Catalog

SAYFA CUMHURİYET 22 ARALIK 1997 PAZARTESİ OLAYLAR VE GORUŞLER Enflasyona Karşı Ucuz Petrol... Dr. NEZIH H. NEYZİ llaştırma Bakanhgı E Muşaurı E nflasyonu durdurmak gelmektedır Milletvekillerine ödenen ANASOL-D hukumetı- maaşlar. jolluklar, hastane ücretleri, nın başlıca amaçlanndan emeklilik maaşlan, dul eşlere venlen bın lyı bır ıstek fakat ışı maaşlar ve hastalık bakım masraflan. ele alış tarzı ekonomı ku- lojmanlar. milletvekilkrine atanan sek- rallanna uymuyor Aynı reterlervedanışmanlarkadrosugözden ANASOL-D hukumetı- nın başlıca amaçlanndan bın lyı bır ıstek fakat ışı > ele alış tarzı ekonomı ku- rallanna uymuyor Aynı duşunce elektnk kısıntılannda da ege- men Elektnk uretımını arttıncı onlem- ler alınacagına hazır santrallar ucuzuna şuna buna satılıyor Bu onlemın elekt- nk uretımını arttirmayacağmı herkes bılıyor Ekonomı oyle bır çıkmaza gırdı kı buyuk holdıng sahıplen de butun ıyı nı- yetlenne karşın bır yıl kâr edılmezse enflasyonun duşeceğını zannedıyor Kâr etmeden çalışan bır kuruluş on- celıkle vergı odemeyecek demektır 1998'de vergı vermeyen bu kuruluşun 1999'da durumu nasıl olacaktır0 "On- ceiikle bir ozel sektor KİTi" olmak teh- lıkesı ıle karşılaşacaktır Maaş, zammı da yapacak olan bu kuruluş 2000 yılın- da elemanlannı kaybetme tehlıkesı ıle karşılaşacak ve tesıslennı kapatma zo- runluğuyla yuz yuze gelecektır Enflasyonu onleme çarelennın başın- da devlet butçesının denkleştınlmesi en onemlı konudur Her ışte olduğu gıbı kamu yonetımı yıne en onemlı konu olarak ortaya çıkmaktadır Kamunun buyuk harcama kalemlennde onlem alınmahdır Cumhurbaşkanlığısistenıi- ni değiştirmeye uğraşmâktansa Çanka- ya'nın bütçesi elden geçirilmeüdir. Ata- turk doneminde Cumhurbaşkanlığı kadrosu 38 kişi idL İnonu gelınce bu ra- kam 39"a çıktı \e ondan sonra surekJı arttı. gunümuzde çokkalabalıkbırkad- roy a sahıp bulunuy or Bır yerden başla- nacaksa özel sektörün kâr fedakâriığın- dan değil dev letüı en tepesinden işe baş- lanmahdır. Ondan sonra Buvuk Miilet Meclisi geçirilmetidir. Kemer sıkmaya tepeden başlamada yarar vardır. Deneyımlı bır Cumhurbaşkanı ve bır de Buyuk Mıllet Meclısı Başkanımız \arken bu onenler gözden geçınlmelı ve butçe açığını azaltmak ıçın hıç gecık- meden 1998 butçe goruşmelennde ele alınmahdır Fedakârlık tepeden aşağıya doğru ıstenmelı ve ozendınlmelıdır Büyükyatanmlann ptanlanması: Ye- ru otoyollar. Izmıt ve Çanakkale kopru- len gıbı buyük dovız harcamalanna ve yenı kredılere bağlı projeler 2000 yılın- dan sonraya ertelenmeh, îstanbul tune- lı ve demıryolu geçıdı gecıktınlmeden u>gulama>a konulmalıdır Gorulecek- tır kı bu proje tamamlandığında Istan- bul'dakı trafıktıkanıklığı hafıflevecek- tır Ulaştırma Bakanhgı sonunda uyan- dı ve Istanbul'da kapatılan şehır hattı ıs- kelelennı yenıden açma ve otomobıl ıle yolcu taşıyacak fenbot uretım konula- nnı ele aldı 'Trafiğj denize atalım' one- nlenmızın bır ses getırmesı bızı mutlu etmektedır Enerji tüketimi ve üretimi: Pahalı petrol tuketımımn önune geçılmelıdır Petrol urunlenne