Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 29 ARALIK 1997 PAZAR
HABERLER
BRT'nm
araclarında
• ANKARA (ANKA) - RP'li
belediyelerin KanaJ 7
televizyonuna kaynak
aktardığı yolundaki
haberlenn ardından, bir
uygulama da Istanbul
Büyükşehir Belediyesi'nin
sahibı oJduğu Belediye
Radyo Televizyon (BRT)
tesislerinde ortaya çıktı.
BRT'nin araç-gereç ve
stüdyolan yine belediyenin
şirketı olan fstanbul Kültür
ve Sanat Ürünleri Ticaret
AŞ'ye kiralandı. Bunun îhale
Yasası'na karşı bir hile
olabileceğinı öne süren CHP
Ankara Mılletvekıli Yılmaz
Ateş, belediyelenn TV
işletemeyeceğini anımsatarak
RTÜK'ii göreve çagırdı.
Enoğlü'nun
ölümüne tepki
• İZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)-Polisirı ajanlık
teklifinin ardından okulunda
ölü bulunan iletişim fakültesi
2. sınıföğrencısi Ali Serkan
Eroğlu'nun ölümü siv il
toplum örgûtleri tarafından
sorgulanıyor. Bomova
Demokrasi Platformu'nca
dün gerçekleştirilen basın
açıklamasında, "tnadına
hepimiz birer Serkan'ız"
sloganı atılarak Eroğlu'nun
ölümünün Türkiye'deki
birçok faili meçhul
cinayeüerden birisi olduğu
savlandı.
DYP, Demirerin
önerisine soğuk
• AJVKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - DYP,
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel'ın hazirlattığı
"devlette reform" önerisine
sıcak bakmadı. DYP Grup
Başkanvekili SafTet Ankan
Bedük, yeniden yapılanmayla
ilgili TBM.YTnin söz sahibi
olduğunu belirterek
"Düzenlemeler dayatmayla.
baskıyla, dışandan
müdahalelerle olmaz" dedi.
İkinci Yunuslan
Kupası
• İstanbul HaberSçrvisi -
"tkifıci YunuslaVKupasr adı
altında yapılan futbol
karşılaşmasından elde edilen
gelirle satın alınan 15
otomobil, II minibüs. 10
motosiklet ve 4 çekici,
Istanbul Emniyet
Müdürlüğü'nün Vatan
Caddesi'ndeki binasında
düzenlenen törenle hizmete
verildi.
TBVTdeki otobüs
cinayeti
• EDİRNE (AA) - Edime-
İstanbul TEM OtoyoJu'nun
17. kilometresindeki park
alanında 6 kişinin
öldürüldüğü otobüsün söküm
işlemi sürüyor. Edime
Savcılığı yetkilıleri, Edime İl
Jandarma Alay Komutanlığı
bahçesinde tutulan 34 YSE
98 plakalı otobüsün kısmi
söküm işleminın detaylı
olarak sürdüriildiiğünü
belirttiler. Cumhuriyet
savcıhğı yetkilileri,
"Kapıkule Gümrük
Kapısı'ndaki uzmanlar ile
Edirne Sanayi Sitesi'nden
tamircilerin katılımıyla
söküm işlemi detayh olarak
yapılacak" dediler.
Rash TV'ye
sîlahlı saldırı
• ANKARA (AA) - "Flash
TV'ye Yapılan Saldınyı
Araştırma Komisyonu"
raporunda, saJdınnın planlı
olduğunu belirtilerek "Çünkü
aynı anda 60-70 kişinin
Istanbul'un çeşitli
semtlerinden gelerek
kendiliginden, plansız bir
şekilde davrandıklannı
varsaymak mümkün
değildir" denildi.
Komısyonca hazırlanarak
TBMMBaşkaniığfna
sunulan raporda; olaym
üzerine yeterince gidılmediği
belırtildı.
PKK operasyonu
• İstanbul Haber Servisi -
Ümraniye de geçen ay İsmail
Akkoyun adlı polis
memurunun ölümü ve ıki
polisin de yaralanmasıyla
sonuçlanan eyleme
kanştıklan öne sürülen 15
kişi, düzenlenen operasyon
sonucu gözaltına alındı.
