Catalog

umhurlyt *J«nd«»ı Cumhuriyet Kitap Kulübü Sergi Salonlannda ve Temsilciliklerinde f Tj-kocaJ Caddea No-3*41 04334) Cağaloğlu 1 IsSrtU Tet(212)514 01 96 F*s:(212)514 01 95 Cu m hu riyet 1O7.4 Cumhuriyet VE ÇEVRESİNDE YAYINDAYIZ 75. YIL SAYI: 26736 / 150000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 19 ARALIK 1998 CUMARTESİ Irak'a saldın ABD ve îngiltere'yi zorluyor; dünya diplomasiye şans verilmesini istedi Banşçı çözümbaskısıBirleşmiş MHIetler göreve çağrıldı ABD'nin öncülüğünde başlatılan "Çöl Tilkisi" harekâtına tepkiler artarak büyüyor. Çin Devlet Başkanı Zemin, Clinton'a gönderdiği mesajda BM'nin devreye sokulmasını istedi. Filistin lideri Yaser Arafat ile Ürdün Veliaht Prensi Hasan tbn Talal uluslararası hukuka uyulması çağnsı yaptı. Iki ülkenin ortak bildirisinde, Irak halkının desteklendiği belirtildi. Iran da kaygı duyduğunu bildirdi. İngiltere ve Fransa'dan eleştiri Ingiliz parlamenterler grubunun lideri George Clohe, harekâtı, ABD Başkanı Bill Clinton öncülüğünde yeni bir "haçlı seferi" olarak niteledi. Fransa Parlamentosu'nun Uluslararası îlişkiler Komisyonu Başkanı Jack Lang, Irak'a yönelik saldınyı "haksız ve BM Genel Sekreteri'ne hakaret" olarak niteleyerek Washington'a harekâtı derhal durdurması çağnsında bulundu. • u. Sayfada Rusya, büyükelçilerini geri çektf Irak'a saldın düzenleyen ABD ve Ingiltere'ye sert tepki gösteren Rusya, bu ülkelerdeki büyükelçilerini geri çekti. Rusya'nın NATO ile olan ilişkilerini yeniden gözden geçireceği belirtilirken Clinton'ın Yeltsin'i arayıp askeri harekâtın gerekliliği konusunda ikna etmeye çalışacağı kaydedildi. Duma, Irak'a yönelik yaptınmlann tek taraflı kaldınlmasını içeren önergeyi kabul etti. • //. Sayfada Habur'da günlük zarar 470 milyar • Irak'ın bombalanması nedeniyle kapanan Habur sınır kapısından Irak'a yapılan ticarette günlük kayıp yanm trilyona yaklaştı. ENVERSEVİŞ MAHMUTORAL DİYARBAKIR - ABD'- nin Irak'ı bombalamasmın ardından Habur gümrük ka- pısının ulaşıma kapanması nedeniyle Irak'la yapılan ti- carette günlük ekonomik gelir kaybınm 470 milyar li- ra oldugu belirtildi. Türki- ye'nin 1991 yılında patlak veren Körfez Savaşı nede- niyle son 8 yılda Habur gümrük kapısından yaptığı ticaretın sık sık aksaması nedeniyle uğradığı ekono- mik kayıp ise 28 milyar 324 milyon dolara ulaştı. Gü- neydoğu Sanayici ve Işa- damlan Derneği (GÜNSl- AD) Idare Amiri Cetal Ba- lık, yaklaşık 40 bine yakın kamyonun Irak'a taşıdığı gıda maddesi karşılığında ülkeye motorin getirildiğinı ve bunun da başta bölge ekonomisi olmak üzere Türkıye ekonomisine mil- yarlarca doiarlık katkı sağ- ladığını söyledi. Balık, "Ancak her defasında ABD ve Irak arasında yaşanan • Arkası Sa. 19, Sü. 3 'te İNCİRLÎK'TE GERGİN BEKLEYÎŞ • 10. Sayfada ABD ve