zam en kolay bır ver- gı gelın kaynağıdır Fakat buzamlar bu- tun ulaşım ve uretım merkezlenne der- hal yansıdığından fıyat artışlannın baş- lıca nedenı olmaktadır Hukumet paha- lı enerji tuketımını azaltacak onlemle- re oncelık vermelıdır Irak petrolunden Turluye gereğı gıbı yararlanmıvor Yan kaçak getınlen mo- tonn nıtelıksız (kalıtesız) fakat ucuz Bu da bırçok aracın çabuk yıpranması- na neden oluyor Habur kapısı yakını- na basıt bır rafınen kurarak getınlen bu duşuk nıtelıktekı motonn kukurtten anndınldıktan sonra ıç tuketıme sunul- malıdır Amenka'nın Irak'a koyduğu ambar- go bıze buyuk zarar getırmıştır Bınncı Korfez bunalımından once Irak Türkı- ye'nın en çok dış satım yaptığı ulke du- rurnundaydı Demek kı bu ıkı ulke eko- nomık bakımdan bırbırlennı tamamlı- yorlar Petrol gereksınımımıze karşı Irak'ın bızım urettığımız tüketım mal- lanna gereksınımı var Dış pohtıkamı- zı bu esasa gore bır yere oturtmamız gereklıdır Petrol fıyatlanru aşağı çektığımız an enflasyon duraklayacaktır Ekmek fi- yatının artışı petrol fıyatlan ıle doğru- dan bağlantılıdır Demiryohı taşımacıhğı: Kars-Tıflıs demıryolu pTojesının gerçekleşmesını bır an once beklıyoruz Aynı zamanda Kurtalan Istasyonu'nda bıten Doğu Anadolu demıryolunun Sıırt'e uzatıl- masını beklıyoruz Oradan da Irak sını- nnı geçerek eskı Istanbul-Bağdat hattı- nın açılışını gormek ıstenz Bu ulke ıle olan demıryolu bağlantımızı yıllar ön- ce Sunye kapattı Demıryolu Adana'dan Halep'e ve da- ha sonra guney sınınmızın ıçınde ol- mak uzere Nusaybın'e kadar gitmekte \e oradan Sunye'yı tekrar geçerek Irak topraklanna varmakta ıdı Yaklaşık 240 kılometrelık demıryolumuzu Sunye battal etmıştır Buna karşılık bızım Is- lahıye-Çobanbey arasına 80 kılometre- lık bır hat yapıp bu demıryolunu kulla- nılır duruma getırmemız gerekırdı 1950'den sonra karayollanna venlen oncelık, bu gıbı duşuncelen devletten sıldı attı Bu bolgenın mılletv ekıllen de bu konuda bır katkıda bulunmadılar ANASOL-D hukumetının demıryolla- nna önem verdığını memnunıyetle ız- lıyoruz Boru hattı taşımacıüğı: Petrolü ucuz- latmanın bır yolu da petrol taşımacılı- ğını ucuza getırmektır Tankerlerle ıç tüketım merkezlenne taşımacıhk yap- mak hem masraflı hem de çok tehlıke- lıdır Tanker kazalannm fecaatı gun geçtıkçe artmaktadır Rafınenlerden ıç tüketım merkezlenne bır boru hattı do- şeyerek taşıma gıderlen yan yanya ın- dınlebılır Bu projelen bır an önce ha- zırlatıp gerçekİeştırmekte buyuk yarar vardır Bakû-Ceyhan boru hattı da bır an on- ce gerçekleştınlmelıdır Tûrkıye uze- nnden ne kadar çok rransıt petrol urü- nü geçırtebılırsek bu bızım kazancımız- dır tran doğalgaz boru hattının Erzu- rum'a getınlmesı de bu bolgenın yakıt ve elektnk gereksınımınm daha ucuza sağlanması demektır. Yeni petrolaraştınnalan: Sılıvn açık- lannda bulunan doğalgaz alanı Turkı- ye ıçın buyuk bır aşamadır Yıllardır gaz Murefte'de aranmış fakat bır turlü venmlı bır kuyu elde edılememıştı De- neme kuyulan arttınlmalıdır Sılıvn sa- hası çevresınde bırkaç kuyu daha