Polis, gözalnna alman
kişilerden İlhan Erden'in
PKK Dersim Eyaleti
Marmara Komitesi
sorumlusu olduğunu ileri
sürdü.
RP Genel Başkanı, açılan davanın Türkiye için yüz karası olduğunu söyledi
Erbakan: KapatamazlarANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Re-
fahlılann uzatma taktiklen nedeniyle,
RP'nin kapatılması istemiyle Anayasa
Mahkemesi'nde görülen davada karann
yenı yıla kalabileceği bildirildi. RP Genel
Başkanı Necmettin Erbakan, "Açılan da-
va Türkiye için yüz karasıdır" dedi. Ge-
nelkurmay Başkanlığı, kapatma davasın-
da RP'ye destek içeren başkanlık divanı
bildirisinde, örtûlü olarak orduyu da he-
def alan Tansu Çiller'e sert yanıt verdi.
Anayasa Mahkemesi bugün toplanarak
RP davası ile iigili çalışmalannı sürdüre-
cek. Mahkeme yann ise MehmetAğar ve
Sedat Bucak'ın dokunulmazlıklannın kal-
dınlmasınailişkinTBMMkarannın ipta-
li istemiyle yaptıldan başvurulan incele-
yecek. 31 Aralık gûnü yılbaşı tatili nede-
niyle yanmgûn mesai yapılacağını anım-
satan yetkililer. bu durumda 1.5 gûnlük
çalışma süresi ıçinde kapatma davasının
sonuçlandmlmasının mümkün olamaya-
cagını söylediler. Anayasa Mahkemesi
Başkanı Yekta Güngör Özden'in 31 Ara-
lık günü emekliye aynlmasmdan sonra.
davanın görüşülmesine Başkanvekili Gü-
ven Dinçer'in başkanlığında devam edile-
cek.
Hazırladığı bildiriyle RP'ye destek ve-
ren ve partinin kapatılmasına karşı çıkan
DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'e tepki-
ler devam ediyor. Anayasa Mahkemesi
Başkanı Yekta Güngör Özden'den sonra,
dün de. Cumhuriyet Kadınlan Derneği
Genel Başkanı Avukat ŞenalSanhan, Çil-
Ier'in açıkça Anayasa Mahkemesi'nde
göriişülmekte olan RP davasına müdaha-
le ettiğini savundu. ANAP Genel Başkan
Yardımcısı Yüksel YaJova da, Çiller'in
sözlerini eleştirerek "Çifler eline tutuştu-
rulan metniokuyarak anayasa}ıçiğnemiş-
tir. Anayasai cehaleti nedeniyie olsa gerek
suç işlediğinin farkında değildir" dedi.
Erbakan. İl Başkanlan Toplantısı'nda
hukuken RP'nin kapatılmasının mümkün
olmadığını ileri sürdü. Erbakan, gazeteci-
lerin -Yerübireksavunmahazırlıguıızvar
mT sorusunu "Ek savunmalar adaletin
doğru tecelti efnıesi içindir. En son karara
kadarbiitün bilgi vebeigeleri yüksek mah-
kemeye sunmakla görevlidirler. Yerdiği-
miz ek savunmalar birbirinin tekran de-
ğüdir" dıye yanıtladı. Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'i de eleştiren Erba-
kan, "Sayın Demirel sıksıkdemokrasiden
bahsedrvor. Daha iki gün önce TBMIV1ço-
ğunluğunu tanımayan siz değil miydiniz?
DemireL taban demokrasisini benimse-
mekgerekiyor,diyor. Öncetepedemokra-
sisini benimsemesigerekiyor" dıye konuş-
tu.
DYP'nin RP'ye destek içeren bildirisi-
ni inceleyen Genelkurmay Başkanlığı,
Çiller'in açıklamalannın Türk Silahlı
Kuvvetleri'ni ilgilendirmediği sonucuna
vardı. Bu belirleme üzerine, Genelkur-
may Başkanlığı Basın ve Halkla tlişkiler
Daire Başkanı KurmayAlbay Hüsnü Dag
imzasıyla DYP'ye bir yanıt gönderildı.
