Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: Orban Erinç #
Genel Yayın Koordinatöru: Hikmet
Çetinkaya 0 Yazıışleri Müdüılen.
fbrahimYıldız, Dinç Tayanç (Sorumlu)
# Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara
9 Gorsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Haberler Şinasi Damşoğlu • Isıihbaral
Cengiz Yıldınm • Kültür: Handan Şenköken
• Spor Abdûlkadir Yûcelman • Makaleler
Sami Karaören 9 Dûzeltme: Abdullah Yazıcı
• Fotograf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-feeige
Edibe Buğra • Yuıt Haberleri. Mehmet Faraç
Yaym Kunılu: llhan Sdçuk(Ba^kan),
Ortıan Erinç, Oktay Kurtböke,
Hikmet Çetinkaya,Şûkran Sooer,
Ergtın Rakı, Dînç Tayanç, İbrahim
Vıldız. Orhan Bursalı. Mustafa
Balba>, Hakan Kara.
Ankara Temsılcısı: Mustafa Balbay 9 HaberMüduıu Doğan
Akın Atatûık Bulvan No. 125. Kat 4, Bakanlıklar-Ankara
Tel- 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 9 Izmır Temsılcısı
SertarKıak,H.ZiyaBlv 1352S.23Tel 4411220, Faks
4419117 9 Adana Temsılcısı: Çetin Yiğenoğlu. lnönü Cd
119 S No-1 Kat. 1. Tel: 363 12 11, Faks. Î63 12 15
Koondinator Ahmet Kondsan 0
Muhasebe- Bülent Yener 0
Idare HüseyinGürer01şletrae
Önder Çelik 0 Bılgı-Işlem. Naü
Inal 9 Bılgısayar Sıstera
Mürüvet Çiler
MEDYA C: • Yonetım Kunılu
Başkanı - Genel Müdür Cülbîn
Erduran O Koordınatör Reha
Işıtman # Genel Müdür Yardımcısı
Mine Akdağ Tel 514 07 53 -
5139580-5138460-61,Faks 5138463
Yayımla^ao ve Basan: Yem Gûn Haber Ajansı. Basın ve Yayıncılık A Ş
Turkocagı Cad 39 41 Cağaloğlu 34334 Ist PK 246 Utanbul Tel (0 212) 512 05 05 120 hall Faks (0 212)513 85 95 6MAYIS1997 tmsak: 4.07 Giineş: 5.49 Öğle: 13.08 tkindi: 16.58 Akşam: 20.12 Yatsı: 21.48
RayBan
lolita'yı seçti
• Haber Merkezj -
İçlennde Juliette Lewis ve
Drevv Barrymore gibi ünlü
Hollywood yıldızlannın
da bulunduğu 2500 aday
arasından seçılen
Domınıque Swain,
Vladimir Nabokov'un
'Lolita' filmiyle küçük
yaşına rağmen sağladığı
üstün performansla gözlük
markası Ray Ban'in '97
kataloğu için yeni yüz
olmayı başardı. Swain'in
yanı sıra Jason Lewis,
William Mc Namara,
Keıth Mallos. Amy Smart
ve Lyn Diaz gibi modeller
de katalogda yer aldı.
hcinci oyun
Deeper Blue'nım
• NEWYORK(AA)-
Dünya satranç şampiyonu
Garry Kasparov ile
IBM'ın geliştirdiği Deeper
Blue bılgisayan arasındakı
satranç karşılaşmasının
ikinci oyununu bilgisayar
kazandı. New York'ta
cumartesi akşamı başlayan
maçın önceki gece
gerçekleştırilen ikinci
bölümünde. siyahlarla
oynayan Kasparov 45'inci
hamlede oyundan çekildi.
Ilk oyunu Kasparov
kazandığı için ikinci oyun
sonunda 1-1 beraberlik
ortaya çıktı.
Ermeni
vakıflarında
• İstanbul Haber Servisi -
tstanbul'dakı Ermeni
kiliselenne bağlı 4 vakıfta
önceki gün yapılan
başkanlık seçimlerinin
sonuçlan belli oldu.
