Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 6 MAYIS 1996 PA2ARTESİ
10 DIŞ HABERLER
Hizbullah'ın
intikam yemini
• LONDRA (AA) - Aşın
dincı Hizbullahörgütünün
lideri Şeyh Hasan
Nasrullah. lsrail'in Güney
Lübnan 'daki Cana
kasabasına düzenlediği
saldınnın ıntikammı
mutlaka alacaklannı
söyledı. Nasrullah,
"independent on Sunday"
gazetesme yaptığı
açıklamada, Israil ıle
Hizbullah arasında
imzalanan vesivil
hedeflere saldınlmamasını
öngören anlaşmaya
uyacaklannı belirtti.
Bununla birlikte, 27
nisanda ımzalanan ateşkes
anlaşmasının, Güney
Lübnan'daki lsrail
güçlerine saldınlmasına
engel oluşturmadığını
kaydeden Nasrullah, "lsrail
güçleri. Cana'daki
insanlann ölümünden
sorumludur. lsrail Silahlı
Kuvvetleri'nden intikam
alacağız" dedi.
Dudayev'e
dini tören
• LONDRA(AA)-
Çeçenya'dakı Rus
güçlerince. 21 nisanda bir
bombardımanda öldürülen
Çeçen lıder Cahar Dudayev
için çok sayıda direnişçinin
katıldığı bir dini tören
düzenlendi. Dini tören,
Gekhi yakınlarındaki Urus-
Martan'da düzenlendi.
Törende, özellikle Rus
askeri yetkililerince
"tamamen kuşatıldıği"
bildirilen Şali bölgesindeki
Çeçen dırenişçilerin
komutanı Şırvani Bassayev
de hazırbulundu.
Depremde ölü
sayısı arüyor
• PEKİ1\(AA)-Çin'in
kuzeyindeki lç Mogolistan
bölgesinde önceki gün
meydana gelen. Richter
ölcegıne göre 6.4
şiddetındekı depremde
ölenlerin sayısının 18'e,
yaralılann sayısının ise
315'ecıktıgı açıklandı.
Yaralılardan 33'ünün
durumunun ağır oldugu,
depremin merkez üssü
Baotou kentinde nüfusun
onda birinı oluşturan 200
bin kişinin depremden
etkilendıgi bildırildi.
Fransa'da
banka yangını
• RARİS (AA) - Fransa'nın
baskenti Paris'deki Credit
Lyonnaıs Bankası'nda dün
sabah çıkan yangında 12
kişinin yaralandıgı
bildirildi. Yetkililer, tarihi
Opera binasının
yakınındaki Credit
Lyonnais Bankası merkez
binasındaki yangının,
bilgisayar odasında
başladığını. ancak çıkış
nedeninin henüz
bilinmedığini söylediler.
Yaklaşık 250 itfaiyecinin
göre\ aldıgı yangının hâlâ
kontrol altına alınamadığı
belirtildi. Yangının, tarihi
Opera binasına sıçrama
tehlikesinin ise şu anda
bulunmadıgı kaydedildi.
Filistin ve lsrail, dün Mısır'da banş sürecinin
son bölümünü tartışmaya başladılarOıtadoğu
barışında son dönemeçDış Haberler Servisi - Filistin-İsraıl banş görüşmeleri.
en son ve en cetin sına\ını vermeye başladı. Dün
Mısır'ın Taba kentinde bir araya gelen İsrailli ve
Fiüstinli yetkililer, tüm Arap-fsrail çatışmasını da
masaya vatırdılar. Ancak 29 mayısta yapılacak lsrail
genel seçimlerinin öncesinde yapılan bu toplantının
sembolik yanının daha ağır olduğu. gerçek
görüşmelerin seçimlerden sonraya kaldığı
belirtiliyor. Bu toplantıda, 1993 yılında Filistin"in
özerkliginin kabulünden bu yana geçen 3 yıl
sonunda Kudüs'ün ve lsrail yerleşımlerinin
statüleri. Filistınli sığınmacılann geleceğı ve
sınırların belırlenmesi konuları gündeme gelecek. Bu
gündem maddeleri altında her iki tarafın görüşlerı ise
şunlar:
CÜNDEM
l%7işgalindenberi
Batı Şeria ve Ga/ze'de 150 verleşim biriminde
yaşayan Yahudi sa>ısı 135 bin. Doğıı Kudüs'te ise
170 bin Yahudi >aşı>or.
