Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 9 MAYIS 1996 PERŞEMBE
14 KULTUR
4 9 . U L U S L A R A R A S I C A N N E S F İ L M F E S T İ V A L İ
VECDİSVHR
Sınema dıınyasinın yuregı gene Fran-
sa'da atı\or 49 Cannes Fılm Festı\alı
bu akv.ım Fıansız yonetmen Patrice Le-
contc'un "Gülîınç" (Ridicuie) adlı fılmı
ıle baslıyor Festıvalın ba^lamasına bır-
kaç gıın kala. bır çıçek buketınden olu-
san bır kadın başının yer aldıgı festıval
afıslen Panssokaklannıdoldurdu Fran-
sız basını da gozlennı Cannes"a çevır-
mı$ Bellı başlı gazete ve dergıler. festı-
\al ıçın ozel ek ya da bır dosya verıyor
Bu > ıl Robert AJtman, Chen Kaige, Ber-
nardo Bertolucci. Coen kardeşler, Mike
Leigh, Michael Cimino, Stephan Frears,
Lars \on Trier. \ndre Techine, Patrice
Leconte gıbı unlu ısımler arasından kı-
mın sıyrılarak Alttn Palmı>e'nın sahıbı
olacağını tahmın etmek çok zor Bu us-
taların yanı sıra ılk kez Cannes'a katılan
Kanadalı unlu yonetmen Da\ id Cronen-
bergvebırkaç. dayenı ısımyeralıyorya-
nşmada Spike Lee ve Taviani kardeşler
ıse yanşma dısı sunacaklaryenı fılmle-
nnı
Festıvale katılması beklenen unlu Al-
man yonetmen Schlöndorff, "Ogre" ad-
lı filmının yetışmedığını ılerı surerek ka-
tılmıyor Cannes'a Bu durunı bazı spe-
kulasyonlara da >ol açmıyor degıl
Ani'Tisanacağı uzere Schlondorff'un
"TencKeTrampefadlı fılnıı Aitın Pal-
mıveyı Coppola'nın "Kı\amet"ı ıle
pa\la>mı^tı !979festnalınde Ogunden
bu \ana ıkı ustanın arasının lyı olmadı-
ğı soylemyor BırbaşkasoylenlıdeCop-
pola'nın Bertolucci ıle yakın arkadaşlı-
gından oturujurıde taraflı davranabıle-
ceğı yonunde Anlaşılan buradadadedı-
kodu mekanızması bızım ulkemızdekın-
den pek farklı işlemıyor Bertolucci. ya-
nşmay ı bıleğının hakkı ıle kazansa bıle
sıvrı dılh utkıplennın dılıne duşmesı ı>-
ten bıle deöıl
ŞenBk, Patrice Leconte'ım
'GüKınç'filıııiflebaşhyor
l-NanniMoretti'nin'İkinciDefa"(LaSeconda\oJta),2-JoelCoen 'Fargo'^RaulRuiz'in'TroisMesetL'neSeuleMortHÜç
Yaşam *e Bir Ölüm), 4- Bertolucci'nin 'Ben \alni7 Dans Ederim' (lo Ballo Da Sola). 5- Robert Altmarfın 'Kansas Cih'
Bir başka bakış
Geçen y azımızda Cannes'da bu y ıl y a-
n?acak tılmlerı sıralamıştık Bu kez de
yarışına dışı bolumlerde gosterıleeek
fılmlcrden soz edelını Festıvalın "res-
mi" pıogramı ıçınde yer alan "Bir Baş-
ka Bakış" bolumu -kı bu bolumde nıte-
lıklı ama varüjmaya seçılen fıîmlere go-
re daha "küçiik" ya da daha "marjinal"
fılmler \eralir- genç bıryonetmenın ılk
filnıı, mılıtanbırlezbıyenoykusu ıleaçı-
lacak \lar> Harron'un filmının adı
"And> VVarhol'u Bcn Öldürdüm." Bu
bolumun kapanişinı ısebırustayapacak
Eric Rohmer'ın "Yaz Masalı" (Conte
d'ete) "BdliBirBakış"bolumundegos-
tenlecek fılmlerarasında Alejandro Ag-
resti'nın "Buenos Aires Vice Yersa"sı.
