Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
19 MAYIS 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
RP'nin TOFAŞ soruşturma önergesi, bugün TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek
Çiller'iıı zor günüTOFAŞ Önergesi TBMM'de Önergenin.
RP'nin yanı sıra DSP. CHP, BBP ve ANAP
, milletvekiilerinin de katılımıyla yüksek
oranda bir destekle kabul edilmesine kesin
gözüyle bakılıyor. DSP İstanbul Milletvekili
Temızel. mahkemenin TOFAŞ konusunda "'2
celsede çok hızlı bir karar aldığına" dikkat
çekti. Temizel. "Mahkemede yargılanan
komisyondur. Karar, yargılanmayan kişinin
başka işlemlerle ilgili olarak yargılanmasına
engel değildir. İhale zarflan. unvanı
- 'başbakan' bile olsa başka biri tarafından
açılamaz" dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - RP'nın. başba-
kanlığı dönemınde. Türkıye Otomobil Fabnkalan AŞ (TO-
~FAŞ) ıhalesıne fesat karıştırdığı gerekçesiyle DYP Ge-
nel Başkanı Tansu Çiiler hakkında verdiğı Meclis so-
ruşturması önergesi. bugün TBMM Genel Kurulu'nda
'•görtişülecek. Önergenin. RP'nın yanı sıra DSP. CHP
-BBP ve ANAP mıllervekıllennın de katılımıyia yükr,o;-
oranda bir destekle kabul edilmesine kesın gözüyle b.i
-kıljyor DYP Içel Mılletvekıli Turhan Giiven. başbaL.
nın Yüce Divan'a sev k edilmesinın hükümetin ıstıfa et-
mesı sonucunu doğurmaması ve hakkında Yüce Dı-
van'da dava açılan bakanların da bakanlıktan ayrılma-
ması için anayasa deûişiklieı yapılmasını önerdı. DSP
Istanbul Milletvekili Zekeriva Temizel de. TOFAŞ ıle il-
v gili mahkeme karannın Çiller'i "kurtarmayacağı" me-
sajını verdi. Temizel. mahkemenin "iki cebede çok hız-
lı bir karar \ertüğine" ilişkin sözleriyle mahkeme kara-
nnın tartışmaya açık olduğu imasında bulunurken "tha-
lezarflannın. ıımanı 'başbakan' bile olsa başka biri ta-
rafindan açılması olanaksızdır" dedi.
Koalisyon ortaklarınınarasınınaçılmasına neden olan
"soruşnjnna önenjelennden ikineisi de bugün TBMM Ge-
nel Kurulu'ndaoylanacak. RP'nin Meclis gündeminege-
tirdığı Meclis soruşturması önergesinde. Çıller'ın. baş-
'-bakanlığı döneminde. TOFAŞ'taki kamu hısselennin
halka satı^ına ılışkın danışman firmanın seçimı içın ya-
- pılan ihaleye. kapalı zartlan ıhale komisyondan önceaça-
•rak fesat kanştırdığı ıleri sürüldü.
Yeşilada: Çiiler zarflan açtı
Eski Özelleştırme idaresi Başkanı Can Yeşilada. bir
tele\ızyon programında yaptığı konuşmada. TOFAŞ
hisselerıninsatışındadanışmanlıkhızmeti verecekkon-
.sorsiyumun seçımiy le ilgili ıhalede. zarflann. dönemın
başbakanı Tansu Çiller'in talımarıvla konuta götürüldü-
ğünü ve orada açıldığım söyledi. Yeşilada. konuyıı hu-
. kukmüşavıriylegörüştüklerinı. ıdareninen üstamiri \e
. Kamu Ortaklığı Yüksek Kurulu'nun başkanı olan baş-
bakanın bu ısteğinin hukuk ve usul açısından sakıncalı
olmadığı düşüncesine vardıklarını belirni. Yeşilada. ay-
nca ihaleye katılan konsorsiyum üvelennin de onayla-
rını aldıkİarını söyledi. Yeşilada. zarflar açıldıktan son-
ra içensinden çıkan tekliflenn konsorsiyum üyelerinegös-
terıldiğıni \e kendı teklıflerı olduğunun teyit ettirilıp
kayıtlara geçırildiğini bildirdı TOFAŞ hısselennin sa-
tışından devletın hiçbir zarara uğramadığını savunan
Genel nierkezde gövde gösteri.si - m P'ninkadın vegençlikçalışmalarındansorum-
lu Cenel Başkan Yardımcısı İsnıail karakuvu'nun dün düzenleme\ i planladığı basın toplaııtısı. çok
sayıda partili kadının genel merkezde toplanması ü/erine mitinge dönüştü. Parti merkezi etrafında
ANAP'ın ta\rını protesto eden kadınlann birikmesi ü/erine partiye gelen Çiiler, miting alanını an-
dıran sokakta bir konuşma yaptı. (Fotoğraf: TARIK TINAZAY)
Yeşılada. bu koııuda açılan dauıda da beraat ettiklerini
anıniMattı. Yeşılada. ayrıca ıhale komısyonunun 2 kezde-
ğıştırılmesı için de Tansu (, iller'inkesinliklebirtaliına-
tı olmadığını ılerı sürdü.