İ S R A İ L
İsrail ise söz konusu birimlerin çoğunu kendi
egemeniiği altında tutmavı planlıvor.
FİLİSTİN
FKÖ. bu birimlerin Yahudiler tarafından
boşaitılmasını istivor. Ancak bazı Filistinli vetkililer,
Filistin hâkimiyeti altında yaşamayı kabul ettikieri
takdirdc dileyen Yahudinin kalabiieciğini belirtivorlar.
Sınırlar. Peresise "Yeşil Hat'a Batı Şeria'nın bir kısmını
ve Kudös'ü de eklemek istivor.
Filistin, İsraıTin işgal ettiği topraklan 1994 yılında
ateşkes anJaşması doğrultusunda belirtenen 'Yesil
Hat' smırHmgrultusunda boşaltnıasım talep edivor.
Cüvenlik anlaşmalari: İsrail, doğudaki güvenlik sınırı olarak kabul
ettiği Ürdün Vadisi'nin de kontrolünü elinde
bulundurmak ve buradaki Filistinlilerin
siiahlardan anndınlmasını istivor.
Filistin |967 yınnda işgal edilen topraklannın
tümünü geri istiyor. * * * , *
t *> l
SU: İsrail, söz konusu topraklardaki su ka> naklanıun
maksimum kontrolünü elinde bulundurmak istivor.
İsrail'in vdJık su harcanmı 2 milvon metreküp.
Su kaynaklanmn aynı orandaki kontrolünü kendihe
isteyeniFiBstin, vılda 250 bin metreküp su harcıvor.
Filistinjb nüfusu İsraıTin > arısı kadar. ,
Filistinli mülteciler: İsrail ise 1948 yılındaki sığınmacılarla ilgili, bunlann
çoğtuıun Ürdün, Lübnan ve Surije'de yaşadıkiannı
savunarak hiçbir sorumluluk üstlenmeye
yanaşmıvor. Tazmin konusunda da İsrail, böyle bir
komı gündeme geidiği takdirde fsrail'e yerleşmek
için Arap topraklanndan kaçan Yahudilerin
isdmhikedilenarazileriüstündehakiddia
jedeceklerini ileri sürüjor. Israil Devleti ancak 1%7
yılındaki 300 bin Filistinli sığuımacı ile ilgili
tartışmava açık olduğunu belirtivor.
FKÖJKS'deki ilk Arap-lsnûl savaşında
toprakrafmı terk etmek zorunda kalanlar da dahil
tüm müJteciler için tam \« koklü bir çözüm f
bulunmasını taJep«edi.wr. İ«-ail devleti , " *"* ,
kurulduğunda sa\ ıtari 700 bin olan nmltecifeK
bugün3 müyona nlaşrnışdunımda. BM'nin 194
savtlı karan danrölteçilerin evlerine geri dönme
hakiannı va da /ararlannın ta/nıinini öneörii
Filistin Devleti: Daha öncekri Fîlistinlilere kendi kendilerini
yönetıne hakkına izin vcrmeyen İsrail de 25 nisanda
bağımsız bir Filistin devleti ü/erindeki vetoyu
fuUdırmıştı. lsrail Başbakanı Şimon Pervs. C'rdün-
Fftfcrin federasyonu şekliııdeki bir vapılanmayı
terah ediyor.
Filistinliler, Mays 1999'da sona erecek 5 yılık bir
özerklik dönemi sonunda başjımsız de\ letierini
. kurmak Lstivorlar. İsrail'in 1%7'dç işual ettiği Batı
Şeria, ve Gazze Şeridi'ni kapsayan 6.170 kilometre
karelik ve 2,5 miKon Filistinli'nin vaşadığı Filistin
toprakiannda tam egemenlik sahibi olmak Lstiyuriar.