Paul Thoıııas Anderson'un "S)dne\"ı
(ılk fılm) Rashid Masharabi'nın "Ha-
ifa", AlainTanner'ın"*Fourbi*'adlı fılm-
lerı var Ingılız sınemasının en yaratıcı
yonetmenlerıııden Peter Greenawa> de
son fılmı "Pillov* Book" (Başucu Kıta-
bu ıle bu bolüme katılıyor Son bırkaç
yıldır tıını testıvallenn gozdesı halıne
gelen. bu yıl Fransa'da ıkı fılmı bırden
üosteıımeuıren Iranlı yonetmen Muhsin
Makmalbâf da "GabbelT adlı fılmı ıle
yer alıyoı "Belli Bir Bakış"' programın-
da Bolumun bır başka ustaM da K m s -
to Zanussi. Polonyalı usta "CwaP adlı
ftlniı ıle gelıyor Cannes'a Anlaşılan bu
yıl tılm yapan usta vonetmenlerın sayı-
si o kadar fazla kı tek seçıcı Gilles Jacob
çıtayı oldukca \uksek tutmu> Tjnınmı>
vonetmenlerın bır kismı da ancak "Bel-
li Bir Bakış"ta >er bulabılmişleı kendı-
lerıne Bu durumda elbette Turk sıne-
masından hıçbır tılmın hıçbır bolumde
yeralmamasma fazla >a^ırmamak'gere-
kıvor Ikı de ılgınç ısım veralıvor "Bel-
li Bir Bakış" bolumundc 'kı unlu Ame-
nkalı o\uııtu. Al Pacino\e Anjelica Hus-
ton,ılk fılmlen ılckatılacaklarfc;.tı\ale
Al Pacino. "Richard'ı Ararkcn" (Lo-
okıng for Rıchard) Anjelıca Huston
"Kalifomnalı Piç (Bastard oııt ot Calı-
omıatadlıtılmlerıvleyonetmeıılığın ka-
pısinı aralıvorlar üolumdekı dığer yo-
netmenleı \e fılmlen de şunlar OIKier
Geçen vıllarda Jean Renoir. John
Fordgıbı ustalara a>rılan "Retrospek-
tif".bıı\ıl FransızsınemaMnın 1969-
94donemını konualıvor "Günıimu-
/un dun\asıııı >ansıtan" fılmler ar.ı-
iimjjn \ ırmıv ı a^kın fılm seçılmı> bu
bolunı n,ın Bu vırmı beş yıllık done-
nıın onemlı vonetmenlerı bııer fılm-
letemsıledılıvorlarprogramda Avrı-
ca duzenlenecek bır acıkoturunıda
Fransız binemasındakı değişim tartı-
•îilacak Tartışmanın yonetıcısı Etto-
re Scola.
Fran-.ız Sınematekı de gene her za-
ınan olduğu gıbı ozel gostenler du-
zenleyecek Bu kez. Melies'ın hıç go-
nılmemı^ fılmlen ıle King Mdor'un
"Famil> Honour"unun (Aıle Şerefı)
restoreedılmı^bırkopvasınısunacak
Caıınes'm özel programları arasinda
17 ma>K akşamı. gelırı "La Feni-
ce""nınonanmınaavnlacakbırkonser
\e tılm gosteribi \ar Gecenın vıldız-
ları RuggeroRaimondi.Julie Vligenesve elbette Ta\iani-
kardeşler
Festn alçerçe\eiindeFransız sınemasının 25 yılından
afı^lete. Fransiz sınemasının genç kuşağından portrele-
re ve sinema pullarına avnlmış »ergıler duzenlenıvor ^
Seıgıleıınden en bu\ugü geçen vıl yıtırdığımız usta vo- Kuşkusuz bu yıl da Cannes'ın hıçbır bolumune Turk
kııı bılgı \eıecek Festnal yonetıcılerı
Pierre \ iot v c Gilles Jacob. Parıs te fes-
tıval programını açıkladıklan basın top-
lantisındagelecek vılkı testıval ıçın ha-
zırlıkların ılerledığını.5() vılıngorkem-
lı bır ^ekılde kutlanacağını soyledıler
Jacob. Cannes ın Miıemanın ıkı temel
çızgiMnıbufu^turmavaçalı^tığındansoz
ettı \aratıcılar>ınenıasi (C ınemad'au-
teuri ıle tıcaıı Miıemanın (Jacob. "cine-
madi\erisscment" -eğlendıı ıcı sinema-