Yanıtta. "TSK'nin ciddi bir kurum oldu-
ğu, ilgisi ve vetkisi olmayan konulara ayı-
racak zamanının bulunmadığT vurgu-
landı. Genelkurmay Başkanlığı'nın
konuyu, Genelkurmay Başkanı Orgeneral
İsmail Hakki Karadayı'ya ulaştırmaya
gerek görmediği ögrenildi.
va-R a a i T î n K ü c l r ı l î J t » I f i n a n r i ı Mkede Gündem ve Emek gazetelerinin OHAL bölgesinde saüşııun
u a s j ı i d u c t S J V U c u ı v u u u ı u ı saklanması.aralanndaçoksa>idademokratikkiÖeörgütünündebulun-
duğu bir grup tarafından protesto ediJdi. GaJatasaray Postanesi önünde toplaaan yaklaşık yüz kişi. "Özgür basın susturu-
lamaz",
u
Hücrelere geçit yok" sloganlannı atarak pankart açtı. Protestocular yapöklan açıklamada. "Gcncldc özgür ba-
sın. özclde Ülkede Gündem ve Emek gazeteleri üzerindeki antidemokratik uygiılamalan ve en son noktada îçişleri Bakan-
lığı ve OHAL Valiliği'nee ilk kez resmi bir kararla Kürt illerine sokulmamış olmasını, insanlann haber alma özgüriüğüne
gölge düşürdüğüne inandığımızdan bu vönlü rüm baskılan lanıyor ve protesto ediyoruz" dediler. AçıkJamada, cezaevlerin-
deki baskılann da son buJması istendi. (Fotoğraf: KEREM ILGAZ)
BAŞBAKAMJK PROJEYİ BAŞLATTI
Her yurttaşa bir
ıııııııara verilecek
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Başbakanlık Idare-
yi Gelişrirme Başkanlığı'nca
hazırlanan "Vatandaşlık Nu-
marası Projesi", yurrtaşlann
doğumundan ölümüne kadar
karşılaştıği "mımaraenflasyo-
nuna" son veriyor. Projeye
göre yurttaşlara tek bir numa-
ra verilecek ve ekonomi, gü-
venlik, askerlik, saglık, efitim
ve sosyal güvenlik alanlann-
da yalnızca bu numara kulla-
nılacak.
Başbakanlık, 1984yılından
beri çahşmalan yüriitülmesi-
ne karşm sonuç alınamayan
yurttaşa tek bir numara veril-
mesine ilişkin projeyi yaşama
geçinyor.
Başbakanlık Idareyi Geliş-
tirme Başkanlığı'nca hazırla-
nan "Vatandaşiık Numarası
Projesi''ne ilgili kuruluşlardan
olumlu göriiş geldi. Önümüz-
deki yıl uygulanmaya başla-
nacak olan proje bütün alan-
larda yurttaşlara tek birnuma-
ra verilmesini öngörüyor.
Yurrtaşlann kullandığı bazı
numaralar şöyle:
"Nûflıs kayıt pasaport, si-
lah ruhsao.sabtka ka>dı,sürü-
cü belgesi. trafik dos>a. vergt
emekli sandığı. tapu vekadast-
ro, okul, hastanelere kayıt,
SSK kayıt, SSK işyeri açma,
Bağ-Kur, memoriyct işyeri,
savcınk dosya, telefon ve fax,
İnternet, posta kodu, efektrik
abone, meslekodalanna kavit,
ticaret siciJi, vadeli veya >ade-
siz banka hesap.su abone, çev-
re temiziik. doğaigaz abooc."
STANDARTLARA UYULACAK
Sahte pasaporKk
karşı önlem
ANKARA (AA) - Emniyet
Genel Müdürlügü,pasaportla-
nn değiştirilmesi için çalışma
başlattı. Optik okuyucular ta-
rafından okunabilir duruma
getirilecek olan pasaportlann
havaalanlan ve sımr kapılann-
da oluşan kuynıklan ortadan
kaldıracağı, sahte pasaport ha-
zırlanması olaylannı da önle-
yeceği bildirildi.