Geçen yıllardan farklı
olarak ilk kez çift listeyle
girilen seçimlerde rekabet
yaşanması nedeniyle
katılımın önceki yıllann
,iki katı oranında olduğu
bildırildı. Seçim
sonuçlanna göre
başkanlıklan. Yedikule
Surp Pırgiç Ermeni
Hastanesi Vakfı'nın Pilo
Atan, Galata Surp
Lusavoriç Ermeni Kilisesi
ve Getronagan Lisesi
Vakfı'nın Arman
Maraşlıyan, Şişli
Karagözyan Yerimhanesi
Vakfı'nın ICenan
Çağlıçubukçu, Üsküdar
Kalfoyan Kız Yerimhanesi
Vakfı'nın da Dikran
Plibosyan'ın listesi
kazandı.
Eııpoyision ekibi
döndü
• İstanbul Haber Servisi -
Irlaıda'nın başkenti
Dublin'de yapılan 42.
Eurovision Şarkı
Yaışması'nda "Dinle"
adı şarkısıyla ülkemize
üçincülük kazandıran
ekbimiz döndü. Ekibin
solsti Şebnem Paker,
ba-anlannın ardında Türk
lcütûründen aldıklan
esntilerin yattığını
beırtti.
îş kazalannm önemli bölümünün sendikasız ve kaçak işçi çalıştıran küçük işyerlerinde meydana geldiği belirtildi
Türldye'de 3 daldkada 1 işçi ölüyörANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Necati ÇeHk, her 3 dakikada bir işçi-
nin "iş kazası ya da meslek hastahk-
lan" sonucunda öldüğünü, her sani-
yede 3 işçinin yaralandığını bildirdi.
Avrupa ülkelerine göre Tûrkiye'de iş
kazalannın 6 kat, ölüm riskinin de 5
kat yüksek olduğu bildirildi. Sendi-
kasız ve kaçak işçiliğin geçerli oldu-
ğu işyerlerinde kaza riskinin arttığı-
na dikkat çekildi.
"İşçi Sağbğı ve İş Güvenliği Hafta-
sT, SSK Genel Müdürlüğü konfe-
rans salonunda dûn dûzenlenen etkin-
liklerle başladı. Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Necati Çelik, geçen
yıl meydana gelen 86 bin 807 iş ka-
zası ve 1115 meslek hastalığı sonu-
cunda 1492 işçinin öldüğünü, 3 240
işçinin sakat kaldığını ve 1 milyon 775
bin işgünü kaybı oluştuğunu bildir-
di. İş kazalannın sıgortalı sayısına
oranında ise yıllara göre gerileme
sağlandığını vurgulayan Çelik, "işçi-
işveren-devtet" üçlüsünün işçi sağlı-
ğı ve iş güvenlıği sorunlanyla ilgili
işbirliği yapması gerektiğini kaydet-
ti.
Çelik. iş kazalannın yüzde 98'e
varan oranda "ihmalkârük. tedbir-
sizlik. aşın güven, sabırstzhk, bügjsiz-
ük ve dalguılık"tan kaynaklandığını
bildirdi. Kadrolaşma hareketi çerçe-
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Necati Çelik,
geçen yıl meydana gelen 86 807 iş kazası ve 1115
meslek hastalığı sonucunda 1492 işçinin öldüğünü
söyledi.
vesinde bazı denetim memurlannı
görevlerinden alan Çelik'in, denetim
elemanlannın sayısının artınlacağı-
nı açıklaması dikkat çekti.
Türk-lş Genel Eğitim Sekreteri Sa-
Kh Kıhç, işçi sağlığı ve iş güvenliği
ile ilgili yasal düzenlemelerin yeter-
siz olduğunu vurgularken, 7. Beş Yıl-
lık Kalkınma Planı'nda bu konunun
iki tümceyle geçiştirildiğini söyledi.
Avrupa ülkelennde iş kazalan nede-
niyle ölüm riski oranının yüzde 1 dü-
zeyinde olmasına karşın Tûrkiye'de
bu oranın yüzde 5 olduğuna dikkat çe-
ken Kıhç, "Kalkuımanınsadeceeko-
nomik boyııtu benimsenmiş ve kalkm-
manın. teknolojinin temel kaynağı
olan insanın geüşmesi ve yaşam hak-
kının korunması hususundaciddi ha-
talar yapılmıştır** dedi.