olarak tanımiadı) bulu^tuğu bır ortam
gerçekten de Cannes
Gunun polıtık eğılımlerı kımı zaman
seçımde etkılı oluvorsa da -örneğın ge-
çen yıl Bosnasorununuelealan fılmler
ayrıcalıklı bır konumdaydı- genelde
program polıtık mudahaleden uzak. Na-
natsal olçutieıle belırlemvor
30 ülkenin filmleri
"Conte d'ete' (Yaz Masalı)- Eric Rohmer
gosterı var bu salonlarda Dunvanın dort bır yanından
2500 sınema adamı ve kadını elbette katılıvor fılm pa-
zarına (Bızkatılmıvoruz)
50. >ıla doğru
netmen Louis Malle'ın meslek vaşa-
mından goruntuler ıçenyor Gelenek-
se! "Sinema Dersi"nı ı^e Dukez And-
rei konçalov ski v erecek Buvıl. mul-
tımedva ve Internet de festıvalın ka-
pısını aralıvor Bundan böyle. yenı
teknolojılenn etkısının daha da arta-
cağına kesin gozuvle bakabılınz
C annes ın programı bunlarla sınır-
lıkalmıvor Bırde"LluslararasıFilm
Pa/an"ııa katılan bını aşkın fılm var
Fesiıv.ılın resmı ve yan bolumlen ıle
vetınmek istemevenler ıçın seçeııek-
lerın sonu vok Festıva! saravındakı
21 kuçuk salondan herhangı bınne gı-
np dunvanın neresınden ibterbenız
vepyenı bır film ızleyebılırsınız 800
•PİUOM Book' (Başucu Kitabı)
Peter Greena>va\
fılmı seçılmemı» olmasım, Turkıye'nın
"imajına", ulkemız hakkındakı onvar-
gılara bağlay anlar çıkacaktır Ov sa çok
zorlu bır vanşma ıçınde olduğumuzu
kabul edıp bu varı^a daha ıvı hazırlan-
manın kosullarım sağlamak daha doğ-
ru olmaz mı' Orneğın fılm pazarına et-
kın bıçımde katılmak gıbı (Parıs te
Pompıdou Merkezı'ndekı TopluGoste-
n'nın değerlendınlememeM çok vazık
değıl mı) Pek çok ulke şımdıden gele-
cek vıla. Cannes ın 50 vıldonumune
hazıılanıvor Bı/ de bır >eyler vapsak
fena mı olur'
Fransa kultur Bakanı Philippe Do-
ust-Blaz>, Cannes"da vapacağı basın
toplantısmda. 50 >ıl hazırlıklarına ılış-
Bu > 11ın programını saptamak ıçın
I fılm ızledıklennı açıkladı Jacob ba-
sın toplantısmda \e bu vılın duzeyının çok vuksek ol-
duğundan.pekçok ı>ı fılmı programaalamadıklarından
soz ettı Cannes. "coğrafi" bır festıval değıldır dıve ce-
vap venvordu. şu va da bu ulkeden neden hıç fılm vok
dıye soranlara "Bu>ılındüze>ineulaşan filmk'rdenoiuş-
turduk programı" dıvordu 30 ülkenin filmleri var bu
vıl programda (Resmı bolumde ıse ancak 14 ulkenın
fılmlen ver alıyor) Basın toplantısmda, kadın vonet-
menlerın vogunluğunu vurguladı Jacob ve resmı bolum-
de sekız kadın yonetmenın filmlennın yeraldığını sov-
ledı
Bu > ıl Cannes'a beklenen yıldızlar. Marccllo Mastro-
ianni'den CatherineDeneme'e. Hol> Hunter'dan Patri-
cia Arquette'e Isabelle Huppert'den AlPacino'va Mic-
hele Morgan'dan Jean Marais've. uzun bır lıste oluştu-
ruvor
Pekı butun bunlar nasıl bır butçe ıle gerçeklesecek
deısenız. kabataslak bırrakam verelım. geçen vıllann ve-
rılerme davanarak Butçe yaklaşık 30 mılyon Fransız
Frangı Varısmdan tazlası Kultur Bakanlığı butçesınden
gelıyor Geıı kalandayerel yonetun.bolgesel konsey ve