Mevcut pasaportlann şekıl
ve içerik açısından değiştiril-
mesi için tasanm çalışmasına
başlandı. Hazırlanacak yenı
pasaportlar Uluslararası Sivil
HavacıhkÖrgütü (ICAO) tara-
fından belirlenen standartlara
uygun hale getirilecek.
Kullanılan pasaportlann op-
tik olarak okunamaması nede-
niyle ülkeye yapılan giriş ve
çıkışlar bilgisayarlara klavye
kullanılarak kaydedıliyor. Em-
niyet Genel Müdürlüğü yetki-
lileri, bu durumun suur kapı-
lan ve havaalanlannda uzun
kuyruklar oluşrurdugunu be-
ürterek Türk vatandaşlannm
kullandığı pasaportlann optik
okunamaması yüzünden bazı
ülkeierde mağdur olduklannı
bildirdiler.
Çalışmayı yürüten Yabancı-
larDaire Başİcanlıgı. pasaport-
lann değiştirilmesınden önce,
sınırkapılan ve havaalanlann-
da "Optik Okuyucu Sistc-
mi"ne geçilmesini kararlaştır-
dt. Bu kapsamda ilk etapta yo-
ğun gıriş-çıkışın yapıldığı ha-
vaalanlan ve sınır kapılannda
kullanılmak üzere 156 optik
okuyucu alındı.
CHPüçekongrdençektşmehgeçti
CHP Beşiktaş tlçe Kongresrne, Altan Öymen, Mehmet Se-
vigen ve BülentTanla da katüdı. (Fotoğraf: BARJŞ DOSTER)
Haber Merkezi - CHP'de
kongre heyecanı sürüyor. CHP.
Ankara'da Çankaya, îstan-
bul'da da Beşiktaş ve Eyüp il-
çeleri kongrelerini gerçekleş-
tirdi. Istanbul milietvekilleri
Altan Öymen, .MehmetSevigen
ve Bülent Tanla ile Beşiktaş
Belediye Başkanı Ayfer
Ata>'m da katıldığı Beşiktaş
28. Olağan Ilçe Kongresi'ni.
kongreye tek aday olarak giren
Beşiktaş Uçe Başkanı Zakir
Özlükazandı.
Eyüp llçe Kongresi"nde de
Safi Karayalçuı'ın ekibi yöne-
timeseçildi. Metropol Sinema-
sı'nda yapılan CHP Çankaya 3.
Olağan İlçe Kongresi oldukça
çekişmeli geçti.
Başkanlıkyanşı Haydar Yıl-
maz ile Çankaya Belediye Baş-
kanı DoğanTaşdelen'in destek-
lediği avukat Şerif Vural ara-
sında yaşandı. Kongrede, Yıl-
maz ile Vural'ı destekleyen
partililerarasında "belediyçnin
ilçe üzerindetahakküm kurnıa
isteğiolduğu" gerekçesıyle sık
sık tartışma çıkması gerginliğe
neden oldu.
Yapılan seçimler sonucunda
Haydar Yılmaz, rakjbi Şerif
Vural'ı 15 oy farkla geride bı-
rakarak yeniden başkanlığa se-
çildi.
ANAP milletvekili Tevfik Diker ses bantlan olduğunu açıkladı
'Çffler-Topal ilişlvisi belgelî
9
ALAŞEHtR(AA)-ANAP Genel Başkan
Danışmanı. Manisa Milletvekili Tevfik Di-
ker, kendisinebaşvuran HüKaAgaç adlı ka-
dmın, "Ömer Lütfu Topal, ÇiUer ailesine 1
triryon lirayayakuı para verdi. Bu para, Ke-
mcr'deki pansnonunyapımında kullanıldı"
şeklindekı ıddialannı içeren ses bandını, Su-
surluk olayını araştıran Başbakanlık Teftiş
Kurulu Başkanı Kutlu Savas'a verdiğıni
söyledi.