İş kazalan ve meslek hastalıklan-
nın "doğal afet" olmadığını, ancak her
yıl yaşanan olaylarla bu görüntünün
oluştuğunu vurgulayan Kıhç, SSK
verilerinin yalnızca sigortalı çalışan-
lan kapsadığına dikkat çekerek, şun-
lan söyledi:
"Bunun dışmda kalan 4 milyon ci-
vannda olduğu belirtilen sigortastz
ve sendikasız kesimden haberdar de-
ğıliz. İş kazalannın yüzde 73'iL, 50'den
az işçi çalıştıran işlermelerde görül-
mektedir. 50 işçinin altında küçük iş-
letmeler halinde çalıştırma,dolayısıy-
la işyeri hekimi, işçi sağlığı kurulu gi-
bi önemli organlan oıtadan kaldırma
ya da alınmayan her tedbir için yasa-
lann yetersiz ve dağınıkolduğunu öne
sürme gibi tutumlar içine girme veya
yasalaruı arkasına saklanma adeta
alışkanhk haline gelmiştir."
Türkiye İşveren Sendikalan Kon-
federasyonu (TİSK) Genel Sekrete-
ri Kubilay Atasayar da, iş kazası ve
meslek hastahklan konusunda veri-
lecek eğitimin önemini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Süleyman DemireL
dün yayımladığı mesajında, çalışan-
lann yaranna olmayan bir ekonomik
gelişmenin "gelişme" olarak değer-
lendirilemeyeceğini \urguladı.
Başbakan Necmettin Erbakan da.
mesajında, kaza öncesinde eğitim ve
denetime ağırlık verilerek, iş kazala-
nnın en aza indirilmesinin önemli ol-
duğunu söyledi.
1996 yılında dünya nüfusu 5 milyar 800 milyona ulaştı
Ortalama öıııür 65 olduHaber Merkezi - Dünya Sağlık
Örgütü tarafından hazırlanan rapo-
ra göre Batı'nm ve gelişmekte olan
ülkelerin yaşam tarzı salgın ve kro-
nik hastahklan arttınyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün 1997
yılı için hazırladığı rapora göre in-
sanlann yaşam tarzı, gelişen tekno-
lojik olanakJarla birlikte gıderek mo-
dernleşiyor, kolaylaşıyor ve iyileşi-
yor. Bu, insanlann ortalama ömrü-
nü de uzatıyor. 1950'li yıllarda 48
olan ortalama insan ömrünün bugün
65'e kadar yükseldiği belirtilen ra-
porda, aynı şekilde artan salgın ve
kronik hastalıklara da işaret edili-
yor.
Baö tarzı yaşamın. Doğu insanı için
son derece çekici göründüğüne ve pek
çok ülkenin bu yaşam tarzını takli-
de uğraştığına da dikkat çekilen ra-
porda, böylece aslında daha sağlık-
lı yaşam olanaklanna sahip görünen
Asya, Ortadoğu ve Afnka insanının
da Batılılardaki hastalıklara hedef
olduğu bildirildi. Kronik hastahk-
lardan her yıl dünya çapında 24 mil-
yon kişinin öldüğü belirtilen rapor-
da, bu tür hastalıİdann başında kan-
ser gösterildi. Raporda, birinci artış
faktörü olarak sigara kullanımı gös-
terildi. ikinci ve en önemli nedense,
kanserle yeni tanışan toplumlann
son yıllarda değişen ve Batı'ya ben-
zetilen beslenme ahşkanlıklan.
Batı'ya benzemeye çalışan Asya
ve Afrikalı insanlan hedef alan ikin-
ci büyük hastalığın ise giderek yük-
selen orandaki kalp krizleri olduğu-
nu hatırlatan Dünya Sağlık Örgütü
raporu, Batılı beslenme şeklinin aşı-
n kilolanmaya neden olduğunu, bu-
nun da kalp krizlerine davetiye an-
lamına geldiğinı bildirdi.
• Dûnya Sağlık
Örgütü'nün raporuna
göre kanser, kalp krizi ve
şeker hastalığı Batı
biçimi beslenme
alışkanlıklannm
yaygınlaşmasma paralel
olarak artıyor.
