Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
İmtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Gencl Yayın Yönetmenl:
Orhan Erinç
• Genel Yayın Kooroınatörü: Hikmet
Çettakaya •Yazuşlen Müdüni İbrahim
Yıldı* « Sorumlu MQ !ür: Fikret llkiz
Haber Merkezı lU.üdürü. Hakan
Kara • Görsel Yönettı/icn: Fikret Eser
N.üd
tttffcn: 1
Istihbarat Cengiz V ıldınm # Ekonomı: Özlem
Yiizak • Kulrür Handan Şenköken • Spor
Abdülkadir Yiicelman 0 Makaleler Sami
Karaören # Düzeltme Abdullah Yazıcı 9
Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge.
Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç
Yayın Kurulu. İlhan Sclçuk
(Başlan). Orhan Erinç. Oktay
Kurtböke. Hikmet Çetinkayâ.
Şükran Soner, Ergun Balcı.
tbrahim Y ıldız, Orhan Bursalı.
Mustafa Balbav Hakan Kara.
AnkaraTemsılcısı Mustafa Balbav Ataturk Bulvan
No. 125. Kat 4. Bakanlıklar-Ankarâ Tel 4195020 (7
hat). Faks 4195027 •izmırTemsılcısrSenlarKızık,
H ZıyaBK. 1352 S 2 3Tel.4411220. Faks 4419117
• AdanaTemsılcısrÇetinYiğenofln, InönüCd. 119
S Nol Kat 1. Tel. 363 12 11. Faks-363 12 15
Muessese Mudûrû Üstün Akmen 9
Koordınator Mımrt Koruban • Muha-
sehc Bülenl \roer# ldare HBseyin
GörerVtşktme Önder Çeük • Bılp-
işlem N»U ln»l • Bılgısayar Sıaem
Mürüvrt ÇUer»Saös FaziktKllza
MEDYA C: • Yönetim K
Ba^kan] - Genel Müdür G
Erduran 0 Koordınatör
Işıtman 0 Genel MüdurYardn
SevdaÇoban Tel 514 07
5139580-5138460-61.Faks 513i
V«vun*</»n
> c
Basan: Yem Gun Haber Ajansı, Basın ve Yayıncılık A Ş i
Türi^g Cad 39 41 Cagaloglu 34334 Isl PK 246 lstanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 ha!) Faks |O'İ12| 513 85 95 30KASIM1998 İmsak: 5.29 Güneş: 7.01 Öğle: 12.00 îkindi: 14.23 Akşam: 16.44 Yatsı: 18.11 www.cumhuriyet.com
f
Moskova'da
artistik patinaj
• Haber Merkezi -
Artistik patinajda Rus
Grand Prix'inde altın
madalyayı Angelika
Krylova ve Oleg
Ovsiannikov çifti (üstte)
kazandı. Moskova'da
yapılan yanşlar sonunda
Irina Lobacheva ve Ilia
Averbuk gümüş madalya
aldı.
Zonguldak'ta
KASKA toplantısı
• ZONGLLDAK
(Cumhuriyet) - Karadeniz
Sıvıl Toplum Kuruluşlan
Ağı'nın (KASKA) Ankara.
lstanbul ve Trabzon'dan
sonraki son toplantısı
Zonguldak'ta yapıldı.
Toplantıda konuşan Dr.
Tanay Sıtkı Uyar.
Karadeniz'deki çevre
kirliliginin önlenmesi ıçin
tüm sivil toplum
kuruluşlannın tek çatı
altında bırleştirilmesi
gerektigıni belmerek,
"KASKA her şeyden önce
iletişim konusunda eğitim
çalışması yapacak. Ülkeler
arasında bilgi alışverişi
sağlayacak" dedi.
30.6 milyon
AIDS'li var
• ANKARA (AA)-
Dünyada toplam 30.6
milyon kişinin AIDS
hastası oldugu ve dakikada
5 kişinin bu hastalığa
yakalandığı bildirildi.