DYPİçel Millctvckilı veeskı Başbakanlık Teftiş Ku-
rıılu Başkanı Turhan Giiven de RP'nin bir başka partıy-
lekoalisyonkuramamanıntedırginlıği ileÇilleraleyhin-
de yapay \e gerçekdışı beyanlara dayanarak sorııştur-
maönergelennebaşvurduğumıiddiaetti. RP'nin koalıs-
yonu başansız kılmak ve parlamentoyu çalıştırmamak
için bu yolu denediğını savunan Güven. Çiller'in baş-
bakanlığının engellenmek istenildığını söyledi. DYP'li
Güven. başbakanın Yüce Divan'a sev k edilmesinin hü-
kümetın ıstita etmesi sonucunu doğurmaması ve ba-
kanlann da bakanlıktan ayrılmaması içın anayasa deeı-
ş.ıkliği yapılmasını önerdi. Yüce Divan'a gitse bile Çil-
ler'in bas,bakan olabılmesinın yolunu arayan DYP'nin.
bu amaçla bir anayasa degişjkliği hazırlıgına ba^ladığı
da bıldirildi.
TEDAŞ'ta yapıldığı ileri sürülen yolsuzluk ıddıala-
rıy la ilgili olarak Çiiler hakkında sorus,turma açılması-
na ılıs.kın önergenin oy lamasına katılnıayan DSP. bugün
TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek olan TOFAŞ so-
ruşturma önergesineolumluoy vermey i benimsedi. DSP
lıderi BülentEcevit. milletvekillerinin TOFAŞ konusun-
da önyanaısız.ciddibirincelemeyaptıklannısöyledi. DSP
İstanbul Milletvekili Zekeriya temizel de incelemelerı
hakkında gruba bilgi verdi.
Temizel: Çiiler zarflan açamaz
Ihale sürecini anlatan Temizel. TOFAŞ hısselennin pa-
zarlanması için daniijman firma ihalesi zarflarının dö-
nemin başbakanı Tansu Çiilertarafından açıldığım anım-
sattı. Ihale koşullanna; Çiller'in isteği üzerine, kazanan
firmaya bir köprü finansman kredisi bulma ve masraf-
larını üstlenmezorunlulugunun eklendiğini belirten Te-
mizel. "Şartname koşullan değişmez ıarsay ılarak insan-
lar tekiif \erir. Koşullar değişirse firmalar lehine ya da
aleyhine durumlar ortaya çıkar" dedi. Ihalenın "Tek
firmaaltından kalkama/" gerekçesiy le iki firmaya bir-
den verildığinı anımsatan Temizel. ihale öncesinde bu
firmalarla ilgili yeterlik araştırması yapıldığına dikkat
çekti. Temizel. kapalı tekiif usulüyle ihale açılması du-
rumunda zarfların mutlaka komisyonda açılma>ı gere-
ğini vurgulayarak "İhaleye fesat kanşhrma olasıbğını
ortadan kaldırmak için bu zorunludur. IhaJezarflan. un-
vanı'başbakan" bile olsa başka biri tarafından açılamaz.
Böylebir olay.Türkihalesisteıninden vazgecmek demek-
tir" görüşünü dıle getirdi. Temizel. ıhale sürecindeki
yanlışlarsonucunda. ilgili firmalara 550-750 bindolar-
lık bir fazla ödeme yapıldığını bildirdi.