Hızla çoğalan hastalıklann üçün-
cüsü ise Asya ve Afrikalılan geç-
mişin tersine her geçen gün daha
çok etkisi altına alan şeker hastalı-
ğı. Rapor. bu hastalığı da Batı tarzı
beslenmeyle ilişkilendiriyor.
BM'nin raporu
Birleşmiş Milletler'in Dünya Sağ-
}}k Raporu da dün yayımlandı.
BM'nin 1997 yılına ait istatistik
raporundan bazı rakamlar kısaca
şöyle:
• Dünya nüfusu, 1996 yılında 5
milyar 800 milyona ulaştı. Bu sayı,
1995 yılına göre dünya nüfusunun 80
milyon arttığını gösteriyor.
• Sanayileşmiş ülkelerde, her do-
ğan bebeğe karşılık 65 yaşını aşmış
10 kişi bulunuyor. Bu orandan yola
çıkarak gelecek 23 yıl için yapılan
hesapla 2020 yılına kadar. sanayileş-
miş ülkelerde her doğan çocuğa kar-
şılık 65 yaşını geçmış 15 kişi bulu-
nacağı ortaya konuyor.
• 1995 yılında, gelişmekte olan
ülkelerde doğan 5 milyon bebek, ya-
şamlannın ilk ayı içinde öldü.
• 1996'da, bulaşıcı hastahklarla
asalaklann neden olduğu hastalıklar-
dan dünyada toplam 17 milyon kişi
öldü. Veremden 3 milyon, ishalden
2.5 milyon, AIDS'ten ise 1.5 milyon
ölüm, yukandaki sayıya dahil.
• 15 milyon ölümün kaydedildi-
ği dolaşım sistemiyle ilgili hastalık-
lar bölümünde, 1996'da, kalp hasta-
lıklanndan yaklaşık 7 milyon 500
bin, kanserden 6 milyon ölüm kay-
dedildi. Kansertürlerinde ağırlık, sı-
rasıyla akciğer, mide, kalınbağırsak,
karaciğer ve göğüs kanserlerinde.
• Dünyadaki iş kazalannda yılda
200 bin kişi yaşamını yitirdi, 120
milyon kişi de sakatlandı. Cinayet,
şiddet rakamlanna göre ABD'de gün-
de 65 kişi öldürülürken yine bir gün-
de 6 bin kişi de çeşitli saldınlarda ya-
ralanıyor.
T u r i z m B a k a n ı B a h a t t i n Y ü c e l
6
2. konuüar vergflendirilecek'
İstanbul Haber Servisi - Turizm
Bakanı Bahattin YüceL Tûrkiye'de
seyahat eden insan sayısının düşük
olmasının nedeninin ikinci konutlar
ve kamu kamplan olduğunu belirte-
rek turizm amaçlı kullanılmayan
ikinci konutlann vergilendirilmele-
ri için çalışma başlattıklannı bildir-
di.
Turizm Bakanı Bahattin Yücel,
dün -Lluskrarası 1 .İstanbul Tatilvç
Eğlence Fuan/Voyager 97" tanıtımı
dolayısıyla Lütfü Kırdar Uluslarara-
sı Kongre ve Sergi Sarayı 'nda dûzen-
lenen basın toplantısına katıldı. Yü-
cel, iç turizmle ilgili rakamlann, iç
pazar dınamiklerini dikkate alma-
dan turizm olgusunun gelişmeyece-
ğinin en önemli göstergesi olduğu-
nu söyledi. Tûrkiye'de, Avrupa'da
16-17 ülkenin nüfuslanndan daha
fazla insanın iç turizm hareketine
katıldığını anlatan Yücel, bunun da
turizmin geliştığınin en önemli gös-
tergesi olduğunu dile getirdi.
Sigorta kapsamı
Tüm bunlan desteklemek için ve-
rilen hizmetlerin daha kaliteli olma-
sını sağlayacak. tüketiciyi rahatla-
tacak, ona güvence sağlayacak bazı
gelişmeler bulunduğunu ifade eden
Yücel, özellikle sigorta kapsamının
genişletildiğini, sigorta tazminat mik-
tannın yükseltildiğini belirtti ve ko-
nuyla ilgili yönetmelik değişıkliği-
nin Bakanlar Kurulu'na sevk edile-
cegini belirtti.