aça- rak yakın vadede enerji açığımızı kapat- mayaulaşmalıyız Ambarh santrahnda motonn yenne yerlı doğalgaz yakmak dovız tasarrufu demektır Van bolgesınde, Rus ışgalı sı- rasında, petrol çıkanlmış ve kullanıl- mıştır Petrol Yasası hazırlarurken Ame- nkalı danışmanlann etkısı altında Van bölgesı kapalı bolge ılan edılmıştır 1950'lerde çıkanlan bu yasa, değıştın- lerek o bölgelerde mutlaka araştırma ızınlen venlmelıdır Nerede ıse 80 yıl oncekı olanaklarla Ruslar petrol bul- muş ve rafıne ederek gemılerde veje- naratorlerde kullanmışlardır Tatvan'da- kı Rus jenaratoru 196O'lı yıllara kadar kentı aydınlatmıştır Petrolü vergUendirme: Petrole odedı- ğırruz paranın yansından fazlasını ver- gıler oluşturmaktadır Devlete gelır menbağı olarak petrol en guvenlı kay- naktır Petrolu ıthal eden beş-altı şırket vardır TPAO dışındabunlann hepsı ya- bancı kökenlı kuruluşlardır Mobıl ve BP şırketlen bırleşmış ve bazı Avrupa ulkelennde Mobıl amblemı altında, ba- zı ulkelerde ıse BP amblemı altında ça- lışmaya başlamışlardır Dünya devlen malıyetı düşurmek ıçın anlaşmışlardır Bızde bunun etkısı pıyasadakı Mobıl petrol ıstasyonlannın BP renklenne bo- >anması olmuştur Motoryağı ışı ayn tutularak eskı adı ve markası altında pı- yasaya surulmektedır Vergı alma bakı- mından devletın ışı daha da kolaylaş- mıştır V'ergıde yapılacak bır kuçuk ındınm derhal perakende pompa fıyatlanna yansıyacaktır Psıkolojıketkı olarak bu onlem alınmah ve bır yerde fıyat ındı- nmı sağlanmalıdır Devletın gelır sağ- lamak ıçın uğraşmakta olduğu bılını- yor, ancak bu kntık urunde yuzde beş bır ındınm bıle sağlansa etkısı çok onemlı olacaktır Özel sektöre önerimiz: Sayın Rahmi Koç'a bır onenmız var 1998 yılında Aygaz fıyatını sabıt tutabılırse geçın- me endeksıne büyuk katkısı dokunur Aygaz şırketı bır yıl zarar etse de Koç sektorune buyuk bır darbe olmaz fakat ucuz petrol polıtıkasına buyuk katkısı olur Obür lıkıd gaz şırketlen de fiyat- lannı arttıramazlar ve petrol urunlenn- de genel bır fiyat dondurması etkısı ya- ratır Ozet olarak, hukumet bugunlerde fı- yatlan frenleyecek onlemler almak zo- runluluğundadır Yoksabu kadar guven bağlanmış olan ANASOL-D hukume- tını daha fazla ayakta tutmaya olanak yoktur Ucuz petrol polıtıkası enflasyo- nu yavaşlatma yönûnden etkılı bır on- lem olabıhr ARADABİR MUHSİNE HELİMOĞLU YAVLZ İçten, Sıcacık Bir Tören Bu yılkı Ismet Inönü'yu anma programı (10 Ara- lık 1997'de Bılkent Unıversıtesrnde yapıldı) ızledığım en ıçten en yalın, en ılgınç ve guleryuzlu ızlenceler- den (programlardan) bırısıydı Buna, Bılkent Unıver- sıtesı Rektoru Sayın Prof Dr Alı Ooğramacı'nın ın- celıklerle orulmuş, gorgulu, saygılı evsahıplığı de ek- lenınce, program bır başka sıcaklık daha kazandı Metin Heper, inonu ıle ılgılı yazdığı "Ismet İnonu Bır Devlet Adamının Oluşumu" adlı kjtabından ha- reketle bazı saptamalar ve çozumlemeler yaparken Inonu'nun oğlu Erdal Inönü, kızı Özden Tbker ve torunu Gülsun Bılgehan da onunla ılgılı bazı anıla- nndan soz ettıler Işte onlardan bır sunu İsmet