Geçen yıl toplam 5.8
milyon kişi, HIV virüsünün
yol açtığı korkunç
hastah*? ya/alandı. Günde
n yeni bulaşma vakası
vrenin genç
.özcüleri
• tZMtR(AA)-Avrupa
Çevre Eğitim Vakfi'nın
başlattığı "Çevrenin Genç
Sözcüleri" projesinde,
aralannda Türkiye'den 7
okulun dabulunduğu 101
orta dereceli okul. tnternet
aracılığıyla çevre
sorunlarını gündeme
getiriyor. Çevrenin Genç
Sözcüleri Projesi'ne dahil
okullar. tanm. şehircilik,
kıyılar. enetji, atıklar ve su
başlıklan altındaki 6
konudan birinı seçerek bu
konu üzennde
yoğunlaşıyor.
Ağaçlandırma
haritası
• ANKARA (AA)-
Cumhurivet döneminden
bu yılın ekim ayı sonuna
kadar Türkiye "de Orman
Bakanlığı'nca yaklaşık 1.7
milyon hektarlık alanda
ağaçlandırma yapılırken.
361 bin hektarlık alanda da
erozyon kontrolü
gerçekleştirildı. Aynca. 27
bın 22 hektarlık alanda
özel ağaçlandırma vapıldı.
5 bin 291 hektarlık'alanda
da hatıra ormanı kuruldu.
Halkayla sigara
bırakın
• MOSKOVA(AA)-
Rusya'da Vyaçeslav
Zakharov adlı bir psikolog,
oldukça basit ancak çok
etkili bir sigara bırakma
yöntemi geliştirdi. Bu
yöntemde sigara. içiciye
sürekli olarak "kendisini
bırakması gerektiğini"
anımsatıyor. Novi Izvestiya
gazetesinin haberine göre,
bu yöntem tiryakilerin
yüzde 46'sının üç-dört gün
içinde sigarav ı
bırakmalannı sağladı. Bu
yöntem ıle sigara, iki adet
halka ile işaretlenerek, üç
eşit parçaya bölünüyor.
İçici sigarayı içerek
küçülttükçe ciğerlenne
daha fazla zehir gittiğinı
anımsıyor.
Bergama'da yıllardır süren savaşım, Danıştay'm, Çevre Bakanlığı'nın temyiz istemini reddetmesiyle sona erdi
Siyanürle altında lıalkııı zafe7
'Bergama ile ilgili hukuksal süreç, Eurogold
madencilik şirketinin, 1994 yılında Çevre
Bakanlığı'ndan aldığı işletme izninin iptali için
650 yurttaşın Izmir 1. îdare Mahkemesi'nde
açtıklan dava ile başladı.
ASUMAN ABACIOĞLU
Bergamalılann kazandıklan ilk hukuksal
zafer, Danıştay'm 13 Mayıs 1997'de îzmir
îdare Mahkemesi'nin karannı bozması oldu. Izmir
1. îdare Mahkemesi'nin 15.10.1997 tarihinde
Bergamalılann sevinci, başta Çevre
Imren Aykut olmak üzere yetkililer
"Hukuksal süreç sona ermediği" gerekçe
mahkeme kararlanmn uygulanamayacağı
Danıştay'm karanna uymasıyla bayram havası esti. açıklamalanyla yanda kaldı.
İZMİR - Bergama altın madenine karşı yıl-
lardır süren savaşımın bir parçası olan hu-
kuksal süreç, Danıştay 6. Dairesi'nin, Çev-
re Bakanlığı'nın temyiz istemini reddetme-
siyle sona erdi. Bergama Belediye Başkanı
Sefa Ta$kın, son yıllarda Türkiye'de, Avru-
pa'da ve dünyada görülen en büyük kitlesel
çe\ re koruma mücadelesinin. halkın ve çev-
renin zaferi ile sonuçlandığını söyledi.