sponsorfınnalardan sağlanıyor Dansi ba^ımıza mı dıye-
hm'
Assa>as'ın "Irma Ep", Peter del Mon-
te'nın -\olculuk Arkadaşı", Lucile Had-
zihaliloviç'ın "Jean-Pierre'in Ağzı", Sa-
fı Fa\e'nın "Mossane", Richard Frank-
lin'ın ~t nutmak Nok~,Shirlcy Barrett'ın
"AşkSenenadır>
(ılk fılm). SharunasBar-
tas'ın -Aramı/dan Birkaçı*1
, Diane Bert-
rand'ın "Diinya Lzerinde BirCumarte-
si"(ılk fılm) Terr> George'un "Birinin
Çocuğu'l ılk tılm). SrinKasKrishna'nın
"Lulu", Matthev* Reeves'ın "Tabut Ta-
şr>ıcı**sı (ılk fılm). Deborah \Varner kı-
sa fılmı "The VVaste Land". Estonvalı
yonetmen Laila Pakalninada "ArabaVa-
punı"ve "Posta"adlı ıkı kısa fılmı ıle ver
alacakbu bolumde "BirBaşka Bakış"ın
"bir film dekorunun içinde. Riviera'va
açılan bir pencere ve bir kuşla karşı kar-
şı>a oturmuş bir kadın figiıru"ne y er v e-
ren afışını Jacques de Loustal adlı bır
mımar yapmı^ Festıvalın resmı bolum-
lerı ıle yan bolumlerde yer alan ılk tılm-
ler. her yıl olduğu gıbı "Altın Kamera"
ıçınyansacaklar Buyıl Altın Kameraju-
rısıne Isvıçrelı yonetmen DaniclSchmid
ve Françoise Fabian ba^kanlık yapacak
kısa metrajlı fılmler dalındakı yarıs>-
ma<la da onbe^ fılm Altın Palmıye ıçın
yarışacak Bu fılmlerın yonetmenlerı
arasında tanıdık bır ısım yer alıyor Por-
tekızlı JoaoCesar Monteiro(Festıval ız-
leyıcılerı "Sarı Evin Anılan" fılmını
anımsayacaklardır) kısa fılmını yarış-
madışısunacakbırbaşkaunluyonetmen
de Italyan sınemasının dâhı çocuğu Nan-
ni Morerti. Festıvalın yan programlann-
dan bırı olan "Fransa Sinemalan1
" bolu-
munde yedı Fransız tılmı yer alıyor Bu
bolumde bır tek a^ına yonetmen var Is-
tanbul Festıvah'ndejun uyelığı yapmış
olan Catherine Breillat. Yenı filmının
adı "Mükemmel Aşk."
Yönetmenlerin On Beş Günü
Pazaraçısından olmasada sınema ya-
zariarı açısından neredeyse yansma ka-
dar ılgı goreıı bır bolum "^ dnetmenle-
rin On Beş Gunu" (Quinzaine des Reali-
sateurs). ^ ılrrıa/ Gunev, Ali Özgentürk,
OrhanOğuzgıbı yonetmenlenmızı dıın-
yaya tanıtan bu bolumun yonetıcısi Pi-
erre Henri Deleau, bu yıl da dunyanın
dort kosesınden fılmlersunacak progra-
ınında On yedı fılmın yer aldıgı bu bo-
lumde unlu ısımlenn yanı sira ılk fılm-
len ıle Cannes'a gelen yonetmenler de
var. her zaman olduğu gıbı
Amerıkan sınemasının unlu ısimlenn-
den ArthurPenn'ın "lnside"(lçersı) ad-
lı filmının yanı sıra Amerıkan sıneması-
nın çızgı dışı yonetmenlerınden John
Sayles'ın "Lone Star"ı (Yalnız Yıldız)
bu bolumde en buyuk ılgıyı çekmeye
aday yapımlar Ba^ka tanıdıklar da var
Iıstede kolombıyalı Jorge Ali Triana,
"Başkan Oedipus"adlı kolombıya-ls-
panya-Meksikaortakyapımını sunacak
Gurcu sınemasının unlu kadın yonetme-
nı Nana Dordjadze, Fraıısiz-Gurcu ortak
yapımı "Aşk Murfağından Binbir Reçe-
te" adlı fılmı ıle gelıyor Cannes'a Ma-
car Peter Gothar'ın pek parlak olmay an
yenı fılmı "\aska™. Rus Serge> Bod-
ro\'un "Kafkas Mahkûnıu",ullı fılmı.