Yargı karanna ima
Temizel. TOFAŞ konusundaki mahkeme kararının da
-çok hıdı, 2 cebede alındığına" dikkat çekerek bu kara-
rın tartışmaya açık olduğu imasında bulundu. Mahke-
mede yargılananınkomisyonolduğunu. karardayeralan
"ihaleye hiçbir aşamada fesat kanştınlmanuştır" ifade-
sınin ihalenin tüm aşamalarını içemıediğini sav unan Te-
mizel. "Yargılanmayan kişinin başka işlemlerle yargılan-
ması sözkonusuysa 'Yeniden yargılanamaz. karar alın-
mıştır' düşüncesine katılmıyorum" dedi. Temizel. Çil-
ler'in zarflan açmasıyla ilgili olarak "Açılabilirzannet-
mişli" görüşünün öne sürülebileceğini beiirterek "An-
cak başbakanlık bir kurumdur. Bu durumda. akla da-
ha değişik ihfimalltr geiebilir. Araşhnldığı takdirdc bu
ihtimaJler ortaya çıkabilir" dedi
TEDAŞ'ı destekleyen CHP. TOFAŞ önergesine de
"evet" oyu verecek. Ancak. Çiller'in eski ortakları Sam-
sun Milletvekili Murat Karayalçın. Gaziantep Milletve-
kili HikmetÇetin'ın TEDAŞ'taolduğugıbı TOFAŞoy-
lamasına da katılnıaması bekleniyor. RP'lı 156 millet-
vekili ıle BBP'lı mılletvekillen de Çiiler hakkındakı
ikinci soruştunnaönergesine "evet" oyu kullanacak. Baş-
bakan Yılmaz ıle ANÂP'lı milletvekillennin bıiyük bir
bölümünün TOFAŞ önergesine "kabul" oyu vermesı
bekleniyor.
DYP'li millervekillerinin ise Çiller'in "Benö'nergeyi
destekleyeceğim"demesinekarşın "ret"oyu kullanaca-
ğıoylamasonucunda. 350 dolayında bir oyia Çiiler hak-
kında TOFAŞ ihalesine fesat karıştırdığı ıddialannı in-
celeınek üzere Meclis soruşturması açılmasına kesin
gözüyle bakılıyor. Böylece. TEDAŞ'tan sonra C iller
hakkında ikinci Meclis soruşturması açılmiş olacak.
DYP Genel Başkanı koalisyon ortağı ANAP ve Refah Partisi'ne karşı hakaret dolu savunma yaptı
Çifler öfkeli: Şerefsiz, milliyetsizler^ DYP Genel Başkanı Tansu Çiiler, RP'nin soruşturma gmavedosyasavaşıyiirüttügüRP'yesert "Bunlannhepsinibilivonım.Amaçıkıp yenlen evliyalar çarpar" dedi. Astl böylBaşkanı Tansu Çiiler, RP'nin soruşturma
önergelerine destek veren koalisyon ortağı ANAP'ın. kendisini
Yüce Divan'a göndererek başbakan yapmamayı ve DYP'yi
parçalamayı planladığını söyledi. Çiiler, "Bizi iftira çemberi içinde
boğmak istiyorlar. Bunu yapanlar şerefsizdir. milliyetsizdir" dedi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
DYP Genel Başkanı Tansu Çiiler. koalis-
yon ortağı ANAP ve RP'nin. kendisini ve
DY P'y i "iftira çemberi içinde boğmak is-
tediğini" söyledi. "Bunu yapanlar şeref-
sizdir; milliyetsizdir" diyen Çiiler. RP'nin
soruşturma önergelerine destek veren
ANAP'ın. kendisini Yüce Divan'a gön-
dererek bas.bakan yapmamayı planladı-
ğını ileri sürdü. Çüler. "Ortağımızbirse-
naryonun hazırlayıeılığı içinde. Bugün
bakla ağı/dan çıktı: Çiiler Yüce Divan'a
giderse başbakan olamaz. Çiller'i \üce
Divan'a yolla, DYP'yi parçala. Çiiler git-
sin. Bu bir siyasi komplodur~ dedi.
DYP TBMM grubunda konuşan Tan-
su Çiiler. TEDAŞ konusunda hakkında
Meclis soruşturması açılmasına destek
verınesi nedeniy le aralanndaki gerginli-
ğin her geçen gün arttığı koalisyon orta-
çıktı. Yüzlerce partilinin doldurulması
sonucu mitingalanınadönüşeıı DYPgrup
salonunda konuşması sık sık sloganlar ve
alkışlarla kesilen Çiiler. "Biriftira furya-
sı bir süredir devanı etmektedir. Bir çenı-
ber gibi bizi içine alarak bu iftiralar içeri-
sinde boğma isteği \ar" dedi.
Kendileriııe karşı "harjjtaktiği" uygu-
landığını beiirterek "Bunlariçin her ifti-
ra nıübahtır" diyen Çiiler. D^ P tabaııı-
nın tepkili ve kızmn olduüunu söyledi.
TEDAŞ ve TOFAŞ gıbı haberlen olıııa-
yaıı dosyalar bıılunduğunu ve ıftıralara
isyan noktasıııdaki bırtabanla karşı kar-
şıy a olduklarını söyleyen Çiiler. şöyle ko-
nuştu:
"Bunlann hepsini biliyonım. Amaçıkıp
Bunda bir şey yok' dediler. Sonra RP iüe
çıkıp oy verdiler. TOFAŞ için bağımsız
yargıya gidildi. Bilivorum ortada bir yar-
gı karan var. Bu fiil aklanmıştır. Ama bü-
tün bunlara rağmen' İlle de yapacağız" di-
yenler var. Bağımsız yargıdan aklanmış.