İnonu, annesının onensıyle, "anahtar delı- ğ/"nden gorup beğendığı ve bır omur boyu eltnı elın- den bırakmadığı eşı Mevhibe Hanım'dan, daha ev- lılıklennın yırmıncı gununde ayrılıp, uzak cephelere gıtmek zorunda kalır Gıderken de genç eşıne bır pı- yano armağan ederek 'alafranga' muzık derslen al- masını ıster Sonra da gıttığı her yerden kansına 'Ru- hum Mevhıbem' dıye başlayan aşk ve ozlem dolu mektuplar yazar Her mektubun sonunda da pıyano derslerının nasıl gıttığını sorar ve ısraria nota oğren- mesını ve Batı muzığını tanımasını ıster Bu sıcak, sevgı dolu mektuplardan kımılennı kızı Ozden Toker yumuşacık, banşçıl sesıyle okuyarak bıze neredey- se aynı sıcaklığı yaşattı Bu arada Inonu'nun, Batı muzığını 1910-1912 yıliarında Yemen'de Fransız as- kerlennın bıraktığı plaklan eskı bır gramofonda ça- lıp sabırla dınleyerek tanıyıp, sevdığını de soyledı Gıderek bu muzığı oylesıne sevmış kı kendısı de vı- yolonsel derslerı almaya başlamış Program ıçınde yer alan kuçuk konsenn solıstı de F. Couper'ın "Pı- eces en Concert"ını, inonu'nun ışte bu vıyolonselıy- le çalarak dınleyenlere hoş bır surprız yaptı Özden Hanım'la sozleştık Bu yaz Ada latılımızın tanhlenni denk duşurup Heybelıada'dakı İnonu Koşkü'nun bahçesınde okuma ve muzık saatlen duzenleyece- Torun Gulsun Bılgehan ıse "Paşa Dede"sının, na- sıl kendılenyle ılgılı, sevgı dolu bırdede olduğunu an- lattıktan sonra anneannesı Mevhibe Hanım' ın da ge- leneklenne bağlı kalarak çagdaşlaşıp modemleştı- ğını belırtıp, yaptığı dıa gosterısı sırasında perdeye Mevhibe Hanım'ı VenizeJos'un kolunda gorduk "Oylesıne modemleştı kı sonunda Venızelos'un ko- luna bıle gırdı" dıye ınce bır esprı yaptı Gulsun Erdal İnonu de babasıyla ılgılı şu olayı anlattı is- met İnonu, askerlennı Ingılız kuşatması altında ve çok guç koşullarda Şerıa Nehn'nden geçınp sağ salım karşı kıyıya ulaştırmış O sırada bır Aiman komutan telaşla Inonu'nun yanına gelıp. uzuntu ıçınde, cebın- de taşıdığı kansının ve kızının fotoğraflannın bu ge- çış sırasında nasıl ıslandığını anlatmış Bunun uzen- ne inonu, zekâsının butun ışığıyla ona şoyle demış: "Hıç uzulmeyın Eşınız ve kızınız, Şena Nehn'nın kutsal sularında vaftız edılmekten mutlu olacaklar- dır" Metın Heper ıse Inonu'yle ılgılı, ılgınç saptamalar- da bulundu Orneğın, İnonu, yaşamında şu ıkı soz- cuğe çokonem venrmış "Sukûnet"ve "sınav" "Ve- lınımetım" dedığı ve Anıtkabır'dekı deftere "Vatan sana mınnetardır" dıye yazdığı Atatürk, bır gun koşkte çalışırken Inonu'nun geldığını soylemışler. Bunun uzenne Ataturk yanındakılere, hemen masa- dakı yazılı kâğıtlan toplayıp kaldırmalannı soylemış. Çunku yazılar eskı harflerie yazılmış Oysa o sırada harf-yazı devnmı yapılmış ve ondan sonra da İnonu, hıç Arap alfabesı kullanmamış ve yanındakılere de kullandırmamış Onun bu tıtızîığını bılen Ataturk'un telaşı ışte bundanmış Yenı şeyler oğrenmekten hıç vazgeçmeyen İnonu, ılertemış yaşlarında Ingılızce oğrenırken yetmış ıkı yaşında da bır hoca eşlığınde "yüzme stılı"n\ gelış- tırmış Sıyasal yaşamında