Bergamalılann kazandıgı hukuksal zafer.
belkı de dünyanın en uzun soluklu ve kitle-
sel çevre koruma savaşının bir bölümünü
oluşturdu. Bergama ile ilgili hukuksal süreç,
Eurogold madencilik şirketinin, 1994 yılm-
da Çevre Bakanlığı'ndan aldığı işletme iz-
ninin iptali için 650 yurttaşın tzmir 1. Îdare
Mahkemesi'nde açtıklan dava ile başladı.
Mahkeme. 1996 yılında yurttaşlann açtık-
lan davayı reddetti. Danıştay 6. Dairesi'nin
13 Mayıs 1997'de Izmir td'are Mahkeme-
si'nin karannı bozması, Bergamahlann ka-
zandıklan ilk hukuksal zafer oldu.
Danıştay karannın önemi
Danıştay"ın karannın önemi. ilk kez ana-
yasanın 17. maddesinde yer alan "Herkesya-
şama hakkma sahiptir* ve yine anayasanın
56. maddesinde yer alan "Herkes sağlıklı ve
dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip-
tir" hükümlerine dayanarak bu madenın iş-
letilmesinde hiçbir kamu yarannın bulunma-
dığını vurgulamasıydı. Izmır 1. Îdare Mah-
kemesi'nin 15. 10.1997 tarihinde Danış-
tay'ın karanna uymasıyla Bergama'da bay-
ram havası esti.
Yöntemin çevreye zaran
Izmir 1. Idare Mahkemesı, karannda. ÇED
ve bilirkişi raporlanna dayanarak altın ma-
denciliğinde kullanılan siyanürlü liç yönte-
minin çevreye dönük zararlanna değindi ve
"Canlı yaşamın en önemlisi olan insan yaşa-
mının sağlıklı, dengeli, bozulmamış bir çe\-
rede sürdiirülmesi esasür" görüşüne yer ver-
di. Kararda dikkat çeken diğer nokta da "Si-
yanür liç yöntemi ile altın madeni işletilme-
sirıde işletmeciye ve yapüacak olan denetime
du yulan güvene bağlı olarakriskolasüığının
Bergamalılar \illardan beri bölgelerinde Eurogold şırketinin siyanürle altın arama çalışmaları yapmasına karşı çıktılar. Bergamalı-
lar \aptiklan çeşitli e\ lemlerde, si\ anürle altın aramanın gerek kendilerine gerek çe\ re>e verdiği zararian dile getirdiler.
azalacagındansö/etmekmümkündegildir
n
, Bergamalılann sevinci, başta Çevre Baka- ve Idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28.
görüşüydü. Mahkeme, bu karanyla Türki- nı tmren Aykut olmak üzere yetkililerin, maddesi uyannca yerel mahkemenin iptal ka-
ye'deki diğer siyanürlü liç yöntemiyle altın "Hukuksal süreç sonaermediği''gerekçesiy- rarının gecikmeksizin uygulanması ve ma-
çıkarmayayönelikgirişimleridemahkûmedi- le mahkeme kararlanmn uygulanamayaca- den sahasındakı faaliyetin derhal durdurul-
yor ve çevre korumacılığı açısından örnek ğını açıklamalanyla yanda kaldı. ması g«r«ktıgını söylüyordu. Ancak Çevre
bir belge oluşturuyordu. Oysa, çevreci avukatlar, anayasanın 138 Bakanlığı, madeni kapatmak yerine karan
temjize giderek "tashihi kaı
bulundu.