'Sııç unsııru yok' denen şeyiyenidenyar-
uılayıp yollavacakları yer neresi? Bir ko-
misyon kuriılacak. 4 RP. 4 ANAP'lı ço-
ğunluğuoluşturacak. Bunian kimin. neiçin
yaptığını fark etmemiz la/ını. Bunian ya-
pan önee RP'dir, gerici güçlerdir. "Bizim-
le koalisyon kurun'diye 2 a> önce rüşvet
tekiif etmediler tni? 'Bizimle ortak olan-
lar sütten çıkmı.ş ak kaşıktırlar' demedi-
lermi?Çıkıp mejdanlara'Bize oy vernıe-
yenleri evliyalar çarpar" dedi. Asıl böyle
diyenleri evliyalarçarpar. Biliyonım orta-
ğımız buna çanak tutuyor. Bu ov una alet
olmakta. Bu senaryonun hazırlayıcılığı
içinde olmakta."
Yılmaz'ın. "Çiiler ^üceDivan'agider-
se başbakan olamaz" sözlerini "baklayı ağ-
zındançıkarnıak"olarak niteleyen Çiiler.
"Onlar ne yapmak istiyor? Çiller'i Yüee
Divan'a ynila, DYP'yi parçala. Çiiler git-
sin. neolursaolsun"dedi. Salondakı par-
tililere, "Biliyonım buna tepkigösteriyor-
sunuz. Ortağımı/ın bizi arkamızdan lian-
çerlediğini düşünüyorsunu/" dıye sesle-
nenÇiiler. her ^eyi açıkçagördüklerini ve
yaşananlann "birsiyasi komplo'olduğu-
nıı sövledi.
ÖRÜŞIÜSTÜN SANYER
"Zamanı gelmiş bir fikrin önünde
hiçbir güç duramaz."
Victor Hugo
Bu hafta Meclis'te, TOFAŞ hissele-
rinin yurtiçinde ve dışında halka arzı
işlemini gerçekleştirecek danışman
.tespiti sırasında. ihale zarflarının iha-
le Komisyonu yerine dönemin baş-
bakanı Tansu Çiiler tarafından açıl-
mış olması nedeniyle eski başbakan
hakkında Meclis soruşturması açılıp
^çılmaması konusu oylanacak.
Hatırlanacağı gibi bu konu günde-
me ilk kez 1995 Şubatı'nda dönemin
ana muhalefet lideri tarafından getiril-
mişti. Ana muhalefet liderinin, başba-
kan ve komisyon üyeleri hakkında suç
duyurusunda bulunması üzerine, An-
kara Cumhuriyet Başsavcılığı. Kamu
Ortaklığı idaresi'nin başkanvekili ve
ihale Komisyonu'nun 6 üyesi hakkın-
da "ihaleye hile karıştırmak" iddiasıy-
,la soruşturma açmıştı.
Bürokratlar, Devlet Ihale Yasasrna
aykırı davrandıkları nedeniyle Türk Ce-
za Kanunu'nun 366. maddesine gö-
re haklarında açılan davada, iddia ma-
kamının beraat talep etmesi üzerine
1995 Ekimi'nde beraat etmişlerdir. Yö-
neticiler, savunmalannda, özelleştirme-
de karar yetkisinin Kamu Ortaklığı
Yüksek Kurulu'na ait bulunduğunu.
bu kurulun başkanının başbakan ol-
duğunu. KOİ'nin de bu kurulun sek-
retaryası olarak görev yaptığını ileri
sürmüşlerdir.
Zarfiarın başbakan huzurunda KOİ
başkanı tarafından açıldığı, tekiif ve-
ren kuruluşlann bu işlemden önce-
den bilgi sahibi oldukları ve zarfların
içerdiği tekliflere itirazlannın olmadığı
dasavunmanın ifadelerindeyerini al-
mıştır. Komisyonun diğer üyeleri de
KOİ'nin iki üst düzey yöneticisinin sa-
vunmalarına katıldıklarını ifade etmiş-
ı lerdir.