İngiltere dün gece Bağdatı yeniden bombaladı Saldırııımşiddeti arttırıldı SAVAŞ HAZIRLIĞI \T PROTESTOLAR - ABD ve ingUtere'nin Irak'a karşı başlattığı saldınnın şiddeti giderek artarken, savaşa karşı tepkiler de büyüyor. Saldınya kaülan Ingiliz uçaklanrun konuşlandığı Kuveyt'tesiirek- li hareketvar (üstte). Kahire'de gösteri >apan bir grupABD karşıü slogan- lar atü ve bayrak \akarak saldınyı protesto etti. (Fotograflar: REUTERS) 30 SİVİI yaşamim yİtlrdi ABD ve İngiltere, Irak'a karşı başlattığı saldında belirlenen hedeflere yaklaşık 500 füze fırlattı. Dün gece 23.55'te Irak'a karşı yeni bir hava saldınsı düzenlendi. Siren seslerinin ardından Irak uçaksavar bataryalanndan saldınya karşıhk verildi. Kısa bir aradan sonra hava saldınsı TSİ 00.25'te yeniden başladı. Sağhk Bakanlığı, saldında 30 sivilin yaşamını yitirdiğini açıkladı. Irak yönetimi, ABD ve tngiltere'yi BM'yi hiçe saymakla suçladı. Rapor Annan'dan önce Cllnton'a sunuldu' irak Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz, UNSCOM Başkanı ABD'li diplomat Richard Butler'ın Irak raporunu BM Genel Sekreteri Annan'dan önce Clinton'a sunduğunu söyledi. Aziz, VVashington'ın Irak üzerinden dünyaya bir süper güç olarak istediği zarnan güç kullanabileceği mesajını verdiğini ileri sürdü. ABD Savunma Bakanlığı, "Çöl Tilkisi" operasyonunun, bütün hedefler vurulana kadar süreceğini açıkladı. • //. Sayfada Kod adı 'Saddam'a ölüm' • Resrai açıklamalarda "Çöl Tilkisi" olarak adlandınlan operasyon, ABD'li pilotlar tarafından "Saddam'a Ölüm Operasyonu" olarak adlandınhyor. Irak'a günde 100 saldın gerçekleştirilen Enterprise uçak gemisinin toplantı odasmda "Saddam'a Ölüm Operasyonu" yazılı büyük bir bayrak asılı. • 11. Sayfada '91 'DEKİNDEN DAHA FAZLA FÜZE FIRLATILDI • 11. Sayfada TÜRKİYE'DEN 'UZAKLAŞTIRMA' YORUMU 'Ocalan, Güney Afrika'ya gidecek' • Türkiye, Italya Başbakanı Massimo D'Alema ile Dışişleri Bakanı Lamberto Dini'nin Abdullah Öcalan'ın tutukluluğunun kaldınlması karanna ilişkin değerlendirmelerini, Roma yönetiminin terör örgütü liderini sınır dışı edeceği biçiminde yorumluyor. • Terör örgütü lideri Abdullah Öcalan'ın îtalya'dan jönüllü uzaklaştınlması çerçevesinde Italyan Dışişleri 3akanlığı ve Içişleri Bakanlığı yetkililerinin Güney \frika yetkilileri ile temaslannın devam ettiği Mİdınlıyor. GWMUR CMBAZOâ.U'ılun haüeri • 19. Sayfada TELEFON DİNLEME TARTIŞMASI 'Gizli kulak' hukuksuz işliyor ANKARA (Cumhurfyet Bü- rosu)-Telefondinleme konusun- da yasal düzenlemebulunmayan Türkiye'de "hukukdışıvekeyfi" uygulamalar nedeniyle toplum- sal bir kuşku yaşanıyor. 