hıçbır zaman, dını sıyasete alet etmeyen Inonu'ye, bazı partlıler meydan konuşma- lan sırasında dınden, Allah'tan soz etmesı ıçın ısrar ederlermış Yıne boyle bır partılının yanında bulun- duğu sırada yaptığı bır konuşmasından sonra ona donup, "Hep dınden soz etmemı ısterdın, nasıl bu konuşmamı beğendın mı" demış Partılı, "Ama efen- dım sız konuşmanızda hıç dınden soz etmedınız kı" deyınce de 'Nasıl etmedım canım Işte aynlırken al- lahaısmarladık dedım ya" demış.. Kuran Kurslannın Sakıncası HÜSEYİN BATUHAN 'K: uran kurs- ları niçin kapatüma- . lıdır' baş- lıklı dunku yazımı bıtınr- ken, bu kurslann ıkı buyuk sakıncasından soz etmış- tım Bence bu kurslann en azından ıkı buyuk sakınca- sı var Ilkın pedagojik açı- dan yarattığı sakıncaya de- ğıneceğım Budaküçûcük çocuklann -çoğu zaman manasını bıle anlamadıkla- n şeylen- "ezberieme^ye zorlanmasıdır Bılındığı gı- bı, ezbercıhkneredeyse bı- zım "milü" hasletlenmı- zın, daha doğnısu "hasta- hk"lanmızın başında gelı- yor, bu hastalığa "din eğiti- mi"nın tuz-bıber ektığını sanıyorum "Tann sözü" olan Kuran'ın yazdıklan tartışılahMayacağına göre. herkes bu sozlen "belle- mekle" yukumlüdur, nok- ta' Bır kez çocuğa bu fıkn aşılamak onun akılcı (ras- yonel) duşunme yeteneğını dumura uğratacağı gıbı, ona büyûklenn, bu arada hocalann, hacılann ya da şeyhlenn her dediğine inanmak ve hiçbir sözün- den çıkmamak gıbı bır alış- kanlık kazandırması bana "kaçınılmaz" gorûnuyor Nıtekım, bır ünıversıte bıtırdıklen halde başortu- su takmakta, erkek elı sık- mamakta ayak dırettıklen Sevdiklerinize Yeni Yılda "Kitap Kurdu" Üyeliği Armağan Edin Kitaplar Edinin Turkıye'nın ılk kitap kulubu "Cumhurıyet Kıtap Kulubu"nden dostlannızı, sevdıklerınızı de yararlandırın "Kıtap Kurdu" uyelığı armağan edın. Ve 5 kıtap kazanın Armağan Kıtaplarımız Bir Imparatorluğun Ölümü (1908-1923) Paul Dumont/Francoıs Georgeon Devnm Hareketlerı Içinde Atatürkçulük Tank Zafer Tunaya Ataturk'un Izmıt Basın Toplantısı Ismaıl Arar 200 Yıldır Neden Bocalıyoruz (1) Nıyazı Berkes 200 Yıldır Neden Bocalıyoruz (2) Nıyazı Berkes Aşağıdakı adı yazılı kışıye "Kıtap Kurdu" uyelığı armağan etmek ıstıyorum. Kıtaplanmı adresıme gonderınız Adım Soyadım- Adres: Posta kodu: Kent Ulke- Tel ÜYE OLACAK KİŞİNİN Adı Soyadı Adresı Posta kodu: Kent: Telefon/Faks - Cınsıyetı . . . . Doğum tarıhı . . . . Medenı durumu: Eğıtım durumu.. Mesleğı: (Oğrencı ya da Oğretmen ıse) Okul adı (Lutfen ışaretleyınız) UYE OĞRETMEN/OĞRENCİ YENİ UYE 5 000 000 TL 2 500.000 TL YENİLEME 3 000 000 TL 1.500 000 TL * Işaretledığım tutarı kredı kartı hesabımdan alınız D v i S A ÜEUROCARD ZİMASTERCARD Kart no- Son kullanma tarıhı * Işaretledığım tutarın banka dekontunu adresınıze/faksınıza gonderecegım Çağ Pazarlama A.Ş.'nın: C Iş Bankası Cağaloğlu Şb 405543 C Akbank Nuruosmanıye Şb 1571801 C Yapı Kredı Bankası Çemberlıtaş Şb. 32529 C Halkbank Cağaloğlu Şb 39035380 " Işaretledığım tutarı posta çekı hesabına gonderdım PTT Çek No: C 666322 Çağ Pazarlama A.Ş Hesabı Cumhuriyet Kitap Kulübü Çağ Pazarlama A.