Oiayın başına dönüldüğünde. tek-
iif zarflarının 1993 Ağustosu'nda KOİ
TOFAŞ Olayı Nedir, Ne Değildir?..
bünyesinde kurulan komisyon tara-
fından açılacağı gün, dönemin KOİ
başkanı ile aynı zamanda KOİ başkan
yardımcısı ve ihale zarflannı açmakla
görevli komisyonun başkanı olan yö-
neticilerin, dönemin başbakanından
ihale zarflannı açmadan başbakana
teslim etmeleri için talimat aldıklan
anlaşılmaktadır. KOİ başkanı. alınan ta-
limatı komisyon üyelerineaçıkladığın-
da, üyelerden bazılarınm şiddetli mu-
halefeti ile karşılaşmıştır.
ihale zarflan, şartname gereği tek-
iif sahiplerinin önünde açılacağından.
tekiif sahibi iki konsorsiyumun temsil-
cileri de o gün toplantının yapılacağı
salonda bulunduklanndan. gelişmele-
rin bir bölümüne şahit olmuşlardır. Tar-
tışmalarsürerken KOİ başkanı zarflar-
la başbakana gitmiştir.
Yapılan işlemin yasalara aykırı olma-
sı nedeniyle. bu işleme karşı oldukla-
rını belirten üyelerin diretmeleri üzeri-
ne zarfların açılmadan başbakana tes-
lim edildiği zapta geçirilmiştir. Başba:
kan, zarfları açtıktan sonra zarflar KOİ
başkanı tarafından idareye geri geti-
riimiştir.
KOİ başkanvekili ve başkan yar-
dımcısı, olaydan bir ay önce, Temmuz
1993 tarihinde başbakan tarafından bu
görevlere atanmış yöneticilerdir. Eğer
başbakanın yöneticiler ya da komis-
yonlarla ilgili bir endişesi var idiyse
yöneticilerin ve komisyon üyelerinin de-
ğiştirilmesi doğru olurdu.
Zarfların başbakan tarafından açıl-
mış olmasının, eğer bir güvensizlik
söz konusu idiyse, daha sonra yapı-
labilecek yanlışları engelleyemeyece-
ği de açıktır. İhaleye KOİ tarafından beş
konsorsiyum davet edilmiş, üçü tek-
iif vermiş, tekiif verenlerden biri daha
sonra teknik olarak yetersiz buluna-
rak elenmiş ve tekiif sahibi iki konsor-
siyum kalmış iken, başbakanın zarf-
ları komisyondan önce neden gör-
mek istediği bugüne kadaraçıklık ka-
zanmamıştır.
Bu gelişmeler devam ederken
KOİ'de üst düzey yönetim değişiklik-
leri gündeme gelmiştir. 1993 Kası-
mı'nda KOİ'nin başına yeni bir başkan
atanmış. vekâleten görevi sürdüren
başkan yardımcısı ile anılan komis-
yonun başkanı olan başkan yardım-
cısı. yeni başkanla başkan yardımcı-
ları olarak biryıl birlikte çalışmışiardır.
1994 Aralık ayında bir yıl başkanlık
yapan yönetici görevinden ayrılınca.
daha önce vekâleten dört ay başkan-
lık yapmış olan başkan yardımcısı
1994 Aralık sonunda tekrar vekâleten
başkan olarak görevlendirilmiştir.
Bu atamadan kısa bir süre sonra
TOFAŞ ihale Komisyonu'nda da baş-
kanlık yapmış olan diğer başkan yar-
dımcısı, KOl'den 1995 yılı başında is-
tifa etmiştir. 1995 Şubatı'nda da TO-
FAŞ dosyası ana muhalefet lideri ta-
rafından kamuoyuna açıklanmış ve
suç duyurusunda bulunulmuştur. 1995
başında KOl'den aynlan eski başkan
yardımcısi: geçen günlerde başbakan
tarafından. KOİnin yerine kurulan
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na ve-
kâleten atanmıştır.
1993 yılının ikinci yarısından 1995
yılı sonuna kadar geçen iki buçuk yıl-
lık süre. özelleştirmenin yakın tarihin-
de en fazla uygulama yanlışının görül-
düğü, özelleştirmenin yetkili kurul ka-
rarlarından birçoğunun daha sonra
çeşitli nedenlerle değiştirilerek yaz-
boztahtasınadöndüğü, en fazla ana-
yasaya aykırı uygulamanın gerçekleş-
tirilmeye çalışıldığı ve en fazla iptalin
yaşandığı, en abartılı hedeflerin ko-
nularak en başarısız sonuçların alın-
dığı, buna karşılık en büyük reklam. da-
nışmanhk ve tanıtım faturalannın öden-
miş olduğu bir dönem olarak ekono-
mi tarihimizdeki yerini almıştır.
TOFAŞ hisselerinin satışı şöyle ger-
çekleşmiştir: Yerli ve yabancı banka-
lardan oluşan iki konsorsiyum, satışı
yapmak üzere birlikte görevlendiril-
miş ve 1994 Martı'nda satış yapılmış-
tır.