Mahkeme kararlarının uyg
üzerine Bergamalı köylüler ve
konuyu, Avrupa İnsan Haklan !
si'ne götürdüler. Köylülerin avııka
Öz^ ve Mehmet Nur Terzi, 5171
hazırladıklan başvuru dilekçesin
nürle altın madeni iznini iptal eder.
me kararlanmn uygulanmadığını \
kuk yollannın tükendiğini bildirdile
18 ton siyanür depolandı
Bergama'daki altın madeni koni'
mahkeme kararlan uygulanmayarakb'
kuk skandalı" yaşanırken tel örgüyle
lı maden alanında kısa bir süre de ols
nürle maden üretimı yapılması ve 18
yanürün depolanması. yöre köylüler
zursuz ediyor ancak Eurogold'a verilt
vik ve izinlenn iptali için ilgili baka
hiçbir girişimde bulunmuyorlardı.
Tazminat davalan
Bu arada Bergamalı köylüler, başta *,
re Bakanı Imren Aykut olmak üzere, ilgili b;
kanlar ve yerel yöneticiler hakkında kişise
tazminat dav alan açmaya başladılar. Tazmi-
nat davalannm ardmdan ÇevTe Bakanı Ay-
kut'un, "Türki>
r
e'desh'anürlü liçyönteminir
uygulanma olanağı hukuksal olarak orta-
dan kalkmışör" yönündeki sözleri dikkat
çekıyordu.
Son nokta\i Danıştay koydu
Bergama altın madeniyle ilgili uzun süre-
li sessizliğin ardından Eurogold madencilik
şirketi biraçıklama yaparak Danıştay'm uya-
nlan doğrultusunda önlemler aldıklannı ve
artık "üretime haar" olduklannı açıkladık-
lan sırada. Bergama konusundaki hukuksal
sürece son noktayı koyan Danıştay karan
alındı. Danıştay 6. Daıresi, Çevre Bakanlı-
ğı'nın "karardüzetane" istemini reddetti. Bu
noktadan sonra yetkililerin. "hukuksal süreç
sonaermedi" gerekçesi ortadan kalktı. AN'U-
katlar, altın madenine ilişkin verilen "çalış-
tınlamaz" hükmünün "kesinleştiğine'' dik-
kat çekerek tnadenin kapatılmar
ni bildirdiler.
'Gazete reklamı böyle olur'
Elif \t Esin, televiz>onda izledlkieri gazete
reklamlanndan o kadar sıkıldılar. o kadar
bunaldılar ki sonunda. gazetemizi de örnek
alarak kendileri proje geliştirdiler. MEF
Lisesi 6. suırf öğrencileri. 11 \aşındaki Elif
Ekin Gürbiiz ve Esin Ünlü. gazete
reklamlarını izledikçe çok öfkeleni\oriardL
"Gazetelerin anıacı bilgi \ermek oİmalı.
Reklamlarda bize doğruv u anlatnıı>orlar.
Gazeteler hediye \ererek satış vapmava
çakşıyorlar. Bu da bize kötii gelr\ordu"diyen
Elif ve Esin, "Gazete reklamı, ö>1e ounaz,
böyle olur" dherek iki reklam projesi
getiştirdiler. Eİif, kendisine örnek olarak
gazetemizi seçti ve reklama "Ba/ı isimler
vardırJ" diyerek başladı. Bu slogamn altında
gazetemizdeki >azarian sıralayan Elif, sonra
"...Ve baa ka>Tamlar
r
diye devam etti ve
gazetemizde >er alan köşeleri. sayfalan vazdı.
Elif. reklamı şöyle noktaladı: "Cumhuriyet:
Bazı kavramların ve Lsimlerin avnasi—"
2002'de hizmete girmesi planlanan barajda 420 kişi çalışıyor
Ege, Dalaman Barajı'ıu beldiyor
ÖZCANÖZGÜR
MUĞLA - "Ege'nin GAP'ı" ola-
rak adlandınlan Dalaman Barajı ve
Hidroelektrik Santralı inşaatı hızla
ilerliyor. Yeterli ödenek sağlanması
halinde 2002 yılında hiz-
mete gireceği belirtilen
barajda derivasyon tünel-
Ierine su verilmeye baş-
landı. Bodrum Yanma-
dası'nm su sorununu da
çözecek olan baraj saye-
sınde 14 bin 150 hektar
arazide sulu tanma geçi-
lebileceği gibi, yılda 345
milyar kilovatsaat enerji
üretilebileceği bildirildi.