Cezayırlı Merzak Allouache'ın Cezayır-
Fransa-Belçıka-Luksemburg ortak yapı-
mı "Selam Kuzen"ı gıbı tanıdığımızyo-
netmenlenn yapıtlannın yanı sıra yenı
yaratıcıların urunlerı ıle de tanı^acağız
"Y'önetnıenlerinOnbeşGünü'nde Bun-
lar arasında Jean-Pierre ve Luc Darden-
ne'ın. Belçıka-Fransa-Tunus-Lu\em-
burg yapımı "\aat" (La Promesse). Is-
panyol Daniel Calparsoro'nun "Pasa-
jes". Amerıkalı Ste\e Buscemi'nın ~Tre-
es Lounge", Kraıllı Amon Zadok'un
"•BeyazGece". Japoıı Takeshi Kitano'nun
"Çocuklar Dönü>or", Ingılız Hettie
Macdonald'ın "GuzelŞev", İngılız Mic-
hael VVinterbottom'un "Jude". Macar
kadın yonetmen JuditElek'm ElieVVlesel
ustune belgeselı ıle Zaıre'den Jose Lap-
laine'ın "Macadam Tribu" ve Zımbab-
ve'den Ingrid Sintiair'ın "Flame^adlı
yapıtları var Fransız sınema yazan Jean
Ro\'nın yonettığı "l luslararası Eleştir-
menler Haftası" ıse tumuyle genç yara-
tıcılara ayrılmiş Hıçbırını tanımadığı-
mızon dort yonetmenın tılmlen yerala-
cak bu bolumde Sınema yazarlarının
seçtıklen fılmler. Fransa. Kore. Yenı Ze-
landa.Şıh.ABD. Belçıka.Meksıka.Tay-
van. Isveçvekanada'dan gelıyor Bu bo-
lumun fılmlerınde her zaman surpnzle-
re rastlamak mumkun olduğu gıbı. du>
kırıkhkları da sıkça yaşanmıştır Ama
Cannes'da bulusan 3000"ı askın sınema
yazarının her zaman "ihtimamına maz-
har olmustur."
Eleştirmenler Haftası
Hazır sınema yazarlannınsayısını ver-
mı^ken. basının otekı dallannı da sirala-
yalım 1600 vazılı vegorsel basın orga-
nından 350 fotoğrafçı ve 700 televızyon-
cu. (Turk televızyonları ıçın "hiç cazip
değir elbette bu konu). 180 radyo ve
100'u as.kın aıans temsilcısı Toplam 67
ulkenın basın-yayın temsılcılerı. Can-
nes'ı. dunyanın bır numaralı medyatık
olayını kendı ulkelerıne yansıtmak ıçın
amansiz bır yan§a gırıyor bugun
Verlaine öleli 100 yıl oldu ama ldnıse anımyor
Kultur Servisi - Şaır Paul \eriaine'ın olu-
munun uzerınd^n tam lOOyılgeçtı Gunu-
müzde anma etkınhklen çok moda ama.
sanatçevrelerı N'erlaıne'denbırdonenıçok
yakın dostu olan ArtburRimbaud yagos-
terdığı ılgının çeyregını bıle esırgıyor
Rımbaud. 199! yılında 100 olumyıldonu-
mu nedenıyle gerçekleştırılen sayısız et-
kınlıkle bır kere daha gündeme gelmıstı
Rımbaud'un melek yuzunun etkısı belkı1
Verlaine. ıkılının çırkın olanıydı
Ve hep gerı planda kalanı. Yaşadıkları
dort yıllık kısa ama yoğun ılışkı sonucu.
V'erlaıne'ın adı edebıyat çevrelennde hep
Rımbaud'y la bırlıkteanılır Aslında bırlık-
te olduklan surenın buyük bır bölumunu.
cezaevınde. parmaklıklar ardında geçır-
mıştı Neılaıne
•\azgi5i budonemdebelırlenmıştısankı
Genç karısına sureklı dayak atıyor. yakın-
lanna hakaret edıyor ve ınsanları kendın-
den uzaklaştınyordu Sorunlu. sorumsuz.