Tûrkiye'de seyahat eden insanla-
nn sayısının az olmasının ve turizm
faaliyetlerinin dünya pazanndaki ge-
çerli fiyatlann altında gerçekleşme-
sinin iki nedeni bulunduğunu belir-
ten Yücel. şöyle dedi:
"Bunlardan birisi ikinci konutlar,
diğeri ise kamu kamplan. Burada
bir adaletsizlik söz konusu. İkinci ko-
nutiann özelliklebizm için önemli böl-
gelerde hem çevresel etkileri kötü ol-
makta hem de buralann alryapılan-
nı tamamlamak için kamudan büyük
ölçüde kav naklar aktardmakta. Bu
konutlann ciddi elemeden geçirilme-
leri, turizm amaçlı kullanılmayanla-
nn, spekülarifamaçlı kullanılanlann
vergÜendiriuneleri konusunda çanş-
malanmız \ar. Bu konuv u Bakanlar
Kurulu'na götüreceğiz. Aynca ka-
mu kamplan da kısa sürede tasfıye
edilecektir."
'Mick
Jagger 'i
öldürmek
istedim...'
20 yddır hem sevişiyor hem de
dövüşüyorlar. Güzel model
Jerry Hall ve uslanmaz çapkın
Mkk Jagger'ın evliliklerindeki
firtma dinmek bilmiyor. Yine
de, ikisi de işlerjpde çok
başarüı ohnayi sürdüyor.
Bir yıldır Thierrv Mugler
parfümlerinde model
olarak dünyayı
dolaşryor
Sonbaharda
Jagger'ın bir aşk
kaçamağı
sonrasmda
boşanmanın eşiğinden
döndüklerini anlatan
40 yaşındaki Jern
HalL o günlerde onu
öklürmek istediğini
itirafedij'or.
25 yülık model Jern
Hall,diyet
yapmadığını
çok su içtiğini ve
mümkün olduğu
kadar uyuduğunu
anlab)or. İçki
içmKor ancak
sigaradan'
vazgeçemiyor.
Jerr\
r
Hall, aile
yaşamını w
çocuklannı
sevdiğini
söylüyor.
Kusadası
Kaçışlar
faciaya
dönüşüyor
LATİF SANSÜR
KUSADASI - Irakh ve îranlı-
lann Türkiye'nin Ege kıyılanndan
Yunanistan'a kaçış maceralan gi-
derek "deniz faciaaı^na dönüşü-
yor.
Ölümden kaçıp özgürlüğe yel-
ken açanlar, o çok korktuklan kö-
tü sonla karşılaşıyorlar. Bir yan-
dan insanlar özgürlük için yola çı-
karken, öte yandan bu kaçış kimi-
lerine kazanç kapısı oldu. Kişi ba-
şına bin ile 3 bin dolar arasında
değişen kaçış öyküsü Ege Deni-
zi'nin soğuk sulannda son buluyor.
Kuşadası'nın Yunanistan'ın Sa-
mos Adası 'na yakınhğı kaçışı özen-
dirirken, Gûmüldür, Ahmetbeyli,
Kusadası ve Güzelçamlı sahilleri-
nin de kaçış noktasına dönüştüğü
vurgulanıyor. Bu arada Yunanis-
tan'ın 12 Eylül sonrasında gelen-
lerin yoğunlaşmasıyla birlikte ön-
lemler ahnaya başladığı belirtiliyor.
İlk facia 1990'da yaşandı. 20'yi
aşkın Kuzey Iraklı, daha Kuşada-
sı'ndan henüz uzaklaşmamışken,
tekne aşın yüke dayanamayarak
battı. 8 Eylül 1991'de ikinci facia
yaşandı. Bu kez iranhlan taşıyan
tekne alabora oldu ve 6 kişi ölür-
ken, 9 kişi kurtanldı. Kaçışlar ge-
çen sürede durdurulamazken, po-
lis vejandarmanın önceden sapta-
yabildiği kimi kaçış olaylan baş-
lamadan önlendi.