B.N1 Güvenlik Konse>i"nin karanna dayanarak
İsrail'in işgal topraklanndan çekilmesini istiyorlar.
Baltık zîrvesi uyum içinde bitti
• Baltık Denizi'nde kıyısı olan 11 ülkenin Isveç'in Gotland
Adasf ndaki Visby kentinde yaptığı zirve toplantısında NATO en
duyarlı konu olarak ortaya çıktı.
duğu riskler üzerinde araştırma
yapılacak.
NATO en duyarü konu
GÜRHAN LlÇKAN
STOCKHOL.M - Isveç in Got-
land Adası'ndaki Visby kentinde
hafta sonu düzenlenen Baltık Zir-
vesi, uyum ve anlaşma içinde so-
na erdi. Baltık Denizi'ne kıyısı
olan 11 ülkenin başbakanları, bı-
tiş bildirisinde anlaşmaya vardı-
lar. Stockholm'de kurulacak olan
bir 'koordinasyon bürosu', zirve-
de alınan kararlar çerçevesınde ça-
lışacak ve yeni bir zınenın gele-
cek yıl yapılması için hazırlıkta
bulunacak.
Zirvede alınan kararlar
Baltık Zırvesi'nın bitış bildiri-
si, \ 1 başbakan tarafından ımza-
landı. Bildirideyeralanmaddele-
rin ana hatlan şunlar:
- Estonya, Letoma, Litvanya ve
Pbloma'nın A\ rupa Birliği'ne üye
olması için destekte bulunulacak.
- Rusya ıle Avrupa Birlıgi ara-
sındaki işbırliği sözleşmesinin bir
an önce yürürlüge girmesi sagla-
nacak.
- Polis, sınır >e gümrük görevli-
leri arasında işbiıiiği arttırılacak,
halkın örgütlü suçlara karşı ko-
runması sağlanacak.
- Halklar arasında kaynaşma.
egitımsel ve kültürel gırişımlerle
arttınlacak.
- Ülkelerin üniversitediplomala-
n her ülkede eşdeğerde kabul edi-
lecek.
- Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
üyeliği için Rusya ve Baltık ülke-
leri desteklenecek.
- Baltık serbest alışveriş pazan
ve bu pazarla Polonva arasındaki
ilişki güçlendirilecek.
- Kalinıngrad bölgesi, özel bir
ekonomik zon olarak ilan edile-
cek.
- Taşıma yöntemleri ve ağı güı;-
lendirilecek: vol ve deminolu va-
pımı için başlatılmış olan ÂB pro-
jesiyle işbiıiiği vapılacak. Deniz
yolculuğu güvenliği ve çev re koru-
masına özel ifina göstcrilecek.
- Sınır denetimlen kolaylaştırı-
lacak: yolcuların bekletilmeden
ışlem görmesi sağlanacak.
- Enerji ve nükleer reaktörler
konusundaki işbirliği daha da yo-
ğunlaştınlacak.
- Baltık Denizi'nin doğu bölge-
sinde ekolojık dengenin düzeltıl-
mesi çalışmalan hızlandmlacak.
- Petrol taşımacılığının oluştur-
Vısby'deki zirve sırasında lider-
ler arahinda gerçekleştirilen gayn
resmi görüşmelerde ilgi çekti. Bu
görüşmelerde dile getirilen konu-
ların en duyarlıklısı. hiç kuşkusuz
Baltık ülkelennin (Estonya. Le-
tonya ve Litvanya) NATO üyeliği
konusuydu.
Rusya Başbakanı Viktor Çer-
nomırdin. daha önce Stock-
holm'de dedıklerinı bir kez de Vis-
by'dededı ve ülkesinin. söz konu-
su ülkelerin NATO'ya üye olma-
sına kesinlikle karşı olduğunu
söyledi. Rusya hükümet başkanı
>öyle konuştu:
- Baltık ülkelennin NATO'ya
üye olmasında herhangi bir yarar
görmüvorum. Böyle bir şey, yal-
nızca oİumsuz sonuçlar verecektir.