1982 Anayasası'nın "Haber- leşme hürriyeti" başlıklı 22. maddesi "haberieşmenin gizlili- ğinin esas olduğunu" vurgular- ken, haberleşme özgürlüğünün sınırlannı şöyle çiziyor: "Kanunun açıkça gösterdiği haUerde, usulüne göre verilmiş hâkim karan olmadıkça; gecik- mesindesakıncabulunan haJler- de de kanunla yetkili küınan mercinin emri bulumnadıkça haberleşme engeOenemez ve giz- m Arkası Sa. 19, Sü. 7'de 'GIZLÎ KULAK' HUKUKA AYKIRI • 4. Sayfada ECEVİT, BAYKAL^LA İKİNCİ KEZ GÖRÜŞTÜ ' Yeni gelişmeler var, bekliyorum' • Hükümeti kurmakla görevlendirilen DSP lideri Ecevit, dün CHP lideri Baykal'la ikinci kez bir araya geldi. tki liderin 12 dakika süren görüşmesinde Ecevit, Baykal'a götürdüğü 3 öneriden de 'Hayır' yanıtını aldı. • DSP lideri Bülent Ecevit, Meclis'te yaptığı durum değerlendirmesinden sonra "Bazı yeni gelişmeler var. Bunun sonuçlannı bekliyorum. Aynntıya girmeyeceğim" dedi. Ecevit'in söz ettiği yeni gelişmeler konusunda "DYP görevi iade için 'Biraz daha bekleyin' demiş olabilir" değerlendirmesi yapıldı. • 5. Sayfada C U M H U R İ Y E T ' İ N E Ğ İ T İ M V E K Ü L T Ü R H İ Z M E T L E R I DENEME SINAVI ODAK Dersanesi işbirliği ile hazırlanan eğitim programı 8. Sayfada ÖYKÜLERİ Çeviren: Dr. VVolfram Eberhard Hayrünnisa Boratav Uzak, yabancı, karmaşık, sanki tarihin derinliklerinde yiten bir dünya... Çin! Dünyanın yaşayan en eski uygarlığı... Ve bu uygarlığı oluşturan Çin insanı... "Çin Öyküleri" işte bu gizemli insana ve ülkesine ayna tutuyor... Ona kendi yazarlarının gözüyle bakmamızı sağlıyor. Çin öyküsünün en güzel örnekleri Dr. Wolfram Eberhard'ın aydınlatıcı önsözüyle... Salı günü Cumhuriyet le. ATAOL BEHRAMOĞLU'NfUN CUMARTESİ YAZILARI' KÖŞESİ • 6. Sayfada 70 BIN IŞÇl GREV KARARIALDI • 3. Sayfada SAMSUN, BURSA'YI SAHASINDA YENDl • Spor'da a OOtAR MAffK 30S.4O0 Oocefcj 306.700 Dun 1SBJK» 2.890 000 OncOkı , Oncakı 2.810 000 GÜNCEL CUNEYT ARCAYUREK Hangi DeğişIm? Fazilet Partisi kuruluşunun birinciyıldönümünü kut- luyor. Yeni bir parti olarak ortaya çıktığını sürekli yinele- yen Fazilet, ne var ki adı değişmiş Refah Partisi kim- liğini saklı tutuyor. Genel Başkan Recai Kutan'ın açıkladığı "Türki- ye'nin öncelikleri ve Temel Görûşlerimiz" başlıklı ra- • Arkası Sa. 19, Sü. 1 'de Kanser ve beslenme... Göktaşları deyip geçmeyin Bir top kadar küçük, ancak bir gezegeni yok edecek kadar büyükler... Amerika'ya ilk giden Vikingler... ? İnternet, öğrenme, eğitim ve Türkiye... Dünya solucanların gezegeni miydi? Bugün Cumhuriyet 'le birlikte GUNDEM MUSTAFA BALBAY Aziz Nesin Ne Desin? Aziz Nesin yarın 83 yaşına basıyor. 18-28 Aralık arasındaki aralık "Aziz Nesin Haftası" olarak, içte ve dıştaki tüm gül-düşün temsilciliklerinde kutlanacak. Dilimize bir deyim yerleşti: "Tam Aziz Nesin'lik." i Güldüren, bir o kadar düşündüren, acıtan, bir o ka- dar rahatlatarv olaylar, anlatımlar için bunu söyleriz. "Haftalar" genellikle 7 günlük bir dilim içinde yapılır, a- • Arkası Sa. 19, Sü. 8'de