Facialara karşın geçen günler-
de kötü haberler sürdü. 28 nisan sa-
bahı Kuşadası'nın tatil sitelerin-
den Aydın Tur önlerinde bin kadın
iki ceset bulundu. Ardından iki ço-
cuk bir kadın daha ve teknenin kap-
tanı AHAva. Yetkililer teknede bu-
lunması olasılığı yüksek olan aile
reislennin cesetlerini ararken, bu
kez 17 ceset ortaya çıktı. Babası-
nı Irak-İran savaşında kaybettiği-
ni söyleyen ve 25 kişinin bindiği
tekneden tek sağ kurtulan kişi olan
18 yaşındaki NasrettinAhmed, Ira-
kılı Türkmen olduklannı ve Sad-
dam Hüseyin'in zulmünden kaçtık-
lannı söyledi. İnsanlar toplucaya-
şamlanru >itirirken, sağ olarak kur-
tanlan, kaçarken yakalanan veya ia-
de edilenîere pasaport kanununa
muhalefet hükümlerinin uygulan-
dığı bildirildi.
Süleyman Mercümek'e verilen imar izni îstanbul'da 'tüm il sınırlan içindeki' havzalan da kapsıyor
Havzalarda Bayındırbk Bakanhğı^ııın yağması• Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nca
hazırlanan yeni nâzım planda,
büyükşehir sınırlan dıştnda kalan su
havzalannda da ISKİ'nin
'mahkemelik imar yönetmeliğı'
geçerli kılınarak istanbul ilinin tüm
koruma alanlan Mercümek'in
Sazlıdere'deki arazileriyle birlikte
imara açılıyor.
OKTAY EKİNCİ
tstanbul'un su havzalannı *imar hakla-
nyla konıma''(!) gerekçesı altında yapılaş-
maya açan "yeni İSKİ yönetmeliği'", Bü-
yükşehir Belediyesfnden sonra şimdi de
Bayındırlık Bakanlığı'nın nâzım plan ka-
rarİanna "temel imar kuralı" olarak yansı-
tılıyor.
Bakanlığın RP'li kurmaylan, büyükşe-
hir sınırlan dışında kalan alanlardaki "mer-
kezi imar >«tküerini", geçen yıl dava konu-
su yapılan ve mahkemesi devam eden tar-
tışmalı bir yönetmeliğı, bu kez "plan hük-
mü" yaparak kullanıyorlar.
Nitekım, kamuoyunda "RP'nin gizli ka-
saa" olarak tanınan Süleyman Mercümek'in
Sazlıdere Barajı havzasında bulunan arazi-
lerine "Bakanhkça imar izni verildiği'
n
şek-
lindekı son haberler de aslında işte bu tt
ge-
netyağmaplanın
kararlanndankaynaklanı-
yor. Bu nedenle bazı millervekillerinin bu
haberlere dayanarak talep ettikleri "TBMM
istanbul'un içme suyu göllen ve barajlanna art rezervuar
ve havza koaıma alanlarının bir bolümü de Büyükşehir
Beledıyesı sınırtan dışında kalıyor ve imar yetkılen
Bayındırlık Bakanlığı'na ait.
Karaden izSazlıdere ,*
' \ ; Alibeyköy Sanyer
Çata'ca \\ ~
İstanbul ıl sınırtan Marmara Denizı
Büyükşehir Belediyesi sınırtan
Imar-Planlama yetkılennin Bayındırlık
ve Iskan Bakanlığı'nda olduğu alanlar
(Belde ve ılçe belediyeteri dışında)
soruşturmasuun" da sadece Mercümek'in
arazilerini değil, aynı şekilde imara açılan
"su havzalanndaki bütün araaleri" kapsa-
ması gerekiyor.
Öte yandan yine İSKİ'nin 9 Ocak 1997
günlü "MilH Gazete'de" yayımlayarak yü-
rürlüğe soktuğu en son yönetmelik değişik-
liğinde havzalarda yapılacak planlarda "mev-
cut yapılann büe" göz önüne alınabileceği
belirtilerek. İstanbul'un suyunu tehdit eden
onbinlerce kaçak yapıya da "imarafn" ola-
nağı sağlanmıştı. Şimdi Bayındırlık Bakan-
lığı, işte bu yönetmeliği de kendi nâzım pla-
nına aynen taşıyarak, istanbul Büyükşehir
Belediyesi yönetiminin İSKİ yetkileriyle
gündeme getirdiği "havza afnJu" bu kez
"bütün Usınırlan içüıde" geçerli kılmak is-
tiyor. Bayındırlık Bakanlığı'nın Mercü-
mek'e ait arazilere imar izni verdiğine da-
ir Sabah gazetesinde yer alan haberler üze-
rine İSKİ Basın Bürosu'ndan yapılan 1 Ma-
yıs 1997 tarihli açıklamada, aynı bakanlı-
ğın kendi yetkı alanlanndaki "nâzım.plan
revizyonunda''(değişikliğinde) da "İSKİ
yönetmeliğine uyulacakûr" koşulunu getir-
diği belirtiliyor. İSKİ bu koşulun koruma
amacına dayanak olduğunu yıneleyerek "ka-
muoyuna duyurulmasınr da istiyor.