Diker, gazetecilere yaptığı açıklamada,
kendisini arayan Hülya Ağaç'ın, Çiller ai-
lesiyle öldüriilen Ömer Lütfu Topal arasın-
da ilişkilerolduğunu anlattığını belirtti. Di-
ker. daha sonra buluştuklan Ağaç'ın, önem-
li iddialarda bulunduğunu, bunlann ses kay-
dmın yapıldığını. önemli gördüğü bölümle-
ri aynca tespit ettiğini ifade etti.
Ses bandı ve tespitlerle birlikte Hülya
Ağaç'ın kimliğinın fotokopisini, Başbakan-
lık Teftiş Kurulu Başkanı Kutlu Savaş'a tes-
lım ettiğini kaydeden Diker, "Hülya Ağaç,
Topal'ın rüm para tlişkilerini Antaha Ma-
na\gat'taki Seven SeasOteli'nin muhasebe-
cisi Duygu Hanım'm bildiğini. Kcmer'deki
tariJ sitesinûı vapıını için. 1 triKon lira>a ya-
kuı parayı üç etapta, Duygu Haıum aracılı-
ğılıyla Çiller ailesine Uettiğini söylüyor. An-
tah>a Sorgun'daki Ayışığı Restoran'da, Çil-
ler aiksinin vakuılanyla Lütfii Topal'a ya-
kuı isimlerin sık sık bir araya geldiğini, bu-
ranın önemli bir buluşma yeri olduğunu da
iddia edij'or'' dedi. Tevfik Diker, bununla
ilgili haberin Cumhuriyet'te yayımlanması
üzerine Emniyet Genel Müdürü Necati Bi-
lican'ı Alaşehir'den telefonla arayarak iddi-
alann sahibı Hülya Ağaç'ın can güvenliği-
nin sağlanması talebinde bulunduğunu da
kaydetti.
Panel
'Ordu
siyasetin
dışmda
olmalı'
İstanbul HaberServisi-Ordunun si-
yasetin dışmda kalması, siyasetin de
demokratik normlar içinde işlemesi
gerektiği vurgulandı. Türkiye'de de-
mokrasinin işlemediğine dikkat çeken
siyasetçi ve öğretim görevlileri, "Ön-
celikli olarak bu kavramı yerine oturt-
malıyız. Daha sonra her kurum kendi
göreviniyapmalı
n
görüşünü savundu-
lar.
Yeni Asya Vakfı tarafmdan düzen-
lenen "Ordu, Demokrasi ve LaikHk"
konulu panel, dün Fırat Kültür Merke-
zi'ndeyapıldı.
DYP Bartın Milletvekili Köksal
Toptan. Türkiye'de ordunun günlük si-
yasete kanştığını belirterek "Türk Si-
İahlı Kuvvetieri, gücünü siyasetin dt-
şındakaJdjğfsürecekoruyacakür" de-
rdi. Türkiye'de devletintoplumatepe-
den balrtıfın» seyleyen Galatasaray
Onrversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı
Prof. Dr. Süheyl Batum ise şöyle de-
vam etti: "Türkiye'de siyasettek mer-
kezü. Çogunluğu sağla>an parti ve o-
nun Ikjeri. Sonuçta parUınentonun et-
kisi yetersiz, Türkiye'de hukuk sistenü
de işlemiyor."
Eski CHPGenel Sekreteri Ertuğrul
Gfinay da Türkiye'de siyasetin ilkesiz,
ikiyüzlü hatta çok yüzlü olduğunu ifa-
de etti. Türk siyasetinin netleşmesinin
gerektiğini belirten Günay. "Din ve si-
yasetde netleşmeli. Din sürekti güç un-
suruotarakkuUanılacakbiraraçdegil*'
diye konuştu.
Türk siyasetinin parayla ilgili bir ku-
ralının da bulunmadığına dikkat çeken
Günay, "Bu ülkede dilediğiniz kadar
parayı, düediğiniz yerden alıp seçunde
kulJanabilirsinİA Bu kuralın olmadıgı
bir siyasi hareketin ahlaklı olması
mümkün değfl" dedi.