Ş Turkocağı Cad. No'39/41 (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel (0212) 512 05 05 Faks (212)514 01 95 ıçın gereksız surtuşmelere. kavga, hatta cınayetlere yol açan genç kızlanmıza bu- nun gerekçelennı sorduğu- nuzda, vereceklen cevap aynıdır Kuran oyle buyu- ruyor Kuran oyle buyur- mamış da olsa, onlar bu davranışlannda ayak dıre- teceklerdır, zıra "hocaefen- di" oyle buyurmuştur' On- lara gore Tann'nın hıkme- ttnden -sualedtfBirttbceği", g\b^, hoca efendının soyle- dıklennden de şuphe edıl- mez, bıttı' (X) Bundan 6 y ıl kadar once zamanın Mıllı Eğıtım Ba- kanı Sayın Avni Akyol 8 yıllık zorunlu temel eğıtımı tekrar gundeme getırdığın- de, ona şıddetle karşı çı- kanlar arasında pedagog- lar, hatta profesorler vardı Gerekçelen neydı. bılıyor musunuz 0 Eğerbu uygula- maya geçılırse ımış. çocuk- lar 14-15 yaşına gelnier- mış, oysa bu yaştakı çocuk- lar ezbeıieıne yeteneklerini yitirmiş olurlarmış'(*) Evet, yanlış okumadınız, bunlan soyleyenler kök- tendincikr olsa. güler ge- çersınız, ama bızde bu ka- fa yapısında "profesörter" bulunduğunu oğrenınce, ınsan deruı bır karamsarlı- ğa kapılmaktan kendını alamıyor 8 Yıllık Temel Eğıtım Yasası'nın Mıllet Meclısı'nden geçmış ol- masına rağmen, her fırsat- ta ortalığı velveleye veren dıncı mılıtanlann "Kuran kurslan"nın kaidınlması durumunda kıyametı kopa- racaklanndan emın olabı- lırsınız Bunun suçu elbet- te onlarda değıl, onlann be- yınlennın yıkanmasına ızın vermış olan hukumetlerde Ben de asıl bu zavallı genç- lere acıyonım, zıra onlara ımam-hatıp okullannda doğru dûrûst bır din kültü- rü venlmış olsaydı, elbette boyle davTanmazlardı Boy lece gorduğum ıkın- cı sakıncaya gelmış oluyo- rum Bır başka yazımda da belırttığım gıbı, (XX) ço- cuklara kendı başına dü- şûnmek ve karar vermek fırsatı tanımayan bır eğı- tım, onlann vıcdanlanna ambargo koymaktan fark- sızdır Çocuİdannı "Kuran kurslan"na gıtmeye zorla- yanlar genellıkle "cahiT ana-babalardır Bunlann çoğu "dindar'' mızaçlı ın- sanlar olduklan ıçm, ço- cuklannın da dindar ve ah- laklı yetışmelennı ısterler ve onlan bu kurslara gon- dererek bu ozlemlennı ger- çekleştırmeye çalışırlar Ama bu zavallı çocuklara orada venlen eğıtımın hıç- bır şekılde bu amaca hız- met etmedığının farkında bıle değıldırler Bu neden- le -bıraz da yobazlarla kok- tendıncılen "jaOşürmak" ıçın- bır Mıllı Egıtun Baka- m'nın kalkıp "isteyen ana- baba çocuklannı Kuran kurslanna gönderebilir!" demesı benım aklımın al- madığı bır aymazlık orne- ğı Ana-babalara nasıl boy- le bır hak tanınabılır 1 Hem eğıtımın asıl amacı çocuk- lan "özgür" duşuncelı ın- sanlar olarak yetıştırmek değıl mıdır 7 Bu kurslarda bunun tam tersı bır amaç gudulduğune gore devle- tın, çocuklan cahıl ana- ba- balann tahakkumunden kıırtarması gerekmez mı° Onemlı olan bu çocuklann mutluluğu mu yoksa ana- babalann heveslen mı 9 Ay- nca demokratık bır devle- tın demokrasıye duşman kuşaklar yetıştınlmesıne goz yummaya hakkı var mı 9 Dılek. ozlem ve arzulan dıle getırmek kolay. onlan gerçekleştırmek