Oysa ki Cumhuriyet'te daha önce de bir-
çok kez duyurduğumuz gibi, su havzalann-
daki baraj. göl ve dere kıyılan dışında ka-
lan tüm yakın. orta ve uzak koruma alanla-
nnda "imar yoğunluklannı birkaç kat art-
nran" yönetmelik değişikliği. İSKİ tarafın-
dan 1995 yılı aralık ayında yürürlüğe sokul-
muştu. Şimdi ise aynı nâzım planın büyük-
şehir sınırlan dışında kalan kesimlerinde
de bu kez Bayındırlık Bakanlığı yetkileriy-
le yine İSKİ yönetmeliğine "uygulama or-
tamı" yaratılıyor.
İSKİ ve bakanhkta işte bu tür hazırlıklar
sürerken. geçen yıl yönetmeliğin iptali için
Mimarlar Odası'nca açılan davaya ait "bi-
lirkişi raporundaki" şu "sonuçlar" ise yük-
sek yargmm "takdirlerine" sunulmuş durum-
da: "Dava konusu yönetmeliğin İSKİ kuru-
luş yasası ile idarcyc verilenyetki ve görev ta-
nımlan ötesinde bazı hükümler içerdiği, (_)
su havzalannda mevcut yasadışı yapılaşma
ve yerleşimleri, bir anlamda. meşrulaştıncı
düzenlemekr getirdiği (-) su havzalanna bü-
yük boyutlu nüfus yüklemelerine (\aklaşık
6 milyon kişi) neden olduğu (_) da\a konu-
su yönetmeliğin kamu yaran ve planlama il-
keleri yönünden uygun olmadığı anlaşılnuş-
ür."
İPTAL DAVASI SÜRÜYOR
Bılirkişi raporu
Bayındırlık Bakanlığı'nın büyükşehir sınırlan dı-
şında da tüm il sınırlannı kapsayacak şekilde nâzım
plan karanna dönüştürmek istediği 26.12.1995 tarih-
li İSKİ yönetmeliğine karşı geçen yıl Mimarlar Oda-
sı'nca açüan iptal davası sürüyor. Bu davada karar aşa-
masında bulunan bilirkişi raporundaki bazı saptama-
lar özetle şöyle:
Ehnab Baraj Gölü: Su kalitesi en çok 2. sınıf olma-
sı gerekırken 3. ve 4. sınıf düzeyindedir. Gölün içme-
suyu kaynağı olma özelliği, "artan nüfusla birlikte"
yok ohnaktadır. Omerli Baraj Gölü: Rezervuar "besi
maddesi çok fazla ve ötrofik >apıdar
olup, içme suyu
için "ileri ve çok pahaiı antım teknolojisi" gerektire-
cek duruma gelmiştir. Alibeyköy Baraj Gölü: Gölün bo-
zulmadan en çok kaldırabıleceğı nüftıs 25Q0 kişi iken
yeni yönetmelikle havzada "169.785 kişinin" ıskânı
öngörülmektedir. Bu artışın ne denli tehlikeli sonuç-
lar yaratacağı ortadadır. Genel değerlendirme: (yönet-
melikle) İnsan sağlığı riske edılmektedir. İstanbul'da-
kı tüm havzalarda izin verilebilecek maksimum nüfus;
azot parametresine göre 121200; fosfor parametresi-
ne göre 35.000 iken, dava konusu yeni İSKİ yönetme-
liği uygulandığında toplam nüfusun "6.046.493 kişi"
olacağıhesaplanmıştır.(...)"Sonuç olarak: yönetmelik
değişikliği'' savunulabilir tutarhlıkta değildir...