alkolıktı Kan^ıveçocugu. parmaklan ara-
sından sıvrılıp vok oldu. ama şıırlennde
kansına seslenmekten hıç vazgeçmedı Tu-
tarsızlığı da bu baska yonuydu
1844 yılında Metz'dedoğan Verlaine'ın
babası askcrdı Annesi sonunda bır çocuk
sahıbı olabıldığı ıçın a^ırıcı derecede mut-
luydu.öncekıdorthamıielığındedu^urdu-
ğu çocukların simgesi olarak dort fetusu
kavanozlarda saklamıstı, Paul'un doğduğu
odada
Verlaıne'ın aılesı. 1851 yılında Parıs'e
taşındı \'erlaıne. ıddıasız bır oğrencıydı
Sonunda hukuk okumaya karar verdı ama
asıl amacı okul çev resınde bulduğu ozgur-
luk ortamını soluınaktı Aılesı ona beledı-
yede ı« bulunca çalı^maya başladı Pek
cıddıvc alınadıgı bu ışten kendını geçın-
dıretek kjJjı para kazansvordu
Buaudaark.ıda^larındanbınnınkızkar-
deşıylenı^anlandı Mathilde Vlaute nın aı-
lesı. bu bırlıktehkten hıç hoşnut olmamış-
lardı ama sonunda razı oldular Bu arada
Verlaine. alkolün dozunu ıvıce arttırmıştı
Butun zamanını Parıs ka-
feleıınde geçırıvordtı
187
1 yılında Rımbaud ıle
taniftı Ilk goru^te aşirı
sevgıyle nefret arası bır
çekımle bırbırlerıne bağ-
landılar Bu donemde
Rımbaud tam bır kaçak
gıbı surduruyordu yasa-
mını Parasızdı Verlaine
de çok ıvı para kazanmı-
yordu Veılaıne.annesın-
den sureklı borçalıvordu
Ancak bu nıasal pek
uzun surmedı Dvlan'ın
şaıkı sozleııvle. "Du-
rumlar hep u/ııcü / İlişki-
ler hep k«tu / Veriaıııc'lc
Rimbaud gibi halimiz..."
Rımbaud çok geçmeden
Verlaine'den sıkıldı Genç adamın yasama
bakış açısıyla Verlaine'ınkı arasında dağ-
lar kadar fark v ardı Sonunda Veı laıne m-
tıharedeceğı tehdıtlerıne ba^-
ladı. ama bunun yerıne Rıın-
baud'vu silahla kolundan
v urdu llı^kılennm sonu gel-
mıstı artık
Sonunda Rımbaud'nun
kendıneozgu tuhafbırente-
lektuel durustlukyadaahlak
anlay ı^ıy la ^ııre sırt çev ırme-
sı de uzun surmedı Veılaıne
ıse. Reıms yakınlannda bu
kasaba okulunda ogretmen-
lık yaparken Lucien Letinois
ıle tanıştı Ingıltere'de 15 bul-
du. derken annesıne bır çıtt-
lık aldııdı ve Lucien le bır-
lıkte yavimaya başladı An-
cak çıftlık ıtias ettı Lucien
de 1883 y ılında tıfodan oldu
Verlaine ın bundan sonrakı
y . bıryokuştan a>ağı suruklenırcesı-
ne lıızla kotule^tı Yanında heı /.ınun ol-
duğu gıbv annesi vardı. oğlunun ^ıddetlı
patlamalarına kar^ın onu hıç yalnız bırak-
mamıstı Annesi oldukten sonra. Verlaine
yasamını bır tahı^evle çok geçmeden de
ıkınu bırfahı^eylepayla^maya başladı bu
ıkı kadının çığırtkan kavgalarının arasın-
da Saınt-Etıenne-du-Mont kılısesinde
Gabriel Faure'nın muzıgı e^lığınde cena-
zesi kaldırılırken bu ıkı kadının çığlıklaıı
hâlâ duyuluyordu
1
Verlaine. ya^amının son 10 y ılında hem
para kazanmak (gerçı kazandığı paranın
buyuk bır bölumunu bırlıkte ya^adığı fa-
hışelere kaptırıyordu) hem de kendı oyku-
sunu kendı açısından anlatmak ıçın anıla-
rını yazmaya ba^lamıştı Anılarında. tartı>-
malı evhlığını. Rımbaud ıle olan vuce
"dostluğunu
v
'anlatıyordu Hepsınde. \er-
laıne'm ayrıntılı anlatıını ve absurd dere-
cedekı gururu on plana çıkıyordu \a^amı
boyunca hıı, saygı gormedı. gerçekten de
Son yıllannda kendını anlatmak ıstemesı