Eğer NATO, uluslararası bir var-
dım örgütü olsavdı durum değişir-
di. Ne var ki. bu örgüt, doğrudan
doğnıya askeri bir örgüt.
Letonva Başbakanı AndrisSke-
le, Viktor Cernomırdin ıle bir sü-
re görüştükten sonra, göruşmenin,
•verimli olduğunu'söylemekleye-
tındi Ikı lider. Rusya'dan Leton-
v a"ya geçen v e burada gidecekleri
bir ülke olmadığı için kalan mül-
tecilerin durumunu da görüştü.
Coğu Kuzey Irak'tan ve Af-
ganistan. Pakistan gibı ülkelerden
gelen mülteciler. Letonya'dan
Batı'ya devam edemeyınce ve
Rusya da onları gen almayınca,
Letonya'da saplanıp kalmaktalar
Mültecilerin iadesı konusunda ıkı
ülke arasında bir anlaşma im-
zalanması. ikı lıder tarafından
gerekli olarak dile getırildi.
Estonya Başbakanı Tiit Vahide
Viktor Çernomırdın'le görüştü.
1992'denben ık kez bu ıkı ülkenin
lıderlen bir araya gelmişoldu. Tiit
Vahi, Rusya Başbakanf nı Eston-
ya'ya davet ettiğını açıkladı.
TURNtKE
SEMIH GUNVER
Iskambil Şatosu
Bir bayramı daha Ankara'da geçirdik. Gerçek bir
ilkbahar havasında dprt günü sakin ve rahat yaşadık.
Avukat Nurettin Özdemir'i tanır mısınız? Kızılay
gene! başkanvekiiidir. Eski politikacı ve mriletvekili.
Şair ve hassas bir insan. Birbirimizi son yıllarda tanı-
dık: O benı yazılarımdan, ben onu gazetedekı fotoğ-
raflanndan. Dost olduk. Nurettin Özdemir, bana ara
sıra son yazdığı şiirleri gönderir. Bu defaki kısa mek-
tubunda şöyle diyor:
"Pazartesi günlerini sabırsızlıkla çekıyorum. Kö-
şenizde, üç beş dakikalık bir ferahlık penceresi açı-
yorum, özlemlere. Sonra, üç beş mısralık selamlar
yollamak geçiyor içimden. Kal sağlıcakla."
Birinci şiiri: Dostlara.
"Artık vakit geçti, oyalanma, bohcanı topla
ölümü de, olgun ve sükûnetle kucakla
Dünya, ikbal ve servet ıçın hüzünlenmeye değmez
Tut, aşkı elinden, dostlara seslen:
'Kalın Sağlıcakla.'"
Karamsar bir sesleniş. Bundan böyle ne ikbal, ne
servet için hüzünlenmenıze olanak yok. Dostlara ses-
leniriz de aşkın elinden tutmak için halimiz yok.
Ikinci mısralar: Bir Bahara Şiir.
"Öyle temızsin kı, yeni yağrnış kar gibisin
Yeşermiş, çiçek açmış dallar gibısın
Koynunda büyuk sevgılerın en doyulmazı
Her mevsim, yenıden başlayan bahar gibisin."
Çok yaşayın Nurettin Bey kardeşim. Once insanı
sonsuz yolculuğa davet ediyorsunuz. Sonra her mev-
sim yenilenen baharı hedef gösteriyorsunuz. Ne son
gidişe hazırım. ne de baharın kollarına kendimı bıra-
kacak yaştayım.