Yeni Asya Gazetesi Genel Yaym Yö-
netmeni Kazun Güleçyüz de silahlı
kuvvetlerin sivil otoriteye bağlı olma-
sı gerektiğini söyledi.
Cazi davası
Trabzon'daki
saldınya
protesto
İstanbul Haber Servisi - Istanbul'un
bazı semtlerinde oluşturulan halk mec-
lislerinin her hafta Bakırköy Özgürlük
Meydanı'nda gerçekleşnrdiği eylemde.
bu hafta Gazi davasını izlemek üzere
Trabzon'a gidenlerin saldınya uğrama-
lan protesto edildi.
Özgürlük Meydanı'nda saat 13.00sı-
ralannda topianan Gazi Mahallesi, Ok-
meydanı sakinleri bir süreriirkülersöy-
leyip halay çektiler.
Gazi davası avukatlanndan Metin
Narin, davanın Trabzon'da görülmesi-
nin faillerin korunmasının bir parçası
olduğunu ve davayı izlemeye gidenle-
re polis ve bazı sivil şahıslann saldırdı-
ğını söyledi.
Avukat Narin, Trabzon'da 15 Ara-
lık'taki duruşmadan çıkanlann bindik-
leri otobüslerin güzergâhının polis ta-
rafından bilinçli olarak değiştirildiğini
öne sürerek krokj üzerinde gösterdi.
Trabzon çıkışında otobüslere atilan
molotofkokteylinın şans eseri patlama-
dığmı belirten Narin, davanın en kısa
zamanda Istanbul'aya da çevre illerden
birine alınması gerektiğini söyledi.
Halk meclisleri adma yapılan açıkla-
mada da 12-14 Mart 1995 tarihinde
meydana gelen olaylann üzerinden üç
yıl geçmesine karşın bir sonuca ulaşıl-
madığı kaydedilerek şöyle denildi:
"Tüm duyariı basın ve kamuoyunu da-
va\a sahip çıkmaya ve gelişecek olası
karJiama engei obnaya çağırnoruz.'"
BİZ BİZE...
ERDAL ATABEK
Çocuk ve Gençlik
Kültürii Değişirken...
Çocuk ve gençlik kültürü hızla değişryor. Bu
gu sadece bize özgü değil, evrensel birsorun. A
cak, Türkiye bu değişimi doğru algılamak, nelery
pılacağını düşünmek yerine yüzeysel eleştiriler
çaresizliğin açıklanmasıyla zaman geçinyor. S
nuçta çocuklarla ve gençlerle erişkinler arasınc
büyük bir 'anlaşmazlık duvan' oluşuyor ki bu d
rum çok tehlikelidir. Onun için de bu konuda
araştırmalar büyük bir önemle izlenmeli, değe
lendirilmelidir.
Bu çalışmalardan birisi, Çağdaş Yaşarnı De;
tekleme Derneği Beyoğlu Şubesi, İstanbul Üniveı
srtesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Bölümü ve Alma
Kültür Merkezi ile ortaklaşa düzenlenen seminc
oldu. Bu seminere sunulan bildirilerden biri d«
Prof. Dr. Horst Heidtmann ın 'Almanya'daÇocuı
ve Gençlik Kültürü' konulu bildirisiydi. Bildiridı
üzerinde durulan saptamalar şu noktalarda toplan
mıştı:
- Çocuk kültürü medyatikleşiyor:
'Almanya'da yazılı iletişim araçlan uzun zaman-
dır, bilinçlenme, insanları düşündürme ve fikir sa-
hibi yapmaya yönelik kullanılmıyor. Bunlann yeri-
ni ise yoğun bir biçimde kullanılan görsel ve işitsel
iletişim araçlan aldı. Çocuklar, daha on yıl önce va-
racağı boyutlar hayal bile edilemeyecek olan bir ile-
tişim ya da medya ağının içinde gözlerini açryor-
tar.
Çocuklar multimedya-çok amaçlı medya ile ku-
şatılmış bir çevrede yetişiyoriar. Neredeyse bütün
evlerde televizyona ek olarak video cihazlannı bul-
mak mümkün. Evlerde çocuklann en çok kullan-
dıklan ise video kameralar, kişisel bilgisayarlar ve
daha birçok medya aracı.