de bıraz bundan kaynaklanıvordu Hep
hakkının yendığı dusuncesiyle yasadı
IŞILDAKVE YELPAZE
ATİLLA BİRKİYE
Bir Yalnızlık Öykiisü
Yalnızlık, ınsanı kuşatan bır duş evrenıdır
Evın ıçınde saatlerce durursunuz. tek bır satır oku-
madan. tek bır satır yazmadan, her şey anlamsızla-
şır baktığınız zaman Zevk alamazsınız
Yalnızca bır telefonun sesıdır ıstedığınız. Gızlı gızlı
ıçınızde saklayıp da kendınıze bıle ıtıraf edemedığı-
nız bır umuttur
Hayaller sızı bırakmaz, tek dayanağınız hayallerdır
Bır sure sonra onlar da acı verır Hep kotulerını ku-
rarsınız En kotu olasılıktır hep aklınıza gelen
Belkı de yalnızhğınız sabahın korundekı bır telefon-
la başlamıştır Yalnızlığınızı fark etmışsınızdır ama
gerçek yalnızlık, kı ıçınde umutsuzluk, kırılganlık ve
pışmanlık vardır
Gokyuzunde mehtabın olaganustu guzellıgı bır ışe
yaramaz, bır kış gunu Istanbul'un orta yerınde mor
sumbullerın satılması da bır ışe yaramaz Şayet, alıp
da goturecek bırısı yoksa
Mehtap. yalnızsanız, hele de terk edılmışsenız ya
da yureğınızde umutsuz bır aşkın ıstırabı varsa sızın
ıçın guzellık değıl, bır acıdır Bır turlu yaşamaktan ka-
çamayacağınız bır acı
Çok çok ıstedığınız bır şey, parmaklarınızın ucun-
dan akıp gıtmıştır
Aşklar, hep yalnızlıkları mı getırır"'
Kımılerı yureklerının sesıne kulak verır, oysa bılır-
ler. akıllannı kullansalar, belkı o çok ıstedıklerı şeye
kavuşacaklar şu kısa omurlu dunyada hazların en
guzelını yaşayabıleceklerdır
Ama olmaz, aşk bır çağlayandır. gurul gurul akar
Onune geçmek olmat Mantığınız, aklınız başka ış-
ler ıçındır Yureğınız zaten başka telden çalar
Huysuz bır at gıbıdır Adı tutkudur.
Aşkta duşler vardır. aşkta yanlışlıklar ve yalnızlık-
lar vardır
Kendınızı sılah tutmasını bılmeyen, ama hemen
duellonun ortasına atan, yuz yıl oncekı bır romantık
gıbı duyumsarsımz Duello kaçınılmazdır Çok kotu
bır nışancı olsanız da
Hangı guzellıklere rısk almadan kavuşulur?
Yalnızlıklar genellıkle bır seçım ışıdır Bazen yalnız-
lığınıza tapar 1yı kı yalnızım dıyerek gecenın ayazın-
da Boğaz kıyısında yurursunuz Soğuğu duyumsa-
mazsınız
Yureğınızın soğukluğuna çoktan alışmışsınızdır. ve
ınsan alışkanlıklarını da mı sever
9
Oyle yalnızlıklar vardır kı, koskoca şehırde yapa-
yalnızsınızdır. Istemeden olan bır yalnızlık Bırını bek-
lemek, bırı tarafmdan terk edılmek Aslında terk edıl-
mek huzjn getırır ama. nettır Belırlenmıştır Bekle-
mek oyle mı'
Ne hayaller kurarsınız; adeta onlar yaşlanmamış
hulyalarınızdır
Bır telefon sesı beklenır, gun kaç saat, sız kaç sa-
at ayakta durmuşsanız.
Kapının çalınmayan zılı, basamaklardakı duyulma-
yan ayak seslerı
Bu koskoca şehırde yalnız, yapayalnızsınızdır ve bu
koskoca şehırde s/zı de bulmak olanaksızdır
Işıkları sondurup gokyuzunun lacıvert karanlığın-
da yıtmektır belkı de yapılacaklann en lyısı Gecenın
ıçınde bınlerce yalnızlığa kanşmak hem kendınız-
den hem de umutsuz bır aşktan kaçmak
Guzellıklen yaşamak ıçın onca olanağı nasıl da elı-
nızın tersıyle ıtmışsınızdır, ınanılır gıbı değıl Yalnız
kaldığınızda anlarsmtz;' o zaman da ış ışten geçmiş
mıdır
1
?
