerinde oynarnamış oyuncu yok gibidir. Adlan film afişlerinin doruğuna yazılan ünlüler, bu başarılarını hep ona borçludurlar. • 14. Sayfada Bana Okumayı Oğret, Varsın Ahırda Olsun! Sekiz yıllık kesıntisiz temel eğitime en iyihızmeti ge- rici basın veriyor. Nerede olumsuzluk var, onu hemen haberleştiriyorlar. Gerçi bazıları "yalan" çıkıyor ama.. olsun, yine de konunun gündemde kalmasını sağla- mış ofuyorlar. B Arkası Sa. 6, Sü. 8'de