Ama itiraf etmek gerekir ki, yaşantımız, bu iki ola-
sılığın arasında zikzaklarla geçiyor. Bazen çok umut-
suz ve mutsuzuz. Bazen kendimizi olmayacak hayal-
lere kaptırıyor ve geçici de olsa sevinıyoruz.
iki ay önce bınbir zorlukla ANAYOL kuruldu. Mer-
kez sağ birleşiyor dıye mutlu olduk. Aynı davranışa
girmesinı sosyal demokratlara tavsiye ettik. Bu baş-
langıç belkı de iki partinin birleşmesi ile sonuçlana-
bilecekti.
Iskambillerden kurulu bu görkemli yapıt hassastı,
dış görünüşünün aksine bir fiskede yıkılabilirdı. Ba-
kımı için özen ve itina gerekliydi. Önce yapıtın sahip-
leri aralarında dalaşmaya başladılar. Onları muhale-
fet yalnız bırakmadı. Başta Necmettin Erbakan, hü-
cuma geçtiler. Çiller aleyhıne önergeler Meclis'e su-
nuldu, yenileri sıralarını bekliyorlar. Mesut Yıtmaz
partisinin iplerını salıverdı. Koalisyonun tek destek-
çisi Ecevit tehdıtlere başladı. Yeni seçimlerden söz
etti. Baykal'ın esas işi, yapmak degıl bozmaktı. Ge-
leneklenne sadık kaldı. Birlik Partisi de yıkıcılar kafi-
lesine katıldı. Meclıs dışında tek Türkeş. uzun dene-
yim yılları sonucunda mantıklı ve dengeli davranışı
yeğledi. Koalisyonun devamında yarar gördüğünü
açıkladı. Cumhurbaşkanı Demirel de ihtiyatlı. Ko-
nuşmalarında yıkıcı olmamaya gayret gösterıyor.
Iskambil şatosuna henüz fiske atılmadı, ama her-
kes bu işi yapmak için sırada bekliyor.
Tansu Çiller'in, aleyhindeki önergelerden bıraz sa-
bır ve soğukkanlılıkla sıyrılacağına inanıyorum. Kızıp
Refah'la seçim hükümetı kurmak saçmalığından ken-
disini uzak tutacağından da emınım. Erbakan, bir gün
yumuşak, anlayışlı ve munıs, ertesi gün tehlikeli, sert
ve yıkıcı. Ortaklık kurmaya her an hazır bulunduğu-
nu açıkladığı parti lıderlerine, "Korkaklargebersinler"
diyebiliyor. Bu iltifatı duyan korkakların ilk alacaklan
tedbir, Erbakan'dan biraz daha ve süratle uzaklaşmak
olacaktır.
Her şeye rağmen koalisyonun devam edeceğini
sanıyorum. Çiller ve Yılmaz, çocukluk yaparak ara-
larında kavgayı uzatırlarsa, kınlacaklann hesabını bir-
likte ödeyeceklerini bilmelidirler. ANAYOL şatosu yı-
kılırsa yerıne konulacak alternatıf mevcut değildir. Ye-
ni seçimler ise bugünkü durumu değiştirmez. Işleri
daha da çıkmaza götürür. Hele vahim 1 Mayıs olay-
larından sonra.
Bu işlerı devlet büyüklerimize bırakalım. Biz yine
Nurettin Özdemir'in şiirlerine dönelim. Sayın Özde-
mir. bu bayram kurban kestirdiniz mi? Ben hayvan-
ları ve bu arada koyunlan çok seviyorum. Pazarda
müşterı bekleyen kurbanlıklann ne güzel yüzleri, ne
tatlı gözleri var. Onları boynuzlarından tutup sürüklü-
yor, yüzlerini sevgi ile okşuyor ve sonra yere yatırıp
gırtlaklarına bıçağı dayıyoruz. Ben, insanlan anlamak-
ta zorluk çekiyorum.
ÖRUŞ/ TÜRKKAYA ATAÖV
Yeni Uzakdoğu Bunalımı mı?