ıse zor, hatta bazen çok zordur Ben bu yazımda da butun ınsanlan "mutlu" bır Tur- kıye duşledığımı dıle getır- mış bulunuyorum Bu du- şun ancak kulturce zengın- leşmış bır toplumda ger- çekleşebıleceğının de bı- lıncındeyım Turkıye o duruma gelın- ceye kadar aydın msanla- nn daha çok çaba harcama- lan. daha çok ozvende bu- lunmalan gerekecek Çun- ku asıl sorun "aydınlan- ma" sorunu, bu nedenle her aydın Turkıye'nın en onemlı davasının "aydın- lanma" davası olduğunu akıldan çıkarmamalı, ayn- ca bu davayı bıze Ata- türk'un emanet ettığını unutmamalıdır (*) Hem sız herhangı bır pevgambenn ' Benım dedık- lerımı harfnyen çocuklara ezberletın1 ' dedığım du\du- nuz mu ? Ama gelın gorun h (X)Bk tlhamı Sovsal "Sebz Yıllık Eğıtım" Mılh- \et 6 5 1991 (XX) Bk H Batuhan "Eğıtım ve Ozgurluk", Cumhurnet, 5 5 1995 CEYDA ARAR Üe SEMİH HASIRCIOĞLU evlendıler. 21.12.1997 Uılton Oteli CUMHURİYETTEN OKURIARA ORHAN ERİNÇ Önce Korkudan Kuptulalım... Mesut Yılmaz hukumetı de kendısınden once- kı hukumetlenn yanlışlarına benzer yanlışlardan kaçınamıyor 55'ıncı hukumet de dığerlen gıbı 12 Eylul huku- kunun yasalarımızdakı kalıntıları temızlenmeden ınsan haklannı uygulamaya geçırebıleceğını, dev- letı çetelerden temızleyebıleceğını sanıyor ve ver- dığı sozler de doğal olarak havada kalıyor Avrupa Bırlığı (AB) konusunda yaşanan olum- suzlukların neaenlen arasında, Bay Kenan Ev- ren'ın Yunanıstan'ın NATO'ya donmesı konusun- da ABD'nın ısteğmı koşulsuz olarak yenne getır- mesının yureklendırdığı Atına'nın geleneksel Turk duşmanlığı polıtıkası onemlı bır yere sahıp Ama sorun yalnızca bu değıl kı Hemen her yerde karşımıza "Türkıye demokra- tık bır ulke değıl" suçlaması dıkılıyor Bırkaç duy- gusal lafla buna karşı çıkıyoruz, ama sıneye çek- mek zorunda kalıyoruz Sonunda da hukümetle- nn kendılennı savunmak ıçın gelenek halıne donüş- turduklen yontem gundeme gelıyor Soylenenler bır yana ıtılerek soylenenler uzenne yapılan yorumlar, dolayısıyla suç, basına yuklenıverıyor Turk vatandaşlarına, vatandaşlık bılıncının ka- zandınlması ıçın en geçertı yol olan orgutlenmeoz- gurluğunu tanımazsanız, ne ışkenceyı, ne kayıt dı- şı ekonomının kara parasını, ne devlet organlanna sızmış çetelerle şerıatçılığı onleyebılırsınız Vatandaşın, seçım sandığı başında, lıderlerle ya- kın çevrelerının belırledığı aday lıstelerınden han- gısıne oy vereceğını duşunmekten ote bır duşun- ceye sahıp olmasını sakıncalı gormekte dırenırse- nız, sonuç her zaman, bugunku gıbı husran olur Demokratıkleşmenın bınncı koşulu, orgutlenme ozgurluğu, bu ozgurluğun en geçerlı olması gere- ken yer de çalışma hayatıdır Kamu çalışanlannın sendıkalaşmasını engelle- yen anayasa maddelerı, yıllar sonra değıştırılebıl- mıştır Ama anayasanın ongorduğu uygulama ya- sası askıdadır Işçıler ıçın de aynı durum soz konusudur Sen- dıkâya uye olmanın "sendıkal faalıyet sayılmadı- ğı" 12 Eylul hukukunu yasalardan temızlemedık- çe, sendıkaya uye olma koşulunu uyelık dılekçe- sını noterın gozu onunde ımzalamaya bağlayan kuralı