Gövde hacmi olarak
Türkiye'nin 5 büyük ba-
rajından biri olacağı ıfa-
de edilen Dalaman Ba-
raj ı'nda derivasyon tü-
nellerine su verilmeye
başlandı. Dalaman \ e yö-
resine hayat verecek olan
barajın inşaatında 420 ki-
şinin çalıştığı ve bütün
çalışmaların uydu bağ-
lantılı bilgisayar sıstemi
ile yürütüldüğü belirtildi.
İnşaatı sürdüren NTF fır-
nası yetkilileri, Çumhur-
baskanı Sük>Tnan Demi-
rel in inşaatla yakından il-
gilendığini. çalışmalarla
ilgili olarak kendisine ay-
hk rapor gönderildiğini
belirttiler. NTF yetkilisi FıratEren.
çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:
u
Cumhurbaşkanımız ödenek ko-
nusunda da büyük destek veriyor.
Ödenek akışı düzenli sürerse inşaatı
2002 vılında tamamlavabiliriz. Ba-
-4 4 98- AUA&Oİ.U
e-posta : tan @ prizma. net. tr
raj 14 milyon metreküplük gövde
hacmi ile Türkiye'nin 5. büyük ba-
rajı konumunda. Şu anda üışaaün
yüzde 60'lık bölümü tamamİandı.
Inşaattamamlamncabölgede 14 bin
150 hektar arazide sulu tanm yapı-
labilecek. Bodrum Yarıma-
dası'nın su sorunu çözüle-
bilecek. Bunun yanmda 2002
yılında enerji üretimine de
geçUebüecek."
Bu arada, Bodrum Bele-
diyesi tarafından programa
alınan Bodrum Yanmadası
-uzun vadeli su temini" in-
şasırun anahtar teslimi yapı-
mı ihaleye çıkanldı. İki aşa-
malı olarak öngörülen ve
200 milyon dolar maliyetli
Bodrum Yanmadası Su Da-
ğıtım ve tşletme Sistemi in-
şası ihalesine Alarko-Al-
sim, Gamaend Tesisleri AŞ,
Generale Des Eaux-Takser-
Essu Konsorsi>'umu, Alke-
STFA- Par Pural ortak giri-
şimi, Kulak Inş. Tic. AŞ,
Güriş AŞ-Uz Inşaat Sanayi
ortak girişimi katıldı.
Bodrum Belediye Başka-
nı Tuğrul Acar. "Ihale tek-
liflerini aldık. Teklifleri 20
gün içinde değerlendirece-
ğiz. İnşaata hemen başlana-
cak. Dalaman'dan getirilecek
su Dereköj arıtnıa tesisle-
rinde antıklıktan sonra ya-
runadaya vcrilecek" dedi.
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
"...Şimdi Şark'tan Doğan..."
Haibuki 20'li yıllann başında, durum ne kadar 'fark-
lı' görünüyordu: Gâzi, 'Ukrayna Sosyalıst Cum-
hunyeti Fevkalâde Murahhası (General) Frunze 'Yol-
daş'ı, Ankara'da karşılıyor; soyledikleri şunlardır:
"...harb-ı umumi'den yalnız Rusya ve Türkiye'de
ders alınmadı; bütün insanlığın zihniyetinde önem-
li izlenimler doğmuştur; gerçi bu izlenimleri edi-
nen uluslann başında, hâlâ mevcut müstebit di-
mağlar, istibdatiannı kuvvetleriyle yaşatmaya ça-
lışıyor; fakat az zaman içinde bütün dünya, hak-
kın ne tarafta olduğunu teslim edecek ve toplum-
lar bireryüksek insanlık krtlesine dönecektir işte
o zaman, milletlerin bütün amacını, insanlık ve
karşılıklı sevgi oluşturacaktır..."