YENİ DELHİ - VVashington ile Beijing
arasında silah denetiminden ticarete de-
ğin birçok anlaşmazlık konusu var. Bun-
lann içinde en duyariısı 33 ülke tarafından
tanınmış olan ve 100 milyar dolariık dö-
viz rezervi bulunan Tayvan'dır. Bugünkü
bunalım Tayvan Cumhurbaşkanı 'nın ge-
çen haziranda Amerika'ya kabul edilme-
siyle doğmuştu. Aslında, Çin Komünist
Partisi'nin 1949'da iktidara geldiğinden
bu yana bir anlaşmazlık söz konusuydu.
Kaybeden Çan Kay-şek, ordusuyia bir-
likte, bu adaya sığınmıştı. Öteki ülkeler
Çin'i temsil eden rejim ola-
rak ya kıtadaki komünist
iktidarı ya da adadaki Ku-
omintang yönetimini tanı-
yorlardı. 1979'a değin,
Amerika Beijing'i değil, Ta-
ipe'yı yeğlemiş, ancak Bi.r-
leşmiş Milletler Genel Ku-
rulu'nu dolduran yeni ba-
ğımsız Asya ve Afrika oyla-
nnın ağıriığı sonucu tutu-
munu değiştirmek zorun-
da kalmıştı. 1971'e değin,
Tayvan Amerika için "bat-
mayan biruçakgemisi"ydi
ve Yedinci Filo orada üsle-
niyordu.
Ancak, Amerika'nm kıta ^ — — —
Çin'i ıle 1972, 1979 ve 1982 yıllanndaki
ortak açıklamaları VVashington'un tek bir
Çin tanıdığını ve Tayvan adasını kıta
Çin'inin parçası olarak kabul ettiğini açık-
ça gösteriyor.
Öte yandan, bugünkü bunalım, 1989
Tiananmen Meydanı olayları dahıl olmak
üzere 1971 'den bu yana en ciddi gelişme-
dir. Amerika'da başkanlık seçimlerinin
yaklaşması ve Cumhuriyetçi aday Bob
Dole'un Başkan Clinton'un Çin sıyase-
tıni eleştirmesi bugünkü Amerikan yöne-
Ne Çin ne
Amerika ve ne
de Tayvan her
biri için pahalıya
patlayacak
şiddet
hattaUZUn
uzaRduracak|ar>
timini hareketlenmeye itti. Çin'de insan
haklan ve Çin'in Pakistan, iran ve Suriye
gibi ülkelere füze satışının eleştirisi bu ne-
denle gündeme geldi.
Öte yandan, Amerika Tayvan'la ilişkile-
r\ geliştirmekle kazanacağını da düşünü-
yor. Ekonomik bir güç olan Tayvan çok
partili demokrasıye de geçti. Döviz re-
zervlerinde Japonya'dan sonra ikinci, dış
yatırımlarda dördüncü geliyor. Tayvan'ın
1971'den önce Amerika'nm Çin'i çevre-
leme siyasetine dayanan güvenlik anla-
yışı dadeğıştı.
Bir yandan kıta Çin'i üs-
tündeki eski iddialarından
vazgeçerken, öte yandan
Tayvan Boğazı'nı askersiz-
leştirme yollarını araştırdı ve
savunma giderlerini yüzde
20 arttırdı.
Beijing rejiminin Amerika
ile olan ticaretinde kendi ya-
rarına 30 milyar dolartık bir
fazlalık vardır. Sekızinci 5 yıl-
lık planını (1991 -95) başarıy-
la tamamlamış, 2000'de
ulaşmayı tasarladığı gayri
safi mılli hasılaya daha şim-
diden varmıştır. Çin kıtası
Amerika için dev bir pazardır.
~ ~ " ^ ~ " ^ ~ Tayvan ve insan hakları gibi
konular Clınton yönetiminin uzun süreli
çıkara dayalı tavrını temelden değiştire-
mez. Kaldı ki, Çin Halk Cumhuriyeti ne
Irak, ne de Panama'dır.
VVashington'un Çin'i ikinci kez çevrele-
me siyaseti. büyük bir olasılıkla Çin'i de-
ğil Amerika'yı yalnızlığa iter. Aslında ne
Çin ne Amerika ve ne de Tayvan her biri
için pahalıya patlayacak şiddet yolların-
dan, hatta uzun sürecek bunalımlardan
uzak duracaklar. Üçü de hiç değılse ge-
çici bir onanm peşindeler.