Böyle bir işlem için ayn ayrı tekiif ve-
ren iki grubun birlikte görevlendiril-
mesi alışılmış bir yöntem değildir. Yurt-
dışı arz işlemi gerçekleşmeden bir sü-
re önce borsada TOFAŞ hisseleri ba-
zı kuruluşlarca satılmaya başlanmış
ve fıyat. arz öncesinde hızla düşme eği-
limine girmiştir.
Satışın kamu açısından bir fiyasko
ile sonuçlanmaması için, gerekli yer-
lere yapılan uyarılar sonuç vermiş, sa-
tışın iptaline yol açabilecek noktalara
gelinmeden fiyatlardaki düşüş dur-
muştur.
Yurtdışında yapılan 330 milyon do-
larlık satıştan, 14 milyon dolara yakın
danışman ücretleri ve komisyonlardü-
şüldükten sonra, KOİ'nin eline 316
milyon dolar kadar bir fon geçmiştir.
Yurtiçinde hisselerin küçük bir bölü-
mü için yapılan satış ise başarılı olma-
mıştır. Ancak yurtiçinde yapılacak sa-
tışlar için, konsorsiyumlara yüklenen
koşullar yurtdışı satış şartlarmdan da-
ha hafif tutulmuş olduğundan, KOİ,
satılamayan hisseleri geri almak zo-
runda kalmıştır.
Sonuç
Ihale sürecinde yapılan uygulama-
lan savunanlar, böylesine yanlışlaria do-
lu bir ihalenin neden iptal edilerek ye-
nilenmediği eleştirisini. satışların za-
manlamasının çok iyi yapıldığı, biraz
gecikilmiş olunsa ekonomik kriz ne-
deniyle satışın gerçekleştirilemeye-
ceği, bu nedenle de kamunun zarara
uğramış olacağı şeklinde yanıtlamak-
tadırlar.
TOFAŞ hisselerinin satışının zaman-
lamasının yalnızca iyi bir rastlantı ol-
duğu, bu zamanlamanın kriz ve ondan
sonraki gelişmelerle ilintili olmadığı
açıktır. Böyle bir savunma, meselenin
özündeki yanlışın görmezden gelindi-
ğini göstermektedir.
Ihale zarflarının başbakan tarafından
açılarak ihale Komisyonu'nun devre dı-
şı bırakılması. yasa ve yönetmelikle-
rin çiğnenmesi ile olaydan yedi ay
sonra gerçekleşen satış arasında bağ-
lantı kurmak. her zaman başvurulan
demagoji yaparak kafa kanştırmaya ça-
lışmaktan başka bir şey değildir. Zarf-
lar 1993 Ağustosu'nda açılmış. satış
1994 Martı'nda sonuçlanmıştır. Satış
sonucu elde edilen gelir ile Başba-
kanlık'ta açılan zarflar arasında hiçbir
bağlantı yoktur.
Kaldı ki Türkiye'nin 1994'te girdiği
ekonomik krizin ve bunun souncu ola-
rak küçülen ekonominin, yok olan var-
lıklann ve TOFAŞ'ın da bir parçası ol-
duğu, tepetaklak gelen istanbul Bor-
sası'nın içine düştüğü durumun sorum-
lusu da gene aynı kafadır. İhale komis-
yonları. ihale şartnamelerine ve yasa-
larda ifade olunan yönetmeliklere uy-
mak zorundadır. Komisyonlann, yönet-
melik ve şartnamelerin ihlaline yol aça-
cak uygulamalarazorlanmaları, kimin
tarafından ve hangi amaçla yapılmış
olursa olsun yanlıştır.
Yukarıda özetlenmeye çalışılan ge-
lişmeler, TOFAŞ olayının görünen yü-
zünü ve taraflarını yansrtmaktadır. Ola-
yın görünen yüzü, bir buzdağının su
üzerinde kalan bölümü kadar bile ol-
sa, siyasi gücün, bu gücü elinde bu-
lunduranlarca nasıl kullanıldığının çar-
pıcı bir örneği olarak yeteri kadar ay-
dınlatıcıdır.
Unutulmaması gereken, iyi birdönüş
yapabilmek için büyük bir tekerleğe
gerek olmadığıdır.
POLİTİKA GUNLUGU
HİKJV1ET ÇETİNKAYA
Yağma...
4 mayıs tarihli Global gazetesinin manşeti şöyleydi:
"Atatürk Çiftliği yağmalanıyor..."
Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu Atatürk Or-
man Çiftliği'nin 4 bin 900 dekarı satılmıştı...