değıştırmedıkçe, ışverenlenn ışçılerı baskı altında tutma eğılımleonden yanasınız demektır Hele sendıkasızlaştırmanın en geçerlı yolu olan ta- şeronlaştırmayla, ışçılerı kuçuk gruplara bolup guçsuzleştırmenın yanı sıra, ucretten kesılen ver- gılerı taşeronlann kendı adlarına değerlendırmesı- ne olanak veren parasal desteğı ortadan kaldırma- yı duşunmuyorsanız "demokratıkleştırme sozu" yıne lafta kalacaktır 12 Eylul hukukunun ıstemıyle neredeyse bır avuç kalan sendıkalı emekçılerın bu durumda bıle de- mokratık guç olabıldığını, gerek DlSK'ın Ankara Yurûyuşu, gerekse KESK'ın gırışımlerı gozleronu- ne sermıştır Demokrasıyı korku uzerıne kurama- yacağınfz gıbı korku ıle demokrasının bırlıkte ya- şaması da olanaksızdır • Cumhunyet'e ıkı odul de îstanbul Unıversrtesı lle- tışım Fakultesı oğrencılerınden geldı Oğrencıler arasında yapılan oylama ıle belırlenen 1997'nm başarılı ıletışımcılerı odullerını "/co^eyaz/s("dalın- da yazanmız ilhan Selçuk, "kultur- sanat" dalın- da da Kultur Sanat Bolumu Şefımız Handan Şen- köken aldılar • DYPMılletvekıhMehmetAğar'la ılgılı olarak ha- zırlanan ve REFAHYOL donemının Adalet Bakanı Şevket Kazan'dan donen ılk fezlekeyı Evin Gök- taş yazdı • Gelır dağılımında yaşanan adaletsızlığın, batıda yoğunlaşan kamu yatırımlanyla nasıl uçuruma do- nuştuğunu Banu Salman haberleştırdı • DlSK'ın 9 gunluk sendıkal haklar yuruyuşunu Cumhunyet muhabırien adım adım ızledı Ali Er, ış- çılerın taleplerını ve yuruyuşun ızlenımlerını her gun okuıiarımıza ıletırken Hatice Tuncer de yuruyuşun her anını fotoğrafladı • Sahte evraka dayalı usulsuz sılah ruhsatı ver- mekle suçlanan Mehmet Ağar'ın emnıyet genel mudurluğu donemındekı yardımcısı, şımdıkı Muğ- la Valısı Cemil Serhatlı ve uç emnıyet muduru ıle Hayri Kozakçıoğlu aılesının korumalannın da ara- larında bulunduğu 10 kışının yargılandığı davanın karar aşamasına geldığını Kerem llgaz haberleş- tırdı • UNICEF'ın Dunya Çocuklarının Durumu 1998 raporunu haberleştıren İpek Yezdani, habennde Turkıye'de 0-5 yaş arası çocuk olumlerıne dıkkat çektı • Tunstık yorelerdekı yenı yıla gınne hazırlıklarını Izmır Buromuz duyurdu • Şanlıurfa Adlıyesı'nde yaşanan sınav skandalını Şanlıurfa muhabınmız Özcan Güneş ortaya çıkar- dı • Ordu'da ıkı çocuğu teronst dıye olduren ozel tım mensuplarının yargı onune çıkarılmadığını Ordu muhabınmız Erdoğan Erişen duyurdu • Önumuzdekı pazartesıye kadar gonlunuzce bır hafta geçırmenız dıleğı ve saygılanmızia orhan.erinc(a raksnet.com. 'PERTEV NAİLÎ BORATAV A SAYGI'SEMPOZYUMU Büyük halk bılımcımız Pertev Naili Boratav onuruna du2enlenen sempozyum, bugun 10 30-17 00 saatlen arasında İstanbul \taturk Kültûr Merkezı Konser Salonu'nda gerçekleştınlecektır Seçkın yazar ve uzmanlann bıldınler sunacaklan. Sayın Perte> Naili Boratav ve Kultur Bakanı Sayın İstemihan Talay'ın da katılımıyla gerçekleşnnlecek sempozyuma ısteyen herkes dınleyıcı olarak katılabılecektır Saygıyla dujıırulur TLHKİYE YAZARLAR SENDIKASI TRUV'A FOLKLAR ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