(JJ//A
GUNLÜĞÜ
HAKAN AKSAV
Kapitalistler
çoğalıyor
Rusya'da son bırkaç yıl içinde
kurulan özel şirketlerin sayısı
900 bini geçti. Bunlann dörtte
biri Moskova'da ve
Petersburg'da. Çoğunluğu
ticaret ve gıda alanında faaliyet
gösteren bu şirketlerde
yaklaşık 15 milyon kişi
çalışıyor.
Hapishanelep
tıklım tıklım
Moskova'da toplam kapasitesi
10 bin kışi olan 4 büyük
cezaevinin nüfusu 21 bini aştı.
10-20 kişilik bazı koğuşlarda,
sayının bazen 50-60 kadar
yükseldiğine ve tutukluların
nöbetleşerek uyumak zorunda
kaldığına dikkat çeken
yetkililer, kısa sürede yeni
cezaevlerinin açılması
gerektiğini bildirdıler.
Sahte votkaya
savaş açıldı
Içişleri Bakanlığı, sahte içki üreten ve
satan mafyaya karşı savaş açtı.
Sahte ve sağlıksız içkiler yüzünden
zehirlenenlerin artması bakanlığı yeni
önlemler almaya yöneltti. Bunlardan
biri, sahte votkalann nerede ve
kimlerce üretildiğinin saptanmasına
yardımcı olacak kişiye 100 milyon
ruble verileceğinin açıklanmasıydı.
Anketler yalan söyliiyor
16 haziran devlet başkanlığı
seçımleri yaklaştıkça halk.
anketlerın hücumuna uğruyor.
Seçimleri kimin kazanacağı, kimin
kaçıncı olacağı, kaç kişinin sandık
başına gıdeceği, ikinci turda
seçmenin tercihlerinde ne gibi
değışiklikler olacağı üzerine her
gün bir yığın rakam duyuyoruz,
okuyoruz. Bazıları birbiriyle taban
tabana zıt. Kim doğru söylüyor.
Tanrı bilır.
Rusya halkının bu tür sosyolojik
araştırmalara yaklaşımı oldukça
eleştirel. Anketler daha çok, halk
adına karar veren ve seçmenı
zorlayan iktidar kurumları gibi
algılanıyor. Hani şu Batılı komedi
filmlennde şaka yapıldığında.
belkı gerekli tepki gelmez diye
arkadan kahkaha ve alkış sesleri
verilerek izleyici koşullandırılıyor
ya işte anketler de Ruslarca aşağı
yukarı öyle algılanıyor. Dahası,
seçimlerle ilgili yorum yapan
televızyonlara. dergılere ve
gazetelere de pek sıcak
bakılmıyor.
Bazılarının "postsovyet dönem"
dedikleri son 5 yıl içinde halk,
yalnızca anketleri yanıltmakla
kalmadı, sanki tepkisiyle onlan
cezalandırdı. 1993 sonunda
yapılan seçimler öncesinde
anketler eski Başbakan Yegor
Gaydar'ın partisinin zaferini
müjdeliyordu. Buna göre
Kremlin'de bir "siyasal yeni yıl
töreni" bile hazırlanmıştı; ama bu
törenin kahramanı Vladimir
Jirinovski oldu; Gaydar ise ağır
bir seçim yenilgisine uğradı. Aynı
şey geçen yıl sonunda Başbakan
Viktor Cernomırdin in liderliğini
yaptığı hareketin başına da geldi.
Son anketlerin çoğu, Başkan
Boris Yeltsin'in. komünist lider
Gennediy Zyuganov a çok
yaklaştığını, hatta onu geçmekte
olduğunu, hele hele seçimlerin
ikinci turunda rahat bir galibiyet
elde edeceğini iddia ediyor.
Bakalım bu kez halkın tepkisı ne
olacak.