Bu bir vurgun ve yağma değil miydi?
Evrin Güvendik'in ilgı çekici haberi 1996 Türkiye-
si'nin fotoğrafını yansıtıyordu...
İşte haber:
"Atatürk 'ün Ankara 'nın ağaçlandınlması ve Türk çift-
çisine modern çiftçılik yöntemlerinin öğretilmesi ama-
cıyla kurduğu Atatürk Orman Çiftçiliği (AOÇ) arazileri
parsel parsel satılıyor. AOÇ arazileri hergeçen gün da-
ha da azalırken tüm çiftlik arazisi; yapılan satış, hibe
ve kiralama işlemlerinden sonra 33 bin 527 dekara in-
di. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu 'nun rapo-
runda, Atatürk Orman Çiftliği'nin arazi varlığı ve bü-
tünlüğünün korunamadığına dikkat çekildi.
Meclis KİT Komisyonu 'na sunulan raporda, 1950 yı-
lında kabul edilen 5659 sayılı kanunla, AOÇ gayrimen-
kullerinin devir ve temlıki ile kamulaştırılmasının özel
kanun çıkanlmasına ve izne bağlandığı belirtildi.
Çiftliğin Devlet Ziraat işletmeleri İdaresi altında bu-
lunduğu 13 yıl içinde ise 4 bin 900 dekar arazisinin çe-
şitli kuruluşlara idare Meclısi karahan ıle satıldığı kay-
dedildi. Raporda AOÇ arazilennin bir bölümünün ka-
mu kuruluşlanna 1 ıle 99 yıl arasında değışen süreler-
de kiraya venldigi ifade edilerek bu kuruluşlardan SEK.
Ankara JokeyKulübü, PetrolOfisi, MİTAŞ, TMO, TZDK,
Kara Kuvvetleri Komutanlığı gıbı kuruluşlann arazile-
re sabit tesisler ınşa ettiğine dikkat çekildi."
Atatürk Orman Çiftliği'nin yağmalanmasıyla ilgili bu-
güne dek çok sayıda haber yayımlandı. Ancak yağma-
lama duracağı yerde daha da hızlandı.
Nasıl oldu bu iş?
Okuyalım:
"Rapora göre çiftliğin tatia arazisi de 2 bin 509 de-
kar azalarak 18 bin 143 dekara indi. Bu durum ise 2
bin dekar arazinin hipodrom yapımı için Jokey Kulü-
bü 'ne 20 yıllığına verilmesinden kaynaklandı. Çiftliğin
9 bin 500 dekararazisi devlet kuruluşlanna, Ankara Be-
lediyesi'ne ve muhtelif kooperatiflere satıldı. 1983yı-
lında bin 256 dekar arazı Milli Savunma Bakanlığı 'na
tahsis edilmek üzere Hazıne ye, 184 dekar arazı ise Ka-
rayollan Genel Müdürlüğü 'ne satıldı. Çiftliğin 396 de-
kar arazisinin de Gazi Üniversitesi'ne satılması karar-
laştınlırken bu satış henüz gerçekleşmedi. Raporda,
satış hibe ve kiralama işlemleri ile ilgili şöyle denıldi:
- Kanun hükmüne rağmen muhtelif tarihlerde çıka-
rılan özel kanunlarla ve uzun süreli kiraya verme yo-
luyla çiftliğin arazi varlığı yıldan yıla daralmıştır. Atatürk'ün
Türk milletine hibesi olan çiftlik arazisinin imar planla-
rı dışında tutulması ve bütünlüğünün korunması ge-
rekmektedır. Aksi halde çiftlik bugünkü fonksiyonun-
dan uzak ve değişik bir şekıl alacaktır."
• • •
Türkiye'de orman alanlarının işgali 196O'lı yılların ba-
şına dayanıyor...
Ege ve Akdeniz kıyılarını yağmalayanları ve koope-
ratifçilik adıyla köşeyi dönenleri bir bir tanıyoruz...
O yıllar bu işi valıler, kaymakamlar. savcı ve yargıç-
larla Orman Genel Müdürlerı yapıyorlardı. Bir Orman
Genel Müdürü tanıyoruz ki yağmaladığı alanları naren-
ciye bahçesi yaptı. 1970li yıllarda izmir'm Gümüldere
yöresinde işgal ettiği orman alanlarında.yijlalar ınşa et-
ti. , $ * ••V**-:-v ?••
Sonra ne oldu? $c\''<nfe ^R
Bir sağ partiden milletvekili seçildi...
0 kişi şimdi yaşamıyor. Ama çocuklanna bir naren-
ciye bahçesi ve çok sayıda villa bıraktı...