Aşklar ve yalnızlıklar ve ayrılıklar, sızın dudakları-
nızdakı şarkılardır Uzaklardakı bır kadının ısmının
tum harflerını ezberlersınız Yuzu evmızın tum ayna-
larındadır
Ve şu ıkı dıze odanın ıçınden uçuşarak Boğaz'a
doğru suzulur. ardında sızı. yalnız yalnız bırakarak
Yureğıme bır yalnızlık takıp da gıttın,
Hayallenm yıne bana mı kaldı?
'İstanbul Kanatlarımın Altında'
yabancı basında
Kultur Ser\isi- Ingılterede yayımlanan The European
gazetesının hartalık dergısı "Magazıne". Mustata
Altıoklar'ın yonettığı İstanbul Kanatlarımın Altında'
adlı fılme yer verdı Haberde bugune dek yapılan en
pahalı Turk fılmı olarak tanıtılan İstanbul
kanatlarımın Altında nın gosterıme gırdığı tanh olan
15 marttan bu yana 150 bını a>kın ızley ıcı tarafmdan
ızlendığı belırtıldı Osmanlı İmparatorluğu donemını
anlatan bırdonenı fılmı olmjMiıa rağmen. bugunun
modern Turkıyesı ıle parallellıkler ta^ıdığı behrtılen
fılm ıçın. 'Radıkal Islamcılığa karşı du^unce
ozguriuğunun savasımf yorumu yapıldı
BUGUN
I2.GENÇLIKGLNLERI
H ARBh E M.ERTL ĞRl L SAHNESİ
12.00 Fılm Louis \1alle ın yonettığı Jeanne \1oreau .
Maurıce Ronet ve Claude Brıalv nınoynadığı Olum
Asansoru' orıjınal seslendırmevle Cep Tıyatrosu'nda.
Amır Neden'nın vonettığı lohn \1ojda \1ary Chang
Faulk ve Branıslav Tomıch'ın oynadığı Manhattan
Manzaralan" ıse fuayede üOsterılıyor
15.00 Soylesı Aereden Ğeldık Istanbul'a '" baslıklı
soyle^ıye Erkan Can. Ali Surmelı ve Zater Algoz
katılıyorlar
17.00 Ozgur Kemertas'ın \otlar" isımlı perfoımansı
tuay ede
T8.Ö0 Guven kıraç ın "Kaynama Noktası" isımlı
pertorınansı Cep Tıyatrosu'nda
19.00 Dans kumpanya Bale Turk'un gosterisi Biıyuk
Salon'da
KADIKON HALDLNTANERSAHNESİ
15.00-19.00 Oyun Guner Sumer ın yazdığı'Bozuk
Duzen' adlı ovunu \lu|datGezen Sanat Vierkezı Tıyatro
Bolumu oârencılen oynuyorlar
FATİH REŞAT M Rİ SAHNESİ
19.00 Ovun Ali Poyrazoğlu Tıyatro Okulu "Ikıle" isımlı
ovunu sahnelıvorlaı
ÜSKLDAR M.CELAL SAHNESİ
19 (X) Ovun Marmara Hukuk Fakultesi Oyunculan.
Dınçer Sumeı ın Gul Satardı Vlelek Hanım" adlı
oyununu oynuvorlar
GAZİOSMANPAŞA SAHNESİ
19 00 Bağcılar Gune> Tıyatrosu "Anadolu. ana-oğul'
isımlı oyunlannı sahnelıyorlar
ATÖLVE
60 kisinın katılabıleceğı V ıra Kozmetık'ın
organızasvonuvla 'Tıyatro \1akyap atolye çalışması
Harbıye Muhsin Ertuarul Sahnesı studyolarında başhyor
CRRGENÇLİK FESTİVALİ
17.00 Erkan Oğur kanı karaca Turan Engın ve Turkan
Dınleten ın de katılacağı 'Varkın Turk Rıtımlerı
Toplulugu nun dınletisi Cemal Reşıt Rey Konseı
Salonu'nda
2030/ 11 muzisyenden olusan Javıer Plaza ve Son Risa
Salsa Orkestıasrnın konserı CRR Konser Salonu'nda
KONSER
Peıa Muzık Okulu bunyesınde yeı alan 'Pera Turk
Vlusikı Toplulugu nun konserı saat 20 30da Bakırkoy
\unus Emre kultuı Merkezı'nde
DİAGOSTERİSİ
Izzet Kerıbar ın Kapadokya" isımlı fotoğraf sergısının
açılışında seraıyı Mnıtan dıa üOstensi saat 19 OO'da
İFSAK Lokah nde