'Müşterek mücahedat' piatformu bu: yâni anti/em-
peryalizm; ama Gâzi böyle soyut ve genel sözlerle ye-
tinmiyor; arkasını somut ve özel 'tesbıt' ve 'tahmin-
lerie' getirecektir; diyor ki:
"...bu fikir hareketinin güçlü eserlerine, Doğu'da,
Asya'da rastladığımız gibi, Afrika'da da olduğunu
görürüz; ben, bir yıl süren bir savaş sırasında Af-
rika'da, o savaşımı yürüten insanlar içinde bulun-
dum; onlarta yakın temasım, fikirierine derin vu-
kufum vardır. Afrika insanlan belki kişisel özgür-
lüklerini daha önce algılamışlardı, fırsat bulama-
dılan saldırganlar ve onlann saldırgan ordulan,
baskılannı üstlerinden eksik etmedi ama, bu bas-
kı ne kadar güçlü olursa olsun, bu büyük fikir ha-
reketine karşı duramayacaktır: insanlığa yöneien
fikir hareketi er geç başanya ulaşacaktır. Bütün
'Mazlum Milletler, zâlimleri bir gün mahv ve nâ-
but edecektir." (Ocak 1922)
Gâzi'nın bu söylevı, 'insanlığayöneien fikırhareke-
tinin' (Anti/Emperyalizm) iki Avrasya ülkesi platformun-
da fakat ne kadar evrensel olarak ele alındığının açık
rfadesi sayılmaz mı?
Kanıt bu kadar mı? Elbette değil!
"...sömürgeci siyasetin, 'mes'ûm' tesiri..."
Daha 19 Kasım 1920'de, III. Enternasyonal top-
lantısı münasebetiyle, SSCB Dışişleri Komiseri
Çiçerin Yoldaş'a, bizdeki heykel ve gardrop Atatürk-
çülerinin, dudaklannın şimdi bile uçuklatacak şu telg-
rafı çekmıştir:
"...bütün vatandaşlanm tarafından da paylaşı-
lan kanaatım şudur ki, zulüm altında tutulan As-
ya ve Afrika halkları ile Batı'daki işçiler, milletle-
rarası kapitalizmin kendilerini, efendilerinin çıkar-
lan için sömürmek amacıyla, sabırlannı kötüye
kullandıklannı anladıklan; ve çalışan kitleler tara-
fından, sömürgeci siyasetin meş'ûm tesirinin bi-
lincine vanldığı zaman, burjuva sınmnın kuvveti or-
tadan kalkakacaktır..."
"...SSCB'nin Avrupa işçileri üzerindeki yüksek
manevi otoritesi ve Müslüman Dünyası'nın Türk
milletine olan bağlılığı, şimdiye kadar cehalet ve
uyuşukluklannın neticesi olarak, itaatlanyla sö-
mürgeci kuvvetini desteklemiş olan herkesi, Ba-
tılı emperyalistlere karşı birleştirmeye, samimi
dostluğumuzun kâfi geleceğini bize açık şekilde
göstermektedir..."
XX. yy'da 'Bat'lı Emperyalist 'Sistem'i -ki son iki
yüz yıldır yeryüzünü kendisine ait bir 'sömürge impa-
ratorluğu' olarak görüyorve yönetmek ıstiyordu- 'sar-
san\ 'dönümnoktası'; birisi 'sosyalist', öbürü 'ulusal'
ve 'demokratik', bu iki ihtilâl ve inkılâbın, 'ortaklaşa'
ve 'kesın' bu tavır koyuşudur.
XX. yy'ın 'ulusal' ve 'sosyalist' devrimleryüzyılı ola-
cağının da, bir işareti!
Gâzi ve 'inançsız' ardılları...
Otekı 'Mazlumlar* da söz konusu edilmiyor mu?