Burhaniye'de köylülerin deniz kıyısındaki toprakları-
nı jandarma baskısıyla alan yöneticiler de tanıyoruz; or-
man ve Hazine alanları üzerinde geleceğin cumhurbaş-
kanları. başbakanları, genelkurmay başkanlarına "vil-
la konut" yapanları da.
Türkiye bir soygun ve vurgun cennetidir. iş bilenin kı-
lıç kuşananındır.
1984 sonrası bu vurgun ve talan başka türlü yaşan-
dı. Koylar ve kıyılar 'para babaları'na 45 ve 90 yıllığına
kiralandı. eş dost bu vurgundan pay aldı.
Sonra neler oldu?
Bodrum'dan. Marmaris'e; Fethiye'den Kuşadası'na
dek kıyı kesim 'mafya 'nın dokunulmazlık alanına girdi.
Çelişkiler yumağı iyice görülmeye başlandı.
Bu çarpıklığın altındaki imza kimindi bilir misiniz?
TurgutÖzal'ın...
Ben Engin Civan'a. Selim Edes'e. Ahmet Özal'a
hiç kızmıyorum. onlan alkışlıyorum. Çünkü vurgun ve
talanın içinde birileri alacaktı.Oyunun kuralı da buydu.
Cezasını da tetikçi Davut Yıldız'lar çekecekti.
• • •
Atatürk Orman Çiftliği yağmalanıyor. Bu yağma bu-
günün değil. dünün sorunudur. Bugün ise Belgrad Or-
manları işgal ediliyor, oralara villalar yapılıyor.
Beykoz yöresindeki yağmalamaya ne denir?
Bal tutan parmağını yalar...
Eğer çevrenizde Hazine ve orman alanı olan tapulu
bir metrekarelik yeriniz varsa yargıya başvurup 'zilyet
davası' açın. Bu davayı kazandığınızda Hazine ve or-
man alanları sizin olacaktır.
Korkmayın. yürekli olun!..
1 Mayıs'a katılmaktan çok daha kolaydır. işin içinde
ölüm yok, trılyonlarla oynamak vardır...
Beni dinleyin. Öyle yapın! Akıllı olun!..
Internet: http: // www.planet.com.tr/Xn
E mail: Hikmet .Cetınkaya " Planet.com. TR
Onur Kumbaracıbaşı
'Hükümet gayri ciddi'
CHP
KOC\-
ELİ (Çunı-
huriyet) -
CHP Genel
Başkan Yar-
dımcısı Onur Kumbaracı-
başı. yurttaşların bugünkü
hükümeti ciddiyealmadığı-
nı. bunun da rejinıi zedele-
diğini söyledi. Kumbaracı-
başı. "lyarıyoruz. Herkes
aklını başına akın. Doğru dü-
rüst hükümet olsıınlar. Cid-
diyete davet ediyoruz. Türki-
ye'nin gelecegi ileoynamaya
kimse sahip değildir" dedi.
Kumbaracıbaşı. dün İz-
mit'te CHP il binasında dü-
zenlediöi basın toplantı-ında
son siyasal olay ları deüer-
lendirdi. DNP-ANAP koâlıs-
yonunun birleşmey e y ol aça-
cağı inancıvla deştekledik-
lerini belirten Kumbaracıba-
şı. ~\eni kualisyon, bekfcnti-
leri. umutları daha ilk gün-
den itibaren umutsuzluğadö-
nüştürdü. Felsefeleri. sosyal
bakışlan aynı olmasına kar-
şın jx"klenen sonuçlar g ş
di. İlerisi için de «elişnıe bek-
lenK>k anlamst/dlur. Son ola>-
lar bunun bir göstergisidir"
dcdı Mesut ^ ılma/'ın "Bir
şeyler yaptık" diişiincesiyle
göstermelik bir basın toplan-
tısı yaptığını öne süren Kum-
baracıbaşı. şöyle dedi:
"Orada anlatılanlar bu hü-
kümetin ciddiye alınnıarııa-
sının tehlikeli biruelişmesidir.
Hükümeti oluşturanlar bir
arav a «elip toplantı y apamaz
haldeler. Hükümetin ciddi-
ye alınmaması rejimi zedeli-
yor. Demokratik. politik he-
sapları olabilir. Ama aynı hü-
kümet içinde bıınlar olmaz.
Hükümet hesap yeri değil-
dir."
Koalisyon hükümeti ol-
manııı zorluklurı olduğıınu.
bunian kendilennındeyaşa-
dığını kaydeden Kumbara-
cıbaşı. bugünkü görüntüsü
içinde hiçbir vicdan sahibi-
nın geçmiş koalisyoıııı eleş-
tirenıeveceüini belirtti.