Aile içinde birlikte kitap okuma alışkanlığına ar-
tık pek rastlanmıyor. Tek başına yapılan okumanın
yerini, daha sosyal alan olan sözsel ve görsel med-
yanın birlikte dinlenip izlenmesi aldı.
- Çocuk kültürü ticarileşiyor:
Son yıllarda çocuklar bu medya endüstrisinde
gittikçe daha fazla önem kazanmaya başladı. Te-
levizyon yayımcıları için çocuklar özellikle önemli,
çünkü onlar özel kanallann izlenmesini arttınyor
ve böylece reklamların daha geniş kitlelere ulaş-
masını sağlıyor. Ticari kanallar, büyük ölçüde bu
sektörde fîlm ve televizyon yapımcıları tarafından
talep uyandıran ve ABD'de üretilen hedef kitle
odaklı dizilerle Alman gençlerine yönelerek kendi-
leri için yaşamsal önem taşıyan çizgi film ve aksi-
yon dizilerine ağırlık veriyor.
Çocuklann bir şeye yönelme arzusuyla dolu ol-
malan ve deneyimsizlikleri, onlan markalann sem-
bollerine ve reklamlara daha kolay çekmekte ve
potansiyel alıcı durumuna sokmaktadır. Bu yolla
imgesel bir dünya yaratıldığından bunlann gerek-
sirtimi olan bu kurgusal dünya isteklerini karşıla-
-*nakta ve onlara bir doyum sunmaktadır. Yani ço-
cuklar özellikle hedef alınarak reklamlarla kuşatıl-
mışlardır. Bir yılda yayımlanan 1 milyondan fazla
reklam spotunun yarısından çoğu çocuklara ve
gençlere yöneliktir. Bir araştırmaya göre, altı yaşın-
dan on yedi yaşına kadar olan alıcı grubun yıllık
alım gücü 17 milyar rnarkın üstündedir. Çocuklar
aynı zamanda ebeveynlerinin satın alma kararla-
nnda etkın rol oynarlar. Endüstri ise onlan olabil-
diğince küçük yaştan itibaren ürünlerin markalan-
na alıştırmakta ve bu yolla ürün bağlılığını garanti
etmektedir. Böylece beş yaşındaki bir çocuk bile
günümüzde belli marka bir spor ayakkabıyı, belli
marka basketbol şapkasını ya da çok özel çocuk
vücut losyonunu istemektedir.
Bu çok önemli konunun irdelendiği bildiriler ki-
tap olarak basılmıştır: Çocuk Kültürü. Çağdaş Ya-
şamı Destekleme Derneği Beyoğlu Şubesi'nin ya-
yını olarak Mavibulut tarafından basılan kitap pek
çok önemli konuyu açıklamaktadır.
Bizim üzerinde durmamız gereken ana tema,
çocuk ve gençlik kültürünün medya tarafından ti-
cari kaygılarla nasıl yönlendirildiğini, onlann daha
iyi yetişmesi için kazanmalan gereken kişilikle uğ-
raşmayan, sadece onlann sırtından para kazanma-
ya çalısan bir ticaret kuşatmasının sonuçlannı hep
birlikte düşünmemiz gerektiğıdir. Böyle bir kuşat-
mayla nasıl mücadele edileceği, çocuk ve gençlik
küftürünün gerçek bir gelişme kültürüne nasıl ulaş-
tınlacağı ise çok önemli bir konu. Bu bildiride Al-
man çocuklan ve gençleri için öne sürülen kaygı-
lar bizim çocuklanmız ve gençlerimiz için çok da-
ha önemli. Benzer konulann nasıl geliştiği ise dik-
katlerden kaçmamalıdır. Konu ile ilgili olanlann bu
kitabı dikkatle okumalannı öneririm.
Geleceği ştmdiden görmek başannın temeli de-
ğil mi?
DinozoRHAFTALIK MİZAH DERGİNİZ
Paniğe gerekyok.
1998 takviminiz
bu çarşamba
Dinozor'da