Edılmez olur mu? Gâzi'nin 'Avrasya Tasanmı'na
özel bir onem verdiğinin belirtisi; 'Şark Milletleri'ne
dair söylediklerinde, meydana çıkar: 'Şark Milletle-
ri', elbette 'mazlum' Asya Türklüğü'dür, çünkü onlar
'Mazlumlar Enternasyonali'ne öncülük edecektir.
Şu soyledikleri, Sultan Galiyef'in inisiyatifıyle topla-
nan Bakû Doğu Halklan Kuruttayı'nın, 'sonuç bil-
dirgesi'nden çok mu farklı sanıyorsunuz?
"...Türkiye'nin bugünkü mücadelesinin yalnız
Türkiye'ye ait olmadığını, bütün arkadaşlanmız ifa-
de etmiş iseler de, bunu bir defa daha teyit etmek
lüzumunu hissediyorum..."
"...Türkiye'nin bugünkü mücadelesi, yalnız ken-
di nam ve hesabına olsaydı, belki daha kısa, daha
az kanlı olur ve daha çabuk bitebilirdi. Türkiye azim
ve mühim bir gayret sarfediyor, çünkü müdafaa et-
tiği, bütün 'Mazlum Milletler'in, bütün Şark'ın da-
vasıdır; ve bunu nihayete getirinceye kadar, Tür-
kiye, kendisiyle beraber olan Şark Milletleri'nin bir-
likte yürüyeceğinden emindir..." (Temmuz 1922)
iki şeye. dikkat isterim: A/ Fâlih Rrfkı'nın deyimiy-
le, Gâzi'nin 'mançsız' ardıllan, -Inönü, Bayar, Demi-
rel, Ecevit- Müdafaa-i Hukuk'un bu net anti/emper-
yalist tavnna, hiçbir zaman ve asla sahip olamamıştır.
B/ Daha da utanç verici olan odur ki 'Mazlum Millet-
ler', Trto, Nehru, Nâsır ve benzerlerinin teşebbüsüy-
le Bandung'da 'Ûçüncü Dünya Hareket/'ni başlattığı
zaman; Türkiye delegesi orada, 'S/sfem'in temsilcisi
gibi konuşmuştur: 'Soğuk Savaş' döneminde Anka-
ra, Müdafaa-i HukukDoktrini'ne sahip çıkan 'mazlum
milletler'\r\, 'kurtuluş savaşlan'na -Cezayir, Çin, Viet-
nam vd- 'resmen' uzak duruyor ve 'soğuk' bakıyor-
du.
Ne hazin bir tecelli!
"...kurtarıp kellesini nldâ ve sual
l$aretlerinden!.."
( \ ysaGâzi Mustafa Kemal, Avrasya Projeksiyo-
\J nu'nun, Moskova'da 'teklemeye' başladığı 30'lu
yıllann başında bile; Nâzım'ın şiirinde, dediğı gib "._kur-
tanp kellesini nidâ ve sual işaretlerinden/ büyük
kavgada/ açık ve endişesiz/ girmişti safa'-; öyie ol-
masaydı, şu müthış 'tavrı' nasıl sergıleyebilirdi?
"...Şarktan şimdi doğacak olan güneşe bakınız!
Bugün günün ağardığını nasıl görüyorsam, uzak-
tan, bütün Doğu milletlerinin de uyanışlannı öyle
görüyorum. Bağımsızlık ve özgürlüğüne ka/uş«-
cak olan çok kardeş millet vardır. Onlann yeniden
doğuşu, kuşkusuz ki ileriemeye ve refaha doğru
olacakbr..."
"..^ömürgecilik ve emperyalizm yeryüzünden yok
olacak ve yerlerine milletler arasında hiçbir renk,
din ve ırk farkı gözetmeyen yeni bir uyum ve iş-
birliği çağı egemen olacaktır..." (Mart 1993)
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http-7/www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm