Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CumhuriyeCİmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yay ın Yonetıtıenı Orhan Erinç 9
Gencl Yavın Koordınatorıı Hikmet
ÇetinkayaO Yazıı^lerı Mudıırlerı
Ibrahinı ^ıldı/.DinçTayanç (Sorumlu)
9 Haber Merkezı Mııduru Hakan Kara
O Gorsel Yonetmen Fikret Eser
DI-Î Hjberler Ergun Balcı# ktıhbar.ıt Cengi/
\ ıldırım • tkonomı Bülent kı/anhk
• fvultur Handan Senköken # Spor
Vbdülkadir \ ücçlman • Makaleler Sami
Karaören # Düzcltme Abdullah > a/ıcı
# Fotoârat Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Bdge
Edibc âuğra • Yurt Haborlcrı Mehmet Faraç
v
u\ijıKunıiu
Orhan Erinç. Okta> kurtböke.
Hikıtıef< trinkaı a. Şukran Soner.
Ergun Bak'l. Dint; Ta\anf, İhrahinı
Vıldu. Orhan Bursalı. Mustala
Balhav Hakan Kara.
AnkaraTemMİciM Mustafa Balbav • Haber Muduru Doğan
Akın AtaturkBuhanNo 125. Kat4. Bdkanlıklar-AnkaraTcl
4[95o:o (
7
hatl. Faks 4195027 • izmır TemsılciM
Serdar Kızık, H Zı>a Blv 1352 S 2 3 Tel 4411:20.
Faks 4419117 • Adana TemsılciM- Çetio \ iğenoğlu.
InonüCd 119 S No 1 Kat 1. Tel 3522550. Falo 35225^0
Müessese Mudüru Erol Erkul 0
Koordınator Ahmet Korulsan #
Muhasebe Bülent \ ener 0 Idare
Hüse\in Gürer • Işletmc Önder
Çelik • Bılgı-Ulem Nail İnal •
Bılgısa\arSıstem. Mürihet Çiler
M E D \ \ C: • "lunetım Kurulu
Bajkanı - (jcnel Mudur Gülbin
Erduran # Koordınator Reh?
Işıtman 9 CJCIKI Mudur V.'anlımciM
Mine Akdağ Td 514 ı P 53 -
5119580-513 8460-61. Falc 5l!X4f*
V a)i
Turko
an \e Basan: ^ enı dun Habcr \|.ıP>ı. BiMn v; Vi)in
ı Cad W 41 Caialoûlu 34334 Isl PK 246 Ntanhul Tel ı() Z12> 512 05 05 ıJ!0 halı Fak- |O : i 2 ı 51 < 9MAYIS 1996 İm:>ak:402 Güneş 5.46 Öğle: 13.08 Ikindı: 16.59 Akşam 20.16 Yatsı. 21.52
Mücevher
koleksiyonu
• İstanbul Haber Servisi
-•GlLANllkbahar-Vaz
96' koleLsiv onu.
Svvıssotel'de yapılan bir
gösteriyle ızleyenlerin
beğenılerıne sunuldu.
Anadolu Medeniyetleri
Koleksiyonu kapsamında
sınırlı sayıda üretılen
parçaların yanı sıra 18
ayar fantezi mücev herde
sezonun modasının
yansıtıldığı koleksıyonda
baget ve elmasın diğer
fantezi kesimleri ön plana
çıkıyor. "Ilkbahar-Yaz
Koleksiyonu" 13mayısta
Akmerkez Gilan. 24
mayısta izmir Alsancak
Gilan mağazalarında
sergilenecek
İspanya'mn ünlü
matadoru öldü
• MADRİD(AA)-
İspanya da son 50 yılın en
büyük matadorlanndan
biri olarak kabııl edilen
Luıs Mıguel Domınguin.
Cadı\ kenti
yakınlarındaki
Sotogrande'de bulunun
evinde. beyin kanaması
geçirerek 69 yaşında öldü.
Unlü matador. 1940 ve
1950'lerde İspanva'da tam
bir kahraman olarak
görülmüş ve ünlü sinema
yıldızı Ava Gardner ile
dillere destan biraşk
yaşamıştı. Ünlüyazar
Ernest Hemıngvvay'in,
"Güneş de Doğar" adlı
kitabını yazarken
Dominguinden çok
etkılendiğı bilıniyor.
Anneler Günü
için saat
• Haber Merkezi-
Svvatch firması. 12
mayısta kutlanacak
anneler günü içın "svveet
baby" (tatlı bebek)adı
verilen özel bir saat üretti.
Firmanın 1996 ilkbahar-
yaz koleksiyonunda yer
alan saatin kayışında ve
kadranında çe^ıtli bebek
portrelerı yeralıyor.
Atatürk'ün
doğum
yıldöniimü
• ANKARA
(Cumhuriyet Biirosu) -
Çağdaş Atatürkçülük
Derneğı (Çağ-Ata-Der).
buyıldan itıbaren 19
Mayıs'ın Atatürk'ün
doğum yıldönümü olarak
da kutlanması ıçın çaiışma
başlattı. Çağ-Ata-Der
Genel Başkanı Oktay
Sanan. dün yaptığı yazılı
açıklamada. bu yıldan
itıbaren. 19 Mayıs'lann
aynı zamanda Atatürk'ün
doğum yıldönümü olarak
kutlanmava
başlanmafinı
istediklerini belirterek
"Bu. \enı de\ir ve
dinamık sürecin açılışı \e
Atatürkçü ışık yolunun ılk
adımı olacaktır" dedi.
Yıldıpım düştü:
2ÖIÜ
• İZMİR (Cumhuriyet
Ege Bürosu)-Burhaniye ve
Bergama'da kısa süreli
yağışla bırlikte düşen
yıldınmdan ikı kişi
yaşamını vitırdi.
Burhanne'nin Kızıklı
Köyü'nde tarlada çapa
yapan 6 kışinin üzerine
düşen vıldınm sonucunda
Fatma Öza\ cı (18) öldü
Şoka gıren Esen Avşar
(35) ıle Suna Avşarl 17)
Burhanne Devlet
Hastanesı'nde tedavı
altına ahndılar
Bergamanın Araplı
Ovası'nda ise tütün
dikiminde çaİDjan
işçılere düşen yıldınmda
lsmaıKelık(23)
yaşamını >ıtırdı.
Yüksek kurul, korumacı nitelikteki 49 ilke karannm tümünü iptal etti
Büyük yağmaya kapı aralandıASIMAN ABACIOGLl
İZMİR - Kültür ve Tabıat Varlıkla-
nnı Koruma ^ üksek Kurulu. Türkıye
genelindeki bütün arkeolojık, doğal
ve kentsel SİT alanlannın tahribatına
vol açacak bir dizi karar aldı. ^'üksek
kurul. "UNgula/ııada daha etkin karar-
lar üretebilmek" gerekçe;>ı>le'*koruma-
cı" nitelikteki 49 ilke karannı ıptal et-
ti. Yeni ilke kararlarıvla özellikle 3.
derece dogal ve arkeolojık SİT alan-
ları "her türiii vapılaşmaya" açıldı.
Yüksek kurul 19Nısan 1996tanhin-
devaptığıtoplantıda.21 sayılı ılkeka-
ran da dahıl olmak üzere "kültür veta-
biat varlıklannı korumacı nitelikteki'"
49 ilke karannı ıptal ettı. verıne 26 ve-
ni ilke karan aldı. Kültür ve Tabıat
Varlıkları Koruma Genel Müdürü AJ-
tan Akat bunun uerekçesını §ö> le açık-
ladr
"L\gulamada daha etkin kararlar
üretebilmek anıacıvla 1988 vılından
bugüne kadar altnan me\cut ilke ka-
ra riarının gözden geçirilmesine ihti>aç
duvulmu'jtur. Bu kapsamda vapılan
çalışmalar sonunda Koruma Yüksek
Kurulu, u\gulama imkânı bulunmavan
bazı ilke kararlannı \ ürürlükten kal-
dırmış, bazılannı detav landırmış >e ih-
thaç du\ulan konularda >eni ilke ka-
ran belirle>erek 19 Nisan İ996'da >ap-
tığı toplantıda bir dizi ilke kararı üret-
miştir."
tptal edilen kararlar
Yüksek kurul. 19 tarihlı toplantıda
ılk olarak 415 sayılı tek bir ilke kara-
rıyla 49 eski ilke kararını bir kerede ıp-
tal ettı. İptal edilen ilke kararlan ara-
sinda bulunanlar şöv le:
"Arkeolojık SİT alanlarında koru-
nıava vönelik geçeıii koşullarla ilgili
43.1988 gün t e6 sa> ılı iike kararı; ida-
re mahkemelerine vansıvan SİT alan-
larıv la ilgili kurul karaıiarının rnahke-
me sonu(,lanıncava kadar görüşülme-
sini engelleven 21 sa\ ılı ilke kararı; do-
ğal SİT alanlannda korunıav a \ önelik
Yapilaşmaya İZİII: Kültür ve Tabiat Varlıklannı
Koruma Kurulu"nun iptal ettiklerinin yerine aldığı
26 yeni ilke karanyla özellikle 3. derece doğal ve
arkeolojik SİT alanları, her türlü yapılaşmaya açıldı. Bu
durumda ya yeni yapılaşmalar için SİT alanlannın
dereceleri düşürülecek ya da önemli bölgeler SlT
alanları dışına çıkanlacak.
koşulları belirieyen 28.6.1988 gün \e
24 üavılı ilke kararı; 3. derece doğal
SİT'lerle ilgili 25.7.1988gün ve 101 sa-
yılı ilke karan: kentsel arkeolojik SİT'ler
*e3. derece arkeolojik SİT'lerde koru-
mava vönelik koşulları gösteren
30. İ1.1993 gün v e 338 sav ılı ilke kara-
rı; taşınmaz kültür variıklarının koru-
ma. bakım ve onarırnlarıvla ilgili
28J.I995gün\e378sa> ılı ilkekaran."
Korumacı çev reler 338 ve 378 sav ı-
lı ilke kararlarının önemıne değınerek
koruma altındaki turıhı vapıların ön
cephelerının bırakılarak diğer bölüm-
lennin vıkılmasina. kat ılavelerinin va-
pılmasına olanak sağladığına dikkat
çektiler. Eski ilke kararlarının kaldırıl-
masıyla 3. derece doğal ve arkeolojik
SlT'lenn tümüyle "talana" açıldığını
vurgulayan çev reler. kentsel arkeolo-
jik StT kavramının da tamamen orta-
dan kaldınldığını belirttiler. Değışık-
lıkler ıle "koruınadan büyük ölçüde
ödün verüdiğiııi" de kaydeden uzman-
lar. yeni ilke kararlannı ve getirecegi
u)gulamaları şöyle yorumladılar:
"İptal edilen 21 sayıiı iike karannın
yerine getirilen 431 sav ılı ilke kararıv-
İa, idare mahkemelerinde iptal davası
açılan parsel ölçeği içeren kurul karar-
ları. mahkeme sonuçlanıncava kadar
kurulda veniden elealınamayacak. Ya-
ni karaıiann bütiinü söz konusu ise
kurulgörüşebilecek. Nitekim ÇeşmeYa-
rımadası SİT karaıian veniden kurul-
da ele alınıvor. 378 sav ılı ilke karan kal-
dınlarak \erine424 sayılıilkekaran ge-
tirildi. 424 sav ılı ilke karan, taşınmaz
kültür variıklarının gruplandırılması
ve onanmları üzerinedir. Veni karar-
la. gecerii imar planındaki v ükseklik ve
derinliklere uvgun venileme \e ekle-
melerin vapılabileceği öngörülüvor. De-
mek ki tescilli vapılara yeni kat ilavesi
getirilebilecek. Ovsa eski ilke kararı
bunu vasaklıvordu. Yeni 422 sav ılı ilke
karan da "S(T alanları ıcındekı ko-
runması gereklı taşınmaz kültür var-
lıkları vediğeryapılannbasitonanmı
ıle SlT alanı dı^ındakı tescilli yapılar
veçevresındeyapılacak basıtonarım-
lar' ile ilgili. Bu kararda "Basıt onarı-
ının o ilde varsa koruma kurulu mü-
dürlüklen. yoksa müze müdürlüklerı
ıle beledıvelerin ortak denetim ve so-
rumlulukları altında vapılmasına' di-
yor. Bu \eni ilke karam la basitnnanm
adı altında tarihi yapıların yıkılmasH
na kadargidebüecek korkunç istismar-
lar vapılacak."
Çok önemli gelişme
Kentsel arkeolojık SlT kavramını
tamamen kaldıran 388 ilke karannın
iptali konusunda da uzmanlar şu bıl-
gilerı verdıler- "388sayüıUkekarann-
da'Arkeolojık SİT'lerde venıvapılan-
ma amacıyla SİT alanlannın derece-
lerınin değiştırılmesi ve SİT alanla-
rından çıkanlma^ına olanak ^ağlayan
15.5.1989 gün ve 83 sayılı ilke ka'ran
ıptal edilınıijtır'denhor. 338 sa>ılı ilke
karan iptal edilince 83 sav ılı ilke kara-
rı yeniden yürürlüğe girmiş bulunu-
vor, Yani yeni vapılaşmalar için SİT
alanlannın dereceleri düşürülecek >a
da önemli bölgeler SİT alanları dışına
çıkanlacak. Bu. arkeolojik SİT alanla-
rının vağmasına >ol açacak çok önem-
li bir gelişmedir."
Amerikan Moda Tasarımcılan Konseyi Başkanı Herman:
9 Türkiye için
aceleci davranıyor
• Batı dünyasının, çağdaş Türkleri ve çağdaş Türkiye'yi hiç
tanımadığını söyleyen Stan Herman, "Sanıyorum Batı
dünyası, Türklerden belli bir şey olmalannı istiyor. Ama
Türkler buna daha hazır değiller" diyor.
LEYLATAVŞANOĞLf
Nükleer enerji karşıtı göstericUerin şiddetli protestolanna karşın.
radyoaktif atık taşıyan tren Fransadan, son durağı olan
Almanya'nınGorleben kentineulaştı. Komoyun ileriemesini
için, Dannenburg - Gorleben arasındaki 20 kiloınetrelik
demir>olunabarikatlarkumn3binçevreci, polisi taşvağmuruna
t u t t u
- Ç
e
>
r
^
i k r i
durdurmak \e komo> un ilerlemesini sağlamak
'Ç'
n 8 b i n
P°
l i s s u
bombalan \e cop kullandı. Olaylar sırasında 20
gösterici ve 10polis varalandı. (Fotoğraf: REUTERS)
Pakistan, AIDS'e karşı savunmasız
Çe\iri Servisi - Tutucu Müslüman Pakistan
toplumunda. cınsellik bir tabu sayıldığı ıçın
AIDS tehlıkesı giderek artıvor. Kımsenin aklı-
na güvenli seks üzerinde düşünmek gelmivor
Pakistan "da tahışelerle cınsel ılişkı kuran er-
keklerin pek çoğu prezervatıf kullanmıvor. Pa-
kistan'da AIDS olavlannın *;ok az olduğuna.
Pakistanlı kadınların temız olduğuna ınanıvor-
lar. AIDS tehlikesinin bilıncinde olan genelev
kadınlan da müşterılerini prezervatıf takmala-
rı için zorlay amıyorlar. Çünkü parav ı v eren on-
lar ve onlann dedıklen oluyor
Bu tutucu Islam ülkesi halkı AIDS'i. uvuv
turucu. fahiselik veeşcınsellığe hoşgörüv le >ak-
laşan yozlas.miî Batılı ülkelere özgü bir hasta-
lık olarak değerlendirdiği için kendilennın gü-
\ence altında olduğunu düşünüvorlar.
Ama Dünya Sağlık Örgütü (\VHO). yüzyılı-
mızın sonuna doğru. diğer Asya ülkelennin ya-
nı sıra Pakistan"da da bir AIDS patlaması yaşa-
• Pakistan'da fahişelerle cinsel
ilişki kuran erkeklerin pek çoğu
prezervatıf kullanmıvor. Pakistan'da
AIDS olaylarının çok az olduğuna,
Pakistanlı kadınların temiz
olduğuna inanıyorlar.
nabıleceğini öngörüvor.
PakiNtan'da bugüne kadar bin kışinin HIV
pozıtit'olduğu belırlenmiş. Bunların ellı beşi
AIDS'e vakalanmış ve ikısi ölmüş.
Patlama yaşanabilir
\V HO uzmanlan şu anda Pakistan"da gözle gö-
rülür bir AJDS patlaması olnıadığını. ama cin-
sel uvgulanıalarvedavranışlardabirdeğişıklik
olmazsa bir patlama vaşanacağını ve sıkı önlem-
leralınması gerektiğini belırtiyorlar. Bazı vet-
kilıler İslaını yapının ve geleneksel toplumsal
baskılannözgürbırcınselliğeızinvermediğı için
Pakıstan'ın güvende olduğunu düşünüyor. ama
sağlık ve eğitim >tandartlannın çok düşük ol-
duğu Pakistan. aslında AIDS'e karşı savunma-
sız. Ülkedebırbuçukmilvoneroinbağımlısıol-
duğu bilıniyor. Bağımlılılar avnı şınngayı de-
falarca kullanıvor.
Prezenatif reklamlan yasak
Dinsel duvarlılık ve cinselliğe tabu gözüyle
bakılması. Pakıstanlıların AIDS'e karşı bilinç-
lenmesıni engellıyor. Ülkedeprezervatıfreklam-
tan ve prezervatıflerin vitrinlerde sergılenme-
si de vasak Dev lettelev iz>onunda AIDS'e kar-
şı enetkılı korunma yönteminınin tekeşlilikol-
duğu belirtılivor. L'İusal AIDS Programı çalı-
şanlan ise. AIDS toplumsal bir tabu sayıldığı
ıçın toplumun tepkisınden korkan AIDS hasta-
lannındanışma. bilgilenmeve>ardımiçinken-
dılenne başv urmaya çekindiğini belirtiyorlar.
İstanbul"dageçen günlerde toplanan Dün-
ya Hazır Giyım Kongresı pek çok ünlü ve
ilgınç modacının kentımızde bıraraya gel-
mesını sağladı. Bu modacılar ıçınde en il-
ginçlerinden bırısi hıç kuşkusuz Amenkan
Moda Tasarımcılan Konseyi Başkanı olan
Stan Herman 'dı.
Moda sektörünün heralanında 30>ıldan
fazla bir süre çalışmalannı sürdüren Herman.
ünıforma tasarımının da önde gelen isimle-
rinden bırisi. KendisiyleÇırağan Sarayı'nda
bir araya geldiğımizde karşımızda boylu
poslu bir Amerikalı bulacağımızı sanırken.
son derece sade gıyınmiş. ufak tefek, orta
yaşlı birerkekle karşılaştık.
Belırgin bir Nevv York şıvesiyle konuşan
Herman bize, McDonald's.
United Airlines. TWA. Fe-
deral E\press ve Amerikan
Hava Kuvvetlerı üniforma-
lannın tasarımlannı yaptığı-
nı anlattı.
Stan Herman. moda tasa-
rımcılığı ışıne nasıl merak
sarmıştı'
1
Üstelık neden hep
kadınlar için tasanm yapmış-
tı da erkek gıyimiyle neden
ilgüenmemıştı?
"Ben doğma büy üme Ne»
Yörk'luv um. Babam kumaş
üretkisivdi. Kadın «iv imi hep
ilgimi çekmişti. Y'aptığım iş
çok varatıcılık istiyor. Sana-
tın bir dalı. Otuz beş yıldan
fazla bir süre hep kadın gi> i-
mi tasanmı vaptım. 1960 ve 70'U > ıllarda 'Stan
Herman Modaevi* adı altında kendi moda-
evim vardı. Ama o yıllardan sonra baktım
ki hep aynı şeyleri çiziyorum, kendimi aşa-
mıvorum. Onun üzerine modaevimi kapat-
tım. Başka kuruluşlar için tasanm vapma-
ya başladım.
Bu tür çaiışma bana, kendime daha çok
zaman ayırma olanağı tanıvordu. Daha çok
seyahat etmek. daha fazla değışik insanlar-
la bir arada olmak. daha çok insan tanımak
istiyordum."
Pekı gıyım tasanmı dışında neleryapıvor?
"Otomobil tasanmlan vapıvorum. Şinr-
diGeneral Motors'la bu konuda birçalışma-
mız var. General Motors'un bazı markala-
nnın tasarımını veniden vapıvoruz. Bunlar
Cadillac. Buick. Oldsmobile \e Chevrolet."
Bergman, piyesini ABD'y^ yollamadı
• Ingmar Bergman, Moliere'in
tanınmış oyunu "İnsandan
Kaçan"ın. üç oyuncu dışında son
derece kötü sanatçılarla
canlandınlıyor olduğunu söyleyerek
bu haliyle yurtdışında
sahnelenemeyeceğini açıkladı.
GL'RrL\> LÇKAN
STOCKHOLM-İsveçlı ünlü yönetnıen.
yazar \ e tiyatrocu Ingmar Bergman, birsü-
redir kentın en ünlü dev let tiy atrosu sahne-
si olan Dram Tıvatrosu'nda ovnanan ve
sahneye kendınin koyduğu oyunıın. önee-
den anlaşmava vanldığı gıbi Nevv York'a
gıtmesini engelledi. Bergman. Moliere'in
tanınmış oyunu "İnsandan Kaçan"ın. üç
oyuncu dışında ?.on derece kötü sanatçılar-
la canlandınlıyor olduğunu sövleyerek bu
haliyle > urtdı^ında sahnelemeyeceğinı açık-
ladı. Basına genellıkle fazla konuşma>an
Bergman. karar gerekçesinı şöyle dıle ge-
tirdT:
"Oyun artıkyeterli niteliği tutturamıyor.
Benim bir sanatçı olarak vüklendiğim so-
rumluluk var. Bu nedenle Nev> York'a git-
mivoru/. Bu kararı almak zorundavdını.
Gittiğimiztakdirde ortava çıkacak olan risk-
leri göze almak istemedim. Kolav bir karar
degil bu, ama almak zorundavdını."
İsveçli vönetmen Ingmar Bergman.
77 yaşındakı banatçı. sözlerini şöy le sür-
dürdü'
"Ov unun sahnelenme>e başlanmasından
buvananiteliğininyıpranmış olduğunu gör-
dünı. O> sa bizim rivatnımuA A\ rupa "nın en
iv i tivatroları arasında sav ılıvor. Bu \ ü/den
bu uvgulamayı göndermek istemedim. De-
ğişenin ne olduğunu sö> levemem; kimin ise
varamadığını da. Sanınm bu tür bir vara-
> ı gidermek çok zaman alacaktır. Bazı ke-
sitlerdeki zarar. asla onanlamayacak derin-
likte."
DramTivatrosu'nunşefi LarsLöfgdren,
Bergman'ın karanndanduvduğu üzüntüyü
dile getirerek şöy le konuştu: "Ben kendi adı-
ma oyundanötürü büyük gurur duy uvorum.
Niteliğin yüksek ve iyi olduğu görüşünde-
v im. İzlenmeye son derece değer bir girişim."
Öte yandan. "İnsandan Kaçan"da rolü
olan oy unculardan Agneta Ekmanner,Berg-
man'ın karannı büyük üzüntüyle karşıladı-
ğını belirterek şöyle konuştu "Bizim bil-
diğimiz Ingmar Bergman, sürekli olarak
munculanna sahip çıkan, onlan destekle-
ven bir sanatçıdır. Sanıyorum bu tepkisi,
kendi sahneye koyuş biçiminin onda geç
uvandırdığı şoktan ka> naklanıyor. Bana ka-
lırsa değişen şey. Bergman'ın kendisi. Oy un-
da rolü olan oyuncular olarak dün toplan-
dık, ama ortak bir açıklama konusunda ka-
rar birliğine varamadık. Ne var ki bizonun
kullandığı sertlikte hcrhangi bir şey söyle-
meyeceğiz."
Moliere'in oyunu. 1 y ıl3aydırsahnedey-
dı ve 118 kezoynanmı>tı. Oyun. Neu York'ta
Nİİnnekte olan Moliere Festivalı'ne katıla-
caktı.
Pekı bunca ı;,ı başaran bu adam kaç ya-
şında?
"Moda tasanmcdarına yaşlan sorulmaz."
Burada kahkahalarla gülüyor "Dün gece
ünlü bir modacınızla tanıştım. Adı Cemil
İpekçi. Benimle tanışır tanışmaz yaşını sö>-
ledi. O da öyle bir moda tasanmcısı işte. Çok
iyi arkadaş olduk."
Sonra sözdönüyordolaşıyor. Türkiye'nin
dünyada en çok potansiyeli olan ülkeİerden
bırisi olduğuna gelıyor.
" Bence Av njpa dünyanın eğlence,oy un ye-
ri konumunu aldı. Ovsa Türkiye dünyanın
hem sanayi merkezi, hem deeğlence veoy un
yeri olabilir. Çünkü Türkive'de müthiş bir
potansivelvar.
Doğal kaynaklarınız çok zengin. Pek
çok Amerikan kuruluşu Türkiye've ku-
maş almak, kumaş dokut-
mak ya da hazır giy im sipa-
rişi vermek için geli> or."
Stan Herman bugün hangi
Amenkan moda tasarınicıla-
rını beğenıyor
1
Hıç düşün-
meden verilen yanıt:
"Tabii ki Ralph Lauren.
Ralph Lauren. Amerikan mo-
da tasanmını uluslararası ala-
na taşıyan birkaç kişiden bi-
risidir. Geçen gün birisi bana,
'Sence dünyada en etkili beş
moda tasanmcısı kimler
1
' di-
ye sordu. L'zun uzun düşün-
düm ve sonunda bu beş kişi-
yi buldum. Ama ilginçtir. bun-
İardan üçü Anıerikalıydı."
Pekı bunlar kimler?
"Birkere, Armani. Arkasından Chanel.
yani şimdiki lasarınıcısı Karl Lagerfeld, ar-
dından Ralph Lauren. Calvin Klein ve da-
ha tam emin değilim ama Donna Karan ola-
bilir. Donna Karan moda tasarımında hızlı
adımlarla ilerliyor. Çalışmalan çok başan-
lı. çok yaratıcı. Bu soru bana beş y ıl önce
sorulsaydıbelkihiçbiryanıt veremezdinı.
Ama şunu söyleyebilirdim: Chanef. bu-
gün artık moda dünyasından silinen Y'ves
Saint-Laurent ve Dior. Bir noktada Gi-
anni \ersace de olabilir."
Versace. Armani gibi bir Italyan modacı
olan Valentino ile ilgili ne düşünüyor''
- Valentinoçok iyi. Ama akımları değiştir-
me gücüne sahip bir tasanmcı değil. Gele-
neksel modacılar olan Fransızlar, bugün
dünyanın bilgi üretim merkezi durumun-
dalar. Ama Amerikalılar küresel düşünür-
ler oldular. İtalyanlar ise küresel fikirle-
re sahip terziler."
Pekı ya Türk modacılar?
"Onlan çok da iyi tanımıyorum. Çalış-
mayi çok sevdikierini biliyonım. Av rupa'dan
çok etkileniyorlar. Kendi özgün fikirlerinin
pek farkında değiller. Ama günün birinde o
bilince de erişecekler. Çok da uzak bir gele-
cekte olmayacak bu."
Stan Herman'ın Türkler ve Türkıye'yle
ilgili çok ilginç düşüncelerı var.
"Batı. tarih bilinci içinde Türkleri tanıdı-
ğını sanıyor. Ama çağdaş Türkleri ve çağdaş
Türkiye'vi hiç tanımıyor. Sanıyorum Batı
dünyası, Türklerden belli bir şey olmalannı
istiyor. Ama Türkler buna daha hazır değil-
ler. Batı dünyası ise aceleci dav ranıyor. onla-
rı buna itiyor."
Türkiye'nin dunya tekstilinde belli bir
yere sahip olma şansı nedir
1
"Müthiş bir şansı var. Yalnız. batıdan ge-
lecek talepleti zamanında \e tam olarak kar-
şılaması gerekiyor. Bir noktayı da belirtme-
dengeçmekistemiyomm. Düşükfıyatlar ko-
nusunda ise Türkiye. Bangladeş ya da Tay-
land gibi ülkelerle rekabet edemez."
Pekı. Türkiye yabancıyatırımîar ıçın gü-
venılır bırülke mı?
"İlk ağıza, evet, diyebilirim. Ama bu ko-
nuda uzman değilim. Bundan birkaç y ıl ön-
ce iki Amerikalı tasanmcı arkadaşım Tür-
kiye've gelip bazı Türk firrnalarına sipariş-
ler vermişler. onlarla işbirliğine girmişlerdi.
Bugün bu işçokgelişti. Saat gibi çalışıyor. Türk
firmalannın böy lesine iv i iş yaptıklarını du-
yan herkes buraya gelir."